Inleiding
De HTC Touch Diamond2 blijkt voor veel Tweakers een interessant toestel. Al sinds de aankondiging in februari wordt er op GoT druk over deze opvolger van de Touch Diamond gediscussieerd. Dat is ook niet zo gek: de Diamond2 lijkt een combinatie te bieden van de beste eigenschappen van de Touch Diamond en Touch HD, die respectievelijk tweede en derde werden bij de verkiezing van de beste smartphone van 2008.
Eerder publiceerde Tweakers.net al een uitgebreide preview van dit toestel, waarin alle wijzigingen ten opzichte van de Touch Diamond werden besproken. De conclusie luidde dat vooral de TouchFlo3D-software van HTC verbeterd is; de hardwarewijzigingen zijn minimaal.
Deze review is daarom voor een groot gedeelte gemaakt aan de hand van vragen die GoT-bezoekers stelden na een oproep in de topics over de Touch Diamond en de Diamond2. Die vragen gingen vooral over het dagelijks gebruik van het toestel: hoe lang gaat de accu mee? Hoe typt het toetsenbord? Is er een led-indicator die aangeeft dat je een oproep hebt gemist? En de belangrijkste vraag is natuurlijk: is deze Diamond2 het waard om de oude Diamond of Touch HD in te ruilen?

Specs en prijzen
Specificaties
| Merk en type |
Merk |
HTC |
Type |
Touch Diamond2 UK |
Besturingssysteem (gsm) |
Windows Mobile 6.1 Professional |
Taal (gsm) |
Nederlands |
| Processor en geheugen |
Cpu (pda/gsm) |
Qualcomm MSM7200 |
Kloksnelheid |
528MHz |
Geheugenkaart-type (gsm) |
Secure Digital Micro |
Ram |
288MB |
Intern geheugen (pda/gsm) |
512MB |
| Kleur |
Kleuren |
zwart |
| Gewicht en omvang |
Gewicht |
117,5g |
Lengte |
52mm |
Breedte |
107mm |
Dikte |
13mm |
| Energie |
Gesprekstijd |
5u |
Stand-by-tijd |
500u |
Accu-capaciteit |
1100mAh |
Accutype |
Li-ion |
| Netwerk |
Mobiele netwerken |
hsdpa, wcdma |
Verbinding (wlan) |
802.11b, 802.11g |
Frequentiebereik (gsm/umts) |
850MHz, 900MHz, 1800MHz , 1900MHz, 2100MHz |
| Functies |
Berichten |
E-mail, mms, sms |
| Beeldscherm |
Schermresolutie |
480x800 pixels
|
Schermdiagonaal |
3,2" |
Secundair scherm |
Nee |
| Camera |
Resolutie |
5 megapixel |
| Multimedia |
Ringtone |
polyfoon, mp3 |
Audioformaten |
aac, aac+, amr-nb, amr-wb,eaac, mp3, wav, wma
|
Eerste indruk
In de aanloop naar de release hebben we drie verschillende versies van de Diamond2 gezien. De eerste had dezelfde knoppen als bijvoorbeeld de Touch HD onder het scherm: Opnemen, Home, Back en Ophangen. Microsoft vroeg HTC echter om een hardwareknop met een Windows-logo op het toestel te zetten.
Toen zat HTC met een probleem: omdat het Windows-logo het startmenu van Windows Mobile moest activeren, had HTC geen toets meer over om het thuisscherm van zijn eigen TouchFlo3D-software te activeren. Lang was daar geen oplossing voor, maar die is er te elfder ure toch gekomen: HTC heeft het icoontje onder de Ophangen-knop geplaatst. Deze oplossing vinden we niet erg fraai: het plaatje detoneert nogal met de verder maagdelijke metalen behuizing.
Een ander opmerkelijk verschil met de Diamond is de achterzijde van het toestel. Een van de belangrijkste eyecatchers van de Diamond is de hoekige achterkant, al heeft deze als nadeel dat het toestel niet stabiel op tafel lijkt te kunnen liggen. De Diamond2 heeft een volledig gladde achterkant: het hoekige Diamond-thema komt wel terug in het metalen driehoekje rond de camera op de achterkant.
De Diamond2 is iets groter, dikker en zwaarder dan zijn voorganger. Dat verschil is in de praktijk goed te voelen. Waar de Diamond nog omschreven kan worden als een compact toestel, zeker voor een smartphone, is de Diamond2 duidelijk van een ander formaat. Doordat het toestel ook langer is, voelt hij iets minder comfortabel aan.
Het toestel dat door Tweakers.net werd gereviewd, week op een aantal punten af van de telefoon die in de winkel zal liggen. Zo ontbraken de handleiding en de cd met software. Bovendien was de software volgens HTC nog niet af, al vielen ons nauwelijks nog bugs of andere ongerechtigdheden op.
De doos van de Diamond2 bevat een headset en een usb-kabel, die samen met een adapter ook de lader vormt. Het verlichte logo op de lader van de Diamond, waarmee wordt aangegeven dat de telefoon wordt opgeladen, ontbreekt op de lader van de Diamond2. Met het reviewexemplaar werd verder nog een leren hoesje meegeleverd, dat precies om het toestel past en handig in het gebruik is. In de retailexemplaren ontbreken die volgens reacties op GoT.

Hardware en netwerk
Waar de eerste Touch Diamond als een heus stijlicoon werd gepresenteerd, geldt dat voor de Diamond2 in veel mindere mate. Het toestel is beslist niet lelijk, maar er is in de tien maanden sinds de release van de Touch Diamond het nodige veranderd en een elegant, dun Windows Mobile-toestel is allang geen uitzondering meer.
Scherm
Het scherm meet 3,2" en geeft 800x480 pixels weer, de hoogste resolutie die momenteel op de markt is. Daarmee lijkt het toestel nog het meest op de Touch HD, die een 3,8"-scherm heeft en eveneens met vier knoppen onder het scherm is uitgerust. Het scherm is wat meer verzonken dan bij de Diamond en de Touch HD: het ligt daadwerkelijk 'in' het toestel en voelt zachter aan.
Dat heeft onder bepaalde omstandigheden de vervelende bijwerking dat nagels of een stylus niet goed over het scherm kunnen 'glijden'. Dat effect doet zich overigens niet heel vaak voor. Het scherm voelt ook zachter aan dan die van de Diamond en de Touch HD: het kan ingedrukt worden, terwijl de andere twee een scherm van hard glas leken te hebben.
Het voordeel is dat er minder snel krassen op het beeldscherm komen: waar scherpe nagels op de vorige Diamond nog wel eens sporen konden nalaten, is dat bij de nieuweling niet het geval. Het scherm werkt, na enige gewenning, beter dan de schermen van de Touch HD en de Diamond: er is minder druk nodig van de vingers om het toestel tot actie te bewegen. Het is echter nog niet vergelijkbaar met de capacitieve schermen van onder meer de iPhone en de T-Mobile G1.

Uiterlijk
Nieuw aan de voorkant is de zoombar, die onder meer in Opera Mobile en bij het bekijken van foto's van pas komt. In de eerste Diamond moest de centrale ronde knop worden gebruikt om in- of uit te zoomen. De toegevoegde waarde van het balkje is beperkt: wie snel wil zoomen, kan ook twee tikjes op het scherm geven. Het is wel een aardige opvulling van de anders loze ruimte onder het scherm, maar het opschrift is onder veel omstandigheden slecht zichtbaar.

Firefighter2 wilde weten hoe de Diamond2 laat zien dat de telefoon opgeladen wordt of dat er een nieuw bericht is. De indicators van de eerste Diamond, die achter de centrale bedieningstoets zaten, zijn vervangen door een eenvoudig ledje links naast de speaker boven het scherm. Een rode kleur geeft aan dat het toestel wordt opgeladen, en als dat klaar is wordt het ledje groen. Als hij groen knippert, is er een nieuw bericht. Er zijn geen ledjes om de status van bluetooth en wifi aan te geven.

De stylus, waar Pedr0 naar vroeg, zit net als bij de Diamond en de Touch HD rechts onderaan in het toestel. De stylus is nog wel magnetisch, maar pas in de allerlaatste halve millimeter trekt de magneet de stylus naar binnen.
Accu
Een van de belangrijkste aspecten is de accuduur, en onder andere Crusader was daar nieuwsgierig naar. Als de Diamond2 een beetje intensief wordt gebruikt, houdt een acculading het ruim een dag uit. Als je het toestel nauwelijks uit je zak haalt, gaat de accu uiteraard langer mee: drie tot vier dagen is haalbaar, maar dan moeten bluetooth, wifi en 3g uitstaan.
Geheugen
Terwijl de Diamond2 dezelfde processor als zijn voorganger heeft, is het werkgeheugen vergroot van 192MB naar 288MB. De 528MHz-Qualcomm-cpu maakt dat alles redelijk soepel verloopt. Het openen en sluiten van applicaties voelt iets sneller aan dan bij eerdere HTC-toestellen, maar veel verschil is er niet.
Het grotere geheugen, waar Fried naar vroeg, biedt weinig voordeel. Als er geen applicaties draaien, schommelt het geheugengebruik al tussen 60 en 70 procent. Dat is vergelijkbaar met de Touch Diamond. De TouchFlo-interface heeft daarop invloed, maar Push Internet lijkt ook een boosdoener: via de ingebouwde taakbeheerder van HTC kan Opera niet meer gesloten worden. Opera nam op de eerste Diamond vaak vijf tot tien procent van het werkgeheugen in beslag.
Netwerk
De Diamond2 heeft alle draadloze verbindingen aan boord die je van een moderne smartphone mag verwachten: gsm, gprs, umts, hsdpa, wifi, bluetooth en gps. Alle technieken werken naar behoren. Het bereik van de Diamond2 is vrij goed, maar niet optimaal: op plekken waar smartphones van andere merken nog wel eens op 3g kunnen overschakelen, blijft de Diamond2 steken op gprs. Het bereik lijkt iets beter dan dat van de eerste Diamond, al was dat niet goed vast te stellen. De belkwaliteit is redelijk tot goed, maar klinkt in vergelijking met bijvoorbeeld Nokia-toestellen enigszins blikkerig.
De gps, waar CLB graag meer over wilde weten, werkt prima. Een cold fix bij de gps duurt ongeveer een minuut of vier. Via a-gps weet het toestel na een seconde of tien ongeveer waar hij is, waarna nog twintig seconden kan duren voordat de exacte locatie is vastgesteld. De gps werkt ook binnenshuis, zij het lang niet altijd.
Software
Nog geen Windows Mobile 6.5
De Diamond2 wordt geleverd met Microsoft Windows Mobile 6.1, maar als dit najaar Windows Mobile 6.5 uitkomt, krijgt het toestel een gratis upgrade naar het nieuwe besturingssysteem. Tot die tijd zorgt de nieuwe versie van TouchFlo3D ervoor dat je de Windows-interface bijna niet tegenkomt.
De nieuwe TouchFlo3D
Er zijn nog een paar plekken waar de stylus nog goed van past komt, zoals in de inbox van de mailapplicatie, waar scrollen nog altijd via een zijbalk kan. HTC heeft nog geen alternatief voor de mailapplicatie, al kunnen de headers in de TouchFlo-interface in de tab 'e-mail' en bij de contactpersonen worden bekeken.
De TouchFlo-software voelt een tikkeltje sneller aan dan bij de eerste Diamond, maar zoals gezegd is de software is nog niet klaar. Over de snelheid van het toestel kunnen dus eigenlijk, wellicht tot teleurstelling van BeQuietAndDrive, nog geen conclusies getrokken worden.
:fill(black)/i/1239723042.jpeg?f=thumb)
HTC heeft alle popup-menu's in de Windows-interface vervangen door grotere menu's, die bij de TouchFlo-look passen. Die menuvervanging is onderdeel van het TouchFlo-pakket: als je de HTC-software uitzet, krijg je de oude menu-interface terug. De nieuwe menu's waren bij de Touch HD en de Diamond alleen te zien bij de opties van HTC's toetsenbord.
De nieuwe look is ook doorgetrokken naar veel instellingen-menu's. Waar het standaard bij Windows al niet moeilijk is om contact met een draadloos netwerk te leggen, heeft HTC het nog eenvoudiger gemaakt: er wordt een scherm met beschikbare netwerken getoond en als je er een uitkiest, volgt er een popup met de vraag voor een netwerkkey. Het maken van een verbinding met een draadloos netwerk gaat op die manier moeiteloos.
Hoewel de nieuwe menu's veel beter te bedienen zijn, hebben ze een duidelijk nadeel: veel menu's zijn zo uitgebreid dat ze niet op het scherm passen. Daardoor moet een gebruiker vaak scrollen om een bepaalde functie te vinden. Wie niet bekend is met de menu-opties, zal daarom nog langer doen over het vinden van een functie. Het went na een tijdje, maar in eerste instantie zullen weinig gebruikers er tijdwinst mee boeken.
Het scrollen werkt over het algemeen een stuk beter. Onder andere in de standaardinterface van Windows Mobile - bijvoorbeeld onder All Settings - en in de Youtube-applicatie van HTC werkt het scrollen stukken soepeler. Overigens kan TouchFlo op de Diamond2, in tegenstelling tot de Touch Pro2, niet horizontaal worden weergegeven.
Nieuwe toepassingen
:fill(black)/i/1239723179.jpeg?f=thumb)
Een van de opvallendste wijzigingen is de 'people centered'-interface van TouchFlo, die verstopt zit onder de tab 'Mensen' en die wordt weergegeven bij de details van contacten. Dit blijkt een van de nuttigste wijzigingen ten opzichte van de Touch Diamond en de Touch HD te zijn.
:fill(black)/i/1239723359.jpeg?f=thumb)
De contacten-applicatie die standaard in Windows Mobile zit, is verouderd en zonder stylus eigenlijk onwerkbaar. De HTC-versie werkt met zijn grotere knoppen en het kinetische scrollen een stuk prettiger. Dat details, sms'jes, mails en gemiste gesprekken per contactpersoon te vinden zijn, scheelt een hoop gezoek in de algemene inboxen. Alle mail die wordt gedownload, wordt gearchiveerd per contactpersoon, ook al was die mail drie jaar geleden verzonden. Daarmee vormt het een mooi archief voor grote e-mailboxen, zoals JFWiet graag ziet.
De alarm-applicatie in TouchFlo wekte irritatie op, onder andere bij Kw_nl , die vroeg of dat inmiddels is verbeterd. Op de Diamond2 zit een nieuwe wekker, die is opgenomen in de TouchFlo-interface. Het instellen van een alarm is een eitje, maar wie 's ochtends met zijn slaperige hoofd het geluid wil uitzetten, moet priegelen: dat moet via de kleinere softkeys onder in beeld. Sommige applicaties van andere ontwikkelaars hebben wel grote knoppen om een alarm uit te zetten, en het was beter geweest als HTC daar een voorbeeld aan had genomen.
Agenda
De Agenda-tab in TouchFlo, waar Knijnevel benieuwd naar was, is een mislukking. De vervanging voor de eveneens onwerkbare standaardkalender van Windows Mobile is niet geschikt voor intensief gebruik. Het irritantste is de invoer van nieuwe items in de agenda: dat moet via de standaard Windows Mobile-interface worden gedaan. Het bekijken van afspraken is eveneens lastig: jaar- en weekoverzichten ontbreken en om de een of andere reden staat er een weerbericht bij het dagoverzicht. Het is onduidelijk waarom: TouchFlo heeft immers een Weer-tab.
:fill(black)/i/1239722189.jpeg?f=thumb)
Heel hinderlijk is dat in de Home-tab nog steeds precies twee afspraken worden weergegeven, die bovendien allebei uiterlijk één dag in de toekomst mogen plaatsvinden. Het aantal weergegeven afspraken kan niet worden aangepast. Wie zijn agenda voor de rest van de week wil zien, zal daarom naar de Agenda-tab moeten navigeren.
Push Internet
Push Internet, waarbij bepaalde sites op gezette tijden in de achtergrond worden gedownload, zodat de gebruiker geen laadtijd heeft, is een aardige toevoeging. Wel kent het systeem de nodige beperkingen: zo kunnen er maximaal vier 'push pages' worden toegevoegd. Ook kan de gebruiker alleen een vast interval voor het ophalen van de pagina's ingeven: wie de pagina's bijvoorbeeld alleen op weekdagen om acht uur 's ochtends en vijf uur 's middags wil downloaden, heeft pech.
Een update van een pagina wordt aangegeven met een groen icoontje achter de naam van de pagina. Bij push internet wordt alleen de hoofdpagina van een site geladen; wie doorklikt, moet dus alsnog wachten. Met echte 'push'-technologie heeft de functie niets te maken, maar de snelheidswinst is aanzienlijk: het duurt ongeveer zes seconden voordat de pagina op het scherm staat. Zonder push internet is dat ongeveer twintig seconden.
Onscreen toetsenbord
Een van de belangrijkste aspecten van software op een touchscreentelefoon is het onscreen-toetsenbord. Ook Tito129 wilde weten hoe dat op de Diamond2 werkt. In vergelijking met de Touch Diamond heeft het HTC-toetsenbord een behoorlijke facelift gekregen: er zijn pijltjes aan toegevoegd die hardwarematige navigatietoetsen vervangen, er is feedback aan toegevoegd door middel van trillingen en de layout is behoorlijk veranderd.
De ervaringen met het toetsenbord zijn niet onverdeeld positief. Bij het typen zullen veel mensen de neiging krijgen toch maar de stylus erbij te pakken: bij het typen met de vingertoppen zijn fouten moeilijk te voorkomen, ook omdat er op het scherm weinig ruimte tussen de letters zit.
Wie zijn nagels gebruikt, kan beter met het toetsenbord overweg, maar complete e-mails op de Diamond2 uittikken is geen pretje. In landscape-formaat - sms'jes en mailtjes tikken kan op de Diamond2 ook met liggend beeldscherm - staan de toetsen recht onder elkaar, waardoor het iets lastiger is bepaalde letters te raken.

Speciale karakters kunnen voortaan gekozen worden door een letter lang vast te houden en vervolgens het juiste karakter te selecteren. De 'ë' en de 'é' zijn nu dus via de 'e' bereikbaar en dat is een stuk handiger dan de negen pagina's met speciale karakters die het vorige toetsenbord bood. Overigens zijn er gratis alternatieven voor het toetsenbord te krijgen; wie ontevreden is, kan dus ook een ander toetsenbord proberen.
Een andere invoermethode is handschriftherkennning. De Transcriber-software herkent overal op het scherm geschreven letters, maar werkt langzaam en onnauwkeurig. Deze functie is vermoedelijk alleen geschikt voor demonstraties op feestjes.
Multimedia
De camera, waar Patriick naar vroeg, heeft een resolutie van 5 megapixels, evenveel als de Touch HD en een stuk meer dan de Touch Diamond. HTC heeft nooit smartphones gemaakt met camera's die zich konden meten met de top van de markt, en ook nu is dat niet het geval. Er is geen flitser aanwezig, waardoor foto's maken in het donker geen optie is. Als de omstandigheden goed zijn, kunnen er redelijk scherpe plaatjes gemaakt worden, maar voor meer dan snapshots is de Diamond2 eigenlijk niet geschikt.
De camera van de Diamond2 is te activeren door een softkey op de Home-tab van TouchFlo, waardoor de camera een stuk sneller te bereiken is. De camerasoftware start ook relatief vlot op: na ongeveer twee seconden kan je een foto maken. Een hardwarematige cameraknop heeft de Diamond2 niet.

De camerasoftware is iets uitgebreider geworden, maar kan nog lang niet concurreren met cameratelefoons van andere merken. De instellingen zijn vrij beperkt en sorteren over het algemeen maar weinig effect.
Een groot voordeel van de Diamond2 is de luidspreker: ringtones klinken een stuk harder dan bij de vorige Diamond, wellicht tot vreugde van hellboy123, wiens Diamond werd overstemd door andere hardware. Met de Diamond2 moet dat probleem zijn opgelost: de hele redactie van Tweakers.net kreeg zowat een hartverzakking toen het testtoestel werd gebeld.
Dat wil niet zeggen dat er goed geluid uit de speaker komt. Integendeel: het geluid klinkt schel en blikkerig en de speaker lijkt in geen enkel opzicht beter dan die van de eerste Diamond. Wie de meegeleverde headset aansluit, zal ook niet van het geluid gecharmeerd zijn, maar met een betere headset neemt de kwaliteit navenant toe. Er is overigens wel een adapter nodig om een 3,5mm-plugje op HTC's ExtUSB-uitgang voor data en geluid aan te sluiten.
:fill(black)/i/1239723815.jpeg?f=thumb)
De multimediatoepassingen zijn belangrijk voor een consumententoestel als de Diamond2. De muziekspeler van TouchFlo zal voor veel mensen wellicht te wensen overlaten, maar de interface is sterk verbeterd en lijkt op die van contactpersonen: albums, genres en artiesten staan in een TouchFlo-interface en zijn gemakkelijk bereikbaar. Helaas voor mensen als Hyp Hyper, die hoopten dat de sound lag van HTC-smartphones verholpen zou zijn, hikt de muziek zo nu en dan nog steeds, al lijken de problemen een stuk kleiner dan in de begintijd van de eerste Diamond.
Filmpjes bekijken gaat op de Diamond2 uitstekend: door het grote scherm en de 800x480-resolutie ziet video er goed uit. Net als bij de eerste Diamond heeft HTC weer een YouTube-client meegeleverd, waarmee het zoeken naar en laden van filmpjes iets sneller verloopt dan bij de voorganger.
Bijna hetzelfde, maar toch anders
De Diamond2 is duidelijk minder bedoeld als fashion statement dan de eerste Diamond. Diverse frutsels die de eerste Diamond onderscheidden van andere smartphones, zoals de led-indicators rond de centrale bedieningsknop en het oplichtende logo op de lader, zijn verdwenen. De afwerking van het toestel is door de metalen onderdelen en de gladde achterkant zakelijker geworden: of dat mooier is, moet iedereen voor zichzelf uitmaken.
Op sommige punten is de Diamond2 een duidelijke verbetering ten opzichte van eerdere HTC-modellen. Daarbij springt de software het meest in het oog: zo is het contactenbeheer ingrijpend verbeterd met de people-centered benadering en de nieuwe contactenapplicatie. Ook zit het TouchFlo-jasje strakker om Windows Mobile heen, waardoor de vaak verfoeide standaardinterface van het OS vrijwel nergens meer terugkomt, op een paar vervelende uitzonderingen na. Het onscreen toetsenbord werkt aardig, maar is niet geschikt om veel op te typen: de snelheid en de nauwkeurigheid blijven nog altijd achter bij die van fysieke toetsenborden. Het is desondanks voor HTC-toestelbezitters te hopen dat de fabrikant de nieuwe software ook voor zijn andere smartphones beschikbaar maakt.
De hardware is vrijwel niet veranderd: de processor is dezelfde en het grotere werkgeheugen blijkt weinig invloed te hebben. Toch voelt het toestel sneller aan dan de Touch Diamond. De camera is beter, maar kan zich nog steeds niet meten met de top van de markt en is daar ook eigenlijk niet voor bedoeld.
Is de Diamond2 het waard om je oude Diamond voor in te ruilen, zoals HertogJanNL zich afvroeg? Het antwoord daarop hangt natuurlijk af van de persoon: er zijn de nodige verbeteringen, maar het zal lang niet iedereen ertoe bewegen naar de winkel te rennen. Wie een nieuw toestel zoekt en de keuze heeft tussen de oude en de nieuwe versie, is met de Diamond2 in elk geval beter af.
De Diamond2 is ondanks zijn tekortkomingen een elegant en fijn toestel, dat het in de winkel zeker niet slecht zal doen. Het moet echter raar lopen wil het net zo goed verkopen als de destijds revolutionaire Touch Diamond. Wellicht had HTC iets langer met de opvolger moeten wachten, zodat er meer verbeteringen doorgevoerd konden worden. Op het wensenlijstje staan in elk geval nog een snellere processor, zoals een 1GHz-Snapdragon, en het meeleveren van Windows Mobile 6.5 of 7. Ook zouden veel mensen de komst van een Android-versie van de Diamond toejuichen, al is het niet waarschijnlijk dat HTC die in het vat heeft zitten.

Pluspunten
+ Verbeterd contactenbeheer
+ Nieuwe TouchFlo met grotere menu's en beter scrollen
+ Prettige werkend touchscreen
Minpunten:
- Agenda-tab had beter uitgewerkt kunnen worden
- Accu blijft een zorgenkindje, ondanks verbetering
- Typen gaat nog steeds lastig
Gallery