Denk je aan de trein, dan denk je aan de NS. Bij de belangrijkste OV-dienstverlener van Nederland speelt IT een allesbepalende rol. Op dat vlak bevindt het bedrijf zich momenteel in een omvangrijke transitie; op basis van het nieuwe Hybride Integratie Platform (HIP) moet het een datagedreven organisatie worden. In dit artikel licht Product Owner Strategische Ontwikkeling Jack Fleuren de verschillende technieken achter het platform toe. Ze komen ook aan bod in het webinar op 11 oktober, waarvoor je je onderaan dit artikel kunt aanmelden.
Voor veel mensen staat de NS vooral voor de gele treinen die ze van A naar B brengen, maar de landelijke organisatie is voor veel meer verantwoordelijk. IT speelt in alle processen een hoofdrol. De organisatie is afhankelijk van goede en betrouwbare IT om de treinen te laten rijden, reisinformatie te geven en onderhoud aan de treinen te kunnen uitvoeren. Maar ook bij het beheer van lockers, de verhuur van OV-fietsen, het zorgdragen voor de veiligheid van reizigers en de inzet van drones voor bouwkundige inspecties en controle op graffiti speelt technologie een sleutelrol. Zelfs een goede kop koffie wordt verkocht met behulp van IT. Op dit moment verwerkt de NS ruim 1 miljard api-aanroepen per maand, wat neerkomt op ongeveer 600 aanroepen per seconde. Niet alleen de hoeveelheid data is snel toegenomen; dat geldt ook voor het aantal applicaties dat de NS-organisatie breed gebruikt. De infrastructuur is daar niet langer op ingericht. Daarom bereidt het bedrijf zich voor op de overstap naar een centraal platform waar alle data-uitwisseling straks op moet plaatsvinden. Het doel van dit Hybride Integratie Platform (HIP) is duidelijk: het moet van de NS een datagedreven organisatie maken.
Jack Fleuren was als kind al gek van IT (“Ik bouwde als tiener websites als bijbaantje”). Zijn professionele carrière begon in de bankensector, bij de Volksbank. Daar vervulde hij verschillende rollen en fungeerde hij als brug tussen business en IT. Hij begon met het beheren van toegangsrechten tot systemen, wat een cruciale functie bij financiële instellingen is. Vervolgens werkte hij als releasecoördinator en groeide hij van junior projectleider door tot senior projectleider en programmamanager in IT. Hij heeft aan verschillende projecten gewerkt, variërend van klantgerichte systemen tot backend implementaties van omvangrijke belastingwetgeving. Na zijn tijd in de bankensector stapte Jack over naar consultancy en werkte hij bijna drie jaar bij ASML. Daar hielp hij bij het opbouwen van een digitaal platform om machinegegevens te verwerken. Inmiddels werkt hij ruim twee jaar voor de NS.
Jack bevindt zich nu midden in de transitie van het bedrijf. “Om onze processen uit te voeren, versturen we miljarden berichten per jaar tussen partijen en applicaties. Hiervoor gebruiken we een integratieplatform, en we zitten nu in de overgang naar een nieuw Hybride Integratie Platform. Hierbij worden data-uitwisselingen op een gestandaardiseerde wijze NS-breed gefaciliteerd en zorgen we dat dit op een snelle, veilige en betrouwbare manier gebeurt.”
Twee voorbeelden zijn data-uitwisseling voor bijsturingsapplicaties en sensordata op treinen. “Wanneer er dingen op het spoor gebeuren waardoor de oorspronkelijke dienstregeling niet kan worden uitgevoerd, worden mutaties uitgewisseld via het Hybride Integratie Platform om zo tot een nieuw plan te komen. Hierbij moet je denken aan de inzet van ander materieel en het herplannen van conducteurs en/of machinisten. Het Hybride Integratie Platform wordt ook gebruikt om sensordata van de trein in applicaties te krijgen. Zo weten we bijvoorbeeld wat de gps-locatie van een trein is, of dat er al dan niet preventief onderhoud moet worden uitgevoerd.”
Hybride Integratie Platform
Waarom is het tijd voor een nieuw HIP? Jack: “Ten eerste was onze huidige integratieoplossing verouderd en zou hij binnenkort niet meer worden ondersteund. Dat dwong ons te overwegen wat onze volgende stap zou zijn. We konden bij dezelfde platformleverancier blijven en hun nieuwste versie kiezen, maar we kwamen tot de ontdekking dat dit zou betekenen dat we alles opnieuw moesten opbouwen. Als een volledige herbouw nodig was, was het logisch om ook andere opties te verkennen.”
“Bovendien is het applicatielandschap binnen de NS aan het veranderen en wordt het gemoderniseerd. Dit zorgt ervoor dat we andere eisen stellen aan onze integratieoplossingen. Met de toename in de hoeveelheid sensordata hebben we te maken met een veel hogere frequentie en grotere datavolumes dan tien of vijftien jaar geleden, toen we met onze huidige oplossing begonnen. Trends zoals devops, waarbij teams decentraal integraties kunnen bouwen, passen niet in onze oude oplossing. Met het nieuwe, gecontaineriseerde platform kunnen ontwikkelteams deze verantwoordelijkheid wél nemen.”
Hoe zit het Hybride Integratie Platform in elkaar? Het platform is gebaseerd op verschillende opensource technologieën met enterprise-ondersteuning van RedHat:
- Kubernetes (RedHat Openshift) - Containertechnologie als fundament om integraties te ontwikkelen, een enabler om devops te kunnen ontwikkelen.
- Camel (RedHat Fuse) - Framework om databewerking of -vertaling uit te voeren.
- ActiveMQ (RedHat AMQ Broker) - Message broker om asynchrone uitwisseling te faciliteren.
- Skupper (RedHat Service Interconnect) - Transparant netwerk dat integratieknooppunten met elkaar verbindt.
Het platform is gebaseerd op drie protocollen. HTTP, MQTT 5.0 en het berichten-queueing-protocol AMQP 1.0 zorgen daarbij voor het verzenden van berichten. Jack: “Deze protocollen zijn specifiek gekozen voor het HIP omdat ze aansluiten bij de drie kernwaarden van het platform: standaardisatie, uniformiteit en flexibiliteit. De protocollen hebben al een hoge adoptie en kunnen bovendien eenvoudig met verschillende systemen worden gebruikt. Dat moet het platform toekomstbestendig maken.”
Tijdens het aankomende webinar Tweakers op Stoom (zie onderaan deze tekst) zal Jack dieper ingaan op hoe de api van het nieuwe platform werkt en waarom bij het HIP is gekozen voor het opensource framework RedHat Fuse.
Data, data, data
Jack ziet dat de NS langzaam verandert in een allesomvattend mobiliteitsplatform. Dit betekent dat integratie een nog belangrijker element zal worden. “Het doel is om andere dienstverleners aan het NS-platform te koppelen. Zo kunnen reizen nu al worden gepland met bijvoorbeeld deelscooters, via de NS-app. Hierdoor kan de NS niet alleen treinreizen aanbieden, maar een complete reis van deur tot deur realiseren. Deze scooters kun je makkelijk achterlaten op een aangewezen plek in de buurt en ze weer ophalen wanneer je ze nodig hebt.”
Tegelijkertijd heeft de NS te maken met een personeelstekort. “Dit gaat niet veranderen, aangezien de samenleving veroudert”, zegt Jack. “Om het aan te pakken, moet de NS slimmer werken met minder mensen, en IT is een cruciaal onderdeel hiervan. Om slimmer te werken, is informatie en data nodig, niet alleen uit het systeem waarmee je werkt, maar ook uit andere cloudapplicaties of datacenters.” Jack illustreert dit met een voorbeeld: “Bij het plannen van het rooster van de treinmachinisten moet je ervoor zorgen dat je weet dat de machinisten over de nodige kwalificaties beschikken om bepaalde treinen en routes te bedienen. Deze informatie is wellicht niet opgeslagen in je planningssoftware, maar wel in het HR-systeem. Dit is slechts één voorbeeld van gegevensuitwisseling die moet plaatsvinden. Bovendien moet je, als een trein vertraging oploopt, mogelijk roosters aanpassen en de dienstkaart van de machinist bijwerken. Dit vereist coördinatie tussen verschillende teams en systemen.”
Ook rijdende treinen zorgen voor waardevolle data. “De precisie van sensordata verbetert voortdurend, wat leidt tot een groeiende hoeveelheid gegevens. Het is interessant om te overwegen hoe we deze data nu gebruiken en hoe we ze in de toekomst kunnen inzetten. Enkele jaren geleden waren bepaalde toepassingen misschien ondenkbaar, maar nu worden ze werkelijkheid. Zo zijn we nu aan het experimenteren met CO₂-sensoren in toiletten. Het idee is om op basis van deze data te bepalen of een toilet moet worden schoongemaakt. Een ander voorbeeld is de drukte-indicator in de reisplanner, die het gewicht van een treinwagon meet. Dankzij sensoren, of ze nu het gewicht van passagiers meten of de luchtkwaliteit in de wagon, kunnen we inschatten hoe vol een trein zit. Deze informatie is weliswaar nog niet volledig realtime, maar kan ons inzicht geven in patronen. Als een trein bijvoorbeeld regelmatig overvol blijkt, zou het toevoegen van een extra wagon een oplossing kunnen zijn. Dit kan weer leiden tot aanpassingen in de dienstregeling.”
NS als IT-werkgever
Wat maakt de NS uniek als IT-werkgever? Wat vindt Jack fijn aan zijn huidige job? “Bij de NS krijg je als IT-professional de unieke kans om op veelzijdige manieren betrokken te zijn en gemakkelijk van rol te wisselen. Bovendien betekent werken voor de NS werken voor een bedrijf met een diepgaande maatschappelijke impact. Als er iets misgaat, komt dit groot in het nieuws vanwege de cruciale rol die de NS speelt in onze samenleving. De grappen en irritaties over de ‘trein is weer eens te laat’ zijn bekend. Maar al die duizenden keren dat het dag in, dag uit goed gaat, vergeten mensen weleens.”
“Ik geloof dan ook echt dat het werken bij de NS je de mogelijkheid geeft om daadwerkelijk een verschil te maken voor Nederland. Het is een schone manier van reizen en het helpt indirect mee om de groeiende bevolking en het toenemend woningtekort het hoofd te bieden. In plaats van te kiezen voor meer snelwegen, werkt de NS aan het creëren van hubs die efficiënte, frequente en snelle openbaarvervoer-oplossingen bieden. Deze belangrijke thema’s geven mij voldoening.”
“Ik kan oprecht zeggen dat er bij de NS een warme en collaboratieve sfeer heerst”, vervolgt Jack. “Teamleden werken goed samen en vinden een gezonde balans tussen samenwerking en resultaatgerichtheid, wat een welkome afwisseling kan zijn voor iemand die uit een high-pressure consultancyomgeving komt. Daarnaast is de hybride werkcultuur fijn. Terwijl de operationele teams wellicht vaker op locatie moeten zijn, kunnen IT-professionals genieten van de balans tussen thuiswerken en aanwezig zijn op kantoor. Meestal werken we rond de twee dagen per week op locatie.”
Meld je nu aan voor het webinar ‘Tweakers op Stoom’
Tijdens het webinar ‘Tweakers op Stoom’ gaat Jack dieper in op de drie hierboven genoemde protocollen en legt hij uit hoe ze worden ingezet voor het HIP. Het webinar start om 19.00 uur en duurt ongeveer anderhalf uur. Er is ruim voldoende mogelijkheid om inhoudelijke vragen te stellen, zodat je alle ins & outs over de IT-transitie komt te weten.
Meld je nu aan voor het webinar ‘Tweakers op Stoom’ op 11 oktober en leer meer over hoe het HIP het hart van de data-uitwisseling bij de NS vormt.
Wil je aanwezig zijn bij het Tweakers en NS webinar op 11 oktober?
Actievoorwaarden poll
- Je Tweakers-account moet voor 16 september 2023 geactiveerd zijn.
- Meedoen kan tot 8 oktober 2023 23.59 uur, alleen via de poll.
- Alleen ingelogde bezoekers kunnen deelnemen.
- Je kunt één keer aan de poll deelnemen.
- Aanwezigen krijgen uiterlijk 9 oktober 2023 bericht per mail, in de vorm van een officiële uitnodiging. Hierin staat de link om in te loggen voor het webinar. Niet-aanwezigen ontvangen geen bericht.
- Deelnemers zijn op woensdag 11 oktober 2023 beschikbaar om het gehele programma te volgen.
- De uitnodiging voor het evenement is strikt persoonlijk en kan niet worden overgedragen.
- Klachten kunnen via klachten@tweakers.net worden ingediend.
- Medewerkers van Tweakers & NS zijn uitgesloten van deelname.
Dit artikel is geen redactioneel artikel, maar gesponsord tot stand gekomen dankzij de NS en Tweakers Partners. Tweakers Partners is de afdeling binnen Tweakers die verantwoordelijk is voor commerciële samenwerkingen, winacties en Tweakers events zoals meet-ups, Developers Summit, Testfest en meer. Bekijk hier het overzicht van alle acties en events. Mocht je ideeën met ons willen delen over deze vorm van adverteren, dan horen wij dat graag. Hierover kun je met ons in gesprek via [Discussie] Reclame algemeen].