'Bescherming drinkwaterbronnen is onvoldoende bij boren naar aardwarmte'

De Nederlandse Algemene Rekenkamer concludeert op basis van onderzoek dat de rijksoverheid de drinkwatervoorraden onvoldoende beschermt tegen de risico's van boren naar aardwarmte. Door dit boren op aanzienlijke dieptes kan de kwaliteit van het drinkwater in het geding komen.

De Algemene Rekenkamer noemt de situatie in Nederland zorgwekkend. In het onderzoek, dat deel uitmaakt van een meerjarig programma genaamd Energietransatie, stond de volgende hoofdvraag centraal: heeft de rijksoverheid de bescherming van drinkwaterbronnen bij de ontwikkeling van geothermie de afgelopen jaren doeltreffend geregeld en uitgevoerd? Daarbij gaat het om 'twee nationale belangen die elkaar in de weg kunnen zitten': het winnen van drinkwater en het winnen van aardwarmte uit de bodem.

Volgens het onafhankelijke instituut brengt het winnen van aardwarmte, wat geschiedt op dieptes van twee à drie kilometer, reële risico's met zich mee: bevingen, vermenging van grondwaterzones en het weglekken van schadelijke vloeistoffen. Het gaat daarbij onder meer om corrosie in geothermieleidingen, waardoor vorig jaar al drie putten langdurend zijn stilgelegd wegens mogelijke lekkages.

Bij het boren in aardlagen op deze aanzienlijke dieptes komt heel zout en warm water naar boven, met temperaturen van 60 to 90 graden Celsius. Dit water bevat ook chemicaliën. Als er sprake is van corrosie, kan dit zoute water weglekken naar de zoetwaterlagen. Deze chemicaliën zijn deels natuurlijk, maar worden deels ook toegevoegd om de corrosie te remmen.

Ons drinkwater is voor 60 procent afkomstig van zoet grondwater dat zich op een diepte van 20 tot 300 meter bevindt. Tussen 200 en 700 meter liggen reservevoorraden drinkwater. Er is dus een aanzienlijk verschil in diepte, maar volgens de Rekenkamer kunnen beide handelingen met elkaar in conflict komen. Dit is volgens de controleurs een reëel risico, maar het is niet bekend of er al incidenten zijn geweest waarbij grondwaterverontreinigingen zich hebben verspreid naar de drinkwatervoorraden.

De relevante ministers uit het kabinet zeggen de noodzaak van het verbeteren van het geothermiebeleid in te zien, maar ontkennen dat het belang van drinkwaterkwaliteit een ondergeschoven kindje is geworden in het beleid. De Algemene Rekenkamer schrijft dat de ministers vooral ingaan op de al geplande verbeteringen bij het geothermiebeleid, maar die nemen de zorgen van het instituut niet weg: "de ministers gaan in beide brieven niet in op de door ons geconstateerde problemen in de uitvoering. Wij vragen ons af of de minister van EZK met de voorgenomen verbeteringen in de opzet, de gesignaleerde problemen in de praktijk effectief kan oplossen."

De Algemene Rekenkamer zegt dat de zorgen worden versterkt 'doordat de ministers louter lijken te reageren op onze aanbevelingen vanuit hun eigen beleidsterrein': "De drinkwaterbronnen in de ondergrond zullen in de uitvoering niet beter beschermd worden als beide ministers hun beleid niet beter op elkaar afstemmen. Of als er voor de uitvoering en de regie herhaaldelijk verwezen wordt naar de decentrale overheden, zoals de minister van IenW doet. Evenmin gaan de ministers in op het
belang van een duidelijk afwegingskader." De Rekenkamer wil dat de Tweede Kamer, waar in het najaar over geothermie wordt gedebatteerd, de uitkomsten van het onderzoek meeneemt in de bespreking van de herziening van de Mijnbouwwet.

Geothermie en drinkwater

Door Joris Jansen

Redacteur

17-06-2021 • 14:11

74

Reacties (74)

74
67
47
6
0
16
Wijzig sortering
Het is wel goed hier nog wat extra context bij te hebben, bijvoorbeeld van deze geoscientist:
Dit is vooral een kwestie van een fatsoenlijk putontwerp.

Zo moeilijk is het niet een corrosiebestendige, goed afsluitende, geothermieput aan te leggen maar het kost wel wat. Bij de eerste geothermieputten heeft men hier indertijd steken laten vallen maar
a) de sector heeft hier van geleerd en
b) SodM* zit hier sinds 2017 (publicatie van de staat van de geothermiesector: https://sodm.nl/actueel/n...et-veilig-gewonnen-worden ) veel meer boven op. Dat rapport heeft een behoorlijke omslag teweeggebracht.
Ik vraag me dus af of we nog actief iets moeten veranderen, of dat dit vooral slaat op dingen die we al weten uit het verleden.

* SodM = Staatstoezicht op de Mijnen

[Reactie gewijzigd door Freeaqingme op 25 juli 2024 12:24]

Ik doe mijn PhD in geophysics en hoor ook dat de geothermie momenteel een soort wild westen is. Veel bedrijven hebben geen idee wat ze doen en doen niet de nodige exploratie voordat ze beginnen met boren.

Ik doe mijn onderzoek in het VK, en ook hier worden er veel putten geboord waarvan een groot deel droog staan—er is geen water ondergronds wat nodig is om de warmte omhoog te krijgen. Dit is makkelijk af te vangen door eerst een geofysisch onderzoek te doen waar voldoende kennis in is, maar gebeurt niet omdat de geothermische bedrijven eigenlijk niet goed weten wat ze doen.
In Nederland heb je slechts een paar geotechnisch bedrijven en die hebben een zeer uitgebreide database. Ik heb een paar van dit soort projecten getenderd geruime tijd geleden. Je werkt op basis van hun data en bij een project boer je een proef prik uit om te kijken of de locatie al dan niet werkt. Echter waar ik het wel fout kan zien gaan is vervolgens de installatie bedrijven, dit is niet zo standaard dus je ziet grote verschillen in offertes en het is zeer lastig om te stellen wat wel/niet juist is. Ik kan me dan ook goed voorstellen hoewel we dit geruime tijd doen, nog steeds niet ver genoeg ermee zijn.
Dat er nu enkele bedrijven zijn is niet zo relevant. Het lijkt er om te gaan dat bedrijven, ook als het er straks meer of minder zijn, aan kwaliteitseisen voldoen, dat daar voldoende controle op is en de bedrijven aansprakelijk zijn als ze problemen veroorzaken. Iets wat nu nauwelijks geregeld lijkt, terwijl je wel kan bedenken dat er straks veel vraag naar putten is.

Niet zo lang geleden waren er ook nauwelijks bedrijven die voor een aardige winst wel zonnepanelen wilde aanleggen. Toen die er waren bleek dat die het kennelijk zelfs regelmatig niet zo nauw namen met kennis over de wet en de kwaliteit van apparatuur. Je kan als wetgever dus maar beter problemen voor zijn door vooraf eisen te stellen, voldoende op toe te zullen zien en handhaven.
Ik kan me voorstellen dat als één bedrijf een put boort, de verkregen informatie ook niet publiekelijk gedeeld wordt? Bij olie- en gasbedrijven zijn in het verleden enorme bedrijven overgenomen enkel en alleen maar vanwege de data die zij over bepaalde locaties bezaten.
In veel landen is dat inderdaad het geval. Bedrijven moeten de ruwe data afstaan aan de Geologische dienst. Kernen worden doorgezaagd, de ene helft houdt het bedrijf zelf, de andere helft gaat naar de Geologische dienst. In Nederland is de data beschikbaar via het TNO Dinoloket.
Ik denk dat we al een heleboel weten. Maar met dat we weten hoe iets moet, lopen we nog steeds het risico dat het niet goed gaat. We weten ook hoe een oliebron op grote diepte in de oceaan afgedicht moet worden.

We weten ook hoe we CO2 veilig in oude gasvelden moeten opslaan, willen we (blijkbaar) ook niet.
En was al duidelijk dat geothermie gebruik maakt van het verguisde Fracking? Prima veilig te doen, maar toch maar weinig geaccepteerd.
In de VS struikel je over de voorbeelden van drinkwatervoorraden die onbruikbaar zijn door fracking. Zeker, het kan veilig, maar in de VS zijn teveel mensen op zoek naar snel geld om het veilig te doen.

Zolang het boren gebeurt door goed opgeleid personeel van ethisch gerunde bedrijven is er weinig aan de hand. Maar als zelfs een bedrijf als BP door te bezuinigen op afsluiters de Deepwater Horizon ramp kan veroorzaken, dan zie je hoe corrumperend de financiële druk op dit soort bedrijven is.

Nederland doet het vaak beter dan de VS in dit opzicht, maar het is een kwestie van tijd tot het (al dan niet te goeder trouw) een keer misgaat.
Dit is niet geheel correct, gekkehenk geeft aan dat het een wilde westen is, echter zoals ik aangeef voor geotechniek zijn maar en paar bedrijven en die hebben een landelijke database waar wat zich bevind door talloze boringen die reeds zijn uitgevoerd. Wanneer je een project aangaat voer je normaliter een proefboring uit om te zien wat de situatie is. Dit moet omdat je anders een tender uitvoerd op iets wat je niet weet. Als je niet weet wat de condities zijn op die locatie kan dit grootste gevolgen hebben voor meerkosten op termijn.

Echter de geotechniek bedrijven zijn niet dezelfde bedrijven die vervolgens de installaties uitrollen en daar gaat het vaak mis. Dit soort diepte projecten hoewel ze al geruime tijd worden uitgevoerd, zijn nog steeds erg onbekend. Zowel in de tender fase als in de uitvoerende fase. Ik heb letterlijk geen enkele tender meegemaakt dat de setup hetzelfde was. Dit is erg frappant wanneer je realiseert dat de bouw uitermate terughoudend is dus nieuwe type installaties is iets wat we helemaal niet graag zien.
Ik ben het met hem eens dat dit technisch gezien een oplosbaar probleem is. Boorputten worden beschermd door een metalen pijp, waaromheen cement geinjecteerd wordt. Er is uitgebreide ervaring met dit soort putten door de olie- en gaswinning. Maar er zijn natuurlijk ook verschillen, een olie put wordt niet langduring blootgesteld aan zout water. Dus heb je ander cement en/of staal nodig. Dit is de technische kant van het verhaal en hiervoor bestaan oplossingen. Er zijn bijvoorbeel ook putten die bestand zijn tegen vloeibaar CO2.

Uit het rapport zelf krijg ik de indruk dat het probleem meer ligt bij de regulering. De olie en gas industrie is sterk gereguleerd. Je mag niks in een gasput pompen zonder een vergunning van het ministerie. De geothermie sector is ook aan regels gebonden, maar het rapport stelt dat drinkwater bescherming onvoldoende aandacht krijgt. Dat is niet terecht, want er zijn wel degelijk risico’s. Risico’s die goede ingenieurs prima kunnen verhelpen, maar dat gebeurt waarschijnlijk niet zonder afdoende regelgeving.

Dit is een probleem dat goede regulering verdient. Geothermie is een van de weinige renewables die warmte oplevert ipv stroom en daarmee een belangrijke aanvulling in de energie transitie.
een olie of gas put brengt zoveel $ op dat je degelijke buizen kan leggen.

voor geothermie is de put boren een hele grote kost, de generatie van $ is veel lager. Daarom dat ze liefst goedkopere boringen/putten leggen.
Klink mooi maar de praktijk is dat bedrijven die gaan boren dan weer gaan besparen. Zonder toezicht / controle of alles ook goed wordt uitgevoerd krijg je misstanden. Bedrijf is dan 5 jaar later failliet en 10 jaar later lek en nergens meer iets te halen.

Als dit boren op grotere schaal gebeurt krijg je automatisch met bovenstaande problemen te maken.
De put heeft toch een eigenaar en dat is vaak niet het boorbedrijf.
Binnenkort is het zo dat voor nieuwe geothermie installaties in Nederland de Staat (via staatsbedrijf EBN, Energie Beheer Nederland) verlicht participeert (bron oa https://www.ebn.nl/nieuws...n-in-aardwarmteprojecten/). Een professionele partij van de overheid neemt dus deel, brengt expertise in en wil natuurlijk dat risico's worden beperkt. Naast wat scherper toezicht en meer ervaring in de branche moet dat geothermie in Nederland naar volwassenheid brengen. Maar risico's blijven natuurlijk altijd bestaan.
Die warmtepompen kunnen hun warmte ook uit horizontale lagen halen. Wilde zelf dit systeem gebruiken. https://www.mijnepb.be/aa...izontale-warmtewisselaar/
Echter vond mijn installateur dat dit niet goed was. Kwam op mij over van "wat de.... niet kent ....😜. Iemand ervaring met horizontale aardwarmte?
Warmtepompen maken gebruik van WKO, dat is heel wat anders dan geothermie/aardwarmte.

Horizontale bodemlussen worden in NL niet veel toegepast omdat verticaal veel meer vermogen oplevert en de bodem prima geschikt is voor bodemenergie. Daarnaast heb je een redelijk groot oppervlakte nodig, de meeste woningbouw in NL beschikt niet over zo`n grote tuin.
Maar de grondboring is wel het zelfde, alleen minder diep. In Bergen op Zoom is het verrboden ivm drinkwater gebied. Op schiermonnikoog ook, dus wat dat aan gaat tegenstrijdig met dit verhaal.
Althans voor particulieren, Misschien dat je als project ontwikkelaar makkelijker vergunning krijgt, daar heb ik geen ervaring mee.
Warmtepompen gebruiken geen aardwarmte, maar bodemwarmte. Totaal ander speelveld.
In essentie identiek, alleen ander dieptetraject.
Vergelijkbare warmtewisselaars, boortechnieken etc.
Grootste verschil is juridisch: Mijnbouwwet versus Wet milieubeheer en waterwet.
Warmtepompen kunnen ook hun warmte halen/kwijt of vandaan halen uit water 🙂

In oa de kassen doen ze dan.

Helaas is op veel plaatsen in nederland de grond te drassig/modderig voor persoonlijk gebruik.
Graaf je een tank in van enkele kuub in. De temperatuur is daar constanter en kun je gebruiken voor licht verwarmen of voor verkoelen in de zomer.
Omdat het verwarmen en afkoelen langzamer gaat kun je aan begin van de zomer leunen op koeling en als het kouder wordt leunen op de warmte, met een simpele aanpassing kun je in het najaar extra verwarmen als je de warmte niet nodig hebt en in het voorjaar extra koelen als je de koeling nog niet nodig met koudere nachten.
Precies mijn idee. Wellicht dat dit niet kan voor grote gebouwen (ivm de capaciteit dat gekoeld/verwarmd moet worden), maar vast wel bij gewone woonhuizen op 1-3m onder maaiveld. Dacht dat ik dit ook eens heb gezien op ons DED forum. Of wellicht nog moeilijkheid wanneer hoge grondwaterstand en/of inklinking bij veen. Kan natuurlijk zijn dat het systeem dan onregelmatig verzakt met risico op lekken en/of de efficiëntie mbt grondwater negatief wordt beïnvloed?!
Ja , heb al 10 jaar een horizontale capillaire mat. binnen en buiten www.bioclina.nl
zit op 1,2 -1,4 meter diep oppervlakte mat +/- 450 m2.,
van de winter zakte de mat tot 2 gr. C, na een week als deze zal hij wel weer stijgen richting 21 gr C
Ben er mee bezig in me eigen tuin, om zo vooral het huis koel te houden
Soortgelijk is de elektrificering die ingezet is.

Er wordt niet (voldoende) gekeken naar de impact die dingen hebben op lange(re) termijn. Hierbij bijvoorbeeld, hoe gaan we alle elektriciteit opwekken, hoe transporteren en hoe in grote hoeveelheden met een dynamisch karakter naar eindgebruikers brengen? Om nog maar niet te spreken over het snel uitfaseren van het 'back-up plan', zoals de gasgestookte CV ketels. Niet dat dat de toekomst is, maar het spreekwoord hier luidt: 'gooi je oude schoenen niet weg, voordat je nieuwe hebt'.

Begrijp me niet verkeerd, verder kijken dan de huidige situatie en manier van verbruiken van natuurlijke bronnen is zeer zeker goed. Maar kijk ook even vérder vooruit, met een realistische blik.
Volgens mij is elektrificatie helemaal niet zo'n issue als jij schetst. Er worden op dit moment namelijk letterlijk miljarden uitgegeven om ons energienet te upgraden. Er komen steeds meer internationale verbindingen bij, een aantal ook bijvoorbeeld op DC.

Er komen elk jaar weer fors meer zonnepanelen bij. Het vermogen uit PV gaat harder dan wat wij bijplaatsen aan bijvoorbeeld EVs en warmtepompen.

Jij stelt dat er niet over nagedacht is.. Volgens mij is dat onjuist. Er is wel degelijk over nagedacht, en afgezien van relatief bescheiden regionale problemen her en der (bijvoorbeeld aansluitcapaciteit in het noord-oosten van het land) gaat het volgens mij allemaal best aardig.
Ik heb toevallig in de energiesector gewerkt.
Het voorspellen van de energiebehoefte (E) is een studie an sich.

Als energieleverancier dien je zo goed mogelijk te voorspellen hoeveel energie je verwacht af te zetten, want zowel als je te kort komt dien je duur in (bij) te kopen, alsmede wanneer je energie 'over' hebt betaal je een boete.

Dit allemaal omdat het energienet altijd in balans dient te zijn. Je kunt energie niet eventjes laten verdampen als plots de vraag wegvalt. En energiecentrales / opwekkers in het algemeen zijn traag qua bij- / afschakelen.

Zelfs de weersvoorspelling wordt gebruikt voor een zo precies mogelijke inschatting!

Dus als ik me inbeeld dat er opeens 100 EV's met tientallen KW's in een bepaald gebied aan de snellader gaan, kan ik me voorstellen dat dit geavanceerde regelingen vergt aan de kant van de energieleveranciers / netbeheerders.
ik denk dat er nog een wereld te winnen is.
maar dat politiek een beetje in de weg zit.

zo doe ik nu al, mijn boiler alleen verwarmen als mijn eigen energie centrale over productie geeft.
(4kW omvormer met 6,4kWp)
dit geeft mij een ruime 10 maanden warm water (en 2 maanden voor 50%).
maar heb nog geen 100% cijfers, vraag die volgend jaar eens. ;) )
dit is waarschijnlijk onzin, gebruik dus energie als er tekorten zijn waarschijnlijk. :?
(geen idee of dat echt zo is.)
maar als ik over moet schakelen naar dag/nacht stroom (beste wat nu mogenlijk is)
dan is het verschil zo klein, daar heb ik geen bal aan.
belasting over dag en nacht stroom is 100% het zelfde en is voor 75% de prijs die ik betaal.
dus heb er geen financieel voordeel mee, en doe dit dus voor de fun met mijn eigen opbrengst. ;)
Volgens mij is elektrificatie helemaal niet zo'n issue als jij schetst.
….
Er komen elk jaar weer fors meer zonnepanelen bij. Het vermogen uit PV gaat harder dan wat wij bijplaatsen aan bijvoorbeeld EVs en warmtepompen.

Jij stelt dat er niet over nagedacht is.. Volgens mij is dat onjuist. Er is wel degelijk over nagedacht, en afgezien van relatief bescheiden regionale problemen her en der (bijvoorbeeld aansluitcapaciteit in het noord-oosten van het land) gaat het volgens mij allemaal best aardig.
Dat is allemaal heel erg mooi en leuk, maar op de windstille en donkere dagen in december en januari en februari hebben we niks aan de zonnepanelen of andere duurzame bronnen als wind. Wel is er een explosieve vraag naar elektrische energie door al die ev’s en warmtepompen.

Ik wil niet zeggen dat we niet goed bezig zijn, maar alleen maar blind zonnepanelen en warmtepompen plaatsen is niet de echte oplossing.
Hetzelfde gaat natuurlijk op voor gas. In de winter verbranden we veel meer van dat goedje, en om dat goed te kunnen verwerken hebben we enorme gasopslag locaties zodat we dergelijke pieken kunnen verwerken.

Zoiets kun je natuurlijk ook met stroom doen. En dat gebeurt ook al, bv. in Noorwegen waar ze op een mooie dag water terug een reservoir in pompen, zodat het in de nacht weer door de waterkrachtcentrale kan.

Een CV ketel gaat nooit, ook niet in de zomer, 'groen' zijn. Een warmtepomp wel. Dus als we nou eerst alles electrificeren, meer windmolens en panelen plaatsen.. Dan hebben we alleen nog een uitdaging voor de sombere windstille dagen. Dan hebben we al een groot deel van de puzzel opgelost.

Want een warmtepomp kun je eventueel nog laten draaien op een gascentrale. Een CV ketel kun je niet laten draaien op groene stroom.
Dat komt mede, denk ik, door de deadlines in de vorm van klimaat akkoorden en afspraken binnen de EU en of G-top.
Sturen op tijd in plaats van kwaliteit leidt (meestal) niet tot de beste of meest afgewogen oplossing helaas. Maar je punt is valide.
tja de tijd is inmiddels een beetje op. Dus dat hebben we een beetje aan onszelf te danken
Hoezo denk je dat er niet naar die vraagstukken wordt gekeken? Er zijn legio professionals dagelijks mee bezig hoor.
Oei ik ben net bezig met een aardwarmte traject. Kost 20000+ .

Terugverdientijd 15 jaar +

Dat doe je dan zogenaamd omdat het goed is voor het milieu. Maar hier ga ik me zeker in verdiepen voor ik groen licht geef.

Ik weet niet hoe het bij jullie zit. Maar ik woon in een wijk in Assen waar je verplicht van het gas af moet voor 2030. Dat wordt dan met bestaande bouw erg lastig vrees ik.

Overigens heb ik gemerkt dat geen installateur het komende jaargetijde heeft. Daar zit dus grote krapte.
Waar jij denk ik op doelt is bodemwarmte, ondiepe bronnen (200/300 meter) die niks te maken hebben met de mijnbouwwet.

We spreken pas van aardwarmte/geothermie bij boordieptes van meer dan 500 meter. Vanaf 500 meter geldt tevens de mijnbouwwet.

[Reactie gewijzigd door B-lex op 25 juli 2024 12:24]

Ik woon ook in Assen ;) Onze GroenLinkse wethouder is als een malle aan het terugroeien over ‘verplicht voor 2030 van het gas af’. Dat gaat zo’n vaart niet lopen.

Als ik in Kloosterveen woonde zoals jij zou ik toch even de kat uit de boom kijken voor je een dergelijke investering doet.
Dit valt niet onder aardwarmte zoals dat hier beschreven wordt. Jij zou dan een gesloten bron krijgen in het kader van een water/water warmtepomp. De diepte bij een water/water warmtepomp overschrijdt veelal niet de 200m per boring in algemeen.

[Reactie gewijzigd door austin_77 op 25 juli 2024 12:24]

De drinkwaterbronnen in de ondergrond zullen in de uitvoering niet beter beschermd worden als beide ministers hun beleid niet beter op elkaar afstemmen. Of als er voor de uitvoering en de regie herhaaldelijk verwezen wordt naar de decentrale overheden, zoals de minister van IenW doet. Evenmin gaan de ministers in op het belang van een duidelijk afwegingskader."
Politiek Den Haag dat langs elkaar heen werkt en zaken maar op anderen afschuift. Waar heb ik dan meer gehoord.

Maar goed het is weer een voorbeeld van gebrek aan lange termijn visie hoe men met zaken omgaat. Als men er over tig jaar uit is, zijn de problemen al lang begonnen en is het dan nog op te lossen kost het weer een veelvoud. soms denk je men leert uit het verleden maar niet in Den Haag lijkt het.
Politiek Den Haag dat langs elkaar heen werkt en zaken maar op anderen afschuift.
Ik heb geen actieve herinnering aan die stelling.

Maar ja, was het onkunde of onwetendheid? Onkunde is wel een groot probleem. Onwetendheid is wel jammer, maar helaas. Gelukkig is de waarschuwing er nu, en dan gaat t komen hopelijk.
Wanneer je bewust iets niet wil horen is het dan onwetendheid?
Nee want als je iets (specifieks) niet wilt horen dan weet je het al, anders kan je het ook niet niet willen horen :)

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 25 juli 2024 12:24]

Maar goed het is weer een voorbeeld van gebrek aan lange termijn visie hoe men met zaken omgaat. Als men er over tig jaar uit is, zijn de problemen al lang begonnen en is het dan nog op te lossen kost het weer een veelvoud. soms denk je men leert uit het verleden maar niet in Den Haag lijkt het.
Het probleem ligt meer bij het gros van de bevolking dat geen verandering wil en economische belangen van grote bedrijven die daar prima bij aansluiten.

Meer dan 10 jaar geleden heeft Rutte het pamflet van een optimist (https://www.fluxenergie.n...flet-van-een-optimist.pdf) uitgegeven....
Klinkt leuk Rutte, hij heeft er als premier 12 jaar de tijd voor had zaken te kunnen doordrukken. Helaas komen zaken als afschaffing dividendbelasting wel uit zijn toverhoed maar de idealist Rutte is al heel lang verdwenen.
Misschien is met mijn 29 jaar mijn perspectief niet breed genoeg en gaat het al 30 jaar zo. Ook al heb ik altijd heel veel intresse in politiek en nieuws in zijn algemeen gehad. Maar ik krijg toch sterk de indruk dat de afgelopen 3-5 jaar er ontzettend veel advies organen / instututen/ rekenkamers /ect aan de bel hebben getrokken dat er bij heel veel beleid teveel gekeken wordt naar korte termijnen te weinig oog is voor de impact op de lange termijn. En dan heb ik het over het hele spectrum aan beleid. Of het nu over stikstof, milieu, zorg, politie, onderwijs, ov, toeslagen. Soms zijn de problemen al lang bekend of onderdelen van de oplossing al lang voorhanden. Je hoeft eenvandaag maar aan te zetten en onderwerpen doen zich dagelijks aan. Van grote tot kleine schaal.

Hoe vaak ik bij eenvandaag ook niet denk, over 5 jaar hebben we over dit onderwerp precies zo'n dissussie over onderwerp x als dat we nu hebben over onderwerp y en ik krijg niet de indruk dat we in staat zijn die problemen voor te zijn.
Problemen die uitgesteld kunnen worden zullen uitgesteld worden, want dan zijn ze de mijne misschien niet meer en ik heb al genoeg problemen. Dat gebeurt zowel op individueel niveau van de burger (ik isoleer zo laat mogelijk mijn woning, rijd zo lang mogelijk met een oude vervuilende auto) als op niveau van de politiek.

We hebben in België exact hetzelfde probleem met stikstof, asbest en nu recent PFOS.

De enige manier om dat op te lossen is door wetgeving, maar dat zien we dan weer al snel als een vorm van vrijheidsberoving. Daar komt nog bij dat de historische bagage groter wordt waardoor de problemen zich opstapelen (de industrie blijft door draaien en de wereldbevolking toenemen).
Ik draai al een paar decennia langer mee en ik vrees dat ik je gelijk moet geven.

Veel beleidsinitiatieven lijken meer #ophef gedreven dan dat ze uit een visie voortkomen. Daar kan je allerlei oorzaken voor verzinnen, maar één ervan is dat materiekennis geen vereiste meer is, noch voor de politieke top, noch voor de ambtelijke. De ambtelijke top rouleert verplicht om de x jaar (7, uit het hoofd), dus als daar materiekennis aanwezig dan is dat toeval. Opvallend: voor ministers van Financiën geldt dat niet, dat zijn altijd mensen met een achtergrond op dat terrein, voor zo ver ik me kan herinneren.

Deels is het ook echt een bewuste keuze. Zie Rutte die tot voor kort nogaleens koketteerde met een citaat van Helmut Smidt: 'Wer Visionen hat sollte zum Artz gehen".
Dit is een serieus probleem met warmte pompen, veel bedrijven houden zich niet aan de regels .

En ik zit ook nog eens in een waterwingebied, wel meten met twee maten, veel bomen hebben hier het loodje gelegd door aanpassing van het grondwater peil.
Precies, we doen alleen aan symptoon bestrijding en graven een steeds dieper gat voor onszelf. Het gaat helemaal de verkeerde kant op. We zouden weer terug moeten naar de basis. En als dat wat inkrimpen wordt en wat minder winst voor de machten moet dat gewoon maar zo zijn. Helaas zijn die grootmachten alleen maar bezig met winstmaximalisatie maar zullen ook zij de rekening uiteindelijk wel gaan betalen. Hopelijk is het dan niet te laat voor de mensheid.
dit is een serieus probleem voor KWO* systemen.
(waar vaak wel een warmtepomp in zit.)
maar niet voor warmtepompen.
een lucht/lucht warmtepomp (airco genoemd in de volksmond, en dan 1 die ook kan verwarmen.) heeft geen bron nodig.
een lucht/water warmtepomp, met buiten unit ook niet.
en mijn lucht/water warmtepomp, heeft niet eens een buiten unit.
en ook water/water of brinewater/water warmtepompen, die hoeven helemaal niet zo diep te boren.
dus die hebben dat probleem ook niet.
alleen de grote KWO systemen hebben dat wel nodig.

*KWO = koude warmte opslag.
en is meer voor grote kantoor panden of soms stads verwarming.
Het is dus omkomen van de kou wegens geen energie - of omkomen van de dorst omdat je warm wil hebben. Hoe geweldig!
Interessant is hier ook wie de vraagstelling van de rekenkamer stuurt.
Van de Wikipedia:
"De Algemene Rekenkamer beslist geheel zelfstandig over het instellen van onderzoeken. De Tweede Kamer kan bijvoorbeeld wel verzoeken tot het instellen van een onderzoek, maar dit niet aan de Rekenkamer opdragen. "

[Reactie gewijzigd door Keypunchie op 25 juli 2024 12:24]

Ik hoop dat je beseft dat het geen antwoord is op de vraag.
Dit is een heel specifiek vraagje dat je zomaar niet bedenkt.
Haha die koe op het plaatje hoort ook echt in dat rijtje. Volgens mij hadden ze er better een mens neer kunnen zetten..., Die is veel meer vervuilender met zijn eigen ik en altijd meer meer.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.