Adoptie 'service oriented architecture' krijgt flinke tik

Het aantal organisaties dat zich heeft voorgenomen gebruik te maken van soa-applicaties is gehalveerd. Volgens marktvorser Gartner is onder meer de wereldwijde economische crisis debet aan deze duikeling.

Sinds vorig jaar is het aantal organisaties dat voor het eerst iets wil doen met soa, sterk afgenomen. In 2007 wilde nog 53 procent van de ondervraagde bedrijven voor het eerst een soa-applicatie gaan inzetten, terwijl dit aantal inmiddels is gehalveerd tot slechts 25 procent. Daarnaast is het aantal bedrijven dat helemaal geen plannen met soa heeft, ruimschoots verdubbeld van 6 procent in 2007 naar 16 procent in 2008. Het is voor het eerst in vijf jaar dat het aantal organisaties dat voor het eerst iets met soa wil gaan doen, is gedaald.

Volgens Dan Sholler, onderzoeker bij Gartner, is de belangrijkste reden voor deze daling de verwachting dat er komend jaar minder projecten worden uitgevoerd. Onder meer de wereldwijde economische problemen vormen een oorzaak voor deze verwachting. Een andere reden kan zijn dat organisaties minder behoefte hebben aan soa-applicaties vanwege een verandering van de bedrijfsactiviteiten.

Volgens het onderzoek dat door Gartner onder ruim driehonderd bedrijven is uitgevoerd, maakt ruim de helft van de ondervraagde bedrijven gebruik van soa. Een kwart van de ondervraagden doet dit op dit moment nog niet, maar heeft wel plannen om binnen een jaar soa-applicaties in gebruik te nemen. Slechts 16 procent van de ondervraagden had helemaal geen plannen iets met soa te doen.

Het onderzoek laat verder zien dat het gebruik van soa sterk regio-afhankelijk is. In Europa wordt soa veelvuldig gebruikt en wil slechts een klein deel van de organisaties niets met de technologie beginnen. In Noord-Amerika wordt ook veel van soa gebruikgemaakt, maar is het aantal bedrijven dat er recent iets mee wilde gaan doen en er het komende jaar mee wil beginnen, erg klein. In Azië doet slechts de helft van de organisaties iets met soa en zijn er slechts enkele die er het komende jaar mee willen beginnen.

Door Harm Hilvers

Freelance nieuwsposter

05-11-2008 • 08:55

23

Reacties (23)

23
20
7
7
0
0
Wijzig sortering
Voor de mensen die zoals ik na het lezen van de text nog steeds geen idee hebben wat een "service oriented architecture" is:

Service-oriëntatie, vertaling van Service-Oriented Architecture (SOA), is een softwarearchitectuurmodel, geen technologie op zich. Een volgens SOA opgebouwd systeem bestaat meestal uit 2 soorten componenten. Enerzijds de componenten die een dienst aanbieden, de "services" (applicatie), anderzijds de componenten die de uitwisseling van informatie tussen services regelen, de "Enterprise Service Bus" (infrastructuur). Vaak worden services uitgevoerd als webservice, maar dit is verre van noodzakelijk. Een service kan ook aangeboden worden in een andere vorm. Bijvoorbeeld door het versturen van data in elke vorm, zoals als flat file (.txt), als e-mail (SMTP / POP3), FTP... Ook acties uitgevoerd door een persoon kunnen beschouwd worden als een service.

Er zijn verschillende voordelen van een SOA aanpak:

* Agility: Modulariteit en flexibiliteit. Door de ontkoppeling van de services wordt het veel eenvoudiger om services bij te voegen of te verwijderen.
* Governance: Beheersbaarheid, het wordt veel eenvoudiger om de bedrijfslogica te veranderen, omdat deze niet meer inherent aanwezig is in de implementatie van de services.
* Hergebruik: Hoewel dit in praktijk nog steeds een onbereikt en waarschijnlijk utopisch doel is, zou een SOA architectuur ertoe kunnen leiden dat services eenvoudiger hergebruikt worden voor verschillende toepassingen.
* SOA implementaties vormen een basis van een goed Business Process Management (BPM) Systeem.


Bron: Wikipedia
Ik zal je een voorbeeld geven waarom veel bedrijven hier juist niet aan zullen beginnen.

Men nemen een groot oud bedrijf, jaartje of 50 tot 100; doen al jaren zaken hebben enkele tien duizenden mensen in dienst en IT is binnen het bedrijf een niet meer weg te denken onderdeel van de bedrijfs voering. Niet alleen voor de administratie maar juist ook voor het werk dat gedaan moet worden.
Het bedrijf is opgedeeld in divisies en iedere divisie is weer in kleinere delen gesplitst binnen ieder van deze kleine delen worden een x aantal applicaties gebruikt en iedere applicatie heeft een sponsor (deze sponsor kan 1 of meerdere applicaties sponsoren). De sponsor gaat over het maintenance en development budget van deze applicatie(s) en beslist over of waarneer en door wat de applicatie opgevolgd moet worden.
Als je zo'n sponsor verteld dat hij een service moet gaan gebruiken waar ook andere systemen gebruik van kunnen maken omdat order invoer en beheer iets is wat veel andere bedrijfs onderdelen ook doen en dat het dus makkelijker zou zijn om een service te hebben die dit doet dan zal hij het daar vast mee eens zijn maar roepen dat hij dat niet alleen gaat betalen, en dus moet je naar zijn manager. Zijn manager heeft een 10 tal van dat soort mensen onder zich allemaal zitten ze op een ander punt van hun applicatie life cycles en dus hebben ze allemaal een ander idee over de noodzaak van het gebruik van zo'n service. En dus vele maanden en meetings later komt er totaal geen besluit uit anders dan dat we er over een paar jaar nog wel weer eens naar kijken.

En daar ligt het probleem van de grote bedrijven, de mensen die deze bedrijven managen zijn vaak mensen van de oude stempel waar iedereen een eigen domein heeft en daar heer en meester is, met als hoofd doel altijd beter presteren dan de andere domeinen onder je manager, en hij heeft precies het zelfde naar zijn manager toe.
Er is niet voldoende overzicht of macht om SOA oplossingen door te drukken en dus stranden ze altijd ergens tussen het ontwerp van een software architect en de acceptatie van een manager die de mogelijkhden heeft zo iets ook echt uit te rollen.

Ondanks dat SOA de toekomst is en veel bedrijven vele miljoenen per jaar zouden kunnen besparen door dit soort technieken toe te passen zullen de grote bedrijven dit niet op grote schaal gaan toepassen en zullen de kleine bedrijven hier niet genoeg winst mee kunnen boeken om het ook echt structureel toe te passen.
vele miljoenen per jaar zouden kunnen besparen "zouden" is hier het cruciale woord. Ik vind de conclusie dat de economische situatie debet is aan de teruggelopen interesse voor SOA te kort door de bocht.

Ik vraag mij af of hier rekening is gehouden met het feit dat nogal wat SOA projecten falen in hun opzet. Er wordt een ESB geïmplementeerd maar het puur houden van de architectuur lukt in de uitvoering niet. Zo moet je bijv. zorgen dat er geen afhandeling van gegevens plaats vind in de front office (GUI) waarmee medewerkers werken. De front office verwordt in een SOA namelijk tot een presentatielaag die zelfstandig kan reageren op de aangeboden inhoud. Hou je dat niet zuiver en handel je "een paar dingetjes" toch in die GUI af dan zijn al de reeds benoemde voordelen van een SOA alweer weg. Iedere aanpassing die op de applicatielaag wordt gedaan kan dan namelijk weer gevolgen hebben voor de afhandeling in die GUI die dan weer moet worden aangepast.

De crises zal dus wel degelijk een oorzaak zijn voor de gevonden scores maar is zeker niet de enige. Ik denk dat veel bedrijven links en rechts hebben gehoord dat de voordelen van SOA helemaal niet zo uitgesproken zijn als wordt voorgespiegeld.

edit typo
Vandaar dat ik het ook niet helemaal eens ben met de formulering van het artikel: "bedrijven voor het eerst een soa-applicatie gaan inzetten". Het kiezen voor SOA is een keuze voor een bedrijfsbreede architectuur. Het is daarom moeilijk om te spreken van een soa-applicatie als een applicatie in de traditionele betekenis wordt opgevat.

Ik heb voor mijn werk dagelijks te maken met SOA implementaties. Omdat ik dit doe vanuit een grote detacheerder zie ik een groot aantal verschillende klanten. Als ik kijk naar de klanten in Nederland hebben zo goed als ALLE banken en verzekeringsmaatschappijen (en veel meer soorten ondernemingen) al enige jaren geleden de soa-gedachte geadopteerd. Alle ontwikkelrichtlijnen binnen deze bedrijven dicteren dan ook dat alle nieuwe projecten aansluiten op de SOA implementatie (bijvoorbeeld aansluiting op de Enterprise Service Bus).

Het kiezen voor SOA is veel meer dan het kiezen voor het maken een-programma-dat-iets-doet-met-SOA.
Even voorop gesteld: ik ben het met je eens :)

Helaas is "SOA" min of meer verworden tot synoniem voor "via SOAP met elkaar pratende Web Services". Het begrip op zich is echter veel algemener: het óók mogelijk SOA toe te passen binnen een enkele traditionele applicatie. Het gebruik van OSGi (bijvoorbeeld binnen Eclipse) is hier een goed voorbeeld van.

Het is dus mogelijk (al wordt dat hier niet bedoeld) om te spreken van een enkele soa-applicatie.

[Reactie gewijzigd door Herko_ter_Horst op 18 augustus 2024 16:43]

Klinkt een beetje als je kiezen een bepaalde architectuur, bijv. Microsoft gebaseerd en gebruiken een ERP-systeem en alles praat vervolgens met elkaar.

SOA is in mijn ogen een hype. Het delen van informatie tussen de verschillende informatiebronnen (applicaties) is al jaren aan de gang. Daarbij wordt elke keer een nieuwe naam bedacht SOAP, SOA, SAAS, etc..
Dat dit vaak webbased is is niets meer dan een aanpassing van de GUI.

Als gebruiker wil ik dat mijn registratiesysteem kan praten met mijn financiële systeem, HRM-systeem etc.. Dat ging vroeger al met API's en nu via andere mogelijkheden. resultaat blijft hetzelfde.

Ik zie dat Applicaties alleen maar duurder worden en niet goedkoper. Terwijl SOA het gebruik van services door meerdere applicaties zou moeten ondersteunen.

Het klinkt dus allemaal leuk, maar ik zou graag toch een keer een concreet voorbeeld willen zien dat alleen theoretische informatie over wat SOA is en kan. Als ik een auto koop wil ik ook eerst een proefrit.
Een API biedt ook een service, dus kan prima onderdeel zijn van SOA... :)

Probleem is dat nieuwbouw tegenwoordig vaak te duur is, dus een pragmatische oplossing is "best of breed" software combineren met je bestaande maatwerk, en dat allemaal aan elkaar plakken met een SOA-BPM-EAI-workflow-achtige tool. Daar bovenop kun je dan zogenaamde "composite applications" bouwen.

Zo kun je je oude zooi mooi ontsluiten via een webbased composite application. Ziet er modern uit, maar er onder kan een mainframe zitten, of een oude xBase applicatie of zo...
Naast het feit dat het te duur ligt het probleem eigenlijk voornamelijk bij de doorlooptijd. Een van de (waarschijnlijk belangrijkste) doelen van SOA is het bieden van flexibele IT voor de Business (Business driven IT ipv IT driven Business).
Op het moment dat de Business een nieuw product of een nieuwe dienst wil kunnen bieden wil het die eigenlijk vandaag/nu/meteen kunnen bieden.
Een vervangingstraject van bestaande applicaties kost de business in feite geld omdat de Business geen business kan doen, maar moet wachten op IT.

Bij een bedrijf dat SOA-volwassen is (en daar kom je niet zomaar ineens terecht - hoe hard sommigen het ook proberen) en de beschikking heeft over een netjes onderhouden Service Repository kan er veel sneller worden gereageerd op Business demands.

In Business gaat het tenslotte om wie het snelst op zijn voeten is, zichzelf het snelst kan aanpassen en reageren op veranderingen in de markt etc.

edit: link vervangen door betere beschijving SOA-volwassenheid: Gartner SOA maturity model

[Reactie gewijzigd door Johny58 op 18 augustus 2024 16:43]

Anoniem: 231832 5 november 2008 09:05
Ik verwacht dat het gebruik van soa sterk toe zal nemen, al willen veel bedrijven er nu misschien nog niet aan, op den duur zal het niet meer weg te denken zijn.

Het afhankelijk zijn van andere partijen heeft nadelen maar ook veel voordelen, zoals de verzameling van specialisme op 1 gebied binnen een service aanbieder en de efficiente verspreiding ervan in de vorm van een service, waardoor de kosten op den duur zullen dalen.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 231832 op 18 augustus 2024 16:43]

Eigenlijk probeert SOA te bewerkstelligen dat je juist minder afhankelijk bent, door middel van standaardiseren. In de oude dagen werd er een specifiek protocol ontwikkeld voor de communicatie tussen twee bedrijven. Nu hebben we zaken als SOAP en WSDL die door iedereen gebruikt worden.

Het is dus maar hoe je 'afhankelijk' definieerd. Voor mij betekend 'afhankelijk' in deze zin dat als er iets mis gaat met het bedrijf waar ik afhankelijk van ben, dat mijn bedrijfsproces ernstig in de problemen komt. Met SOA zijn die problemen in principe sneller te verhelpen dan met de oude methoden.

Daar komt nog bij dat het ook kan zijn dat er meerdere aanbieders zijn die allemaal bovenop SOA met hetzelfde dataformaat werken, waardoor de concurrentie (maar ook het voordeel voor de klant) toeneemt.
Het probleem zit hem dus niet in de technologie, maar het verschuiven van het paradigma in de bedrijfsprocessen richting de soa-gedachte en het veranderen van het software ontwikkelproces. Dit kost veel tijd en geld. Ik kan me voorstellen dat ze hier niet aan willen: Als er geld bespaard moet worden, dan laat je de zaken die werken gewoon doorwerken.
Een SOA Enterprise Architectuur kan een organisatie op termijn veel geld besparen. De initiële kosten zijn echter erg hoog, zonder dat daar directe baten tegenover staan. Daarnaast is SOA niet voor iedere organisatie even effectief. Het is dus zeker niet gezegd dat álle bedrijven aan een SOA moeten beginnen. Bedrijven met slechts enkele rechtlijnige bedrijfsprocessen zullen minder of zelfs geen voordeel behalen met een SOA Enterprise Architectuur.

@ Yumiyahachiman: Als je wilt kan je ook de Nederlandse vertaling Service Gerichte Architectuur (SGA) gebruiken.
Mijn excuus, maar fundeer je bericht eens wat beter:
1) SOA bevat al het woord architectuur. Een SOA Enterprise Architectuur bestaat niet.
2) Totaal ongefundeerde stelling dat een "SOA een organisatie geld kan besparen". Hoezo besparen? Waarop besparen ze dan? Hebben ze nu uberhaupt iets dat geld kost dat beter kan dan?
3) hoezo de initiele kosten zijn hoog? De kosten van wat? Hoezo staan waar geen baten tegenover?
4) Hoe kan een bedrijf aan een SOA beginnen? Er valt voor een bedrijf niet aan een SOA te beginnen. Hooguit kunnen ze software laten ontwikkelen met een SOA. Dan wel software die aansluit op een SOA of gebruik maakt van service mashup.
5) Wat heeft het hebben van "rechtlijnige bedrijfsprocessen" te maken met software met een specifiek type architectuur?

Anywayz. Dit hele topic gaat helemaal nergens over. Gezien bedrijven minder kunnen investeren ivm het moeilijker kunnen verkrijgen van krediet, wordt er per definitie minder geinvesteerd in software development. Ze zouden in het onderzoek moeten aangeven voor welke architectuur er dan WEL gekozen gaat worden ipv SOA. Dan zou al snel blijken dat het geen r*k te maken heeft met SOA, maar met investeren in software.

[Reactie gewijzigd door bille op 18 augustus 2024 16:43]

Het zou mischien interessant zijn om dit te zien in zijn context, als de economische crisis aangeschoven wordt als argument waarom er veel minder bedrijven zijn die soa-applicaties zouden willen laten ontwikkelen, zijn er dan cijfers over de plannen van bedrijven om applicaties in het algemeen te laten ontwikkelen?

Maw, de procentuele stijging/daling van het aantal soa applicaties in vergelijking met de totale aantal applicaties...
Want met deze cijfers alleen kun je niet erg veel besluiten...
Daar ben ik het wel mee eens. Lately wordt, begrijpelijk, veel afgeschoven op de economische crisis, terwijl er geen onderzoek (bekend wordt gemaakt, minstens) waaruit blijkt dat zónder de economische crisis de cijfers anders waren geweest.

Dit geld voor uitgaven, aankopen op het net en nu dus ook voor ingrijpende structuurveranderingen bij bedrijven. Het is wel verklaarbaar waarom er zoveel wordt afgeschoven op de recessie/crisis, bedrijven en mensen zullen zuiniger omgaan met hun geld. De vraag is echter of dat sowiezo niet was gebeurd, omdat de laatste jaren veel bedrijven veranderingen doorgevoerd hebben op allerlei verschillende niveau's. Reorganisaties (die in de eerste jaren alleen maar geld kosten) grote overnames, fusies en interne herstructurering. De laatste jaren waren daar vol van, en bedrijven wachten nu bij wijze van, op de resultaten daarvan.

Met andere woorden: Beschrijf de verschillen, en geef zo inzicht van de impact die de huidige finaciele toestand heeft op de beslissingen die genomen worden bij bedrijven en consumenten. in plaats van alles eenzijdig af te schuiven.
Anoniem: 112015 5 november 2008 10:18
Ik kan me er wel iets bij voorstellen, zelfs zonder marktonderzoek.
Alle bedrijven hebben tenslotte al de losse programma's waarmee ze hun werk kunnen doen. Investeringen om dit "mooier en beter" te maken in een "shell" waarin de functionaliteit van al hun losse programma's zit, worden natuurlijk in moeilijke tijden uitgesteld. Ze verkopen er immers geen schroef méér mee. (verbeterde efficientie kan natuurlijk wel wat uitmaken)
In theorie zou het zelfde effect ook door het stroomlijnen van business-processen kunnen bereikt worden. En als er dan functionaliteit bij moet komen, hoeft er maar één programma gebouwt te worden.
Ik denk eigenlijk dat er gewoon minder investeringen gedaan worden in tijden van minder economische groei, of zelfs verlies. Dti zal uiteraard ook te merken zijn bij diepte investeringen in SOA oplossingen.
Dit bericht suggereert dat bedrijven een andere architectuur kiezen als gevolg van de krediet crisis, terwijl ik eigenlijk vermoed dat bedrijven even de kat uit de boom kijken en op de huidige architectuur blijven zitten, en het geld in de knip houden ivm onzekerheid.
Als de economie weer aantrekt zullen we dan zien wat er gebeurt, maar het zou me niet verbazen als er dan opeens uit een onderzoek blijkt dat veek bedrijven opeens weer wel in een SOA willen investeren.
Ach zo langzamerhand ziet men ook aan de ontwikkelende kant dat een puur SOA landschap in de meeste bedrijven niet te realiseren is. Het zal een combinatie blijven tussen bestaande legacy systemen en SOA oplossingen.

En zoals al eerder gezegd... als men even op de financiën blijft zitten en de huidige programmatuur werkt, waarom dan investeren in een verbetering die weliswaar op termijn wat oplevert, maar niet direct? :)

Over een paar jaar komt het geld weer langzaam los en kunnen we weer aan de slag :P
Anoniem: 279589 5 november 2008 10:39
Even dat ik de procenten goed begrijp:
2007: 53% wilde SOA, 6% wilde geen SOA... dus 41% had al een SOA implementatie?
2008: 25% wil SOA, 16% wil geen SOA en 50% heeft een SOA implementatie... mis ik nog 9%

Mijn punt is: Als in 2008 al 50% een SOA implementatie heeft, MOET het percentage bedrijven die een SOA willen implementeren wel zakken. Dus zijn het de economische problemen die zorgen voor de halvering? Of is er sprake van 'verzadiging' van de markt? Ik denk beide in dit geval. Het aandeel dat geen SOA wil is met 10% gestegen. Het aandeel dat net een SOA heeft geimplementeerd sinds 2007 is met minimaal 9% gestegen. Ik vind de conclusies die getrokken zijn door Gartner simplistisch en onvolledig.
helemaal te gek, nu vraagt idereen hier op kantoor zich af waarom ik zo zit te lachen! :X

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.