Dalsa ontwikkelt 111 megapixel ccd-sensor

Dalsa Semiconductor heeft 's werelds eerste ccd-sensor ontwikkeld met een resolutie van meer dan 100 megapixels, zo bericht het bedrijf. Het actieve gebied van de ccd-sensor meet ongeveer 10 bij 10 centimeter en in dat gebied zijn ruim 111 miljoen lichtsensoren gerangschikt in een 10.560 bij 10.560 patroon. De sensor is ontwikkeld voor de astronomieafdeling van de USNO, die de chip onder andere zal gaan gebruiken bij het in kaart brengen van de posities en de bewegingen van sterren.

Dalsa 111 megapixel ccd-sensor

Door Hielko van der Hoorn

19-06-2006 • 20:57

66

Bron: Dalsa

Reacties (66)

66
65
31
14
7
26
Wijzig sortering
Zoiets zou in een ruimtetelescoop ook wel mooie plaatjes opleveren.
*Hubble foto's*

je moet hier maar eens kijken, ben je in 1x geinteresseerd in astronomie. Foto's gemaakt met een 2 megapixel camera :) Moet je nagaan wat een 110MP dan wel niet kan doen.
Spijtig genoeg geldt voor telescopen hetzelfde als voor fototoestellen... je bent niets met veel MPs, als je optiek slecht is.
Als het beeldveld per MP kleiner is dan de seeing en/of lambda, ben je er niets mee
En reken maar dat de optiek buitengewoon goed is in dergelijke camera's! Alsof we deze sensor in commerciele producten gaan terugvinden met beroerde lenzen, dacht het niet :)

"10cm x10cm" ;)
Ze zien een heel klein stukje, daarom nemen ze heel veel foto's, van minuten tot uren.
En zetten die aan elkaar vast.

CFHT-observatorium 25 jaar bestaan.
340 Megapixel foto http://www.cfht.hawaii.edu/News/Anniversary/

instrumentatie van de ESO: http://www.eso.org/instruments/

Smart-1 technologie-missie van onze esa heeft een 1024x1024 camera aan boord maar de foto's zijn niet mis.
http://sci.esa.int/science-e/www/area/index.cfm?fareaid=10
Anoniem: 33810 @SjorsVN19 juni 2006 21:13
Of je nu 50 foto's van een gebied met een 2 MP camera schiet of 1 foto met een 100 MP camera, dan is het uiteindelijk een even grote foto wat resolutie betreft.

Je moet dan wel goede optische onderdelen beschikbaar hebben natuurlijk, anders lukken die 50 foto's niet ;).
Jah, maar met deze kun je ook van dat zelfde gebied 50 foto's op 100 MP maken, en dan heb je toch echt veel meer detail hoor!
Tussen de eerste en de laatste foto zit een hoeveeleid tijd, en het lijkt weinig, maar er is dus wel verschil. Ook het aanelkaar plakken van de foto's ga je misschien kunnen zien en kan voor onnauwkeurigheden zorgen.
Het gaat hier over astronomie, telescopen en andere ruimtecamera's draaien netjes met de sterren mee.
fout, want de zoomfactor moet ook dezelfde blijven. Een 111MP foto is simpelweg 55,5x nauwkeuriger dan de 2MP foto, maw er zit veel meer detail in een foto.
GAIA (een toekomstige ruimtetelescoop) wordt al uitgerust met een gigapixel camera: http://www.esa.int/esaSC/SEMT3I0XDYD_index_0.html

...dus wat dat betreft is een magere 0.1 gigapixels eigenlijk niet eens zo heel veel :+
Nee hoor, aldus je bron:
In fact, there will be 170 separate cameras in Gaia, tiled together in a mosaic
Dit is opzich nog niet zo slecht voor professionele camera's,
er zijn nl camera's die 120mm film gebruiken bijvoorbeeld.

Een digitale back voor een hasselblad (ik noem maar een dwarsstraat)

Hasselblad kan met hun 39 mpix H2D er nog een puntje aan zuigen :+

De kosten zullen echter wel de pan uitrijzen....
Het heet dan wel 120-film, maar het is 6x6cm :)
De digitale back voor hasselblad is kleiner dan dat, ik dacht zelfs 4,5x4,5cm maar dat weet ik niet 100% zeker. True verhoudigsgewijs krijg je met de 110Mpix sensor meer pixels/cm2 maar het is veel belangrijker dat de sensor niet warm wordt en zo ruisvrij mogelijk werkt.
Anoniem: 179173 19 juni 2006 21:29
Dit bied wel meer mogelijkheden dmv. digitale zoom en croppen voor een betere compositie.
Ook is een foto die met een hogere resolutie gemaakt is en terug geresized naar een lagere resolutie (zeg 8 megapixel) waarschijnelijk scherpe resultaten dan een echte 8 megapixel camera. (kijk bijv. maar naar 2 megapixel camera opnamen en een geresizede 8megapixel opame, de geresizede 8megapixel is veel scherper)
Ik dnek dat dit komt omdat de fijne details die de betere sensor wel "ziet" en de 8mega pixel sensor niet wel meegenomen worden tijdens het re-sizen.

En over de ruisgevoeligheid, met deze enorme resolutie kunnen ze ook een functie inbouwen om bijvoorbeeld 6x6 pixels te bundelen, dan heeft de pixel 36x meer opppervlakte terwijl er een redelijk goede resolutie overblijft die minder ruis heeft.
Dit zouden ze dan ook traploos kunnen doen, bijv. 1x1 pixel of 2x2 of 4x4 of 16x16 (ik noem maar wat)
kijk bijv. maar naar 2 megapixel camera opnamen en een geresizede 8megapixel opame, de geresizede 8megapixel is veel scherper
Dat komt omdat de effectieve resolutie lager is dan de MP van de camera. Het aantal megapixels is gewoon alle pixels bij elkaar opgetelt, ongeacht het kleur filter voor de pixels... Maar ieder van die pixels is maar gevoelig voor één kleur.

Een standaard 8MP camera, heeft 2MP blauw, 2MP rood en 4MP groen. (Bayer patroon). Het totaal wordt geinterpoleerd tot een 8MP plaatjes met RGB pixels.
?
Ik dacht dat er 'gewoon' zoveel bits per kleur waren, en daadwerkelijk 8 miljoen pixels op de ccd...
Ja hij vergeet eigenlijk alles, alle specs zijn veel en veel hoger.

transfer ruis iso warmte kleur echtheid. freq.range
Transfer ruis heet in de Sterrenkunde 'read noise'. Waarschijnlijk zal dit vrij laag liggen (~1-2 e-). Iso: ik heb geen flauw benul of dit vertaald, maar ik denk dat dit de zgn. 'gain' is: de hoeveelheid electronen (e-) die 1 foton genereerd. De gain zal hier wel ~2-3 e-/phot zijn. Kleurechtheid hebben we niet ;) Sterrenkundigen doen dat met filters en dan het combineren van de filters in de RBG (of CMYK) kanalen zorgt dat je die mooie plaatjes krijgt. Frequentie bereik staat voor een optische CCD vrij vast. Ze pieken meestal in het rood (~800nm) en ongevoelig voor nabij infra-rood (alles met een golflengte langer dan 1000 nm = 1 micron).
Dit zouden ze dan ook traploos kunnen doen, bijv. 1x1 pixel of 2x2 of 4x4 of 16x16 (ik noem maar wat)
Dit gebeurt meestal. Waarnemingen (die ik heb van de zgn FORS2 met de VLT zijn genomen in 2x2 binning om te zorgen dat ik idd minder uitleesruis ('read noise' = RN) heb. Deze RN is alleen per pixel element, dus als je in 2x2 uitleest heb je net zoveel RN als bij 1x1 per element. Per pixel is het effectief lager ;)
je vergeet een paar belangrijke regels
diafragma, sluitertijd(misschien wel dagen/weken), energie verbruik en iso waarde
Diagragma: meeste telescopen zijn vrij 'snel' varieerend tussen f/4 tot zelfs f/1, maar dat heeft te maken met het ontwerp. Men moet nl. er voor zorgen dat een bundel lichtstralen van bijv. 8m in 5 cm wordt 'geperst' over een lengte van niet meer dan een aantal meters.

Sluitertijd: meestal niet langer dan 30 minuten, omdat de CCD dan vol raakt met artefacten. Deze worden veroorzaakt door cosmische deeltjes en straling. Dit zijn de zgn. 'cosmic rays'. Wat men doet is met neemt verscheidene opnames van 30 minuten en cominbeert deze dmv het nemen van de median, of sigma clipping.
Dit ding doet wss niet eens z'n ding op zichtbaar licht en indien wel is dit slechts één van de golflengtes... Meer wss is infrarood oid.
Waarschijn toch wel optisch (en gevoelig van errug blauw @ 300nm tot nabij-infrarood @ 1000nm (is een beetje in tegenspraak met hierboven, maar NIR loopt van ~750nm tot 2500nm)). Het maken van een infra-rood sensor is vrij lastig. Op dit moment blijven deze steken rond de 2kx2k pixel MAX! Daar is een gigantische ontwikkeling in geweest de laatste jaren, maar die zijn niet zo groot dat men een 10kx10k detector maakt. Meestal combineert men verscheidene 4kx2k detectoren in een grote array
Ik snap niet goed wat er hier zo speciaal aan is...
vergelijking met een vrij normale 350D zijn sensor:
breedte sensor: 100mm <>22,2 mm
hoogte sensor: 100mm <> 14,8mm
pixels breedte:10560<>3456
pixels hoogte:10560<>2304

pix/mm breed en hoog: 105,6 <> 155,7

Dus als ze dan "gewoon" enkele 350D sensors naast elkaar plakken krijgen ze een sensor van 15576*15576, dit is meer dan dubbel zoveel... (242mpix)

Waarom doen ze dit niet? Ik denk toch dat deze sensor ook niet ZOveel ruis heeft, en als je dan nog wat afweegt, dus de resolutie een stuk naar beneden kan je nog ruimschoots over die 111 mpix zitten, dus waarom doen ze dat niet "ff"?
Anoniem: 31814 @FReNsJ19 juni 2006 22:13
je vergeet een paar belangrijke regels
diafragma, sluitertijd(misschien wel dagen/weken), energie verbruik en iso waarde
Ja hij vergeet eigenlijk alles, alle specs zijn veel en veel hoger.

transfer ruis iso warmte kleur echtheid. freq.range
allé dan... vergeef me dat ik puur naar de mpixels keek bij een titel alla "Dalsa ontwikkeld 111 megapixel ccd-sensor"

en btw, waar zie jij al die specs? ik vind ze niet (in het originele bericht ook niet)
Dat is een eis van astronomen zonder al die eigenschappen is het niet goed genoeg.

Astronomen hebben echt de top-technologie nodig.
En als je een observatorium van enkel miljoen of tientallen hebt dan gebruik je geen spiegereflex ccd-tje.
ligt het diafragma niet aan de lens? de sluitertijd aan de electronica, energieverbruik, op een satteliet zit (denk ik?) toch wel een groot genoeg zonnepaneel om genoeg stroom te leveren hiervoor, als een klein li-ion batterijtje al honderden fotos kan maken met die sensor (in het klein) moet het met een vrij groot zonnepaneel wel lukken denk ik, nuja ik ben de expert niet :P
en de iso waarden die verwacht worden hier weet ik ook wel niet (maar sluitertijden van dagen, en dan ook nog hoge iso?)

nuja, of die sensor effectief zo lang na elkaar aan kan staan weet ik ook niet (zonder kapot te gaan dus).
Volgend jaar in de Canon 360D?

Ik wil vooral weten hoe goed/slecht de noise is. Vermits het voor ruimte toepassingen is en er waarschijnlijk ook zeer lange exposures bij zijn, moet dit wel goed presteren.
Ruis en gevoeligheid lijken me inderdaad best interessante dingen om te weten.
Even een klein rekensommetje gemaakt, deze sensor heeft ongeveer 2x zo groot pixeloppervlak als de Nikon D200 (11.151 vs 29.232 pixels / mm2) dus het zou in principe met de gevoeligheid wel goed moeten kunnen zitten (over het algemeen geldt: hoe groter de pixels hoe hoger de gevoeligheid).
Dat lijkt me sterk.
de Canon 350D (ik neem aan dat jij de 360D als een opvolger hiervoor positioneerd) is een APS-C sensor formaat digitale spiegel reflex camera.

1.6x kleiner dan fullframe (35mm) film/sensor.

10x10cm is iets groter. Zal wel kunnen dienen in een digitale middenformaat, of technische camera.
Anoniem: 62724 19 juni 2006 21:04
Nice. Misschien wat duur, yield: 1 per wafer! Hehe! Maar ja, we willen meer weten over al die gekke dingen die om ons heen zweven. :)
Persoonlijk zou ik liever zien dat ze al dat geld dat ze - letterlijk - naar de maan schieten, eens in ontwikkelingshulp zouden steken of zo. Pas als die problemen allemaal opgelost zijn, lijkt me dat je naar de rest van ons zonnestelsel gaat kijken.

Maar ja, daar zit weinig prestige in, natuurlijk...
En dit soort reacties en denkwijzen is de reden van die problemen.
Besef je wel welke ontwikkelingen er voortkomen uit de astronomie en ruimtevaart? Propere en goedkope energie, rechtstreeks afgekeken van onze aller zon: kernfussie.
Als je morgen eventjes iets met velcro dichtplakt: dank de space shuttle.
Gewassen die in moeilijke omstandigheden groeien: wordt onderzocht voor ruimtekolonies.

Ik vind het zeer jammer dat dit soort kortzichtige reacties gemeengoed zijn... Er wordt bijvoorbeeld meer gespendeerd aan kunst dan aan ruimtevaart. Het is maar wat je met wat vergelijkt he
De shuttle word wel inmiddels als 1 van de dommere dingen van NASA gezien he...
En hij heeft wel gelijk: 1 raket = een heel land in afrika een maand lang eten geven.

Aan de andere kant klopt het ook wel wat jij zegt. Op de ruimtekolonies na, daar hebben de minder bedeelden vrij weinig aan ;)
Een maand lang. En daarna?

Er zijn veel dingen die veel zinlozer zijn dan ruimtevaart. Kunst is een ding, het WK is er een, ook al ben ik groot fan van oranje. Als je jouw redenering doortrekt kun je zo'n beetje al het geld in de Nederlandse schatkist wel naar Afrika sturen, want daar hebben ze het harder nodig...
Velcro: uitgevonden in 1948...

En voor de rest, ik dacht dat vroeger ook. Maar helaas, al die mooie ontwikkelingen in de ruimte zijn voor een extreem groot deel veel en veel te duur betaald.
Waarom blijven mensen toch altijd met dit NON-argument aankomen. Ontwikkelingshulp werkt niet. Ten eerste blijft het meeste geld hangen op plekken die het niet nodig hebben (politiek etc.) Ten 2e : "Geef een man een vis, en hij eet voor een dag, leer een man vissen en hij eet de rest van zijn leven." Ontwikkelingshulp focused zich voornamelijk op het geven van eten
Ten 3e. Zonder de ruimtevaart hadden we nu geeneens zoveel mensen kunnen helpen met ontwikkelings hulp, je moet je eens verdiepen in wat er is ontwikkeld daarmee, ik denk dat je leven er een stuk onaangenamer uit zou zien zonder die dingen.

En als laatste, maar dat is meer mijn mening, we hebben toch teveel mensen op aarde. Al die mensen die jij wilt redden (wat toch niet zou lukken) zouden nog meer van de aarde vergen en ons nog eerder in de problemen brengen.
"En als laatste, maar dat is meer mijn mening, we hebben toch teveel mensen op aarde. Al die mensen die jij wilt redden (wat toch niet zou lukken) zouden nog meer van de aarde vergen en ons nog eerder in de problemen brengen."

Soms denk ik wel eens, mensen zoals jij zouden ze eens een jaartje naar een arm land moeten sturen.

Aan de andere kant, beter van niet, want jij zou je elke dag volvreten met een hoeveelheid waarvan 7 kinderen een week kunnen leven, en dan nog het hardste staan janken dat je zo'n honger hebt.
honger in afrika is ernstig overdreven, er is veel meer behoefte aan kennis. Maar jah, daar krijg je geen donateurs, daar moet je magere negertjes voor laten zien
Niet verrassend aangezien de Amerikaanse defensie hier financierder voor is... http://www.usno.navy.mil/
Wat ook een electronische schakeling is.
Het bevat gewoon een heleboel lichtgevoelige transistors :)
in hoeverre kun je dit vergelijken met een fotorolletje? iemand enig id? das trouwens zoals als de meeste ontwikkeling weer'n mooie ontwikkeling maar 10 bij 10 cm past nie echt in me mobiel :P

oftopic: er was alweer idioot gemoddereerd...
normale analoge camera is ongeveer 20 MP
dacht het niet he
met 200 asa filmpjes is het echt veel minder....

Het rolletje(de film) bepaald eigenlijk een vergelijking
een analoge camera is niks anders dan een setje lenzen met een sluiter...
een digitale camera is net zoiets maar dan met ingebouwde licht sensor (ok een heleboel sensors)

maar 20 megapixel is niet echt waar dus maak maar eens een uitvergroting van een gewone negatief van gewone rolletjes (want je zegt gewone camera dus geen dure dus ook geen dure film)
en je legt die naast een goede print van 20 megapixel.
en dan iets van 2 meter doorsnee
dan zie je zoveel ruis op een analoge afdruk (je mag het ook korrel noemen)
Anoniem: 175233 @RwD20 juni 2006 10:36
20MP voor analoge 35mm film??? Vergeet het maar. Dat haal je alleen voor iets als een 25 ASA film.

Een normale 100 ASA film is ongeveer vergelijkbaar met 8 MP. (Afhankelijk van exact type film, manier van vergelijken, etc etc....)
Zet een dia film in een normale 50 euro kostende camera en je maakt scherpere foto's dan met een Nikon D70 van 1000 euro. Op dit moment zijn alleen de full CCD camera's in staat om de kwaliteit van echte film te halen. Dan heb ik het niet over de Hasselblads met 6x6 cm achterwand film...
Zet een dia film in een normale 50 euro kostende camera en je maakt scherpere foto's dan met een Nikon D70 van 1000 euro.
Dat is overdreven. die analoge camera moet toch minstens wel een 300 euro versie zijn, met een 50 euro compactcamera red je dat niet. Je hebt immers ook goede optiek nodig.
Maar analoge pixels zijn niet vierkant, hou je daar dan ook rekening mee?
analoge pixels....
het zijn gewoon beeldvlekken zoals ik al zei dat ligt aan de film.
De film is in feite de sensor
Lenzen zijn rond, wafers zijn rond, waarom is deze sensor dan niet rond of zeshoekig?
Lenzen zijn rond omdat vierkante lenzen niet zouden werken. Wafers zijn rond omdat ze makkelijker zo te produceren zijn. CCD en CMOS zijn vierkant omdat het chips zijn en omdat je geen ronde foto's wilt.
Anoniem: 99269 19 juni 2006 21:00
Niet echt iets voor in je mobiel :+

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.