Introductie
Virtua Tennis en Top Spin wisselen de laatste jaren stuivertje, als het gaat om de vraag welke serie de beste tennisgames biedt. Top Spin 2 was een erg goed spel, maar Virtua Tennis 3 legde de lat toch weer wat hoger. Met Top Spin 3 hoopt uitgever 2K Games de troon weer terug te krijgen. Met het finaleweekend van Wimbledon voor de deur, is de timing van de release van Top Spin 3 in ieder geval perfect.

Tennisgames zijn redelijk voorspelbaar, en dat geldt ook voor Top Spin 3. Het spel zet de te verwachten spelmodi voor, er kunnen dus zowel losse wedstrijden als toernooien worden gespeeld en er is een carrièremodus. Hier zijn nog wat extraatjes aan toegevoegd, zoals een online modus met een wereldranglijst. Het is een bekend recept, waar veel tennisgames het al jaren mee doen en het heeft de fans van het genre nooit teleurgesteld. Een typisch gevalletje van 'don't fix what isn't broken'.
Je kunt je daarom afvragen wat er aan Top Spin 2 moest worden verbeterd. Het spel was goed, maar het werd voorbijgestreefd door Virtua Tennis 3, dat uitging van een volledig andere manier van spelen. Blijkbaar is ontwikkelaar Pam Development door dat gegeven aan het denken gezet, want de besturing van Top Spin is flink op de schop gegaan. Daarnaast zijn de graphics uiteraard bijgewerkt ten opzichte van het vorige spel in de serie. Bij elkaar zou dat voldoende moeten zijn om de titel 'beste tennisgame' te kunnen heroveren.
Nieuwe manier van spelen
De manier van spelen is het belangrijkste onderdeel dat is aangepast. In Top Spin 3 is een deel van het automatisme weggehaald, zodat de speler zelf meer moet doen. In het vorige spel uit de serie moest je op een knop drukken om een bepaalde slag te maken, waarbij je harder sloeg naarmate je die knop langer inhield. Positioneren en timen werd automatisch voor je gedaan, waardoor het spel vrij eenvoudig was. In de online modus kwam het er op neer dat rallies alleen konden worden gewonnen met speciale 'risk shots'.
In Top Spin 3 gaat dat anders. Je zult zelf moeten lopen en op de timing moeten letten. Standaardsituaties voor een proftennisser spelen ook een grote rol. Blijf je na een klap iets te lang stilstaan, dan krijg je een passeerslag om je oren. Sta je niet goed in positie als je slaat, dan zul je nooit optimaal kracht kunnen zetten, of de bal überhaupt terug kunnen slaan. De meest ingrijpende, en bovendien meest lastige, vernieuwing is de introductie van 'timing'. Je zult rekening moeten houden met de tijd die je speler nodig heeft voor zijn swing. Ruwweg komt het er op neer dat je timing optimaal is, als je je swing inzet wanneer de bal voor je voeten stuitert. Maar een goede timing hangt ook samen met de manier waarop de tegenstander de bal over het net heeft geslagen.

Kortom, goed slaan vereist veel oefening. Daarom is het erg prettig dat Top Spin 3 de wanhopig falende gamer een zeer uitgebreide tennisschool biedt. Daarin leer je niet alleen de basiselementen, zoals hoe je moet lopen en hoe je jezelf het beste kunt positioneren nadat je de bal hebt weggeslagen, maar ook hoe je speciale risicovolle ballen speelt die snel winners kunnen opleveren. Hoewel ik niet van tutorials houd, raad ik absoluut aan om de tennisschool te doorlopen, voor je serieus met Top Spin 3 aan de slag gaat. De leercurve van het spel is namelijk bijzonder steil.
Ook na het doorlopen van de tennisschool blijft Top Spin 3 een moeilijke game. In de eerste paar uur wist ik alleen op de gemakkelijkste niveaus een aardig potje tegen de computer te spelen. Op de 'normale' moeilijkheidsgraad kon ik geen enkele keer echt gemakkelijk winnen. Top Spin 3 is een game waarbij je echt even door moet bijten voordat je er lekker inzit. Na veel oefening speel ik inmiddels het ene na het andere spannende partijtje, waarbij ik ook regelmatig winst boek. Dat is veel leuker dan elke partij soepeltjes en met grote cijfers af te sluiten. De moeilijkheidsgraad kan bij mij nog een heel stuk omhoog, voorlopig ben ik dus niet uitgeleerd.
Spelmodi
Die hogere moeilijkheidsgraden zijn voor mij tot nog toe overbodig gebleken. Niet in de laatste plaats omdat je in de carrièremodus, als je eenmaal in de ATP Tour speelt, regelmatig met veel sterkere tegenstanders te maken krijgt. In zulke partijen bleef mijn spel doorgaans beperkt tot pogingen om ballen in ieder geval terug te slaan. Het kwam er vaak op neer dat ik had verloren voordat ik goed en wel was begonnen.
Uiteindelijk overwin je zulke hindernissen door je speler te verbeteren. Je begint de carrièremodus door eerst een speler te maken, in de uitgebreide editor. Die editor heeft enorm veel mogelijkheden, al ontbreekt het mij altijd aan de wil om er veel aandacht aan te besteden. Gamers die een evenbeeld van zichzelf in een game willen zien, kunnen met wat creativiteit zelf de banen bestormen.

Nadat een nieuwe speler is aangemaakt begin je met dertig punten in elke categorie. Daarmee ben je zo ongeveer de slechtste speler ter wereld. Door partijen op toernooien te winnen verdien je punten, die je kunt kunt gebruiken om je speler beter te maken. Je krijgt niet genoeg punten om alle onderdelen van je tennisspel optimaal te maken. Je zult dus moeten kiezen, voor een all-round of een gespecialiseerde aanpak. Zelf vind ik passeerslagen waarbij de speler 'om zijn backhand heen loopt' fantastisch om te zien. Ik investeerde daarom flink in mijn forehand en minder in mijn backhand.
Dit bracht twee interessante dingen met zich mee. In de eerste plaats was het verschil tussen beide slagen duidelijk merkbaar. Ik sloeg met mijn forehand veel meer winners dan met mijn backhand, en het effect dat ik aan de slagen meegaf was veel duidelijker zichtbaar. Nog interessanter was dat ik, zeker in partijen tegen betere spelers, merkte dat de computer rekening leek te houden met mijn geoefende forehand, en meer op mijn backhand probeerde te spelen. Ik moest echt ruimte maken om mijn forehand te kunnen gebruiken, wat het spel wat extra tactiek meegeeft. Dat is iets wat nooit eerder goed in een tennisgame is verwerkt.

Het feit dat de tegenstander lijkt te anticiperen op je speelstijl maakt het er niet gemakkelijker op. Gelukkig maakt de computer fouten, zeker op lagere moeilijkheidsgraden. Zo gebeurde het regelmatig dat mijn tegenstander een stapje teveel in een bepaalde richting zette, wat een hoek open legde voor een mooie passeerslag. Ook slaan AI-gestuurde spelers vaak genoeg een bal in het net of buiten de lijnen, zodat je toch wat gemakkelijke puntjes kunt scoren.
Net als voorheen biedt Top Spin 2 een uitgebreide online spelmodus, met ook daarin een aantal verbeteringen. De meest noemenswaardige verandering is dat de online ranking niet meer eeuwig doorloopt. Eens in de zoveel tijd wordt hij opgeschoond, waarna iedereen weer opnieuw moet beginnen. Hierdoor krijg je eens in de zoveel tijd nieuwe kansen om een hoge ranking te halen.
Graphics & Sfeer
Verbeteringen in de gameplay zijn uiteraard mede mogelijk gemaakt door de ontwikkeling van krachtiger consoles met meer mogelijkheden. De stap van Top Spin 2 naar Top Spin 3 is echter ook goed zichtbaar in de grafische uitwerking. Alles ziet er scherp uit en vooral de animaties van de spelers zijn fantastisch. Je ziet bij Roger Federer de haren letterlijk wapperen, als hij een sprintje inzet. Ook de kleding bestaat niet langer uit dode textures, hij beweegt mee met de spelers. Virtua Tennis 3 zag er mooi uit, maar Top Spin doet er duidelijk een schepje bovenop.
Mede daarom is het jammer dat Top Spin 3 volledig door het ijs gaat waar het om de sfeer gaat. De presentatie rond een wedstrijd is echt vreselijk. De spelers lopen in stilte het veld op en beginnen hun partij. Het publiek schreeuwt wel wat, maar een introscene met spelers die de baan op lopen kon er niet af. Misschien klinkt dit als een onbelangrijk punt, maar ik wil, als ik in de halve finale van een Grand Slam sta, het gevoel hebben dat mijn wedstrijd van groot belang is. In Top Spin 3 is dat niet het geval. Ook in de rest van het spel is nauwelijks aandacht aan dit punt besteed.

Top Spin 3 heeft zo nog wel een aantal barstjes en gemiste kansen. Heel sec bekeken is dit een recht toe, recht aan tennisspel, zonder poespas er omheen. Een geniale vernieuwing in de tennissport, die ontbreekt in Top Spin 3, is de challenge. Tennissers krijgen tegenwoordig bij veel toernooien drie challenges per set ter beschikking. Daarmee mogen ze een twijfelachtige beslissing van de umpire nog eens terugzien op een scherm. Dit is een toevoeging die leuk en spannend tegelijk is. Waarom zit deze toepassing, die een belangrijke rol in begint te nemen in de sport, niet in een game als Top Spin 3?
Daar komt bij dat, hoewel het spel het niet slecht doet voor wat betreft de licenties, opvallende namen ontbreken - en je tegelijkertijd je twijfels kunt hebben bij sommige namen die juist wel zijn opgenomen. In de Xbox 360-versie ontbreekt Rafael Nadal, maar dat is een verhaal apart. Door ingewikkelde contracten mocht Nadal niet in de Xbox 360-versie worden opgenomen, maar alleen in de Playstation 3-variant. Dat betekent dat je de droomfinale van elk toernooi, Federer versus Nadal, op de Xbox 360 kunt vergeten. Een ander puntje is het ontbreken van Wimbledon. De US Open, Australian Open en Roland Garros zijn best leuk, en zo is er nog een aantal officiële toernooien, maar het bekendste en meest prestigieuze toernooi ontbreekt. Als je, zoals ik een tijdje terug deed, struikelt over het feit dat het Nederlands Elftal niet in een Euro 2008-game zit, dan is het ontbreken van Wimbledon in een tennisgame zeker noemenswaardig. Nog meer? Mark Philippoussis is inmiddels toch wel een beetje 'over', en waar is Novak Djokovic eigenlijk? Of Ana Ivanovic? Jelena Jankovic?
Conclusie
Top Spin 3 is een prima tennisgame. De sport wordt op een realistische manier neergezet, vooral doordat het spel je dwingt na te denken bij het spelen, in plaats van dat je klakkeloos de bal terug kunt slaan. Daarbij is het positioneren van je speler en het timen van je slag belangrijker dan ooit, wat het gevoel van tennissen perfect overbrengt. Nadeel hiervan is dat het spel behoorlijk pittig is. Het duurt uren voordat je lekker in je spel komt en vervolgens zul je in de carrièremodus nog de nodige lastige wedstrijden spelen, om nog maar niet te spreken over het niveau van menig speler die je online kunt treffen. Grafisch is Top Spin 3 een lust voor het oog, zeker voor wat de bewegingen van spelers betreft. Helaas laat het spel punten liggen op het gebied van presentatie: alles om de wedstrijden heen is gortdroog. Het aantal officiële spelers, twintig, is acceptabel, maar het hadden er best wat meer mogen zijn.
Pluspunten:
+ Realistisch
+ Goede AI
+ Grafisch top
+ Online
Minpunten:
- Behoorlijk moeilijk
- Gebrek aan presentatie rond de wedstrijden
- 20 spelers is wat mager
Cijfer: 8,5
Titel | Top Spin 3 |  |
Platform | Xbox 360, PS3, (afwijkende versies: NDS, Wii) |
Ontwikkelaar | Pam Development |
Uitgever | 2K Games |
Releasedatum | 20 juni 2008 |