Inleiding: de zesde generatie
Het lijkt al een eeuwigheid geleden dat Apple de eerste iPhone aankondigde. Het was 2007 en de markt voor smartphones en mobiel internet bevond zich nog in een vroeg stadium van zijn ontwikkeling. De iPhone was de eerste smartphone die een grote groep consumenten aansprak en de eerste ook die mobiel internet in een stroomversnelling bracht - al kwam de smartphone-markt pas met Android tot wasdom. De iPhone onderscheidde zich met het capacitieve scherm, dat op dat moment alleen nog op de LG Prada te vinden was, en met de interface, die volledig was ingericht voor het gebruik van een touchscreen.
Het is verleidelijk om elk jaar zulke grote vernieuwingen van Apple te verwachten, maar realistisch is dat niet. Hoe hard Apple ook beweert dat de iPhone 5 'from scratch' is ontworpen: het design en de features borduren voort op die van de iPhone 4 en 4S.
De situatie doet denken aan het Nokia van rond 2007: het design en de interface zijn niet te erg gewijzigd, omdat dat de huidige gebruikers van het bedrijf zou kunnen vervreemden. Het nadeel daarvan is dat de iPhone 5 gebruikers niet kan verbluffen met radicale vernieuwingen. Direct na de presentatie plaatsten zelfs de doorgaans weinig kritische Amerikaanse techmedia stukken over hoe weinig verrassend de iPhone 5 was. Daar staat tegenover dat Apple in de afgelopen jaren de tijd heeft gehad om de interface en de features te perfectioneren.
Het verschijnen van de nieuwste iPhone trekt hoe dan ook weer volop de aandacht en iedereen heeft er inmiddels een mening over. Tweakers.net toetste de meningen aan de realiteit: in deze review onderzoeken we de technologische vernieuwingen en kijken we hoe de iPhone 5 zich in de praktijk houdt.
Design: alles nieuw
Als we Apple moeten geloven, is de iPhone 5 volledig nieuw ontworpen. In feite kan dat ook nauwelijks anders: het vereist behoorlijk wat aanpassingen om alle componenten in een dunnere behuizing te laten passen. Denk bijvoorbeeld aan de camera, die maximaal een millimeter of zeven dik mag zijn. Dat is bizar dun voor een cameramodule.
/i/1348772966.jpeg?f=imagenormal "iPhone 5 versus iPhone 4S")
Naast het duidelijke verschil in afmetingen en dikte is met name de achterkant heel anders. Waar de rug van de iPhone 4S nog helemaal van glas was, is die van de 5 deels van aluminium. Aan de boven- en onderkant zitten nog twee glanzende, wat donkerder getinte glazen elementen, daartussen bevindt zich de iets lichtere en mat afgewerkte aluminium backplate. Het is beslist een voordeel dat de achterkant anders is afgewerkt dan de voorkant; je kunt nu zonder te kijken weten wat de voorkant is.
Toch zijn de overeenkomsten met de iPhone 4S haast groter dan de verschillen: de voorkant, de plaatsing van knoppen en de metalen band om het toestel zijn bijvoorbeeld hetzelfde gebleven. Van de zijkant zijn de metalen band en de twee glasplaten nog wel zichtbaar, maar deze zijn wat minder prominent. Bovendien is de band niet langer metaalkleurig, waardoor hij minder opvalt en waardoor het geheel strakker oogt.
| Toestel | Hoogte (mm) | Breedte (mm) | Dikte (mm) | Gewicht |
|---|
| iPhone 5 |
123,8 |
58,6 |
7,6 |
112g |
| iPhone 4S |
115,2 |
58,6 |
9,3 |
140g |
| iPhone 3GS |
115,5 |
62,1 |
12,3 |
135g |
| Galaxy S3 |
136,6 |
70,6 |
8,6 |
133g |
| Galaxy S2 |
125,3 |
66,1 |
8,5 |
116g |
| Lumia 920 |
130,3 |
70,8 |
10,7 |
185g |
| Xperia P |
122,0 |
59,5 |
10,5 |
120g |
De iPhone 5 is even breed en een stuk dunner dan de 4S, maar dankzij het grotere scherm ook een stuk hoger. Toch weegt het toestel slechts 112 gram en dat is weinig voor een smartphone. Ook in de praktijk is dat merkbaar: de iPhone 4S is in je broekzak duidelijk zwaarder. De 5 is desondanks stevig en zwaar genoeg om niet goedkoop over te komen en het lagere gewicht is een van de duidelijkste verbeteringen van het toestel.
/i/1348771993.jpeg?f=imagenormal "Apple iPhone 5")
Veel media berichtten in de afgelopen week over de kwetsbaarheid van met name de achterkant van de iPhone 5. Bij sommigen kwam het toestel naar verluidt al bekrast uit de doos - wat bij ons niet het geval was - en anderen 'onderzochten' of sleutels krassen op de achterkant of de zijkanten maakten. Het is wat ons betreft niet vreemd dat met metaal op metaal krassen schade veroorzaakt. Zoals met vrijwel elke telefoon geldt ook voor de iPhone 5 dat hij voorzichtig behandeld moet worden om voor lange tijd mooi te blijven.
De Home-knop van ons recensie-exemplaar - dat we in een Duitse Apple Store hebben gekocht - geeft een iets andere feedback en dat is bepaald geen verbetering. De knop 'klikt' al voordat hij volledig is ingedrukt. De knop functioneert prima, maar het is net alsof er plastic folie overheen is geplakt, die je bij elke druk op de knop hoort knisperen.
Het verlengde scherm betekent wel dat de interface en de Home-knop voor gebruikers met kleine handen wat minder makkelijk bereikbaar zijn geworden. Wie de iPhone 5 met één hand wil bedienen, moet hem net als grotere Android-toestellen op de vingers laten balanceren. Dat gaat met enige oefening prima, maar er zullen toch ook heel wat mensen zijn die de 5 liever met twee handen zullen bedienen. Daarmee verdwijnt een groot voordeel van de iPhone ten opzichte van grote Android-telefoons: de bediening van de iPhone 5 wijkt nauwelijks af van die van de Galaxy S II.
:fill(white)/i/1348771988.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348771989.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348771990.jpeg?f=thumb)
De randen van de iPhone 5 zijn iets schuin afgewerkt, waardoor ze minder scherp aanvoelen dan die van de iPhone 4S. Desondanks is het nog altijd niet de meest comfortabele telefoon om vast te houden. De rondingen van een Galaxy S III of Nokia Lumia 920 liggen lekkerder in de hand. Overigens zullen er weer talloze mensen een hoesje om hun iPhone doen, en voor hen is dit punt dan ook niet relevant.
Een nieuw scherm
Tot dusverre hadden alle iPhones een 3:2-scherm, maar de 5 heeft een 16:9-scherm gekregen. In de vijf jaar dat de iPhone op de markt is, zijn 15:9 en 16:9 de gangbare schermverhoudingen geworden, mede omdat zulke brede schermen geschikter zijn voor het bekijken van video.
In plaats van een 3,5"-scherm met 960x640 pixels heeft de iPhone 5 een 4"-scherm met 1136x640 pixels. De pixeldichtheid is daarmee exact gelijk gebleven en Apple prijst ook het nieuwe scherm dus aan als Retina-scherm.
| Toestel | Technologie | Unique Selling Point | Resolutie | Diagonaal | ppi |
|---|
| iPhone 5 |
ips-lcd |
in-cell |
1136x640 |
4" |
326 |
| iPhone 4 |
ips-lcd |
hoge pixeldichtheid |
960x640 |
3,5" |
326 |
| iPhone 3GS |
lcd |
- |
480x320 |
3,5" |
163 |
| Galaxy S3 |
amoled |
in-cell, hd |
1280x720 |
4,8" |
306 |
| Lumia 920 |
ips-lcd |
overdrive |
1280x768 |
4,5" |
332 |
| Xperia P |
WhiteMagic-lcd |
helderheid,
in-cell |
960x540 |
4" |
275 |
Onder motorkap is er wel wat veranderd: de aparte laag met touch-sensors is verdwenen. In plaats daarvan maken Apples schermleveranciers nu lcd's met 'integrated touch', waarbij de touch-sensors in de lcd zijn verwerkt. Apple heeft zijn implementatie van de technologie gepatenteerd.
De in-cell-technologie is relatief nieuw, maar wordt al in Sony's Xperia P en Xperia V en in de LG Optimus G toegepast. Ook de amoled-variant Super Amoled, die sinds 2010 onder meer in alle Samsung Galaxy S-toestellen wordt gebruikt, is gebaseerd op een vergelijkbaar ontwerp. In-cell-schermen zijn dunner en zouden bovendien minder last hebben van reflecties.
Als het scherm uitstaat, ziet het er zwarter uit dan dat van de 4S. In fel zonlicht krijgt de 4S verder een blauwe waas door de reflectie; de 5 heeft daar nauwelijks last van. Het scherm is inderdaad beter afleesbaar in fel zonlicht, maar het verschil is niet heel groot. Vooral donkere elementen zijn in fel zonlicht slecht te zien. Elke verbetering op dit vlak is natuurlijk welkom, maar voor een beter afleesbaar scherm kun je nog altijd beter terecht bij de HTC One X of de Sony Xperia P.
/i/1348489594.jpeg?f=imagenormal "iPhone 4S en 5: scherm")
De helderheid is iets hoger dan die van de iPhone 4 en de 4S. Het verschil is niet groot en in de praktijk alleen merkbaar als je de toestellen naast elkaar legt. Zelfs dan moet je nog goed kijken.
| Zwartwaarde |
|---|
| Telefoon / Tablet | Schermtype | Helderheid in nits, lager is beter |
|---|
| Nokia Lumia 900 |
Super Amoled Plus |
*
0,000 |
| Samsung Galaxy S III |
Super Amoled HD |
*
0,013 |
| Apple iPad 3 |
IPS lcd |
***
0,380 |
| HTC One X |
IPS lcd |
***
0,390 |
| iPhone 4 (iOS 5.1) |
IPS lcd |
*
0,408 |
| Apple iPhone 5 |
IPS lcd |
****
0,432 |
| Apple iPhone 4S |
IPS lcd |
****
0,450 |
| Apple iPad 2 |
IPS lcd |
****
0,452 |
| Sony Xperia S |
IPS lcd |
*****
0,55 |
| Sony Xperia P ICS |
WhiteMagic |
*********
0,961 |
De zwartwaarde is goed, maar we hadden op basis van onze praktijkervaringen beter verwacht. De in-cell-technologie maakt het zwart in elk geval niet veel dieper.
Door zowel een hogere helderheid als een dieper zwart dan bij de 4S heeft de 5 een contrastverhouding van 1:1305 en dat is de hoogste waarde die we tot dusverre bij een lcd hebben gezien. Amoleds hebben door hun onmeetbaar diepe zwart een bijna oneindig groot contrast, dus die zijn niet in deze tabel verwerkt.
De kleurtemperatuur duidt aan hoe kleuren worden weergegeven: het scherm is iets te blauw en zit daardoor ook wat minder dicht bij de gewenste waarde van 6500 kelvin dan de 4S. De kleuren zijn wel wat meer verzadigd. De kijkhoeken zijn uitstekend; ook onder grote hoeken vervagen de kleuren niet.
Het scherm van de iPhone 5 kan zich zeker meten met die van andere hedendaagse toptoestellen. Een rechtstreekse vergelijking tussen de HTC One X en de iPhone 5 bleef onbeslist, en het scherm van de 5 oogt duidelijk beter dan dat van de Galaxy S III. Aan de andere kant: het scherm is niet het sterkste punt van de S III.
Hardware: Apple A6
In de wereld van Apple gaat het om onmeetbare zaken als de gebruikservaring en niet om de hardware die dat mogelijk maakt. Over de Apple A6-soc werd van tevoren dan ook weinig informatie vrijgegeven, en dat terwijl het toch een opzienbarende chip is. De A6 is namelijk door Apple zelf ontworpen.
Apple is daarmee de tweede grote speler buiten ARM die eigen processorcores voor smartphones op basis van de ARM-architectuur maakt. De andere is Qualcomm.
De system-on-a-chips in smartphones worden door een klein aantal fabrikanten gemaakt: Qualcomm, Texas Instruments, Nvidia, Samsung, Huawei en Apple. Behalve Intel, dat de X86-architectuur gebruikt, zijn ze allemaal gebaseerd op ARM-technologie. ARM-processors zijn van oudsher namelijk zuiniger en dus beter geschikt voor mobiele hardware.
Qualcomm is de enige fabrikant die net als Apple ARM-chips op basis van zijn eigen core maakt, om daarmee de Cortex A8 en A9 te beconcurreren. De eerste Qualcomm-core was de Scorpion en dit jaar kwam daar de Krait bij. De Scorpion was vergelijkbaar met de Cortex A8 en bood bovendien al ondersteuning voor dualcore-processors. De Krait is iets krachtiger en zuiniger dan de Cortex A9 en zit onder meer in de HTC One S, in de Sony Xperia T en in de Amerikaanse versies van de HTC One X en de Samsung Galaxy S III. Ook alle Windows Phone 8-toestellen zijn voorzien van socs met Krait-cores.
Apple begon enige jaren geleden ook met het maken van een eigen processorcore, maar voordat een ontwerp klaar is, getest is en gebruikt kan worden, ben je jaren verder. Toch is er nog altijd weinig over Apples zelfgemaakte cores bekend. In tegenstelling tot ARM en Qualcomm, die hun producten aan andere fabrikanten proberen te slijten, heeft Apple niet de moeite genomen om er uitgebreide documentatie van te publiceren.
Het lijkt er in elk geval op dat de Apple-cores per kloktik meer werk kunnen verzetten. De kloksnelheid is toegenomen van 800MHz voor de A5X naar 1Ghz voor de A6, maar de processor is volgens Apple én volgens onze benchmarks ongeveer twee keer zo snel. Verder weten we dat de chip met 32nm-procestechnologie is gemaakt.
Deze GeekBench-score geeft alleen een indicatie van de prestaties van processor en geheugen; grafische prestaties worden niet meegeteld. Hoewel Geekbench in theorie ook onder Android werkt, is de benchmark op dat platform niet stabiel. Die cijfers laten we dus voor wat ze zijn.
Gpu
De gpu in de iPhone 5 is een Imagination PowerVR SGX543MP3. Dat is dezelfde gpu die ook in de iPhone 4S en de iPad 3 zit, maar dan met drie kernen in plaats van twee of vier. De gpu is op 266MHz geklokt en dat is hoger dan bij de iPad 3 en de iPhone 4S. De iPad 3-gpu heeft wel meer geheugenbandbreedte, maar moet ook een stuk meer pixels aansturen.
De gpu presteert niet alleen beter dan die van de iPad 3 en de iPhone 4S, hij verslaat ook de meeste concurrenten. Alleen de Adreno 320 uit de Qualcomm S4 Pro-soc zou ongeveer even krachtig zijn, maar we hebben nog geen hardware met deze soc getest.
De gpu kan beelden in de resolutie-onafhankelijke offscreen Egypt-test met 146 fps renderen, iets meer dan de nieuwe iPad. Daarmee laat het alle concurrenten achter zich, inclusief de Galaxy S III van Samsung.
De verschillen zijn niet meer te zien als de testbeelden voor de native resolutie van de beeldschermen moeten worden gerenderd. Alle toptelefoons lopen dan tegen de grens van 60fps aan, maar dat is ruim voldoende om beelden vloeiend te laten lijken.
Op de nieuwere en zwaardere GL Benchmark 2.5 Egypt-test presteert de iPhone 5 wederom beter dan alle concurrenten. De Galaxy S III komt niet verder dan 13fps, de iPhone 5 produceert er bijna twee keer zoveel. Bij zware games is de nieuwe iPhone dus duidelijk in het voordeel.
Accu: ongeëvenaarde prestaties
De accu van de iPhone 5 heeft slechts iets meer capaciteit dan die van de iPhone 4S: in plaats van 1420mAh levert hij 1430mAh aan 3,7V, wat een capaciteit van 5,3Wh betekent.
Vanwege het grotere scherm zou je verwachten dat de accu het op zijn best even lang zou volhouden als bij de iPhone 4S, maar niets is minder waar: de iPhone 5 doet van de twee het langst met zijn accu. De accuduur is in onze tests ook beter dan bij alle concurrenten.
Wij meten de accuduur aan de hand van vier tests: browsen, video bekijken, bellen en de telefoon in standy laten staan. Daarbij staat wifi aan, en bij telefonie en in standby is 3g ingeschakeld. De omstandigheden zijn voor alle iOS-devices hetzelfde en uiteraard zijn de Android-toestellen ook met zoveel mogelijk identieke omstandigheden getest. Uitleg over onze testmethode en wat we verstaan onder zwaar, gemiddeld en licht verbruik vind je in het achtergrondverhaal over onze accutests. In de praktijk hangt de accuduur natuurlijk ook nog af van zaken als het gebruikte netwerk en de geïnstalleerde apps, en bovendien kan het verbruik van exemplaar tot exemplaar verschillen.
Met zwaar verbruik gaat de iPhone 5 twintig uur mee: dat is een hele dag en dan moet je lang opblijven. De ochtend van de tweede dag ga je echter al niet meer halen. Toch gaat de iPhone 5 bijna een kwart langer mee dan de beste concurrent met Android, de Galaxy Note van Samsung.
Ook bij gemiddeld verbruik presteert de iPhone 5 uitstekend. Met 53 uur kom je ruimschoots boven de twee dagen, en dat lukt je met geen enkele andere telefoon. De voorsprong op de Galaxy Note is wederom ongeveer 25 procent.
Met licht verbruik is de voorsprong minder groot: de iPhone 5 is zuiniger dan zijn concurrenten bij het browsen en het bekijken van video, maar niet in standby: dan verbruikt hij ongeveer hetzelfde als Samsungs-telefoons en zelfs wat meer dan bijvoorbeeld een HTC One S.
Camera: hetzelfde, maar dan anders
De iPhone 5 is net als zijn voorganger uitgerust met een 8-megapixelcamera met een backside illumination-sensor, die 1080p-filmpjes kan opnemen en softwarematige beeldstabilisatie heeft. De camera heeft ook de naam iSight meegekregen, maar dat is niet meer dan een marketingnaam.
De enige hardwarematige wijziging waar Apple gewag van maakte, was dat de lens niet meer van het gebruikelijke kunststof, maar van saffierglas wordt gemaakt. Dit materiaal, dat ook in de wat duurdere horloges wordt toegepast, is een stuk duurder dan plastic, maar bijzonder hard en dus goed bestand tegen krassen.
Ook de cameramodule is aangepast; er wordt nu een 4,13mm-lens gebruikt, waar de 4S nog met een 4,3mm-lens was uitgerust. Omdat uit de exif-data van foto's blijkt dat het kleinbeeldequivalent van de brandpuntsafstand is gedaald van 35mm bij de 4S naar 33mm, is de nieuwe sensor wellicht iets groter - maar het verschil zal hooguit een procent of twee zijn. De cameramodule is in elk geval weer door Sony gemaakt.
/i/1348648593.jpeg?f=imagenormal "Cameramodules iPhone 5 (rechts) en iPhone 4S (links)")
Interface
Aan de interface van de camera is in vergelijking met de iPhone 4S weinig veranderd. Vanwege het grotere scherm is de onscreen knop om een foto te maken of een filmpje te starten groter, en hij is ook nog wat ronder. De interface is overzichtelijk en eenvoudig, maar mist wel belangrijke opties. Zo is het niet zomaar mogelijk om video met een lagere resolutie dan 1080p op te nemen. De filmpjes nemen nu wel erg veel geheugen in beslag en met het niet uitbreidbare opslaggeheugen van de iPhone 5 en - misschien nog erger - met de 5GB die in iCloud te gebruiken is, was de optie om lageresolutievideo op te nemen wel prettig geweest.
De camera is vanaf het lockscreen te starten door de balk met de slider omhoog te vegen. Zo kan een gebruiker anderen foto's laten maken zonder dat hij of zij bang hoeft te zijn dat die eerder gemaakte foto's of andere privacygevoelige gegevens kunnen zien. Deze optie is al langer in iOS beschikbaar en zat al eerder in Windows Phone. Inmiddels hebben onder meer ook Sony's Android-toestellen en Nokia's 808 PureView deze optie.
Vervelend is dat de foto wordt bijgesneden om schermvullend in beeld te komen. De onder- en bovenkant zijn bij het maken van foto's dus onzichtbaar, wat het bijzonder lastig maakt om goed te kaderen. Er is geen optie om bij het maken van de foto een 1:1-beeld te zien; een kwart van de plaat ontbreekt simpelweg.
De camera zou wel een stuk sneller zijn en dat blijkt te kloppen: de app start sneller op en heeft sneller een foto gemaakt. Onder iOS 6 draait de app ook nog soepeler; er was bij de iPhone 4S tijdens het wegschrijven van foto's nog wel eens een hapering te zien, bij de iPhone 5 komt die niet meer voor.
/i/1348491251.png?f=thumb)
/i/1348491252.png?f=thumb)
/i/1348491253.png?f=thumb)
Op pad: foto's
De camera is soms iets beter dan die van de 4S, soms ook iets minder. Opvallend is vooral dat objecten soms paars uitslaan als er fel licht uit een bepaalde hoek komt. Vermoedelijk is dat een vorm van lens flare; dat daar iets van te zien is, is niet uitzonderlijk, maar het gebeurt wel vaak bij de iPhone 5. De paarse vlekken waren zowel te zien bij foto's in fel daglicht als in donkere lichtomstandigheden en zelfs in video's. Het effect treedt niet altijd op. Verder kwam het een enkele keer voor dat het toestel er niet in slaagde om scherp te stellen.
/i/1348648805.jpeg?f=imagenormal "Foto gemaakt met iPhone 5")
De verschillen tussen de camera's van de iPhone 5 en iPhone 4S zijn klein: de kleurreproductie, de ruis en de algemene indruk van foto's die onder dezelfde omstandigheden worden genomen, zijn nagenoeg hetzelfde. In video's is er zelfs helemaal geen verschil met de iPhone 4S te zien. Afgezien van de snelheid is de camera dan ook niet beter dan die van de iPhone 4S.
Geen groot licht
Apple claimt dat de camera van de iPhone 5 bij weinig licht beter presteert dan zijn voorganger. Uit onze tests bleek eerder het tegendeel. De dynamic low-light-modus, waarbij meerdere pixels tot een enkele pixel wordt gecombineerd om ruis tegen te gaan, hebben we niet aan het werk kunnen zien: ook bij slecht licht werden foto's 'gewoon' op 8-megapixelresolutie gemaakt. De iPhone 5 legt het onder zulke omstandigheden dan ook af tegen de iPhone 4S, maar ook tegen de Galaxy S III en de Nokia 808 PureView.
:fill(white)/i/1348649163.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348649302.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348649378.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348649444.jpeg?f=thumb)
Met het licht aan doet de iPhone 5 het een stuk beter: samen met de Nokia levert hij hier de scherpste foto af, waarbij de kleurreproductie bij de iPhone net een stukje nauwkeuriger lijkt.
:fill(white)/i/1348649164.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348649303.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348649379.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348649445.jpeg?f=thumb)
Al met al kun je stellen dat je bij weinig licht ook weinig goede foto's uit de iPhone 5 kunt krijgen, al was het maar omdat hij dan moeite met scherpstellen heeft. De S III en Nokia 808 doen het dan een stuk beter. Bij goed licht doet de iPhone 5 het echter prima en behoort het toestel tot de top van de markt.
/i/1348649159.jpeg?f=imagenormal "Foto gemaakt met iPhone 5")
iOS 6: nieuwe kaarten en Facebook
Snelheid
De iPhone 5 vliegt door iOS 6 heen: de krachtigere processor, de verdubbeling van het werkgeheugen naar 1GB en de optimalisaties maken dat de iPhone 5 niet hapert. Individuele apps worden snel geladen: in veel gevallen is het splashscreen nog maar nauwelijks in beeld of de app is al volledig gebruiksklaar. Het is mogelijk om twintig apps achter elkaar te openen, waarna het tevoorschijn halen van de eerste app nog steeds vloeiend gaat. De iPhone 4S moet bij dezelfde werklast onder iOS 6 af en toe wel even nadenken.
In een vergelijkende test met de Galaxy S III bleek dat de iPhone 5 veel, maar niet alle taken sneller uitvoert. Zo werkt het openen van de Facebook-app en van posts op Facebook sneller, maar dat komt mede door de snellere iOS-app, die native op de soc draait. Ook de iPhone-browser is in de meeste gevallen sneller; alleen bij heel zware webpagina's was de Galaxy S III eerder klaar. Met zaken als het maken en delen van een foto is de iPhone 5 ook weer in het voordeel.
Legacy apps
De resolutie van het scherm is hoger en dat heeft grote gevolgen voor ontwikkelaars en gebruikers. Ontwikkelaars zullen updates moeten uitbrengen om te zorgen dat apps zonder zwarte balken draaien; zolang dat niet gebeurt, gaat voor oudere apps de statusbalk iets naar beneden en het toetsenbord een stukje omhoog. De interface heeft zo dezelfde dimensies als het 960x640-scherm van de 4S. Zolang apps niet worden bijgewerkt, kunnen ze dus niet van het grotere scherm profiteren.
Een bijkomend nadeel is dat het toetsenbord in een aantal apps dus wat hoger zit dan in de standaardsituatie, waardoor je bij het typen de telefoon anders moet vasthouden. In de landscape-stand gebruikt het toetsenbord trouwens wel de hele schermbreedte. Het is onbegrijpelijk dat Apple heeft gekozen voor een oplossing die zowel voor ontwikkelaars als voor gebruikers verre van ideaal is.
Soms is er een omweg beschikbaar, bijvoorbeeld voor YouTube-video's: zolang de YouTube-app geen update heeft gehad, kan je video's alsnog fullscreen bekijken door de browser te gebruiken.
/i/1348491261.png?f=thumb)
/i/1348491266.png?f=thumb)
/i/1348491267.png?f=thumb)
Tekstinvoer
Het toetsenbord van de iPhone 5 is niet gewijzigd, maar het is dankzij het langere scherm in landscape wel groter. Dat werkt prettig, al is de verbetering niet spectaculair. Het toetsenbord van iOS is de concurrentie ver vooruit: hoewel veel Android-telefoons schermen hebben van 4,3" tot 4,8" werkt het iPhone-toetsenbord net zo goed, ook met een kleiner schermoppervlak.
Het Windows Phone-toetsenbord komt nog het meest in de buurt van het iOS-exemplaar. Onder Android is er de keuze uit alternatieven als Swype en Swiftkey. Onder iOS is die keuze er niet; als het toetsenbord je niet ligt, heb je pech.
/i/1348491247.png?f=thumb)
/i/1348491248.png?f=thumb)
/i/1348491249.png?f=thumb)
/i/1348491250.png?f=thumb)
Wie een oudere iPhone of een iPad heeft, kan de rest van deze pagina overslaan: iOS 6 is al eerder uitgekomen voor andere iOS-devices en de versie voor de iPhone 5 heeft dezelfde features als alle andere toestellen. Deze bespraken we eerder in een apart verhaal over iOS 6.
Kaarten
Een van de grootste en meest controversiële wijzigingen in iOS 6 is de modernisering van de Kaarten-app. Om te beginnen is kaartenleverancier Google de laan uitgestuurd; in plaats daarvan wordt nu een aantal kleinere kaartenleveranciers gebruikt. De belangrijkste daarvan is het Nederlandse TomTom, maar Apple gebruikt ook data van onder meer OpenStreetMap.
Bovendien is een aantal nieuwe functies toegevoegd. De belangrijkste daarvan is navigatie, al werkt die alleen als het toestel online is. Er is wel Nederlandstalige stembegeleiding, maar die is vooralsnog vrij gebrekkig.
Handig is dat de navigatie doorgaat en op het lockscreen te zien is. Bovendien kan de gebruiker na het minimaliseren van de navigatie makkelijk teruggaan door op de opvallende blauwe balk te klikken.
Ook is er een 3d-modus, waarin de kaarten gekanteld worden bekeken. Het bekijken van 3d-gebouwen met de 'fly-over'-modus werkt vooralsnog alleen in de Verenigde Staten. Een alternatief voor Google Street View ontbreekt. Nog een minpuntje is dat er geen duidelijk onderscheid is tussen bijvoorbeeld stedelijke gebieden en het platteland.
De Kaarten-app is nog lang niet af: zo zijn sommige plaatsen moeilijker of niet te vinden, en omdat een equivalent van Street View ontbreekt, zijn lokaties niet zo makkelijk te verkennen. Wel prettig is dat de meeste functionaliteit ook in Nederland werkt. Alleen de 3d-gebouwen ontbreken.
De politieke motieven voor de breuk met Google zijn onduidelijk, maar uit functioneel oogpunt had Apple beter even kunnen wachten. Afgezien van de mogelijkheid tot navigatie is de nieuwe Kaarten-app bepaald geen verbetering.
/i/1348491255.png?f=thumb)
/i/1348491256.png?f=thumb)
/i/1348491257.png?f=thumb)
/i/1348491258.png?f=thumb)
Facebook
Het was een beetje vreemd: met iOS 5 verscheen Twitter in het Apple-besturingssysteem, maar het veel meer gebruikte Facebook ontbrak. Met de nieuwe versie van iOS maakt ook dit sociale netwerk zijn debuut.
Dat is op diverse punten te merken: in de App Store kunnen 'likes' worden uitgedeeld, apps kunnen toestemming vragen voor automatische toegang tot Facebook-gegevens en vanuit het notificatiecentrum en met Siri kunnen updates worden gepost. Verder worden Facebook-vrienden in de contactenlijst opgenomen en verschijnen evenementen op de kalender.
Vooral die laatste twee features zijn handig; de rest van de functionaliteit is meer voor de show. Het is leuk om op een feestje te demonstreren dat je met Siri een post op Facebook kan zetten, maar in de praktijk zal dat minder vaak voorkomen.
Desondanks is de Facebook-integratie een behoorlijke stap, die veel mensen zullen waarderen. Wie er geen prijs op stelt, hoeft het uiteraard niet te gebruiken. Je bent niet verplicht om alle persoonlijke data op je iPhone te koppelen aan een Facebook-account.
Uitgebreide privacy-instellingen
Eerder dit jaar ontstond ophef omdat apps zonder medeweten van gebruikers privacygevoelige gegevens uploadden. Al snel verscheen er een jailbreak-app, die ervoor zorgde dat apps toestemming vroegen voor bijvoorbeeld de toegang tot contacten. In iOS 5 vroegen apps normaal gesproken alleen toestemming om locatiegegevens te mogen delen.
In iOS 6 zijn uitgebreide privacy-instellingen opgenomen, waarmee je kunt regelen welke apps welke gegevens mogen gebruiken. Dat biedt veel betere controle over het beheer van je gegevens en is wat ons betreft de beste nieuwe feature in iOS 6. Het is te hopen dat andere smartphonebesturingssystemen dit concept snel overnemen.
Niet storen
Een andere handige toevoeging is de Niet Storen-modus. Het zorgt ervoor dat je geen notificaties meer krijgt, en alleen nog door bepaalde personen gebeld kan worden. Je kan bovendien vaste tijden instellen waarop de Niet Storen-functie geactiveerd is, zodat je niet door een of ander spambericht uit dromenland wordt gehaald.
De Niet Storen-functie maakt iets makkelijk wat in eerdere versies ingewikkeld was. Zulke verbeteringen heeft Apple in de loop der tijden al vaak in zijn software verwerkt: het is geen revolutie, maar veel gebruikers gaan er plezier van hebben.
Overige zaken
Nieuw is Passbook, een digitale bewaarplek voor klantenkaarten, instapkaarten en entreebewijzen. Dat heeft grote potentie, zeker als Apple een volgende iPhone met nfc-ondersteuning uitrust, maar is in Nederland voorlopig niet bijzonder nuttig. Er zijn wel enkele initiatieven, maar het aanbod is nog klein. Veelbelovend is dat het is gebouwd op open standaarden en er dus compatibele apps voor andere besturingssystemen kunnen worden gemaakt.
Een andere vernieuwde optie is het menu om zaken te delen: in plaats van de tekstuele lijst icoontjes is er nu een grid met iconen, wat overzichtelijker is. De mogelijkheid om vanuit elke app op je smartphone gegevens te delen, zoals die wel in Android-toestellen zit, ontbreekt nog.
Tot slot heeft het belscherm een kleine update gehad: het kan nu omhoog geveegd worden om extra opties zichtbaar te maken. Zo kan je een geweigerde beller direct een sms'je sturen. Ook kan muziek nu ingesteld worden als wekker en is het mogelijk om in mailtjes foto's toe te voegen. Tot nu toe kon een foto alleen aan een mail worden gehangen vanuit de Foto's-app en niet vanuit de Mail-app.
/i/1348491262.png?f=thumb)
/i/1348491263.png?f=thumb)
/i/1348491264.png?f=thumb)
/i/1348491265.png?f=thumb)
Browser: een gouwe ouwe
Uiteraard gebruikt Apple al vanaf de allereerste versie van iOS het eigen Safari als browser en bij elke nieuwe versie worden slechts kleine veranderingen doorgevoerd. Nieuw in deze versie is dat tabbladen in Safari via iCloud gesynchroniseerd kunnen worden. Dat is handig voor wie meer hardware van Apple heeft, maar omdat er voor elke verkochte Mac tussen de 10 en 15 iOS-devices worden verkocht, is duidelijk dat heel veel Apple-klanten hier geen klap aan hebben.
Verder kunnen webpagina's in landscape eindelijk fullscreen worden weergegeven. Dat werd ook wel eens tijd: iPhones hebben al relatief krappe schermen en de extra interface-elementen maakten de beschikbare ruimte nog kleiner. De fullscreen-functionaliteit werkt met een knop linksonder. Lastig is wel dat de knop van plaats verandert: wie de browser in fullscreen zet en zijn vinger vervolgens op dezelfde plek houdt om de interface weer op te roepen, komt bedrogen uit. De knop zit dan net iets meer naar rechts.
De browser is de snelste die we tot nog toe bij een smartphone hebben gezien. Pagina's worden rap op het scherm gezet en het scrollen gaat zonder haperen, ook als de gebruiker veel teksten of plaatjes over zijn scherm veegt. De browser heeft duidelijk baat bij de toegenomen processorkracht van de iPhone 5.
Op de Frontpage-laden test scoort de iPhone 5 bizar goed; met 0,16 seconden zet hij veruit de snelste tijd neer. De browser van de nieuwe Apple-smartphone is ruim twee keer zo snel als de iPad 3 en de Galaxy S III.
Ook in BrowserMark laat de telefoon zijn spierballen zien: hij presteert iets beter dan de Galaxy S III, al is het verschil hier niet groot. De andere concurrenten blijven ruim bij dit tweetal achter.
Aansluiting en netwerk
Lightning
Apple heeft de klassieke 30-pins connector vervangen door een zogeheten Lightning-aansluiting. Dat hoeft geen verbazing te wekken: de oude connector was wel erg groot voor de dunne iPhone 5 en bovendien zijn de analoge verbindingen van de afgedankte plug anno 2012 niet meer nodig.
De nieuwe connector is symmetrisch, zodat hij niet verkeerd in het toestel kan worden gestopt. Hij is echter niet compatibel met micro-usb, en dat terwijl zowat alle smartphones dat inmiddels ondersteunen. Een mhl-poort was een prima oplossing geweest, waarbij het gedoe met specifieke Apple-kabels tot het verleden had behoord - maar kennelijk vertrouwt Apple niet op de toekomstbestendigheid van die kabel.
Ook de winst op dure accessoires zal voor Apple reden zijn geweest om toch maar weer een eigen connector te ontwerpen. Veel accessoires voor oudere iPhones zijn daardoor inderdaad waardeloos geworden; er zijn adapters, maar die zijn niet in alle gevallen bruikbaar. Wie veel accessoires heeft en een nieuwe iPhone zoekt, is wellicht beter af met een iPhone 4S.
/i/1348771992.jpeg?f=imagenormal "Apple iPhone 5")
Netwerk
Een van de meest prominente features van de iPhone 5 is nog niet bruikbaar in Nederland en dat is 4g via lte. Het toestel ondersteunt de 850Mhz-, 1800MHz- en 2100MHz-banden, terwijl Nederlandse lte-netwerken vooralsnog alleen de 2,6GHz-band gebruiken. Eind oktober zal in Nederland een aantal frequenties opnieuw geveild worden. Van de door de iPhone ondersteunde frequenties wordt daarbij alleen de 1800MHz-band voor lte-netwerken beschikbaar gemaakt.
Hoewel het niet duidelijk is wanneer Nederlandse iPhone 5-gebruikers lte kunnen gebruiken, zal het vermoedelijk minimaal een tot twee jaar duren voordat de dekking een enigszins bruikbare omvang heeft. KPN zou volgens onbevestigde geruchten in december van start gaan met een lte-netwerk op 1800MHz, maar of en op welke schaal dat zal zijn is nog niet bekend. Voorlopig is de lte-ondersteuning van de iPhone 5 in Nederland in elk geval nog nutteloos.
Alternatieven: weinig zo duur
Het aantrekkelijkste alternatief voor de iPhone 5 is wellicht de iPhone 4S. Zoals altijd heeft Apple zijn oudere model in prijs verlaagd. Deze iPhone draait wel hetzelfde iOS 6, maar het grotere scherm en de A6-soc ontbreken.
Samsung en Apple mogen graag doen alsof ze de enige twee fabrikanten van smartphones zijn - en ze zijn in elk geval de grootste. Ziehier het toestel dat de strijd met de iPhone 5 moet aangaan: de Galaxy S III is de snelste Android-smartphone van dit moment. Het toestel is mede door zijn 4,8"-scherm fors groter dan de iPhone 5, en hij is een stuk goedkoper.
HTC's concurrent voor de iPhone 5 - of in elk geval de duurste HTC die nog voor de mainstream-markt bedoeld is - is de One X. Met een prachtig scherm, een rappe quadcore-soc en een strak design heeft de One X een paar sterke punten. De camera is echter wel van mindere kwaliteit dan die van de iPhone 5.
De Nokia Lumia 920 is wat ons betreft de innovatiefste high-end smartphone van dit najaar: het scherm kan met handschoenen aan bediend worden, de camera is afgeveerd en heeft dus optische beeldstabilisatie, en het toestel ondersteunt draadloos opladen en nfc. Dat is een lijst features waar ook iPhone-fans best enthousiast van mogen worden. De prijs en de releasedatum zijn nog niet vrijgegeven, maar het toestel zou volgens geruchten in november uitkomen.
Een van de goedkopere alternatieven voor de iPhone 5 is de Xperia P van Sony. Dit Android 4.0-toestel is ruim de helft goedkoper, en beschikt toch over een 4"-scherm met hetzelfde aantal subpixels als de iPhone 5. De netto resolutie is wel lager, maar de witte subpixels zorgen ook bij direct invallend licht voor goede leesbaarheid. Het materiaalgebruik en het gewicht zijn vergelijkbaar, maar de Xperia P wordt aangedreven door een tamelijk tamme dualcore-soc.
De Galaxy Note 2 is naast de iPhone de duurste telefoon op de markt. Hij draait Android 4.1 en is voorzien van een pen. Het scherm heeft een diagonaal van 5,5" en daardoor is hij veel breder dan de iPhone 5. Hij wordt zo rond oktober in de winkel verwacht en zal dan vermoedelijk tussen de 600 en 650 euro kosten.
Specs en gallery
| Merk en Type |
|---|
| Merk |
Apple |
| Product |
iPhone 5 |
| Variaties |
zwart/wit, 16GB/32GB/64GB |
| Toestel |
|---|
| Telefoonmodel |
bar |
| Invoermethode |
touchscreen |
| Besturingssysteem |
iOS |
| Versie besturingssysteem |
iOS 6.0 |
| Beeldscherm |
|---|
| Schermresolutie |
1136x640 |
| Schermdiagonaal |
4" |
| Schermtype |
lcd |
| Multitouchtouchscreen |
ja |
| Touchscreentechniek |
capacitief |
| Camera |
|---|
| Cameraresolutie |
8 megapixel |
| Camera-autofocus |
ja |
| Flitsertype |
enkele led |
| Resolutie video-opname |
1920x1080 |
| Functionaliteit |
|---|
| Berichten |
e-mail, mms, sms |
| Mp3-ringtones |
nee |
| Gps |
ja |
| Functies |
bewegingssensor, kompas, tril |
| Verbindingen |
|---|
| Mobiele netwerken |
edge, gprs, hsdpa, hspa, lte, umts |
| Frequentiebereik (gsm/umts) |
850MHz, 900MHz, 1800MHz , 1900MHz , 2100MHz |
| Wlan |
802.11a, 802.11b, 802.11g, 802.11n |
| Bluetooth-versie |
Bluetooth 4.0 |
| Connector |
3,5mm headset |
| Technische kenmerken |
|---|
| Werkgeheugen |
1GB |
| Opslaggeheugen |
16GB |
| Accu |
|---|
| Gesprekstijd |
8u |
| Stand-by-tijd |
225u |
| Accutype |
li-ion |
| Uiterlijk |
|---|
| Kleuren |
zwart/wit |
| Gewicht |
112g |
| Lengte |
123mm |
| Breedte |
58mm |
| Hoogte / Diepte |
7,6mm |
:fill(white)/i/1348771986.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348771991.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348771992.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348771993.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348771994.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1348771996.jpeg?f=thumb)
Conclusie: massaproduct
De iPhone 5 is geen revolutionaire stap vanaf de iPhone 4S. Dat was ook niet de verwachting. Apple zal weliswaar bezig zijn met een heel nieuw soort iPhone, maar voor het zover is zal het de huidige lijn verder en verder proberen te perfectioneren. En dat is gelukt.
De meest opvallende vernieuwingen zijn het lagere gewicht en grotere scherm, dat heel mooi is. Het is de vraag of dit formaat 'just right' is, zoals Apple claimt. Er zijn tientallen miljoenen toestellen verkocht die een veel groter formaat hebben en gebruikers daarvan lijken niet massaal de neiging te hebben over te stappen op kleinere telefoons; kennelijk is er ook markt voor grotere telefoons en dat is een markt die Apple bewust links laat liggen.
Bovendien moeten veel mensen zich door het grotere scherm een andere manier van bedienen aanleren: het bedienen van de interface en indrukken van de Home-knop terwijl het toestel stevig in de hand ligt is lastiger, waardoor je hem op de rand van je hand moet balanceren.
De software is weinig anders dan op de iPhone 4S. De 5 is loeisnel en is bovendien de smartphone met de langste accuduur. De Kaarten-app is een duidelijke achteruitgang en Apple had moeten overwegen om het op deze manier nog niet te gebruiken: gebruikers zijn er niet bij gebaat. Dat ook Siri na een jaar nog niet in het Nederlands werkt, is een kleiner minpuntje; Siri is vooralsnog niet meer dan een veelbelovende gimmick.
Het is duidelijk dat Apple veel uit de kast heeft getrokken voor deze nieuwe iPhone. De iPhone 5 is bijna geheel vernieuwd, maar weinig vernieuwend. Niet dat het veel uitmaakt: de iPhone 5 is alles wat Apple nodig heeft om mee te blijven draaien in de top van de smartphonemarkt. Sterker nog: over de hele linie gezien - snelheid, accuduur, scherm, apps - is het de beste smartphone die te koop is, al zijn vooral de Samsung Galaxy S III en HTC One X geduchte concurrenten en kan Nokia wellicht in november met de Lumia 920 ook weer een stevig woordje meespreken. Het is jammer dat de iPhone 5 zo duur is en dat er zo weinig inzit waarmee het Apple het 'wow'-gevoel oproept van een echt vernieuwend product.
De iPhone 5 is alsof een vrouw waarmee je al jaren bent getrouwd een make-over heeft gehad: het ziet er allemaal beter uit, maar het blijft in de basis dezelfde telefoon waarmee je eerder in het huwelijksbootje stapte - en voor veruit de meeste mensen is dat uitstekend.
Pluspunten
-
Mooi scherm
-
Goede accuduur
-
Snel
Minpunten
-
Geen uitbreidbaar geheugen
-
Kaarten-app is ondermaats
-
Duur
Eindoordeel
/i/1348771988.jpeg?f=imagegallery)
/i/1348771989.jpeg?f=imagegallery)
/i/1348771990.jpeg?f=imagegallery)
/i/1348491251.png?f=imagegallery)
/i/1348491252.png?f=imagegallery)
/i/1348491253.png?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1348649163.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1348649302.jpeg?f=imagegallery)
/i/1348649378.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1348649444.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1348649164.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1348649303.jpeg?f=imagegallery)
/i/1348649379.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1348649445.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1348649159.jpeg?f=imagegallery "Foto gemaakt met iPhone 5")
/i/1348491261.png?f=imagegallery)
/i/1348491247.png?f=imagegallery)
/i/1348491248.png?f=imagegallery)
/i/1348491249.png?f=imagegallery)
/i/1348491255.png?f=imagegallery)
/i/1348491256.png?f=imagegallery)
/i/1348491257.png?f=imagegallery)
/i/1348491258.png?f=imagegallery)
/i/1348491262.png?f=imagegallery)
/i/1348491263.png?f=imagegallery)
/i/1348491264.png?f=imagegallery)
/i/1348491265.png?f=imagegallery)
/i/1317760217.png?f=thumbsmall)
:fill(white)/i/1336129576.jpeg?f=thumbsmall)
:fill(white)/i/1330333078.jpeg?f=thumbsmall)
:fill(white)/i/1346921902.jpeg?f=thumbsmall)
:fill(white)/i/1344412832.jpeg?f=thumbsmall)
:fill(white)/i/1346314682.jpeg?f=thumbsmall)
:fill(white)/i/1348771986.jpeg?f=imagegallery)
/i/1348771991.jpeg?f=imagegallery)
/i/1348771992.jpeg?f=imagegallery)
/i/1348771993.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1348771994.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1348771996.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1347476503.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/1347476521.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/1347528944.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/1347868115.jpeg?f=fpa)
/i/1301055229.png?f=fpa)
/u/353185/uniciteit.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/489435/crop5b31f728e5142_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/411309/evilsmiley.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/124672/avatar.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_exif()/u/330556/crop60d8c50279044_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/7714/crop59cb4491e936a_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/237472/canon_eos_logo_small.jpg?f=community){kind=logo}
:strip_icc():strip_exif()/u/91995/th_flcl.jpg?f=community){kind=small}
/u/135779/icon_57.png?f=community){kind=icon}
/u/169118/stewie.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/370910/Ubuntu2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/78837/crop65aea93ebdeaf.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/54579/Static.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/164703/images2.jpg?f=community){kind=small}
/u/269377/arnoud8bit.png?f=community){kind=small}
/u/325211/avatar.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/291024/avatar.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/386815/296252.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/88308/tieinterceptor2%252070.jpg?f=community){kind=small}