Inleiding
Inleiding
Ultrabooks hebben we bij Tweakers ondertussen in verschillende vormen en maten getest. 'Klassieke' laptops, laptops met omklapschermen, draaischermen en zelfs dubbele schermen zijn de revue gepasseerd. Een slider testten we maar één keer eerder, in de vorm van Sony's Vaio Duo 11. Onlangs heeft Sony de Duo 13, het grote broertje van de Duo 11, uitgebracht en dat vraagt om een uitgebreide review.
De Duo 13 is overigens niet alleen een grotere versie van de 11"-Vaio Duo, Sony heeft meer aangepast. Zo is de overstap gemaakt naar de Haswell-architectuur van Intel en is het ontwerp enigszins veranderd. Het scharnier aan de achterkant is minder breed en de trackpoint is vervangen door een touchpad. 
Met de nieuwere en grotere hardware komt ook een hogere prijs. Waar de Vaio Duo 11 voor 1100 euro in de Pricewatch staat, moet voor de Duo 13 bijna 300 euro meer uitgetrokken worden. Met de Duo 11 in het achterhoofd kijken we dan ook of het nieuwe systeem die hogere prijs waard is en hoe de nieuwe slider presteert ten opzichte van andere ultrabooks.
Uiterlijk en indruk
Sony's slider is een compact apparaatje; in dichtgeklapte toestand is de slider op het dikste punt 2,5 centimeter dik. De voorkant van de Duo 13 is, net als bij bijvoorbeeld de Xperia Tablet Z, tot aan de randen voorzien van Gorilla Glass. Sony lijkt ervoor gekozen te hebben om de Duo 13 ook meer op een tablet te laten lijken dan de Duo 11. Laatstgenoemde had aan de onderzijde alleen rubberen voetjes, terwijl daar bij de Duo 13 een camera is geplaatst. Ook de luidsprekers en de knoppen voor de volumeregeling zijn naar de onderkant van de ultrabook verhuisd. Dat heeft tot gevolg dat de zichtbare rand aan de voorzijde van de ultrabook in uitgeklapte toestand slechts 3 millimeter dik is.
De ultrabook gebruiken als tablet is overigens niet aan te raden; met 1323 gram wordt hij dan snel te zwaar. Als de Duo 13 op schoot ligt, komt de ultrabook beter tot z'n recht, hoewel het spiegelende scherm dan hinderlijke reflecties kan opleveren. De kijkhoeken zijn slecht, ook al is gebruikgemaakt van een ips-paneel. Meer daarover verderop in deze review.
Toetsenbord en touchpad
Het grote voordeel van een slider als de Duo 13 is de aanwezigheid van een toetsenbord. Bij het gebruik van de Windows-apps is een toetsenbord meestal niet nodig, maar mocht er wat getikt moeten worden, dan is het prettig. Dit exemplaar tikt echter niet fijn. De toetsen laten zich niet ver indrukken en doordat de laptop niet over een polssteun beschikt, voelt het tikken wat onwennig aan. Beide punten zijn overigens inherent aan het slider-ontwerp. Door de geringe dikte van het apparaat is het onmogelijk om de toetsen veel travel te geven en het toetsenbord is bij iedere slider ver naar voren geplaatst.
Een laatste puntje van kritiek op het toetsenbord heeft te maken met de verlichting. De toetsenbordverlichting springt automatisch aan in donkere omgevingen en is alleen softwarematig te regelen. Het grootste nadeel is echter de verdeling van het licht; terwijl de linkerbovenhoek van het toetsenbord prima verlicht is, lichten de pijltjestoetsen rechtsonder nauwelijks op. Een slordige fout van Sony.

Na een weekje werken op de Duo 13 houden we een tweeledig gevoel over aan de touchpad. Een van de kritiekpunten op de Vaio Duo 11, het kleine broertje van de Vaio Duo 13, was de afwezigheid van een touchpad. Het is dus fijn dat de Duo 13 er wel een heeft. De gemonteerde touchpad is echter met 8 bij 2,6 centimeter niet ruim bemeten en in de meeste gevallen resulteert dat in veel vegen of het opkrikken van de gevoeligheid van de touchpad. Het is natuurlijk de bedoeling om de laptop met het touchscreen te bedienen, maar niet iedereen zit te wachten op vingerafdrukken op het scherm. Anderzijds had een grotere touchpad automatisch een kleiner toetsenbord of een grotere behuizing tot gevolg gehad en dat is voor een ultrabook natuurlijk ook onwenselijk.

Schuiven in de praktijk
Het sliderconcept is slim; voor simpel browsen of het gebruik van Windows-apps is het apparaat in tabletmodus te gebruiken, terwijl er makkelijk een toetsenbord uitschuift voor serieus tikwerk. Werkt dat schuiven een beetje? Niet helemaal. Wanneer het scherm aan de bovenzijde, bij het lipje boven de webcam, omhoog wordt getrokken, gaat alles goed. Het scherm klapt omhoog en de onderkant van het scherm valt moeiteloos in de haakjes die het scherm vasthouden.

Het dichtklappen van de Vaio Duo is wat bewerkelijker. Het metalen scharnier dat het scherm vasthoudt, is stevig, maar de aansluiting tussen het scherm en het scharnier voelt 'ielig' aan. Daardoor krijg je bij het dichtklappen het gevoel dat het scherm van het scharnier af kan breken. En zo elegant als het scherm bij het openklappen in de haakjes glijdt, zo hard klikt het scherm zich weer vast als het bij het dichtklappen zonder demping neerkomt op de behuizing.
Synthetische benchmarks
Om de prestaties van de processor in multi- en singlethreaded-bewerkingen te testen maken we gebruik van Cinebench 11.5.
De Haswell-processor presteert in de multicore-benchmark ongeveer even goed als de Core i5-3427U van de vorige generatie. De 3427U tikt met twee actieve cores op maximaal 2,6GHz, terwijl de i5-4200 op 2,3GHz blijft steken. De MacBook Air scoort relatief laag, maar dat kan komen doordat deze benchmark onder OS X gedraaid is.
In de singlecore-test ontstaat een vergelijkbaar beeld. De Core i7-processors voeren het lijstje opnieuw aan, terwijl de Vaio Duo 13 tussen de Core i5-3427U en 3437U in valt.
In de OpenGL-test van Cinebench is de gpu van groter belang voor de uiteindelijke score. Intels HD 5000-gpu heeft 40 eu's, twee keer zo veel als de HD 4400 en dat verschil vertaalt zich in een duidelijk hogere score voor de MacBook Air. Het verschil met de HD4000-igp van de Ivy Bridge-processors is minder groot; de HD 4000 heeft 16 eu's.
De ssd
De Duo 13 in onze Vaio is voorzien van een ssd van Samsung. In het reviewexemplaar van de Duo 11 gebruikte Sony nog een Toshiba-exemplaar met sata-600, maar voor de Duo 13 is de fabrikant overgestapt op een Samsung MZNTD128HAGM, die voldoet aan de M.2-formfactor. De aansluiting verloopt nog steeds via sata 600.
De leessnelheid van de Samsung-ssd is gelijk aan die van het Toshiba-exemplaar. De snelheid is ruim voldoende, aan- en uitzetten is binnen tien seconden gebeurd en programa's worden tijdens gebruik vlot gestart.
Wat niet opvalt tijdens het dagelijks gebruik is dat de sequentiële schrijfsnelheid van de ssd in vergelijking met andere ultrabooks wel erg laag is.
Praktijktests
Adobe Photoshop en Lightroom
We beginnen de praktijktests met twee grafische programma's van Adobe: Photoshop en Lightroom.
In Photoshop presteert de Duo 13 gelijk aan de Duo 11. Zoals uit eerdere tests is gebleken, hoeft van de Haswell-processor geen enorme prestatieverhoging verwacht te worden en zitten de ontwikkelingen van Intel 'm vooral in een efficiënter energiegebruik. Net als de i5-3317U in de Vaio Duo 11 tikt de i5-4200U in de Vaio Duo 13 maximaal op 2,6GHz. De tdp verschilt wel; de oudere Ivy Bridge-processor verstookt maximaal 17 watt, terwijl de nieuwe Haswell-processor met 2 watt minder toekan.
In de Lightroom-benchmark blijkt de Haswell-processor beter te presteren dan de Ivy Bridges uit de i5-serie. De Core i7-processors in de ultrabooks van Asus en Dell zijn wel weer sneller.
Handbrake en Multipar
Met behulp van Handbrake converteren we een filmfragment voor gebruik op een iPad. Met Multipar repareren we een set .rar-bestanden.
Zowel in Handbrake als in Multipar zet de Duo 13 resultaten neer die in de buurt komen van de andere ultrabooks. In multipar is de Duo 13 de langzaamste, maar de achterstand op de andere ultrabooks is niet wereldschokkend. Handbrake draait bij onze test sneller in OS X dan in Windows.
Scherm: tegenvaller
Als er een nieuwe laptop voor een review op de redactie verschijnt, is er altijd wel een handjevol redacteuren die het apparaat even in de hand willen houden. De Vaio Duo 13 trok bovengemiddeld veel aandacht en maakte ook bovengemiddeld veel reacties los. De meest gehoorde reactie had met het scherm van de laptop te maken, want dat werd unaniem gezien als een flinke tegenvaller.
Meteen bij het aanzetten van de laptop vertoont het scherm namelijk aan de boven- en onderkant een flinke dosis backlight bleeding. Ook de kijkhoeken, niet onbelangrijk voor een slider, vallen behoorlijk tegen. Als er loodrecht op het scherm gekeken wordt, is er weinig aan de hand, maar als de horizontale kijkhoek ook maar iets verandert, lijkt er een grijze 'waas' over het scherm te vallen. Dat is erg onhandig bij tablets, die vaak in de hand gehouden worden en dus verschillende kijkhoeken hebben. Met uitgeschoven scherm, in 'laptop-modus' dus, verergert het probleem nog doordat het scherm niet kantelbaar is en de gebruiker dus aan één kijkhoek gebonden is.
:fill(white)/i/1375699742.jpeg?f=thumb)
Verticale kijkhoeken
Horizontale kijkhoeken
De maximale helderheid van het scherm is met 356 nits niet slecht, hij valt alleen tegen ten opzichte van de Vaio Duo 11, waarin Sony een paneel met een hogere helderheid monteerde.
Kleurweergave

Hoewel de kijkhoeken niet best zijn, is de kleurreproductie, als je recht voor het scherm zit, wel goed. Blauw wijkt iets af, maar we hebben eerder veel slechtere resultaten op ultrabooks gezien.
Gemiddeld is de kleurfout zelfs de laagste die we tot nu toe op een ultrabook hebben gemeten. De slechte kijkhoeken en het spiegelende scherm maken het daarom alleen nog maar lastiger om een ondubbelzinnig oordeel over het scherm te vellen. Enerzijds heeft Sony een prima paneel afgeleverd, beter dan dat van de Vaio Duo 11, anderzijds is het nauwelijks mogelijk om de goede kleurweergave te benutten.
Accuduur en accessoires
De Haswell-processor in de Duo 13 brengt hoge verwachtingen voor de accutest met zich mee en daarin blijkt de ultrabook niet teleur te stellen.
Onze video blijft bijna negen uur draaien voordat de laptop definitief uitvalt. Apples MacBook Air is net als de Duo 13 van een Haswell-processor voorzien en liet ook al een hoge score noteren. Toegegeven, de beide toppers hebben de twee grootste accu's in bovenstaand lijstje, maar het verschil met de Asus Zenbook is meer dan drie uur en kan grotendeels toegeschreven worden aan de efficiëntere hardware.
Accessoires
Tegenwoordig worden de meeste laptops geleverd met een lader, een korte handleiding en soms een doekje voor het scherm. Sony geeft de gebruiker drie accessoires mee, die bijzonder praktisch blijken.

Allereerst een pennetje, waarover Sony goed heeft nagedacht. Een batterijtje wordt bijgeleverd en daardoor fungeert de pen niet alleen als instrument om mee op het scherm te tekenen, maar kunnen de knoppen op de pen ook als linker- en rechtermuisknop fungeren. De Duo 13 beschikt over een schuifje waar de pen in gehangen kan worden als hij niet wordt gebruikt.
Naast de pen levert Sony een hdmi naar d-sub-verloopkabel mee. Hoewel d-sub verouderd is, maken veel beamers nog gebruik van de aansluiting. Voor zakelijk gebruik is het verloopkabeltje dus onmisbaar.
Tot slot levert Sony een zwart blokje met een usb-aansluiting mee. Bij nadere inspectie blijkt dit een klein routertje te zijn, dat in de usb-poort op de adapter van de Duo 13 geklikt kan worden. Er kan een rj-45-kabel ingeprikt worden en vervolgens zendt de router een draadloos signaal uit.
Alternatieven
Sony heeft met de 11"- en 13"-versie van de Vaio Duo twee sliders in de markt gezet, maar andere fabrikanten blijken voorzichtiger met het concept. Alleen MSI en Toshiba verkopen ook al enige tijd sliders, terwijl Samsung binnenkort met de Ativ Q aan dat lijstje kan worden toegevoegd.
Toshiba's U920T heeft het scharnier van de slider achter aan de behuizing zitten, waardoor er meer ruimte is voor een toetsenbord en trackpad. Bovendien is het scherm kantelbaar, waardoor de gebruiker niet aan een vaste kijkhoek gebonden is. De laptop is nog wel van een Ivy Bridge-processor voorzien en de resolutie van het 12,5"-scherm bedraagt een matige 1366x768 pixels.
MSI's Slider S20 is met een schermdiagonaal van 11,6" compacter dan de Vaio Duo 13. Het uitschuifbare en kantelbare scherm beschikt over een resolutie van 1920x1080 pixels. De laptop heeft een Ivy Bridge-processor en 8GB werkgeheugen aan boord. Nadeel is de afwezigheid van een trackpad of trackpoint, waardoor alle kliks via het touchscreen gemaakt moeten worden.
Lenovo gooit het met de tablet/laptopcombinatie over een andere boeg en voorziet de Yoga 13 van een scherm dat 360 graden omgeklapt kan worden. Het gewicht van een Yoga 13 is iets hoger dan dat van een Vaio Duo 13 en de schermresolutie is met 1600x900 pixels lager. De prijs is dat echter ook.
Nog niet te koop, maar al wel aangekondigd. Samsungs Ativ Q heeft een resolutie van 3200x1800 pixels en heeft net als de Vaio Duo's een uitklapbaar scherm. Voordeel van de Ativ Q is wel dat de kijkhoek veranderd kan worden. De prijs zal wel wat hoger liggen dan die van de Duo 13, namelijk een euro of 1700.
Fotogalerij en specificaties
Specificaties
Merk en uitvoering |
|
Categorie |
Laptops |
Merk |
Sony |
Serie |
Vaio |
Product |
Sony Vaio Duo 13 |
Uitvoering |
Duo 13 (SVD1321L2E) Wit |
Afbeeldingen |
:fill(white)/i/1374660493.jpeg?f=thumblarge) |
Prijs en beoordeling |
|
Laagste prijs |
€ 1.386,- Vergelijk prijzen |
Aantal aanbieders |
20 winkels |
Eerste prijsvermelding |
Donderdag 25 juli 2013 |
Cpu en moederbord |
|
Cpu-type |
Intel Core i5 4200U |
Snelheid |
1,6GHz |
Maximale turbofrequentie |
2,6GHz |
Scherm en videokaart |
|
Schermdiagonaal |
13,3" |
Schermresolutie |
1920x1080 (full hd 1080p) |
Backlight |
Led: edge-lit |
Touchscreentechniek |
Capacitief |
Multitouch |
Ja |
Videochip |
Intel HD Graphics |
Geheugen |
|
Geheugengrootte |
4GB |
Maximum intern geheugen |
4GB |
Geheugentype |
Ddr3 (sodimm) |
Opslag |
|
Hardeschijftype |
Solid state disk |
Opslagcapaciteit |
128GB |
Aantal ssd's |
1 |
Interfaces |
|
Video uit |
Hdmi, wireless display (widi) |
Verbinding (usb/fw) |
2x usb 3.0 |
Verbinding (wlan) |
802.11a, 802.11b, 802.11g, 802.11n |
5GHz-ondersteuning |
Ja |
Verbinding (bluetooth) |
Bluetooth 4.0 |
Verbinding (3/4G) |
Edge, gprs, hsdpa, hspa, hspa+, lte, umts |
Overige specificaties |
|
Laptoptype |
Ultrabook |
Laptop extra's |
Cardreader, verlicht toetsenbord |
Besturingssysteem |
Windows 8 |
Kleuren |
Wit |
Afmetingen en gewicht |
|
Hoogte |
19,56mm |
Lengte |
210,06mm |
Breedte |
330,2mm |
Gewicht |
1,33kg |
Conclusie: dubbel gevoel
Met de Vaio Duo 13 heeft Sony duidelijk geprobeerd om een serieuze laptop neer te zetten, waarmee alles uit Windows 8 gehaald moet kunnen worden. De tabletmodus moet een soepel gebruik van de Windows-apps opleveren, terwijl het uitschuifbare toetsenbord de serieuzere gebruiker moet accomoderen.
Een goed idee, maar aan de uitvoering schort het een beetje. De bouwkwaliteit is in orde; Sony heeft gebruikgemaakt van stevige materialen, zoals een metalen scharnier en Gorilla Glass. Helaas voelt het vooral bij het dichtklappen van de ultrabook niet aan alsof er over de stevigheid van de Duo 13 is nagedacht en vraag je je als gebruiker af of de ultrabook van 1400 euro wel tegen die klappen opgewassen is.
Dat tweeledige gevoel houden we ook over aan het scherm. De kleurreproductie is goed, het beste wat we op een ultrabook hebben gemeten zelfs. Door de slechte kijkhoeken en de backlight bleeding is het echter nauwelijks mogelijk om daarvan gebruik te maken. Daar komt bij dat het scherm niet kantelbaar is, waardoor de kijkhoeken niet aangepast kunnen worden en de gebruiker voor de juiste kijkhoek in een rare houding gedwongen wordt. De ergonomiescore wordt ook niet opgehoogd door de krappe touchpad en het oncomfortabel tikkende toetsenbord.
We zijn beter te spreken over de featureset van de laptop. Sony heeft eraan gedacht om de laptop met hedendaagse aansluitingen zoals usb 3.0 en hdmi uit te rusten, maar geeft ook een verloopkabeltje naar d-sub mee. Daarnaast levert Sony een pennetje en het zeer inventieve mobiele accespoint mee.
Ook over de accuduur van de ultrabook zijn we enorm te spreken. We verwachtten op basis van eerdere resultaten al een knappe score van de Haswell-architectuur en die verwachting kwam uit.
Wat niet klopt, is dan de prijs. Had Sony een beter scherm en een wat beter doordacht scharnier op de laptop gezet, dan was de Duo 13 zijn geld waard geweest. Vooralsnog kunnen we echter alleen concluderen dat Sony met zijn 13"-slider een uitglijdertje maakt.
Pluspunten
-
Lange accuduur
-
Ruime hoeveelheid aansluitingen en accessoires
Minpunten
-
Slechte kijkhoeken
-
Schuifconstructie voelt niet stevig aan
-
Erg kleine touchpad
Eindoordeel