Voor de special is dit keer een Digital Audio Workstation uitgekozen. Het werkstation is een tijdje afwezig geweest, maar komt in deze BBG terug en wel in de vorm van een model dat normaliter weinig aandacht krijgt, namelijk een workstation voor muzikanten en producers. Het grote probleem is dat dit type systeem over niche-onderdelen beschikt en aan zeer diverse eisen moet voldoen. Het moet geschikt zijn voor een muzikant die alleen zijn midi-piano aansluit tot een producer die muziekstukken afmixt en een muzikant die eigen werk opneemt. Dit workstation moet allround en dus geschikt voor de beginnende en wat meer gevorderde gebruiker zijn. Monitor-speakers en hardware-mixers zijn buiten beschouwing gelaten. Het was al moeilijk genoeg om voor de geluidskaart overeenstemming te bereiken. Het budget werd op 2000 euro gezet, maar minder besteden verdient altijd de voorkeur uiteraard. Om deze reden hebben we ervoor gekozen om meerdere geluidsinterfaces aan te raden, voor hogere en lagere budgetten.
Basisonderdelen
:fill(white)/i/1263996520.jpeg?f=thumbsmall)
Het hart van het workstation is de van AMD afkomstige Phenom II X4 925. Deze quadcore tikt op een kloksnelheid van 2,8GHz en 6MB aan L3-cache. Dit biedt voldoende rekenkracht voor de meeste gebruikers. Er is ook ruimte om een goedkopere cpu te kiezen voor gebruikers die minder eisen en minder willen uitgeven. Deze muzikanten kunnen dan bijvoorbeeld een AMD Athlon II X4 620 nemen. Deze quadcore biedt een lagere snelheid en minder cache, maar heeft ook een lagere prijs. Voor een snellere en iets duurdere cpu kiezen is ook nog mogelijk. Voor een bescheiden meerprijs kan er gekozen worden voor een AMD Phenom II X4 965, die zijn werk op en kloksnelheid van 3,4GHz verricht. AMD Phenom II x4 965
AMD Athlon II X4 620
:fill(white)/i/1255443147.jpeg?f=thumbsmall)
Zonder dat de koper er diep voor in de buidel hoeft te tasten, levert Cooler Master met zijn Hyper 212 plus een zeer stille en goed koelende koeler. De fan is bevestigd met rubbers zodat trillingen niet door worden gegeven aan de rest van het systeem. Er is ook de mogelijkheid om een tweede fan te installeren. Zo kan met twee zeer traag draaiende fans nog betere koeling verkregen worden, terwijl de geluidsproductie laag blijft. Nog beter is de oude Scythe Zipang, maar die is door het bedrijf helaas vervangen door de minder presterende de Zipang 2.Frostytechs review van de Hyper 212plus
:fill(white)/i/1260440231.jpeg?f=thumbsmall)
Alle componenten worden met elkaar verbonden via het moederbord. Zeker bij een digital audio workstation is goede connectiviteit een must. Deze connectiviteit wordt verzorgd door het GA-77TA-UD3-bord van Gigabyte. Voor een schappelijke prijs levert dit bord erg veel features. Niet alleen bezit het bord zes usb 2.0-poorten, maar ook zijn er twee firewire- en twee usb 3.0-poorten aanwezig. De firewire-connectie wordt geleverd door een Texas Instruments-chip en de usb 3.0-connectie wordt verzorgd door een chip van NEC.
:fill(white)/i/1252311955.jpeg?f=thumbsmall)
Geheugen is erg belangrijk om extra latency te voorkomen. Hoe minder werk via de harde schijven verloopt, hoe sneller het systeem reageert, wat erg belangrijk is bij het werken met grote audiobestanden. Om hiervoor te zorgen is er gekozen voor 8GB ddr3-geheugen. Dit GeIL-setje loopt op 1333MHz met een cas latency van 7.
:fill(white)/i/1266436821.jpeg?f=thumbsmall)
Er is gekozen voor een losse videokaart in plaats van een geïntegreerde videochip. De reden is dat de geïntegreerde gpu de monitoren niet beide op een digitaal signaal kan aansluiten. Club 3D komt met een passief gekoelde, en dus stille Radeon HD 5450 en dit model biedt met een hdmi- en dvi-uitgang wel twee digitale uitgangen. Ook biedt de HD 5000-serie met DirectX 11 mogelijk voordelen voor de toekomst.
:fill(white)/i/1252682802.jpeg?f=thumbsmall)
In een systeem waar latency, snelheid en stilte een must zijn, kan een ssd eigenlijk niet ontbreken. Programma's die iets van het opslagmedium willen opvragen hebben dankzij de latency van rond de 1ms een stuk minder last van vertraging dan bij gebruik van een normale harde schijf, waar de latency gemiddeld 15 ms is. Doordat de schijf geen bewegende onderdelen bevat, maakt deze ook geen geluid. Intel biedt met zijn Postville al een tijd een solid state drive die goeie prestaties levert. De Intel blinkt vooral uit in random i/o. De R5-versie wordt met een bracket voor plaatsing in een 3,5"-bay geleverd.
/i/1235656414.gif?f=thumbsmall)
Voor de bulk opslag van samples en geproduceerde tracks, biedt Seagate met zijn 7200.12-lijn redelijk snelle, maar vooral stille opslag. De 7200.12 roteert op 7200rpm en biedt 32MB aan cache. De Seagate is iets langzamer wat latency betreft dan de concurrerende Samsung F3, maar is wel stiller. De echte stilte-fanaten, die minder geven om de snelheid van hun opslagschijf, kunnen bij Western Digital terecht, die met de Green-serie stille schijven levert die op 5400rpm draaien.Techreport review van de 7200.12
Tomshardware review van de 7200.12
:fill(white)/i/1251466056.jpeg?f=thumbsmall)
De redelijk stille schijf is natuurlijk niet stil genoeg. De laatste geluiden worden nog gedempt met deze Quiet Drive van Scythe. Deze bevat foam om zo de laatste tik of klik aan het gehoor te onttrekken.

Het Nederlandse Nexus levert met zijn Value 430 een zeer stille voeding, die ook nog een nette prijs heeft. De lage geluidsproductie zorgt er voor dat het totale geluid dat het systeem produceert binnen de perken blijft. De capaciteit van 430 watt is ook ruim voldoende voor dit systeem.Silent PC review van de Nexus Value 430
:fill(white)/i/1244204138.jpeg?f=thumbsmall)
Echt slechte branders bestaan niet echt meer. De Sony Optiarc AD7240S biedt goeie prestaties voor een lage prijs. Als kanttekening kan geplaatst worden dat het mogelijk niet de stilste drive is, maar deze zal toch niet continu in werking zijn dus een groot probleem is dit niet.
:fill(white)/i/1231254836.jpg?f=thumbsmall)
Om te zorgen dat niet alle muzieknummers waar de gebruiker naar luistert onbedoeld zijn voorzien van achtergrondruis is een stille behuizing cruciaal. De Cooler Master Sileo 500 biedt voor een bescheiden bedrag een midi-tower die bekleed is met geluidabsorberende matten en twee stille 12cm-fans die hun werk op 800rpm doen. Deze langzaam draaiende fans zorgen er voor dat de warmte-afvoer misschien niet geweldig is, maar de geluidsproductie blijft hierdoor wel erg laag.Silent PC review van de Cooler Master Sileo 500
:fill(white)/i/1267175025.jpeg?f=thumbsmall)
Het onderdeel dat een systeem tot een echt audiowerkstation maakt is natuurlijk de geluidskaart. Deze zorgt niet alleen voor het geluid zelf, maar ook voor de connectiviteit naar de audio-randapparatuur. Het probleem is dat het lastig is om een bepaald model als 'beste' aan te wijzen. Gekozen is voor een niet te dure externe geluidskaart. Deze wordt gemaakt door M-Audio. De Fast Track Pro levert twee front-panel mic/line-inputs, s/pdif digitale i/o en midi in- en output. Dit alles wordt op de workstation aangesloten via usb.
Alternatief: Een goedkopere interne kaart die veel van deze opties ook biedt is de M-Audio Audiophile 2496. Deze kaart is bedoeld voor muzikanten die niet veel aansluitingen nodig hebben en de voorkeur aan een intern onderdeel geven, maar wel kwaliteit willen. Extern heeft echter wel de voorkeur boven intern, aangezien dit minder elektromagnetische storing van omliggende componenten oplevert: in de audioweergave kan dit te horen zijn als ruis.
Alternatief: Voor meer opties en hogere kwaliteit kijken wij naar de Focusrite Saffire PRO 24 DSP. Deze biedt 16 in- en 8 outputs. De externe geluidskaart wordt aangesloten met behulp van firewire, waardoor de belasting op de cpu minimaal is. Motu UltraLite-mk3 biedt niet alleen goeie kwaliteit, maar ook zowel een usb- als een firewire-aansluiting. De prijs is wel aan de stevige kant.M-Audio Audiophile 2496
Focusrite Safire pro 24 DSP
Motu Ultralite MK3
Randapperatuur
:fill(white)/i/1249308699.jpeg?f=thumbsmall)
Een groot schermoppervlak zorgt ervoor dat audiobewerking prettiger verloopt. Deze schermen van LG bieden met een diagonaal van 23 inch en een 1080p-resolutie meer dan genoeg ruimte en pixels om efficiënt en zorgenloos te werken.
:fill(white)/i/1228307293.jpg?f=thumbsmall)
Om de workstation goed te bedienen moet er natuurlijk een goede invoerset aanwezig zijn. Logitech levert met zijn Pro Cordless-desktoplijn een mooi zakelijk setje af, die over genoeg extra knoppen beschikt. De muis ligt door zijn vorm misschien niet voor iedereen lekker in de hand, maar biedt met 1000dpi en 8 knoppen wel veel functionaliteit en precisie.

Om beide schermen aan te kunnen sluiten op de digitale uitgangen, is er een verloopkabel nodig van hdmi naar dvi.
Product | Prijs | Act.Prijs | |
---|---|---|---|
Processor | AMD Phenom II X4 925 | € 119,95 | Onbekend |
Cpu-koeling | Cooler Master Hyper 212 Plus | € 22,19 | Onbekend |
Moederbord | Gigabyte GA-770TA-UD3 | € 77,85 | Onbekend |
Geheugen |
GeIL GV34GB1333C7DC | € 198,- | Onbekend |
Videokaart | Club3D HD 5450 512MB Noiseless Edition | € 37,44 | Onbekend |
Ssd |
Intel Postville X25-M SSDSA2MH080G2R5 80GB | € 199,- | Onbekend |
Harde schijf | Seagate Barracuda 7200.12 ST31000528AS, 1TB | € 72,- | € 39,- |
Hardeschijfkoeling | Scythe Quiet Drive | € 29,95 | Onbekend |
Voeding | Nexus Value 430 | € 53,20 | Onbekend |
Optische drive | Sony AD-7240S | € 18,33 | Onbekend |
Behuizing | Cooler Master Sileo 500 | € 59,- | Onbekend |
Geluidskaart | M-Audio Fast Track Pro | € 155,- | Onbekend |
Monitor | LG W2343T | € 290,- | Onbekend |
Desktopset | Logitech Pro 2800 Cordless Desktop | € 39,06 | Onbekend |
KVM-kabels | Merkloos HDMI - DVI Kabel HQ 1.5 meter | € 7,79 | Onbekend |
Totaalprijs bij opstellen BBG | € 1.378,76 | € 39,- |
De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kunnen opgezocht worden door hier het systeem te bekijken.