Tweakers.net Lcd Best Buy Guide: editie augustus 2006

Inleiding

Best Buy Guide aankondigingsplaatje (67 x 67) De Best Buy Guide is al enkele jaren een tweemaandelijks terugkerend fenomeen op de Tweakers.net frontpage. Sinds kort beperken we ons advies niet alleen tot complete systemen, maar zullen we ook om de twee maanden de pijlen richten op één specifiek onderdeel. In deze editie zullen we de lcd-markt onder de loep nemen. Waar je op moet letten bij de aanschaf van een nieuwe lcd en welke schermen momenteel het aantrekkelijkst zijn bespreken we in deze guide.

Alvorens we beginnen met het bespreken van de verschillende schermen, allereerst een bespreking van de belangrijkste specificaties waar op gelet moet worden bij het aanschaffen van een lcd-scherm. De belangrijkste specificaties zijn de contrastratio, de helderheid, de kijkhoeken, de responstijd en het aantal kleuren dat kan worden weergegeven. Om te beginnen met de laatste eigenschap, de meeste lcd-schermen kunnen zo’n 16 miljoen kleuren weergeven. Er zijn echter ook verschillende schermen op de markt die slechts 260.000 duizend kleuren kunnen weergeven. Over het algemeen zijn dit schermen met een lage responstijd, maar voor werkzaamheden zoals fotobewerking zijn deze schermen uiteraard minder geschikt. Over het algemeen verdienen schermen met slechts 260.000 kleuren niet onze voorkeur, maar wanneer het scherm bijvoorbeeld voornamelijk gebruikt zal worden voor tekstverwerking is het geen probleem.

De tweede specificatie die altijd veel aandacht krijgt is de responstijd. De laatste jaren is er veel vooruitgang geboekt op dit gebied, en praktisch alle nieuwe lcd-schermen kunnen uitstekend snelbewegende beelden weergeven. Als ruwe richtlijn kan worden aangenomen dat schermen met een responstijd van 25ms of meer niet geschikt zijn voor het weergeven van snelbewegende beelden, schermen met een responstijd van 16ms kunnen prima overweg met films en spelletjes en bij een responstijd van 8ms of minder kan zelfs de fanatieke gamer tevreden zijn. Vaak geldt dat de schermen met de laagste responstijd niet de allerbeste beeldkwaliteit bieden.

Twee andere specificaties die nauw met elkaar samenhangen zijn de contrastratio en de maximale helderheid. Bijna alle lcd-schermen hebben een helderheid van 250cd/m² of meer en produceren daarmee genoeg licht om in bijna alle omstandigheden goed leesbaar te zijn. Belangrijker is de contrastratio die aangeeft hoe groot het verschil in lichtintensiteit tussen twee pixels maximaal kan zijn. Een hogere contrastratio betekent over het algemeen een betere weergave van de kleuren, en een zwartniveau dat dicht bij zwart ligt. Omdat lcd-schermen uitgerust zijn met een backlight die altijd licht produceert, ook wanneer het beeld zwart moet zijn, kan er een kleine hoeveelheid licht naar buiten lekken waardoor zwart nooit helemaal zwart is. Vooral in een donkere ruimte is dit effect zichtbaar. Hoe hoger de contrastratio, hoe minder dit effect aanwezig is, mits de maximale helderheid niet extreem hoog is. Een scherm met een helderheid van 250cd/m² en een contrastratio van 500:1 heeft in theorie hetzelfde zwartniveau als een scherm met een helderheid van 500cd/m² en een contrastratio van 1000:1.

De laatste eigenschap van een lcd-scherm die belangrijk is zijn de kijkhoeken. Een scherm met kleine kijkhoeken is niet goed leesbaar wanneer je er niet rechtvoor zit. Over het algemeen geen probleem, maar als het scherm bijvoorbeeld ook gebruikt zal worden om met meerdere mensen naar films te kijken zijn goede kijkhoeken wel zo prettig. Gelukkig geldt dat praktisch alle grote schermen, die voor dit doeleinde geschikt zijn, prima kijkhoeken hebben van meer dan 170 graden.

15"-schermen

Nu we hebben besproken wat de belangrijkste eigenschappen van een lcd zijn wordt het tijd om te kijken welke schermen de moeite van het overwegen waard zijn. We hebben er voor gekozen om de guide op te delen op basis van de beelddiagonaal van de schermen, en daarmee ook ruwweg op basis van prijs. Bij de verschillende schermen zullen we aangeven wat de sterkste punten zijn van het scherm en voor welke toepassingen het scherm het geschiktst is.

De 15"-schermen zijn in de loop der tijd sterk in prijs gezakt. Voor iets meer dan 100 euro kan al een exemplaar aangeschaft worden. Vanwege de lage resolutie van alle 15"-schermen (1024x768) en de kleine beelddiagonaal zijn de schermen het geschiktst voor simpele kantoorwerkzaamheden. Het bewerken van foto's of het kijken van films op een dergelijk klein scherm is niet erg aantrekkelijk, waardoor een ultra lage responstijd geen prioriteit heeft. Dat neemt niet weg dat er geen genoegen genomen moet worden met een responstijd die hoger is dan 25ms. Verschillende fabrikanten bieden nog goedkope 15”-schermen aan met een responstijd van 30ms of zelfs meer, maar aangezien voor hetzelfde geld ook een scherm gekocht kan worden met een responstijd van 25ms of 16ms verdient dat uiteraard de voorkeur. Hieronder een overzicht van de 15” lcd-schermen die momenteel volgens ons het interessantst zijn.

Fabrikant	Scherm	Laagste prijs
Acer	AL1511s (15", 25ms, D-sub)	€ 135,-
BenQ	FP51G (15", 12ms, D-sub, Zilver)	€ 150,-
HP	L1506 (15", 16ms, Zilver, D-sub)	€ 170,-
Samsung	SyncMaster 540B (15", 8ms, DVI)	€ 190,-

De Acer AL1511s is een prima keus wanneer de prijs de belangrijkste aankoopoverweging is. Voor enkele knaken extra kan bijvoorbeeld de BenQ FP51G aangeschaft worden met een 12ms responstijd en voor nog een aantal euro’s meer vinden we de Samsung SyncMaster 540B op de prijslijst die niet alleen een responstijd van 8ms biedt, maar ook een DVI-aansluiting. Echte toppers zijn de schermen desondanks niet. De prijzen van de goedkoopste 17”-schermen beginnen rond de 150 euro en zijn daarmee in onze optiek een aanzienlijk betere keus. Het verschil tussen 15” en 17” is niet alleen in beeldoppervlak relatief groot, ook het verschil in resolutie is aanzienlijk (1024x768 versus 1280x1024).

Simpel en goedkoop: de Acer AL1511s

17"-schermen

Zoals gezegd verdient een 17” de voorkeur over een 15” scherm gezien het geringe prijsverschil terwijl er wel een groot verschil zit in het aantal pixels en het beeldoppervlak. Er zijn aanzienlijk meer 17”-schermen op de markt dan 15”-schermen waardoor het uitkiezen van een geschikt model meer tijd kost. Tevens wordt het tijd om onderscheid te maken tussen de verschillende type schermen die aangeboden worden. Om even kort door de bocht te gaan kan er een onderscheid gemaakt worden tussen twee type panels; TN en MVA/PVA. De lcd’s met een TN-panel bieden meestal een ultra lage responstijd en zijn daarmee ideaal voor de fanatieke gamer. Monitoren met een MVA/PVA-panel hebben daarentegen betere kijkhoeken een een betere kleurenreproductie waarmee deze schermen geschikter zijn voor films of grafisch werk. Het beste van beide werelden vinden we bij de overdrive MVA/PVA-schermen die een lage responstijd weten te combineren met goede kijkhoeken en een goede kleurenreproductie. Hieronder een overzicht van de aantrekkelijkste 17”-schermen:

Fabrikant	Scherm	Laagste prijs
Acer	AL1716As (17", 8ms, D-sub, Zilver/Zwart)	€ 150,-
BenQ	BenQ FP71G+ (17", 8ms, D-sub)	€ 160,-
Hyundai	L73D (17", 8ms, D-sub/DVI-D, Pivot)	€ 210,-
BenQ	FP71GX (17", 4ms g>g, DVI/D-sub, Zilver)	€ 210,-
LG	L1732P (17", 4ms, D-sub/DVI-D, Zilver)	€ 220,-
Iiyama	ProLite X436S-S (17", 8ms, D-sub/DVI-D, Zilver)	€ 220,-
Philips	170B6CG (17", 8ms, D-sub/DVI-D)	€ 230,-
Samsung	SyncMaster 730BF (17", 4 ms g>g, D-sub/DVI-D)	€ 240,-
Iiyama	ProLite E431S-B3 (17", 8ms, D-Sub/DVI-D, Zwart)	€ 250,-
Fujitsu Siemens	Scenicview P17-2 (17", 14ms, D-sub/DVI-D)	€ 330,-
Samsung	SyncMaster 770P (17", 6ms, D-sub, Pivot)	€ 340,-
Eizo	FlexScan L578 (17", 12ms g>g, D-sub/DVI-D, Zilver)	€ 400,-

Bovenaan in de lijst vinden we twee goedkope TN-schermen van Acer en BenQ met een responstijd van 8ms. Prima monitoren voor de mensen die meer belang hechten aan een goedgevulde portemonnee dan de beste beeldkwaliteit. De Acer AL1716s is bijvoorbeeld al enkele edities lang onze keus voor het basissysteem van de reguliere Best Buy Guide. Een stukje hoger op de ladder, in het segment tussen de 200 en 250 euro, vinden we de schermen die vooral voor de fanatieke gamers interessant zijn. Tevens bieden deze schermen een digitale DVI-aansluiting wat de beeldkwaliteit ten goede komt.

Nog een stapje hoger op de prijsladder nemen de responstijden weer toe, maar daar staat tegenover het gebruik van MVA/PVA-panels die kijkhoeken bieden van 178 graden en contrastratio’s van 1000:1 of zelfs beter. Ter vergelijking: de TN-panels bieden contrastratio’s rond de 500:1 en kijkhoeken van circa 140 graden. Voor applicaties waarbij een goede beeldkwaliteit belangrijk is zijn deze schermen dus de beste keus. Er moet echter wel een voetnoot geplaatst worden bij de SyncMaster 770P. Dit scherm heeft een 6-bit panel waardoor het eigenlijk maar 260.000 kleuren kan weergeven. De overige kleuren worden weergegeven met behulp van dithering wat de beeldkwaliteit niet ten goede komt. Wanneer een natuurgetrouwe weergave van kleuren erg belangrijk is, is de FlexScan L578 van Eizo een goede keus. Goedkoop is het scherm echter niet.

19"-schermen

De stap tussen 17 en 19 inch is aanzienlijk kleiner dan de stap tussen 15 en 17 inch. Praktisch alle 19”-monitoren hebben een resolutie van 1280x1024 en hebben daarmee precies evenveel pixels als een kleiner 17”-scherm. Vanwege deze reden geven sommige mensen de voorkeur aan een 17”-scherm, maar als je alles graag net iets groter wil hebben is een 19”-monitor de weg om in te slaan. Hieronder een overzicht van de 19”-monitoren die op het moment het interessantst zijn. Het merendeel van de schermen in de onderstaande lijst zijn de grotere broers van de 17”-schermen op de vorige pagina.

Fabrikant	Scherm	Laagste prijs
Mirai	DML-519W100 (19", 8ms, D-sub/DVI-D, Speakers, Zwart/Zilver, Breedbeeld)	€ 200,-
Acer	AL1916Ws (19", 8ms, D-sub, Zilver, Breedbeeld)	€ 200,-
Acer	AL1917As (19", 8ms, D-sub, Zilver)	€ 210,-
BenQ	FP91G+ (19", 8ms, D-sub/DVI)	€ 210,-
Samsung	SyncMaster 940BW (19", 4ms g>g, D-sub/DVI-D, Breedbeeld)	€ 235,-
Samsung	SyncMaster 940BF (19", 2ms g>g, D-sub/DVI-D)	€ 270,-
BenQ	FP93GX (19", 2ms g>g , D-sub/DVI-D)	€ 275,-
ViewSonic	VP930 (19", 8ms, D-sub/DVI-D)	€ 400,-
Samsung	SyncMaster 970P (19", 6ms g>g, DVI-I)	€ 420,-
Eizo	FlexScan S1910-K (19", 16ms, D-sub/DVI-D, Zwart)	€ 530,-

De goedkoopste 19”-schermen kosten rond de 200 euro, zijn gebaseerd op een TN-panel en bieden een responstijd van 8ms, een contrastratio van 700:1 en een helderheid van 300cd/m². Wanneer de laagste responstijd of de beste beeldkwaliteit minder belangrijk zijn dan de prijs zijn de Acer AL1917As of de BenQ FP91G+ een uitstekende keuzes. In dezelfde prijscategorie vinden we ook nog een aantal bijzondere 19”-schermen.

Recentelijk hebben verschillende fabrikanten 19”-schermen geïntroduceerd met een breedbeeldresolutie van 1440x900. De keuze tussen een 5:4- of 16:10-scherm zal ieder voor zich moeten maken, maar een duidelijk voordeel van de breedbeeldmonitoren is uiteraard de betere weergave van films. De twee goedkoopste 19”-breedbeeldschermen worden geproduceerd door Mirai en Acer. Voor 35 euro extra kan echter de Samsung SyncMaster 940BW aangeschaft worden die een betere beeldkwaliteit biedt. De SyncMaster 940BW heeft een lagere responstijd en betere kijkhoeken.

19 inch in breedbeeld: de Samsung SyncMaster 940BW

De volgende stap op de prijsladder wordt gevormd door de schermen met een TN-panel met overdrive voor een ultralage responstijd. Deze schermen zijn ideaal voor fanatieke gamers, maar vanwege het gebruik van TN-panels is de beeldkwaliteit niet het allerbeste. Schermen in deze categorie zijn de Samsung SyncMaster 940BF en de BenQ FP93GX. Voor een betere beeldkwaliteit moeten nog een paar extra euro’s uitgetrokken worden. ViewSonic heeft met de VP930 een lcd-scherm in huis met een responstijd van 8ms, een contrast van 1000:1, kijkhoeken van 170 graden en een helderheid van 250cd/m². de Samsung SyncMaster 970P heeft een iets lagere responstijd, een iets hogere helderheid en kijkhoeken van 178 graden, maar het panel maakt gebruik van dithering om alle 16 miljoen kleuren weer te geven omdat het eigenlijk maar 262.000 kleuren aankan. Dit kan helaas af en toe zichtbaar zijn, hoewel de beeldkwaliteit over de hele linie genomen goed is. Voor de (semi)-professionele fotosoeper hebben we als laatste nog de Eizo FlexScan S1910-K opgenomen in de lijst. Dit scherm biedt een uitstekende kleurenreproductie, maar met een prijskaartje van ruim 500 euro is het scherm wel ruim tweemaal zo duur als de goedkopere 19”-monitoren.

20" en groter

In de afgelopen twee jaar is de populariteit van lcd-schermen met een beelddiagonaal van 20” of meer dankzij sterke prijsdalingen hard gestegen. In tegenstelling tot de schermen met een beelddiagonaal van minder dan 20” hebben de meeste schermen met een diagonaal van 20” of meer meestal een breedbeeld formaat. Een ander verschil is dat TN-panels nauwelijks gebruikt worden voor de grotere schermen. Responstijden van 4ms of zelfs minder hoef je niet te verwachten, maar daar staat tegenover dat de kijkhoeken en contrastratio vaak uitstekend zijn. In de goedkopere 20”-lcd's vinden we echter nog wel regelmatig TN-panels.

Fabrikant	Scherm	Laagste prijs
LG	L204WT (20", 5ms, D-sub/DVI-D, Breedbeeld)	€ 285,-
Samsung	SyncMaster 205BW (20", 6ms g>g, D-Sub/DVI-D, Zilver, Breedbeeld)	€ 310,-
BenQ	FP202W (20", 8ms, D-sub/DVI-D, Breedbeeld)	€ 345,-
Samsung	SyncMaster 204B (20.1", 5ms, D-sub/DVI-D, Zilver)	€ 380,-
Belinea	102035W (versie 11 20 05) (20", 8ms, D-sub/DVI, Breedbeeld)	€ 450,-
Dell	2007WFP (20", 16ms, D-sub/DVI-D, Breedbeeld)	€ 629,-
Dell	2007FP (20", 16ms, D-sub/DVI-D)	€ 680,-

De eerste vier schermen in de lijst maken gebruik van een TN-panel en bieden een lage responstijd. Opmerkelijke zijn de specificaties van de LG L204WT. Terwijl de andere schermen met een TN-panel een contrastratio bieden van 600 à 700:1 specificeert LG een contrastratio van maar liefst 2000:1. Vanwege deze eigenschap is het zwartniveau van het scherm erg goed. Samen met de lage prijs en de lage responstijd maakt dit de LG L204WT één van de aantrekkelijkste 20”-schermen van dit moment. De Belinea 102035W en de Dell 2007WFP maken beiden geen gebruik van een TN-panel waardoor deze schermen geschikter zijn voor fotobewerking. Wanneer er geen breedbeeld formaat nodig is zijn de Samsung SyncMaster 204B en de Dell 2007FP het overwegen waard. Er moet overigens opgemerkt worden dat Dell regelmatig stunt met de prijzen van lcd-schermen waardoor deze vaak voor minder aangeschaft kunnen worden dan vermeld in de tabel.

Fabrikant	Scherm	Laagste prijs
Samsung	SyncMaster 215TW (21", 8ms g>g, D-Sub/DVI-D, Zwart)	€ 530,-
Dell	Ultrasharp 2407WFP (24", 16ms, D-sub/DVI-D, Zwart, Breedbeeld)	€ 850,-
Apple	Cinema HD Display (23", 16ms, DVI-D, Breedbeeld)	€ 1.075,-
Eizo	FlexScan S2410W-BK (24.1", 16ms, D-sub/2x DVI-I, Breedbeeld)	€ 1.490,-
Dell	Ultrasharp 3007WFP (30", 14ms , DVI-D, Breedbeeld)	€ 2.140,-
Apple	Cinema HD Display (30", 14ms, DVI-D, Breedbeeld)	€ 2.160,-

Voor de mensen die graag een 21”-scherm aanschaffen in plaats van een 20”-scherm hebben we de SyncMaster 215TW opgenomen in de lijst. Dit scherm is, evenals alle andere schermen in deze lijst, gebaseerd op een MVA/PVA-panel. Het scherm biedt geen hogere resolutie dan de 4:3 20”-schermen, maar een extra inch aan beeldoppervlak kan voor sommige toepassingen prettig zijn. Het volgende scherm in de lijst is de 24” Dell Ultrasharp 2407WFP. Dit scherm combineert een resolutie van 1920x1200 met een goede beeldkwaliteit, veel features en een relatief lage prijs. Vanwege de lage prijs van het 24” Dell-scherm kunnen we eigenlijk de, veelal duurdere, 23”-schermen niet aanraden. Voor de volledigheid hebben we echter toch een 23”-scherm opgenomen in de lijst. Het tweede 24”-scherm in de lijst is van Eizo en is uitermate geschikt voor fotobewerking. De laatste twee schermen hebben een beelddiagonaal van 30” en bieden een resolutie van maar liefst 2560x1600. Voor de mensen met een goedgevulde portemonnee die met niet minder dan het allerbeste genoegen nemen een interessante optie. Zie voor meer informatie over deze schermen ook onze review waarin we niet alleen de twee 30”-schermen van Apple en Dell vergelijken, maar ook de 20, 23, en 24 inch schermen.

Toppertje (en een Breezer ananas): de Dell Ultrasharp 2407WFP

Slotwoord

De selectie van schermen die we hebben opgenomen in deze guide is voornamelijk gebaseerd op de prijs en de geleverde beeldkwaliteit. Aspecten zoals ergonomie, design en extra features hebben we niet meegenomen in onze overweging aangezien de meerwaarde hiervan vaak erg subjectief is. Wanneer je echter specifieke eisen hebt loont het om even te kijken bij de modellen met vergelijkbare specificaties van andere fabrikanten; de kans is groot dat er een scherm is die aan alle eisen voldoet. De modellen die hier genoemd worden vormen in ieder geval een solide basis en een miskoop zal je niet maken.