Inleiding
Ik werd door Tweakers uitgenodigd om de 32 inch LG 32GK650F monitor te testen en te reviewen. Altijd leuk om tech te testen dus ik nam de uitnodiging graag aan. Enige dagen later kwam de chauffeur een aanzienlijke doos afleveren.
Een van de speerpunten van deze monitor de refresh rate van 144 Hz. Ik sta altijd sceptisch tegenover dergelijke hoge refresh rates, ik hoopte dat deze monitor mij van het tegendeel kon bewijzen maar dat is helaas niet gelukt. Al mijn monitoren sinds lange tijd houden op bij 60 Hz. Daar waar ik in het CRT-tijdperk zeer veel baat had bij een 90 Hz monitor om hoofdpijn tegen te gaan heb ik bij TFT-monitoren de extra frames nooit gemist.
Standaardverdediging is dat het verschil tussen 16,7 ms (60 Hz) per frame en 6,9 ms (144 Hz) per frame voor pro-gamers een verschil maakt. En dat met name in spellen waarbij de reactiesnelheid van het allergrootste belang is zoals FPS-games. Ik ben meer een strategy-gamer en met mijn 30+ leeftijd sowieso geen top-e-sports materiaal, en een scherpschutter ben ik nooit geweest. Of ik hier een zinnig oordeel over kan vellen blijft nog te bezien.
Bij uitpakken bleek gelijk een minpuntje: de monitor wordt erg karig afgeleverd. Helaas vereist de monitor niet een standaard C13-stekker, maar is er een losse adapter benodigd. Die werd nog net wel meegeleverd, maar een DisplayPort- of HDMI-kabel kan er blijkbaar niet vanaf. Ik ben niet voor een gat te vangen en heb die beide uit mijn kabelarchief gevist, maar toch jammer.
De monitor ging soepel aan en bleek in ieder geval geen pixeldefecten te hebben. Tijd om hem aan de tand te voelen!
:strip_exif()/m/49730/1GA7St4FMGem8UH6QrIXxcMAsAPGKV6CJ9ePfq7M6uBMannCZx?f=620xauto)
Algemene beoordeling
Al ben ik geen pro-FPS-gamer, ik mag graag een potje Overwatch spelen, dus dat is dan ook mijn game of choice geweest om deze monitor te testen. Doorgaans speel ik op 'Epic' grafische kwaliteit op mijn 4K 27''
LG 27MU67-B Zwart monitor. In Epic weet deze er netjes 60 FPS uit te persen zodat de maximale framerate van de LG 27MU67 gehaald word. Om het beste uit deze 144 Hz monitor boven te halen heb ik de settings terug moeten schroeven naar medium waarmee ik op ruim 144 FPS uitkwam op de native resolutie van deze monitor, 2560x1440.
Eerste reactie in game: wat is het pixelig. Ik ben blijbkaar verwend door de 4K monitor maar dit is echt een paar stappen terug. Nu heb ik zowel op mijn 15'' laptop een 4K scherm (282 PPI) als op mijn 27'' monitor van mijn desktop (163 PPI) dus ik heb wat dat betreft een hoge standaard. Deze monitor met 2560x1440 op 32'' houdt op bij 93 PPI. Dit is in mijn ogen écht te laag voor een dergelijke grote monitor.
Tijdens mijn testsessie won ik 5 van de 7 potjes wat ruim boven mijn gemiddelde is. Of dat echter voldoende bewijs is dat de hogere refresh rate betere prestaties oplevert zou ik niet durven zeggen. Gevoelsmatig had ik niet het idee dat het soepeler overkwam of dat ik sneller dingen kon zien. Ik heb ondanks bovenstaande mijn uiterste best gedaan om hier zo goed mogelijk op te letten, maar ik merk het verschil niet. Niet bewust.
Op basis hiervan besloot ik dan maar wat meer objectieve tests te gaan doen.
Featureset
Aan de achterkant een setje aansluitingen: twee keer HDMI, 1 x DisplayPort, 1 stroomaansluiting en een 3.5mm speakeraansluiting. Zowel op HDMI als DisplayPort kreeg ik hetzelfde beeld, dus dat werkt allemaal netjes. Aangezien ik voorstander van DisplayPort ben heb ik de rest van de tests via de DisplayPort aansluiting gedaan.
De speaker-poort dient om het geluid wat via HDMI aangeleverd wordt door te geven. De monitor bevat dus zelf geen speakers, en maar goed ook want met dergelijke dunne schermen kan dat nooit veel soeps zijn.
Als gezegd, minpuntje dat er geen gewone C13-stekker in kan. C13-kabels zijn over het algemeen alom vertegenwoordigd bij Tweakers thuis, naar de juiste adapter zoeken kost vaak wat meer moeite. Daarnaast heb ik liever geen adapters op mijn bureau liggen.
De monitor kan 90 graden gedraaid worden zodat hij in portrait-mode gebruikt kan worden. Een feature die ik bij mijn U2410 regelmatig gebruik op LAN-partys, als chat-console is dit bijvoorbeeld uitermate handig. Meestal geef ik de voorkeur aan landscape maar het is fijn dat het kan.
De volledige bediening van de monitor gaat via één knop aan de onderkant, recht onder het LG-logo op de onderbezel. Dit is een joystick-knopje waarmee je kunt navigeren en kunt bevestigen. Werkt prima, en heeft mijn voorkeur boven de meerdere losse touchknoppen die ik op mijn andere monitors heb.
Door de joystick naar boven en beneden te bewegen kun je snel de brightness aanpassen, en links/rechts bedient het volume van de eventueel aangesloten speaker. Een klik brengt je naar een "quick menu" waarin je direct naar input, game mode of settings kunt, en de monitor uit kunt zetten. Vanuit de settings krijg je dan weer uitgebreidere instellingen.
Game Mode geeft je diverse presets (Gamer 1, Gamer 2, FPS, RTS en Reader) voor de refresh rate, freesync aan/uit, 1ms motion blur reduction, black stabilizer en response time. De naamgeving van deze modi is niet echt duidelijk - FPS en RTS zijn blijkbaar geen gamers.
In game adjust in het menu kun je deze instellingen individueel aanpassen. Waarom je de motion blur reduction uit zou willen zetten of de response time zou willen wisselen tussen normal, fast of faster is mij niet duidelijk, ik heb geen nadelige effecten kunnen ontdekken.
Bij Picture Adjust kun je brightness, contrast, sharpness, gamma, color temperature, R/G/B-levels, black level en DFC (adjust brightness automatically according to the screen) aanpassen. R/G/B is alleen beschikbaar indien de color temperature op custom is gezet, logischerwijs. Deze laat alleen de maximum-waardes instellen.
Dan is er nog het menu input wat laat kiezen tussen HMDI 1, HDMI 2 en DisplayPort. Ook kun je hier 'aspect ratio' instellen op Full Wide, Original, of 1:1. Original en 1:1 lijken hierbij hetzelfde te doen qua omschrijving, en allen doen effectief niets, ongeacht de ingestelde resolutie. Ook bij een 'Full Wide' instelling wordt bijvoorbeeld een resolutie van 1280x1024 gewoon met zwarte balken links en rechts weergegeven.
Tenslotte is er nog een menu General, waarin de taal, smart energy saving, power led, automatische standby, HDMI compatibility mode, DisplayPort 1.2 mode en OSD lock kunnen worden ingesteld. Die laatste voorkomt het aanpassen van de game mode en de kleurinstellingen - alleen input, brightness en contrast kunnen dan nog ingesteld worden. Ook is er nog een mogelijkheid om een factory reset te doen van alle instellingen.
Allen features die je mag verwachten van een beetje monitor, met een aantal features die niets (lijken te) doen, en wat beperkt detail op gebied van kleurtemperatuur en de "game mode"-instellingen.
Kleurweergave
Toevallig had ik vlak voordat ik deze monitor aangeboden kreeg met mede-tweaker
entetex gesproken over de aanschaf van een hulpmiddel voor de kleurkalibratie van monitoren. Onder andere vanuit de wens om de schermen binnen een multi-monitor-setup op elkaar aan te laten sluiten. Ook om de kleurweergave van de foto's van mijn dSLR op mijn monitor goed te krijgen.
Hieruit was dan ook een order voor een
pricewatch: X-Rite i1Display Pro uit gevolgd, welke ik gelijk heb toegepast om de prestaties van deze monitor te bepalen. Met dank aan entetex voor het gebruik van deze X-Rite. Altijd leuk om het testen van tech-speeltjes te combineren.
Van de fabriek af bleek de monitor véél te fel ingesteld om tot een goede kleurweergave te komen, en heb ik de brightness tot 0 moeten reduceren om goede resultaten te kunnen behalen.
Bij de kalibratie bleek blauw vooral oververtegenwoordigd te zijn. Voor de kleurtemperatuur zijn alleen de maximum-waarden aan te passen en de minimumwaardes niet. Hierdoor was het bijstellen in de monitor beperkt.
Zowel op de grayscale als op de color gamut was de oververtegenwoordiging van blauw duidelijk, zoals in deze plaatjes te zien is. Na de kalibratie werden de kleurwaardes iets beter bereikt, met name blauw is hierdoor meer in balans.
:strip_exif()/m/49730/1GA7Ii3t9GQTBVxSGbAGNetEJNWm4EqFsFM176C6oHRYtVPWPw?f=620xauto)
Kijkhoek
De monitor heeft een VA-paneel. De kijkhoek is hiermee een stuk beter dan een TN-paneel. De kleurweergave verandert amper als je je in de ruimte beweegt. Wat wel storend is is dat vanaf een hoek van > 50 graden de coating van het scherm begint te spiegelen waardoor de (kleur)weergave alsnog verandert.
Input lag en ghosting
Voor het meten van input lag heb je een referentiemonitor nodig, bij voorkeur een CRT. Nu heb ik tegenwoordig geen CRT meer in huis, dus dat werd lastig. Wel heb ik nog steeds de Dell U2410 waar ik
lang geleden al eens een review over heb geschreven staan en deze heb ik destijds wel vergeleken met een CRT-monitor waarbij ik op een input lag van +- 29ms uitkwam. Dit werd dus mijn referentie.
Ik heb de input lag getest met de
online Lagom test. De LG 32GK650F presteert duidelijk beter dan de Dell U2410 - een verschil van 27ms, waarmee de LG 32GK650F op 2ms uit zou komen. Als ik er vanuit ga dan mijn U2410 niet langzamer geworden is in de loop der tijd, that is.
Ghosting is niet waarneembaar. Met de Lagom-test en mijn dSLR kan ik een heel klein beetje ghosting waarnemen maar het blote oog is dit zeker niet te zien. Dit in tegenstelling tot mijn 4K LG, overigens - hier is ghosting een aanweziger.
Bouwkwaliteit en afwerking
De monitor heeft minimale bezels aan linker-, rechter- en bovenkant. Aan de onderkant is hij met een bezel van krap 2cm ook niet fors te noemen. Veel ruimte voor design blijft er dan ook niet over.
De aandacht voor design is dan ook gegaan naar de voet. Dit is een kleine V-vormige voet, die op zich prima in staat is om de monitor op zijn plek te houden. Het is niet mijn smaak en ik zou het liever met een wat groter en zwaarder rechthoekige voet op mijn bureau zetten, maar eerlijk is eerlijk, ik krijg hem niet snel aan het wiebelen. Over smaak valt niet te twisten dus de monitor scoort zeker voldoende op dit vlak.
:strip_exif()/m/49730/1GA7StQhu9D21Rn9yHnXP2xqW3GsdfW6p4mpqS7sgoHQJjfsHU?f=620xauto)
Contrast en helderheid
Zoals eerder al aangegeven produceert de monitor een veel te grote bak licht om aan een goede kleurweergave te komen, de felle kleuren worden standaard geclipt. Dit is op te lossen door de brightness flink terug te schroeven.
Contrast is prima, deze heb ik nog iets hoger gezet. Weinig op aan te merken.
Prijs
Ruim €400 is een flinke prijs. Je krijgt er wel een monitor voor met een vrij hoge refresh rate en, met in mijn ogen belangrijker: een zeer lage input lag. Als dat je topprioriteit is, is het het mogelijk waard. Persoonlijk vind ik het te veel geld voor de zeer beperkte resolutie van het scherm.
Conclusie
Leuke monitor voor de pro-gamer die vol gaat voor de maximale framerate. Qua kleurweergave is deze ook zeker geschikt voor fotografie en DTP, maar de resolutie is voor dat soort zaken wat mij betreft echt ondermaats voor een 32'' monitor. Op een 25'' monitor zou deze resolutie een stuk beter uit de verf komen. Alsnog is het aan te raden om de kalibratie uit te voeren als je met dergelijke werk aan de slag gaat, maar dat spreek voor zich.
Dankzij de kleurweergave en lage input lage komt hij er met een (dikke) voldoende vanaf. Zelf ga ik gauw weer terug naar mijn LG 27MU67 27'' 4K monitor.