Vrouwenvoetbal: eerste indruk
Dat in het voorjaar van elk willekeurig jaar een nieuwe FIFA-game wordt aangekondigd, is inmiddels geen nieuws meer. Zelden zal die aankondiging echter op zoveel hoongelach hebben kunnen rekenen als dit jaar. Niet alleen deed EA de aankondiging op de dag dat de inmiddels afgetreden FIFA-voorzitter Sepp Blatter herkozen werd; ook de inhoud van de aankondiging was tamelijk verrassend. Voor het eerst in de geschiedenis komt EA met een voetbalspel waarin ook met vrouwenteams kan worden gespeeld. Heel logisch, gezien de immer groeiende populariteit van vrouwenvoetbal, maar toch: de grappen waren niet van de lucht.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
De kern van dat verhaal is dat EA Sports in FIFA 16 twaalf vrouwelijke nationale elftallen stopt, te weten Duitsland, de Verenigde Staten, Frankrijk, Zweden, Engeland, Brazilië, Canada, Australië, Spanje, China, Italië en Mexico. Van die landen heeft de ontwikkelaar alle speelsters nagemaakt en in het spel gestopt. Een voor ons lullig detail is dat de Oranje Leeuwinnen er niet in zitten. Dat betekent dat Anouk Hoogendijk, Vivianne Miedema, Lieke Martens en alle andere bekende en minder bekende namen van het Nederlands vrouwenelftal dus niet van de partij zijn.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Eerder vrijgegeven trailer van FIFA 16 waarin vrouwenvoetbal centraal staat
Hoe jammer dat ook is: we waren alsnog wel benieuwd naar deze nieuwe spelvariant binnen de langlopende voetbalserie. Toen we onlangs de kans kregen om de game alvast te spelen, werden daarom met veel nieuwsgierigheid de eerste potjes met vrouwenteams opgestart. Daarbij waren op dat moment alleen de nationale teams van Duitsland en de Verenigde Staten speelbaar, waarbij voor ons - bepaald geen kenners van het vrouwenvoetbal - de naam van de Amerikaanse keeper, Hope Solo, als enige nog een beetje bekend klonk.
Toen de bal eenmaal begon te rollen, bleek het verschil tussen de mannelijke en vrouwelijke varianten van voetbal in FIFA 16 al snel zichtbaar. In de eerste plaats ligt het tempo lager. Daarnaast zijn de animaties van de speelster behoorlijk anders. EA heeft een aantal speelsters naar de motion capturing-studio gehaald om de bewegingen van de vrouwen op een realistische manier in FIFA te kunnen stoppen. Nu we het toch hebben over het werk dat daarbij kwam kijken: ook het geluid is anders, en dan doelen we vooral op het commentaar. Zestig procent van de bestaande database van het commentaar moest opnieuw worden opgenomen. Logisch, want elke zin waarin naar het mannelijk geslacht werd verwezen, moest worden aangepast. 'Zijn schot' wordt dus 'haar schot', en ga zo maar door.
Ondanks alle aanpassingen voelt het vrouwenvoetbal in FIFA 16 uiteindelijk toch ook weer niet overdreven anders dan wat we gewend zijn, met her en der wellicht een kleine uitzondering. Zo lijken sommige snelle handelingen of moeilijkere lichaamsbewegingen niet helemaal mogelijk. Ook lijken de keepers van een nog bedenkelijker niveau dan bij de mannen al het geval is. Verder is het toch vooral hetzelfde spelletje. En dan is de vraag vooral: is de spelmodus serieus te nemen of toch vooral een gimmick? Met twaalf teams - die niet tegen mannenteams kunnen spelen - kunnen we ons voorstellen dat vrouwenvoetbal in FIFA 16 vooral leuk is om eens uit te proberen, maar niet veel meer dan dat.
Verdedigen: slimmer en minder lomp
Hoewel de introductie van vrouwenvoetbal natuurlijk veel aandacht opeist, is er meer nieuws onder de zon in FIFA 16. Zoals elk jaar heeft EA weer een fiks aantal wijzigingen aangebracht in de gameplay, in de hoop 's werelds populairste 'footie' nog een stukje beter te maken. Daarbij heeft EA Sports dit jaar twee belangrijke doelstellingen: er moet meer focus komen op de balans in het voetbalspel, en het spel moet meer 'amazing moments' produceren. Volgens de maker zijn het die uitzonderlijke momenten die FIFA-spelers jaarlijks terug laten keren bij de serie, en dus wil het bedrijf zijn fans daar graag meer van bieden.
Betere keepers?
Die doelstellingen vragen om verbeteringen over het hele veld. Op elk onderdeel van het voetbalspel in FIFA 15 hadden de makers - en de fans - namelijk nog wel wat aan te merken. Dat begint met de keepers. Doelverdedigers zijn en blijven een pijnpunt voor FIFA. Hoewel de sluitposten de laatste jaren zeker verbetering vertonen, blijven er af en toe onbegrijpelijke blunders voorbij komen. Realistisch misschien, maar een beetje demotiverend en spelbedervend als je net je best aan het doen bent om een divisie hoger te komen in Seasons of Ultimate Team. Veel werd er in de presentatie die wij enkele weken voor de E3 zagen nog niet over keepers gesproken, maar er werd wel vast beloofd dat schoten van lange afstand niet meer zomaar over de keepers heen zouden vliegen.
/i/2000624096.jpeg?f=imagenormal)
Wie geen tegengoals wil krijgen, kan er trouwens beter voor zorgen dat hij de tegenstander überhaupt niet laat schieten. Om dit wat makkelijker te maken, zijn de verdedigers voor FIFA 16 flink aangepakt. Onze favoriete elementen daarbij zijn het sterk verbeterde reactievermogen, de animaties die daarbij horen, en een beter begrip van waar ruimte ligt op een veld en op welke manieren die ruimte voor gevaar kan zorgen.
AI snapt ruimte
De AI doet daadwerkelijk iets met dat verbeterde inzicht en dekt open ruimtes beter af. Dit element laat zich het best uitleggen aan de hand van voorbeelden. Denk aan het moment waarop er een aanval over links komt, waarbij de centrale verdedigers en middenvelders 'meekantelen' om rugdekking te geven aan de spelers op links. Dan kan er centraal een open ruimte vallen en op dat moment kan een centrale of rechter middenvelder besluiten die ruimte af te dekken. Ander voorbeeld: Real Madrid is in de aanval, maar verliest de bal. Linksback Marcelo, die even daarvoor nog vol opstoomde, houdt onmiddellijk in en kiest positie tien meter verder naar achteren, om een eventuele counter onmogelijk te maken.
Dat maakt de tactische kant van het verdedigen alvast iets makkelijker, maar er is meer. Een duidelijk zichtbare wijziging ten opzichte van FIFA 15 is de manier waarop verdedigers nu meedraaien met aanvallers. In FIFA 15 was een uitgekapte speler meestal direct geklopt, doordat hij te traag draaide en niet goed meeliep. Ook dat is nu anders. Verdedigers draaien korter om hun as. Worden ze uitgekapt, dan verplaatsen ze snel hun gewicht naar de andere kant en blijven ze het duel aangaan, zolang ze op dat moment niet al geklopt zijn op snelheid natuurlijk. Ook mooi: een op dat moment ingezette tackle kan halverwege onderbroken worden, waarna een speler snel weer opstaat. Ook dit voorkomt dat verdedigers te makkelijk worden uitgespeeld door aanvallers.
Meer gameplay en FIFA Trainer
Alles op de vorige pagina zou het verdedigen in FIFA 16 beter en realistischer moeten maken. Als het verdedigen echter verbeterd is, kun je er donder op zeggen dat de aanvallers nieuwe wapens hebben gekregen, en dat is uiteraard ook zo. Daarbij vooral opvallend, en potentieel interessant voor de gameplay: body feints, oftewel lichaamsschijnbewegingen. EA Sports redeneert namelijk dat de beste spelers hun tegenstander vaak niet passeren door een schaar of ander trucje, maar door ze op het verkeerde been te zetten. Messi dreigt met zijn lichaam naar links, verplaatst zijn gewicht naar rechts, geeft de bal een tikje en is foetsie. Ronaldo dribbelt, houdt in en doet alsof hij gaat kappen en draaien, maar versnelt dan ineens weer en is weg. Precies die acties hoopt EA te bereiken met de nieuwe feints.
Lastig
Potentieel probleem daarbij: het is moeilijk. L1 inhouden laat je voortaan zonder bal dribbelen. Dan beweeg je de speler zonder dat hij de bal aanraakt, en zo kun je verdedigers op het verkeerde been zetten. Het resultaat was bij ons echter meer dat de aanvallers compleet onzinnig om de bal draaiden, zonder dat het echt passeeracties opleverde. Toch hebben we het idee dat dit werkt. Er komt echter wel even een leercurve bij kijken om goed aan te kunnen voelen hoe je de schijnbewegingen moet maken en hoe je ze moet timen.
/i/2000624101.jpeg?f=imagenormal)
Makkelijker - en voorlopig dus effectiever - is een wat minder opzichtige, maar zeker bruikbare verandering in die manier waarop voorzetten worden gegeven. Vleugelspelers zijn beter in staat om te zien waar de bal moet komen voor een zo gevaarlijk mogelijke voorzet. Deze 'dynamische voorzetten' weten spitsen beter te bereiken. Dat kan zijn door gebruik te maken van ruimte bij de tweede paal. Dan is een strakke voorzet, die niet te halen is voor verdedigers bij de eerste paal maar wel voor de spits bij de tweede paal, handig. Dat zijn de inzichten en bijbehorende keuzes die je zult zien in FIFA 16.
Strijd op het middenveld
En dan zijn we er nog steeds niet, wat gameplay betreft. Er zijn nog wat kleinere details, zoals dat spelers een hoge bal beter volgen met hun hoofd en ogen, wat geloofwaardigere animaties oplevert. Er is echter nog een heel deel van het veld dat nog onbesproken is gebleven, en dat - volgens EA in elk geval - de laatste jaren nogal onderbelicht bleef: het middenveld. Wedstrijden worden vaak gewonnen door de strijd op het middenveld te winnen. Dat was nog te weinig terug te zijn in FIFA's versie van voetbal. In FIFA 16 moet dat veranderd zijn, en daar gebruikt EA zowel aanvallende als verdedigende wijzigingen voor.
De verdedigende kant heeft ook weer te maken met kunstmatige intelligentie en inzicht. Spelers in FIFA 16 zullen zogenaamde 'passing lanes' beter inzien en afdekken. Om dit toe te lichten, toonde EA beelden van de beste verdedigende middenvelders van de wereld, die vaak de bal veroveren door passes te doorzien en te onderscheppen. Ze springen dan snel in de baan van een pass, of komen voor hun man die de bal had moeten ontvangen. Ook dit element is dus terug te zien in FIFA 16. Vooralsnog merkten we daar bij het verdedigen nog niet echt verschil in, maar in de gameplay-voorbeelden die EA zelf toonde was het verschil wel degelijk zichtbaar.
/i/2000624095.jpeg?f=imagenormal)
Wél merkbaar: de aanvallende vernieuwing van wat EA bij het middenveld vindt horen, en dat de naam 'passing with purpose' draagt. In de gameplay van FIFA 16 valt namelijk op dat passes wat minder hard en strak worden gegeven. We vreesden even het ergste: een voetbalspel met slappe passjes, wat zorgt voor een laag tempo, is vreselijk. Tot we doorkregen dat we een knop moesten inhouden voor een zogenaamde 'pass with purpose'. Wat EA hiermee probeert te bereiken, is dat de speciale, splijtende passes meer een eigen rol krijgen in de gameplay. Een strakke pass verzenden kan een speler in een klap alleen voor de keeper zetten, maar is niet zonder risico: zo'n bal is soms minder zuiver en lastiger te controleren, want er zit meer snelheid in. Interessant is dat de gamer nu bewust moet kiezen tussen een normale of een strakke pass, waar dat vroeger min of meer automatisch ging.
FIFA-les
Dat zou kunnen betekenen dat de gameplay goede gamers beter de kans biedt om verschil te maken met de mindere goden. Hoe meer er handmatig moet gebeuren, hoe moeilijker het spelletje wordt. Daar heeft EA echter iets op gevonden. Vanaf nu kun je, mocht je dat willen, FIFA-les krijgen tijdens je potjes. Met één druk op de knop activeer je de FIFA Trainer. Dan verschijnen er constant knoppencombinaties in beeld van acties die je op dat moment kunt uitvoeren. Heb je de bal op het middenveld, dan worden bijvoorbeeld een normale pass en een steekpass gegeven als suggesties. Zo kun je jezelf aanleren wat je allemaal kunt doen in welke situaties.
Het aardige aan de FIFA Trainer is dat het niveau instelbaar is. Een ervaren speler krijgt dus ingewikkeldere suggesties, en kan zo proberen om zichzelf lastigere bewegingen aan te leren. Toch vragen we ons af of veel ervaren spelers de moeite gaan nemen de FIFA Trainer te gebruiken. Als je hem toepast, staat er namelijk continu een aantal letters en icoontjes in beeld. Dat leidt af, en zeker als je niet in je eentje speelt wordt het als irritant ervaren als je met de FIFA Trainer aan speelt - nog los van het feit dat iedereen je ziet als n00b als je je moet laten helpen door FIFA ...
Audiovisueel: geen grote stap
Toen we vorig jaar op de E3 FIFA 15 voor het eerst aan het werk zagen, waren we onder de indruk. Het was de audiovisuele stap vooruit die we een jaar daarvoor al hadden verwacht van de eerste 'next-gen'-FIFA, en met FIFA 15 werd die stap daadwerkelijk gezet. FIFA 16 borduurt vooral daarop voort. Het spel brengt, voor wie met een heel scherp oog kijkt, wel wat kleine verbeteringen, maar globaal gezien is het verschil niet groot. We kunnen ons zelfs voorstellen dat mensen moeite zouden hebben om FIFA 15 en 16 uit elkaar te houden, als ze naast elkaar zouden draaien. Voor grote audiovisuele verbeteringen hoef je vooralsnog dus niet bij FIFA 16 te zijn.
Wat zijn dan de kleine verbeteringen? Welnu, bij de op de vorige pagina beschreven vernieuwingen in de gameplay horen natuurlijk de nodige nieuwe animaties. Vooral het korter draaien van verdedigers en de lichaamsschijnbewegingen van aanvallers zorgen dat de bewegingen van de spelers in FIFA 16 er meer uit gaan zien zoals die van echte voetballers.
Sfeer
Verder zitten de grafische wijzigingen hem vooral in de details. Denk daarbij aan de verdwijnende spray, die scheidsrechters tegenwoordig gebruiken om bij vrije trappen de spelers in de muur op afstand te houden. Dat zit dus ook in FIFA 16. Mooier zijn de deels vernieuwende weerseffecten, met mist als nieuwe toevoeging. Niet dat je geen hand voor ogen meer ziet, maar je kunt desgewenst spelen met een lichte waas boven het veld, die dan door de stadionlampen mooi wordt opgelicht. Dat creëert een mystieke sfeer die door ons al snel werd geassocieerd met een spannende Champions League-avond.
Voorlopige conclusie
Het is nog te vroeg om te kunnen zeggen of FIFA 16 voor een fikse verbetering gaat zorgen ten opzichte van FIFA 15. Dat spel heeft zich het afgelopen jaar genesteld bij onze favoriete sportgames aller tijden en bracht een mooie stap omhoog vanaf FIFA 14. Het lijkt lastig om zo'n stap snel nog eens te maken. De ideeën in de gameplay zijn aardig en zorgen deels voor merkbaar verschil. De toevoeging van vrouwenvoetbal past in het tijdsbeeld, maar zal, mede door het wat lagere tempo, niet snel een overdreven populaire tak van FIFA worden. Dan blijft over wat EA van plan is met de carrièremodus en Ultimate Team. Zoals je al kunt raden: die vragen blijven nog even onbeantwoord, al liet EA wel vast weten dat in beide spelmodi nieuwe elementen mogen worden verwacht. Waarschijnlijk zullen we hier rond de Gamescom meer over horen.