Inleiding
HP zit in een stormachtige fase van zijn bestaan; het concern heeft net een ceo-wisseling achter de rug, heeft het mobiele WebOS-platform en de bijbehorende tablet vlak na de introductie laten vallen en, last but not least, worstelt met de vraag of het zijn pc-tak moet afstoten. Desondanks is het nog steeds de grootste computerleverancier ter wereld. Voor een belangrijk deel is de grote hoeveelheid laptops die HP jaarlijks verschuift hiervoor verantwoordelijk.
De Pavilion-lijn is de consumentenlijn van HP en in deze reeks ontvingen wij een dv6. HP levert een grote hoeveelheid configuraties van zijn laptops en dit gaat ook op voor de dv6. Ons model is uitgerust met een Llano-apu van AMD. Hierbij is de gpu geïntegreerd op dezelfde die als de cpu, wat tot betere grafische prestaties zou leiden. Desondanks is de igp bij dit model gecombineerd met een additionele Radeon-gpu.
We hebben dit jaar al de nodige mobiele Intel-processors getest en waren benieuwd of AMD kan meekomen met al het Sandy Bridge-geweld. Verder keken we of het HP is gelukt om een goede laptop rond de apu te bouwen en of de consument daarmee voor weinig geld een prima notebook kan aanschaffen.
Behuizing en scherm
De dv6 komt op het eerste gezicht over als een luxe, stevige laptop en het valt bij die eerste blik nauwelijks te geloven dat het model voor minder dan 600 euro opgepikt kan worden. Nu zijn er wel meer laptops waarbij dit het geval is, denk bijvoorbeeld aan de K53 van Asus, dus een nadere inspectie is vereist.
/i/1318328970.jpeg?f=imagenormal "HP dv6 6105sd")
Het design is in ieder geval niet verkeerd. De laptop is wat aan de dikke kant, maar de strakke cover van aluminium, het kale gedeelte rond het chiclet-keyboard en de licht opstaande rand aan de achterzijde spreken zeker aan. De goedkoop uitziende, glossy bezel en het spiegelende plastic onder het toetsenbord doen hier enigszins afbreuk aan. Bovendien zullen deze delen snel vingerafdrukken en, in het geval van het toetsenbord, stof en ander vuil tonen.
Belangrijker is echter dat er bij nadere inspectie valt af te dingen op de degelijkheid. De metalen rand rond de laptop vertoont kieren en zit op sommige plekken gewoon los. Het rooster waarachter zich de speakers bevinden, zit ook niet goed vast en als we erop drukken, constateren we flink wat speling. De scharnieren van het scherm zijn redelijk stabiel, maar het scherm zelf kunnen we flink heen en weer bewegen als we het bij de hoekpunten vasthouden. De optische drive geeft ook geen solide indruk en maakt een ratelend geluid als we de laptop schuin houden. Zo heeft de laptop twee kanten; aan de ene kant is het van degelijk materiaal gebouwd en geeft de laptop op het eerste gezicht de indruk stevig te zijn, maar aan de andere kant schort er het een en ander aan de afwerking.
/i/1318327801.jpeg?f=imagenormal "HP dv6 6105sd")
Het toetsenbord is van het chiclettype. Er is een numeriek eiland aanwezig en wat lay-out betreft zien we geen gekke dingen. De vierkante toetsen zijn wat aan de kleine kant, maar de feedback is goed. De dv6 heeft een groot touchpad, dat goed reageert. Ook bewegingen met meer dan één vinger worden goed geregistreerd. De muisknoppen zijn niet ingebouwd en de fysieke knoppen voelen wat goedkoop aan.
Het scherm is glossy en het spiegelende effect wordt versterkt door de glossy bezel. De resolutie is uiteraard 1366x768 pixels, zoals bij de meeste 15,6"-laptops. Het betreft een tn-paneel, dus de kijkhoeken zijn erg mager. Dit is bij het gros van de laptops zo, maar de dv6 heeft tegelijk een lage schermhelderheid.
Apu, gpu en aansluitingen
AMD bracht halverwege 2011 zijn Llano-lijn voor laptops uit. Llano is AMD's benaming voor zijn accelerated processing units, oftewel apu's. Hiermee wil het concern aangeven dat het niet alleen een cpu, maar ook een gpu is. AMD verdeelt Llano in drie series: A8, A6 en A4, waarbij de eerste twee quadcores zijn en de A4 het met twee cpu-cores moet doen. Het verschil tussen A8 en A6 zit hem in de hoeveelheid gpu-cores. A8 zou met de mobiele Core i5 en Core i7 moeten concurreren, terwijl de A6 de strijd met de Core i3 moet aangaan.
/i/1318327802.jpeg?f=imagenormal "HP dv6 6105sd")
Apu en gpu
Het hart van deze dv6 is de A6-3410MX van AMD. Het cpu-deel is een quadcore met een kloksnelheid van 1,6GHz met turbo naar 2,3GHz. De cores zijn gebaseerd op dezelfde architectuur als die van de Phenom II en Turion II, alleen worden de apu's op 32nm in plaats van 45nm geproduceerd, wat de nodige energiebesparingen moet opleveren. De tdp van de chip is 45W. Gezien de kloksnelheid en het geringe verschil van de architectuur met die van de voorgaande laptopchips van AMD, hebben we geen hoge verwachtingen van de prestaties, al zullen de quadcores hier het nodige goedmaken. Echte snelheidswinst zien we waarschijnlijk pas in de nieuwe Llano-lijn, die in 2012 moet uitkomen en die rondom Bulldozer-cores zal worden opgetrokken.
Het gpu-deel is de Radeon HD 6520G. Deze heeft 300 cores die op 400MHz lopen. Dit gedeelte is eveneens op 32nm geproduceerd en de architectuur is gebaseerd op die van de Radeon HD 5570, oftewel de Redwood-gpu. Onderdeel van de videochip is de universal video decoder 3 van AMD, die hd-video efficiënt decodeert in bijvoorbeeld h264 en vc1.
/i/1318327803.jpeg?f=imagenormal "HP dv6 6105sd")
Er is echter niet alleen een geïntegreerde videochip aanwezig, maar ook een dedicated gpu. Dit is de Radeon HD 6750M, die over 480 streamprocessors beschikt. De coreklok loopt op 600MHz en deze chip wordt nog op 40nm gebakken. De combinatie van de 6520G van de apu met de extra 6750M-gpu wordt Radeon HD 6755G2 genoemd door AMD, waarmee het bedrijf het de consument niet makkelijker maakt. Toch is er wel wat voor te zeggen om de combi een nieuwe naam te geven. Beide videochips draaien namelijk in asymmetrische CrossFire-opstelling, door AMD Dual Graphics genoemd. Beide gpu's kunnen dus tegelijk frames renderen, hetgeen in theorie een snelheidswinst oplevert.
De dv6 is verder van 4GB geheugen en een harde schijf van 500GB voorzien. De hdd roteert op 7200rpm. Deze specificaties zijn standaard voor een laptop in deze prijsklasse.
Aansluitmogelijkheden
Als we de aansluitingen op de HP-notebook aanschouwen, zien we aan de rechterkant twee audio-uitgangen, die kennelijk bedoeld zijn om met twee koptelefoons samen muziek te kunnen beluisteren. Daarnaast zit de audio-ingang. Verder zitten er twee usb 3.0-poorten, wat een mooie hoeveelheid is. Ook zien we rechts de gigabit-ethernetpoort, hdmi en nog een vga-poort.
Aan de linkerkant zitten nog twee usb 2.0-poorten en verder treffen we hier alleen de optische drive en de voedingsaansluiting aan. Aan de achterkant zitten geen interfaces en vooraan kunnen we geheugenkaarten in de daarvoor bestemde sleuf steken. We missen niet echt interfaces, displayport was misschien nog aardig geweest, maar esata is overbodig door de aanwezigheid van het duo usb 3.0-poorten.
:fill(white)/i/1318327797.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318327799.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318327800.jpeg?f=thumb)
Op de notebook zit verder nog een vingerafdruklezer, die in combinatie met de Simplepass-applicatie van HP toegang tot de laptop biedt op basis van fingerprint-identificatie. Deze feature zien we toch niet veel op consumentennotebooks en verwachten we eerder op zakelijke modellen. Naast de aan- en uitknop treffen we nog een speciale knop aan waarmee de browser geopend kan worden. Waarom hiervoor een dedicated knop nodig is, is ons niet duidelijk. Knoppen voor bijvoorbeeld mediabediening zijn er verder niet; dit moet met de functiekeys gebeuren.
Software
Er is enige bloatware aanwezig op de laptop. Op het bureaublad zien we standaard bijvoorbeeld al links naar Snapfish, eBay en Skype. Verder beschikt de laptop out-of-the-box over onder andere de Cyberlink-mediasuite, de Microsoft Bing Bar, Magic Desktop en Norton Internet Security. Van HP zelf zijn standaard de Games-applicatie, die een schil voor Wild Tangent-toegang blijkt te zijn, On Screen Display, Power Manager en Quick Launch aanwezig. Overdreven veel bloatware is er niet en gelukkig ontbreken al te opdringerige applicaties.
Synthetische benchmarks
We testten de apu en de Radeon-gpu met onze gebruikelijke testprogramma's. We waren vooral benieuwd hoe de A6 ten opzichte van de Core i3 presteert, aangezien dit volgens AMD de concurrent is.
Bij de singlecoretest moet de AMD-apu het afleggen tegen de Core i3, die met 2,1GHz ook over een hogere kloksnelheid beschikt. Het verschil is zelfs erg groot.
Bij het onderdeel waarin alle cores worden benut, is het verschil tussen de AMD-quadcore en de Core i3-dualcore veel minder groot. Toch presteert de Intel dankzij HyperThreading nog net iets beter.
Bij de OpenGL-benchmark is opnieuw het systeem met Core i3 en GeForce 520M de grote concurrent en haalt de dv6 dat systeem niet in.
Bij de grafische benchmark 3DMark scoort de apu met additionele gpu erg goed op het gpu-onderdeel. De GT 540M wordt hier verslagen.
Bij het Physics-onderdeel is de processor weer van belang en dat is te zien aan de score.
Bij de P-score kan de dv6 meedoen met de grotere jongens, dankzij de goede gpu-score.
We nemen 3DMark Vantage ook nog even ter hand. We zien hier bijvoorbeeld dat de cpu minder presteert dan de zuinige Core i7 2677M van Intel.
3DMark Vantage kent de gpu-combi van AMD hier minder punten toe. De dv6 komt hier tussen de GT 525M en de GT 520M van Nvidia terecht.
Uiteindelijk levert dit een middelmatige score op.
Als we een indicatie proberen te krijgen van de sequentiële leessnelheden met Crystal Disk Mark, zien we dat de hdd-scores te vergelijken zijn met die van andere laptops met 500GB-hdd's die op 7200rpm roteren.
Ook de schrijfsnelheden zijn in lijn met de verwachting.
Praktijkbenchmarks
We gebruiken ook de reeks desktopprogramma's van onze benchsuite om de prestaties te meten.
De exporttest van Lightroom toont dat de A6 op dit gebied beter presteert dan de Core i3. Waarschijnlijk gaat Lightroom beter om met vier fysieke cores dan met HyperThreading.
Bij het decoderen van een video met Handbrake, weet de Core i3 echter weer een rappere tijd neer te zetten.
Het bewerken van een afbeelding met Photoshop gaat de AMD niet zo goed af. De achterstand op de Core i3 is vrij groot.
Ook doorloopt de A6-apu onze rendertest van Premiere Pro CS5 met de h264-codec niet zo snel als de Core i3.
| Quickpar |
| Systeemnaam | Processor | In seconden, lager = beter |
| Dell XPS 14z |
Core i7-2640M |
****
186,00 |
| Dell XPS 15z |
Core i7-2620M |
****
187,00 |
| Asus N53 |
Core i7-2720QM |
****
197,00 |
| Lenovo Thinkpad X1 |
Core i5-2520M |
****
206,00 |
| HP Envy 17 |
Core i7 2630QM |
*****
216,00 |
| Asus UX31 |
Core i7 2677M |
*****
223,00 |
| Asus U31S |
Core i3 2310M |
******
297,00 |
| HP ProBook 5330m |
Core i3 2310M |
******
298,00 |
| HP Pavilion DV6-610ed |
AMD A6-3410MX |
*********
397,00 |
Bij de singlethreaded reparatietest van Quickpar is het de lage kloksnelheid van de AMD-apu die de chip hier de das omdoet.
Gamingbenchmarks
Om de gpu-prestaties niet alleen van de synthetische benchmarks te moeten afleiden, draaien we nog enkele games op de dv6 en meten we de fps. Helaas hebben we nog weinig vergelijkingsmateriaal.
| AvP - 1366x768 - High - 0xAA/16xAF |
| Systeemnaam | Gpu | Minimum / Gemiddeld aantal fps, hoger = beter |
| MSI GT683R |
GTX560M |
*****
+
***
25,0 / 39,7 |
| Asus Lamborghini VX7 |
GTX460M |
****
+
***
21,0 / 33,7 |
| Alienware M14x |
GT555M |
***
+
**
15,0 / 26,1 |
| Asus N53 |
GT 540M |
**
+
**
11,0 / 19,5 |
| HP Pavilion DV6 |
HD 6750M |
*
+
*
7,0 / 11,6 |
Bij Alien vs Predator zijn de prestaties niet om over naar huis te schrijven. Duidelijk is dat er nog geen driveroptimalisaties voor deze game zijn doorgevoerd.
Bij de oudere game Batman Arkham Asylum, opgetrokken rond de Unreal-engine, zetten we de settings op medium. De framerates komen hierdoor op een goed gemiddelde van 78 uit, veel beter dan de GT 525M bijvoorbeeld, maar de minima zinken af en toe flink.
| Far Cry 2 - 1366x768 - High - 0xAA |
| Systeemnaam | GPU | Minimum / Gemiddeld aantal fps, hoger = beter |
| MSI GT683R |
GTX560M |
*******
+
**
54,5 / 68,5 |
| Asus Lamborghini VX7 |
GTX460M |
******
+
**
47,5 / 59,8 |
| Alienware M14x |
GT555M |
****
+
*
35,8 / 44,9 |
| Asus N53 |
GT 540M |
****
+
*
34,9 / 44,8 |
| HP Pavilion DV6 |
HD 6750M |
***
+
**
26,4 / 37,6 |
| Dell XPS 15z |
GT 525M |
***
+
*
24,1 / 32,0 |
Bij Far Cry 2 hebben we gelukkig meer vergelijkingsmateriaal. Hier zetten we de instellingen weer op maximaal, hoewel we geen AA hebben toegepast. We zien dat de AMD-apu-en-gpu-combinatie het moet afleggen tegen de Asus N53 met Core i7-quadcore en GeForce GT 540M, maar de Dell XPS 15z met Core i7-dualcore en GT 525M wordt verslagen.
De voorzichtige conclusie luidt dat de dv6 met AMD-apu en -gpu, gezien zijn prijs, redelijk presteert bij het draaien van games. Oudere games op middelmatige settings zijn geen probleem, maar actuele spellen kan de laptop hooguit op lage instellingen draaien.
Accuduur
We zijn benieuwd welke invloed de aanwezigheid van de apu-quadcore met videochip in combinatie met de extra gpu heeft op de accuduur. Aan de grootte van de accu zal het in ieder geval niet liggen. HP heeft een accu van meer dan 62000mWh gebruikt, waarmee de laptop het wel even moet uithouden. We zetten de brightness vast op 180cd/m²
Bij onze videotest hield de dv6 het 200 minuten uit en dat is geen topscore, maar het is ook niet slecht. De Asus U31S-ultraportable houdt het met kleinere accu, Core i3 en GT 520M iets langer uit, maar heeft dan ook 13,3"-scherm.
Bij de browsertest wordt met een Firefox-extensie een vaste lijst websites in een loop geladen. Op de achtergrond speelt Windows Media Player continu een mp3-bestand af. Hier is het verschil met het Core i3-systeem opgelopen. De tijd van 250 minuten is desondanks redelijk.
Gallery en specificaties
| Merk en type |
| Merk |
HP |
| Productserie |
Pavilion |
| Type |
Dv6-6105sd (LZ545EA) |
| Technische specificaties |
| Cpu-type |
AMD A6-3410MX |
| Snelheid |
1,6GHz |
| Moederbordchipset |
AMD RS880M |
| Geheugengrootte |
4GB |
| Geheugentype |
Ddr3 (sodimm) |
| Video-interface |
| Schermdiagonaal |
15,6" |
| Videochip |
Radeon Mobility HD6750 |
| Video uit |
D-Sub (vga), hdmi
|
| Schermresolutie |
1366x768 (wxga wide) |
| Backlight |
Led: edge-lit |
| Opslag |
| Opslagcapaciteit |
500GB |
| Hardeschijftype |
7200rpm |
| Interfaces |
| Verbinding (usb/fw) |
2x usb 2.0, 2x usb 3.0 |
| Verbinding (wlan) |
802.11b, 802.11g, 802.11n |
| Verbinding (ethernet) |
Ethernet 1Gbps |
| Overige specificaties |
| Laptopextra's |
Cardreader, vingerafdruk scanner, webcam |
| Besturingssysteem |
Windows 7 Home Premium |
| Gewicht |
2,91kg |
| Kleuren |
Grijs |
| Bijzonderheden |
Energy Star®-gekwalificeerd; Epeat Silver® |
| Taal |
| Indeling |
Qwerty |
Conclusie
De Pavilion dv6 6105sd is geen verkeerde laptop, maar het apparaat beschikt over enkele eigenschappen die de prijs moeilijk te rechtvaardigen maken. Positief is dat de notebook er goed uitziet. Met zijn cover, het deel rond het keyboard met geborsteld-aluminiumlook, het donkere, platte keyboard en groot touchpad mag de dv6 er zeker zijn.
Ook positief is dat deze Pavilion een echte mainstreamnotebook is, waarbij HP weinig steken heeft laten vallen als we kijken naar de eisen voor dit type notebook. Het model beschikt over een quadcore met de nodige grafische power en heeft met vier usb-poorten, waaronder twee van het 3.0-type, voldoende uitbreidingsmogelijkheden. Met 4GB en een 7200rpm-schijf van 500GB hebben we ook wat geheugen betreft weinig meer te wensen.
In de praktijk ligt de performance echter achter op die van concurrerende modellen. Op zich zijn de prestaties van de A6-apu en de additionele gpu van AMD niet eens slecht te noemen. Op gpu-gebied zijn deze zelfs heel redelijk, afhankelijk van de applicatie. Een jaar geleden zou het bedrijf hiermee goud in handen hebben gehad. Het grote probleem van AMD, en daarmee van HP, is echter dat er tegenwoordig goedkope notebooks met Sandy Bridge Core i3's en Core i5's te vinden zijn, die dan ook nog over gpu's beschikken met prestaties die vergelijkbaar zijn met die van de Radeon-combinatie van het model uit deze test. Voorbeelden staan in de laatste Notebook Best Buy Guide.
Daar komt bij dat HP bij dit model wat steekjes heeft laten vallen in de afwerking, wat de fabrikant op flinke puntenaftrek komt te staan. Deze Pavilion dv6 is zoals gezegd geen slechte laptop, maar op prijs/prestatie wordt hij afgetroefd door concurrenten als de K53 van Asus. Ook vanwege de in onze ogen matige afwerking kunnen we toch niet echt van een aanrader spreken.
Eindoordeel
:fill(white)/i/1318327797.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318327799.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318327800.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1318327797.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1318327798.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1318327799.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1318327800.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1318327801.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1318327802.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1318327803.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1318327804.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1318328970.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1312540904.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/1312540904.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/3550/S2462.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/326874/crop588097c82e375_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/362349/lag-kills-people.jpg?f=community){kind=small}
)
:strip_icc():strip_exif()/u/411309/evilsmiley.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/180748/avatar%2520nieuw%252060x60.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/109539/avatar_kerst_still.jpg?f=community){kind=avatar}
/u/179105/crop5e14ab18a929c_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/166828/gnome-foot.png?f=community){kind=small}
/u/106079/crop58c7cd975e5a1_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/57010/goku-mini.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/386815/296252.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/295228/cortana.gif?f=community){kind=small}
/u/165259/crop57476c36cb80a_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/352195/crop565217718c5e0_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/296445/crop5dc080c91c573_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/401441/gSXpR.gif?f=community){kind=small}