Internetverbinding met Mars in 2003 gerealiseerd

Wie er al van staat te kijken dat het mogelijk is om te internetten via een laptop en een mobiele telefoon, zal zijn oren helemaal niet geloven bij het lezen van dit artikel van het Algemeen Dagblad. Amerikaanse wetenschappers zijn namelijk al een heel eind met de ontwikkeling van een interplanetaire internetverbinding. Via de modernste technieken zal het al in het jaar 2003 mogelijk zijn om bij wijze van spreken te chatten met iemand die zich op Mars bevindt.

Onder de naam InterPlanetary Project (IPN) is de aartsvader van internet, Vinton Cerf, bezig met een protocol voor dataverkeer tussen planeten, satellieten en ruimtevaartuigen. Zelfs het Amerikaanse Ministerie van Defensie en de ruimtevaartorganisatie NASA ondersteunen dit project, dat als einddoel een backbone tussen de verschillende ruimtelijke objecten heeft. Op dit moment zit men nog met een aantal problemen, zoals het overbruggen van de enorme afstanden. Daarnaast draaien de planeten in een baan, waardoor ze zich telkens op een andere plaats bevinden. Men ziet de toekomst echter rooskleurig in, en verwacht in 2003 een eerste test uit te voeren tijdens een NASA-missie naar Mars.

Ik dank Anoniem: 8727.

Reacties (154)

[Firefly III]

Wel lullig dat je vertraging ongeveer 3 minuten (oid) is

[Boss]

Dat is hierbij juist een van de uitdagingen, denk ik. Je moet een protocol ontwikkelen dat met een vertraging van 3 minuten toch nog goed werkt. Je kan dus niet na ieder data-pakketje eventjes een receive-byte terugsturen.

En natuurlijk moet de boel goed worden beveiligd tegen interplannetaire hackers en scriptkiddues
(Zie je 't al voor je: Nieuws! Alien steelt 100.000 creditcardnummers van Amazon.Mars)

[dion_b]

Interessante uitdaging. Ik zie het voor me als een vorm van UDP (die hoeft ook geen real-time confirmation) maar dan met specifieke packet resend requests die verstuurd worden. Zo kun je ondanks de lag toch redelijke snelheden en toch enige betrouwbaarheid inbouwen.

[TheEmperor]

TCP/IP is juist wel connection oriented.TCP/IP garandeerd dat je pakketjes aankomen omdat in het protocol zelf acknowledgements terug naar de verstuurder stuurt.

Ik denk dat je UPD/IP bedoeld, dat inderdaad niet connection oriented is.

Maar dan, als UDP gebruikt word voor interplanetaire communicatie, betekend dat dat alle applicaties zelf moeten verzinnen hoe ze problemen die vanwege het enorme tijdsverschil zich manifesteren, oplossen. Het is beter om eer 1 erkend en gestandariseerd protocol voor te hebben.

[TheGhostInc]

Hoe vervelend is het als NASA een andere standaard bedenkt dan..... Tja, wie was er nog meer van plan om naar Mars te gaan

Het is gewoon kiezen, maar hoeveel zou dit kosten, per verzonden byte afrekenen?

[NuKeFaCe]

Wel lullig dat je vertraging ongeveer 3 minuten (oid) is.

Ik d8 dat het 20 minuten was

[Anoniem: 1788]

8 minuten naar de zon vanaf de aarde als ik me goed kan herinneren. Mars is iets verder, dus 12 minuten ofzo.

Vervolgens ligt het eraan waar mars en de aarde te vinden zijn ten opzichte van de zon. Korste tijd is 12-8 minuten= 4 minuten, de langste is 12+8 is 20 minuten.

Overigens heb ik een keer uitgerekend dat als je op het moment dat de aarde en mars het dichts bij elkaar staan je in 2 dagen de reis kunt maken als je met 1 G versnelt tot halverwege, en weer met 1 G afremd.

Aangezien dat de gravitatieversnelling is van de aarde is het een confortabele reis. (Behalve start, landing en middenpunt)

In theorie is het trouwens niet ondenkbaar dat data ooit sneller kan gaan dan de lichtsnelheid. Immers: data heeft geen massa !!

[mvt]

In theorie is het trouwens niet ondenkbaar dat data ooit sneller kan gaan dan de lichtsnelheid. Immers: data heeft geen massa !!

Daarom weegt een harde schijf of een reepje RAM ook niks.

Data zelf heeft geen massa, er is alleen wel een fysiek medium nodig waarop de data beschikbaar is. Data is hooguit uit te drukken in een bepaalde staat van een fysiek medium. Of een bit een 0 of een 1 iis, daar zit geen massa, dit bit zelf heeft wel massa (fysiek).
Bij data communicatie gaat het alleen iets anders, daar wordt gebruik gemaakt van een ander medium, zoals een kabel of electromachnitische golven (licht+geluid). daar bezit de data zelf geen massa, maar de electronen in de kabel of de fotonen van een lichtstraal wel. De snelste manier van datacommunicatie in de ruimte is waarschijnlijk licht, 3x raden wat daarvan de snelheid is

[RetepV]

Jongens, massa bestaat niet. Massa is een gevolg van het warpen van space, dat vertelde Einstein al en is nog eens fijntjes uitgewerkt in de superstring theorie.

Als je plaatselijk ruimte kunt verbuigen, dan heb je dus geen problemen met lichtsnelheid en dergelijke.

Problemen met lichtsnelheid heb je alleen als je je in de 'normale' ruimte verplaatst. Als je je in de buitengewone ruimte verplaatst (het wer al subspace genoemd) kun je dus makkelijk sneller dan het licht. Sterker nog, snelheid heeft dan geen betekenis meer.

[Anoniem: 34296]

Ik heb toevallig pas op een of andere site gelezen dat met bezig met een snel dan licht methode voor informatie. Volgens de onzekerhiedsrelatie van Heisenberg hebben deeltjes geen vaste plaats, daardoor kan een elektron zich heel goed op twee plaatsen tegelijkertijd (of eigenlijk overal) bevinden zoals ook experimenteel is aangetoond. Tevens heeft men ontdekt dat enkel het obseveren van een deeltje al invloed heeft op dat deeltje. Het observeren van het deeltje op een plaats heeft dan gevolgen voor dat deeltje op alle plaatsen en daarbij speelt afstand geen enkele rol er is geen tijdsvertraging. Op deze manier zou zelfs interstellaire communicatie mogelijk moeten zijn.

[Anoniem: 6723]

Precies, Als de aarde net zo snel om de zon draait dan mars, dan is het altijd een vaste tijd. Maar helaas is dit niet zo. Op een gegeven moment staat de zon ook nog eens tussen mars en de aarde dan is de afstand aarde-mars vele malen groter dan wanneer de aarde en mars aan de zelfde kant van de zon zitten en ook nog een in een lijn met elkaar staan.
Dit is ook een reden waarom er maar eens in de zoveel tijd een raket oid. naar mars kan gaan. Dan staat mars het dichts bij de aarde.

[Anoniem: 29247]

Als je lichtsignalen gebruikt voor je data-transport bereik je toch snelheden die (bijna) gelijk zijn aan de lichtsnelheid.
Om het dan sneller te laten gaan dan het 'licht', moet je de afstand kleiner zien te maken. Kunstmatig wormgat o.i.d. Moet kunnen

[yvez]

Alleen voor het sturen en ontnagen, in de tussenweg toch niet?

[OverSoft]

Reactie op Flipz:

Ik zie het al helemaal voor me: door de ruimte vliegende hdds met data

[Anoniem: 25178]

What is the speed of light?
The speed of light in vacuum is exactly 299,792,458 m/s (metres per second)

In 1983 the SI (Systeme International) defined a metre as:


The metre is the length of the path travelled by light in vacuum during a time interval of 1/299 792 458 of a second.

[cire]

Reactie op 'mvt':

Jaja, 'electromachnitische golven (licht+geluid)'.

alle datacommunicatie die ik kan verzinnen (behalve praten met iemand anders, tjo hoe moet dat?) gaat zo'n beetje met elektro magnetische golven. Niks speciaals dus.

Ik begrijp niet zo goed wat je bedoeld met een 'bit' dat massa heeft, maar ik zie het even niet voor me.

En verder is geluid geen elektro-magnetische golf.

[Anoniem: 24158]

MVT heeft zeker gelijk, alleen omdat de ruimte zo goed als vacuum is kan alleen licht erdoor, bv geluid of watergolven kunnen zich in theorie niet door de ruimte verplaatsen.

Als je dus die data via lichtverstuurd heeft die data geen massa want licht heeft geen massa.

maar wel weer deeltjes (fotonen)
beetje gecompliceerd verhaal

[Anoniem: 7166]

reactie op degener:

Idd, en dat de waarde van het bit bepaald wordt dmv kansberekening. Zie quantumfysica.

[Anoniem: 23081]

[beetje off-topic]
In de toekomst zal men wekelijks/dagelijks raketten naar Mars sturen.

De maan is een interessante harvesting-zone. Er ligt grote hoeveelheden He3. Zeer interesant voor kernfusie. Grote hoeveelheden metalen die vele malen sterker is dan aardse staal. Grote hoeveelheden maan"zand" waarmee men veel sterkere beton kan maken dan aardse beton.

Gevolg: 1) maanbasis
2) uitgebreid grondstoffen hardvesten
3) meer kernfusie toepassingen, want op de aarde bestaan er paar kilo He3 en op de maan zijn er miljoenen tonnen.

Men moet wel een kernfusie leren efficient gebruiken en raketmotoren van maken. Als de fossiele brandstoffen op zijn, dan zal zeker de "moon-rush" beginnen, 1kilo He3=vele duizenden vaten olie. lol, je koop een auto met kernfusie en er zit genoeg He3 in de auto om 10jaar te rijden.
[/beetje off-topic]

[RobT]

Wat, zit UPC daar dan?

[Anoniem: 39816]

Het is ook twintig minuten!!!
Ik ben je vriend.

[maartena]

Het is ong. 7 tot 8 minuten vertraging op het gunstigste niveau.... Omdat de aarde sneller rond de zon draait dan Mars, en Mars een grotere cirkel moet maken, kan de vertraging makkelijk oplopen tot een half uur als de Mars bijna aan de andere kant van de zon zit. Wanneer Mars achter de zon zit, valt de communicatie helemaal stil, maar dat is simpel op te lossen door een relay sateliet ergens tussen de Aarde en Mars te hangen, en die dus in een hoek communiceerd.

Chatten etc. is eigenlijk niet te doen.... wanneer er een kolonie op mars gerealiseerd wordt zullen ze moeten werken met een (flinke) proxy server, die continue updates binnenhaald.... Voor E-Mail maakt het niet zo gek veel uit over een half uur vertraging in zit. Tis makkelijker een e-mail te sturen dan iets te zeggen in een telefoon en een half uur (lees een uur, want het moet heen en terug) te meoten wachten....

[Anoniem: 32081]

De kleinste afstand van de Aarde tot Mars is 56 miljoen kilometer, de grootste afstand ongeveer 390 miljoen kilometer.
Dus de vertraging ligt tussen de 187 en 1300 seconden.
Gemiddeld is de afstand 228 miljoen km dus met een vertraging van 760 seconden.

Dat wordt dus slow-chatten. Niet handig dus om het World Wide Web te gebruiken, maar voor email en zo werkt het prima.

[StGermain]

waar ga je die satelliet dan hangen?

die zou dan in een baan rond de zon moeten draaien... en dan nog wel zo dat op alle momenten de aarde en mars zichtbaar zijn....

[MrEdge_]

Gelukkig heeft messenger een "handige typ-indicator" waardoor je kunt zien of de andere een bericht aan het typen is. Zo praat je nooit langs elkaar heen

[picobyte]

Dan moet je evengoed nog drie minuten wachten om te zien of er iemand aan de andere kant typt
Ik denk dat als er echt mensen op mars gaan zitten internetten dat dan schaak een van de meest populaire internetgames wordt, daarbij maakt een lage ping je immers geen fragvoer

[MrEdge_]

Zie de knipoog. Dat begrijp ik natuurlijk ook wel

[henk jansen]

ja maar dan moet je eerst dus 3 minuten wachten voordat jij kunt zien of de ander aan het typen is.

maar goed, zo kun je wel makkelijk winnen als je daar host bent voor een spelletje unreal. de andere medespelers van de aarde zullen dan een lekkere ping hebben

/edit weer net te laat, enfin tenminste iemand doe ut zelfde denkt

[xipetotec]

Er is toch al een oplossing voor dat latency probleem over afstanden:
SUBSPACE!!!!

[Anoniem: 8504]

Kunnen we die delay niet voorkomen door gewoon via een subspace channel te routeren ...... of kijk ik nu echt teveel ST-voyager..

Edit: Hmmmm... xipetotec: great minds think alike...

[Scalle--]

inderdaad teveel ST-voyager gekeken ja

edit:
was bedoeld als reply op us111

[Anoniem: 13816]

Cool...kunnen we de volgende marslander hacken

Wat betreft de vertraging:
minimale afstand tussen de aarde en mars is 100 miljoen kilometer. Lichtsnelheid is 300.000 km /sec
Dan is je latency dus ruim 100.000.000 /300.000 =333, 3 sec /60 = is ongeveer 6 minuten. Alleen heen. Dus voor een ftp request ben je op z'n snelst zo'n 12 minuten kwijt. Staat mars aan de andere kant van de zon dan ben je rustig meer dan een uur kwijt.
Zal ik de timeout van internet explorer toch ietsje moeten aanpassen....En wat zal de eerste webserver op mars worden ?
Apache natuurlijk !
Subspace is leuk, maar we moeten de eerste kunstmatig gebogen ruimte nog maar zien. En tachyonen zijn tot nu toe alleen nog maar theorie.

N.B.
Voor de maan is dit natuurlijk veel praktischer...latency van 3 seconden totaal...is net alsof je bij kaashema zit.

[Aetje]

Arg! LAAAAGGG! Eh, online fraggen op Mars zal er niet bij zijn

[StGermain]

dan organiseer je toch wekelijks een lanparty op mars

[memphis]

Zeker lastig als gamer

Een Laserverbinding zou dit probleem kunnen oplossen maar kost nog steeds tijd...

[Anoniem: 25178]

Laat maar hangen, rekenvaudje, anderen hadden het beter gedaan dus nog een dubbelpost op de koop toe die ik nu dus in een overbodig heb veranderd.......

[JSK]

Jammer dat er niemand op Mars is in 2003 om mee te chatten.

[koffercomputer]

Toen het internet nog in ontwikkeling was waren er ook nog weinig gebruikers er van. En moet je nu zien: zowat de hele wereld maakt er gebruik van.
Deze ontwikkeling zal zijn nut nog wel gaan bewijzen in de toekomst.

[Anoniem: 8504]

Da's natuurlijk een vergelijking van een tang op een varken...

Aantal mensen op aarde (inclusief mezelf) bij introductie van internet op aarde:
Miljarden...

Aantal mensen op mars bij introductie van IPN (zonder mezelf):
Nul.

Dus iets zegt me dat zelfs een goede marketing hier geen groei-explosie kan veroorzaken...

[koffercomputer]

Je moet ook op langere termijn denken, niet in jaren.
Bevolking op aarde enkele duizenden jaren geleden was ook een stuk kleiner dan nu

[yvez]

Maar toen werd er ook geen internet geintroduceerd.

Alhoewel ik dit wel een mooi technisch iets vind, is het eigenlijk overbodig. Tegen de tijd dat Mars echt bevolkt gaat worden, dan bestaat er geen internet meer zoals we het nu kennen.

Damn, toch minder Star Trek Voyager kijken

[DTorro]

offtopic:
[quote]
Aantal mensen op aarde (inclusief mezelf) bij introductie van internet op aarde:
Miljarden...

Aantal mensen op mars bij introductie van IPN (zonder mezelf):
Nul.
[/quote]

Wil je hiermee zeggen dat JIJ nu op mars zit???

[Anoniem: 24158]

[nq]
Aantal mensen op mars bij introductie van IPN (zonder mezelf):
Nul.[/nq]

da zeg jij

[Platypussy]

Met Pathfinder natuurlijk! Dat ding is stiekem ook een irc-bot

[CubicQ]

Dit gaat dan ook echt totaal niet om mensen, maar het is bedoeld om gebruikt te worden door mars-landers enzo. Door rondom mars een aantal satelieten te plaatsen hoeft in plaats van een complete verbinding mars <-> aarde dat wagentje op mars alleen maar mars <-> sateliet te leggen, de rest gebeurt dan door een ander (veel krachtiger, veel langer bruikbaarder) systeem.

Op dit moment heeft elke ruimtevaartuig zijn eigen systeem dat niet compactible is met de rest, er kan dus totaal niets hergebruikt worden, daar gaat dit om.

Wat trouwens ook wel grappig is: dit project wordt gefinancieerd door ARPA, ook diegenen die het internet in de begintijd gefinancieerd hebben.

[Anoniem: 25933]

Ik voel hem al aankomen !

Breedband internet ligt er eerder naar Mars dan naar mijn huis

[humi]

Een leuk aardigheidje is dat deze man, Vinton Cerf een van de grondleggers is van TCP/IP. Dat dit toevallig nu in het nieuws komt is omdat Vinton Cerf deze week een eredoctoraat krijgt aan de Universiteit Twente.

[CubicQ]

Sterket nog: vandaag (misschien wel nu)

Gisteren heeft hij trouwens een praatje gehouden, dat was erg interessant.

Zijn persoonlijke website trouwens waar redelijk veel over dit onderwerp te vinden is:

http://www.worldcom.com/generation_d/cerfs_up/

[Seraphin]

Ohoh.... paniek!

Hoe moeten wij het world wide web dan gaan noemen?

ipv www misshien eww en mww?

[Renegade]

IW

Interplanetary Web

[JeroenNietDoen]

UWW
Universe Wide Web

[FiRePaTH]

Ik ga voor
sww - Solsystem Wide Web

[Anoniem: 40786]

Neej, Melk Weg Web,
en nu nog even serieus /.......

[capedro]

Helemaal niet.

Ze gewoon in de DNS servers:
the-new-name-you-want CNAME www

Er zijn immers ook zat organisaties die hun site hosten op bijvoorbeeld:
w3.tweakers.net
w3.tweakers.net bestaat ook, je wordt alleen geforward naar www.tweakers.net

Kijk maar eens op:
Altavista alleen zoeken naar w3*. domains

[Robo]

Gewoon worlds wide web

[Anoniem: 41096]

Gewoon geen www

[Anoniem: 19973]

www.mars.sol.system
Wat zal je dan voor ping hebben?

[Cartman!]

Ik krijg een 404, check je link voortaan voordat je hem post

[Strebor]

In de toekomst wordt je e-mail adres dus iets van:
[e-mail]

Bijvoorbeeld:

[e-mail]

[Anoniem: 26057]

Ik hoop dat m'n Chello Account dan nog bestaat. Ik ben al zo gehecht aan mijn e-mail adres

[Strebor]

als het om je blokjes gaat dan kun je die gewoon overhevelen naar een nieuw e-mail adres

[PowerFlower]

Vervolgens ligt het eraan waar mars en de aarde te vinden zijn ten opzichte van de zon. Korste tijd is 12-8 minuten= 4 minuten, de langste is 12+8 is 20 minuten.

Dan heb je dus een ping van tussen de 240.000 en de 1.200.000. Dat is zeg maar het probleem waar Vint zich mee bezig houdt. Ik kan je wel vertellen: ik ga op Mars niet zitten gamen, zelfs niet op een Jolt server

edit:
Erger nog want het is twee kanten op... dus 480.000 tot 2.400.000 en dan alleen als er geen andere lag is, dan kun je er al snel weer 300ms bij optellen

[Plux]

Wat leuk, kan de NASA een SETI@home-koetje op hun Voyager vluchten gaan draaien, met real time flushen!!!

[AntiChris]

Urrm... 1 WU per jaar? Satellieten worden uitgerust met zwaar geteste computers, die al bijna verouderd zijn op het moment dat ze gelanceerd worden.

Natuurlijk ook vanwege de stroomconsumptie, maar het is een beetje lastig om er een engineer heen te sturen als er iets kapot gaat aan een satelliet.

[Anoniem: 11550]

Wie weet kunnen de aliens dan straks ook zelf meehelpen met flushen...

[Anoniem: 41096]

Bezoek nu ook www.dutchpowercows.mars

[Beaves]

Op dit moment zit men nog met een aantal problemen, zoals het overbruggen van de enorme afstanden. Daarnaast draaien de planeten in een baan, waardoor ze zich telkens op een andere plaats bevinden.

Ik denk dat de afstand het grootste probleem is en dat het probleem met de verschillende plaatsten van de planeten niet echt moeilijk op te lossen zal zijn, je kan immers berekenen in welke baan een planeet zich bevind.

De afstand is zoals ik al zei, denk ik het grootste probleem omdat je gigantische lags krijgt omdat de straling zo'n grote afstand moet afleggen waardoor computers lang op elkaar moeten wachten op data van elkaar.

Waarom beginnen ze nu al met dit soort dingen? Laat ze eerst maar eens zorgen dat er ook echt mensen op Mars kunnen landen, daar hebben we nu veel meer aan dat internet in de ruimte denk ik.

[0rbit]

Het landen van mensen op mars is geen kunst meer. Alle technologie is aanwezig. Echter de budgetten voor de diverse ruimtevaart-organisaties zijn er niet naar om zo'n reis daadwerkelijk te ondernemen.

[Anoniem: 31259]

en maar goed ook, al dat overheidsgeld kunnen ze ter verandering misschien eens aan iets nuttigs besteden, zoals al die zwarte jongeren wat van straat helpen enzo...(heb het hier over amerika)

Ik vind zulke onderzoeken compleet overbodig, wat is de mensheid in godsnaam gebaat bij het fiet dat je kan chatten met iemand die zich op mars bevindt via inet?
OK, als er dan een robotje op mars ronddwaalt kan die 'real-time' z'n bevindingen doorsturen, so fucking what? Ze hebben al 10 jaarnodig gehad om het botje te bouwen, kan die maand wachten op de data er ook wel bij vind ik.

Er is nog hopen werk op aarde te verrichten, maar ja, daar kunnen ze waarschijnlijk geen winst uit slaan

Nu ik er even over nadenk, hoe sla je eigenlijk winst uit ruimtevluchten?

[CubicQ]

Dit onderzoek scheelt juist een ongelovelijke hoop geld.

Situatie nu:
Elke maanlander heeft een sterke zender nodig, elke keer moet het hele zaakje van de grond af aan worden opgebouwd.

Situatie straks:
Maanlander heeft klein zendertje en ontvangertje nodig (je hoeft alleen maar een sateliet in orbit te bereiken), aangezien alles gestandaardiseerd is kan er gewoon 1x een module ontwikkeld worden en die gebruikt worden.

En ja, onderzoek in de ruimte is wel nuttig, maar dat is weer een andere discussie...

[BadRespawn]

aan ruimtevaart wordt een fractie van een procent vh overheidsbudget besteed.

[CAP-Team]

volgens mij gaat die vertraging wel langer duren dan 3 minuten, als je al bedenkt dat signalen van ruimtesondes zoals Mars Odyssey en Mars Global Surveyor er al 20 minuten ofzo over doen om hier te komen.

[Anoniem: 16040]

Hmm ja, met gewone radio signialen maar als men licht gebruikt ... Neem 1 transmitter die signialen stuurd naar mars met een beam, om mars een ontvanger. Vanaf mars gaat er een 2de beam terug naar aarde haar ontvanger ... het probleem is de boel in positsie te houden... Zo kan je pakken sneller de boel versturen ...

[Wildfire]

Radiosignalen gaan net zo snel als licht dus wat jij zegt is nogal nutteloos...

[looskuh]

Het duurt ongeveer 100 jaar om Mars bewoonbaar te maken. (Om bijvoorbeeld een dampkring te creeeren) Over honderd jaar is er echt wel een andere vorm van internet hoor. En mocht nou dat warpen ( http://www.tweakers.net/nieuws/18693 ) een beetje opschieten, dan lukt 't misschien wel om tzt toch nog een beetje te kunnen Quake 2100'en op een mars server.
Verder gaat 't me allemaal een beetje boven me pet. Ik sta al verstelt van 2 blikjes met een draadje er tussen

[Anoniem: 9570]

[off-topic mode]
Ik lees hier nu al voor de tweede keer dat het ongeveer 100 jaar gaat duren voordat Mars bewoonbaar is..
Ik vraag me af waar dat op gebaseerd is.
Waarschijnlijk gaat dat veel langer duren nl.
Er zijn de laatste tijd door o.a. Nasa wat artikelen gepubliceerd over het bewoonbaar maken van Mars.
Daar wordt geen vaste termijn in genoemd, maar 100 jaar is wel de meest positieve schatting die genoemd wordt. Meeste onderzoeken gaan in de richting van de enkele honderden tot duizenden jaren....
Maar als onder bewoonbaar maken het plaatsen van wat woonunits en computers e.d. verstaan wordt, dan is de kans groot dat dat in/vanaf 2019 gaat geschieden....
zie bijvoorbeeld:
http://science.nasa.gov/headlines/y2001/ast09 feb_1.h tm?list44887 of http://library.thinkquest.org/C003763/index.php?page =mars04
[/off-topic mode]

[looskuh]

Ik heb dat van 3 jaar geleden toen ik in het National Aviaton and Space museum in Washington DC was. Daar hadden ze een hele tentoonstelling over het koloniseren van planeten. Echt geweldig was dat, en ook betrouwbaar.