KPN denkt na over uitzetten 3g-netwerk op lange termijn

KPN denkt erover om op lange termijn niet het 2g-netwerk, maar juist het 3g-netwerk uit te zetten. Dat zegt de projectleider 4g van KPN aan Tweakers. Volgens KPN wordt 2g juist meer gebruikt voor zaken als m2m-communicatie. Er is nog geen beslissing gevallen.

Als KPN een beslissing neemt over welk netwerk uitgezet zal worden op termijn, dan zal dit 'lange tijd van tevoren' worden aangekondigd, zegt Erik Verkouteren tegen Tweakers. "Dat willen we echt enkele jaren van tevoren vertellen, omdat het zulke grote gevolgen heeft." Onder meer trams en pinautomaten werken met 2g-verbindingen, omdat ze geen snel internet nodig hebben, de chips voor gsm-technologie goedkoop zijn geworden en het 2g-netwerk dankzij de lage 900MHz-frequentie goede dekking binnen heeft.

Omdat 2g nog op zoveel plekken wordt ingezet, overweegt KPN dus ook om het gsm-netwerk in de lucht te laten en 3g uit te schakelen. "Iedereen denkt altijd dat als 4g komt, 3g in de lucht blijft en 2g eruit gaat. Maar je kunt ook redeneren dat 3g zoveel overlap heeft met 4g dat juist die overbodig wordt. Alsof 3g gesandwicht wordt tussen de noodzakelijke netwerken 2g en 4g."

Er is nog geen beslissing gevallen over welk netwerk uit de lucht gaat en wanneer dat gaat gebeuren, benadrukt Vercouteren. "Dat gebeurt dus in elk geval niet snel." KPN schakelde begin februari zijn 4g-netwerk in, dat inmiddels dekking biedt in een groot gedeelte van de Randstad. De bedoeling is dat over anderhalf jaar het 4g-netwerk landelijke dekking heeft.

Reacties (70)

[Inkjet]

De strategie wordt natuurlijk in belangrijke mate bepaald door de ondersteuning van frequenties door diverse apparatuur aan de ene kant en het vernieuwen van oude apparaten door de gebruikers aan de andere kant.
De ontwikkeling hangt dus af van het gebruik van de technologie in de tijd. Welk percentage van het verkeer gaat nu over 3G? Het bellen en sms-en neemt af lezen we. Meer toestellen ondersteunen 3G. De drie providers met 3G hebben recent meer 19/2100 MHz frequenties gekocht voor capaciteit (en/of snelheid middels gebruik van twee kanalen tegelijk). Dat zal eerder een toename dan een afname van 3G toepassing betekenen, in elk geval voor 2013.
Voor KPN en Vodafone combineert 800 prachtig met 1800 om capaciteit te bieden zonder apparatuur op meer plaatsen te moeten neerzetten. Daarmee kan bovendien de spectrale efficientie (bits per Hz) belangrijk omhoog t.o.v. 2G op 1800. Dus 1800 zou wel eens relatief snel omgezet kunnen worden. Dan blijft 900 over als 'legacy' band voor M2M/worldwide roaming. T-mobile kiest een andere strategie: minder investeren, geen 800. Wel 50% meer 1800 dan de eerder genoemde netwerken, maar dat moet ook wel want men heeft een 2G netwerk dat zwaar op 1800 leunt. Het bedrijf heeft een extra mogelijkheid: 3G op 900 MHz, waarvan ze nu ook 50% meer hebben dan KPN en Vodafone, terwijl ze belangrijk minder gebruiken voor 2G.

Dan nog even dit: de 19/2100 MHz frequenties worden opnieuw geveild over 3.5 jaar. Dat is *wel* een belangrijke driver om 3G uit te faseren, als je strategie is om minder aan frequenties uit te geven, of de frequenties voor 4G in te plannen, met name de TDD frequenties die het meest efficient zijn. We zouden zomaar kunnen zien dat de ene operator 3G en de andere 2G als eerste uitfaseert.

[Reactie gewijzigd door Inkjet op 22 juli 2024 18:25]

[Nefiorim]

Ik vind het geen gekke gedachte, maar is het niet zo dat het 2G netwerk fundamenteel een stuk onveiliger is?

[Armin]

KPN denkt dat zij deze keuze hebben, maar deze keuze wordt elders in de wereld door de grote jongens gemaakt. KPN hoort daar niet bij.

Immers het zijn de Apple's, Samsung's, Nokia-Siemens, Motorola, Qualcomm, etc van deze wereld die die beslissing nemen. En dat gebeurdt in samenwerking met organisaties als 3GPP.

Momenteel wordt druk nagedacht over hoe op 4G/LTE over te stappen, en tot nu toe zijn bijna alle LTE uitrol scenario's scenario's gericht op 2G uitfaseren en een 3G-4G netwerk te maken.

Als KPN dan in haar uppie 2G behoudt en 3G uitzet, krijgt men een probleem omdat alle telefoon, chipset en netwerk bouwers een andere keuze gemaakt hebben. Ook kunnen toeristen/zakenmensen/etc uit het buitenland dan niet bij KPN terrecht.

Ofwel, leuk bedacht, maar het is niet aan KPN. Ik denk ook overiges sniet dat KPN zelf dit niet beseft, en er zo zwart wit over denkt. Ik denk dat men eerder doelt op dat 2G wellicht nooit helemaal zal verdwijnen.

Merk hierbij namelijk op dat er al diverse landen zijn waar GSM 2G al uit de lucht is, of nooit echt in de lucht geweest. En ook daar zijn er M2M zaken in gebruik, welke dus gewoon op 3G werken. Wat dus veel waarschijnlijker is, is dat de komende jaren M2M apparatuur steeds vaker op 3G gaat werken, en zo langzaam het 2G network ook verder uitgefaseerd kan worden. Parkeermeters etc worden bijvoorbeeld toch typisch om de X jaar vervangen.

Men kan stap je voor stapje steeds meer 2G ruimte overhevelen naar 3G/4G.

Wellicht, dat KPN echter doelt, op dat er een heel klein stukje 2G ten alle tijden overblijft voor 2G M2M, zélfs wanneer in de hele verre toekomst 3G ook uitgefaseerd wordt ten gunste van 5G. Maar dat is koffiedik kijken en hangt geheel af van de marktpenetratie van alle technologieen op dat moment.

[Verwijderd]

Ik denk dat je naar een te korte markt kijkt. Er zijn telefoons te over te vinden die alleen 2G praten, denk maar aan die leuke Nokia 6300 van mijn (nog leukere) vrouw. Of die clamshell (alcatel?) telefoon van mijn moeder.
Daarentegen moet ik de eerste telefoon die geen 2G ondersteund nog tegenkomen.
En waarom is dat 3G netwerk nou zo belangrijk? Voor die paar mensen die over drie jaar nog steeds met een 2G+3G telefoon rondlopen terwijl 6G net aangekondigd is? Nou ja, die mogen dan lekker terug naar EDGE over 2G, de rest van de wereld loopt dan al lang rond met een iPhone 7 of Galaxy S6, of met een Nokia 6300 die alleen maar 2G praat!

[Armin]

Ik denk dat jij juist teveel naar het nu kijkt

Bedenk dat frequentieruimte schaars is. Je kunt niet en 2G, en 3G en 4G en daarna 5G tegelijk overeind houden.

In diverse landen is 2G daarom zelfs al uit de lucht gehaald. In Nederland gaat dat ook gebeuren. Jouw 6300 van nu zal over 10 jaar of zo mogelijk gewoon niet werken. Zowel jouw high-end super smartphone van die tijd als de 20 euro prepaid die je dan bij de HEMA oppikt zullen dan waarschijnlijk geen 2G kunnen gebruiken.

Let wel, het 20 euro prepaid equivalent van de Nokia 6300 die jij vandaag reeds in Japan oppikt heeft bijvoorbeeld enkel een 3G modem aan boord.

Dat vandaag elke telefoon 2G ondersteunt in Europa is omdat dat hier de basis is en 3G zeg maar de snelle techniek. Over 10 jaar is 4G de standaard, met 3G als terugval. Elke telefoon zal dan 3G ondersteunen.

KPN merkt echter terrecht op dat er veel M2M apparatuur zijn. Parkeermeters, slimme energiemeters, etc etc. Deze echter hebben vaak andere levensduur dan telefoons. En waar jouw leuke vrouw gewoon 'gedwongen' wordt een andere telefoon aan te schaffen, is dat moeilijker met die M2M apparatuur.

KPN oppert nu dat wellicht daarom 2G toch in de lucht zal blijven, zelfs nadat 3G ook uitgefaseerd al worden ten gunste van bijvoorbeeld 5G. Ik betwijfel dat omdat de internationale trends de andere kant op wijzen. Zonder helemaal in technische verhalen te verzanden, maar 3G+4G werkt beter samen dan 2G+4G. Voor de uitrol van 4G is een 3G backup beter geschikt dan een 2G backup.

Echter zelfs als KPN gelijk heeft, en 2G aan zal blijven, zal dat niet gericht zijn op die leuke 6300 van jouw vrouw, maar vooral voor die M2M zaken. Jouw vrouw loopt dan met een leuke 3G/4G telefoon van 20 euro rond.

[Darkstriker]

Ja, daarom verbaasde mij dit artiekel ook. Verbindingen kunnen inmiddels redelijk gemakkelijk afgeluisterd worden.

Tweakers schreef daar al eens over: nieuws: Hacker demonstreert goedkope afluisterkit voor gsm-telefoonverkeer

2G mag veel gebruikt worden maar ik denk dat je op termijn met alle appliances juist wilt overstappen op 3G om het verkeer te beveiligen. Voor gevoelige gesprekken is het nu namelijk al handig om 3G te gebruiken. Echter kun je daarvoor natuurlijk ook de overstap op 4G maken maar dat pinautomaten nog op 2G runnen is toch wel erg zorgwekkend. Immers gaat daar behoorlijk wat betalingsverkeer overheen o.O

Bovendien zijn chips voor 4G nog een heel stukje duurder dan 3G. Voordat die dan voldoende marktpenetratie hebben om het uitschakelen van 3G te rechtvaardigen zullen er nog wel 15 jaar vergaan. 3G is uit 1999 en er worden nog steeds simpele telefoons met alleen 2G verkocht. En die moet je eigenlijk niet meer willen want 2G kan gewoon afgeluisterd worden.

[Reactie gewijzigd door Darkstriker op 22 juli 2024 18:25]

[revertive]

Maar daarom maken pin automaten en dergelijke ook altijd gebruikt van een extra beveiliging (VPN) en zal het ze niet veel uitmaken als het gebruikte protocol niet echt veilig meer is aangezien ze daar toch een laag overheen leggen die (hopelijk) wel voldoende beveiligd is. Dus dan kunnen ze heel leuk mee luister naar encrypted verkeer waar ze (hopelijk) niet veel mee kunnen.

[robvanwijk]

Toevoeging:
De ingebouwde beveiliging van een standaard is heel lastig aan te passen (kijk maar naar 2G: al lang en breed gekraakt, niemand die probeert het op te lossen).

Door het uit elkaar te trekken (één laag die zorgt voor transport, een andere laag die zorgt voor beveiliging) kun je de zorgen ook gescheiden houden: iedereen kan zelf kiezen welke beveiligingslaag bovenop de (onbeveiligde) transportlaag wordt gebruikt.

Oftewel: accepteer dat 2G (en, wat dat betreft, ethernet en talloze andere protocollen) niet, of niet voldoende, beveiligd zijn en los dat op met een aparte encryptielaag. Uiteindelijk zal dat voor iemand die het afluistert hetzelfde effect hebben: hij kan wel afluisteren, maar ziet alleen "random bits" langskomen.

[Maurits van Baerle]

3G is uit 1999 en er worden nog steeds simpele telefoons met alleen 2G verkocht.

Dat het oorspronkelijk toen is ontworpen zegt niet zoveel. In 1999 werden er nog 1G telefoons verkocht (Hi van KPN was oorspronkelijk alleen 1G, bedoelt om jongeren goedkoop aan een mobiel te helpen) en was 2G net aan een opmars begonnen. De echte opmars van 3G begon pas een jaar of zeven a acht later.

Tegen de tijd dat het uitzetten van 3G aan de orde is worden er al lang geen 3G telefoons meer verkocht.

[Gomez12]

[...]
Tegen de tijd dat het uitzetten van 3G aan de orde is worden er al lang geen 3G telefoons meer verkocht.

3G telefoons zullen nog gigantisch lang verkocht worden hoor. Als jij als fabrikant moet kiezen tussen 1 3G chipje van 50 cent eruit laten en 2 productielijnen opzetten (want in andere landen zal 3g nog steeds blijven, dus er zullen nog steeds 3g telefoons gemaakt worden voor bijv afrika etc) of simpelweg 50 cent op de prijs gooien en 1 productielijn wereldwijd kunnen verkopen dan weet ik wel wat de fabrikanten gaan doen hoor.

[Verwijderd]

Heeft weinig belang voor m2m, die verbindingen gaan bijna altijd over een beveiligde VPN.

Ter info, in de meeste landen zijn er meer M2M kaarten actief dan dat er voice kaarten zijn, 2G kunnen ze dus niet zomaar uit zetten.

[Kevinp]

Precies. Daarnaast is 4G in alle opzichte superieur. Ook denk ik dat mensen met 3G nu sneller geneigd zijn om toch op 4G over te stappen, waar huidige alleen 2g klanten mogelijk nog lang blijven hangen.

[ScoeS]

Ik vind dit geen goed plan.

Op alle netwerken in de grote steden hebben klanten last van ondercapaciteit op de piekmomenten van de dag. Vodafone komt hier (intern) zelfs openlijk voor uit. Uiteraard is dit te wijten aan het feit dat er tijdens de ontwikkeling van de 3G techniek niet voldoende is geanticipeerd op de hoeveelheid data die wij vandaag de dag mobiel verstoken. Opzich niet onlogisch, mobiel internet was toen een zeldzaamheid.

Het zou mij niet verbazen als ditzelfde probleem zich op 4G netwerken zal gaan voordoen over een jaar of 7 á 8; ondercapaciteit. Uiteraard is er bij de ontwikkeling van 4G wel gekeken naar de beperkingen van 3G, maar wie kan ons daadwerkelijk vertellen hoeveel mobiele data wij gemiddeld als Nederlander over 10 jaar per maand (willen) verbruiken? Waarom niet de 3G netwerken laten draaien als opvang voor deze potentiële ondercapaciteit op 4G?

Je hebt als telecom aanbieder de mogelijkheid om op drie verschillende technieken voice en data diensten aan te bieden, waarom dit niet blijven doen? Waarom beginnen met multiplexen van HDSPA signalen (VF, TM en KPN) om hogere snelheden te verkrijgen op de 3G techniek, om vervolgens uiteindelijk al je geld op 4G in te zetten? Tevens hangt alle hardware al op locatie...?

Ik werk zelf al een hele tijd in de telecom, op dit moment in een vrij specifieke klantenpoel, die werkelijk afhankelijk is van mobiel internet en vaak ook veel verbruiken. Op dit moment is het ideaal om te kunnen communiceren dat 4G straks het 3G netwerk zal gaan ontlasten, en dat dus ook de klanten met "oudere" hardware (uiteindelijk is 99% van Nederland geen 'early adaptor') meer capaciteit mogen verwachten.

Ik denk dat er maar één simpele conclusie te trekken valt; kostenbesparing. In de telecom, een sector die altijd al wordt afgeschilderd als "een stelletje graaiers" nooit een goed gebaar tegen over je klanten.

[Reactie gewijzigd door ScoeS op 22 juli 2024 18:25]

[MBV]

Als 4G een hogere datarate kan geven binnen hetzelfde frequentiespectrum is het juist gunstig om 3G uit te zetten: als je die frequentie recycled voor 4G, krijg je meer bandbreedte terug als klant.

[Shmoopy]

Kostenbesparing is inderdaad de reden van uitzetten van 3G.

4G zal door de hoge snelheid zo succesvol worden dat steeds meer mensen hun vaste internetabonnement zullen opzeggen.

Waarom zou je twee snelle internetabo's betalen? Dit verhaal hebben we ook gezien bij vaste telefonie. Dat wordt ook steeds minder gebruikt. Bijna iedereen is telefonisch mobiel bereikbaar.

Het mogelijk gevolg is dat mensen veel HD-content gaan kijken via 4G. Ook zal er getorrent worden en cloud-computing en online-backup zullen ook bijdragen aan een explosieve toename van datagebruik op het netwerk.

Ik verwacht dat ook 4G over tien jaar zwaar overbelast zal zijn als de "late majority" aanhaakt.

[Benkei123]

Nou op welke termijn denken ze dan? Vervangingsduur van mobieltjes wordt langer en LTE is niet iets dat in goedkope telefoons geleverd wordt momenteel. Het kan dus nog wel even duren voordat het merendeel van je klanten overgestapt is naar LTE.

[Martao]

De vervangingsduur van smartphones is totaal niet relevant voor als ze iets over 5-10 jaar gaan uitzetten.

[Gomez12]

Correctie : Over 5 tot 10 jaar gaan aankondigen om het uit te zetten.

[rxr1991]

Vindt dit dan ook een volstrekt logische keuze. Volgens mij hebben energiebedrijven onlangs ook aangekondigd om de smartenergiemeters te gaan uitrusten met het GSM-protocol. Hierdoor komen er wellicht miljoenen clients bij op het gsm netwerk. Dus voorlopig lijkt me het GSM netwrek nog wel rendabel.

Het grote voordeel van GSM is, dat het een goede penetratiewaarde heeft en daardoor nog zeer bruikbaar is, ten opzichte van 3g netwerken is het gsm netwerk dus een veel betere keus als je maar niet te veel bandbreete nodig hebt. Ook op embeded systemen is het een voordeel aangezien communicatie met het GSM netwerk minder energie verbruikt dan met een 3g netwerk.

Qua veiligheid zou ik mij niet druk maken, dat kan ook in de bovenliggende lagen worden afgevangen. Daarop alleen zou ik geen afweging maken. Kortom, laat LTE of LTE advanced maar komen en kap maar met het 3g netwerk. Als ze dan de frequencies van 3G kunnen gebruiken voor LTE kunnen we in ieder geval lekkere hooge snelheden halen.

[Armin]

Volgens mij hebben energiebedrijven onlangs ook aangekondigd om de smartenergiemeters te gaan uitrusten met het GSM-protocol.

Waarbij GSM als synoniem gebruikt wordt voor de 3GPP (GSM/UMTS), maar niet specifiek 2G/GPRS. Immers veel van die meters kunnen ook 3G/UMTS aan. (Of gebruiken geheel andere communicatietechnieken maar dat terzijde.)

Persoonlijk lijkt het mij juist vandaag in een stroommeter oliedom enkel een 2G modem mee te leveren, juist omdat stroommeters 30 jaar mee moeten gaan, en je niet over 10 jaar al die meters weer wilt vervangen.

Of zou ik naief zijn, en de stroomboeren het gewoon geen zier kan schelen dat hun 'slimme' meter over 10 jaar weer veroudert zijn?

[Verwijderd]

Ik denk dat het wel een goed idee is. Uiteindelijk zijn er geloof het of niet toch een hele hoop mensen zonder smartphone, en die hebben toch 2g nodig. Daarbij ( correct me if i'm wrong) lijkt mij het 2g netwerk stabieler, en daarom in geval van nood makkelijker. Meer apparaten zijn er compatibel mee, iedereen is eraan gewend, en het is helemaal goed voor bellen en sms'en.

Dus als we 2g nou gewoon aan laten, en 3g vervangen met 4g, blijft alles betrouwbaarder, hebben we minder problemen doordat we zouden moeten omschakelen, en hebben we sneller internet.

[Sorcerer8472]

Bij 4G is er meer rekening gehouden met die capaciteitsproblemen; de telefoon kan zelf intelligent de minst drukke frequentie kiezen ipv de sterkste (da's min of meer zoals het bij 2G en 3G werkt). Hoe dat in de praktijk werkt is even afwachten natuurlijk.

Verder was er in Nederland niet veel meer aan te doen; Vodafone gebruikt in Utrecht op de drukste locaties nu al 100% van hun 3G-frequentieruimte op één mast. Dan kun je ook niet veel anders meer, want dan is het op

[Ikke_Niels]

Dus op het moment dat je geen verbinding meer hebt met je 4g netwerk stort je terug in snelheid, nee dat is een lekker vooruitzicht

Als ze dekking kunnen garanderen prima, maar anders meh liever niet

[Armin]

Als ze dekking kunnen garanderen prima, maar anders meh liever niet

Dat is ook het idee. Alle gewone telefoons zitten op 4G/5G en enkel oude legacy zaken op 2G. Jouw telefoon ondersteunt tegen die tijd waarschijnlijk niet eens 2G meer.

(Overigens denk ik zelf dat het zo'n vaart niet zal lopen en KPN 3G ook niet zomaar kan uitzetten.)

[OMEGA_ReD]

Ik heb anders behoorlijk veel verbinding problemen als mijn telefoontje op EDGE surft.

Sinds KPN dat aangezet heeft is het mobiele internet echt waardeloos voor mij geworden. Heb het idee dat hij veel te snel terugschakelt van 3G naar E. Ik heb liever GPRS dat werkte tenminste.

[i-chat]

dat vind ik wel een heel interessant punt wat je nu aanhaald...

je zegt namelijk dat je mee problemen hebt als je telefoon terugschakeld van 3g... punt is wel, waarom doet je toestel dat en waarom heeft het niet gewoon 3g dekking..


mijn volgende punt is dan nu gaat een deel van 3g over 900 en een ander deel over 1800mhz... en nog een deel over 2100 als ik het goede heb 2g en 3g freqenties?

wat ik in ieder geval weet is dat de 1800 (nu nog 3g) binnenkort komt te vervallen om ruimte te makken voor dekking over 4g...

nu weten we van 2g dat het relatief zuiniger is dan 3g... dus ALS we dan een goed dekkend maar niet al te snel 2g netwerk zouden krijgen is dat een goede manier om basis telefoontje van het dure 4g af te houden... en om als backup te dienen...

bovendien zijn er nog een paar 3g freqentieblokken over die niet door 4g gebruikt gaan worden voeg die toe aan 2g en je hebt een behoorlijk stabiel en dekkend alternatief... egde zou echt een perfect en energie zuinig netwerk kunnen opleveren voor alles en iedereen die niet heel veel data nodig heeft...

denk aan navi en volgsystemen in auto's, pacemakers en de telefoon van oma...

[gebruikershaes]

Hmm, krijgen we dan het gebeuren wat je bijv met Ziggo ziet? Dat het analoge signaal steeds slechter werd tot dat het vrijwel onbruikbaar is geworden.. Dat om mensen digitaal tv te laten kijken of om bandbreedte vrij te maken denk ik..

[FreshMaker]

Ik heb op 3 tv's nog steeds een prima signaal ....
Dus waar je de wijsheid vandaan haalt, dat het niet kijkbaar is ....

[Verwijderd]

Als ze het jaren van tevoren aan gaan kondigen en 4G pas ergens volgend jaar landelijk dekkend is zal het zeker niet snel gaan gebeuren. Daarnaast zit ook niet iedereen op het duurdere 4G te wachten dus voor 2020 zal 3G niet verdwijnen.

[Sorcerer8472]

4G is juist goedkoper qua techniek voor de telecomoperator. Straks ook voor de consument.

[bhartman]

Tuurlijk. En wat denk je dat het kost om overal 4G aan te bieden....

[firest0rm]

@bhartman
FYI de masten die er nu staan zijn heel simpel te vervangen zodat deze ook 4G kunnen zenden en ontvangen, in het begin zal het even duur zijn maar dat is met alles zo.

over een langer termijn zal dit echter goedkoper zijn voor KPN en wellicht ook de klant

[tormentor1985]

Je zegt dat het in het begin even duur zal zijn. Ik geef je gelijk dat die mast zelf niets meer kost want die staat er immers al.

Maar een 4G installatie op een bestaande mast bij prikken kost geld. Daarnaast heb je 2 x zoveel hardware aan die mast hangen wat stuk kan gaan. Grofweg kan je dus zeggen dat de onderhoudskosten minstens 2 maal zo hoog zijn maar waarschijnlijk een meervoud van dat omdat 4G apparatuur duurder is om te vervangen bij een defect.

[Armin]

Minder dan het nu kost om overal 3G aan te bieden ...

[Verwijderd]

Wie interesseert de prijs denk je de consument?

4G komt er gewoon aan dat is zeker...