Introductie
Wifi 6, oftewel IEEE 802.11ax, is de nieuwe standaard (AX6000) in wifi en de opvolger van wifi 5 (802.11ac). In de tweede helft van 2019 begon de nieuwe hardware beschikbaar te komen. Zowel in smartphones (bijvoorbeeld iPhone 11) als ook in wifi routers zoals deze versie van het Netgear Orbi mesh systeem.
Overigens is het ook nieuw dat voortaan wordt gesproken in gebruikersvriendelijke benamingen als "wifi 5" en "wifi 6" in plaats van de 802.11xyz varianten.
Een aantal technologieën zijn in wifi 6 verbeterd of toegevoegd, zoals
1. Target Wake Time
2. MU-MIMO
3. OFDMA
4. Betere benutting van frequenties (nu ook 6 Ghz).
Zonder al te veel in te gaan op de technische specificaties moet het dit in de praktijk opleveren:
1. verbeterde accuduur van de wifi clients
2. meer gelijktijdige gebruikers
3. verhoogde capaciteit
4. verbeterd bereik
De maximale wifi snelheden op zowel de 2,4 als 5 Ghz band zijn enorm omhoog gegaan in deze nieuwe wifi 6 standaard:
In deze review wil ik vooral bekijken of de aanschaf van een wifi 6 router van toegevoegde waarde is voor een huishouden met nog voornamelijk wifi 5 apparatuur.
Beveiliging
De standaard voor beveiliging van wifi was tot voor kort WPA2 (Wi-Fi Protected Access v2). WPA3 is een verbeterde uitvoering van WPA2. Door een andere vorm van handschake toe te passen kost het kwaadwillenden veel meer tijd om random allerlei wachtwoorden te proberen (de zogenaamde brute force attack), waardoor het minder interessant voor ze wordt. Zie hier
meer info over WPA3. Ook wordt het makkelijker om nieuwe apparaten toe te voegen aan je router, dit is vooral van toepassing op IoT apparaten Echter... die nieuwe apparaten moeten dan wel ook zijn voorzien van WPA3...
Oudere WPA2 clients zouden wel moeten kunnen blijven werken op een WPA3 wifi netwerk, alleen dan nog zonder deze voordelen. Ik heb dit overigens nog niet getest en dus ook nog niet meegenomen in deze review.
Afwerking en beheer
De RBS850 voelt beter aan, als je hem in de hand hebt. Het vorige model had een soort van ruwe kunststof afwerking die na een tijdje (vooral de module die op de vensterbank in zon heeft gestaan) een beetje plakkerig aanvoelde. Deze nieuwe Orbi is van glad kunststof gemaakt. Ook is de constructie van de kast iets veranderd. Daar waar de oude set bovenop ventilatie-openingen had, heeft de nieuwe set deze rondom de gehele voor- en achterkant een ventilatieopening. Hierdoor is de ventilatie beter en kan er minder goed stof van bovenaf naar binnen op de elektronica komen.
Links de RBR50, rechts de nieuwe RBR850
Schijnbaar heeft de router een snellere processor ingebouwd dan zijn voorganger. Het doorlopen van het menu, het wijzigen van instellingen, het tonen van alle aangesloten apparaten, het loopt allemaal wat vlotter. Zowel via de web-interface als via de app.
Er zijn nog wel een paar kleine bugjes, zoals bijvoorbeeld de NAS die bedraad is aangesloten op de router, maar een Orbi app die zegt dat 'ie bedraad is aangesloten op de satelliet. Dat zal echter vast wel worden opgelost in een van de toekomstige firmware updates die Netgear regelmatig uitbrengt voor het Orbi systeem.
Installatie
De installatie van de Netgear Orbi wifi 6 verloopt net zo gemakkelijk en intuïtief als de vorige sets. Om niet in herhaling te vallen (en uit gemak :-) verwijs ik voor details naar
(
bron 1,
bron 2,
bron 3)
In mijn geval was ik in 15 minuten up-and-running (hetzelfde SSID en wachtwoord aangehouden).
Testaanpak
Om optimaal de performance van wifi 6 te kunnen testen heb ik een iPhone 11 gebruikt (die is wifi 6 gecertificeerd).
Om te testen of wifi 5 apparatuur ook voordeel kan behalen heb ik metingen gedaan vanaf een 13" 2018 Macbook Pro.
Verder is een NAS (Synology) gebruikt die bedraad is aangesloten op de router.
De gebruikte internetverbinding naar buiten is een t-Mobile glasvezel (max 1 Gbps voor down- als upload).
Note: de test is op kleine schaal uitgevoerd en zeker niet statistisch/wetenschappelijk onderbouwd.
De volgende testen heb ik uitgevoerd op zowel een RBK52 (wifi 5) als een RBK852 (wifi 6).
1. Via Speedtest.net de maximale down- en upload snelheid gemeten
De Orbi routers hebben een ingebouwde speedtest.net plug-in waarmee je de ideale down- en upload snelheid meet
direct van je router naar buiten. De Orbi wifi 5 set kwam nooit hoger dan 868 Mpbs. Ik was dan ook altijd in de veronderstelling dat mijn 1 Gbps glasvezel eigenlijk een 0,85 Gbps glasvezel was. (Eerlijk is eerlijk: t-Mobile adverteert ook met "snelheden
tot 1 Gbps).
Echter, deze test nog eens uitgevoerd met de wifi 6 Orbi levert een snelheid op van gemiddeld 938 Mbps, dus 0,938 Gbps
:strip_exif()/m/122254/1IVO5Q3Kf6cctUwhWho6W15wWiFjh5HvnVFecx9DisZXHRLQCt?f=620xauto)
Ook de Apple TV die bekabeld is aangesloten op de router toont vergelijkbare cijfers:
Dat is echt beduidend hoger dan met de wifi 5 set van Orbi, het scheelt bijna 10%.
2. Maximale snelheid via wifi, ook via speedtest.net
In de huiskamer, op een specifieke plek aan de eettafel, waar ik op de wifi 5 Orbi gemiddeld 385/400 (down/up) haalde, haal ik nu gemiddeld 530/560. Het bewijst dus maar dat de wifi 6 router met betere antennes en het efficiëntere wifi protocol ook voor
wifi 5 clients flink hogere pieken kan bieden.
(Dat m'n download overigens steeds iets lager uitvalt dan de upload is me nog steeds een raadsel, maar dat staat hier los van)
Zie hier ook de maximale link rate van m'n wifi 5 Macbook pro op het wifi 6 netwerk:
3. Download van een groot bestand
Een 850 mb groot video bestand wordt gekopieerd van een bekabelde NAS naar een wifi client.
Om caching e.d. te voorkomen heb ik een aantal verschillende bestanden gebruikt van nagenoeg allemaal 850 mb.
De cijfers dan. Zolang duurde het...
- downloaden via oude (wifi 5) Orbi naar de (wifi 6) iPhone 11:
1:51 mins
- downloaden via nieuwe (wifi 6) Orbi naar de (wifi 6) iPhone 11:
0:18mins
- kopiëren via oude (wifi 5) Orbi naar de (wifi 5) Macbook Pro:
2:16 mins
- kopiëren via nieuwe (wifi 6) Orbi naar de (wifi 5) Macbook Pro:
1:03 mins
Ik heb deze verschillen in de resultaten expres niet in een percentage uitgedrukt. Daarvoor zou je veel meer metingen moet doen en daar een goed gemiddelde uit halen. Een percentage wordt namelijk gelijk zo'n hard cijfer, het ging me hier gewoon om een eerste indruk.
4. Satelliet bedraad vs draadloos
Om te kijken wat het verschil is tussen een draadloze en bedrade
backhaul (de verbinding tussen router en satelliet) heb ik gemeten met zowel een iPhone 8 als een iPhone 11. In het ene geval was de satelliet met een Cat 5e kabel aangesloten op de router, in het andere geval was de satelliet draadloos verbonden met de router. Router op begane grond, satelliet op de 1e verdieping en metingen met beide iPhones uitgevoerd op de 2e verdieping (om te voorkomen dat de iPhones zouden verbinden met de router i.p.v. de satelliet).
Conclusie: het blijkt dat het voor wifi 5 niet uitmaakt (de 10% afwijking maar als marge van de test beschouwd) of de satelliet bedraad of draadloos is aangesloten. Echter pakt de
iPhone 6 met wifi 6 een veel hogere snelheid als de satelliet draadloos is aangesloten dan wanneer deze bedraad was aangesloten.
De metingen via de bedrade
backhaul...
.. en de metingen via een draadloze
backhaul: wifi 6 <> wifi 6 doet het ongeveer 50% beter!
Disclaimer: het jaren '30 huis heeft houten vloeren, dus bij een modern huis met een betonnen constructie kan het resultaat met een bekabelde
backhaul wel beter uitpakken? Ook kan een test met CAT 6 of hoger natuurlijk ook andere resultaten geven.
5. De (processor)belasting van de router.
M'n huidige Orbi RBS50 wifi 5 router draaide de laatste tijd (eerder had ik het eigenlijk nooit gemeten) gemiddeld op 75%. Als die af en toe nog uitschieters naar boven zou krijgen kan ik me voorstellen dat dat de wifi performance niet ten goede komt.
Misschien dat daarom de temperatuur van deze oude Orbi ook zo'n 5 graden hoger ligt dan de wifi 6 versie, al dragen de betere ventilatiegaten dragen daar waarschijnlijk ook wel aan bij.
De nieuwe Orbi RBS850 draait nu
continue op 11 - 12% processor belasting, dus die kan het allemaal prima aan, lijkt me!
6. Stroomverbruik
Gemeten met een INNR smart power plug kom ik uit op 10W voor de "oude" Orbi en 11W voor de "nieuwe". Dat is absoluut gezien weinig (2 euro extra op jaarbasis voor alleen de router, satelliet zal hetzelfde zijn?) maar het is toch
10% extra.
Conclusie:
Wifi 6 werkt in de praktijk
veel sneller dan Wifi 5. Echt héél veel sneller: ik ben enorm onder de indruk! Niet alleen voor wifi 6 hardware onderling, maar ook in gebruik met
bestaande wifi 5 clients is er
veel voordeel te behalen.
Heb je zulke waanzinnige snelheden nodig die wifi 6 kan leveren? Misschien niet direct, maar mijn devies is altijd wel dat als je wilt gaan investeren in nieuwe hardware, je beter maar kan investeren in de allerlaatste technologie, zodat je weer eventjes mee kan. Daarnaast is de verbeterde beveiliging met WPA3 ook een hele belangrijke stap vooruit.
Los van het feit dat de performance hoger is, kan ik nu volstaan met één router en één satelliet (vergeleken met 1 router en 2 satellieten bij de wifi 5 set). Dus dat scheelt weer een stroomverbruiker in huis.
Dan nog even over de prijs:
Zou ik de set kopen voor de huidige prijs, als vervanging van mijn huidige Orbi wifi 5 set? Ik denk ik het niet zo snel. Zou ik de set kopen als ik een oude slecht werkende wifi set had? Ik denk het wel, als ik het budget ervoor had. Als de prijs in de toekomst iets gaat zakken, dan zeker wel!
Ga je gamen via streams uit de cloud met bijvoorbeeld Google Stadia en wil je het maximale uit je glasvezel halen? Dan zou ik deze set zeker kopen!
Wellicht zou je ook kunnen kiezen voor de
Nighthawk wifi 6 uitvoering van Netgear, die binnenkort uitkomt en waarschijnlijk lager geprijsd zal zijn?
Ik blijf verder testen met deze set, dus wellicht wordt de review nog verder aangevuld.
Mis je nog belangrijke info in deze review? Laat het me s.v.p. weten!