Door Sim Kranenburg

Groter dan de grootste televisie

Waar op te letten bij een thuisbioscoop

29-12-2015 • 06:00

207

Multipage-opmaak

Inleiding

Thuis een film kijken biedt een aantal voordelen ten opzichte van in de bioscoop. Je bepaalt zelf welke film er draait en hoe laat hij begint. Een bank zit veel lekkerder dan zo'n klapstoel van de bioscoop en je hebt geen last van mensen die door de film praten of luidruchtig popcorn en/of chips eten. Er zijn ook nadelen want over het algemeen is het beeld thuis veel kleiner en ook het geluid is een stuk minder indrukwekkend. Deze nadelen zijn grotendeels op te lossen met een eigen thuisbioscoop. In dit artikel werpen we een blik op de verschillende zaken waar je naar moet kijken als je een home cinema wilt inrichten.

Thuisbioscoop

Voor die-hard-filmliefhebbers is het beeld eigenlijk nooit groot genoeg. Tegenwoordig zijn er hele grote televisies te koop, maar de grootste maten zijn verschrikkelijk duur en nog altijd kleiner dan zelfs het kleinste bioscoopscherm. Als je een ècht groot scherm wilt, is een projector de slimmere keuze. Ze zijn al vanaf een paar honderd euro te koop en ze toveren allemaal binnen een handomdraai een gigantisch beeld op je muur. Niet alle projectoren zijn even geschikt voor het kijken van films en series. In dit artikel bekijken we waarom dat zo is en wat de verschillen tussen de diverse typen projectors zijn.

Je kunt prima op een gladde witte muur projecteren, maar deze zijn niet in elk huis te vinden. In veel gevallen ben je daarom aangewezen op een projectiescherm. We bekijken wat voor verschillende typen er zijn en hun voor- en nadelen. In een bioscoop is het altijd donker zodat het beeld contrastrijk is en het liefste is er in een thuisbioscoop ook zo min mogelijk licht aanwezig. Echter, niet iedereen heeft een aparte kamer over of kan een bestaande ruimte perfect verduisteren. Er zijn speciale schermen te krijgen die bedoeld zijn voor de wat lichtere ruimtes, maar daar kleven voor- en nadelen aan die we zullen belichten.

Met goed beeld ben je er nog niet. Voor de beste kijkervaring heb je ook indrukwekkend geluid nodig en bij films ontkom je dan natuurlijk niet aan surround sound. Er is inmiddels een hele waslijst aan surround-formaten waarbij de ene nog meer kanalen gebruikt dan de andere. Wij zullen de belangrijkste op een rij zetten en ook bekijken we wat er voor nodig is om ze thuis correct weer te geven.

De verschillende type's projectoren - DLP

Als je hebt besloten dat er een thuisbioscoop moet komen sta je voor een lastige keuze, want welke projector moet je kopen? Bij digitale projectoren zijn er ruwweg drie verschillende categorieën te onderscheiden op basis van de gebruikte techniek; dlp, lcd en lcos. Er bestaan daarnaast nog andere projectietechnieken, maar deze zijn om diverse redenen niet interessant voor thuisgebruik. Elke projectie-techniek heeft voor- en nadelen. We gaan kort in op de werking van elk type om begrijpelijk te maken waar de voor- en nadelen uit voortkomen.

DLP

We beginnen met de digital light processing-techniek. Deze wordt toegepast in hele goedkope projectoren, vanaf ongeveer vijfhonderd euro voor een goeie, maar omdat hij goed schaalt komen we de techniek ook tegen bij de grote projectoren die je in bioscopen terugvindt. Een dlp-projector maakt gebruik van een lichtbron die op een digital micromirror device of dmd schijnt. Dit is een chip die is voorzien van miljoenen microscopisch kleine aluminium spiegeltjes die zo'n twintig graden kunnen kantelen. Voor elke pixel is er zo'n spiegeltje dat razendsnel in twee verschillende posities gezet kan worden.dmd

In de ene positie wordt het licht richting de lens gekaatst die het beeld vervolgens op het projectiescherm focust. In de andere stand wordt het licht naar een matzwart stuk metaal gekaatst, waardoor het wordt geabsorbeerd en omgezet in warmte. Omdat de kleine spiegeltjes zeer snel en vaak bewegen zou je verwachten dat er sprake is van hevige slijtage en dat afzonderlijke spiegeltjes kunnen blijven hangen. Door de lage massa is echter nauwelijks sprake van wrijving en in de praktijk hebben dmd's over het algemeen een lange levensduur en zijn ze zeer betrouwbaar. Om naast wit en zwart ook grijstinten te kunnen projecteren worden de pixels voor langere of kortere tijd aan- en uitgezet. Op deze wijze wordt dus pulsbreedtemodulatie toegepast zodat verschillende helderheidsniveaus kunnen worden bereikt.

Kleuren mengen

Voor het weergeven van kleurenbeelden is het nodig om de primaire kleuren rood, groen en blauw in de juiste verhoudingen te mengen. De simpelste methode hiervoor is het inzetten van drie aparte dmd's, waarbij elk een primaire kleur voor zijn rekening neemt. Het licht van de afzonderlijke dmd's wordt vervolgens met een prismablok samengevoegd voordat het naar de projectielens gaat. Deze methode van kleurmengen levert veruit de beste resultaten op, maar is vanwege de benodigde optiek en de drie afzonderlijke dmd's relatief duur om te maken. Grote bioscoopprojectoren maken allemaal gebruik van deze methode.

Om kosten te besparen wordt er in goedkope dlp-projectoren van slechts één dmd gebruikgemaakt die het rode, groene en blauwe licht na elkaar verwerkt. Bij modellen die gebruik maken van een projectielamp wordt het licht door een draaiend kleurenwiel met filters voor rood, goen en blauw geleid. Je krijgt dus eerst een rood beeld te zien, dan een blauw beeld en daarna een groen beeld. Door de afzonderlijke primaire kleuren supersnel af te wisselen ontstaat de illusie van een kleurenbeeld. Sommige dlp-projectoren zetten gekleurde lichtbronnen in, zoals led-lampen of lasers die rood, groen en blauw licht razendsnel kunnen afwisselen. Daarbij is geen kleurenwiel nodig. Deze techniek wordt bijvoorbeeld veel ingezet bij kleine pico-projectoren die op batterijen werken.

Regenbogen

Het belangrijkste voordeel van single-chip-dlp's is dat ze goedkoop te produceren zijn, waarbij ze ook nog eens een hoge lichtopbrengst en een goed contrast bieden. Het grootste nadeel komt voort uit het na elkaar projecteren van de kleuren, waardoor veel mensen last hebben van het rainbow effect. Als je ogen een object volgen wat door het beeld beweegt, zijn steeds kortstondig de afzonderlijke kleuren zichtbaar. Sommige mensen hebben geen last van dit fenomeen, maar anderen ervaren het als zeer storend. Het kan in elk geval een onrustig beeld opleveren, wat op de lange duur vermoeiend kan zijn en in extreme gevallen zelfs hoofdpijn kan opwekken. Ook is het kijken van zwart-wit beelden op dit soort projectoren vaak niet prettig omdat je valse kleuren te zien krijgt.

Rainbow effectAls je je hand snel voor een single-chip dlp-projector beweegt krijg je het rainbow effect duidelijk te zien.

Bovendien heeft de kleurweergave vaak te lijden onder deze techniek doordat je voor het mengen van de kleuren afhankelijk bent van de traagheid van je ogen. In de loop der tijd zijn een paar trucs bedacht om de nadelen van single-chip-dlp's te verminderen. Bijvoorbeeld door het kleurenwiel veel sneller te laten ronddraaien, waardoor alle kleuren meerdere keren per frame worden getoond. Ook zijn er kleurenwielen met meer dan de drie primaire kleuren waardoor de weergave zou moeten verbeteren. De problemen van dlp-projectoren met een enkele chip zijn zo zeker te verminderen, maar helemaal weg gaan ze nooit.

De verschillende type's projectoren - LCD

De werking van een projector met liquid-crystal display's is eigenlijk hetzelfde als van elke andere lcd. Licht passeert een polarisatiefilter en komt dan door een laag vloeibare kristallen waarvan de oriëntatie beïnvloed kan worden via elektriciteit. Hierdoor verandert de polarisatie van het licht en wordt het licht in meer of mindere mate tegengehouden door een tweede polarisatiefilter aan de andere kant. De vloeibare kristallen zijn onderverdeeld in kleine vlakjes die samen een rooster van pixels vormen. Per pixel is de spanning aan te passen waardoor er een beeld gevormd kan worden.

Net als bij dlp bestaan er bij lcd-projectoren twee varianten; de ene gebruikt een enkele lcd en de andere maakt gebruik van drie lcd's. In beide gevallen schijnt het licht door de lcd waarna het door een lens op het scherm wordt gefocust. Als slechts één lcd wordt gebruikt, is het meestal een kleuren-lcd dat zeer vergelijkbaar is met het schermpje van een smartphone. Omdat er voor dit soort projectoren geen complexe optiek nodig is, zijn ze zeer goedkoop en voor mensen die van knutselen houden zijn ze ook prima zelf te maken. Helaas is de lichtopbrengst en de beeldkwaliteit van dit type projector ronduit slecht waardoor ze - ondanks dat ze zeer goedkoop zijn - toch niet echt waar voor je geld bieden.

Projectoren die gebruik maken van drie lcd's zitten een stuk complexer in elkaar, maar desondanks zijn ze tegenwoordig redelijk betaalbaar. Er zijn modellen die led's en/of lasers als lichtbron inzetten, maar verreweg de meeste modellen maken gebruik van een lamp. Het witte licht van de lamp wordt door een set interferentie-filters en -spiegels gescheiden tot een rode, groene en een blauwe component. Dit gekleurde licht wordt door de lcd's geleid waarna een prismablok de drie afzonderlijke monochrome beelden samenvoegt tot één beeld, waarna het door de projectielens op het scherm wordt gefocust.

3LCD Deze methode levert een goede kleurweergave op, maar de zwartweergave is over het algemeen wat minder goed dan bij dlp. Dit komt doordat lcd's niet in staat zijn het licht volledig te blokkeren. Als je niet in een volledig verduisterde ruimte kijkt, is dat niet zo'n groot probleem, omdat de weergave van perfect zwart dan sowieso niet mogelijk is. Maar als je in een volledig verduisterde ruimte kijkt, valt de mindere weergave van zwart, en het daarmee samenhangende lagere contrast, wel op.

Mechanische iris

Veel fabrikanten voegen een mechanische iris toe om de zwartweergave te verbeteren. Deze iris wordt in het lichtpad geplaatst en blokkeert al naar gelang de beeldinhoud meer of minder licht. Als een donker scherm moet worden weergegeven, wordt zo min mogelijk licht doorgelaten en bij een helder beeld zoveel mogelijk. Doordat het hele beeld tegelijk lichter en donkerder wordt, levert deze truc niet meer contrast in het beeld op. Wel valt matige zwartweergave bij het bekijken van donkere scènes minder op. Kijk je met een dergelijke projector naar een film met ondertitels, dan zul je deze de hele tijd van helderheid zien veranderen. Wij raden dan ook aan om deze functie in het menu van de projector uit te schakelen.

Fabrikanten willen potentiële kopers graag doen geloven dat een automatische iris wel meer contrast oplevert in het beeld. Om hun producten aan te prijzen hebben ze de term dynamisch contrast bedacht. Dit is een meting waarbij eerst een volledig wit beeld wordt gemeten waarbij de iris volledig open staat en daarna een zwart beeld waarbij de iris zo veel mogelijk licht tegenhoudt. De hieruit volgende dynamische contrastratio zegt dus niets over het contrast dat er op enig moment in het beeld te zien is. Hoogstens zegt het iets over de werking van de automatische iris.

Bij het uitzoeken van een projector doe je er dus verstandig aan om de dynamische contrastratio volledig te negeren. Alleen contrastmetingen volgens de ANSI-methode zeggen iets over het contrast wat daadwerkelijk in het beeld te zien is, maar helaas geven fabrikanten deze waarde meestal niet op in hun specificaties.

De verschillende type's projectoren - LCOS

De beste home-cinema-projectoren maken gebruik van liquid crystal on silicon. Deze techniek levert het beste contrast op waardoor een dynamische iris helemaal niet nodig is. Een lcos-projector lijkt in veel opzichten op een combinatie van dlp en lcd. Net als bij lcd wordt er gebruik gemaakt van vloeibare kristallen om het licht te moduleren. De vloeibare kristallen zitten echter niet tussen twee glasplaten waar het licht doorheen schijnt, maar zijn op het oppervlak van een cmos-chip aangebracht. Deze chip is aan de bovenkant voorzien van aluminium elektroden die het licht reflecteren. Boven de vloeibare kristallen is een enkele laag glas aangebracht zodat het licht wordt teruggekaatst, net als bij een dlp-projector.

LCOS

Een belangrijk verschil met dlp is dat het licht niet onder een hoek kan worden aangevoerd, maar voor het beste resultaat loodrecht van boven moet komen. Precies in de richting waar het ook naartoe wordt weerkaatst. Om dit mogelijk te maken is er een complexe opstelling nodig van prisma's, interferentie-filters en spiegels. Bovendien maken alle lcos-projectoren die bedoeld zijn voor in de thuisbioscoop gebruik van aparte chips voor rood, groen en blauw waardoor de complexiteit van de benodigde optiek nog meer toeneemt. Hierdoor zijn lcos-projectoren relatief groot en duur. Er zijn overigens wel lcos-projectoren met slechts een enkele chip, maar dit zijn vooral draagbare mini-projectoren met een lage lichtopbrengst die dezelfde problemen kennen als dlp-projectoren met één chip.

LCOS

Het contrast van lcos-projectoren is zo goed dat veel mensen de grote behuizing en de hogere kosten voor lief nemen. Dat hoge contrast is het gevolg van het feit dat met de lcos-techniek het wel goed mogelijk is om licht tegen te houden, waardoor zwart heel erg donker kan worden weergegeven. Van alle beeldeigenschappen is het contrast het belangrijkst en om deze reden leveren lcos-projectoren het mooiste beeld op voor thuis. Momenteel maken alleen JVC en Sony gebruik van deze techniek, die ze aan de man brengen onder de noemers D-ILA en SXRD.

Welke projector moet ik hebben?

Van alle beschikbare technieken levert lcos dus het mooiste beeld op, maar dat betekent niet dat lcos voor iedereen de juiste keuze is. Als je kijkt naar de instapprijzen dan is lcos verreweg het duurst; de goedkoopste modellen moeten al meer dan tweeduizend euro opbrengen. Ook zijn lcos-projectoren een stuk groter dan lcd- en dlp-modellen, waardoor ze voor veel mensen afvallen. Bovendien is het hoge contrast alleen zichtbaar in een perfect verduisterde ruimte.

Contrast en omgevingslicht

Een projectiescherm is namelijk wit van zichzelf en de enige manier om een wit voorwerp er zwart uit te laten zien is ervoor zorgen dat er geen licht op valt. Als het dus niet mogelijk is om de ruimte waarin gekeken wordt te verduisteren, heb je niet zoveel aan een projector met hele goeie zwartwaarden en zou je dus prima voor een lcd-model kunnen gaan die al vanaf zo'n vijfhonderd euro in een redelijke kwaliteit te krijgen zijn.

Projector in het donkerHet is best mogelijk om een redelijk contrastrijk beeld te krijgen in een kamer met omgevingslicht. De delen van het beeld die zwart moeten zijn kun je niet donkerder maken, maar de witte gedeelten kan je wel lichter maken door een projector met een hoge lichtopbrengst te gebruiken. Zwart lijkt namelijk zwarter als je er fel wit naast laat zien.

Helaas zijn projectoren met een hogere lichtopbrengst altijd duurder dan modellen waar minder licht uitkomt en omdat single chip-dlp-projectoren voor hetzelfde bedrag vaak de hoogste lichtopbrengst hebben, kunnen ze een uitkomst zijn bij ongunstige lichtomstandigheden.

Weergave van beweging

Als je vooral naar films kijkt is de weergave van beweging bij alle type projectoren goed genoeg omdat films met slechts vierentwintig beelden per seconde zijn opgenomen. Ook worden de meeste series met een lage framerate opgenomen en dus maakt het voor dit soort content niet uit wat voor projector je gebruikt.

Bij het weergeven van snel bewegend beeld, zoals sport of videogames, is een dlp-projector vaak in het voordeel omdat de beelden als korte lichtflitsen worden weergegeven waardoor er minder bewegingsonscherpte op je netvlies ontstaat als je ogen over het scherm bewegen. Daarbij is het dus wel van belang dat je geen last hebt van het rainbow effect want juist bij snel bewegende beelden kan dit erg storend zijn.

Voor gamers kan een projector ook heel interessant zijn. Door het grote schermformaat neemt de beleving van een spel enorm toe. Doordat je het spel veel intenser ervaart is het ook vermoeiender en dus zul je vaker pauzes moeten inlassen tijdens het gamen. Ook moet je er rekening mee houden dat het lastiger is om het overzicht te behouden op een groot scherm en dus worden veel games er een stuk moeilijker door.

Als je overweegt om een projector aan te schaffen om mee te gamen, let er dan op dat de projector is voorzien van een speciale spel-modus die de inputlag verlaagt. Deze ontbreekt bij veel projectoren en vaak is de inputlag dan zo hoog dat het niet lekker speelt.

Projectieschermen

Het goedkoopste projectiescherm wordt gevormd door een witte muur. Het is wel van belang dat de muur mooi egaal is, want doordat er veel licht op schijnt zul je elke oneffenheid in de muur duidelijk kunnen zien. Ook is het van belang dat de muur echt wit is, anders krijg je niet de juiste kleuren te zien. Als je aan deze voorwaarden voldoet, krijg je op een muur in principe net zo'n goed resultaat als op een speciaal projectiescherm. Als je zelf een beetje handig bent, kun je ook prima een wit doek op een frame spannen waarbij een wit beddenlaken een goedkope manier is om aan doek te komen.

Zelfbouwscherm

Projectieschermen zijn er in vele varianten die geschikt zijn voor zeer diverse omstandigheden. Er zijn schermen voor vaste montage en er zijn oprolbare varianten die aan aan een muur of plafond bevestigd kunnen worden. Bij de oprolbare schermen heb je keuze uit manueel bedienbare schermen en varianten die elektrisch worden opgerold. Die laatste zijn uiteraard een stuk duurder.

Omdat oprolbare schermen de neiging hebben om aan de zijkanten te gaan krullen, zijn er ook zogenaamde tab tensioned-varianten waarbij het scherm door middel van elastieken aan de zijkanten mooi vlak wordt gehouden. Een dergelijk scherm is uiteraard nog duurder, maar wel het overwegen waard omdat schermen zonder dit spansysteem na verloop van tijd vaak steeds minder vlak worden.

Wit en grijs

Er zijn diverse doeksoorten te verkrijgen waarbij het belangrijkste onderscheid de gain van het doek is. Een scherm met een gain van 1.0 gedraagt zich eigenlijk net als een perfect witte muur of een wit stuk papier en kaatst het licht van de projector mooi diffuus in alle richtingen terug. Een scherm met een gain hoger dan 1.0 levert een helderder beeld op doordat het licht vooral wordt teruggekaatst in de richting waar het vandaan kwam, zoals het reflectiemateriaal op een verkeersbord dat ook doet. Een scherm met een gain van 2 levert een twee keer zo helder beeld op. Schermen met een hoge gain kunnen erg nuttig zijn als je niet goed kunt verduisteren, maar ze hebben als belangrijk nadeel dat ze last hebben van hot spotting waarbij er duidelijk een lichtere plek in het scherm te zien is.

Hot spotting

Projectiescherm met duidelijk zichtbare 'hot spot'

Er zijn ook schermen met een gain van minder dan 1.0. Dit soort schermen kaatsen dus minder licht terug en leveren een donkerder beeld op. In daglicht zien deze er grijs uit. Dit type doek kan worden gebruikt om de zwartwaarden van het beeld te verbeteren, maar omdat ook de heldere delen van het beeld er donkerder van worden, levert het geen extra contrast op. Je hebt er alleen wat aan als je een projector met een (te) hoge lichtopbrengst gebruikt in een ruimte die niet goed verduisterd is. In het donker is het nut van dit soort doek discutabel, want een teveel aan licht kun je ook reduceren door een ND-filter, zoals die ook in de fotografie wordt gebruikt, voor de lens te plaatsen. Een nog eenvoudiger oplossing is een stuk zwart papier met een rond gat erin voor de lens plaatsen, al is dat bij krachtige projectoren niet aan te raden wegens brandgevaar.

Er zijn vele speciale doeksoorten te krijgen, bijvoorbeeld doek dat de invloed van omgevingslicht reduceert, maar vaak zijn deze zo duur dat het veel slimmer is om gewoon doek met een gain van 1.0 te gebruiken en het bespaarde geld te investeren in een betere verduistering van je kijkruimte. Als je thuisbioscoop serieuze vormen aan begint te nemen is het wellicht interessant om te kijken naar akoestisch transparant doek waarachter je luidsprekers kunt plaatsen. Dergelijk doek wordt ook in bioscopen gebruikt en zorgt ervoor dat stemmen daadwerkelijk uit het scherm komen. Let er wel op dat elke doeksoort in meer of mindere mate invloed op het geluid heeft. Over het algemeen worden vooral de hoge tonen negatief beïnvloed en sommige leveranciers van geperforeerd projectiedoek adviseren dan ook om het verlies te compenseren met een equalizer.

Geluid

Als je een projector en een scherm hebt, zul je ook iets voor het geluid moeten regelen. Sommige projectoren hebben een ingebouwde luidspreker, maar de geluidskwaliteit daarvan is over het algemeen bedroevend en bovendien is het verre van ideaal als het geluid niet ergens bij het scherm vandaan komt, maar van achteren.

Een audiosysteem kun je net zo goedkoop of duur maken als je zelf wilt. Een paar oude pc-speakers of een oude stereoset kan prima dienstdoen als budgetoplossing, maar je kunt beter voor een systeem met centerspeaker kiezen. Als je deze belangrijke luidspreker achterwege laat worden stemmen namelijk veel minder duidelijk weergegeven en is een hoger volume nodig voor een goede verstaanbaarheid.

Voor het beste resultaat gebruik je een av-receiver met losse luidsprekers, waarbij meer luidsprekers een mooier resultaat geven. Verreweg de meeste films en series zijn beschikbaar met 5.1 geluid. De 5 staat voor de fullrange-kanalen links, midden, rechts, linksachter en rechtsachter. De .1 staat voor het lage tonen-effectkanaal, dat bedoeld is voor een losse subwoofer. Als je niet over een volledige 5.1-luidsprekerset beschikt kun je het geluid anders laten routeren. Bij een opstelling zonder subwoofer kun je de lage tonen door de frontspeakers laten weergeven en als je geen achterluidsprekers hebt kun je de daarvoor bestemde geluiden door de voorluidsprekers laten weergeven.

7.1 audiosysteem

7.1 luidsprekersysteem met drie kanalen voor, vier surround-kanalen en een subwoofer

In de loop der tijd zijn de mogelijkheden om surround-geluid thuis weer te geven enorm toegenomen. Na 5.1-geluid kwamen er films met een 6.1- of een 7.1-soundtrack. Deze extra kanalen maken een nog preciezere plaatsing van surround-geluiden mogelijk, maar vereisen wel meer luidsprekers. De nieuwste surroundformaten Dolby Atmos, DTS:X en Auro-3D maken niet alleen gebruik van audiokanalen op oorhoogte, maar voegen daar geluid van boven aan toe. Omdat het voor de meeste mensen te veel is gevraagd om luidsprekers hoog op te hangen, zijn er modellen te krijgen met drivers die omhoog gericht zijn, zodat het geluid door weerkaatsing tegen het plafond van boven lijkt te komen.

Dolby Atmos

7.1.4 luidsprekersysteem met zeven kanalen op oorhoogte, een subwoofer en vier plafondkanalen

We verwachten dat maar weinig mensen bereid zullen zijn om te investeren in nog meer luidsprekers, maar voor thuistheater-enthousiastelingen is the sky dus haast letterlijk the limit. Als de wereld van filmgeluid nieuw voor je is, moet je even opletten dat het apparaat waarmee je films en series afspeelt (blu-ray-speler, pc, mediaspeler, etc...) door middel van hdmi met het audiosysteem verbonden is en niet met het verouderde toslink of s/pdif. Die hebben namelijk niet genoeg bandbreedte beschikbaar voor de weergave van lossless audio. Heb je een capabel audiosysteem dan klinkt geluid zonder lossy compressie namelijk veel dynamischer en zit er meer rust in het geluid.

Tot slot

Als je eenmaal een thuisbioscoop met projector hebt zijn er legio mogelijkheden om verbeteringen aan te brengen. Echte die-hards kunnen bijvoorbeeld denken aan geluidsisolatie zodat huisgenoten of buren er geen last van hebben als je een film kijkt op bioscoop-volume. Je zou de kijkruimte kunnen schilderen in zeer donkere tinten zodat licht wat van het scherm komt niet terugkaatst naar het scherm, want dat kost contrast. En als je de akoestiek van je bioscoop aanpakt gaat het geluid nog veel beter klinken.

In de toekomst zullen 4k-projectoren steeds goedkoper worden waardoor meer mensen ze zullen kunnen en willen betalen. Op dit moment bieden slechts een paar fabrikanten 4k-projectoren aan en zijn ze nog erg duur. Voorlopig zijn er ook nog maar mondjesmaat films in 4k beschikbaar en dus loont het om nog even te wachten op een groter aanbod.

Voor bezitters van een groot projectiescherm betekent de overstap naar een hogere resolutie in ieder geval een zeer duidelijke verbetering van de beeldkwaliteit. Waar bezitters van een uhdtv veelal met moeite het verschil in scherpte tussen hd en uhd kunnen waarnemen, zullen mensen met een thuisbioscoop het verschil op een groot projectiescherm veel sneller zien.

Ultra HD Blu-rayIn 2016 zal ultra-hd-blu-ray, de vervanger van het huidige blu-ray-formaat, jaren na de introductie van uhd-televisies eindelijk in de winkels liggen. Het is sterk de vraag of het grote publiek nog wel zit te wachten op films op fysieke schijfjes. Het enorme succes van streaming-videodiensten zoals Netflix doet sterk anders vermoeden.

Toch zouden juist mensen met een thuisbioscoop enthousiast moeten worden van uhd-blu-ray omdat dit formaat de komende jaren een veel betere beeldkwaliteit zal kunnen bieden dan de streaming-diensten, die om de kosten te drukken een zo laag mogelijke bitrate gebruiken. En dat verschil in beeldkwaliteit is op een groot scherm veel beter te zien dan op een televisie.

Reacties (207)

207
204
156
12
1
7
Wijzig sortering
Het wordt al aangehaald in dit artikel, de kamer waarin je kijkt is echt heel belangrijk. Je kunt een projector van 3000 euro ophangen, maar als je kamer te licht/wit is, haal je nooit het onderste uit de kan van je projector. Hou hier rekening mee. Ik kom veel op fora waar mensen een hele dure projector hebben gekocht, maar zeuren dat de zwarte balken te grijs ogen. Terwijl ze in een woonkamer projecteren met witte muren en een wit plafond.

Vergeet ook niet dat je, zeker bij intensief gebruik, ook een (paar) keer je lamp moet vervangen. Dat is meestal zo rond de 2500/3000 uur. (Verschilt per merk) Dat klinkt heel veel, maar als je je projector elke avond een paar uur aan hebt, dan kan dat sneller gaan dan je denkt. Een nieuwe lamp kost zo rond de 300/350 euro voor het hogere segment LcOS modellen.

Veel mensen laten hun projector ISF calibreren. Jammer dat dit artikel dit niet even noemt.
Wat ik me nog wel afvraag is het volgende:
Een wit scherm lijkt zwart wanneer de kamer volledig verduisterd is, omdat er geen licht op valt. Dit volg ik nog wel. Maar als je nu op zo'n beamer bijvoorbeeld de het waarschijnlijk wel bekende "sneeuwbeeeld" (de sneeuwscene) afspeelt, waarin zwarte stenen uitsteken in de sneeuw, of bijvoorbeeld een scene uit Transformers, waar die gele robot in een zwarte (donkere) omgeving staat.
Is het zwart dan nog wel zwart, vanwege het omgevingslicht vanaf de beamer? In hoeverre helpt een donkere kamer dan echt?
Je hebt twee soorten licht waar je rekening mee moet houden. Direct licht, dus bijvoorbeeld een raam waar de zon doorheen schijnt, of een lamp die op het doek schijnt. Dat is meestal wel makkelijk op te lossen, door die lichtbron te verwijderen. (Gordijnen dicht, lamp uitzetten). Maar de lastigste van de twee is indirect licht. Het licht wat van je projector op het doek (en de omgeving) wordt geprojecteerd wordt afgekaatst weerkaatst vervolgens van je witte muren en je witte plafond weer op het doek. De enige manier hoe je dit beter krijgt, is door ervoor te zorgen dat het licht nergens meer kan weerkaatsen. Het zwart maken van de omgeving is de meest effectieve manier.

Je kan het goed zien in een minder goed verdonkerde kamer. Als je een sci-fi film kijkt en er komt een shot van de ruimte, dan zie je dat het behoorlijk goed oogt. Dat komt omdat er weinig licht wordt gereflecteerd. Een paar kleine sterren op een verder donkere achtergrond. Komt er dan opeens een wit ruimteschip in beeld, dan wordt de donkere space-achtergrond meteen veel minder zwart, doordat er meer licht wordt geprojecteerd (het ruimteschip) en dat weerkaatst weer terug op je scherm via de omgeving.

Het heeft dus heel veel zin om je kamer te verduisteren, maar omdat veel mensen hun projector in de huiskamer hebben staan en daar geen donker hol van willen (mogen, haha) maken, zit je ermee opgescheept. Je kan nog het een en ander doen met verschillende dure schermen, die deze eigenschap verminderen, zoals de black diamond schermen, maar daar hangt een serieus prijskaartje aan.
Helder beantwoord, dankjewel. Ik zat daar inderdaad mee, omdat het heel erg gaat over de "zwartwaarde van de beamer", maar die is niet alleen afhankelijk van de beamer en dus voor een zeker net zo groot deel van de omgeving (en achtergrond).
In een "slecht verduisterde kamer" maakt het dus niet uit om de beamer met de beste zwartwaarde te nemen, omdat je dat verschil dan ook niet meer echt zou merken.
Je hebt hem! Kamer optimalisatie is benodigd als je een hoger segment projector koopt. Anders heb je er, wat zwartwaardes betreft, alleen profijt van tijdens zeer donkere scenes. Overigens heb je ook andere factoren, zoals ANSI lumen wat belangrijk is, die helpen om in een "witte kamer" wat beter te kunnen projecteren.

Op een forum over projectie had ik een grappig verhaal gelezen van iemand die de beste upgrade ooit had gekocht voor zijn thuisbioscoop; een nieuwe bril. Alles werd meteen 2x scherper en het kostte 1/100 van zijn hele setup. O-)
Nog een tip, als het lastig of ongewenst is de kamer geheel te verduisteren. Zorg voor een gelijkmatige lichtbron achter het projectie doek. Bij mijn thuisbioscoop heb ik het doek 10 cm van de muur gehangen en er een kerstverlichtingslang achter geplaatst. Het zorgt ervoor dat je de zwarte tinten eerder als zwart ervaart dan als grijs. Het effect kun je al zien als je alleen de verlichting achter het scherm aan zet. Het witte vlak van het projectiescherm is ineens een zwart vlak geworden.

[Reactie gewijzigd door rinzeschuurman op 22 juli 2024 16:59]

Die snap ik niet helemaal? met licht achter je doek (op de muur?) krijg je toch meer weerkaatsing de kamer in van licht? Ik ken wel de techniek met zwarte balken om je scherm, maar niet met wit licht achter je scherm
Je ogen zullen zich aanpassen aan meer licht, waardoor je het scherm zelf als donkerder zal ervaringen. Tenminste, ik neem aan dat dat is wat rinzeschuurman bedoelt.
Soort ambilight verhaal. Doordat je de ruimte achter en naast het scherm verlicht lijkt het scherm zelf donkerder en kijkt het ook direct een stuk fijner.
Je ogen helpen ook wel wat. Als je een beeld hebt met redelijk wat wit in, dat sluit de iris van je ogen meer. En ervaar je de zwarte stenen in je voorbeeld als zwarter dan ze eigenlijk zijn.
Nee en ja. De projector is geen "lamp" het werpt schaduwen als het ware, de zwarte stenen in de witte sneeuw zijn als het ware schaduwen.

Een scherm zal niet in staat zijn om licht opzij te verstrooien. Dus het donkere deel van het scherm zal alleen verlicht worden door het licht dat van het scherm afkaatst op een muur en dan weer terug.

En daarom zijn bioscopen altijd donker geschilderd. Om deze weer kaatsing te voorkomen.

Het is dus niet alleen verdonkerede kamer (geen licht bronnen) maar ook een donkere kamer (geen licht reflectie).

Je ogen zullen ook de sneeuw als wit zien en het dondergrijze als zwart door het contrast. Zie autolampen, komt een auto je tegemoet met heldere lampen zie je op eens niets meer dan de grijze nacht.
Het klopt dat je alleen het maximale contrast te zien krijgt als je in een volledig zwarte 'batcave' zit, maar ook als je in een witte kamer projecteert krijg je meer contrast te zien als je een lcos-projector gebruikt. Het helpt overigens veel als je zorgt dat het scherm niet te dicht bij een wit plafond of een witte zijmuur hangt.

Sommige mensen hebben zelf een oplossing voor het probleem geknutseld; zo kan je bijvoorbeeld een witte muur of plafond tijdelijk zwart maken tijdens het filmkijken door er een zwarte doek voor te spannen. Er zijn ook mensen die zwarte gordijnen voor een witte muur schuiven als ze gaan kijken.

[Reactie gewijzigd door Sim op 22 juli 2024 16:59]

...maar die zijn niet getrouwd, of hebben geen vriendin......
een hi gain scherm helpt ook als je in een niet volledig verduisterde kamer kijkt.
Naast ISF calibratie kun je ook zelf apparatuur aanschaffen om je apparatuur kleurecht te calibreren. Dat kost wel weer een paar honderd extra, afhankelijk van hoe ver je wilt gaan, maar de apparatuur gaat vele jaren mee. Die calibratie wil je doen om een realistische weergave van beeldmateriaal te geven.
Bij het uitzoeken van een projector doe je er dus verstandig aan om de dynamische contrastratio volledig te negeren. Alleen contrastmetingen volgens de ANSI-methode zeggen iets over het contrast wat daadwerkelijk in het beeld te zien is, maar helaas geven fabrikanten deze waarde meestal niet op in hun specificaties.
Ik ben heel, heel blij dat dit eens gewoon uitgesproken wordt door jullie, Tweakers.
Ik erger me (jaren) groen en geel aan de oplichting van fabrikanten. Ik begrijp ook niet waarom de overheid hier niets aan doet. Met eenvoudige en heldere regels is de consument goed te helpen.

Als ik het trouwens goed begrijp is de keuze van een projector redelijk eenvoudig:
Als je het kan betalen, is een LCOS de beste keuze. Anders zul je moeten kiezen tussen een minder contrast of regenboogeffect. En dan is het een kwestie van voorkeur (of minste afkeur ;) )

[Reactie gewijzigd door Nas T op 22 juli 2024 16:59]

Ondertussen heb ik al meer dan 3 jaar mijn CinemaRoom en calibratie maakt een wereld van verschil. Je kan ook heel veel zelf doen door gewoon je projector te calibreren door een calibratie DVD te gebruiken. Dit is vooral voor de mensen goed die voorlopig het budget niet hebben om die extra investering te doen. Als je je beamer bij een speciaalzaak doet vraag dan meteen dat ze de calibratie doen voor de prijs van de beamer. Indien je online gaat shoppen ben je toch al wat verder tot je investeert hierin.

Want en dat is het wel een investering. Een goede beamer, versterker, luidsprekers met goede SUB (investeer daar iets meer, want een kamer goed vullen met lage tonen kan uitdagender zijn dan je denkt), goede blu-ray speler en scherm.

Ook het scherm is belangrijk. Zorg ervoor dat je rond je scherm een zwarte balk verft of monteert of gewoon zo kopen. Ik kocht indertijd mijn scherm bij Cablematic, niet duur, zelf te monteren en ze maken gebruik van een soort gelaagd vinyl. Het was een vast type met een zwarte vilt afgewerkt kader. ook nog netjes geleverd.

En vooral als je het allemaal zelf wilt doen, donkere kleuren aan de muren in je projectieruimte. Dat maakt veel uit, maar dat was al eens aangehaald in het artikel.
Dit is niet alleen bij beeldschermen en beamers zo. Bij versterkers/receivers en speakers hetzelfde verhaal.. Onky's met 9x200 wat per kanaal gemeten op 1000hz toon waarbij de wattage giganties inkakt als je de frequentie bereik in de gehele lijn pakt, 20 tot 20000hz |:( Demping facor wat niet of nauwelijks genoemd word.
Vervorming (THD) op alle frequenties bijvoorbeeld en zeker op hogere volumes.

Veel merken blazen de boel lekker op om de Mediamarkt verkoop cijfers lekker omhoog te krikken :-p. Maar veel consumenten weten niet wat ze precies kopen en kijken alleen ff snel naar deze cijfertjes.

Maar goed, persoonlijk vind het geluid in mijn dedicated thuisbios belangrijker dat het beeld. Mijn zintuigen worden door het geluid veel meer geprikkeld dan door het beeld. Vandaar ik veel meer tijd en geld uitgeef aan het geluid dan aan het beeld. Voor ieder is dit persoonlijk denk ik.
Ik speel volledig in een verduisterende kamer en heb een tweedehands Panasonic PTAE4000 beamer aan het plafond hangen. Deze functioneert prima.

En om verder even terug te komen op de opgeblazen specs van bepaalde merken. Zolang er niet echt om gezeurd word zullen deze specs ook niet beschreven worden, en al helemaal niet bij de lagere klasse receivers/versterkers. Ten eerste is de markt hier niet voor bedoeld (men wil gewoon een lekker geluidje hebben zonder te teveel poespas) en als het beschreven gaat worden bij de lagere klasse word dit gedaan om het onderscheid te maken tussen het gross ;-)

[Reactie gewijzigd door Audione0 op 22 juli 2024 16:59]

de beamer die ik heb is de Benq W1070 voor 700 euro,de beste in zijn prijsklasse en te vergelijken met modellen in hogere prijsklasse.
het enige verschil zit hem vooral in de zwartwaarden.
met de lamp die 130 euro kost,zit ik nu op 7000 uur en dat is met intensief gebruik in een jaar tijd.
tegenwoordig gaan steeds meer lampen minimaal 5000 uren mee.
Je hebt je beamer 19 uur per dag aan staan? (7000/365)
Er is natuurlijk een wezenlijk verschil tussen "meegaan", dat het fysiek heel blijft en "acceptabel om te gebruiken". Het kan best zo zijn dat de helderheid bij 3000 uur al zo is verminderd, dat je je hieraan gaat irriteren. Dat de lamp het dan nog doet, is dan van minder belang. De meeste fabrikanten zeggen dat de urencalculatie inhoudt dat je rond dat getal de helft minder hebt aan brightness. Geloof mij maar dat een kwart minder brightness jou al op gaat vallen. Uiteraard is het ook van belang of je je lamp op high of low mode hebt, wat betreft de levensduur.
Er komen toch steeds meer beamen met led lampen op de markt. Daarbij hoef je de lamp toch niet te vervangen?
Er zijn nog geen fatsoenlijke projectoren met LED lampen, dat zijn allemaal van die pico projectoren.. Ik had daar ook op zitten wachten tot mijn Optoma H79 kapot ging (een projector van 3000+ euro), maar dus maar even een 'goedkope' Optoma HD131x (700 euro) gekocht (nu bijna 2 jaar geleden), enuh, qua beeld is die eigenlijk nog beter dan mijn H79 was, alleen nadeel was dat die geen lensshift had, dus voor positionering was/is die slechter..
Overigens met de lampen van de meeste huidige projectoren kun je rustig een paar jaar mee vooruit bij een paar uur kijken per dag. En als je goed rondkijkt kun je vaak redelijk 'goedkoop' nog wel een lamp krijgen (als je een beetje handig bent heb je alleen de lamp zelf nodig en niet de hele lampmodule)..

Maar, helaas zijn er dus nog steeds geen LED beamers die qua lichtopbrengst een lamp beamer kan matchen, zeker niet in prijs.. Maargoed, volgende stap is niet LED, maar laser..
Ook ik vind het jammer dat Led niet genoemd wordt in het artikel omdat er wel degelijk al goede projectors zijn. Met name LG doet het goed met de (ik meen) PF1500U die gewoon keurig 1080p weergeeft met een meer dan behoorlijk aantal lumen. Maar ook Optoma heeft er inmiddels een, alleen moet je daar een stuk meer voor lappen. Dat laser de gedoodverfde opvolger is laat ook nog wel op zich wachten. Naar mijn weten is alleen Casio hier sterk mee op de markt maar het beeld is qua kwaliteit en resolutie nog niet top. Ik had hier zelf inmiddels al wel meer van verwacht.
PS. Ja, ook Epson is lekker bezig met laser, maar dat is wel echt een andere prijsklasse

[Reactie gewijzigd door Tweaqer op 22 juli 2024 16:59]

De LG PF1500 is inderdaad een mooie stille Full HD led beamer. Binnenkort zal ik een gebruikersreview posten. Op het forum loopt er een klein topic over.

Bij DLP led beamers heb je veel minder kans op het regenboogeffect door bet ontbreken van een vertragend colourwheel.

Echt tof dat Tweakers hier tijd aan besteed! Beamers zijn wat mij betreft zwaar ondergewaardeerd. Want size does matter, als je het hebt over beleving van een film.

Krijgen we nu ook shoot-outs binnen verschillende prijsklassen? :9~ :D

[Reactie gewijzigd door JanJeen op 22 juli 2024 16:59]

Ik ben erg benieuwd naar je review en ga ook het topic eens volgen :) thanks voor de tip!
Bedankt voor je extra bijdrage. Ik vond het zeker een interessante post en heb zelf interesse in een beamer alleen wil ik niet de mist in gaan met een duur model, en vervolgens me hele kamer te moeten verbouwen omdat hij toch "tegenvalt".

In dat opzicht moet ik dus vaak de fout gaan zoeken in de omgeving, niet de beamer zelf.

En het stukje calibreren lijkt mij een onmisbare actie als je al iets dergelijks aanschaft.
Hou er wel rekening mee, dat op de duurdere modellen projectoren er vaak een "reference" setting aanwezig is, die een uitstekende basis laat zien. Het is niet zo als televisies, waar je hem uit de doos haalt en de brightness en contrast staat op 100% met dynamische mode ingeschakeld. Op veel projector review sites, kun je vinden hoe goed een bepaalde projector out-of-the-box is qua settings. (Vaak vind je daar ook nog aanbevelingen qua instellingen).

Ik heb zelf een Sony HW55ES en ik heb hem niet laten ISF calibreren, omdat ik het zelf heb gedaan met een calibratie DVD. De aanpassingen die ik moest doen zijn zo minimaal geweest, dat ik het verschil waarschijnlijk niet eens had gemerkt.
Ik ben wel even benieuwd naar het calibreren.

Momenteel heb ik een Panasonic VT-60 en heb deze middels Calman 5 en de calibratie disc met patronen trachten goed te calibreren. Het was een gratis editie en bevatte geen volledige stappen.
Ok thanks, zal hier even naar kijken :).
Binnenkort moet ik een nieuwe beamer aanschaffen voor een klein filmhuis. Enige suggesties over calibratie?
Zonder de details te weten; merk en type projector, schermgrootte, kamer situatie, gebruikte apparatuur voor calibratie etc, kan ik daar niets zinnigs over zeggen. Verder ben ik ook maar een enthousiaste hobbyist hoor, het is ook mijn werk niet.
Wat ik in dit verhaal mis is het verhaal over de verschillende type lichtbronnen. Waar ik op wacht zijn lichtbronnen van LED. Ze gaan langer mee en worden minder warm (minder geluid productie in koelen) en kleinere behuizing.
Verder een een Ultra Shirt Throw is ook iets wat heel interessant is, gewoon je projector op een kastjeenvoudige plaatsen. Mis een hoop in dit verhaal.

Hier een mooi voorbeeld:
Ultra Short Throw
LG PF1000U - 1080p met LED

https://youtu.be/55la7bJhd04
Anoniem: 120539 29 december 2015 08:38
In het artikel wordt gesproken over het negatieve bijeffect van het licht/donker worden van de ondertiteling bij een automatische iris. Zelf vind ik dat eigenlijk wel prettig; als de scene heel donker is hoeven de ondertitels (als die al aan staan) ook niet heel licht te zijn.

Wat ik wel als storend ervaar is dat het groter en kleiner worden van de iris een mechanische handeling is; er schuiven lamellen over elkaar (zoals bij het diafragma van een fotocamera) om de iris aan te passen. Bij snelle lichtwisselingen gebeurt dit snel achter elkaar, wat resulteert in een ratelend geluid in de projector. Omdat het geluid niet constant is ervaar ik dit als vervelend genoeg om uit te zetten. (De constante zachte zoem van de ventilator valt al snel weg tegen het achtergrondgeluid, en hoort er gewoon een beetje bij.)

Dit zal natuurlijk vooral hinderlijk zijn als je front-projectie gebruikt en de projector dus relatief dicht bij je hoofd is.
Volgens mij bedoelen ze het andersom met de ondertiteling. Je hebt een donkere scène en ineens wordt het hele beeld iets lichter omdat er witte ondertiteling verschijnt die ervoor zorgt dat het "dynamic" contrast zich aanpast. Mijn TV had dat ook, verschrikkelijk. :X
Ik vind het artikel goed en geeft een leuk overzicht van de technieken rondom projectie. Bovendien wordt er stiekem heel veel informatie gegeven, zonder dat het een gort droog stuk is geworden.

enige kritiekpuntje dat ik heb heeft met de iris te maken. Het wordt nu een beetje gebracht als gemeen trucje van de fabrikant om het contrast op te krikken. Ja, ANSI-contrast is misschien het belangrijkste maar we hebben het wel over projectie van bewegende beelden. De iris stelt de projector in staat om mee te "schuiven" in het contrastbereik. Dus stel 0 is zwart en 1.000.000 is heel wit en de contrast ratio van de projector is 1:1000. De projector kan dan dankzij de iris 0..1000 tonen (zwarte omgeving) of 1000...1000000 (lichte omgeving).
Uiteraard zijn de zwarte pixels in de lichte omgeving niet meer zwart (want waarde 1000), maar dat valt minder op want er komt veel licht van het scherm.

Het geratel van de iris stoort mij zelf niet zo erg.
en dat de ondertitels licht en dan weer donker worden valt ook nauwelijks op.
Kortom, het advies om de iris zomaar uit te zetten vind ik te kort door de bocht. Je hebt ook nog vaak verschillende standen dus probeer eens de milde variant.
"wit beddenlaken een goedkope manier is om aan doek te komen."

ja laat dat beddenlaken maar en ga naar de markt of stoffenhandel en haal verduisteringsdoek. Je hebt een 'ruwe' en 'gladde' kant en de laatste is wat je nodig hebt. Voor 15E ben je klaar.
En tot op heden vind ik dit de beste schermen die ik heb gehad. beter zelfs dan al het speciale spul.

Ook is het licht elastisch, dus een deukje als je het opbergt is dan weer er zo uit. Ik heb mijn doek al jaaaaaaaren er op zitten. Met hout en alles erbij was ik nog niet eens 50E kwijt.


Wat artikel mist is dat iedereen je voor gek verklaart als je zegt dat jij film kijkt met een projector. tot dat ze bij je film hebben gekeken... dan is de 50" TV maar een klein dingetje. :)
Ook handig voor de WAF :)
En met welk speciaal spul heb jij dan ervaring?
Onder andere Projecta schermen.
Ben opzoek naar een alternatief voor een blackdiamond scherm, maar denk niet dat dit kan voor een klein bedrag.
Zo zeggen probeer het eens! Je kan je er geen buil aan vallen.
ik denk dat het dit doek is wat ik heb gebruikt.
https://www.kwantum.nl/ca...y%3d%252B%2bva_salesprice
DIY met verf makkelijk te doen, goede resultaten. Zoek maar eens op "Ambient Light Rejecting paint"
Leuk artikel maar ik wil toch een paar kanttekening plaatsen;
Door de lage massa is echter nauwelijks sprake van wrijving en in de praktijk hebben dmd's over het algemeen een lange levensduur en zijn ze zeer betrouwbaar.
Ik verkoop voor m'n werk nu zo'n 11 jaar beamerlampen en de ervaring is dat goedkopere beamers (die van minder dan €500) regelmatig last hebben van falende DMD-chips en dat binnen 2000 uur. De spiegels op deze chips zijn in deze goedkopere modellen zeker onderhevig aan slijtage en wanneer de chip defect is dan is het vaak niet rendabel om deze te vervangen. Ik zie het helaas erg vaak dat klanten een nieuwe lamp kopen omdat ze witte pixels in het beeld hebben terwijl dat niets met de lamp te maken heeft maar komt omdat spiegels vast zijn komen te zitten.

Een ander punt want niet wordt genoemd is dat LCD beamers zo hun eigen problemen kennen waardoor deze niet geschikt zijn om gebruikt te worden in bepaalde ruimtes. Omdat deze beamers gebruik maken van kleurpanelen zijn ze niet geschikt om bijvoorbeeld gebruikt te worden in ruimtes waar wordt gerookt (denk aan cafés) omdat de rook aanslag veroorzaakt op de panelen wat dan weer effect heeft op de lichtopbrengst (iets waarbij een nieuwe lamp geen uitkomst zal bieden, ook een punt wat ik veel meemaak). Gelukkig kunnen de panelen wel gereinigd worden maar omdat dit een wat technisch klusje is, kan niet iedereen dit en zal een specialist dit moeten doen.
Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen te bedenken en zoals wel vaker is goedkoop ook bij projectoren vaak duurkoop. Toch zijn dmd's over het algemeen redelijk betrouwbaar.

Wat betreft het roken; het hangt een beetje van de interne constructie af in hoeverre een lcd-projector gevoelig is voor rook, maar over het algemeen kan je stellen dat rook voor geen enkele projector goed is. Door het ventilatiesysteem wordt de rook door het hele apparaat verplaatst en het laat dan ook overal een vieze bruine laag achter. Je kan dus maar beter even buiten gaan roken of nog beter helemaal niet roken..
Wat mooi dat er nu ook weer aandacht wordt besteed aan een thuisbioscoop, wat mij betreft mag dit onderwerp + audio/versterkers vaker worden aangehaald door de redactie. Sim mocht je nog tijd over hebben, dan kan het een mooie aanvulling zijn voor je mooie bijdrage :D

Verder nog een tip die ik al ruim acht jaar lang zelf gebruik.
In plaats van het laken of een witte muur, kun je ook gebruik maken van een verduisterend wit rolgordijn. Ik heb mijn rolgordijn een tijd geleden gekocht bij de Ikea en dat werkt naar mijn idee perfect! De prijs was toen ook zo'n €40,- voor een exemplaar van 200x195(hoogte zelf in te stellen).

Alternatief is er bijvoorbeeld een rolgordijn van de Praxis, deze lijkt nog het meest op de rolgordijnen die in het verleden door de Ikea werd verkocht (zonder zo'n rondje onderin het doek). De prijs daarvan ligt helaas 2x zo hoog
Toevallig druk bezig om de zolder om te bouwen tot thuisbioscoop/gameroom. Niks leuker dan Super Mario Bros voor de NES op een schermdiameter van 3 meter te zien :+

Zelf heb ik een DLP projector (BenQ w1070) die volgens mij ook 3 chips gebruikt met een refresh rate van 144hz. Ik heb zelf het regenboogeffect nog niet kunnen ontdekken, en van de mensen die bij mij hebben gekeken ook nog geen klachten gehad. Als je er misschien heel erg op gaat letten zal het vast zichtbaar zijn... maar dan ben je aan het zoeken (tenzij je ogen er heel erg gevoelig voor zijn natuurlijk!).

Ik heb zelf de gatenkaas-betonmuur helemaal glad gemaakt (gaten gevuld, glasVLIESbehang er tegenaan) en een hele lichtgrijs gekozen (ral 7047, Telegrijs) als kleur. Het indirecte licht van de beamer is nog wat storend, maar het plafond is nog gipsplaat-wit. Deze worden nog donker geverft binnenkort.

Voor het verbouwen van de zolder, plus apparatuur was ik denk ik nog geen 2000 euro kwijt. Het meeste geld zat hier nog in het isoleren en verbouwen van de zolder (~1000 euro). Voordeel is nu wel dat ik dus een geisoleerde zolder heb, wat echt een pak kou scheelt in huis. Ik heb absoluut geen top-of-the-line spul. Maar gewoon een nette versterker (2e hands), een prima enthusiast beamer, en een leuke 5.1 set (Jamo).

Wat ik nog mis in het verhaal, is dat het maken van een zwarte omlijsting voor het oog het contrast verbeterd (meer een optische illusie, maar het werkt). Zelf ben ik nog aan het kijken hoe ik dat kan toepassen. Zeker met de verschillende formaten die ik kijk (16:9 voor games, 2.39:1 voor films) de zwarte balken kan aanpassen op het scherm. Misschien iets met een schuifsysteem maar daar ben ik nog niet over uit.

[Reactie gewijzigd door Waah op 22 juli 2024 16:59]

Wat een ontzettend interessant artikel, waarvoor dank!

Ik mis alleen één onderdeel die, althans in bioscopen, (bijna) een must is: 3D.
Is 3D in bioscoopkwaliteit haalbaar thuis? Of lopen de kosten dan in de tonnen?

Overigens mijn steun voor een BBG voor thuisbioscopen. :Y)
3D bij projectoren is eigenlijk alleen maar mogelijk via Active 3D, tenzij je in het hele dure segment gaat zitten, maar dan heb je ook echt een speciaal doek nodig..
Zelf vind ik het beeld dat mijn goedkope Optoma HD131x (en de opvolger de HD141x is nog wat beter) perfect beeld geven.. Maar voor 3D is een compleet duistere kamer wel echt nodig, de lichtopbrengst is dan namelijk lager door de bril..
Voordeel IMHO mbt active 3D is dat je geen last van ghosting hebt..
De Optoma HD131x was 700 euro (2 jaar geleden, zonder brillen), maar voor een paar euro kun je al DLP link brillen kopen, of voor wat meer een universele RF transmitter samen met een bril en dan kun je daarna voor 15-20 euro (via de chinese sites) ook nog bluetooth brillen kopen..
Een fatsoenlijk projectiescherm kost ook een paar honderd euro..
Dus nee het loopt dan niet in de tonnen...
Dank voor deze verhelderende reactie.
Ik ben een volkomen leek, dus misschien is dit wel een hele stomme vraag, maar kan iedere HD projector in principe gebruikt worden voor 3D? Of moet het, net als bij televisies, een specifieke 3D projector zijn? En zijn alle actieve 3D brillen dan ook meteen geschikt?

Volledig verduisteren is geen probleem (want: rolluiken), een goed surroundsysteem heb ik al, evenals actieve 3D brillen en dito Blu-Rayspeler. Dan vind ik zo'n projector plus scherm misschien wel interessant worden. Zeker de prijs van € 700,- voor een HD projector heeft mij positief verrast.
Nee, niet elke projector is daar voor te gebruiken (tenzij je voor de rood/groen 3D gaat, LOL)..
Maar de meeste (beetje fatsoenlijke) HT projectoren doen gewoon 3D.

Met betrekking tot 3D actieve brillen, dat is afhankelijk of je huidige 3D bril bluetooth is, ik heb zelf voor de Optoma de originele optoma 3D set gekocht, en later via internet nog een 'universele' 3D set gekocht, zelf vindt ik de universele bril fijner (hi-shock black heaven). Fijnste is als je projector een vesa 3D poort heeft, want dan kun je er andere 'universele' transmitters gebruiken.. DLP-link (waarbij tussen elk beeldje een wit sync image getoond word) zit op alle DLP 3D projectoren, en de brillen daarvoor zijn voor een 10tje al te krijgen (zelfs soms nog goedkoper), van die witte sync image merk je niets, de bril filtert dat er uit, maar de sync is wel afhankelijk dat de bril het scherm 'ziet', kijk je weg, valt de sync ook weg..

Ik moet je eerlijk zeggen, dat ik ook zeer verrast was over de Optoma HD131x (gekocht in 2013) van 700 euro tegenover mijn Optoma H79 (gekocht in 2006) van 3000+ euro..
Maar let wel even op, bij de goedkopere projectoren is plaatsing van de projector vaak zeer beperkt.. Ja, je kunt het wel deels fixen met keystone, maar daarmee degradeer je het beeld wel (softwarematige correctie), in tegenstelling tot lensshift ('hardware'matige correctie).
Wat SuperDre zegt. enige wat ik wil toevoegen: heb zelf de BenQ W1070 welke ik via Amazon destijds voor 550 euro heb gekocht (PW is die 700+). FullHD 3D beamer. Brillen heb ik relatief goedkoop in China gekocht (60 euro voor 4 brillen) en werken perfect.

Heb de Optoma nooit gezien, en die krijgt ook prima reviews. Zelfde geld voor de BenQ. Kwestie van onderzoek doen dus. Maar het hoeft zeker je de kop niet te kosten. En ben zelf ook fan van 3D. The Art Of Flight is zeker een aanrader als je van snowboardfilms houd (of van zeer hoge kwaliteit beeld + geluid) gezien die gefilmd is met speciale 3D camera's en een zeer groot budget (red bull).

[Reactie gewijzigd door Waah op 22 juli 2024 16:59]

Ik heb bewust voor een niet 3D beamer gekozen, de keuze is dan wat groter en ik steek het geld liever in meer lichtopbrengst of minder lawaai want 3D heb je toch niks aan. Het 'pop out' effect wat je vooral alleen in de bioscoop ziet is thuis amper te verkrijgen. Ik heb weleens gelezen dat dit alleen lukt met hele grote schermen dus die in de bioscoop. Google maar eens op 'no pop out effect' dan zie je genoeg klachten.

Buiten dat alles worden er amper films gemaakt in 3D, alleen geconverteerd naar 3D maar het effect is dan al stukken minder. Ook heb je een bril nodig en als je met meerdere kijkt dus ook meerdere brillen en dan gaat het snel oplopen zeker als je actieve brillen gebruikt.

Er zitten dus zoveel nadelen aan een 3D beamer dat ik hem niemand zou adviseren.
Hmm... ik snap dat er aardig wordt afgegeven op 3D, maar ik ben zelf echt een liefhebber, met name als het om animatiefilms gaat. Momenteel heb ik twee 3D televisies staan en van beiden heb ik nog geen moment spijt gehad. Wanneer een projector diezelfde kwaliteit weet te behalen ben ik, ondanks alle mitsen en maren, een tevreden gebruiker.
Tja er zijn idd ook mensen die bewust voor 3D kiezen maar ik heb het idee dat de meeste van ons net zo lief naar de 2D versie kijken, zelfs in de bioscoop als ze de keuze hebben.

Nu kun je met een 3D beamer natuurlijk ook gewoon 2D films kijken. Toen ik mijn beamer kocht had je nog amper betaalbare 3D ready beamers en de Full HD varianten begonnen toen pas bij 10K ongeveer. Het zal nu wel een stuk betaalbaarder zijn inmiddels.
Ik heb wel een 3d beamer gekocht en vind het resultaat beter als in de cinema ik heb wel actieve 3d brillen misschien dat dat het verschil maakt .
Zou kunnen ik heb een aktieve bril gekregen toen bij m'n 50" 3D TV en daar zag je echt helemaal niets.
Het 'pop out' effect is net zo goed in je thuisbioscoop te verkrijgen. Het vooral afhankelijk van de film waar je naar kijkt. Sommige regisseurs vinden teveel actie in 'negative space' (dus voor het scherm) afleiden en passen het daarom spaarzaam toe.

Ook zijn moderne 3d-conversies erg goed; ga maar eens naar de nieuwste Star wars-film kijken in 3d daar is veel geld tegenaan gegooid en dan kan een conversie er zeer goed uitzien.

Wat je alleen niet moet doen is naar een automatische 3d-conversie gaan kijken want dat ziet er erg slecht uit.
Ik heb hier thuis een H6510BD Acer full HD beamer en kijk 3D ermee. Met actieve brillen van nVidia en beeld kwaliteit is echt heel mooi.
De beamer kost nu ongeveer € 550,- en dan komen de brillen er nog bij. Deze zijn ook hier op Tweakers vaak tweedehands voor niet al teveel geld te krijgen. Snelle computer met nVidia videokaart is ook vanzelfsprekend nodig. Maar met een beetje geluk heb je dat al. ;-)
Dank voor je reactie.
Nou... ik heb een zwak voor schijfjes... Ik heb dan ook enkele kasten vol blu-rays en dvd's liggen. Ik behoor dus tot de (als ik het artikel moet geloven) minderheid die de voorkeur geeft aan fysieke dragers. Maar ik mag toch aannemen dat ik m'n blu-rayspeler er ook gewoon aan kan hangen?
Dat kan zéker, er zitten twee HDMI ingangen op. Maar ik heb dat nog nooit geprobeerd, 3D kijken via een losse blu-ray speler.
Ik kijk films via mijn computer en tv via een Humax en 3D alleen via de computer. Heb wel een blu-ray speler in de pc maar zijn toch meestal gedownloade films die ik kijk.
Oei, ik zie dat hij ook inmiddels ietsje duurder is geworden. € 633,- bij de media markt.
Maar ben nog steeds heel tevreden met deze beamer én wat ook mooi is dat een nieuwe lamp niet zo duur is namelijk € 137,95 bij vervangjelamp.nl
Er staat er zelfs één te koop voor niet al teveel geld. Kon het ook niet laten om onder deze advertentie mijn enthousiasme ten toon te spreiden over deze beamer ;-)

V&A aangeboden: Acer H6510BD
Heb in een ver verleden hetzelfde aan Acer gevraagd bedacht ik mij ineens en heb het even opgezocht en dit zeiden zei:

Beste Gilbert,

Helaas gaat deze setup in combinatie met een BluRay speler niet werken. Dit komt omdat er een aantal verschillende standaarden bestaan qua 3D videosignaal. Wij hebben daarom ook 2 verschillende uitvoeringen van de H5360. Dit zijn de H5360 (3D Vision ready PC) en de H5360BD (BluRay 3D).

Ik heb misschien nog wel een link voor u naar een handig programma voor het afspelen van BluRays en het omzetten van het 3D videosignaal (Let wel op: deze software wordt niet door ons ondersteund):

http://3dtv.at/Products/Player/Index_en.aspx

http://3dtv.at/Products/Player/Bluray_en.aspx

Ik hoop dat ik u zo voldoende heb geïnformeerd. Mocht u verder nog vragen hebben kunt u ons altijd mailen.


Met vriendelijke groet,
Super, dankjewel!

Dit is wel essentiële informatie, dus ik ben erg blij dat je me dit nog even laat weten. Overigens een fantastisch 2016 toegewenst! 8-)
Graag gedaan en jij ook een goeie 2016!
Overigens mijn steun voor een BBG voor thuisbioscopen. :Y)
Yes, I'll second that!
Heb inderdaad nog wel een kamertje over, en zie graag goede uitgeteste voorbeelden om mij om weg te helpen.
Wellicht ook interessant om voorbeelden van home cinema opstellingen van tweakers thuis erbij te laten zien. Heb zeker paar mooie op het forum gezien.
Leuk stukje over thuis bioscoop. Zelf heb ik al jaren een projector en wil nooit meer anders, beleving van films is zoveel beter dan een tv. Met een goede reciever en 7.1 speaker setup hoef je eigenlijk nooit meer naar de bios :) Nog even wachten tot dat 4k de mainstream wordt en dan upgraden _/-\o_
Hangt ook een beetje van de ruimte af. Zit nu zelf met een 60" TV in mijn TV ruimte en zit op ongeveer 2,5m van dat scherm. Als ik nu naar een projector zou gaan moet ik al voor een short throw projector gaan of ik kom een beeldvlak uit dat kleiner is. Bijkomend lijkt het mij dat je het formaat van een bioscoop maar zelden zult kunnen evenaren binnen in huis of je moet al een voldoende grote ruimte hebben en voldoende geld.

Hoewel ik graag films zie op mijn grote TV ga ik ook nog altijd graag naar de bioscoop voor de totale beleving aldaar.

Ik denk dan ook dat HTip 1 van de weinige tweakers is die kan claimen dat hij thuis een echte bioscoopervaring kan opdoen: video: Gathering of the Tweakers - De Thuisbioscoop van HTip

[Reactie gewijzigd door Blokker_1999 op 22 juli 2024 16:59]

Je hebt al televisies van 75 inch voor minder dan 3000 euro. Dat is diagonaal 1,9m.

Als het veel groter moet dan zou ik een projector overwegen,
maar om een hele investering te doen voor een halve meter extra... Beetje modale woonkamer is er niet voor ingericht dus je zit met beperkingen, zolder of schuur wordt ook krap, terwijl je met een 'normaal' scherm veel meer kunt bereiken.

Kijk naar wat het beste past voor de ruimte die je tot je beschikking hebt en gebruik dat als referentie. 7.1 dolby in een kleine kamer wordt ook overkill.
Ik snap je punt, maar ik heb jaren van 2,5 meter afstand 80" kunnen projecteren met een normale beamer. O-)
Heb je een capabel audiosysteem dan klinkt geluid zonder lossy compressie namelijk veel dynamischer en zit er meer rust in het geluid.
Veel dynamischer en meer rust. Juist. Hebben jullie dat ook serieus getest? Dit soort claims worden iets te vaak gedaan zonder dat er enig bewijs voor is. En wat is volgens jullie capabel?

99% van alle mensen hoort op gelijk volume al geen verschil tussen een 192kbit MP3'tje (lossy) en een flac (losless). En dan is 192kbit al behoorlijk lossy, schroef je de bitrate omhoog is het nagenoeg onmogelijk om nog verschil te horen.

[Reactie gewijzigd door rodie83 op 22 juli 2024 16:59]

Hoewel ik je punt snap en het eens ben met je vergelijking, moet je voor film niet een 192kbps stereo MP3 met een FLAC vergelijken, maar moet je DD5.1 met 320kbps (voor alle kanalen samen) vergelijken met het losless Dolby TrueHD bijvoorbeeld.

Een 320kbps DD5.1 geeft 64kbps per kanaal, wat een stuk lager is dan de 96kbps per kanaal van een 192kbps MP3, dus het verschil in kwaliteit is een stuk beter merkbaar, ook voor de "gewone mens".

DTS heeft doorgaans een hogere bitrate en het verschil tussen DTS en de nieuwere lossless DTS-formaten zal minder goed hoorbaar zijn.
Een 320kbps DD5.1 geeft 64kbps per kanaal, wat een stuk lager is dan de 96kbps per kanaal van een 192kbps MP3, dus het verschil in kwaliteit is een stuk beter merkbaar, ook voor de "gewone mens".
Dat is iets te gemakkelijk gerekend: je kan niet zomaar de bitrate delen door het aantal kanalen. Omdat het geluid van de verschillende kanalen meestal gelijkaardig is, en niet elk kanaal altijd benut wordt, kan er veel geoptimaliseerd worden (wat meer technische uitleg: http://www.avsforum.com/f...parency.html#post22623619).

Hetzelfde is ook waar voor de mp3, in de veronderstelling dat er niet in dual channel gecodeerd is. Bij dual channel moet je wel delen door 2, maar dat is niet zo wijdverspreid dacht ik.
Ware het niet dat aac (dolby) en dts home beiden een superieure codec zijn dan mp3. Plus inderdaad zijn veel kanalen relatief stil. En krijgen de voorste kanalen gok ik prioriteit.
Thanks voor de aanvulling!
In een dedicated ruimte met een goede audio setup en vooral een hoger volume ga je helaas wel écht verschil merken in kwaliteit.

Op een normaal volume hoor ik ook weinig tot geen verschil tussen een MP3'tje en een lossless audio track. Maar als ik de boel wat harder zet is er 9 van de 10 keer een pijnlijk duidelijk verschil hoorbaar...
Ik reageer even op je 2e alinea. Want dat is dus wel degelijk goed te horen. Met de gemiddelde logitech geluidset uiteraard niet. Maar als je investeerd dan kun je zeker goed verstaan dat lossless veel rijker is.
Bij bepaald audiomateriaal is het verschil tussen lossy en lossless zeer goed te horen. Luister maar eens naar zo'n Andre Hazes-plaat met veel galm op de stem. In de lossless versie lijkt de stem in een enorm grote ruimte te staan door de galm. Als je hier vervolgens mp3-compressie overheen haalt, en dat mag ook de allerhoogste bitrate zijn, is opeens de ruimte waarin de stem staat vele malen kleiner.

Als je dat eenmaal zelf hebt gehoord dan haal je in een dubbelblinde test er iedere keer weer het mp3'tje tussenuit.

Dit testje kan je zelfs met een paar pc-speakers van redelijke kwaliteit doen als je maar midden tussen de speakers plaatsneemt voor een goed stereobeeld.
Ik zou hier ook niet te veel waarde aan hechten, als je net een thuis bioscooptje aan t bouwen bent kan je prima af met een wat ouder surround setje en die via spidif/toslink aansluiten, via je pc krijg je prachtig geluid vergeleken met een paar pc speakers, je kan al een leuke reciever + 5.1 box set voor rond de 50 euro op marktplaats vinden. Een leuk begin om wat te bouwen.

b.v. :

http://www.marktplaats.nl...6db858f31&previousPage=lr
[...]
99% van alle mensen hoort op gelijk volume al geen verschil tussen een 192kbit MP3'tje (lossy) en een flac (losless). En dan is 192kbit al behoorlijk lossy, schroef je de bitrate omhoog is het nagenoeg onmogelijk om nog verschil te horen.
Ik hoop dat je bewust overdrijft. Het verschil tussen 192 Kbps mp3 en 320 Kbps mp3 is al pijnlijk hoorbaar met een redelijke koptelefoon of in-ears.
320 Kbps is acceptabel en kan bij weinig elementen in een opname zeer goed klinken. Maar zodra er meer elementen over het hele frequentie bereik tegelijk aan bod komen word het al gauw een vlakke brij waarbij details wegvallen.

Daarbij komt dat de meeste flac 'lossless' van CD's geplukt word en die zitten nog steeds vast aan 16 bit 44Khz. Effectief word er dus niet meer geluid verwerkt dan bij Mp3 die ook 16 bit 44Khz gebruikt. Het enige verschil zit in de compressie. En al is dat zeker hoorbaar dat is niet zo makkelijk.

Maar, neem nou je DTS-HD Master Audio track op je BluRay disk. Daarbij zit je op 24 bit 96Khz per kanaal voor 7.1 en 24 bit 192Khz per kanaal voor 5.1. Een hoop meer informatie dan in een simpel mp3'tje.

Als je uitrusting niet in staat is om het verschil tussen de kwaliteit van de bron hoorbaar te maken is het inderdaad onmogelijk om het verschil te horen.
Met muziek indd. Met film werkt dit wel een beetje anders..

As ik een film pak waar een dd5.1 soundtrack op staat en ik switch naar een dts-HD 5.1 soundtrack binnen dezelfde film klinkt dit wel heel anders en in m'n oren beter..

[Reactie gewijzigd door Audione0 op 22 juli 2024 16:59]

Op advies van Sim heb ik anderhalf jaar geleden een gebruikte JVC DLA-X30WE van eBay gehaald. Dat is een lcos-projector van destijds twee generaties oud. Ik projecteer in de woonkamer op een witte muur over een breedte van zo'n 2,80 meter en dat werkt uitstekend. Het is veruit de eenvoudigste oplossingen als je muren al vlak zijn en je hoeft geen ontsierend projectiescherm op te hangen. De zwartwaarden zijn niet helemaal perfectl vanwege de witte wanden en plafonds in de ruimte maar dat is iets dat ik accepteer. Als de projector zijn definitieve plek heeft gekregen zal er van van het home cinema-systeem behalve de speakers niets te zien zijn als de projector niet in gebruik is.

De projector presteert erg goed: je ziet bijna geen verschil tussen 'echt zwart' en zwart in het beeld. Een film in 2.39:1 verhouding kijken gaat ook prima zonder een storend bijna-zwart kader om je beeld wat je bij een andere projector misschien wel zou hebben.
In hoeverre is zo'n setup bruikbaar bij een niet (geheel) verduistere woonkamer? Ik zit er aan te denken om in plaats van een TV een projector in de woonkamer op te hangen met de strak witte muur als scherm.

Ik vraag me echter af in hoeverre dat bruikbaar is zonder dat de boel helemaal verduisterd word. Voor fatsoenlijk een film kijken zal de kamer natuurlijk wel zo donker mogelijk gemaakt worden, maar als het echt de vervanging van een TV word, is het wel zo prettig als het ook overdag bruikbaar is.
Dat kan, Black Diamond Screen.
Gewoon de lampen aan of gordijnen open, zolang de zon maar niet rechtstreeks op het scherm staat.

http://www.cinedream.be/c.../black-diamond-schermen-0

Wil je het nog enigszins betaalbaar houden, dan kun je dit prima doen met een BenQ W1070.
Deze heb ik ook gehad, het beeld is echt waanzinnig voor de prijs die je er voor betaalt.

https://www.youtube.com/watch?v=cuCLH8g79Xo

Voor mij was de reden om de beamer uit de woonkamer te halen het stroomverbruik en de duidelijk hoorbare ventilatoren.
Beamer van 700 euro en een scherm van 3000 euro :)
Hoe donkerder de ruimte, hoe beter het beeld van een projector. Overdag film of tv kijken op een projector is niet echt handig. Je moet de kamer elke keer verduisteren of je kijkt naar een beeld met een laag contrast. Tevens ben je eerder toe aan vervanging van de lamp in de projector.
Nee hoor het is enkel afhankelijk van wat je kijk.

Gewone TV is perfect te kijken, zeker met de nieuwere niet top projectoren die 2-3-4000 lumens geven en het meeste daglicht zelfs met open vensters/ramen zonder problemen verdringen .

Als je dan natuurlijk naar films/series met veel zwart kijkt moet je een beter scherm of iets dergelijk hebben en zelfs dan nog zeker zien dat er geen directe lichtinval is op het scherm.
Het is nu eenmaal zo dat de tint van een onbelicht projectiescherm gelijkstaat aan het diepste zwart dat er weergegeven kan worden. Als er op een witte muur wordt geprojecteerd en er veel omgevingslicht is zal de zwartweergave dus altijd beroerd zijn. Tv kijken is wel mogelijk maar van een 'perfecte' ervaring zou ik niet willen spreken. Een goedkope lcd-tv geeft onder die omstandigheden een veel beter beeld.
Nee hoor grijze/zwarte schermen en heel veel TV films hebben amper zwart aanwezig .

Vroeger met projectors van 4-600 lumens had je idd een heel slecht beeld, nu is gewoon beter dan zo'n goedkope LCD zelfs overdag als je je opstelling wat goed zet/aanpast.
TV's worden juist steeds groter en goedkoper dus ik denk niet echt een logische aanpak. Ik zelf heb een dedicated ruimte en je zet de projector aan als je echt film wil gaan kijken (en kinderen gamen er veel op de xbox).

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.