ISS-astronauten worden binnenkort weer vergezeld door een ai-robot. Cimon-2 is de opvolger van de in 2018 naar het ISS gestuurde Cimon-robot. De opvolger, die emoties kan lezen, vliegt momenteel naar het ruimtestation en zal de astronauten drie jaar lang ondersteuning bieden.
Cimon-2 is net als de eerste versie het resultaat van een samenwerking tussen IBM, Airbus en het Deutsche Zentrum für Luft- und Raumfahrt. De opvolger van de in de zomer van vorig jaar gelanceerde eerste versie bouwt voort op zijn voorganger. Die was nog vooral een wetenschappelijke assistent die bijvoorbeeld reparatie-instructies kon weergeven op basis van het herkennen van stemcommando's, maar de verbeterde ai van Cimon-2 moet van de robot ook een 'empathische metgezel' maken, zegt Matthias Biniok, de belangrijkste ontwerper van de Duitse IBM-afdeling die verantwoordelijk is voor het Watson-systeem.
Volgens Biniok heeft de eerste Cimon, die overigens veertien maanden in het ISS verbleef en op 27 augustus weer op aarde landde, aangetoond dat een op kunstmatige intelligentie gebaseerde mobiele applicatie heel nuttig kan zijn aan boord van het ISS. De originele Cimon was getraind om bemanningslid Alexander Gerst bij te staan en naar zijn commando's te luisteren. De nieuwe robot heeft gevoeligere microfoons en een beter idee van zijn oriëntatie en wordt ingezet in de Europese Columbus-module van het ISS.
Volgens Till Eisenburg van Airbus zijn de ai-capaciteiten en de stabiliteit van de software-applicaties van Cimon-2 ook aanzienlijk verbeterd. "Tijdens de operationele periode denken we aan volgende stappen, zoals het uploaden van de ai naar ISS-cloud. Dat zou een mijlpaal zijn voor de graduele evolutie van een volledig autonoom assistentiesysteem", aldus Eisenberg. Volgens Christian Karrasch van het Duitse ruimtevaartcentrum kan dit leiden tot een op ai gebaseerde dienst waar astronauten op weg naar Mars of de maan gebruik van kunnen maken, zonder een permanente verbinding naar de aarde. Hij ziet ook toepassingen om mensen op aarde te helpen met complexe taken, bijvoorbeeld als ze wonen in gebieden met een slechte infrastructuur.
IBM is net als bij de eerste versie van de robot verantwoordelijk voor het implementeren van de ai. Biniok zegt dat de eerste Cimon niet alleen de inhoud van de boodschap binnen een bepaalde context kon begrijpen, maar ook de intentie erachter. Cimon-2 gaat volgens hem weer een stap verder. Door middel van de IBM Watson Tone Analyzer kan de robot emoties van astronauten evalueren en daar op een adequate manier op reageren, mits dat gewenst is of als de emotionele analysecapaciteiten getest worden tijdens een experiment.
Cimon-2 is wat het ontwerp betreft nauwelijks aangepast ten opzichte van de eerste versie. Hij heeft twaalf interne ventilatoren die lucht verplaatsen, zodat de robot zich door het ISS kan bewegen. Hij kan horen, zien, spreken en commando's begrijpen. Zo kunnen astronauten instructies opvragen, die de robot kan tonen op zijn scherm. De metgezel kan ook gebruikt worden als een mobiele camera, experimenten documenteren, objecten zoeken en de voorraad controleren. Er zijn twee camera's voor gezichtsherkenning, en nog eens vijf voor de oriëntatie en videodocumentatiefuncties. Botsingen kan de robot voorkomen door middel van ultrasoon geluid.
Zondag moet de Dragon-capsule van SpaceX met Cimon-2 aankomen bij het ISS. De lancering van de daarvoor ingezette Falcon 9-raket verliep voorspoedig en de onderste trap landde succesvol op het schip Of Course i Still Love You. Dit was de 46e keer dat SpaceX erin slaagde om een rakettrap succesvol te laten landen.