Meer Nederlanders twijfelen aan online-informatie, ouderen twijfelen het minst

In 2025 twijfelde 72 procent van de Nederlanders aan het waarheidsgehalte van informatie die ze online hebben gezien of gelezen. Dat blijkt uit onderzoek van het CBS. In 2023 was het 67 procent en in 2021 63 procent. 25- tot 45-jarigen twijfelden het meest en 65-plussers het minst.

Het percentage 25‑ tot 45‑jarige Nederlanders die twijfelen aan de juistheid van informatie online ligt op 84 procent. Het percentage Nederlanders van 65 jaar en ouder die twijfelen ligt echter op 48 procent, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De groep van ouderen toont wel de sterkste groei in het twijfelen aan informatie online: in 2021 lag dat percentage nog op 36 procent.

Mensen twijfelen het vaakst aan online-informatie op sociale media (63 procent), gevolgd door berichten op nieuwswebsites (25 procent). Het CBS ziet dat vooral de twijfel over informatie op sociale media de afgelopen vier jaar toenam.

Nederlandse mannen twijfelden in 2025 vaker aan onlineberichten met mogelijk foute informatie dan vrouwen. De percentages hiervoor liggen op respectievelijk 76 en 68 procent. Mensen met een hbo- of universitaire opleiding twijfelen vaker (83 procent) dan mensen met basisonderwijs of een vmbo-diploma (59 procent).

Eigen onderzoek doen

De meerderheid van de Nederlanders (68 procent) zegt bij twijfel zelf te controleren of de informatie die ze online consumeren waar of niet waar is. Dit doen vooral mannen, 12‑ tot 45‑jarigen en mensen met hbo- of wo‑opleiding. Vrouwen, 65-plussers en mensen met basisonderwijs of een vmbo-diploma controleren informatie waar ze aan twijfelen het minst vaak.

Van de mensen die informatie controleren, zegt ruim 80 procent online naar meer informatie te zoeken. Ruim de helft controleert wat de eigenlijke bron is van informatie waar ze aan twijfelen. "Ongeveer 30 procent bespreekt de informatie offline met anderen, of zoekt offline naar meer informatie", meldt het CBS.

De meerderheid (65 procent) van de Nederlanders die bij twijfel online-informatie niet controleert, geeft als reden daarvoor dat ze al weten dat de informatie of bron niet betrouwbaar is. Ongeveer 20 procent zegt niet te weten hoe ze het waarheidsgehalte moeten controleren. Bijna 10 procent zegt dat dit te moeilijk is.

Twijfel aan waarheid online-informatie, leeftijd - CBS
Bron: CBS

Door Jasper Bakker

Nieuwsredacteur

04-12-2025 • 09:51

25

Reacties (25)

Sorteer op:

Weergave:

Ik beschouw al jaren nieuws, en zeker niet alleen online, als een mogelijk scenario van een waarheid. Waarheid is in de ogen van de aanschouwer; alles is context en perspectief afhankelijk en helaas doorspekt met mening. Ook bij gerenommeerde nieuwssites/-zenders.

Ik vind het echt jammer dat nieuws gebracht wordt met kleur. Waarom niet gewoon de feiten presenteren en de ontvanger zelf ene mening laten vormen. Maar blijkbaar willen we dat als publiek en ben ik een van de weinigen die er zo naar kijkt.
Nee hoor, dat vind ik ook. Zeker als ook nog uitgebreid de mening van 2 willekeurige Nederlanders in beeld komt. Dan denk ik meteen: en wat denkt de rest? Dit is zendtijdverspilling, alleen om het programma smeuïger te maken.
Je kunt met feiten óók selectief zijn. En als je standpunten verzamelt dan is niet ieder standpunt persé gelijk. Als één persoon glashard liegt dan hoor je dat niet zonder kritiek te presenteren.
Tja, het worden niet voor niets opiniemakers genoemd. Zegt alles lijkt me.
Ben het hier volledig mee eens.
Mijn kinderen moeten van school nu verplicht naar Karrewiet kijken. Waar ook regelmatig gekleurd nieuws in voor komt. Ben hier niet echt een fan van... Maar goed, ze zijn nog jong en zullen later nog wel leren wat gekleurd nieuws is.
En misschien gewoon gelukkiger zijn zonder nieuws in het algemeen :-)
Hoe zie jij deze post dan? :+
Dan mis je toch ook een hele boel recente niet-AI slop content?
Doen ze ook eens een navraag naar twijfelen over informatie op publieke TV?
Want dankzij de online informatie ben ik daar toch meer en meer beginnen over twijfelen... En in vele gevallen terecht.
Heb je het dan over praatprogramma's, of het journaal van de NOS of RTL?

Praatprogramma's zijn entertainment en gebaseerd op persoonlijke uitspraken. Het journaal (en andere programma's van de publieke omroep) moeten voldoen aan de journalistieke code en moeten dus in ieder geval alle kanten van een onderwerp belichten.

Volgens mij woon jij trouwens in België. Ik weet niet hoe het medialandschap er daar uit ziet, maar ik verwacht dat het grotendeels hetzelfde is als in Nederland, met net zulke betrouwbaar en zorgvuldig opgestelde nieuwsberichten.

[Reactie gewijzigd door Skit3000 op 4 december 2025 10:16]

Heb je daar voorbeelden van? Oprecht geïntereseerd, dus geen troll vraag.
wel een gekend voorbeeld: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2025/11/15/donald-trump-bbc-schadevergoeding/
Ook in Vlaanderen doet men dit: https://www.tscheldt.be/bjorn-soenens-betrapt-op-het-manipuleren-van-beelden-ontslag-onafwendbaar/
Daardoor ga je toch ook gaan twijfelen over de verslaggeving over drones die van Rusland zouden komen.
Dan zie ja amateurbeelden met drones waar lichtjes op zitten...
Ik weet dat ze soms de mist in gaan, maar 'in veel gevallen' zijn ze fout?

Heb je daar voorbeelden van die nog niet breed zijn uitgemeten (want dat zijn de keren dat ze soms de mist in gaan).
Daar zou ik wel wat voorbeelden van willen zien.
Ligt dan vooral aan jouw. De publieke omroep (zo noem je dat in normaal Nederlands) is het meest neutrale wat je gaat vinden over het algemeen. Dat weinig tot geen extreme standpunten voedt, bewijst dit wat mij betreft dat het juist betrouwbaar is. Dit in tegenstelling tot wat je in de meeste online “informatie” terugvindt.
Je kunt die vraag nog verder door trekken. Ik vraag me af hoe deze ontwikkeling doorwerkt naar andere (offline) media, zoals boeken, kranten en tijdschriften. Een boek kan immers net zoveel onzin bevatten als een misleidend online artikel.
Ik zie dit als een positieve ontwikkeling. Het is een samenleving die zich aanpast aan de realiteit dat de betrouwbaarheid van online informatie vrij laag aan het worden is afhankelijk van de bronnen.

Er zijn nogal wat fuiken voor halve informatie en misinformatie:

- Algoritme bubbles waardoor onderwerp X plotseling een hot onderwerp voor je lijkt.

- Emotionele manipulatie (leuk allemaal die nieuwsberichten over criminaliteit door mensen van bepaalde komaf maar je hebt er feitelijk niets aan buiten dat je vooroordelen bevestigd krijgt door algoritmes en je zelf gaat overkoken van negatieve emoties).

- AI video's op Youtube die in een vormfactor van 20 tot 30 minuten jouw proberen uit te leggen dat het toch echt slecht gaat met land of bedrijf X en je toch echt wel je mening mag delen voor het voeren van het YT algoritme.

Zelf ben ik tot de conclusie gekomen dat goed onderzoek doen vaak je een beter beeld oplevert. Als ik zie dat Social Media iets op een bepaalde manier doet uitlichten dan wordt ik direct sceptisch.
Als punt 3 gewoon cijfers zijn en je gaat daardoor overkoken van negatieve emoties en weer s extreem rechts van stal trekt is dat inderdaad een poging tot emotionele manipulatie.
Ik heb het hier meer over de algoritme bubbles die mensen een constante feed geven van negatief nieuws in bepaalde richtingen. DIt zijn vaak kanalen gestuurd met politieke agenda's en die geld genereren middels clickbait. Of het nou negatief nieuws is gebaseerd op etnische afkomst of waarom de EV toch aan het uitsterven is (Of juist beter aan het verkopen is afhankelijk van de bubbel).
Werkt dit niet twee kanten op? Het kamp van "doe je eigen onderzoek"-wappie 'twijfelt' ook aan de algemeen geaccepteerde 'waarheid'.
Mensen zijn er intussen ook wel achter dat "de wetenschap" zoals vaak gebruikt word om een bepaald standpunt te verkopen helemaal niet bestaat. Of er word wel heel selectief geshopped in onderzoeken, zelfs als de onderzoeker er voor waarschuwd.
Heel mooi voorbeeld is dat genetisch onderzoek over Hitler en zijn eventuele micropenis.

Maar dit maakt natuurlijk ook de mens wel enigzins terughoudend met het maar slikken van wat in dit geval de BBC allemaal claimt onder het mom van wetenschappelijk onderzoek.
Ik mis bij de grote nieuwsmedia vooral het gebrek aan makkelijk klikbare links naar bronnen. Vooral bij onderwerpen als zorg, migratie en onderwijs gaat het vaak over de cijfers. Naar mijn idee verwerken de grote kranten en media als RTL/NOS hierbij wel altijd correct cijfers uit onafhankelijke bronnen in hun artikelen, maar moet je zelf moeite doen om dit te controleren (ze zetten er wel "Bron: CBS" bij, maar geen link naar de juiste StatLine dataset).

Zodra de grote media dit gaan doen, kunnen media die "alternatieve feiten" brengen niet achterblijven. Alleen; zij kunnen natuurlijk helemaal niet linken naar onafhankelijke bronnen, of interpreteren deze expres verkeerd. Ze zullen dan dus óf moeten linken naar bronnen die niet stroken met wat ze zeggen, óf niet moeten linken naar bronnen (waardoor mensen het hopelijk weer minder gaan vertrouwen, aangezien het niet de waarheid is).

[Reactie gewijzigd door Skit3000 op 4 december 2025 10:15]

IK weet niet of het linken naar betrouwbare bronnen de echte twijfelaars overtuigen. Je komt toch snel uit bij site die gerelateerd zijn aan de overheid (logisch, die hebben budgetten om cijfers te verzamelen en te interpreteren, voor onafhankelijke partijen is het bijna vrijwilligers werk op een enkeling als FTM na). Maar omdat het officiele instanties zijn zal dat voor velen al weer een reden zijn om aan de juistheid te twijfelen.
Voor veel mensen is "Google" het internet. "Google zei dit en dat". Dan krijg je vanzelf een beeld van onbetrouwbare informatie. Maar als je google (of een andere zoekmachine) gebruikt om webdites te vinden dan is de kans dat je de juiste infromatie vindt al een stuk groter.
Social media was altijd al een bak rommel. Je moet niks op social media zien als waarheid. Het is een mix van persoonlijke meningen, verkapte of directe reclame, en indoctrinatie. Als je de waarheid wilt weten moet je beginnen met alle social troep te negeren.

En dan is er de laatste jaren nog de LLM hype die aan de lopende band nieuwe waarheden verzint. Zelfs complete sites die 100% “AI” content bevatten. Wellicht is de code zelfs gewoon uitgespuugd door een generator. Dit helpt allemaal niet mee aan de betrouwbaarheid van het internet, en daarmee wordt het internet iedere dag weer een stukje minder relevant als informatiebron.

Best jammer, aangezien de originele gedachtegang achter het internet juist het delen van informatie was. Maarja, dat krijg je met al die commerciële invloeden. Commerciële partijen helpen alles om zeep, en een heel groot deel van het internet is ondertussen in handen van Big Tech. Dus zou het ons echt moeten verbazen dat het zo geworden is? Big Tech geeft niks om waarheid, alleen om hun inkomsten.

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn