Door Jelle Stuip en Willem de Moor
Feedback
• 03-06-2015 06:00
Een godlike-moederbord
MSI had een goedgevulde booth op de Computex, met vanzelfsprekend laptops met Broadwell-chips, moederborden voor Skylake-processors en een kleinere versie van de eerder uitgebrachte complete game-pc, de Nightblade MI, die bijna veertig procent compacter is dan de gewone Nightblade.
We beginnen met de nieuwe moederborden, een voor de bestaande processors met een LGA2011 v3-voetje en twee borden met een gloednieuwe socket, voor processors die later dit jaar moeten komen. We hebben het dan natuurlijk respectievelijk over Haswell E-processors met de X99-chipset en Skylake-processors, met de Series 100-chipsets in het algemeen en de Z170-chipset in het bijzonder.
We beginnen met het X99-bord, met een naam die iedereen die wel eens Unreal Tournament gespeeld heeft bekend in de oren zal klinken: de X99A Godlike Gaming. Dat levert voor gamers ook nog eens een bekende afkorting van de naam op: de GG, kort voor 'good game'. Om de gamers waarvoor dit bord zo duidelijk voor bedoeld is tegemoet te komen, is het moederbord voorzien van twee Killer DoubleShot-X3 Pro-netwerkpoorten die gebundeld kunnen worden en waarop gamingverkeer voorrang kan worden gegeven dankzij QoS-software. De nics zijn nog niet officieel uitgebracht, dus meer informatie kunnen we nog niet geven.
/i/2000619214.jpeg?f=imagenormal)
Een veel leukere feature, die niet alleen voor gamers interessant zal zijn, is Mystic Light. Rond alle heatsinks zijn rgb-leds aangebracht, die met behulp van een app op smartphone of tablet bediend kunnen worden. Zo kun je met een colourwheel eindeloos variëren welke kleuren je in je behuizing met venster wil zien. Uiteraard zijn ook audiofeatures als Audio Boost 3 Pro en een stabiele voeding voor usb-headsets voorhanden.
/i/2000619211.jpeg?f=imagenormal)
Het bord is naast de grote socket voorzien van acht ddr4-geheugenslots en vijf pcie 3.0 x16-slots. Er zijn zes reguliere usb 2.0-poorten, maar liefst acht usb 3.0-poorten en het interessantste: twee usb 3.1-poorten, waarover tot 10Gbit/s verstuurd kan worden. Een andere snelle interface is wat MSI een Turbo M.2-slot noemt. Met een adapterkaartje in een M.2-slot kan een nvme-ssd middels een mini-sas-connector aangesloten worden. Dat is goed voor snelheden tot 32Gbit/s en een techniek waar we later op terug gaan komen.
Het Skylake-aanbod en gekkigheid
MSI downplayde zijn aanbod aan Skylake-moederborden nogal. Het durfde op de beurs niet zijn volle aanbod te laten zien, omdat de concurrentie mee zou kijken. Een van de bordjes die het wel liet zien, en zeker niet het topbord uit de aankomende lijn 1151-moederborden, is de Z170A-G45 Gaming.
Skylake-moederborden, waarmee we moederborden met een LGA1151-socket bedoelen, moeten in de tweede helft van het jaar beschikbaar komen voor Intels zesde generatie Core-processors. Die processors volgen de kersverse Broadwell-processors op en worden met een nieuwe architectuur op 14nm geproduceerd. Highend moederborden zullen met ddr4-geheugenslots worden uitgerust, instappers met ddr3-geheugenslots. Skylake ondersteunt namelijk beide.
Het Z170A-G45 Gaming-moederbord is uiteraard voorzien van de LGA1151-socket en vier slots voor ddr4-geheugen tot 3300MHz. Verder deelt het bord enkele features die we bij het Godlike Gaming-moederbord zagen: de audiofeatures, de Killer-nic en de twee usb 3.1-poorten vinden we allemaal terug. Het eerder genoemde Turbo M.2-slot met adapterkaartje komt echter twee keer op het Z170-bord voor. Verder zijn er drie pci-e 3.0 x16-slots en vier x1-slots en weer de nodige usb- en sata-poorten.
Een tweede vrij conservatief Skylake-moederbord was de Z170A-G43. Dit bord is eveneens voorzien van ddr4-geheugenslots en de 1151-socket, maar telt slechts twee pci-e 3.0 x16-slots en vult dat aan met drie x1-slots en twee pci-slots. De Turbo M.2-adapter zien we wel weer terug, net als twee usb 3.1-poorten. Vooralsnog kiest MSI overigens voor usb 3.1-poorten met gewone type-a-stekkers en wacht het nog met type-c-stekkers.
Nightblade MI - een highend mini-pc
Voor wie een compact systeem wil en al die zelfbouw te veel moeite is, heeft MSI zijn Nightblade-pc's in het assortiment. De reguliere Nightblade kan geconfigureerd worden als een compleet Core i7-systeem met GTX970 of hoger aan boord in een kleine behuizing met een volume van slechts 16 liter. Met de Nightblade MI die het bedrijf op Computex introduceerde, is er een compleet systeem met iets lagere specs mogelijk, maar dan wel in een behuizing met volume van slechts 10 liter. Realistische systemen voor de Nightblade MI zijn die waarbij Core i5-processors gecombineerd worden met een GTX960. De Nightblades worden zowel als barebone als compleet geleverd.
MSI AX24 - externe videokaart voor je all-in-one
MSI toonde op zijn stand een ontwerp van de AX24, een externe videokaart voor je all-in-one. Het concept lijkt een beetje op de GS30-laptop, die ook door MSI werd voorzien van een externe videokaart, maar dan toegepast op een all-in-one-systeem.
De videokaart hangt in een behuizinkje achterop de all-in-one en maakt gebruik van de eigen koeling waarbij frisse lucht door de geperforeerde zwarte metalen grille wordt aangezogen. De videokaart verbindt intern via pci-e met het moederbord van de computer, terwijl de voeding door een externe adapter verzorgd wordt. Via een hdmi-kabel worden de beelden die de videokaart genereert naar de hdmi-ingang van de all-in-one gestuurd. Op die manier kun je dus een high-end videokaart aan je all-in-one-systeem hangen en eventueel na verloop van tijd upgraden. De videokaart is, zoals gezegd, een ontwerpstudie, dus of het onderdeel daadwerkelijk op de markt komt is niet zeker.
Gamelaptops: GS30 en GE72
MSI liet een hoop componenten zien, maar er stonden natuurlijk ook genoeg gamelaptops op de stand. Twee daarvan sprongen eruit en hebben we van dichterbij bekeken.
MSI GT72 - gamen met je ogen
MSI's GT72, die ook wel als 'Dominator Pro' bekendstaat is al geruime tijd in verschillende gedaanten en configuraties leverbaar en op Computex toonde MSI twee nieuwe uitvoeringen. De eerste daarvan was eigenlijk al geen verrassing meer, want Nvidia kondigde de laptop al aan als een van de eerste notebooks met ondersteuning voor Gsync.
Hoewel de mogelijkheid om de verversingssnelheid van je scherm aan te passen aan de framerate van je game natuurlijk prachtig is, stond er ook nog een andere GT72 op de stand die we nog veel interessanter vonden. De GT72 'Tobii EyeX' heeft namelijk eyetracking ingebouwd met behulp van drie infraroodprojectoren onderaan het scherm. Na het doorlopen van een korte kalibratiewizard, waarbij je achtereenvolgens naar het midden en naar de vier hoeken van het scherm moet kijken, konden we gamen met bewegingen van onze ogen.

Bij het eerste spelletje dat we speelden was het de bedoeling om naar verschillende groepen cirkeltjes op het scherm te kijken, waarbij er door sommige cirkeltjes een kruis stond. Keek je naar een cirkeltje zonder kruis, dan verdween dat cirkeltje, wat punten opleverde, maar een cirkeltje met een kruis erdoor zorgde voor minpunten. Het doel was natuurlijk om zo snel mogelijk alle cirkeltjes te laten verdwijnen om door te gaan naar het volgende level. Hoewel je ogen voor je gevoel wel goed gevolgd werden leken precisie en snelheid nog wat verbeterd te kunnen worden.
Veel beter werkte de eyetracking dan ook tijdens een potje Assassin's Creed: Rogue, waarbij snelheid en precisie van minder groot belang zijn. Het gezichtspunt van de Assassin die je speelt pas je aan met de richting waarnaar je kijkt. Je kunt dus gewoon stilstaan en om je heen kijken door je ogen te bewegen, maar ook tijdens het rennen van richting veranderen door naar rechts of naar links te kijken. In Rogue werkte de eyetracking prima en raakten we ook meer onder de indruk van het systeem dan tijdens het spel met de cirkeltjes.
Of, en wanneer eyetracking beschikbaar komt op de GT72 is nog onduidelijk, en mocht de laptop beschikbaar komen dan zijn er nog wat nadelen, waarvan de grootste het gameaanbod is. Games moeten namelijk geschikt gemaakt worden voor de Tobii EyeX-hardware. Dat is bij Assassin's Creed: Rogue het geval, maar dat is op dit moment dan ook een van de weinige games waarbij dat zo is.
Wat wel zeker is, is dat de nieuwe GT72 met een Broadwell-processor wordt uitgerust, wat vermoedelijk de net geïntroduceerde Core i7-5700HQ betreft. Daarnaast kan de laptop voorzien worden van een GTX 970M of 980M en maximaal 32GB werkgeheugen. Er kunnen maximaal vier ssd's in raid worden gezet en dan is er ook nog ruimte voor een gewone harde schijf.
MSI GS30 - tweede generatie met dunnere externe videokaart
Tot slot kwamen we bij MSI ook nog de tweede generatie van de GS30-laptop tegen. De GS30 is een ultrabook-achtige laptop, die in een dock met daarin een grafische kaart voor desktops geplaatst kan worden. De nieuwe GS30 beschikt over een nieuwe Broadwell-processor, waarvan het type ons niet verklapt werd, omdat de nieuwe processors pas enkele uren later officieel uitgebracht werden. Het gaat echter om een i7-processor met Iris Pro aan boord, dus dat kan alleen een i7-5750HQ, -5850HQ, of -5950HQ zijn.
De nieuwe processor was echter niet de grootste verandering, want de GS30 kreeg ook een nieuwe, veel dunnere dock, genaamd GamingDock Mini. De dock van de eerste GS30 was vrij groot, maar daarin bevindt zich dan ook een grafische kaart, een 450W-voeding, twee speakers en er is ruimte voor een sata-schijf. In de GamingDock Mini past nog steeds een fullsize grafische kaart, maar de voeding, die maximaal 330watt kan leveren, is extern gemaakt. De speakers en de mogelijkheid om een harde schijf toe te voegen zijn helemaal verdwenen. Net als de eerste dock voorziet de nieuwe dock in vier usb 3.0-aansluiting en een ethernetaansluiting.
De dock was helaas niet aangesloten, dus we hebben niet kunnen proberen hoe goed het systeem werkte, maar als de koppeling via dezelfde pci-e x16-aansluiting als op de eerste GS30 gaat, dan zal dat geen problemen geven. Alleen de koeling zou nog roet in het eten kunnen gooien, want door de verkleining van de dock is de grote ventilator ook geschrapt en moet de grafische kaart zijn koele lucht nu van onderen aanzuigen. Als dat werkt zoals het zou moeten werken, dan is de nieuwe GS30 ietsje sneller en ziet de dock er ook nog eens aantrekkelijker uit.