Dell UltraSharp 2209WA Zwart

Inleiding

Eigenlijk stond ik op het punt om mijn 2 oude CRT schermen te vervangen door 2 Samsung 2243BW monitoren met het idee dat een PVA of IPS scherm toch buiten mijn budget zou vallen. Echter na wat reviews gelezen te hebben die niet altijd even lovend waren over de Samsung besloot ik toch maar eens verder te kijken en kwam ik via het tweakersforum op het spoor van de Dell UltraSharp 2209WA. Een monitor die als eerste op de markt is uitgerust met een nieuw type panel: e-IPS.

Ik heb tot nu toe alleen crt monitoren gehad en verkoop zelf al jaren TN schermen. Geen eerdere ervaring dus met PVA of IPS monitoren.

Aankoop en vervoer

Ik heb besloten om 2 van deze monitoren te importeren vanuit Engeland aangezien het met de lage koers van het engelse pond het op deze manier voor mij haalbaar was om "enigszins" binnen budget 2 van deze schermen aan te schaffen. Dit ging probleemloos. Donderdagnacht besteld, dinsdagochtend ontvangen. De monitoren werden echter wel vervoerd in hun originele verpakking zodat iedereen kon zien wat er in zat. Ik was uiteindelijk zo'n € 490,- euro kwijt incl. verzendkosten oftewel € 245,- per scherm.

Alles was netjes verpakt. Wat je nodig hebt is meegeleverd, zowel een VGA als een DVI kabel. De stroomkabel was natuurlijk met engelse stekker. Nu heb ik genoeg nederlandse stroomkabels rondslingeren, dus dat mocht de pret niet drukken.



Specificaties

Flatpanelformaat: 22 inch
Beeldverhouding: Breedbeeld 16:10
Type beeldscherm: e-IPS — In Panel Switching
Optimale resolutie: 1.680 x 1.050 bij 60 Hz
Contrastverhouding: 1.000:1, dynamisch 3.000:1
Helderheid: 300 cd/m2
Responstijd 6 ms
Kijkhoek: 178° / 178°
Kleurondersteuning: 8bit, 16,7 miljoen kleuren
Pixelpitch: 0,282 mm
Aansluitingen: VGA, DVI-D, 1x USB Upstream- en 4x USB Downstream-poort
Stroomverbruik bij gebruik: 52 watt
Stroomverbruik in stand-by/slaapstand: Minder dan 1 watt

Build quality

Bouwkwaliteit is meer dan uitstekend. Niets kraakt of piept. De voet is buitengewoon soepel met alle mogelijke bewegingen. Het strakke design van deze monitor spreekt me zeer aan maar dat is natuurlijk persoonlijk. Kleine details zoals een plastic plaatje met de servicegegevens wat je in de monitor wegschuift, zodat je een mooi afgewerkt geheel hebt zonder stickers, maken het design af en geven je het gevoel iets te kopen waar iets meer dan gebruikelijke aandacht aan is besteed.

Gebruiksgemak

Door de uitstekende voet moet het geen probleem zijn om een juiste werkhouding te vinden. Prettig is ook de ingebouwde usb hubs die echter alleen van stroom voorzien zijn wanneer het beeldscherm aan staat. Kabels kunnen door de voet weggewerkt worden zodat ze aan het zicht onttrokken worden. Het menu is duidelijk en intuïtief en is ook in te stellen zodat het ook bedient kan worden wanneer je het scherm in portrait mode gebruikt. De knoppen zijn prettig met een duidelijke klik.

Beeldkwaliteit

Dit is de eerste en op moment van schrijven enige monitor op de markt die is uitgerust met een nieuw type panel, een e-IPS om precies te zijn. Dit type scherm is even goedkoop te produceren als een TN scherm maar beloofd veel van de voordelen van een IPS scherm. Ik was dan ook zeer benieuwd.

Laat ik meteen maar met de deur in huis vallen. Ik werk al 12 jaar bij een groot electronica concern waar we een tafel vol hebben staan met alleen maar TN schermen. Zo'n IPS (ook al is het "maar" e-IPS) scherm is duidelijk van een geheel andere orde. Nadat ik na twee dagen, waarin ik als een kind zo blij met mijn nieuwe speeltjes had gespeeld, weer op mijn werk kwam en die rij met TN schermen zag kwam ik tot de conclusie dat ik nooit meer een TN scherm in overweging zal nemen. In dit filmpje en dit filmpje kan je goed het verschil zien tussen dit scherm met E-IPS en een monitor met een TN panel. Zet wel even de volumeknop bij het eerste voorbeeld zachter.

- Kijkhoek: Kijk zelf maar. Wat je op dit filmpje ook kan zien is dat er bij een scherpe kijkhoek een witte gloed van het scherm afkomt die de kwaliteit van het beeld enigszins nadelig beïnvloed. Dit is voor mij niet hinderlijk aangezien ik nooit vanuit zo'n extreme hoek naar mijn schermen zal kijken. Één scherm heb ik in portrait mode staan en dat is bij lange na niet voldoende om dit symptoom zichtbaar te maken.




- Kleurweergave: Helaas ben ik niet in het bezit van kallibratie apparatuur dus heb ik een snelle kalibratie op het oog gedaan via Lagom.nl Ik moet hier nog wat meer tijd insteken om alles naar wens te krijgen. Eerste subjectieve waarneming is dat de beeldkwaliteit na wat aanpassingen subliem is. In vergelijking met een TN scherm gewoon van een andere planeet. Foto's hebben er nog nooit zo goed bij mij uitgezien (vanuit elke hoek) en dat geld ook voor films. Wat wel opviel is dat er tussen de twee schermen er een duidelijk verschil zit in hoe deze afgeregeld zijn vanuit de fabriek. Om een vergelijkbaar beeld te krijgen moest ik bij het ene scherm blauw duidelijk lager zetten.

- Helderheid / Contrast: Het beeld is erg helder misschien wel iets te helder. Voor overdag zet ik brightness op 0 met contrast op 70. Daarmee heb ik perfect beeld. Echter gebruik ik mijn computer ook veel 's avonds en 's nachts in een slecht verlichte ruimte. De enige manier om dan niet je ogen uit te branden is om het contrast omlaag te zetten naar 50. Dit gaat ten koste van de beeldkwaliteit. Bij het veranderen van het contrast veranderen ook de kleuren waardoor het niet mogelijk is om zowel overdag als 's nachts een goed gekalibreerde monitor te hebben. Het was zoveel beter geweest wanneer je het contrast op een vaste waarde had kunnen zetten en in de avond alleen de helderheid wat omlaag hoefde te doen. Nog beter was het geweest als dat automatisch met een lichtsensor zou gebeuren. Maar aangezien je overdag de helderheid al op 0 hebt staan is dat niet mogelijk. Dit zou voor iemand die veel fotobewerking doet in een slecht verlichte ruimte of wisselende lichtomstandigheden een dealbreaker kunnen zijn terwijl een relatief goedkoop IPS scherm juist voor die doelgroep interessant is. Ik reken dit punt het scherm zwaar aan ook al is het voor mij minder erg omdat ik geen fotobewerking doe. Overdag is zwart zwart en wit wit. 'S avonds wanneer ik het contrast omlaag moet gooien begint wit een hint grijs te krijgen.

Naschrift september 2009: Nu ik aan de helderheid gewend ben moet ik mijn woorden toch wat afzwakken. Ook 's avonds gebruik ik nu brightness 0 en contrast 74 in combinatie met een kleurenprofiel van 10E uit het [H]ard|OCP forum. Hiermee kan ik uitstekend uit de voeten. Om dat weer te geven heb ik de score voor helderheid en contrast verhoogd van slecht naar voldoende. Daarmee doe ik meer recht aan de kwaliteit van deze geweldige monitor. Het blijft zo dat het wel fijn zou zijn wanneer er meer speling aan de onderkant van de brightness instelling zou zijn.

- Ghosting / Imput lag: Geen ghosting kunnen waarnemen. Ik game eigenlijk niet tot nauwelijks met mijn computer sinds ik een xbox 360 heb dus over imput lag kan ik weinig zinnigs zeggen. Wat ik begrepen heb van andere reviews is dat dit scherm snel genoeg is om redelijk fanatiek mee te gamen, mogelijk met als uitzondering de professionele gamer die helaas voor hun veroordeeld zijn tot een snel TN scherm.

- Dode Pixels: Ik heb dus twee schermen waarvan er één perfect is en één helaas een dode subpixel heeft. Deze bevind zich rechtsonder een halve centimeter boven de windows taakbalk en een centimeter van de rechterkant. De geijkte methodes voor verwijderen werken niet. Hij zit ongeveer op de meest gunstige plaats die ik kan bedenken en stoort me verder niet. De 2209WA heeft een Premium Panel en word bij 1 hot pixel of 6 dode pixels door Dell omgeruild.


Eindoordeel:

De Dell maakt gehakt van elke TN monitor die de pech heeft om er naast gezet te worden. Voor iemand zoals ik die een scherm zoekt die hij in portraitmode kan zetten met behoud van beeldkwaliteit is het een echte aanrader. Kleurweergave is subliem. Bouwkwaliteit en gebruikte materialen uitstekend. Kijkhoek is wat je van een IPS scherm mag verwachten,.. uitstekend met een lichte witte waas vanuit extreme hoeken. Design en gebruiksgemak opnieuw subliem. Toch is het niet zo dat deze monitor zonder fouten is. Het te heldere scherm betekend dat je in donkere ruimte het contrast serieus omlaag moet gooien als je ogen je lief zijn. Dit gaat te koste van de beeldkwaliteit (hoewel deze nog steeds acceptabel blijft) maar ook de kleuren veranderen. Dit betekend voor de photoshoppers onder ons dat ze niet overdag en 's avonds van een goed gekalibreerd scherm kunnen genieten. Dit is toch wel een ernstige tekortkoming en zal voor sommige betekenen dat ze nog even verder moeten sparen. Een andere mogelijkheid is om te kijken of de LG schermen met e-IPS die er hopelijk binnenkort ook gaan komen dezelfde prijs/kwaliteit leveren als de Dell maar niet met dit nadeel.

Voor photoshoppers op een budget die er overdag mee werken, voor iedereen die een TN schem uberhaubt in overweging zouden nemen (mogelijk m.u.v. de professionele gamer) en voor iedereen die een scherm in portrait mode wil gebruiken maar toch een uniforme beeldkwaliteit over het gehele scherm wil hebben is dit een fantastische keuze en waarschijnlijk het beste wat er voor dit geld op dit moment te koop is. Ik zeg,.. doen!

Naschrift 1 juni 2009:

Op dit moment gebruik ik een kleurenprofiel van 10e uit het [H]ard|Forum in combinatie met de settings die hij aanraad.

Brightness: 0, Contrast: 74, Rood: 99, Groen: 98, Blauw: 100, Sharpness: 40.

Met deze instellingen kan ik overdag en 's avonds prima werken en slaag ik met vlag en wimpel voor alle testen van Lagom.nl. Een handig programma om met ICM profile's te werken vind je hier opnieuw met dank aan 10e. Ik ben nog steeds van mening dat er aan de onderkant van de helderheid meer speling zou moeten zitten maar met bovenstaande ICM profiel word het belangrijkste nadeel van dit scherm behoorlijk goed ondervangen. Daarmee word dit scherm voor een nog grotere groep gebruikers interessant.

Het ziet er overigens ook naar uit dat de imput lag van dit scherm exceptioneel goed is getuige een post in het overclorkers forum.

Naschrift 24 juni:

Zoals in de review aangegeven is een van de schermen vanuit de fabriek iets blauwer en bij dit scherm heb ik Blauw op 97 gezet.

Terugkomend op de iput lag. Andere reviews dan de gebruikers ervaring op het overclockers forum spreken van een iput lag van zo'n 20 tot 25 ms. Lijkt me een stuk realistischer en voor een ips scherm een prima score.