Eerste in Nederland geboren astronaut Lodewijk van den Berg is overleden

Lodewijk van den Berg, de eerste in Nederland geboren astronaut, is op 90-jarige leeftijd overleden. Van den Berg vloog in 1985 met de Space Shuttle Challenger naar de ruimte, een half jaar vóór Wubbo Ockels. Hij liet hij zich voor zijn vlucht naturaliseren tot Amerikaan.

Lodewijk van den BergVan den Berg overleed op 90-jarige leeftijd. Zijn doodsoorzaak is niet bekendgemaakt. Van den Berg maakte in 1985 zijn eerste en enige ruimtevlucht, STS-51B. Die duurde een week; de astronaut cirkelde rond de aarde van 29 april tot 6 mei. Hij deed dat aan boord van de Space Shuttle Challenger, die in januari het jaar daarop explodeerde tijdens de lancering. Van den Berg deed mee aan de eerste operationele vlucht van Spacelab, het Europese ruimtevaartlaboratorium dat in de laadruimte van de Space Shuttle lag. Hij deed daar met name onderzoek naar de werking en groei van kristallen in microzwaartekracht, iets waar hij eerder zijn PhD in haalde.

Van den Berg werd in 1985 de eerste ruimtevaarder die in Nederland werd geboren. Hij werd in 1932 geboren in het Zeeuwse Sluiskil. In 1961 verhuisde hij naar de Verenigde Staten, waar hij aan de Universiteit van Delaware studeerde. Vanwege zijn werk aan röntgenstraling moest hij zich laten naturaliseren tot Amerikaan. Dat deed hij in 1975. Daarmee werd Van den Berg weliswaar de eerste in Nederland geboren astronaut, maar de eer voor eerste Nederlander in de ruimte kwam Wubbo Ockels toe. Die vloog op 30 oktober met de Challenger mee op STS-61A.

Door Tijs Hofmans

Nieuwscoördinator

17-10-2022 • 19:20

57

Reacties (57)

Sorteer op:

Weergave:

Gecondoleerd en sterkte aan de familie. Ik herinner me nog dat hij 2004 2005 in Middelburg was voor een symposium over ruimtevaart (samen met Kuipers). Die avond ervoor was hij in de lokale sterrenwacht en heb ik o.a. het jasje wat hij op de foto aanheeft mogen aantrekken. Ondertussen vertelde hij de spannendste verhalen over wat hij had meegemaakt en het onderzoek wat hij toen nog steeds deed voor NASA. Hij maakte een diepe indruk op mij. Zelfs zijn handdruk herinner ik me nog. Een zeer vriendelijke, nuchtere en hardwerkende Zeeuw. Wat een gemis!

[Reactie gewijzigd door X-GeaR op 22 juli 2024 17:47]

Misschien leuk voor sommigen.
Er is een docu gemaakt over deze meneer : ' De Vergeten Astronaut'
Plus er is een planetoïde naar hem vernoemd : 11430 Lodewijkberg '11430 Lodewijkberg is een planetoïde uit de hoofdgordel die om de zon draait in 1195,554 dagen'

R.I.P. _/-\o_
Niet echt vergeten, eerder onbekend vanwege zijn verhuizing naar USA. Dat maakte Lodewijk behoorlijk onbekend in Nederland.
Ik ken deze man eigenlijk niet. Wubbo Ockels was idd de bekende nederlander toentertijd onder de astronauten. Maar nu ik lees dat hij al in de US woonde denk ik eerder dat het daar door komt. En toch heeft hij een heel bekend gezicht.

Afijn, gecondoleerd aan de familie. Hij is nu waar hij eerst voor zijn werk was. In het Universum.
Wubbo Ockels was officieel de eerste Nederlandse astronaut en niet Lodewijk van den Berg omdat Lodewijk geen Nederlander meer was toen hij de ruimte in ging. Dus het komt niet alleen doordat hij in de US woonde, maar ook doordat hij Amerikaan geworden was.
Rust in vrede, Lodewijk. Je hebt een hoop voor ons land op ruimtegebied betekent als eerste Nederlandse astronaut. :)
Hij is in 1975 zijn Nederlandse nationaliteit verloren omdat hij Amerikaan is geworden dus voor de wet is hij geen Nederlander en hij is ook als Amerikaan in de lucht gegaan.

"Van den Berg was the first Dutch-born astronaut; he was a naturalized American and no longer a Dutch citizen at the time of flight."

Op deze Tedx talk legt hij uit hoe hij als onderzoeker van kristallen toch astronaut is geworden op 53 jarige leeftijd.
Hij naturaliseerde kort voor zijn vlucht tot Amerikaan.
En dan
Vanwege zijn werk aan röntgenstraling moest hij naturaliseren tot Amerikaan. Dat deed hij in 1975.
Sorry hoor, maar 11 jaar voor zijn vlucht naturaliseren noem ik toch echt niet 'kort voor zijn vlucht'.
Ah, de eerste Nederlandse astronaut is gaan hemelen.
Dat was hij (Wubbo) al even ;)

Deze man is hier wel geboren, maar genaturaliseerd naar Amerikaan. Is ook als Amerikaan de ruimte in gegaan.

Van Nederlandse komaf, ja. Maar niet de eerste Nederlander
Het is ook Nasa versus ESA. Nasa was in de kennis van Van den Berg geïnteresseerd op het gebied van het kweken van kristallen. Daarom mocht hij de ruimte in. Ockels was een ESA-astronaut en mocht de ruimte in omdat Nasa en ESA een gezamenlijke missie uitvoerden waarin de Spacelab van ESA een vlucht met de shuttle maakte.
Meer Nederlander dus dan Max Verstappen.
Max is een Belg. Geboren in Hasselt, België. Gewoond en naar school gegaan in Maaseik. Zijn rijbewijs heeft ie gehaald in een Opel Astra 1.6 diesel, de week voor ik mijn rijbewijs haalde in dezelfde wagen, in Bree. :)
Ik vermoed dat die rit van jou niet het verschil gaat maken of Max of Belg is, net zo min als geboren zijn niet zomaar maakt dat iemand Nederlander blijft.

Natuurlijk kun je dat als grens stellen om over een ander te oordelen bij welk land men past of hoort, maar het lijkt me redelijker om de keuze van de persoon te respecteren. Max kiest voor behoud van de Belgische nationaliteit. Het is mij onduidelijk was Lodewijk van den Berg nog met zijn achtergrond wilde. Hij had kennelijk gekozen om alleen de nationaliteit van de VS nog te willen. Dan lijkt me dat 'claimen' door ons niet zo gepast. Zeker niet na overlijden.
Was elke dag in Nederland voor zijn kart carriere. heeft zelf meerdere interviews gegeven aan te geven dat hij zich meer Nederlander dan Belg voelt
Hij begon in Genk met karten :D Ook in België dus.
Zijn kartcarrière was juist geënt op het houden van een Belgische basis omdat het daar veel beter zou zijn dan in Nederland. Bewuste keus dus. Max heeft zijn paspoort pas aangevraagd toen hij 18 was, dus hij was in het begin dus geen Nederlander en reed slechts met een Nederlandse licentie.
Max had een Nederlandse en Belgische paspoort sinds hij geboren was.
Nee, hij had geen paspoort. Dat heeft hij om onduidelijke reden pas aangevraagd toen hij 18 was, waarbij gesteld was (om mij onduidelijke reden) dat dit toen pas kon. Staatsburger was hij wel omdat zijn vader Nederlands is.
Max is overigens in Nederland (Sittard) naar de middelbare school gegaan.
En dan zijn we weer rond, want die school is een fusie van de school waar Lodewijk van den Berg op gezeten heeft.
Eugm... Ik heb met hem op school gezeten. Mosa-RT, de vroegere scholengemeenschap Harlindis en Relindis. Daar heeft hij zijn middelbaar gedaan, in iedergeval het merendeel...

https://www.pressreader.c.../20221001/282819310093509

[Reactie gewijzigd door JeffreyGorissen op 22 juli 2024 17:47]

In Monaco gaan wonen zodat je geen belasting hoeft te betalen kun je heel Hollands noemen :Y)
In Monaco gaan wonen zodat je geen belasting hoeft te betalen kun je heel Hollands noemen :Y)
Geen belasting betalen?
Koop daar maar eens iets …
Volgens mij heeft er een appartementje in een flatgebouw waar nog wat meer coureurs wonen.
Zal voor ons normale stervelingen ook aardig aan de prijs zijn uiteraard maar in verhouding tot zijn inkomen is het kruimelwerk.
Ik geef hem groot gelijk..
Leg eens uit hoe?

Je vergelijkt iemand met één buitenlandse ouder maar die 100% in het bezit is van Nederlands staatsburgerschap, met iemand met 2 Nederlandse ouders die 0% in het bezit was van Nederlands staatsburgerschap.

Nederlanderschap is zowel een etnische aanduiding als de benaming voor staatsburgerschap. Weeg beide percentages en je komt uit op 75% voor Max en 50% voor Lodewijk van den Berg.

Het is dus net andersom.

Als je trouwens Nederlanderschap puur zou bekijken qua etnische afstamming dan kun je een prima verdedigbaar (zij het discutabel) standpunt innemen dat Vlamingen ook Nederlanders zijn - net zoals Oostenrijkers Duitsers zijn en Ieren in Noord-Ierland Ieren.

[Reactie gewijzigd door Pianist1985 op 22 juli 2024 17:47]

Max had geen Nederlandse nationaliteit voordat hij deze aanvroeg. Hij is verder geboren en getogen in België en heeft nooit in Nederland gewoond en ook zijn opleiding als racer heeft geen Nederlandse basis.

Ik weet niet of Van den Berg zijn paspoort ingeleverd heeft, maar hij is dus wel geboren in Nederland en had twee Nederlandse ouders en een deel van zijn opleiding heeft hij in Nederland genoten. Vervolgens heeft hij de Amerikaanse nationaliteit aangenomen.

Max heeft alleen dat paspoort voor de naam en omdat hij zich kennelijk als zodanig identificeert.
Paspoortaanvraag =/= naturalisatieverzoek.

Max' vader is Nederlander, en hij verkreeg zijn Nederlanderschap op basis daarvan nadat zijn vader hem aangaf bij de Nederlandse ambassade na zijn geboorte.

Zijn paspoortaanvraag was niets anders dan het besluit om gebruik te maken van het staatsburgerschap dat hij al bezat.

Nederlanderschap is ook meer dan een nationaliteit, het kan ook de connotatie van toponiem hebben en historisch gezien ook als etnoniem, omdat 'de Nederlanden' een gebied besloegen groter dan de soevereine staat Nederland. Heel België op de Oostkantons (voorheen: neutraal Moresnet en delen van het Duitse Keizerrijk) na behoort tot de Nederlanden en je kunt ook een rationeel, zij het discutabel, argument maken dat de Vlamingen onderdeel zijn van het Nederlandse volk.

[Reactie gewijzigd door Pianist1985 op 22 juli 2024 17:47]

Ons land is niet zoals bijv. Turkije en je hebt geen Nederlandse nationaliteit op basis van (één) van je ouders. Hij heeft zélf besloten het staatsburgerschap aan te nemen en heeft dus specifiek de Nederlandse nationaliteit aan moeten vragen.
Nope. Hij verwierf zowel de Belgische als Nederlandse nationaliteit automatisch bij geboorte.

Als jij in het buitenland geboren wordt als kind van een Nederlander, ben je automatisch Nederlands staatsburger zolang je Nederlandse vader je maar erkend heeft. Dat gebeurt bij de kinderen van getrouwde stellen automatisch en zijn ouders waren getrouwd ten tijde van zijn geboorte. Het is ook gebruikelijk dat Nederlandse expats in België de geboorte van hun kinderen melden bij de Nederlandse autoriteiten.
Ik heb het opgezocht, en het lijkt er inderdaad op dat je gewoon de nationaliteit hebt bij erkenning door de vader. Maar waarom heeft hij dan pas op zijn 18e een paspoort kunnen halen?
Hij had de nationaliteit vanaf geboorte, en op zijn 18e heeft hij het paspoort aangevraagd om dat te kunnen bewijzen. Dat is iets heel anders dan een nationaliteit aanvragen.
Hij had geen staatsburgerschap.
Hij had het wel maar hij had niet het paspoort om dat te bewijzen. Dat zijn nou eenmaal twee verschillende dingen.
Dat had hij niet. Hij heeft het aangevraagd op zijn 18e: https://www.nu.nl/formule...erlands-paspoort-aan.html

Hij was 'op papier' dus geen Nederlander. Ik, en ik neem aan jij ook, had voor je 18e al een paspoort toch? Waarom heeft hij dat destijds niet gehad denk je? Omdat dat niet zomaar kon. Daarvoor moet je namelijk onder de optieregeling vallen waar deel van is dat je ook in Nederland moet wonen wat hij nooit gedaan heeft.
"De situatie is dat Max beide nationaliteiten heeft, omdat ik en Sophie getrouwd waren op het moment dat hij geboren werd. Maar aangezien hij racet onder een Nederlandse licentie is hij iets meer Nederlands dan Belgisch. Zo voelt hij dat zelf ook. Als Nederland tegen België moet voetballen, is hij voor Oranje. En als hij achttien is en moet kiezen, zal dat voor de Nederlandse nationaliteit zijn."
bron

Mijn dochter had tot haar 2e geen paspoort. Was ze toen dan statenloos volgens jou?!

Afgezien van dit alles vraag ik me af waarom mensen zich altijd zo druk maken om de nationaliteit van Verstappen en allerlei moeite doen om te betogen dat hij meer Belg of meer Nederlander zou zijn. Hij is gewoon beide. Simpel.

Edit: Nog even wat informatie van de Rijksoverheid erbij gehaald over kinderen geboren in het buitenland:
Bent u de vader en heeft u de Nederlandse nationaliteit op het moment dat uw kind geboren wordt? Dan krijgt uw kind alleen de Nederlandse nationaliteit als:
  • u getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap heeft met de niet-Nederlandse moeder van het kind, of
  • u het kind voor de geboorte heeft erkend.
bron: Rijksoverheid

En ja, Jos Verstappen was getrouwd met Sophie Kumpen op het moment dat Max Verstappen geboren werd dus hij had gewoon de Nederlandse nationaliteit maar niet het paspoort.

[Reactie gewijzigd door gday op 22 juli 2024 17:47]

Ik had het inmiddels ook opgezocht inderdaad. Dan is het wel vreemd dat Klumpen in het verleden er zo'n ding van maakte dat Max alleen een Belgisch paspoort had en dat het zo'n nieuws was dat hij op zijn 18e een paspoort gehaald had. En sowieso, waarom moest hij wachten tot zijn 18e om dat paspoort aan te kunnen vragen?
Tot 1830 / 1839 was dat nog gewoon Nederland. Dus uiteindelijk is hij net zo Nederlands als alle andere Nederlandsers waarbij hun familie al een kleine 200 jaar in deze contreien verblijft.
Dus dan zijn alle Indonesische, Zuid-Afrikaanse en Surinaamse mensen ook Nederlands? Redenatie van de onderste plank dit.
Dat snap ik ook wel, maar die eeuwige discussie of Verstappen nu een Belg (Vlaming) of Nederlander is word ik wat moe van. Mijn opmerking was puur een reactie daarop.

Voel je dus niet aangesproken. De landen die je noemt zijn inderdaad lastige voorbeelden.
'Nederlander' is niet slechts een nationaliteit. Het is ook de aanduiding van iemand die afkomstig is uit een specifieke West-Germaanse bevolkingsgroep.

Je kunt wel je paspoort omruilen, maar niet je stamboom.
BTW, mooie leeftijd en goed om te weten dat astronaut geen negatieve effect heeft op je levens verwachting.
Lodewijk was geen Nederlander meer, maar heet een Nerderlandse afkomst. Net zoals alle onze medeburgers met uit het verleden een afkomt uit een ander land, zijn ze nu een Nederlanders.

Ander zou het wel het discriminerend zijn. Impliciet discrimineer je iedereen met een aangeboren Nederlands staatsburgerschap door Lodewijk een Nederlandse astronaut te noemen.

Het artikel verwijst ook duidelijk naar in Nederland geboren!

[Reactie gewijzigd door Fermion op 22 juli 2024 17:47]

Dat kan helemaal niet.

Nederlanderschap is zowel een nationaliteit als een etniciteit, en je kunt alleen van het 1e afstand doen. Hij is tot aan zijn dood Nederlander gebleven, zlleen niet meer in de specifieke engere zin van staatsburger, wél als lid van ons volk.
ok, maar mag Spinoza en Hare Majesteit dan ook behoren tot ONS Nederlands volk ??? Mag onze minister van Justitie ook behoren tot ONS Nederlands volk ??? Nee sorry, maar ik vind je manier van bepaalde punten opnoemen nogal eng en bovendien qua feiten zelfs niet juist, want Anna Pauwlona was trouwens een half Slavische (Russische). Is een zieke fantasie soms verafschuwen om Nederlanderschap te verbinden langs etnische lijnen, zoals jij hierboven meerdere keren ten toon gesteld hebt ???
Anna Paulowna was de vrouw van Willem II en was afkomstig uit de Romanov-dynastie, die generaties voor haar vrijwel exclusief hun zonen en dochters uithuwelijkten aan hoge Duitse adel. En dat is logisch ook, Duitsland was een lappendeken van soevereine vorstendommen, en om legale erfgenamen voor een konings- of keizerstitel te produceren heb je 2 ouders nodig van vergelijkbare adel, dwz. het moesten minimaal prinsen of prinsessen zijn, want kinderen uit morganatische huwelijken waren van erfopvolging uitgesloten. Het overgrote deel van de acceptabele huwelijkspartners voor de kroonprins van een keizerrijk in die tijd, was dus Duits - ook al betrof het de dochter van de vorst van Lippe-Schaumberg of weet ik veel welke ministaat.

Verder, ik kan er niets aan doen dat de natiestaten in Europa het product zijn van een cultureel en ook qua afstamming met elkaar verbonden bevolking, en je dus de situatie hebt dat het bijbehorende bijvoeglijk naamwoord meerdere betekenissen heeft, waaronder nog steeds de aanduiding van een lid van deze bevolkingsgroep.

De aanwezigheid van niet-leden van een bevolkingsgroep, inclusief inheemse inwoners (zoals bijvoorbeeld Keltische volkeren in de Britse eilanden en in delen van Frankrijk) in deze landen, maakt niet ineens dat de naamgevende volkeren die deze landen gesticht hebben niet bestaan.
U geeft geen antwoord op mijn vraag: mag Spinoza, de Minister van Justitie (en iedereen die het Nederlandse staatsburgerschap en nationaliteit heeft) gerekend worden tot ONS Nederlands volk of niet ???
Je geeft gewoon een opsomming van historische feiten.
Als je 'volk' definieert als 'onderdanen' en dat kan, dan wel.

Als je 'volk' definieert als etnische groep, en ook dat kan, want het woord kan correct gebruikt worden in beide betekenissen, dan nee, maar dan valt een deel van de inheemse bevolking van ons land er ook niet onder, bijvoorbeeld de Friezen.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.