In-depth over koeling @ X-bit Labs

In deze warme tijden zal het niet alleen voor de tweaker maar ook voor menig processor peentjes zweten zijn. Daarom trakteert X-bit Labs ons op een koel overzicht van alle manieren waarop je tegenwoordig de temperatuur van je CPU omlaag kan brengen. Eerst wordt verteld waarom de koeling in moderne systemen steeds belangrijker wordt, niet alleen voor de processor, maar ook voor steeds meer andere componenten, zoals de videokaart, harddisk of chipset. Daarna leren we nog maar eens welke functie een heatsink heeft en dat het niet alleen belangrijk is een goede CPU-koeler te hebben maar dat ook de airflow in het hele systeem van belang is. Naast luchtkoeling hebben we natuurlijk ook nog de mogelijkheid van waterkoeling, waarmee de echte koele kikkers tegenwoordig de hitte te lijf gaan. Tenslotte zien we ook nog eens een exotische aanpak als cryo-freezing de revue passeren. Echt veel nieuwe dingen staan er niet in het overzicht, maar wie het af en toe te heet achter de oren wordt, zal het lezen ervan niet als een koude douche ervaren :

So, there is an ocean of possibilities. The question is how much it will cost rather than which of them is most efficient. Or, there might be some compromise between the two factors. Besides, there are a few other issues to take into account: for example, in case of air-cooling, we want to open up all heat-generating components to the airflow. But in order to reduce EMI (its level is strictly limited by various standards and, actually, should be controlled just for the computer to work) requires wrapping all these radio-emitting parts into metal screens. So, balance is everything.

Moreover, just a few years ago we were only concerned about cooling the central processor, but now we have the North Bridge of the chipset, the graphics processor, even the hard disk drive. With the spindle rotation speed of 15,000rpm, no technologies save high-end HDDs from heating up. Moreover, this is not the CPU, when you can claim once a year that the new packaging shape requires a new cooler. The form-factor requirements in case of HDDs are very high, so that the manufacturers have to do their best here. However, as we have already said there already appear sets of two or three fans, installed into the front panel and blowing the air at the HDD.

Reacties (17)

[LSDsmurf]

Maar wat gebeurd er eigenlijk als de WC per ongeluk zou lekken? Is me toch nog een beetje onduidelijk wat er dan gebeurd, je gebruikt voor WC toch niet geleidend water (weet op de moment niet echt hoe je dat noemt ) En als het water geen kortsluiting veroorzaakt is dit dan slecht voor je mobo/cpu, of zou hij nog helemaal werken na eventueel even drogen

[zonoskar]

Dat heet gedemineraliseerd water. Dat gebruik je, maar er moet spul bij om algengroei tegen te gaan en een anti-corrosie middel, anders vreet de WC set zichzelf op. Dus het water is wel degelijk geleidend. Als ie lekt op een printplaat waar stroom op staat (zeg, videokaart, moederbord, harddisk, etc.) dan ben je de lul.

[Verwijderd]

je kunt natuurlijk ook wat koelvloeistof van een auto gebruiken.....helaas dit geleidt ook

[DinX]

En de kans is nog groter dat het gewoon langs de slang naar beneden druppelt en zelfs nieteens in de buurt van je hardware komt. En op de bodem van je case terecht komt (slangen hangen overal naar beneden bij mij, geen bochtje omhoog en weer omlaag ofzo).

En eer het echt gaat rondspuiten in je kast moet het al heel erg mis gaan. Kan me zelfs niet inbeelden hoe dat zou gebeuren. WC-slangen zitten zo vast dat jet ze met geen macht los krijgt.

[KeeZ]

Ik heb hiervoor altijd niet geleidende olie gebruikt... koelt een beetje minder maar in ieder geval niet de ellende wanneer de boel lek gaat... een smurrie, dat is het wel... maar ja de pompjes konden het overigens ook goed aan... was een koolance kastje

[mjtdevries]

Leuk artikel, maar jammer dat ze 1 aspect wel vermelden maar niet behandelen: de temperatuur van de lucht die je door je heatsink/fan jaagt.

Iedereen kan inzien dat die temperatuur verlagen een groot effect heeft op je koeling. En er is een hele makkelijke manier om dat te doen: Haal koele lucht van buiten de kast via de kortste weg naar het te koelen object.

En dat betekent dus bv een gat in zijkant van de kast om lucht direct op de cpu heatsink/fan te blazen, of een gat in de achterwand om koele buitenlucht op de cpu heatsink/fan te blazen.

Helaas laat de meerderheid de fan achterin juist lucht naar buiten blazen, waardoor je dus de opgewarmde lucht uit de kast over je cpu heatsink/fan haalt. Scheelt je zo maar even 5 tot 10 graden extra koeling. (ervaring uit de praktijk)

[buzzin]

Probleem bij mij is juist dat de voeding naar buiten blaast (erg warm) en het dus geen nut zou hebben om dan meteen achter de kast mijn lucht voor mijn proc koeler te trekken.
Wel ben ik het met je eens dat het al helemaal geen zin heeft om het rechtstreeks uit me kast te trekken aangezien me 4 hdd's best wel heet worden en dus me kast ook (wat ben ik blij met thermische beveiliging op me mobo...vraag maar niet)
Gewoon extra fan maken die wel lucht aanzuigt via koele plek (zal bij mij wel bovenkant worden)

Overigens, WC lijkt me leuk, maar ik neem nog even het risico nog niet...om de kosten dan maar te verzwijgen

[mjtdevries]

Je kan inderdaad hebben dat de fan dan kortlsluit met de fan van de voeding, maar in de praktijk valt het meestal erg mee. (En anders een stukje karton tegen de kast lijmen om dat te vermijden)

Aangezien het omdraaien van die fan maar een klein klusje is loont het de moeite om gewoon de proef op de som te nemen en het resultaat te meten.

Heb je geen plek in de zijkant? De bovenkant levert meestal een heleboel obstakels in de kast zelf op. Niet in het minst de voeding zelf die dan meestal nogal in de weg zit.

[zonoskar]

... van waterkoeling, waarmee de echte koele kikkers tegenwoordig de hitte te lijf gaan...

Op verschillende WC fora is de hoofdreden om WC te nemen niet omdat het hun CPU koeler houdt dan met luchtkoeling, maar omdat het minder lawaai produceert. Zo ook /me. Dat het goed koelt is meegenomen, maar die herrie kan ik niet meer uitstaan.

[_Thanatos_]

Een goeie stille luchtkoeler voor de CPU (een zalman bijv), de chipset kan passief, de videokaart ook (met zo'n zalman ding), een stille voeding (van zalman of quietPC bijv), een evt extra outtake-fan en je bent klaar, met evenveel geluid als bij waterkoeling. Want, waterkoeling-systemen moeten uiteindelijk ook luchtgekoeld worden.

Ik wee, ik ben een beetje zalmannerig, maar ze zijn nou eenmaal erg stil.

[Scorpion1984]

Het lijkt mij niet zo'n probleem of het geleid of niet, als je een fatsoenlijk setje bouwt/koopt dan lekt die niet. Ik heb liever geen rotzooi op mijn moederbord, al geleid het niet.

[ugo]

Het spijtige is wel dat zelfs de allerbeste set na een tijd gaat lekken. Zeker als hij al een paar upgrades meegaat en je vervangt de dichtingen niet. Of als je de dichtingen wel vervangt en ze zijn van mindere kwaliteit etc.
Het is en blijft nu éénmaal rubber dat het water tegenhoudt op de cruciale plaatsen en dat heeft spijtig genoeg een beperkte levensduur.

[Verwijderd]

Maar ja, het is natuulijk grotendeels voor de geluidsreductie, maar je krijgt er wel een beste fan op je radiator voor terug. En die in je voeding zullen er ook nog altijd in blijven.

Denk dan ook nog eens aan je disken die een best geluid produceren.

Als je systeem niet extreem warm word (wat toch eigenlijk een hoofddoel van waterkoeling is), is het dan niet gewoon verstandiger om een paar lownoise casefans erin te zetten. Je bent minder kwijt, en je hebt minder, correctie, GEEN kans op lekken!

[Verwijderd]

Helemaal mee eens !! Ik heb een keer de fout gemaakt een Promoteia aan te schaffen. Jongens , jongens wat een ellende !! Toen het eindelijk definitief misging koste het me niet alleen mijn nagelnieuwe GF 4 ( een echte ) maar ook nog eens mijn moederbord !! En waarvoor ? Voor dat kleine beetje extra prestatie wat je er uit perst met zón ding ? Ja ik weet het , je kunt een boel winnen maar dan moet je wel bereid zijn je suf te kopen aan proc's an werhgeheugens omdat ze niet allemaal identiek werken. Nee geef mij maar stille casefans die mijn XP 2400 lekker op 50 graden "under load" houden dat vind ik lekker zat !!

[jinxedworld]

Waterkoeling? Koelt niet zo erg als de VapoChill!! (zie ergens op Tweakers een review over die kast) Damn... een niet overgeklokte processor op 2,8 Ghz op een temperatuurtje van -17 laten draaien... dat is stijl hebben...
http://www.tweakers.net/nieuws/26024/?highlight=vapochill

[REDFISH]

Ja wat wel stom is, iedereen zegt altijd iets over waterkoeling duur, maar als ik het geld dat ik uitgegeven had aan luchtkoeling in waterkoeling had gestoken had ik al voor 3 kwart een set bij elkaar. Dus zoveel scheelt het ook weer niet volgens mij. Natuurlijk wel als je maar 2 fannetjes zonder baybus ofzo in je kast hebt.

[Dial_Up]

Daarom trakteert X-bit Labs ons op een koel overzicht van alle manieren waarop je tegenwoordig de temperatuur van je CPU omlaag kan brengen

nu nog een manier om de temperatuur van mn pc-room op een leuke manier naar beneden halen.
cpu's zweten graag, maar ik veel minder