Klikken voor een shotje dopamine

De verslavende werking van apps

Inleiding

Van alle apps hebben diensten als Tinder misschien wel de grootste belofte in zich. Je kunt natuurlijk stoppen nadat je een keer of tien iemand de ene of de andere kant op hebt geswipet, maar wat nou als de elfde precies degene is die je zoekt: de liefde van je leven?

De belofte op een grote klapper is een bekende trigger om door te gaan. In de DSM-5, het standaardwerk voor psychologen om psychische aandoeningen te beoordelen, staat gokverslaving als enige verslaving die niets te maken heeft met het tot je nemen van een stofje als alcohol of andere drugs.

De makers van het boek, verenigd in de American Psychiatric Association, noemen het een 'behavourial addiction', een 'gedragsverslaving'. De DSM-5 noemt alleen gokverslaving, maar sluit niet uit dat er meer soorten gedragsverslaving zijn. In een noot onder het gedeelte over verslavingen staat: "Hoewel sommige gedragsverslavingen die geen inname van substanties vereisen, gelijkenissen hebben met verslavingen die gerelateerd zijn aan substanties, is er maar één aandoening, gokverslaving, met voldoende data om in dit gedeelte te staan." Kortom, er kunnen veel meer soorten gedragsverslavingen zijn, maar daar is nog niet genoeg onderzoek naar gedaan.

Kunnen we verslaafd zijn aan Facebook, Snapchat, Tinder of Gmail? Los van die vraag raakt het inmiddels algemeen bekend dat techbedrijven, zowel groot als klein, er alles aan zullen doen om je terug te laten komen bij hun product of dienst. Je hoeft maar op een willekeurig feestje even rond te kijken om te zien dat het werkt; mensen zijn bereid elkaar te negeren om aandacht te geven aan dat kleine kastje in hun hand dat een verbinding geeft met de rest van de wereld. Tweakers duikt in de wereld van de psychologische trucjes die ervoor zorgen dat je telkens die apps weer opent.

De truc: net als gokken

Hoe bouw je een app die verslavend is? Het antwoord daarop lijkt ingewikkeld, maar is het niet. Het belangrijkste is dat je ervoor zorgt dat de wil om een app opnieuw te openen tussen de oren gaat zitten, zo betoogt de Amerikaanse marketeer Nir Eyal in zijn boek Hooked. De trigger moet van binnen komen; je moet een kriebel krijgen dat je de app moet openen. Dat doe je door eerst constant beloningen uit te delen, iets waardoor we ons goed voelen en onze hersenen de stof dopamine aanmaken. Vervolgens ga je variëren met beloningen; voor dezelfde acties krijg je soms een grote beloning, soms een kleine en soms helemaal niets.

Dat heeft hij niet zelf bedacht; casino's kennen dit principe al decennialang en alle gokkasten en andere spelletjes in een casino werken volgens hetzelfde principe. De variabele beloning heeft tot gevolg dat we steeds doorgaan met proberen, omdat de volgende poging wellicht een grote klapper oplevert.

Degene die dit principe ontdekte, is psycholoog Burhus Skinner. Hij experimenteerde met ratten die op een hefboom moesten drukken om een beloning te krijgen. Toen ze dit eenmaal gewend waren, bleken ratten die een variabele beloning kregen, veel fanatieker op de hefboom te drukken dan ratten die altijd dezelfde beloning kregen.

Dat effect schrijven wetenschappers toe aan dopamine, het stofje dat je aanmaakt bij het krijgen van een beloning en dat ervoor zorgt dat je je goed voelt. Het starten van Facebook of Twitter heeft waarschijnlijk hetzelfde effect als de hefboom op Skinners ratten; het zou zomaar kunnen dat je weer een aantal likes of reacties hebt. Of niet, natuurlijk.

Het is makkelijk te zien waarom variabele beloningen werken. Als je bij een gokkast altijd verliest, raak je gefrustreerd en stop je met spelen. Als je altijd wint, wordt het voorspelbaar en geeft winst niet langer een euforisch gevoel. Het is de kans op een verlies die de winst zijn glans geeft. Zo werkt het ook bij apps; je kunt ze openen voor niets, maar je kunt ook een belangrijk bericht of een pareltje van een post tegenkomen.

Er zijn verschillende soorten beloningen, betoogt Eyal. Likes krijgen voelt aan als een bevestiging van hoe belangrijk je bent in een groep en die noemt hij dan ook groepsbeloningen. Er zijn ook beloningen die alleen met jezelf te maken hebben, zoals inbox zero halen als je na je vakantie een stapel mail hebt binnengekregen. Tot slot zijn er beloningen die te maken hebben met de jacht. Dan voel je je goed omdat je een gadget met forse korting hebt kunnen kopen bij een aanbieding of een schaars product te pakken hebt gekregen, zoals een iPhone of Nintendo Switch op de dag dat die uitkwam.

Die beloningen zijn de reden waarom notificaties op smartphones zo belangrijk zijn. Ze laten je weten dat er een beloning op je wacht in een app. Een secundaire reden is dat veel mensen het niet kunnen hebben als er een ongelezen melding op de notificatiebalk staat of, op telefoons die dat ondersteunen, een badge met een cijfer bij de app. Ook het opruimen van je notificaties, net als van je huis, levert een shot dopamine op. Ik ben goed bezig, denk je dan.

Wie wil die irritante badge met '1' bij het Snapchat-icoon nu niet wegwerken?

De bedoeling van appmakers is dat het openen van de meldingen en van de app een gewoonte wordt. Uiteindelijk krijg je elke keer bij het openen van Facebook een shot dopamine, omdat je hersenen het associëren met toen je veel likes of reacties kreeg op een foto of post. Die dopamine is fijn en omdat je die wilt voelen, open je de app keer op keer, ook als je de dienst in kwestie helemaal niet leuk vindt of er geen waarde meer in ziet.

Want, zoals enkele vooraanstaande onderzoekers in de jaren negentig betoogden, iets willen en iets leuk vinden zijn totaal verschillende dingen. Sterker nog, de kern van een verslaving is dat je hetgeen waaraan je verslaafd bent niet leuk meer vindt, maar er desondanks niet mee kunt stoppen. Als dat gebeurt, hebben makers van dergelijke apps hun zin. Hoe vervelend je het ook vindt en hoeveel tijd je er ook voor opgeeft, je opent de app toch steeds weer, tegen je eigen wil in.

Elke app moet die trucs gebruiken

Je hoeft geen Darwin te zijn om in te zien hoe het komt dat die psychologische trucs uit casino's terechtgekomen zijn in smartphoneapps. Immers, het is een survival of the fittest en als ontwerpkeuzes in een app ertoe leiden dat mensen er verslaafd aan raken, zullen de ontwikkelaars van andere apps dat model proberen over te nemen. Ze zullen denken dat ze meer kans op succes hebben als ze het imiteren.

Imitatie in apps komen we elke dag tegen, niet alleen bij psychologische trucjes, maar ook bij ontwerp en functies. Pull to refresh, het scherm omlaagtrekken om te zien of er nieuwe e-mails of posts zijn? Dat is een uitvinding van de ontwikkelaar van Twitter-app Tweetie. Toen Snapchat succes had met zijn Stories-functie, imiteerde Facebook dat in zijn eigen apps zonder er een andere naam aan te geven.

Verslaving aan apps is nodig; een app of dienst gedijt alleen bij een overvloed aan aandacht. Die verslingerdheid leidt ertoe dat gebruikers terugkomen en dat maakt een app waardevoller. Dat kan zijn doordat hij dan meer geld kan halen uit advertenties of doordat het bedrag voor een eventuele overname dan omhooggaat. Linksom of rechtsom is het hebben van meer actieve gebruikers voor een dienst vrijwel altijd goed nieuws.

Je zou kunnen denken dat daardoor een race is ontstaan om de beste psychologische trucs toe te passen. Dat is ook zo. Alle grote bedrijven hebben specialisten in dienst wiens taak het is om gebruikers meer verslaafd te maken. Dat heet natuurlijk niet zo; het heet bijvoorbeeld 'user engagement', maar het effect is hetzelfde.

Iemand die daar publiekelijk tegen ageert, is Tristan Harris. Hij had een start-up en via een overname kwam hij in 2011 bij Google terecht. Toen hij daar weg wilde gaan, postte hij op een intern netwerk van de zoekgigant een presentatie waarin hij opriep om morele verantwoordelijkheid te nemen bij het ontwerpen van diensten. Google bood hem vervolgens een baan aan als 'designfilosoof'. Toen hij echter merkte dat hij van binnenuit geen verandering teweeg kon brengen, ging hij in 2016 alsnog weg bij Google en begon onder naam Time Well Spent een stichting om aandacht te vragen voor deze kwestie.

Time Well Spent heeft in het afgelopen jaar al veel media-aandacht gehad, maar het aantal steunbetuigingen blijft nog achter. Op het moment van schrijven bedraagt het aantal mensen dat een mailadres heeft ingevuld om de oproep van Harris kracht bij te zetten tussen 70.000 en 75.000. Dat is niet weinig, maar in een halfuurtje kopen mensen meer smartphones dan dat.

Hoe zien die trucs eruit? Een belangrijke factor is de notificatie. Als je het wereldbolletje van Facebook als voorbeeld neemt, zie je dat lang niet elke notificatie voor gebruikers even waardevol is. Soms is het een melding van een reactie op een foto die je hebt geplaatst, soms is het een melding dat een contact jarig is en soms dat iemand na enige tijd weer een bericht heeft geplaatst. Het is een vergaarbak van verschillende meldingen en daarmee een gokkast voor emoties; soms stelt het niets voor en soms is het een belangrijk bericht.

Behalve notificaties is ook het nieuwsoverzicht een mix van posts. Facebook zou alle posts op chronologische volgorde kunnen zetten, maar in plaats daarvan is het een lijst met een nauwelijks gedefinieerd algoritme. Wat wel duidelijk is, is dat Facebook, een bedrijf dat eraan verdient om jou zo lang mogelijk op de site of in de app houden, bepaalt wat je ziet.

Er komen posts voorbij met updates van contacten, afgewisseld met posts van bijvoorbeeld media of bedrijven die je volgt. Ook nieuwsberichten die contacten delen zitten ertussen. Het geheel bevat ook nog advertenties, die een belangrijke plek hebben omdat het de inkomstenbron is van Facebook. Met wat geluk spelen er ook wat video's automatisch af in je nieuwsoverzicht.

Dat Facebook vaag blijft over het nieuwsoverzicht, is geen toeval; je moet er genoeg waarde uit halen om terug te komen, maar je moet niet snel het gevoel hebben dat je klaar bent met scrollen. Dat houdt je namelijk langer op Facebook. Het is weer vergelijkbaar met een casino; af en toe krijg je een shot dopamine vanwege een relevante post, afgewisseld met advertenties of andere posts waar je niets om geeft. Dezelfde constructie zie je uiteraard in games, waar het terugkomen heel belangrijk is. Daarom verschijnen pokémon op willekeurige plekken in Pokémon Go bijvoorbeeld.

Alternatieven

Op het oog is de verslavende werking van apps onontkoombaar; het kan psychologisch en het moet economisch, dus zal het gebeuren. Desondanks zijn er voorbeelden van ontwikkelingen die volgens algemene regels misschien niet logisch zijn, maar toch succesvol, omdat veel mensen erachter staan. Neem biologisch eten of vleesvervangers in de supermarkt. Beide zijn ze vaak duurder dan de oorspronkelijke producten en toch worden ze genoeg gekocht om ze te verzekeren van een plekje in onze supermarkten.

Wachten met actie ondernemen op grote en kleine bedrijven die de apps maken, lijkt geen vruchtbare strategie. Ze hebben geen economische reden om hun apps minder aantrekkelijk te maken, tenzij veel gebruikers weglopen ten gunste van minder verslavende alternatieven.

Desondanks zouden er maatregelen zijn die bijvoorbeeld Apple of Google kunnen nemen in het besturingssysteem. Net als waarschuwingen bij overmatig datagebruik of accugebruik zou er ook een melding kunnen zijn als gebruikers langdurig apps gebruiken. Dat klinkt misschien betuttelend, maar onze smartphones vellen nu ook vaak morele oordelen; fitnessapps belonen gebruikers bij het halen van stappendoelen en iOS 11 heeft een automatische automodus die meldingen uitschakelt als de telefoon denkt dat de gebruiker aan het rijden is.

Ook zouden downloadwinkels andere ratings kunnen krijgen. In plaats van waardering voor de app zou er een rating kunnen komen voor tevredenheid van het gebruik van de app. De iOS-app Moment, waarmee gebruikers bijhouden hoe vaak ze apps gebruiken, heeft 200.000 iPhone-gebruikers gevraagd of ze blij waren met de tijd die ze hebben besteed aan apps en heeft daar een ranglijst van gemaakt. Luisterboeken-app Audible staat bovenaan, samen met talen-app Duolingo en Fitbit. Onderaan staan WeChat, Facebook en Instagram. Mensen lijken blijer te zijn met de tijd die ze besteden aan aandachtig luisteren of lezen, dan met de tijd dat ze met social media in de weer zijn.

Uiteraard is het vele gebruik van apps iets wat we zelf doen. Ondanks alle verleidingstrucs van apps kunnen we zelf proberen ons gebruik te beteugelen. Apps als Moment op iOS en QualityTime op Android kunnen je bewust maken van waar je tijd heen gaat. Bovendien kan het helpen om je homescreen zo leeg mogelijk te maken. Op Android is dat makkelijk; verwijder alle snelkoppelingen en zet alleen een widget neer om apps te zoeken. Op iOS is het complexer, maar je kunt het eerste homescreen vullen met alleen apps die je niet gebruikt om eindeloos te scrollen, zoals de zaklamp, telefoon en notities. De rest kun je dan starten door te typen in de zoekbalk die je naar beneden trekt.

Wie heel drastisch is, kan ook verdergaan, zoals notificaties uitzetten voor veel apps. Sommige tweakers hebben al een extra stap genomen en zijn overgestapt naar een dumbphone zonder apps, maar voor veel mensen is dat vermoedelijk een brug te ver.

Tot slot

De psychologische trucs waarvan apps en games gebruikmaken, zijn volstrekt logisch en bovendien toegestaan. Dat het kan en mag, betekent echter niet dat we het als gebruikers willen. Smartphones bestaan al meer dan twintig jaar, maar apps voor een groot publiek zijn een recente ontwikkeling. We hebben nog niet veel tijd gehad om een etiquette te ontwikkelen voor zowel gebruikers als ontwikkelaars, laat staan wettelijke regels.

Het begint er allemaal mee dat we onszelf bewust zijn van ons eigen gebruik en van de trucs die bedrijven gebruiken om ons die apps en diensten zo lang mogelijk te laten gebruiken. De belangen van bedrijven zijn niet dezelfde als die van ons en dus moeten we eigen keuzes maken op het gebied van bijvoorbeeld notificaties.

Een casino is naast een plek waar gokverslaafden zich kunnen uitleven, ook de plek waar veel mensen leuke avondjes uit beleven. De dopamineshots doen ons goed en we worden er, in elk geval even, blij van. Smartphones zijn net zo. Als het relaties met de mensen om je heen kapotmaakt of op andere manieren een gevaar of ongemak wordt voor jezelf of voor anderen, dan kun je pas spreken van een verslaving. In tegenstelling tot casino's en drugs is het lastig om een dagelijks leven te hebben zonder een smartphone te gebruiken. Het kan uiteraard wel, maar veel mensen zullen vinden dat je met het wegdoen van een smartphone het kind met het badwater weggooit.

Casino's en de gokmarkt hebben te maken met strenge overheidsregels, en terecht. De vraag of dat voor apps ook zou moeten gelden, is een terechte. Politieke actie volgt vaak pas als blijkt dat het herhaaldelijk fout gaat. Zover is het nog lang niet, want hoeveel impact de met opzet verslavend gemaakte apps echt op ons hebben, zullen we pas over lange, lange tijd weten.

Reacties (130)

Ik heb speciaal een account aangemaakt naar aanleiding van dit bericht. (Hallo allemaal).

Onlangs hoorde ik in een podcast van Sam Harris ene Tristan Harris. Tristan is voormalige ethisch designer bij Google. Hij heeft een organisatie opgericht: Time Well Spent. http://www.timewellspent.io/

Zijn voornaamste bezwaar is dat dagelijks duizenden mensen maar met één taak bezig zijn. Jou over te halen om te klikken, te liken en te sharen. En door middel van het manipuleren van jou op basis van jou interesses die bekend zijn door jou klikken, liken en sharen.

Ik heb ook advies van die website opgevolgd want ik werd eerlijk gezegd echt ziels ongelukkig van de doelloze tijdsverspilling dat facebook, twitter en een paar nieuws(opinie) sites mij toebedeelden.

Want wat krijg ik nou echt van tijd daar besteed? Sociale aandacht? Virtueel en zeer oppervlakkig. Informatie? Zeer zeer beperkt. Nieuws? Dat wil tegenwoordig alleen nog maar shockeren. Ik weet 99% van het nieuws van vorige week al niet meer. Maar het heeft onevenredig veel tijd gekost.

Tweakers houd mij enigszins bij, professioneel. Voor de rest pak ik nu beter mijn productiviteit en voldoeninggevende activiteiten op en laat ik mij niet tot nauwelijks nog aan doelloze socialmedia en nieuws apps/website verleiden.

Edit: voor de mensen die Tristan zijn visie wil horen over wat dergelijke technologie met ons doet: https://www.samharris.org...is-technology-doing-to-us

[Reactie gewijzigd door DeBranderMan op 22 augustus 2017 11:25]

Wat nieuws betreft; veel mensen willen graag weten wat er in de wereld gebeurt.
Maar het enige dat het nieuws laat zien, zijn de gebeurtenissen die _afwijken_ van alles wat er normaal gebeurt. Ze rapporteren nooit "dit en dat gaat zoals altijd, die en die buren hebben geen ruzie, zus en zo leeft nog, die bedrijven doen al 30 jaar eerlijke zaken met bescheiden winst".
Als je daar teveel aandacht aan besteedt, wordt je aandacht ook getrokken naar alleen de (vaak negatieve) afwijkingen van de norm, en niet de 99% die gewoon gaat zoals altijd.
Dus in feite leer je van het nieuws vooral hoe de wereld _niet_ in elkaar zit!
Daarnaast gaat het vaak over dingen die enorm ver weg gebeuren, en niet echt relevant zijn voor je eigen leven. Dan is er iemand vermoord 100km verderop. Erg natuurlijk, maar er zijn in dit land 17 miljoen mensen en door de geschiedenis heen gebeurt dat dan gewoon af en toe, dat is nooit anders geweest. Je kunt er verder weinig mee.
Niet dat al dat nieuws geen waarde heeft, maar als het je te doen is te weten wat er allemaal speelt, vergeet dan ook niet een rondje door de buurt te lopen, of verder te reizen, iig met je eigen ogen aanschouwen hoe de wereld nog meer is. Dat lijkt mss irrelevant en saai (zonder al die terroristen en corrupte bankiers en kindermishandelaars), maar geeft je een stuk reeler beeld van hoe het werkelijk is, dan het nieuws.
Een handig voorbeeld vind ikzelf alcohol; dat komt vrijwel uitsluitend negatief in het nieuws, maar je eigen ervaringen zijn ws een stuk minder negatief. Ga je gezellig een biertje doen met wat vrienden, of n glas rode wijn bij het eten, dan denk je niet aan comazuipers, mensen aanrijden onder invloed, stervende russen door zelfgestookte wodka enzovoort. Zou je zelf geen enkele ervaring met alcohol hebben maar zie je alleen het nieuws, dan krijg je het idee dat het alleen maar ellende is. Wat veel mensen idd wel hebben bij middelen die ze alleen van het nieuws kennen, ook al is alcohol veel erger.
(Ben je net als ik door ervaring ook geen fan van alcohol, prima, dan is dit voor jou persoonlijk geen goed voorbeeld, maar voor veel mensen is dat anders).

[Reactie gewijzigd door N8w8 op 23 augustus 2017 18:33]

N8W8. Akkoord. Ik ben het met je eens.

En.
De continue wapenwedloop om onze aandacht. Nieuws moet imposanter, schokkender, tragischer, kortom, afwijkende worden dan de concurrentie.
Maar gelukkig liet ik het nieuws al grotendeels links liggen. Het zijn de opiniesites. Waar ik na op een dag minstens (3x) 30 minuten weg gelezen te hebben dacht: "Wat hebben deze reacties mij nu opgeleverd? Sowieso geen voldoening."

De essentie van het aansnijden van de nieuwssite is het volgende:
Ik betrapte te vaak op de gedachte: "Denk ik nu: haa lekker, ik heb 30 minuten reacties op nieuwsberichten gelezen? Nee! Ha leuk, dat waren 25 boeiende minuten op Facebook? Nee. Zo, leerzame discussie op twitter en een fijn blij gevoel aan over gehouden want voldoening? Nee
Maar hoe kwam ik hier dan eigenlijk? En hoe kwam ik door de 30 minuten? Binnen 3 seconden met een duim en 2 klikken. Door te denken, nog ééntje. nog ééntje. Nog 5 minuten. Nog 5 minuten."

Na een film denk je tenminste nog wel eens: "Dat was een leuke film!" En voor een film gaat een bewust denkproces aan vooraf: Welke film? Waarom? Ga ik deze film leuk vinden?
Netflix daarentegen is risicovol. Kiezen van een nieuwe serie? Bewust denkproces. Dus makkelijker, bewuster, af te wijzen. Reeds in een serie? Duim, klik, scrol, klik, start.

Die podcast van Sam en Harris. Die was de trigger om mijn onbewuste denkpatronen vol ontbloot mijn bewust in te trekken. Ik zeg het maar gewoon. Ik ben verslaafd. Dus heb ik nu resolute maatregelen genomen. Ik blokkeer de digitale zaken in mijn leven die mij ongelukkig maakten.

Het kost een mens minsten 21 dagen om nieuwe gewoontes aan te leren. Laat mij gewoontes aanleren waar ik voldoening uithaal. Dat gaat makkelijker om de aanloop voor interactie van negatieve zaken in het leven terug in het bewuste denken van het brein forceren. Door middel van advies zoals bijvoorbeeld: Time Well Spent.

Nu verdwaal ik in nieuwe talen. C#, Spaans en Thai.

P.S., dit is mijn tweede post op Tweakers. Ik stop er maar weer even mee.

Ik vond dit een zeer scherpe analyse (en prachtige graphics!) hoe nieuws tegenwoordig geconstrueerd wordt zodat jij meer gaat klikken:

https://medium.com/the-mi...-in-our-feeds-e86511488de

สวัสดีครับ

Dankjewel voor je inzichten. Ik ben gedurende de afgelopen jaren vrijwel dezelfde weg ingeslaan. Geen spijt van. En ik woon in Thailand, dus dat Thais is een handige bijkomstigheid.

Wat goed van je dat je het bent gaan inzien en een verandering hebt weten te maken. Nu alleen nog volhouden.

Dit soort onderwerpen zijn echt super interessant. Maar vaak ook erg simpel. Een deel van de probleem ligt bij de opvoeding en scholing van de mensen. Het begint vaak al vanaf jongs af aan. Kinderen leren niet om gaan met de hoeveelheid informatie die door je strot wordt knuppelt en ongetrainde hersenen kunnen dan geen onderscheid maken tussen relevant of niet. Je hersenen worden gevuld met onbelangrijke dingen die een belangrijke rol gaan spelen. Hierbij laat de tekst, "Je bent wat je denkt" zijn kleur zien. Als je teveel bezig bent met onbelangrijke dingen die geen vervulling geven, dan zal je dat ook gaan voelen.
Maar daar zit wel een erg moeilijke kwestie aan vast, "vervulling". Dit is puur "Te power of your mind". En wat mij betreft ook het belangrijkst om te trainen. Jou hersenen trainen door meditatie of een iets anders waardoor je een focus kan creëren. En nog belangrijker, je hersenen trainen om minder vatbaar te zijn. Veel mensen zien hun hersenen niet als een spier die te trainen is. Maar zitten op de passagiers stoel van hun emoties. Zich te veel laten leiden en geen verantwoordelijkheid nemen. Want het zou zo maar kunnen voorkomen dat als je jezelf leert kennen, dat je jezelf helemaal niet leuk vind. Maar herkenning is een van de eerste stappen.
Hoe heeft dit nou met het artikel te maken. Nou ik denk dat verslaving van de jeugd en wellicht ook volwassenen te maken heeft met hoe sterk jij in je schoenen staat. Hoe goed zijn jou hersenen getraind om het pad te bewandelen die jou het meest geluk oplevert of beter gezegd, het meest voldoening geeft. We kunnen makkelijk de ander de schuld geven van onze verslavingen, maar 90% van het geluk wat je voelt is vaak te danken aan je eigen hersenen en de maten waarin die getraind zijn om geluk te ervaren.
Het beste wat je in mijn ogen kan doen is, leer mediteren, bewust omgaan met je emoties en gedachten. En de rest volgt vanzelf.

Hey Hidde,

Mooie tekst. Ik ben een technisch specialist, heb ondertussen op 5 continenten gewerkt, heb een exotische vrouw en over mijn leven genomen een zeer gelukkig persoon.
Ik erken dat geluk niet te waarderen valt zonder ongeluk. En levensgeluk dwing je af.
Daarom ben ik in een zekere zin dankbaar voor de dood van mijn vader tijdens mijn tienerjaren (hoe ongelukkig dit ook mag klinken). Het heeft mij heel erg op het pad gezet van de waarom vragen. Waarom voel ik mij ongelukkig?
De dood van je vader is het makkelijke antwoord. Het moeilijke antwoord is jaren van verdieping omtrent de neuro-wetenschap. (audio)boeken en podcasts.

Nu. Kennis bezitten is één ding. Kennis toepassen is het andere. Het levengeluk is als een sinus denk ik altijd. Bewust de nominale lijn van de sinus hoger plaatsen dan de nullijn is het doel.
Ik heb de app van Sam Harris om te mediteren. Ik moet het nu nog even oppakken. Ik heb nu werk in NL sinds een jaar en heb sporten weer goed opgepakt. Ik ben bewust met de biochemische balans van mijn brein en mentale krachten.
De mens is gewoon zo verrekte bevattelijk in zijn limbische systeem. Maar een goed onderbouwde kennis van je limbische systeem en het aannemen van goede gewoontes corrigeer je je impuls en dwalingen vaker dan de gemiddelde mens.

Oja. En had ik al gezegd dat ik vroeger best wel wat substanties misbruikt hebt? Ik heb het zojuist beschreven spel dus alleen maar moeilijker gemaakt gezien de hoeveelheid gemaakte verslavingsreceptoren in mijn brein.

[Reactie gewijzigd door DeBranderMan op 23 augustus 2017 12:46]

Absoluut een goed punt dat nieuws eigenlijk vergif is, en schokkend hoe het een wereldbeeld vormt bij vrijwel ieder "connected" mens wat niet verder van de werkelijkheid kan zijn.

Een goede manier om dit te doorbreken is reizen. Dan pas merk je dat de wereld zeker niet perfect is, maar toch zeker een heel stuk beter dan het beeld wat geschetst is.

Tristan Harris was een paar maanden geleden ook te gast bij The Rubin Report:

The Ethics and Tricks of Technology (Tristan Harris Pt. 1)
https://www.youtube.com/watch?v=qsUrOmwI82I

The World of Persuasive Technology (Tristan Harris Pt. 2)
https://www.youtube.com/watch?v=HmtNLn8Q2xQ

Af en toe lijkt het alsof we al mooi op weg zijn richting de "Fifteen Million Merits" aflevering van Black Mirror.

Ted Talk vrij recent:

"How a handful of tech companies control billions of minds every day"
https://www.youtube.com/watch?v=C74amJRp730

Ted Talk wat ouder:

"Distracted? Let's make technology that helps us spend our time well"
https://www.youtube.com/watch?v=jT5rRh9AZf4

https://open.spotify.com/...5sDxBXetuyFvo?si=UZZbVtNA voor de Spotify gebruikers

Bedankt voor deze inzichten!

Thanks, daar ga ik zeker naar luisteren

Maar het is niet echt iets nieuws. Ik heb wel eens een blauwe maandag een marketingcursus gevolgd Ze hadden het over de AIDA formule.

Attention
Interest
Desire
Action

Reclame is gebaseerd op eeuwige herhaling en een doos met psychologische trucs. We weten dat het werkt omdat we anders niet langer meer tegen reclame banners hoeven aan te kijken. Daarom heb ik ook een ad-blokker. Ik wil niet gemanipuleerd worden maar een eigen keuze maken. Toch ontkom je er niet aan. Zo drink ik Hertog Jan omdat ik in de illusie verkeer dat het beter smaakt dan Heineken of Grolsch. Als ik slim was dronk ik gewoon Schultenbrau van de Aldi. De mens is een raar wezen.

Je hebt gelijk. De AIDA.
Je vergeet één essentieel onderdeel.
Toch. Zoom even in op het woord herhaling.

Kijjk naar de discrepantie tussen beide afbeeldingen:
https://cdn-images-1.medium.com/max/1600/0*IU0QLIYd0JFLx7uG.
https://cdn-images-1.medi...-GzdkAectVssS37L2DuWw.png

En dan nog iets. De feedback, de snelheid, kwaliteit (like/love/huil/boos/verbaasd knopjes of FB bijv, genre op Netflix bijv.) en kwantiteit van feedback, op individueel niveau, in combinatie met algoritmes, is van vandaag de dag van een ongekend niveau. En de trend lijkt nog meer te versnellen.

Dus ik betwist dat dit 'niet echt iets nieuws'. Dit is alsof je van de jouw belevingswereld (de wereld van kilo's, grammen, meters, milimeters, m3, mililiters) naar de nano-wereld gaat. Alles wat voor jou logisch is qua natuurkunde. Jouw 'conventionele logica' is niet meer toepasbaar op een dergelijke kleine schaal.

Dus ja. Het is niet nieuws in de zin van het is de essentie van ons onbewuste. Maar het is een 'a whole new ball game' aan het worden, de strijd om jouw aandacht en de afdaling richting je hersenstam.

Wat Tristan vind is niet nieuw, alleen valt op omdat het uit de Google-medewerker-hoek komt. Het gaat om het "snel geld maken door te verleiden" en daar hoort een leugentje voor eigen bestwil door de bedenker bij. Dat fenomeen is overigens niet nieuw maar wel heel Amerikaans en dus commercieel, vertellen dat een ander dat nodig heeft want het is zo fantastisch. Soort propaganda. Denk maar aan de sigarettenreclames uit de jaren, wat is het 50 en 60-er jaren, waarbij sigaretten als must werden aangeprezen, zelfs artsen en specialisten hadden er een mening over om een merk te promoten, T-zone (T for Throath, T for taste):
http://www.healthcare-adm...-Doctors-Smoke-Camels.jpg
Moet je nu kijken wat er op die pakjes staat:
https://www.google.nl/sea..._AUICigB&biw=1344&bih=696

Dit is slechts een voorbeeld, populariteit zorgt voor blindheid, dat is bij het app-store, facebook of ander schreeuwend om aandacht (I am better because I am better) 'product' , het feit dat het moet schreeuwen om aandacht zegt al genoeg. Meestal is uiteindelijke resultaat niets. Het is als steeds naar de kroeg gaan, veel geld uitgeven om je levenspartner tegen te komen (maar dat ga je nooit redden met een bezopen kop en diepgang is op een ander niveau). Maar hé, de kroeg verleid jou te gaan omdat het zo 'gezellig' is en het MOGELIJK zou zijn dat je een levenspartner tegenkomt. Dat is eender met een loterij, je maakt KANS OP alleen dat hangt van vele factoren af (die vooraf al bepaald zijn op slagingskans). Dat is hetzelfde met Apps, als je het gebruikt DAN PAS word je gelukkig en zeker als iemand anders jou verteld dat het fantastisch is. Post jezelf hier want wie weet word je EXTREEM POPULAIR. Je word misschien wel populair maar of je interessant bent en je daar zelf iets aan hebt is nog maar de vraag.

Negatief nieuws bijvoorbeeld doet het altijd goed, kun je laten weten wat jij ervan vind en velen vinden daar wat van, van die 'extreme' negativiteit. Kun je laten zien hoe goed je in het leven staat om dat af te keuren, dat is goed voor je populariteit. Dat geldt tevens voor positiviteit alleen kritiek op extreme positiviteit kan eigenlijk niet, dat druist in tegen de idealen, dan hoor je er niet meer bij. Kritisch zijn is minder populair dan positief zijn, positief is gemakkelijk, geen weerstand. Dus wat doe je dan, jij vind dat ook, het is cool want anderen vinden dat ook. Beide extremen zorgen voor een zekere positieve uitwerking/waardering alleen wat daartussen zit, de eigen mening is dat vervaagd, beïnvloed dus door anderen.

Marktplaats waarschuwt altijd dat "als iets te mooi is om waar te zijn dan is dat vaak ook zo". Dat heeft met verleiding te maken. Dat is inderdaad wel eens zo maar prik je gemakkelijk doorheen en dat heeft te maken hoe kritisch en oplettend je bent. Zodra het over geld gaat (direct of indirect verdienen) dan moet er trigger afgaan "hee, even opletten nu, wat gebeurd er nu". Gratis is niet gratis bijvoorbeeld, gratis bestaat niet in een wereld dat alleen maar over geld gaat. Naïef, geloven in het beste gaat niet als je geen antennes hebt (jong bent of goedgelovig), er zijn nog zat mensen die zich laten beduvelen. Dat is de doelgroep waar deze Apps op azen, genoeg (niet wetende) mensen om te bedonderen.

Bijvoorbeeld Juncker van ons Europa heeft eens gezegd dat wanneer iets wordt ingevoerd en er geen weerstand is, omdat men niet begrijpt waarover het gaat, dan gaan we steeds een stapje verder totdat er geen weg meer terug is. Dat is waar deze Apps en andere 'services' misbruik van maken: onwetendheid, en hoe minder je weet hoe meer er mogelijk is en jou dan kunnen overtuigen dat het allemaal 'leuk' is en je ondertussen meer afhankelijk maken. Echter achter de schermen gebeurd van alles waar je geen weet van hebt. Dikke disclaimer of EULA maar niemand leest dat.

Ik kijk veel naar YouTube kanalen die content brengen die nergens anders te vinden zijn omdat mensen dat ZELF posten en daar mag je wat van vinden, veel betere content dan alle commerciele meuk zoals netflix omdat het niet op content is geselecteerd. Waardering daarvoor is terecht, ik kijk ook al tijden geen TV meer, boeit mij niet. Doel bij YouTube niet op vblogs, de beste tien (clickbait) beauty shit, etc, je moet het kaf van het koren weten te scheiden en dan is het heel aangenaam en vaak ook leerzaam. Dan gaat het om views tussen de 10.000-100.000 of iets meer, niet schrikbarende getallen wereldwijd. De community is super. eerlijk, mooie content. Sommige zoeken support via Patreon, fantastisch. Doe dat ook met software zo, waarderen mensen je content/apps, dan waarderen je ze via een donatie. Super.

Hou veel meer van dit soort uitingen omdat kwaliteit en waardering om kwaliteit een grote rol speelt en NIET om in zo'n kort mogelijke tijd geld te verdienen, via welke directe of indirecte manier dan ook (door mensen te belazeren, op het verkeerde been te zetten).

[Reactie gewijzigd door codebeat op 23 augustus 2017 04:23]

Je vergeet één essentieel onderdeel. Blootstelling. Als ik naar een kroeg ga heb ik nog véle minuten om mijn bewustzijn aan te spreken.

Kijk naar de discrepantie tussen beide afbeeldingen:
https://cdn-images-1.medium.com/max/1600/0*IU0QLIYd0JFLx7uG.
https://cdn-images-1.medi...-GzdkAectVssS37L2DuWw.png

En dan nog iets. De feedback, de snelheid, kwaliteit (like/love/huil/boos/verbaasd knopjes of FB bijv, genre op Netflix bijv.) en kwantiteit van feedback, op individueel niveau, in combinatie met algoritmes, is van vandaag de dag van een ongekend niveau. En de trend lijkt nog meer te versnellen.

Dus ik betwist dat dit 'niet echt iets nieuws'. Dit is alsof je van de jouw belevingswereld (de wereld van kilo's, grammen, meters, milimeters, m3, mililiters) naar de nano-wereld gaat. Alles wat voor jou logisch is qua natuurkunde. Jouw 'conventionele logica' is niet meer toepasbaar op een dergelijke kleine schaal.

Dus ja. Het is niet nieuws in de zin van het is de essentie van ons onbewuste. Maar het is een 'a whole new ball game' aan het worden, de strijd om jouw aandacht en de afdaling richting je hersenstam.

_{Ik kijk veel naar YouTube kanalen die content brengen die nergens anders te vinden zijn omdat mensen dat ZELF posten en daar mag je wat van vinden, veel betere content dan alle commerciele meuk zoals netflix omdat het niet op content is geselecteerd. Waardering daarvoor is terecht, ik kijk ook al tijden geen TV meer, boeit mij niet. Doel bij YouTube niet op vblogs, de beste tien (clickbait) beauty shit, etc, je moet het kaf van het koren weten te scheiden en dan is het heel aangenaam en vaak ook leerzaam. Dan gaat het om views tussen de 10.000-100.000 of iets meer, niet schrikbarende getallen wereldwijd. De community is super. eerlijk, mooie content. Sommige zoeken support via Patreon, fantastisch. Doe dat ook met software zo, waarderen mensen je content/apps, dan waarderen je ze via een donatie. Super.}

Helemaal mee eens.

Bedankt voor je reactie. Eerste link werkt niet. Wat Facebook betreft, helemaal gelijk in. Verdenk Facebook er ook van meldingen zo te organiseren dat likes later aankomen of verspreid aankomen zodat er op een moment dat er geen meldingen zijn, er nog een voorraadje meldingen zijn die al eerder zijn geweest maar nog niet gemeld. En als er helemaal geen meldingen zijn dan verzint Facebook wel een melding, dat alles om continue de aandacht op te eisen. Zou eens onderzoek naar gedaan moeten worden vind ik. Het is mij al vaker opgevallen dat wanneer je inlogt met twee verschillende accounts dat het aantal likes verschilt als het een onderwerp van jezelf betreft, dus een (net geplaatste) post van één van de twee accounts. Als het ene account de post liked van het andere account zie je het soms wel meteen en soms ook niet.

Bedankt voor je reactie. Essentie van het eerste plaatje t.o.v. tweede plaatje: "Vroegâh, had men een papieren krant en werden advertenties je hoogstens twee keer per dag opgedrongen."

Omtrent je FB verhaal. Jij en ik zullen zeer zeker niet verbaasd zijn indien dat klopt. Nog zo'n bewezen manipulatief dingetje. Nu bij Twitter. Bij het laden van de pagina zal je 'aantal notificaties icoontje' altijd een 1 a 2 seconden later pas een eenheid notatie geven indien er notificaties zijn. Dit word dus expres toegepast omdat het bewezen is dat het deel van de brein dat verslavingsgevoellig is nog beter activeert. Dat onbewust moment van verlangen naar "Heb ik een melding? Heb ik een melding? Heb ik een melding? Heb ik een melding?

Ik heb het mijn doel er van gemaakt om zoveel mogelijk bewust te raken van de internetfenomenen die zo diep mogelijk mijn hersenstam proberen te benaderen. Die mijd ik nu als de pest. Met hulpmiddelen. Want ik erken mijn zwakheid als mens. Ik Facebook nu slechts een paar keer per week enkel uit motieven omdat een vriend een zeer gerichte aan mij boodschap heeft geplaatst (uitnodiging, informatie over een party, etc.) of achtergrond informatie van een specifiek persoon. Maar dat kan ik nu alleen nog maar op een paar tijdstippen per dag. Draconisch en effectief.

Leuk stuk! Een persoonlijke anecdote is dat apps me juist hebben geholpen om een schadelijke andere verslaving te stoppen: roken. In anti-rook apps zie je snel hoe lang je bent gestopt met bepaalde achievements, maar een andere app had een nog grotere impact bij mij: Pokémon Go.

In plaats van buiten een sigaret op te steken (binnen rookte ik sowieso niet), gooide ik wat Pokéballetjes. Een soortgelijke doelloze handeling met je handen en een eenvoudig beloningssysteem. Nu heb ik een paar honderd km gewandeld, een paar honderd beestjes en heb ik een half jaar lang geen pakje meer gekocht.

Het lijkt mij dus ook belangrijk om niet alleen te constateren dat mensen teveel tijd aan bepaalde apps zouden besteden, maar juist ook om te kijken wat ze anders zouden hebben gedaan. De jeugd rookt bijvoorbeeld minder, maar ik kan me goed voorstellen dat dat in veel gevallen vervangen is door een smartphoneverslaving. Wat in dat geval natuurlijk prima is. Moderne mensen hebben een groot deel van de dag 'niks' te doen en zullen die leegte willen opvullen. Dan is het vooral zaak dat ze het niet besteden aan iets dat schadelijk voor ze is.

Ik vind pokemon go ook echt een van de beste apps die in lange tijd zijn uitgekomen, ik gebruik het zelf niet maar de verandering die ik in mijn omgeving zag was indrukwekkend. ik werk veel met jongeren met psychische problemen, straatvrees, sociale angst, isolement, te weinig beweging, geen eten kunnen halen etc waren allemaal tijdelijk een stuk minder aanwezig voor hun omdat ze nu iets hadden wat ze extra stimulans gaf het te doen. In plaats van alleen boodschappen doen werd het pokemon zoeken en tegelijk even boodschappen doen, en ze kwamen veel meer in contact met mensen buiten de psychiatrie via het battlen. ik denk dat e-health hier ook veel aan zal kunnen hebben als ze op deze manier op dingen inspringen, gezond gedrag indirect belonen.

Wat ook een interessant vraagstuk is, waarom zijn we zo bevattelijk voor verslaving en is het niet gewoon onderdeel van ons zijn en niet iets wat we perse moeten bestrijden? Nu hebben sommige verslavingen ook wat minder fijne bijwerkingen zoals roken en gokken.. maar de hang naar verslaving blijft..

Verslaving is een versimpeling in een feitelijk veel te drukke wereld. Het is een ontsnapping aan de (vervelende) realiteit. Dus hoe drukker en vervelender die is, des te bevattelijker zijn we voor verslaving. Dat gaat van de kop koffie in de ochtend tot het vlees op je bord en de uren achter een beeldscherm. Het zijn allemaal beloningkjes om de rest draaglijk te houden.

Dat is ook de reden dat gedragsverandering, bijvoorbeeld bij het eten van vlees of stoppen met roken, naast de lichamelijke impact, zo lastig blijkt en waarom mensen zo stug en snel weer een eitje gingen eten onlangs.

Ik weet ook niet of je het actief moet bestrijden, vraag me ook sterk af voor wie je dat dan doet, maar je er bewust van zijn en af en toe aan herinneren is zeker zinvol, zodat je jezelf wat kan afremmen. Geheelonthouding, ik vraag me sterk af of je daar echt blij van wordt - en uiteindelijk gaat het daar denk ik wel om, dat je je prettig voelt.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 22 augustus 2017 12:09]

Het is een ontsnapping aan de (vervelende) realiteit

Heb je een bron? Volgens mij is dat een mening.
Mijn mening is dat verslaving supermenselijk is en in vele vormen voorkomt, waar smartphone verslaving deze tijden het meest aan de oppervlakte is. Maar ook verzamelaars, controlfreaks en andere ticks vallen onder verslaving; men is dan 'afhankelijk' van een gewoonte ipv een stofje.

Een zoekopdracht invullen lukt iedereen wel en het lijkt me een open deur / common sense. Je zegt het zelf in zekere zin ook. We zijn gewoontedieren zodat we aandacht en tijd overhouden voor de complexere, eenmalige zaken. Een verslaving is eenzelfde soort ondersteuning - denk aan het verknocht zijn aan je autoritje met muziek aan, van werk naar huis, dat is een rustmoment dat verslavend kan werken. We zijn allemaal afhankelijk van gewoontes en dat zijn we omdat het anders allemaal teveel is om over na te denken.

[Reactie gewijzigd door Vayra op 22 augustus 2017 14:13]

Een verslaving is een afhankelijkheid, waarbij er een sterke drang is naar hetgeen waar de persoon aan verslaafd is. Het is pas een verslaving als het problematisch wordt/slecht voor een persoon.
Verslaving is dus per definitie niet goed.
Roken is slecht voor de gezondheid en mensen krijgen er een drang naar.
Echter uren per dag (bijvoorbeeld) Pokemon Go spelen, terwijl je wel normaal je werk kan doen en ernaast je leven gewoon op orde hebt is geen verslaving. Speel je zoveel dat je niet komt opdagen op werk of niet meer goed voor jezelf zorgt dan spreek je van een verslaving.
Alles in mate.

Dus is het vooral maatschappelijk bepaald? Omdat we tijdens werk even naar buiten gaan om te roken normaal vinden en dit faciliteren en het accepteren wordt het gezien als normaal functioneren en dus niet als verslaving? Alles met mate, maar het kan toch nog steeds een afhankelijkheid/verslaving zijn ook al weet je het goed in te passen, persoonlijk of maatschappij breed?

Nee, ik zeg dat roken slecht voor je gezondheid is en je krijgt er een drang naar, als je wat ik erboven zeg toepas daarop zie je dat het een verslaving is.
simpelweg:
Is er een drang naar? EN Is het slecht voor je? - en/of - belemmerd het je normaal functioneren?
dan kan je spreken van een verslaving.

Verslaving is een biologische overlevingsstrategie. Als een dier een bepaalde handeling uitvoert en daardoor beloond wordt doordat die handeling voedsel op levert, zal hij deze handeling vaker doen.
Neurologisch gezien levert het vinden van voedsel ook een dopamine beloning op. Dat mechanisme wordt als het ware gekaapt wanneer je een lichaamsvreemde stof tot je neemt dat de zelfde werking heeft als bepaalde neurotransmitters, of het beloningscentrum activeert.

Waarom het bekijken van je notificaties deze beloning ook triggered mag een neuro-psycholoog uitzoeken.

Persoonlijk heb ik bewust géén facebook, twitter, instagram etc. 1 of 2 grote whatsapp groepen* kosten al genoeg van mijn aandacht.
* Degenen die niet op mute staan.

Een kort-door-de-bocht verklaring is dat we inmiddels behoorlijk intelligente wezens zijn waarbij de biologie van ons lichaam (inclusief hersenen) nog steeds in het tijdperk van biologisch overleven zit, maar we verstandelijk eigenlijk veel verder (willen) zijn.

Een goed voorbeeld hiervan is onze voortdurende neiging om bij eten te kiezen voor het eten wat de meeste energie bevat. Dat is een "keuze" gebaseerd op een instinct dat als je het nu niet eet, je de komende week misschien wel niets eet. En het is een instinct die geen rekening houd met gezondheidsgevolgen wanneer je 80 bent, want zo oud werd je een paar generaties geleden niet.

Nu zitten er wel positieve gezondheidsaspecten aan iets als Pokemon, maar ik weet dat er onderzoeken zijn (heb nu geen bron) die aantonen dat op momenten van verveling je je creativiteit stimuleert. Door naar een smartphone te grijpen is dat moment er bijna niet meer. Er zal altijd sprake moeten zijn van een balans.

Gefeliciteerd! Ik ben jaren geleden al gestopt en ben er nog altijd blij mee.

Voor veel apps heb ik de meldingen uitgezet. Dus ook dat tellertje welke aangeeft hoeveel nieuwe "dingen" er zijn. Werkt zeer rustgevend, het is even wennen in het begin, want je bent "bang" iets te missen. Maar het went snel. Facebook, snapchat, whatsapp, insta, en alle soortgelijke apps kunnen je leven gaan beheersen, of zorgen ervoor dat je je werk niet af krijgt. Klinkt dramatisch, maar kijk eens goed om je heen.

Niet persoonlijk op jou gericht: Whatsapp negeren, maar wel reageren op Tweakers?

Het zijn niet alleen de apps die verslavend werken, maar menig (nieuws)website is ook verslavend omdat je telkens op de hoogte wilt blijven.

Goed punt, maar op de hoogte blijven van IT-gerelateerd nieuws, is voor mij altijd nog interessanter en informatiever dan die ene snapchat van Wendy met de kattenfilter... of van Pietje die Corona drinkt aan een strand terwijl jij aan het werk bent. Ik open die apps nu wanneer ik daar zelf tijd voor heb, en niet semi-gedwongen door een pushmelding of teller.

Dat is zeker waar! Het is sowieso interessanter dan Facebook, maar ik merk dat ik (uit verveling), vaak even snel een nieuwssite open, hetzij Tweakers of iets anders, om te kijken.

En zo ben ik niet de enige.

Naar mijn mening niets mis mee. Tweakers.net heeft op mij ook een aantrekkende werking. Berichten lezen.. even reageren. Collega's zie ik ook tussen het buffelen door even een nu'tje.nl of een nos'je doorbladeren. Helemaal prima, sterker nog; ik kan daar meer mee dan een collega die constant zijn snaps afspeelt of zich een depressie aan laat meten door insta en facebook.

Count me in SitoNL

Reageren op een nieuwsbericht is iets anders dan constant notificaties krijgen van Whatsapp en Facebook.

Voor mij persoonlijk niet. Ik blijf telkens terugkomen naar Tweakers. Kijk geregeld hoe mijn reacties zijn beoordeeld door medetweakers. Kijk geregeld voor nieuws. Op deze nieuwe items geef ik weer mijn ideeën.

Ik heb een keer meegemaakt dat mijn gsm en pc kapot waren tegelijkertijd. In het begin was het even wennen. Na week 2 begon ik het aangenaam te vinden. Geen slaaf van elektronica te zijn. Meer rust.

Nu ben ik een "offensief" gestart tegen Whatsapp gebruikers. Ik heb vaak problemen/ruzie door gebruik van deze dienst. Mensen zeggen dan : Je hebt bericht gelezen maar niet beantwoordt. Ik: Ben ik daartoe verplicht dan? Als je me nodig hebt bel je me maar. Dan kunnen we eventuele miscommunicatie tegengaan. Vaak door verbeteren van woorden krijg ik niet goed lopende zinnen en soms grove fouten. Iemand vroeg ooit aan mij tijdens beginnende relatie: Heb je soms een ander. Ik wilde schrijven: Nee ik heb niet. Maar schreef: ik heb Piet. Tja hoe praat jij je hier uit. Ook heb ik meegemaakt ipv : Ja is goed hoor schreef ik: Ja is goed hoer (en verzond dit).

Ik heb zoveel problemen ermee dat mensen zinnen anders oppakken dan wat ik bedoelde en ruzie met hun krijg, dat ik klaar ben met Whatsapp. Maar andere partijen vinden Whatsapp zo "fijn" voor even. Dat bellen 1x in de maand geen optie voor hun is en ik wel een oude man lijk die niet met de tijd mee wil gaan. Ik vind Whatsapp berichten afstandelijker dan iemand zijn intonatie van stem letterlijk te horen. Kan je eventuele fouten direct aanpakken. Een beller is vaak ook sneller. Ik heb bij Whatsapp mijn actuele online tijden en die van een ander uitgezet. Ik werd door die tijden bijna een controlfreak. Het ging me beheersen en was frustrerend om te zien dat mensen niet reageerden op mijn reacties en 1 week later pas deze beantwoorden met 1 woordje, bijvoorbeeld: Oké.

Facebook begin ik niet aan. Twitter nog nooit begrepen en andere diensten eveneens niet.

Laatst had ik een afspraak voor een date en ging uit eten. Was heel leuk ahum... Desbetreffende persoon zat vaak op Facebook te kijken naar vrienden terwijl ik juist probeer vrienden te worden met desbetreffende persoon. Heb hier toen wat van gezegd. Maar ik kreeg als antwoord: oké, even nog bericht antwoorden naar persoonX. Daarna ging het even goed en toen weer hetzelfde riedeltje. Dan ben je er toch echt klaar mee.

Het verbreken van relaties van vriendschap gaat tegenwoordig ook niet meer op de ouderwetse onderlinge manier. Juist laf via socialmedia. Zo op de manier van: Dan ben ik er gelijk klaar mee en wat de ander ervan vind zijn probleem.

Je ziet het verschijnsel van mobiel gebruik op verjaardagen ook steeds meer. Mensen kijken meer naar mobiel voor vrienden, maar hun echte vrienden zitten naast hun.

Soms als ik visite heb gaat wel eens de telefoon of komen er berichten binnen. Zegt desbetreffende persoon tegen me: moet je deze niet beantwoorden? Ik: nee, ik vind jou belangrijker. Als ik een loterij gewonnen zou hebben dan is dit jammer. Wat niet weet wat niet deert.

Ik zonder mezelf al aardig van media af om maar rust te hebben. Kijk geen nieuws. Is toch vaak negatief i.c.m. doden en overhyped door media. Tweakers is vaak vooruitgang met elektronica. Enige negatieve is dat je geldsaldo minder wordt bij aanschaf van nieuwe elektronica. .

Mijn tip : Probeer eens 2 weken zonder gsm en pc te leven. Dan vind jij je innerlijke rust en leer je dingen te prioriteren. Je gaat ineens tijd voor andere dingen hebben en meer dingen in het leven anders waarderen.

[Reactie gewijzigd door aliberto op 23 augustus 2017 07:40]

Hij/zij zegt ook "Voor veel apps" dus niet allemaal
Technische niewsgierigheid is wat anders dan sociale e-chantages met like my bike buttons

Het zou een probleem kunnen zijn als er op elk niewsartikel zou worden gereageerd (en dus ook gelezen)

Zoals @EnigmaNL zegt, constant notificaties krijgen is iets anders dan zelf en nieuwssite bezoeken. Echter kan dat ook verslavend werken. Maar Facebook, WhatsApp etc dringen verder door in je leven op de manier dat ze je komen vertellen dat "er iets is gebeurd" of dat Jantje dit gedeelte heeft, Piet een onwijs gaaf filmpje heeft en Klaas een kei toffe nieuwe status update heeft geschreven. Dat alles geformuleerd in dat je het absoluut niet mag missen.

Dat zijn dingen die je wel degelijk afleiden van wat je aan het doen bent. Ik heb van die apps ook het geluid notificatie uit gezet. Ik ben er ook beter in geworden om al die dingen te negeren en zelf te filteren wat belangrijk is en wat niet.

Wat heeft reageren te maken met reacties/posts bekijken? Ik kijk op de zaak om 5 voor 8 acht de berichten van Tweakers. That's it. Geen sullig geneuzel als Facebook/Insta/Snap. Dat is meer voor de mensen die geen werk hebben of een baan hebben die teveel tijd geeft voor zulk gedoe onder werktijd.

op whatsapp na doe ik hettzelfde, facebook intresseert me echt 0, en whatsapp heb ik alle groepsapps op mute staan.
Dus alleen als iemand me direct een bericht stuurt zie ik hem, scheelt een hoop onzin en savonds tijdens eten klaarmaken scroll ik wel door de berichten.
Maar je hebt absoluut gelijk heb een collega die non stop naar zijn telefoon staart, trilt en weer opent. Dit kost gewoon bakken met tijd.

Iemand die daar publiekelijk tegen ageert, is Tristan Harris. Hij had een start-up en via een overname kwam hij in 2011 bij Google terecht. Toen hij daar weg wilde gaan, postte hij op een intern netwerk van de zoekgigant een presentatie waarin hij opriep om morele verantwoordelijkheid te nemen bij het ontwerpen van diensten. Google bood hem vervolgens een baan aan als 'designfilosoof'. Toen hij echter merkte dat hij van binnenuit geen verandering teweeg kon brengen, ging hij in 2016 alsnog weg bij Google en begon onder naam Time Well Spent een stichting om aandacht te vragen voor deze kwestie.

Op de website van deze stichting staan nog meer van dit soort trucs. Bijvoorbeeld:

Allow notifications from people, not machines.
Most notifications are from machines, not actual people. They keep our phones vibrating to lure us back into apps we don't really need to be in.

Visit Settings > Notifications and turn off all notifications except those from real people– apps like WhatsApp, FB Messenger or Messages.

[Reactie gewijzigd door Krysa op 22 augustus 2017 11:23]

Idem dito, ik vind het eigenlijk ook storend om constant te weten dat er iets staat te wachten. En er staat altijd iets te wachten, mailtje appje enzovoort.

Ignorance is bliss!

Mooi om dit te lezen hier.

Ik heb het vermoeden dat het besef van mogelijke gedragsverslaving bij het gebruik van technologie reeds aanwezig is bij veel tweakers. Ik lees geregeld op deze site dat gebruikers social media links laten liggen. Vaak vanwege privacy overwegingen, maar ook omdat ze geen behoefte hebben aan de informatie die ze wordt opgedrongen door de sociale media ( reclame bijvoorbeeld ). Daarnaast kan je er heel erg ingezogen worden. Facebook heeft een oneindige muur, whatsapp weet je met notificaties constant er op attent te maken dat iets of iemand aandacht van je vraagt.

Los van het feit of dit wel of geen verslaving genoemd kan worden, denk ik dat het heel goed is om je bewust te zijn van je gedrag. Ben je tevreden met de tijd die je besteed op dit soort kanalen? Wat zijn de gevolgen als je constant alert bent op een nieuw bericht? Dit is in veel situaties afleiden en niet wenselijk denk ik, maar als je er over nadenkt en tevreden bent met je eigen gedrag, dan is dat voor jou misschien wel prima.

Ik stoor me er alleen wel echt aan als ik in gesprek ben met iemand en de ander is in gesprek met zijn telefoon. Dat heeft denk ik ook te maken met het besef ( of gebrek daaraan ) van je handelen. Misschien is het tijd voor onderwijs in digitale etiquette? ( half serieuze vraag)

Dit soort media-filosofie artikelen zouden van mij nog vaker mogen langskomen hier.

Ik vind je iets te mild voor de mede tweakers. Dit hele draadje staat vol mensen die zelfbenoemd nergens last van hebben, dat is de ultieme "red flag" dat men ook gewoon verslaafd is. Feitelijk, niet misschien, of mogelijk. Ontkenning is typisch verslavingsgedrag.

Het maakt niet uit of je FB uitzet maar dan wel overvloedig op een andere site of dienst wel veel tijd besteed, het is gewoon meer van hetzelfde. Een verslaving kan zo sterk zijn dat je zelfs niet meer eerlijk bent tegen jezelf.

En ja, laat ik de hand in eigen boezem steken, ik ben absoluut een nieuws junkie. En ja, al die tijd is compleet verspild.

Er zullen gerust velen onder de gelederen van tweakers te vinden zijn die veel tijd op social media doorbrengen. Van hun zullen er ongetwijfeld een groot aantal beweren dat ze niet verslaafd zijn. Waarschijnlijk hebben ze nog gelijk ook. Want er is volgens mij nog geen officiële definitie van social media-verslaving (zoals ook te lezen valt in het artikel hierboven). Misschien zijn ze in de ontkenninggsfase - maar dan wel van iets dat nog niet bestaat.

Hoe dan ook: ik merk dat er meer geluiden van bewustwording komen uit de hoek van mensen met enige kennis van technologie ( zoals wij tweakers ). Dat betekend niet dat iedereen hier er heel bewust mee bezig is, maar ik heb wel het idee dat er buiten de tech-community nog minder over wordt nagedacht.

Je punt van Facebook is overigens terecht. Want je kan ook uren verdwalen op je telefoon met het lezen van artikelen ( zoals jij aangeeft te doen ). Ook het spelen van games op smartphones kan de nodige tijd vergen.

Nogmaals: ik denk dat bewustwording belangrijk is. Als je door hebt hoeveel tijd je besteed aan het lezen van nieuwsartikelen en daar vrede mee hebt, dan is dat denk ik prima. In ieder geval denk je dan na over wat je doet.

Er is wel een definitie van verslaving.

Wikipedia omschrijft het als volgt:
Verslaving is een toestand waarin een persoon fysiek en/of mentaal van een gewoonte of stof afhankelijk is, zodanig dat hij/zij deze gewoonte of stof niet, of heel moeilijk los kan laten. Het gedrag van de persoon is voornamelijk gericht op het verkrijgen en innemen van het middel, of het handelen naar de gewoonte, ten koste van de meeste andere activiteiten. Als het lichaam deze stof of gewoonte dan moet loslaten kunnen er ernstige ontwenningsverschijnselen optreden bij deze persoon.

Ik denk dat dit prima los te laten is op social media.

Waarschijnlijk als dit voldoende onderzocht wordt, dan kan er op heel veel mensen een officieel etiket "social media verslaafd" worden geplakt.

In het artikel hierboven staat dat in het huidige standaardwerk voor psychische aandoeningen (DSM 5) alleen gokverslaving expliciet als gedragsverslaving wordt aangemerkt.

In de volksmond noemen we mensen met hardnekkige gedragingen al snel verslaafd. Daar is dus dusverre alleen nog geen wetenschappelijke basis voor: het onderzoek ontbreekt of is onvolledig.

Op zich is het niks nieuws dat bedrijven zich richten op het gevoel van schaarste en het niet willen missen van nieuws en updates. Tweakers doet er zelf ook aan mee door gedurende de hele dag nieuwsberichten te plaatsen en reacties toe te laten, dat verleid je wel om vaker te kijken of er nog nieuwe berichten zijn. Ook nieuwszenders gaan mee naar de honger voor updates.
Ook de op=op, nu of nooit en nog 3 resterend moet je verleiden om sneller actie te ondernemen, dus daarin zijn de apps niet anders.
Wel denk ik dat het grote verschil t.o.v. vroeger is dat het nu veel meer geintegreerd is in je dagelijks leven, door de smartphone kun je met één klik kijken of er iets nieuws is, terwijl vroeger je moest wachten op de wekelijkse nieuwsbrief of buurtkrantje.

Op mijn telefoon staan enkel de geluiden voor notificaties uit. Verder zet ik op werk mijn telefoon (iPhone) op zwart/wit mode (kleurenblind mode).

Als je dan een notificatie op je scherm ziet verschijnen (bijvoorbeeld van Instagram), dan wordt je niet zo snel getriggerd doordat je geen vrolijke kleurtjes ziet. Die kleurtjes zorgen er namelijk ook voor dat je een mini-shotje dopamine aanmaakt.

Interessant stuk. En wat dat Facebook betreft, ik was er op een gegeven moment zo klaar mee. Ik was fan van de chronologische lijst, omdat je dan kon zien (min of meer) dat je 'bij' was, of dat je echt alleen posts va ndie dag zag. De mixed feed is natuurlijk elke keer anders, waardoor je blijft scrollen. Ik heb Facebook beeindigd, ik trok al die onzin niet meer.
Ook de vage notificaties (Twitter is hier bijvoorbeeld heel goed in) maken mij dat ik alles (bij Twitter behalve reply's en mentions) heb uitgezet. En steeds meer apps gaan hier op stil.

Het gaat hiermee allemaal om bewustwording. Dan kun je het managen. Ik las gister vluchtig over Android Oreo, die nu een instelling heeft dat je notificaties kunt beperken. Dat zijn prettige zaken. Zelf in controle wat je wilt weten en niet overgeleverd zijn aan een app.

Wat een mooi uitgebreid artikel, Arnoud! Complimenten!

Ik heb een Youtube-lijstje bij elkaar geklikt - featuring MIT Sherry Turkle, Jean M. Twenge en Tristan Harris en een prachtig Kurzgesagt filmpje met dat ratten-experiment: https://www.youtube.com/p...uHec5eN3i0A_Q9QMMVIsyTg3a.

In 2012 deed ik een gooi naar de verslavende werking van Facebook. Grotendeels overlappend met jouw verhaal en dat van Harris, maar ook aanvullend. http://www.dutchcowboys.nl/facebook/25138.

En tot slot de gevolgen in beeld: https://www.flickr.com/ph.../albums/72157679066111903.
En deze: https://www.flickr.com/ph.../albums/72157680276739923.

Is het hele mobiel en app gebruik op dit moment niet gewoon een 'sociaal geaccepteerde' verslaving? Het is leuk hoe mensen mij soms gameverslaafd, gokverslaafd of wat dan ook noemen, maar zelf niet 5 minuten zonder telefoon kunnen en bizar in paniek raken als ze telefoon vergeten zijn.

Maar net als met 'echt' gokken, is het niet het principe van mensen weten niet beter?
Al die apps en games met gokken, muntjes en betalen, ze doen me werkelijk 0,0. De farmville-style games dat je moet betalen om iets sneller af te maken, die extra draaibeurt voor 50 cent, precies waarom gokkasten mij 0,0 doen, je weet gewoon dat er manipulatie in het spel zit.

Al hebben ook veel mensen geen besef van digitaal geld, het simpel Ok drukken voor betaling van 50cent is 10x makkelijker dan elke keer muntje van 50cent erin gooien. Je broekzak en je portemonnee zijn een keer leeg, je 'digitale' broekzak pas wanneer je de afrekening krijgt.

Maar lang niet iedereen doorziet die manipulatie, of zet het gegeven aan de kant want 'wil het niet weten'. Het is de weg van de minste weerstand om gewoon aan de verslaving toe te geven.

Verder is het doorzien van de manipulatie an sich ook niet genoeg: je moet ook doorzien wat het effect is op jouw persoon, pas dan kun je beslissen of dat positief of negatief is - en pas dáárna ben je klaar om een bewuste keuze te maken. Een heleboel mensen komen niet eens voorbij stap 1.

Mee eens.
Ik zie geld liever in tastbare materie dan in elektronische informatie.
Zodat ik zelf met eigen ogen zie wat er precies gebeurt, en het is inderdaad psychologisch.
Daarbij: electronische criminaliteit vind ik geniepig ontastbaar.
Ik betaal in de winkel nog contant (en ga dus eens in de zoveel tijd naar de bank om te pinnen).

Ik denk dat je de spijker op de kop slaat met 'sociaal geaccepteerde'. Misschien komt het omdat de overgrote massa dagelijks (frequent) bezig is op de smartphone. Dit wordt dan ook als de norm beschouwd door deze mensen.

Het is voor mij vergelijkbaar met drank in de verslavende substantie / genotsmiddelen wereld. Het nuttigen daarvan is geheel sociaal geaccepteerd en wordt pas als asociaal en een verslaving gezien als het alle spuigaten uitloopt. Andere verslavende substanties / genotmiddelen (drugs) hebben die status niet. Dat in uiteenlopende mate naar gelang de aard van de middelen en de publieke opinie natuurlijk.

Daarmee houd de vergelijking dan ook op - omdat verslavende substanties een lichamelijke afhankelijkheid creëren, welke smartphone-gebruik of andere vermeende gedragsverslavingen niet met zich meebrengen.

Het gaat zelfs nog verder dan sociaal geaccepteerd. Er is zelfs druk van alle kanten dat je ook mee moet doen. Vrienden, collega's, kennissen verwachten dat je facebook hebt. Events worden alleen via facebook geregeld etc.. Acties en aanbiedingen ook. Informatie van bedrijven wordt alleen gedeeld via facebook. Spullen worden verkocht via facebook. Ga zo maar door.

Ik heb na een paar luttele jaren facebook gehad te hebben mijn facebook-account opgezegd. Tot de dag van vandaag wordt mij regelmatig gevraagd of ik facebook heb, en snappen mensen niet waarom ik zo moeilijk doe over pricavy en waarom ik niet gewoon leuk meedoe. "Heb je dat niet gezien op facebook"? Je bent een party pooper.

En toen ik facebook opzegde merkte ik pas hoeveel impact het ongemerkt op mijn leven had. Je krijgt van facebook twee weken bedenktijd. Log je in die twee weken in op facebook, handmatig of automatisch, dan is je account weer actief. Ik merkte dat ik regelmatig zomaar facebook wilde openen. Het "even kijken" is verslavend. Ook al krijg je daar alleen maar onzin voor terug. En mijn partner "kijkt ook altijd even". En tijdens dat even kijken is het net of de rest van de wereld niet meer bestaat. Het waren twee zware weken, maar nu voelt het als een verademing.

Ik snap het punt, en hoe dopamine hierin werkt, maar ik vraag mij dan weer het volgende af:

Ik check regelmatig per dag tweakers, nieuws apps, etc. Om up to date te blijven van zaken die ik wil weten. Is het dan dopamine die mij triggered, klik, want misschien staat er wel een tof artikel, of is het gewoon omdat ik info wil over zaken die mij interesseren? Is iemand die de krant iedere dag leest getriggered door dopamine?

Social media doe ik niet aan, dus die triggers heb ik sowieso niet.
Alcohol en drugs wel man man man. Ik weet zeker dat ik bovengemiddeld gevoelig ben voor die zaken. Ik heb al een jaar of 5-6 geen drugs meer gebruikt omdat ik weet hoe hard ik er verslaafd aan raak. En moet bijna iedere doordeweekse dag de urge om savonds te gaan pilsen onderdrukken.

zowat alles wat je doet word gemotiveerd door activatie van je beloningscentrum, anders is er geen reden om het te doen, altans dat is wat we er nu van weten. en verslavingsgevoeligheid is inderdaad echt heel ververlend, het is deels genetisch bepaald en word ook doorgegeven van ouder op kind. bepaalde persoonlijkheids 'trekjes'(gebrek aan beter woord) versterken dit noch eens gigantisch (ontwijkende persoonlijkheidsstoornis bijvoorbeeld). Wel goed dat je weet van jezelf waar je zwakke plekken liggen, voorkomen is zo veel makkelijker dan genezen. het is een pandora's doos die je nooit echt meer kan sluiten.

Ik check regelmatig per dag tweakers, nieuws apps, etc. Om up to date te blijven van zaken die ik wil weten. Is het dan dopamine die mij triggered, klik, want misschien staat er wel een tof artikel, of is het gewoon omdat ik info wil over zaken die mij interesseren? Is iemand die de krant iedere dag leest getriggered door dopamine?

Bij een krant heb ik dat gevoel niet. Volgens mij komt het omdat de krant 1 keer per dag verschijnt, geen verdere updates en je moet gewoon wachten op de volgende dag voor een nieuwe krant. Als tweakers.net maar 1 keer per dag update, ga je het ook geen 5 keer per dag meer controleren.