Overheid kan straks ingrijpen bij overname KPN

Het kabinet komt met een wetsvoorstel waarmee de overheid een overname van een Nederlands communicatiebedrijf kan blokkeren als daarmee de 'nationale veiligheid in het geding komt'. In de praktijk heeft alleen KPN met de wet te maken.

Als een ander bedrijf straks een groot belang wil in een Nederlands telecombedrijf dat aan de overheid levert, moet het daarvoor straks om toestemming vragen bij de Nederlandse overheid. De overheid kan een overname blokkeren als die 'schade kan toebrengen aan het telecomnetwerk' en daardoor 'de nationale veiligheid in gevaar kan komen'. Dat schrijft minister Henk Kamp van Economische Zaken aan de Tweede Kamer.

De overheid denkt aan een percentage van 30 procent van de aandelen als kritieke grens. Het kabinet werkt momenteel aan een wetsvoorstel, dat waarschijnlijk volgend jaar in het voorjaar zal worden ingediend. Als de wet in werking treedt, mag het kabinet ook zijn veto uitspreken over de samenstelling van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen.

Omdat de wet alleen geldt voor bedrijven die infrastructuur leveren waar de overheid en andere telecombedrijven van afhankelijk zijn, geldt de wet op dit moment enkel voor KPN. Hoewel Vodafone ook diensten aan de overheid levert, is dat bedrijf in buitenlandse handen. Volgens minister Kamp is het 'van nationaal belang' dat het telecomnetwerk van KPN goed blijft functioneren en dat het extra wordt beschermd bij een overname. KPN levert onder meer systemen voor noodcommunicatie, de hulpdiensten en het leger.

Het wetsvoorstel volgt op een poging van de Mexicaanse telecomgigant America Movíl om KPN over te nemen. America Movíl staakte de overname nadat een stichting met speciale aandelen en die de belangen van KPN behartigt, de overname via een beschermingsmechanisme tijdelijk blokkeerde. Volgens Kamp had de overname mogelijk gevolgen kunnen hebben voor de nationale veiligheid.

Reacties (40)

[jpfx]

Waarom zo krap geformuleerd?
Als je dan toch zo'n wet opstelt zorg dan dat deze opgaat voor alle (nader door de overheid te bepalen) kritieke diensten. Denk bijvoorbeeld eens aan het gasnet, elektriciteitsnet, andere nog niet van belang zijnde diensten?

En waarom beperken tot 30% van één overname kandidaat? Kan mij voorstellen dat men daar om heen kan door een consortium welke niet (zichtbaar) met elkaar verbonden zijn, dan gewoon 2x30 procent overneemt en zo dus toch volledige zeggenschap verwerft.

[SjorsC]

Het elektriciteitsnet en gasnet is in onderhoud en beheer van semi-overheid bedrijven.
Denk hierbij aan bedrijven als Tennet (hoogspanning) en Aliander, Stedin en Enexis(de 3 grootste voor MS/LS en gasnet). De (meeste) aandeelhouders van deze bedrijven zijn provincies en gemeenten.

ontopic: een goede zaak om zulke overnames te kunnen blokkeren

[Moartn]

Denk bijvoorbeeld eens aan het gasnet, elektriciteitsnet, andere nog niet van belang zijnde diensten?

Er zijn naast KPN vast andere nuttige voorbeelden te noemen, maar het gas- en elektriciteitsnet zijn voor zover ik weet (via de netbeheerders) al in overheidshanden, dus dat is niet echt een groot risico. Dit is juist de reden waarom de netwerken (Enexis, Liander, etc) een paar jaar zijn gesplitst van de leveranciers (Essent, Nuon, etc)

[captain007]

Gasunie (landelijk gasnet) en Tennet (landelijk hoogspanningsnet), beide organisaties waar jij denk ik op doelt, die zijn nog steeds 100% eigendom van de staat dus daar speelt het probleem niet zo accuut. Het zou wel interessant zijn om die regels ook daarvoor in te voeren mocht men ooit besluiten die bedrijven van de hand te doen (waarvan ik hoop dat men zo slim genoeg is om dit niet te doen, omdat dat de belangrijkste infrastructuur van het land is).

[t-town]

Ik wil wel eens zien hoe ze denken een Europees overnemer te blokkeren. Ik denk dat de EC daar dan wel een stokje voor steekt.

[PostHEX]

Als de EC een uitspraak gaat doen, lijkt mij dat ze ook de reden van de Nederlandse overheid in acht nemen. De Nederlandse overheid kan een goed argument hebben gezien de staat en defensie erg afhankelijk is van KPN's infrastructuur. Koppel dat aan "wat als een niet Europees bedrijf KPN overneemt" aan het toegenomen spionage geweld van het laaste decennium, en daar heb je 't dan.

Oh en by the way. Voordat iemand vrijemarkt zus, vrijemarkt zo gaat propageren, elk land heeft in bepaalde sectoren een niveau van protectionism in het kader van het bewaken van het land haar integriteit. Kun je je voorstellen dat de VS het ooit zou toelaten om Boeing of Lockheed Martin te laten overnemen door een niet-VS entiteit? Zelfde kan gezegt worden over China (die koploper is als het gaat om protectionisme -- zie bijvoorbeeld Alibaba's beursgang), Rusland (bijvoorbeeld NPO Energomash of Gazprom), enzovoorts...

Edit: spelling correctie

[Reactie gewijzigd door PostHEX op 23 juli 2024 19:58]

[Nieknikey]

Oh en by the way. Voordat iemand vrijemarkt zus, vrijemarkt zo gaat propageren, elk land heeft in bepaalde sectoren een niveau van protectionism in het kader van het bewaken van het land haar integriteit. Kun je je voorstellen dat de VS het ooit zou toelaten om Boeing of Lockheed Martin te laten overnemen door een niet-VS entiteit? Zelfde kan gezegt worden over China (die koploper is als het gaat om protectionisme -- zie bijvoorbeeld Alibaba's beursgang), Rusland (bijvoorbeeld NPO Energomash of Gazprom), enzovoorts...

Het eventueel nationaliseren van KPN met als oogpunt het beschermen van vitale overheidsorganen valt niet met puur alleen dat oogpunt onder de categorie "protectionisme". Overigens is Gazprom een Russisch staatsbedrijf waardoor het niet in deze context past.

[PostHEX]

Niet om te ver gaan af te dwalen, maar Gazprom is publicly traded. De Russische overheid heeft 'alleen' een meerderheid van de aandelen in handen. Dus ook hier is protectionisme aan de orde.

[Ruuuuuubje]

Het weer opnieuw een staatsbedrijf maken? Is de enige optie die ik zie om aan wat jij zegt te ontkomen.

Interessant, terecht maar benieuwd hoe dit in Europa wordt ontvangen idd...

[Armin]

Interessant, terecht maar benieuwd hoe dit in Europa wordt ontvangen idd...

Brussel zal er weinig moeite mee hebben, aangezien de bevoegdheid van Nederland zoals hier beschreven slechts heel beperkt is. Denk aan wat de Britten deden om hun core-overheids netwerk niet aan Huawei uit te besteden. Zoiets kan Nederland ook doen. Of zorgen dat er niet meteen vanalles verkocht wordt na een overname.

Het is vooral een stok achter de deur om aan tafel te mogen zitten bij onderhandelingen, zodat je wat waarborgen krijgt tijdens de onderhandelingen. En dat is zeker niet slecht.

Echt ingrijpen zal echter niet mogen en is ook ongewenst. Emoties zijn meestal een slechte raadgever. Kijk immers naar ABN-AMRO. 'Iedereen' was boos, maar toen een jaar later de pret-hypotheek-obligaties bubbel barste bleek dat wij heel hard in onze handjes mochten knijpen dat ABN-AMRO grotendeels verkocht was.

Het overweldigende meerendeel van de verliezen van het ABN-AMRO zijn gedragen door de Britse belastingbetaler en de Spaanse spaarders (omdat de Spaanse bank haar onderdeel van de rommel direct doorverpakt had). Alleen het Britse bailout bedrag dat nodig was om het overgenomen deel van ABN-AMRO te redden, had het huidige bailout bedrag voor Nederland al doen verdubbelen.

KPN is ook niet in een rooskleurige positie. Zeker niet nu men teruggetrokken is tot de Nederlandse regionale markt. Een markt die geen groeimarkt is, en in de meeste categorieen een markt waar concurentie op prijs is. Consolodatie op de telecommarkt is eigenlijk onstuitbaar, dus het is vooral een kwestie van wanneer en door wie.

De geschiedenis zal uitwijzen of de keuze om Slim buiten te houden de juiste was, en over 10 jaar er niet een ander tegen een lager bedrag de zaak overgenomen heeft.

[boner]

Ik ben het deels met je oneens. Allereerst over KPN en straks over de rest van je post.
KPN is nu volgens de publieke cijfers 3.5 miljard aandelen uit staan met een waarde per aandeel van 2.76 euro. Dus is op de beurs ongeveer 9 miljard waard. Dat klinkt als veel geld, maar als je de harde waarde van KN bekijkt, is dat goedkoop. De totale activa van KPN zijn 25 miljard. Dus als de overheid heel KPN over zou nemen, zou het spekkoper zijn. Als de overheid dan haar communicatie compleet bij KPN onder zou brengen, ipv verdeeld over KPN vodafone en andere bedrijven, zou dat ook weer veel geld schelen. Dus de overheid zou het niet eens zo gek doen als het KPN zou kopen.

Dan over ABN-Amro. Ik denk dat de staat er best wel eens goed uit zou kunnen komen. Vergeet niet dat de staat 200.000 per klant garant staat/stond. Dus als ABN-Amro failliet gegaan zou zijn, zou de staat elke spaarder tot 200K moeten betalen voor het verlies aan spaargeld. Nu heeft niet elke spaarder 200K op de bank staan dus is die 200K een worst case scenario, maar het zou om veel meer geld gaan dan de redding heeft gekost. En dat geld zou dan 'weg' zijn, en nu heeft de overheid er een bank voor terug gekregen. Hetzelfde gold, in mindere mate maar toch, voor ING. EN daar heeft Nederland miljarden aan verdiend. Hetzelfde zou wel eens voor ABN-Amro kunnen gelden.

[TranQuilNL]

De deposito garantiestelling is tot 100k per rechtspersoon per instelling.
Daarnaast is niet de overheid, maar de DNB hiervoor verantwoordelijk en het wordt gedragen door de overige banken. Die moeten het bedrag ophoesten naar rato marktaandeel. Vandaar dat de Rabobank hier niet blij mee is, want als grootste partij zal die het grootste bedrag op moeten hoesten.

[Armin]

Ik heb het niet over de redding van 'ABN-ARMO' (en Fortis ASR NL) zoals gedaan door het kabinet Bos/Balkendende. Dat was het terugkopen van het Nederlandse (wat vooral consumenten en MKB-deel was) van ABN-AMRO van Fortis. Niet het oude ABN-AMRO zoals een jaar eerder opgeplitst, wat veel groter was.

En ik ben het overigens geheel met je eens dat dat een goede zet was. Maar dat is dus een andere discussie dan het punt dat ik probeerde te maken.

De rest van het bedrijf en de delen die verkocht worden aan de Britse en Spaanse banken, zijn niet terugekocht. En dat is maar goed ook, want die hebben gigantische verliezen geleden welke nu elders gedragen zijn. Als we de tegenstanders van de opsplitsing van ABN-AMRO een jaar eerder toen hun zin gegeven hadden, had de Nederlandse belastingbetaler heel erg veel dieper de beurs mogen trekken.

Iets soortgelijks kan ook met KPN zijn. De boekwaarde mag dan wel 25 miljard zijn, maar het feit dat de eigenaren (aandeelhouders) de marktwaarde hiervan maar op 9 miljard schatten, spreekt boekdelen. Een huis kopen geeft ook verplichtingen zoals onderhoud en heel veel belastingen, en als je weet dat er achterstallig onderhoud geweest is moet je ook dat meenemen. Bij KPN niet veel anders. Zo is KPN ook een reeks met lopende verplichtingen, en moet er gewoon veel geinvesteerd worden alleen al om te overleven, laat staan winst te maken. Of KPN het gaat redden in huidige vorm is echt nog maar de vraag.

Hoe symaptiek ik KPN ook mag vinden en wat voor oer-Hollandse historie er ook aan dat bedrijf mag hangen. Dat was mijn punt. Emoties zijn goed om mee te nemen, maar gevaarlijk als ze de overhand gaan geven in dit soort discussies.

Ik denk zelf dat over 10 jaar ze, of deels overgenomen zijn, of gefuseerd. En of dat slecht is, is ook maar de vraag. Als het voor de winstgevendheid en werkgelegenheid in Nederland beter is, zet ik graag de trots opzij. Ik weet echter zo net nog niet of er een beter bod zal komen dan Slim gedaan heeft. Maar ik hoop dat ik ongelijk heb.

[downcom]

Dat lijkt me helemaal geen gek idee. Hier en daar wat Staatbedrijven zorgt voor balans in onze economie. Daarnaast alle communicatie bij 3 grote multinationals neerleggen is ook niet wat we moeten willen.

[KroontjesPen]

Helemaal mee eens.
KPN mag dus ook niet failliet gaan want dan is de nationale veiligheid ook in gevaar.
Als ze zo even verder door gaat denken wat mag de leiding van KPN dan nog eigenlijk wel?
Wil je nog wel aandelen hebben van KPN? Zodra er "gevaar" dreigt grijpen ze naar die wet.

[timonb]

KPN mag net als een bank niet failliet gaan. Gaan zij dat wel, dan wordt het bedrijf genationaliseerd.

Daarnaast mogen de bestuurders van KPN alles doen, zolang dit niet het bedrijf in gevaar brengt. Iets wat in mijn beleving heel normaal en gezond is.

[geke-sulen]

We hebben al de Gasunie en de NAM waarom niet een staatbedrijf voor comunicatie. Probleem wordt dan wel denk ik dat aftappen nog gemakkelijker word maar dat zien we in de toekomst dan wel weer ;p

[Calypso]

Er staat niet dat de staat een buitenlandse overname blokkeert, er staat dat de overheid een buitenlandse overname KAN blokkeren. Daarmee nemen ze ongetwijfeld ook in acht waar de overnamepartij vandaan komt bijvoorbeeld en wordt overwogen hoe dat in Europa zal liggen. Als Carlos Slim weer eens langskomt, dan zal de EU daar echt niet zondermeer een probleem mee hebben.

[RobNL]

Ik hoop dat de Europese wetgeving dit niet weer gaat overrulen met een lucratieve tegenregel. Ben die EU nu wel een beetje zat.

[Niemand_Anders]

Eigenlijk hoop ik dat wel!

In de jaren 90 heeft onze overheid besloten om de PTT te privatiseren en daar is KPN uit voort gekomen. Moet als je overheid nu niet gaan huilen dat buitenlandse bedrijven nu geinteresseerd zijn in KPN. Ook dat hoort namelijk bij privatisering. Als ze dat niet wilde, hadden ze daar 8 jaar geleden toen ze dollars tekens in hun ogen hadden aan moeten denken toen ze de resterende (staats) aandelen verkochten voor 1,6 miljard euro.

bron: http://www.rijksoverheid....ge-privatisering-kpn.html

Op vrijdag 22 september 2006 heeft de Staat der Nederlanden haar resterende belang van ca 8% in KPN N.V. (KPN) verkocht voor ca € 1,6 mld. Met deze verkoop wordt een periode van 17 jaar afgesloten waarin de Staat aandeelhouder is geweest van KPN. Conform artikel 34 lid 8 van Comptabiliteitswet bericht ik u hierbij over deze verkoop en, gelet op het feit dat dit de laatste verkoop is, ga ik eerst nader in op de achtergrond van het aandeelhouderschap in KPN.

Dat maakt deze en de vorige aktie uit augustus 2013 van onze overheid nogal erg hypocriet. Maar aangezien de kabinetten sinds 1998 (waarvan geen enkele de volledige 4 jaar heeft volgemaakt) vooral bezig waren met de korte termijn, is de situatie zoals deze nu bestaat eigenlijk geen verrassing..

Ik denk zelfs dat de overheid zelf alleen maar zeggenschap heeft over de landlijnen, want de rest (GSM netwerk, glasvezel netwerk, IPTV netwerk, etc) heeft KPN met eigen geld (zonder steun van de overheid) moeten financieren. De enige mogelijkheid welke ik zie voor de overheid is dat ze KPN verplichten om aanleg en beheer van de vaste landlijnen in een aparte BV welke 100% eigendom van de staat is. Vergelijk het met de NS en ProRail..

Daarbij ligt telefonie van de overheid momenteel bij Tele2 nadat de Opta in 2012 oordeelde dat KPN de aanbestedingsprocedure niet correct had gevolgd. Dus ik ben best wel benieuwd hoe de overheid gaat aantonen dat verkoop van KPN de nationale veiligheid in het geding brengt aangezien zij nu al meerdere diensten bij buitenlandse bedrijven (Tele2, Vodafone, etc) hebben ondergebracht..

[SkyStreaker]

Daar zeg je het al: "oude overheid", die misschien nu in contrast staat met de huidige overheid die nu veel meer op de hoogte (hopen we dan) is van de stand van zaken. Deze huidige overheid zit mogelijk een potentieel gevaar die de oude overheid van destijds wellicht niet heeft kunnen voorzien.

[Verwijderd]

Bepaalde sectoren zouden nooit geprivatiseerd mogen (hebben) worden. Denk hierbij aan Scholing, Openbaar vervoer, Medische zorg, Energie en communicatie (gecontroleerd).

Alles wat in het belang van de burgerlijke infrastructuur en primair aan de grond van de samenleving ligt feitelijk.

Allemaal leuk en aardig die ene keer dat men een staatonderneming privatiseert en daarmee voor één keer de staatskas spekt onder het mom van concurrentie is allen maar goed. Maar de praktijk leert dat er maar weinig concurrentie komt en de consument er zeker niet bij gebaat gaat. Wie gaat er met de NS concurreren?? Zien ze zelf eindelijk de conclusies onder ogen. Zie niet graag dat bijvoorbeeld alle energie die wij geleverd krijgen in handen zou zijn van particuliere buitenlandse bedrijven.

[delenn]

Zie niet graag dat bijvoorbeeld alle energie die wij geleverd krijgen in handen zou zijn van particuliere buitenlandse bedrijven.

Je kan nu kiezen uit Vattenfall (Zweeds), RWE (Duits) of GDF Suez, alleen Eneco is nog nederlands.

[Verwijderd]

Ok, had al deze reactie verwacht. Maar stel je het iets extremer voor. Alleen afhankelijk van Rusland (of Frankrijk voor mijn part). Onze kerncentrales en ons gas (kolen) hebben we gelukkig nog in eigen handen. En wat je schetst is dus al de situatie die niet mijn voorkeur heeft zoals ik noemde . Energie ligt zeer moeilijk maar de strekking verder lijkt me duidelijk.

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 19:58]

[atillav]

Ze moeten net als bij de energie bedrijven, het fysieke netwerk loskoppelen van de dienst.
Dat zouden ze wat mij betreft ook voor mobiel moeten doen.
En voor alle communicatiekabels.

Het is van de idiote dat we 3 typen kabels in de grond hebben liggen (POTS, COAX en glas).
En elke mobiele operator zet zijn eigen antenne op elk hoog dak.
Weg met die milieu vervuiling. Een infrastructuur met fall-backs op gescheiden routes en dan heb je wat. Het onderscheidend vermogen van een IT Infrastructuur zit hem echt niet in de kabels en antennes.
Dan kunnen de commerciële partijen echt laten zien welke dienst ze zo goed in zijn. De prijs wordt dan stukken transparanter: de dienst bepaald de prijs, want de onderliggende infrastructuur is voor iedereen hetzelfde.

[delenn]

Daarmee zou de innovatie compleet stilvallen, de netbeheerder heeft namelijk in die constructie geen enkele motivatie om nog te ontwikkelen, ze krijgen hun geld namelijk links of rechtsom toch wel.

Ga maar even 18 jaar terug in de tijd wat er toen over die kabels ging en nu... dat zou niet zijn gebeurd als een netbeheerder volledige zeggenschap over het netwerk heeft.

[Lord_Farin]

Het paard achter de wagen, mijns inziens.

Dergelijke kritieke diensten bij een private partij is überhaupt achterlijk. Dat moet de overheid gewoon lekker zelf doen. Net als, wat mij betreft, gas-, water-, en elektriciteitsnetwerken. In feite alles waar het belachelijk is om te veronderstellen dat er een tweede aanbieder komt... marktwerking is dan per definitie uitgesloten en zal uitdraaien op een farçe op kosten van de gemeenschap.

[Daenney]

'schade kan toebrengen aan het telecomnetwerk'

Wat voor schade precies, meneer Kamp? Denkt men nou echt dat iemand KPN gaat overnemen om vervolgens de dienstverlening te staken of te degraderen?

'de nationale veiligheid in gevaar kan komen'

Duidelijk ja, snappen we. Ook heel goed verwoord hoe deze 'veiligheid' dan 'in gevaar' komt en hoe we dit gaan meten.

De overheid denkt aan een percentage van 30 procent van de aandelen als kritieke grens

30, niet 29.8 of 30.7, echt precies 30? En waarom 30? Waar komt dit ogenschijnlijk arbitraire getal vandaan?

mag het kabinet ook zijn veto uitspreken over de samenstelling van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen.

Waarom? Ze kunnen toch maar 1/3 van het bedrijf in handen krijgen.

Ik ben heel erg benieuwd of dit überhaupt mag.

[ApexAlpha]

Ach, die politiek van ons wordt ook een wakker, bijna een jaar na dato. Tjonge jonge...

Gelukkig zijn er in Nederland ook mensen die niet in de politiek zitten maar wel wat te zeggen hebben. Zo hebben we bijvoorbeeld de Stichting Preferente Aandelen KPN. Die hebben in augustus afgelopen jaar de overname door America Movil geblokkeerd.

Is ook niet zo verwonderlijk want in het bestuur van die stichting zitten een aantal zwaargewichten van onder andere Shell, KLM, Randstad en wat hoogleraren. Die denken gelukkig verder vooruit dat het gemiddelde lid van de TK.

Het lijkt erop dat het Nederlands bedrijfsleven bij de privatisering van KPN wél heeft lopen opletten en ervoor heeft gezorgd dat zij de kritieke Nederlandse infrastructuur (hele overheid en halve bedrijfsleven draait op KPN) kunnen beschermen wanneer de politiek zou falen.

Hulde.

[Reactie gewijzigd door ApexAlpha op 23 juli 2024 19:58]

[Spockz]

Vreemd dat de overheid eerst privatiseert om vervolgens weer het belang terug te willen nemen. Hadden ze dit niet eerder kunnen bedenken of was de korte termijn incentive van het verkopen van aandelen te sterk?

In principe zeggen ze nu hiermee dat het telefoonnetwerk een cruciaal onderdeel is van onze samenleving. Het lijkt mij dan ook dat ze dit netwerk dan ook in eigen handen moeten houden/nemen. Privatisering en vrije marktwerking werkt namelijk alleen als je het compleet de vrije hand geeft. Als je het gaat beïnvloeden verstoor je dat.

[mutley69]

Over Belgacom denkt België als apenland niet eens na - of dit nu van strategisch belang is of niet - de lessen van Electrabel zijn nog altijd niet getrokken. De poen van het fonds voor de sluiting van de Nukes is ondertussen wel opgebrast (afin voor dat deel dat ze mochten opbrassen)...
Het worden spannende tijden - en de stroom gaat duur worden in apenland Belgie...
Ik ben dus "weer" jaloers op jullie nederlanders!