Overheid stelt webrichtlijnen niet verplicht voor lagere overheden

Het 'Kwaliteitsmodel Webrichtlijnen', waaraan sites van de rijksoverheid al moeten voldoen, wordt niet verplicht gesteld voor websites van lagere overheden. In plaats van een wettelijke verplichting hanteert de staatssecretaris een stimuleringsbeleid.

Staatssecretaris Ank Bijleveld van Binnenlandse Zaken laat schriftelijk aan de Tweede Kamer weten dat een wettelijke verplichting voor lagere overheden om zich aan de webrichtlijnen te houden, op gespannen voet zou staan met 'de eigen verantwoordelijkheid van de medeoverheden'. Bijleveld zal daarom niet overgaan tot het verplichten van een keurmerk voor overheidssites die voldoen aan de 125 kwaliteitseisen die zijn vastgelegd in het 'Kwaliteitsmodel Webrichtlijnen', maar houdt het bij een stimuleringsbeleid voor het implementeren van de webrichtlijnen. In totaal telt de overheid ongeveer 1200 websites die aan het kwaliteitsmodel zouden moeten voldoen, waarvan het grootste deel van lagere overheden is.

De staatssecretaris stelt dat de eigenaar van de website bij een aanbesteding voor de bouw van een nieuwe site de webrichtlijnen of een daarop aansluitend keurmerk als verplichting kan meenemen, maar volgens haar moet de eigenaar zelf afwegen of de daarmee gemoeide kosten de moeite waard zijn. Verder zegt Bijleveld toe dat ze in contact zal treden met de Vereniging Nederlandse Gemeenten en het Interproviciaal Overleg met het verzoek om 'meer voortgang' te boeken. Bovendien zullen de richtlijnen worden meegenomen in het Nationaal Uitvoeringsprogramma Betere Dienstverlening, en worden de websites van gemeenten, waterschappen, ministeries en provincies door de Overheid.nl-monitor getoetst op het al dan niet naleven van de webrichtlijnen.

Bijleveld gaat in haar brief ook kort in op vragen van parlementariërs of de overheid klaar is voor web 2.0-toepassingen. Volgens de bewindsvrouw biedt de huidige it-infrastructuur van de overheid al mogelijkheden voor het aanbieden en verwerken van user generated content , maar om de ontwikkelingen van web 2.0-toepassingen op overheidswebsites aan te jagen zal er nog dit jaar een speciale site verschijnen met mogelijke web 2.0-toepassingen en -concepten.

Reacties (33)

[Eusebius]

Wat ik nou niet snap: waarom is er geen één buro / afdeling / whatever dat voor alle lagere overheden sites in elkaar zet. Dat zal best een duur grapje zijn, maar wat gaat er nu aan resources verloren? Elke gemeente heeft op z'n minst een webdeveloper nodig voor zijn eigen site cq contact met een lokale webdeveloper.

Eén buro of bedrijf kan een aantal templates aanbieden waarbinnen de lagere overheden hun 'waar' kunnen aanbieden. En dat ene buro kan dan gelijk kwalitatief goed spul bieden. Bijvoorbeeld cross-browser compatibility ...

[Reactie gewijzigd door Eusebius op 24 juli 2024 12:52]

[Dennis]

Terechte opmerking. De waterschappen hebben dat bijvoorbeeld gedaan. Zij hebben via een centrale stichting een aanbesteding georganiseerd, waar alle waterschappen aan meedoen. Die sites voldoen daarom wél aan de huidige W3c webrichtlijnen.

Persoonlijk vind ik het jammer dat de rijksoverheid het niet verplicht stelt, maar ik heb er een dubbel gevoel bij, want wat mij betreft zijn er veel te veel richtlijnen en regels. Als overheidsinstelling moet je gewoon continu bewust blijven waarvoor je bezig bent. Dat is voor je burger. Als je je dat realiseert, dan kun je daar vanuit werken en dan is het eigenlijk niet meer dan logisch dat al jouw burgers jouw website kunnen bezoeken.

Soms speelt daarbij wel het financiële aspect, want ik ben het er mee eens dat je dat moet afwegen. Als je over twee jaar een nieuwe site lanceert, dan is dát het moment om gelijk standaarden mee te nemen.

Ik werk zelf bij een overheidsorganisatie en wij gaan hier ook aan de slag met de richtlijnen vanuit de rijksoverheid. Onze huidige website probeert daar al zoveel mogelijk aan te voldoen en een eventuele nieuwe site zal volledig moeten voldoen. Datzelfde geldt bijvoorbeeld voor OpenDocument. Wij zijn voornemens om per 1 april van dit jaar al onze documenten, intern en extern, standaard in OpenDocument op te slaan. Maar ik kan je vertellen dat de meeste overheden nog lang niet zover zijn en dat wij pionieren. Die mogelijkheid hebben wij ook, maar het brengt kosten en discipline met zich mee. Daar moet je dan wel de middelen voor hebben.

[SilentStorm]

Je bedoelt zoals dimpact?

Omdat de gemeentelijke besturen vrij zijn hun eigen keuzes te maken in de manier waarop ze hun beleid uitvoeren en uitdragen. Als een gemeente zich wil aansluiten bij een initiatief als dat hierboven, zijn ze daar vrij in. Als ze het zelf beter denken te weten, mogen ze het ook zelf doen, zolang de begroting maar sluitend is.

Je zult je voor kunnen stellen dat de meeste gemeentes al erg veel geld hebben besteed aan hun huidige websites en (vooral kleinere) gemeentes niet de kennis hebben om te controleren of de voor hen gemaakte site aan de standaarden voldoet (ze hebben het niet voor niets uitbesteed).

Een keurmerk zou dan inderdaad een goede oplossing zijn. Het 'keurmerk' dat voor de centrale overheid is neergezet (de nora richtlijnen) zijn echter zo .. string/precies/uitgebreid.. dat het voor een lagere overheid miljoenen euro's aan ontwikkelkosten met zich mee kan brengen om de site hieraan te valideren.

Als je op korte termijn verandering wil is er maar 1 oplossing: massaal gaan klagen bij het overheids meldpunt.. als ze dat niet vorig jaar dicht hadden gegooit..

[Zsub]

Zie je het aanbestedingstraject al voor je? Ik wel en ik vrees dat ik daar erg slecht van ga slapen, vannacht...

[Rmaxx]

Daar ligt het probleem niet.. wat als dat buro de site oplevert.. hoe dan verder?
En een gemeente heeft geen webdeveloper nodig, normaal loopt zoiets gewoon via de afdeling communicatie, of de instantie voor wie de site bedoeld is.
Volgens jouw stelling kan iedere sit dan gewoon hetzelfde zijn, links menu, rechts tekst, af en toe fotootje erbij klaar. Klopt dat zou mooi zijn, iedereen snapt het, je vind alles, voor iedereen toegankelijk....maar zo werkt het niet.
Trouwens, zelfs BINNEN 1 overheidsorgaan wil iedereen nog zijn eigen toko apart houden, soms zelfs verplicht, dus allemaal samenwerken kun je sowieso vergeten.

[wreed en link]

Dit is zonde. Ik begrijp best dat lagere overheden niet aan alle webrichtlijnen hoeven te voldoen. Maar ze zouden op het minst een uitgeklede set richtlijnen verplicht kunnen stellen.
Want waar het nu op neerkomt is dat ze zeggen: "beste lagere overheden, doe wat u zelf goed acht". De overheid moet toegankelijkheid zij voor zo veel mogelijk mensen.
Sites zouden iig moeten:

• valideren
• semantisch (redelijk) in orde zijn
• geen tekst hebben die is vervangen door images
• fatsoenlijk resizable zijn
• goed te tonen zijn op verschillende media, zoals print, screenreaders, ed
• html fallbacks hebben voor js en flash

Verder nog suggesties?

[Yankovic]

Het leuke is dat dat juist de punten zijn die je voor elkaar krijgt met die webrichtlijnen. Er zijn meerdere punten te noemen maar omdat er zoveel mogelijk is met websites heb je ook veel webrichtlijnen nodig om dit voor elkaar te krijgen. Zo zijn er meerdere richtlijnen om de semantiek in orde te krijgen, meerdere richtlijnen die met afbeeldingen te maken hebben etc. etc.

[SilentStorm]

• werken onder op zijn minst de meest gangbare browsers
of • aangeven welke browsers worden ondersteund
• doorzoekbaar zijn

[Nickname55]

• geen tekst hebben die is vervangen door images

Dit is opzich geen probleem voor bijv. knopjes in het menu, als ze maar een nette ATL tekst hebben.

[wreed en link]

Nou, het gaat niet alleen om de vervangende alt tekst maar ook om de resizability en contrastverhoging van tekst. Plaatjes kunnen dat in de meeste browsers niet. Firefox 3 is een goeie uitzondering. Daarin kunnen images bij handmatige browser resizes meeschalen, maar met veel andere browsers is dat niet het geval. En vaak kunnen contrastverhogende functies zoals negatieve schermweergave en custom kleursetting overrides voor tekst in browsers ook niet worden toegepast op plaatjes.
Kleine voetnoot is ook nog dat images gewoon trager zijn dan tekst. (toegankelijkheid heeft niet alleen te maken met handicaps)

[? ?]

html fallbacks hebben voor js en flash

daar ga ik absoluut niet mee akkoord. dat is hetzelfde als vragen voor goede ondersteuning om een groen-zwart 30 regelig scherm. Javascript is onderdeel van de webtechnologie. Als je dat uit hebt staan, zoek je zelf problemen.

Je gaat ook niet eisen dat je zonder rubberbanden met je auto op de wegen moet kunnen rijden omdat jij rubberbanden te gevaarlijk vind (klabbanden weet je wel) !

[Verwijderd]

Vanuit een IT-aspect biedt deze regelgeving een hoop flexibiliteit voor de ontwikkelaar en de overheden zelf. Jammer genoeg mist dat het doel: Het gaat in dit geval om de eindgebruiker. De site hoort in het hele spel slechts het medium van communicatie te zijn, en dient ook als zodoende op te worden gezet. Als standaarden namelijk kunnen helpen in het wegsnijden van de bureaucratisch ingestelde lagere overheden, vind ik dat dat moet gebeuren. Wel miljoenen pompen in 'prachtwijken', maar niets doen aan het overgrote deel van de websites van de overheden, en daarmee de communicatie van de burger naar dezelfde overheden. De enige mensen die er op deze manier iets aan zullen hebben zijn de lagere overheden in hun communicatie met de rijksoverheid, en uiteraard de mensen die rondlopen op het Binnenhof. U en ik hebben er op deze manier niets aan.

[Rmaxx]

Eeuwig durende discussie van toegankelijkheid. Ze willen wel, maar kunnen niet, daar komt het op neer. Wie denkt dat dat ligt aan webbureaus die dit niet kunne bouwen hebben het echt mis. Die zijn er zat, maar de kosten en organisatie die dit vergt brengt veel meer struikelblokken met zich mee. Dat is gewoonweg niet haalbaar/betaalbaar voor gemeenten e.d. Dit nog los van het feit dat de regels zelf vaak niet deugen, achterhaalt zijn, of simplistisch bedacht, vaak puur vanuit de techniek, zonder naar het gebruik te kijken.

Ik ben ook zeer benieuwd naar de web2.0 ideeen, er zullen wel flink wat open deuren ingetrapt worden. Ik vind het helemaal geen taak van de overheid om te besluiten dat er meer web2.0 toepassingen moeten komen, het slaat gewoon nergens op. Dan kunnen ze net zo goed alle huizen verplichten een schuifdeur te nemen. Een applicatie wordt toch gebouwd omdat er vraag naar is, toch niet andersom? Of worden burgers straks ook nog verplicht die content te genereren.. ze zullen dan weel veel modjes gaan vragen bij de overheid, om al die usergenerated content te screenen...

Laat de overheid maar aan web3.0 gaan werken, daar is veel meer winst te halen, ook voor de burger. En sluit die administraties eens aan elkaar...zodat ik mijn uitreksel gewoon hier kan afhalen ipv in mijn geboorteplaats of per post aanvragen... dat dat nog moet anno 2009.....

[? ?]

een web 3.0 ? wat is dat nu weer..

web 2.0 bestaat trouwens niet, dat is een gehypete term van marketing jongens om huidige sites te moeten updaten naar iets mooiers.

web 2.0 = social? Ik denk niet dat je in je tracker wil zien dat je buurman een klacht tegen je heeft ingediend en je andere buurman daar een comment op gezet heeft dat hij daar ook blij mee is...

web 2.0 = interactief? forums en reageren bestaat al sinds euh the 90s... Trouwens denk ik niet dat de lokale burgemeester bij elke tekst dat hij publiceert uitgejouwd wil worden door zijn mede web 2.0 gebruikers die niet voor hem gestemd hebben. Mogen ze direct een vacature openzetten voor moderator...

web 2.0 = ronde hoekjes? fijn...

[JoGnet]

Zie ook Webwereld en de commentaren daar.

[Verwijderd]

Ik kan me goed voorstellen dat er bepaalde [sub]sites van gemeenten zijn die echt niet per-se aan alle toegankelijkheidseisen hoeven te voldoen.

Een klein voorbeeld lijkt me bijvoorbeeld het aanvragen van een parkeervergunning. Dat gedeelte van de site hoeft echt niet voor blinden toegankelijk te zijn

Lijkt me een goede manier van zaken doen dus.

[Zer0]

Laten we het eens omdraaien, waarom zou een pagina voor het aanvragen van een parkeervergunning zo ingewikkeld in elkaar moeten steken dat hij niet voor screenreader/braille conversie software te begrijpen is?
Daarnaast mag een blind persoon in nederland gewoon een auto hebben en moet dus ook een parkeerplaats aan kunnen vragen. Hij zal alleen niet in de auto mogen rijden.

[svi79]

[reply] Door Zer0, donderdag 15 januari 2009 13:54
Score: 1
Laten we het eens omdraaien, waarom zou een pagina voor het aanvragen van een parkeervergunning zo ingewikkeld in elkaar moeten steken dat hij niet voor screenreader/braille conversie software te begrijpen is?

als je braille software nodig hebt om een parkeervergunning aan de vragen, dan moet je je pas zorgen maken!

[Mei]

Je kan het ook zo zeggen: Goede ontwikkelaars maken standaard al sites die toegankelijk en gebruiksvriendelijk zijn; daar is geen of nauwelijks extra moeite voor nodig, dus zodra jij als ontwikkelaar loopt te mekkeren op dergelijke richtlijnen, dan ben je gewoon niet goed genoeg en moet de beurt aan je voorbij gaan. Keihard, maar ja, wie heeft ooit gezegd dat de echte wereld dat niet is?

[Verwijderd]

De eisen die aan overheidswebsites worden gesteld zijn vrij hoog. Met w3c verificatie ben je er nog lang niet. Daarbij gaat het ook hoofdzakelijk over niet-technische zaken zoals het grafische ontwerp, gebruikte standaards, lettertypes, kleuren, huisstijl, ondersteuning voor een hele waslijst aan handicaps.

Wellicht dat een goede ontwikkelaar (aangenomen dat je hier niet slechts de technici mee bedoelt maar een compleet team) het inderdaad in één keer goed doet; het inhuren van dergelijke mensen om al die kleine websites van lagere overheden aan te passen zou vele miljoenen gaan kosten.

De kosten zouden niet in proportie zijn aan de te behalen kwaliteitswinst; geef toe dat het een beetje lullig is wanneer een gehandicapte eindelijk de website kan lezen om er vervolgens achter te komen dat zijn subsidie gekort is zodat hij eindelijk de website kan lezen.

[ronny]

Het gaat er vooral om dat je goede website's bouwt, de reeds bestaande hoeven niet direct verbouwt te worden.
Maar zelfs als het miljoenen kost valt het nog wel mee. Met 1200 websites is dat dus 1tot 2000 euro per site. Dat is nog best te overzien.

Tevens is een site die goed voor gehandicaten toegankelijk is algeheel overzichtelijk en duidelijker opgebouwd waardoor ook niet gehandicaten hier een voordeel bij hebben. Goede en overzichtelijke structuur is voor iedereen belangrijk, flash site's en zo is moet je maar aan TMF en dergelijk overlaten. De overheid dient duidelijk te zijn, voor iedereen!

[n4m3l355]

Kan aan mij liggen maar ik als iemand met geen handicap heb al de grootste moeite ondanks ik toch aardig geschoold ben om iets te vinden. Ik snap waarom websites van ongeacht welke overheid zo chaotisch in elkaar zitten. Het lijkt wel alsof iedere dag weer een stukje eraan wordt gelijmd van een willekeurige afdeling binnen een tak van de overheid waardoor de sites totaal ontregeld raken. Iets vinden zelfs met een zoek-optie levert voor bij gemeente maar ook bij bv MinBuZa alleen maar rotzooi op. Ik kan me dan ook niet voorstellen hoe moeilijk het moet zijn voor mensen met een visuele handicap om iets te vinden. Het mooie is dan ook nog dat steeds meer documenten via een site opgehaald dienen te worden wat het alleen maar nog belangrijker maakt dat deze sites goed functioneren.
Van mij mochten ze al die regeltjes over boord gooien maar zet er gewoon een panel van 10 man in en geef ze wat taken die ze binnen een redelijke tijd dienen te voldoen. Lukt dit niet, is de proef mislukt en kunnen ze verder verbeteren.

[Rmaxx]

Dit valt of staat met standaardisering.. zolang die niet voldoende aanwezig is kan het simpelweg niet. Je kunt een hele mooie site maken die voldoet aan de standaarden (die er zijn), maar die bied niet automatisch de beste manier voor het aanbieden van de inhoud.

Het grootste probleem is nu waarschijnlijk dat er al heel veel op internet staat, in 'oude standaarden' die nu niet meer voldoen.. het is onmogelijk om dat allemaal even te updaten.. Daarnaast is onderhoud ook een probleem.

[ajmwegman]

1 woord consistentie, als je 1 ding doet, doe dan alles

[? ?]

Men zou een onderscheid moeten maken tussen gemeentelijke overheidswebsites die overheidszaken regelen en gewoon informatief zijn.

Als je even gaat naar www.gent.be dan is dat een heel toffe site.
Ga je echter naar www.eeklo.be dan is dat ook een toffe site, alleen volledig anders. En zo zijn er dus 400 verschillende gemeenten...

a) standaard invoeren voor domein:
- alle gemeentelijke diensten moeten via gemeentenaam.overheid.be gebeuren
- alle provinciale diensten via provincienaam.overheid.be
- landelijke overheid via www.overheid.be

b) alle websites voor eenzelfde niveau (gemeente/provincie/) identiek maken qua functionaliteit én layout

c) als gemeenten hun burgers willen informeren over randactiviteiten zoals feestjes, plaatselijke barbeques, leuke fotootjes of video's; dan mogen ze dat op hun eigen domein doen www.gemeente.nl

Maar als ik een officieel document of informatie omtrent een bouwvergunning wil. Dan wil ik geen 400 verschillende sites die het elk op hun manier doen?!
Heeft niemand dat door op al die ministeries... En hups alle problemen in één keer aan te pakken.

[Pompiedom]

Ze kunnen beter aan modules dan een keurmerk geven. Wanneer je een aanbied om online aangifte te doen zal deze aan het keurmerk moeten voldoen.

Niet alle kleine overheden willen alles of uberhaubt iets aanbieden maar wat ze aanbieden moet gewoon goed zijn en werken.

[xtra]

Verrassend dat het eerst wel moest, er een maand of wat geleden in het nieuws kwam dat het niet ging lukken en dat het nu niet meer hoeft. Conclusie: De ICT-doelstellingen zijn weer gehaald.

Met iets meer communicatie en druk in de afgelopen 10 jaar (zo lang speelt het al) was het waarschijnlijk geen probleem geweest. De kennis is er bij overheid.nl, ictu etc.

[alienfruit]

Lijkt mij geen slecht idee. Deze onzin kost alleen maar klauwen vol met geld (met name voor intranet sites voor een specifieke afdeling). Zeker als je ook straks nog verplicht lid moet worden van een klubbie Fronteers om zelfs overheidsopdrachten te mogen doen.

[Reactie gewijzigd door alienfruit op 24 juli 2024 12:52]

[1st_Ro]

Hier word ik dus niet vrolijk van... ik ben dus front-end web developer voor een bedrijf die zich gespecialiseerd heeft in gemeentesites en ik ben dus ook aangenomen om alles voor de richtlijnen te fixen. En nu blijkt dat het ineens niet meer moet?

Juist voor overheden (ook de lagere) geldt in mijn ogen dat het toegankelijk moet zijn voor iedereen en dat het gewoon goed moet werken.

Anyway, ik blijf het gewoon volgens de richtlijnen bouwen. Je zal altijd weer zien dat de politiek over 2 a 3 jaar ineens weer iets anders beslist en daar ben ik liever op voorbereid.