Inleiding
Vanaf het tijdperk van de AMD Athlon XP's en de Intel Pentium 4's is onboard geluid niet meer weg te denken van het moederbord. Moderne geluids-chips zijn het standaard tweewegs stereogeluid allang ontgroeid en beschikken over 7.1-mogelijkheden, en op high-end moederborden vinden we ook optische en digitale connectoren. Toch is er, op een enkele poging van AOpen om buizenaudio op een moederbord te integreren na, op consumentenborden weinig echt bijzonders gedaan met betrekking tot het geluid.
MSI heeft nu de Media Live Diva 5.1 en Media Live Diva 7.1 geïntroduceerd: een socket AM2+-moederbord met een AMD780M-chipset dat niet alleen de standaard aansluitingen van een AMD 780-bord heeft, maar wordt geleverd met een extra kaart om speakers op aan te sluiten. De Media Live Diva 7.1 wordt geleverd met een passieve 7-kanaals voorversterker, terwijl de Media Live Diva 5.1 zelfs van een actieve 5-kanaals versterker wordt vergezeld.
In deze review kijken we behalve naar de unieke eigenschappen van de Live Diva naar de prestaties ten opzichte van andere AM2+-borden.

Specificaties en prijzen
Merk en type |
Merk |
MSI |
Type |
Live Diva
|
Technische specificaties |
Socket |
AM2+ |
Moederbord-chipset |
780M + SB700 |
Form factor |
µATX |
Geheugentype |
4x ddr2
|
Interfaces |
Kaartinterface (moederbord) |
1x pcie x16, 3x pcie x1
|
Hdd-bus (intern) |
pata-133, 4x sata-300 |
Raid |
raid-0, raid-1, raid-5, raid-10 |
Externe verbindingen |
Verbinding (lan) |
1x lan 1Gbps |
Verbinding (video) |
d-sub, hdmi, component
|
Verbinding (usb/fw) |
12x usb 2.0, firewire
|
Verbinding (overige) |
audio
|
Features
De Media Live Diva is bedoeld voor gebruik in htpc's. Het bord is al enige tijd leverbaar in de MSI-htpc's, maar kan ook los worden verkregen. De featureset van het bord is volledig op het gebruiksdoel toegespitst. Het bord zelf beschikt over de AMD780M-chipset met een AM2+-socket. Deze mobiele variant van de AMD780-chipset is voor een htpc een prima keuze, niet alleen omdat de grafische prestaties en de hardware-acceleratie heel behoorlijk zijn, maar ook omdat de huidige AM2-cpu's relatief weinig warmte produceren, waardoor de koeling geen groot probleem vormt.
Het bord beschikt over drie pci-e x1-slots en een pci-e x16-slot. Achter het x1-slot en onder het x16-slot zit nog een extra slot, waarin de losse audiokaart geplaatst kan worden.
Ook zonder losse 5.1- of 7.1-kaart is dit bord al van de nodige aansluitingen voor audio voorzien. De standaard 3,5mm-jacks die op ieder willekeurig moederbord te vinden zijn, zijn echter ingeruild voor een vijftal onversterkte, als tulpsteker uitgevoerde in- en uitgangen: een stereo-uitgang, een uitgang voor een subwoofer en een stereo-ingang. Daarnaast vinden we onder de d-subaansluiting op het moederbord nog een s/pdif-ingang en -uitgang.
Naast de genoemde d-subaansluiting voor beeld is er nog een hdmi- en componentaansluiting op het bord aanwezig. Een dvi-aansluiting ontbreekt weliswaar, maar de onboard hdmi-aansluiting is met een verloopstukje probleemloos op een dvi-monitor aan te sluiten. Achterop zitten nog vier usb 2.0-poorten, een firewire-poort en een gigabit-ethernetaansluiting.
Op het bord vinden we vier usb-headers voor acht extra poorten en een header voor een extra firewire-poort. Voor het aansluiten van opslagapparatuur zijn vier sata-poorten en een pata-poort aanwezig. Geheugen kan geplaatst worden in een van de vier dimm-slots. Verder beschikt het bord nog over drie fanconnectoren; twee daarvan hebben een 4-pins-connector, de derde heeft een 3-pinsconnector.
Geluid
Het geluid op het bord wordt verzorgd door een DAE-3 digitale versterker van D2Audio. Deze chip biedt ondersteuning voor zowel de 5.1- als de 7.1-add-inkaart op het moederbord. De Media Live Diva biedt in totaal drie verschillende mogelijkheden voor het aansluiten van speakers. De eerste is het gebruik van de onboard-aansluitingen, de tweede mogelijkheid is het gebruik van de 7.1- voorversterker en de derde optie is het gebruik van de 5.1-versterker.
De onboard-aansluitingen volstaan voor het aansluiten van een 2.1-geluidsset, waarbij zowel de speakers als de subwoofer versterkt zijn. Wat voor verwarring kan zorgen is dat de poorten standaard niet actief zijn. Activeren gaat door het op de juiste manier instellen van de driver, via de korte handleiding die op de website van MSI te vinden is. Weliswaar werkt het op deze manier aansluiten van de speakers prima, het biedt nauwelijks voordeel ten opzichte van het gebruik van de normale aansluitingen die we op moederborden gewend zijn.

Leuker wordt het wanneer de 7.1-voorversterker wordt ingezet. Deze kaart beschikt over zeven tulpaansluitingen waarmee evenzoveel satellieten aangesloten kunnen worden. De subwoofer wordt aangesloten op de onboard-aansluiting die ook voor de 2.1-setup gebruikt wordt. Het signaal uit de 7.1-kaart is onversterkt, dus om het geluid hoorbaar te maken, moeten er versterkte speakers worden gebruikt. De kaart moet worden geplaatst in het speciale slot dat daarvoor op het bord aanwezig is. Op de kaart zelf zitten drie aansluitingen; de overige vier aansluitingen zitten op een daughterboard. Voor kleine kasten levert MSI low-profile brackets mee, die de normale brackets kunnen vervangen.
Echt interesant wordt de Live Diva met de 5.1-versterker. Op deze kaart kunnen vijf satellieten direct worden aangesloten. In dit geval wordt geen gebruikgemaakt van tulp-aansluitingen: de speakerkabels worden rechtstreeks in het bijbehorende blokje van de versterker geschroefd, en de blokjes worden vervolgens achterop de kaart geprikt. Overigens is de term '5.1-versterker' hier niet helemaal van toepassing, omdat de subwoofer altijd nog op het bord zelf aangesloten moet worden, en nog steeds zijn eigen versterker moet hebben om geluid te kunnen laten horen. De omschrijving '5.0-versterkerkaart' zou dus correcter zijn.
Het geluid dat de kaart produceert klinkt prima. Op de versterkerkaart hebben we de satellieten van een oude Cambridge Soundworks DTT2500 aangesloten, en al zijn dit behoorlijk oude speakers, ze klinken nog steeds goed. Aangesloten op de Live Diva komt er een aardig volume uit, terwijl ruis of gekraak niet te horen zijn.
Op de kaart is geen volumeregeling aanwezig, zodat het volume volledig vanuit het OS moet worden geregeld. Omdat een htpc of multimedia-pc wel uitgerust is met een mediatoetsenbord met volumeregeling, is dat echter geen groot gemis.
Algemene benchmarks
Om de hardwareprestaties van de Media Live Diva te kunnen bepalen hebben we de setup vergeleken met die van de eerder geteste Minix 780G, en met de Gigabyte MA78GPM-DS2H, die al als referentiesysteem diende.
SuperPi 1M
Bij het gebruik van SuperPi hebben we een gemiddelde van vijf 1M-runs gedaan. De tijd is weergegeven in seconden; hoe lager de score, des te beter.
SuperPi 1M |
Media Live Diva |
**********
39,243 |
Minix 780G |
**********
40,404 |
Gigabyte MA78GPM-DS2H |
**********
39,701 |
De drie borden liggen dicht bij elkaar, maar de MSI Media Live Diva weet een halve seconde te winnen op de Gigabyte en ruim een seconde op de Minix.
PCMark '05
Voor PCMark '05 is het gemiddelde van drie runs voor de algehele score bepaald. Hoe hoger de score, des te beter.
PCMark '05 |
Media Live Diva |
*******
3425 |
Minix 780G |
*********
4270 |
Gigabyte MA78GPM-DS2H |
**********
4660 |
In PCMark '05 blijft de Media Live Diva duidelijk achter bij de Minix en de Gigabyte. Dit is gedeeltelijk te verklaren doordat de Media Live Diva over een 780M-chipset beschikt en de beide andere borden over de 780G-chipset. Omdat in de PCMark-score alle onderdelen meegenomen worden, valt de score lager uit. AMD heeft de 780M-chipset oorspronkelijk ontwikkeld voor notebooks en er dus op diverse manieren voor gezorgd dat de chipset minder verbruikt. Waarom het verschil zo groot is kunnen we niet tot in detail verklaren.
CineBench 10
CineBench 10 is drie keer gedraaid, voor zowel de single cpu-rendering als voor de multi-cpu rendering. De openGL-rendering is bij de videobenchmarks opgenomen.
CineBench 10 single-cpu |
Media Live Diva |
**********
2051 |
Minix 780G |
**********
2033 |
Gigabyte MA78GPM-DS2H |
**********
2028 |
CineBench 10 multi-cpu |
Media Live Diva |
**********
3946 |
Minix 780G |
**********
3904 |
Gigabyte MA78GPM-DS2H |
**********
3992 |
Zowel bij de single-cpu- als bij de multi-cpu-tests scoren alledrie de borden erg goed. De Media Live Diva presteert het beste in de single-cpu test, maar moet in de multi-cpu de Gigabyte achter zich laten. De verschillen zijn echter klein.
Videobenchmarks
Om een beeld van de videoprestaties te krijgen, zijn wederom drie benchmarks gebruikt. De eerste is de openGL-rendering van Cinebench, die de openGL-kwaliteiten van de videochip test. Daarnaast is 3Dmark '06 gebruikt; nog steeds een van de populairste 3d-benchmarks van dit moment. Voor de derde test is het wat minder bekende Lightsmark gebruikt. In alle gevallen is, naast het gedeelde geheugen van 128MB, gebruikgemaakt van het sideport-geheugen; alledrie de borden beschikken daarover.
Cinebench OpenGL
Cinebench openGL |
Media Live Diva |
**********
2011 |
Minix 780G |
**********
1927 |
Gigabyte MA78GPM-DS2H |
**********
2028 |
De Media Live Diva en de Gigabyte zetten vrijwel dezelfde score neer.
3DMark '06
3DMark '06 |
Media Live Diva |
**********
1312 |
Minix 780G |
**********
1325 |
Gigabyte MA78GPM-DS2H |
**********
1380 |
De Media Live Diva scoort een tikje lager dan de Gigabyte en vrijwel gelijk met de Minix. Indrukwekkend zijn de verschillen niet.
Lightsmark
Lightsmark is een korte benchmark die een groot aantal lichteffecten rendert en dan kijkt naar het aantal frames per seconde waarmee deze gerenderd worden. Om een score te bepalen is het gemiddelde van vijf runs bepaald. Een hogere score is beter.
Lightsmark 1280x1024 |
Media Live Diva |
*********
18,4 |
Minix 780G |
**********
20,7 |
Gigabyte MA78GPM-DS2H |
**********
19,7 |
De Minix weet hier nog steeds het beste te scoren. De Media Live Diva scoort ruim een frame minder dan de Gigabyte en blijft ruim twee frames achter op de Minix.
Energieverbruik
Behalve naar de prestatie-benchmarks hebben we ook naar het energieverbruik van het systeem gekeken. Als vergelijkingsmateriaal is het Gigabyte-bord gebruikt dat van dezelfde hardware gebruikmaakt. De meting is uitgevoerd met de Media Live Diva met enkel het bord en de 5.1-versterkerkaart.
Bij deze test is de volgende hardware gebruikt:
Onderdeel | Type |
Cpu |
AMD X2 4850e |
Geheugen |
2x 1GB Kingston ValueRam |
Harde schijf |
Toshiba 2,5", 160GB, 5400rpm, sata |
Voeding |
FSP, 250W |
OS |
Windows Vista, 64bit-versie
|
We hebben het verbruik in drie situaties gemeten: eerst in idle, daarna met één core van de 4850e onder load en als laatste met beide cores belast.
Energieverbruik - idle |
Media Live Diva |
********
36,6W |
Media Live Diva + 5.1 |
**********
43,4W |
MA78GPM-DS2H |
*********
37,4W |
Energieverbruik - 50% load |
Media Live Diva |
*********
62,4 |
Media Live Diva + 5.1 |
**********
66,0 |
MA78GPM-DS2H |
**********
63,0 |
Energieverbruik - 100% load |
Media Live Diva |
*********
74,4 |
Media Live Diva + 5.1 |
**********
82,1 |
MA78GPM-DS2H |
*********
76,0 |
In alledrie de metingen toont de Media Live Diva met de mobiele 780M-chipset zonder de losse versterker zich net iets zuiniger dan de Gigabyte met de 780G-chipset. De 5.1-versterker voegt weliswaar iets toe aan de vermogensopname, maar het gaat dan om maximaal zo'n 8W, wat zeker in de absolute waardes amper te merken is. Ondanks de tamelijk uitgebreide featureset van de Media Live Diva is dit bord dus behoorlijk energiezuinig. Zeker voor een media-pc is dat een aangename eigenschap: een lager energieverbruik betekent minder warmte-ontwikkeling en dus minder noodzaak om met lawaaiige ventilators de pc van koele lucht te voorzien.
Conclusie
Met zijn geïntegreerde geluidsmogelijkheden is de Media Live Diva op zijn minst een bijzonder bord te noemen. Het bord zal niet voor iedereen even bruikbaar zijn, maar voor het toepassingsgebied waarvoor hij ontworpen is, voldoet het bord uitstekend. Met name de 5.1-versterker biedt een mooi platform voor een htpc. De 7.1-versie is wat minder nuttig, vanwege de noodzaak om alsnog een versterker te gebruiken om het geluidssignaal hoorbaar te maken. In dat geval is het gemakkelijker om de s/pdif-aansluiting te gebruiken: dan hoeft er slechts één kabel naar de versterker.

De prestaties van het bord zijn dik in orde als we deze vergelijken met 780G-borden. Afhankelijk van de benchmark is dit bord net een stapje sneller of trager dan de 780G-borden die we ernaast hebben gelegd, maar de Live Diva presteert over de gehele linie zonder meer vergelijkbaar. Ook over het energieverbruik valt weinig te klagen: zelfs inclusief het verbruik van de actieve 5.1-versterker komt dat heel dicht in de buurt van het verbruik van het referentiebord.
De prijs van het Media Live Diva-bord ligt wel wat hoger dan die van een gemiddeld AM2-moederbord met 780-chipset: de meerprijs voor dit bord met versterker is ongeveer 100 euro. Voor deze alles-in-een-oplossing lijkt de prijs/kwaliteit-verhouding ons echter prima.