Terugblik op de afgelopen jaren wat betreft AI

Bij Scientific American is een leuk stukje te lezen over kunstmatige intelligentie, zo schrijft ecteinascidin ons. Aanleiding van het artikel was het boek 2001: A Space Odyssey van Arthur Clarke uit 1968. In deze roman wordt HAL (Heuristically programmed ALgorithmic Computer; Aan de hand van een methodische manier dingen uitvindende computer) beschreven, een supermoderne computer. HAL kan praten, nadenken, strategisch denken en nog veel meer wat voor die tijd even onmogelijk leek als tijdreizen. Het is dan nu bijna 2001, dus tijd voor een evaluatie van de afgelopen periode:

It will always be easier to make organic brains by unskilled labor than to create a machine-based artificial intelligence. That joke about doing things the old-fashioned way, which appears in the book version of 2001: A Space Odyssey, still has an undeniable ring of truth. The science-fiction masterpiece will probably be remembered best for the finely honed portrait of a machine that could not only reason but also experience the epitome of what it means to be human: neurotic anxiety and self-doubt.[break]Afgezien van een aantal zaken als de omvang van de huidige computers, zijn veel punten uit het boek verre van bereikt. Logisch nadenken, emoties voelen en spraakherkenning zoals de mens kan, heeft men nog steeds niet kunnen digitaliseren. Het interessante artikel eindigt met een toepasselijk citaat van Clarke, waarin hij schrijft dat voldoende geavanceerde technologie in principe niet meer te onderscheiden is van magie:[/break]Quoting himself (Clarke's third law), Clarke remarks that "any sufficiently advanced technology is indistinguishable from magic; as technology advances it creates magic, and [AI is] going to be one of them." Areas of research that target the ultimate in miniaturization, he adds, may be the key to making good minds. "When nanotechnology is fully developed, they're going to churn [artificial brains] out as fast as they like." Time will tell if that's prediction, like Clarke's speculations about telecommunications satellites, or just a prop for science fiction.

Zou het zover gaan komen, dat machines echt dezelfde gedachtegang kunnen krijgen als de mens? Ik denk 't niet, maar je weet maar nooit. Misschien kunnen we zelfs maar beter hopen dat het niet zo ver zal komen...

Reacties (44)

[Verwijderd]

Computers die denken als mensen. Het is natuurlijk al jaren een droom, iets dat mensen willen.

Feitelijk zijn er twee belangrijke dingen waarin mensen zich van computers onderscheiden.

Ten eerste: computers bestaan uit transistoren, hersenen uit neuronen. Een transistor geeft OF een 1, OF een 0 af. Er is geen tussenwaarde, er zijn maar 2 mogelijkheden. Wordt ook wel binair genoemd
Een neuron kent veel meer mogelijkheden. "Misschien", "ik denk van niet", "aan de ene kant denk ik ja, aan de andere kant denk ik nee", "ik denk er nog even over na". Allemaal tussenwaarden die je bij de computer niet zult aantreffen. Het is of ja, of nee. Bij mensen is er echter meer mogelijk. Dit hangt af van allerlei factoren van honderden kanten die weer allemaal even afhankelijk en een tikkie onvoorspelbaar zijn.

Een tweede is ervaring en "al doende leert men." Mensen en ezels stoten zichzelf niet tweemaal aan dezelfde steen. Als je weet dat iets niet goed gaat, probeer je hetzelfde niet nog een keer (die eigenwijzen daargelaten ), maar pas je je handeling aan om deze keer wel te slagen. Bij een computer zijn echter de meeste fouten "reproducable": als je de ene keer bij een bepaalde handeling een BSOD krijgt, komt 'ie de volgende keer weer. Een computer stoot zich wel tweemaal aan dezelfde steen. En driemaal. En viermaal.

Uiteraard zijn mensen bezig om dit ook in computers te stoppen. Zo bestaan er al een tijdje neurale netwerken: een groot computernetwerk dat als een stel neuronen fungeert. Veel eenvoudiger dan ons brein, maar het begin is er. Dit wordt bijvoorbeeld gebruikt voor bepaalde situaties zoals het weer: dat is onvoorspelbaar. Dat hangt af van allerlei factoren en een beetje toeval.

Wat betreft het leren: hierover stond ik de kijk van decemer een heel interessant artikel. ("robot bouwt robot", pag. 62). Langzaam maar zeker komen er computers die door ervaring beter worden. Citaatje:

Onze machines zijn statisch, onveranderlijk, dood; niet meer dan in hun werktekingen, schema's en onderdelenlijsten is vastgelegd. Ze kunnen niet zelfstandig leren.
Nou ja, bijna niet. Er zijn computerprogramma's met een zeker leervermogen.
(...)
Gerry Tesauro's TD-Gammon vrslaat intussen de beste menselijke spelers en heeft nieuwe openingszetten bedacht. Maar zulke software kan niets anders leren. (Kijk december 2000, blz. 63-64)

Verder werden er een nog veel leuker voorbeeld genoemd van een robot die zelf een robot bouwde. Hij kreeg een stel bouwstenen, waarmee 'ie mocht experimenteren. Na een hele boel ontwerpen had 'ie uiteindelijk iets moois bedacht en dat bouwde 'ie dmv een 3D-printer en het werkte ook nog. Een erg knappe ontwikkeling, een robot die zelf een beetje nadenkt over wat 'ie wil. Verder praat men nog over spraakherkenning, die zelflerend is, en dat soort gedoe. Leuk artikel en de moeite waard om te lezen.

Persoonlijk vind ik het toch wel een enge kant op gaan. Zoals het er nu voorstaat is er nog niks gevaarlijks, maar op de één of andere manier begin ik toch enigszins paranoia te worden. Als robots al nieuwe robots bouwen, die ervaringen uitwisselen, die zelf dingen proberen... tegen de tijd dat het echt zó ver is lig ik denk ik toch al 6 voet onder maar toch, het gaat onderhand wel ver...

[irrelevant]

Je kunt AI op 2 manieren zien (voor zover ik weet en ik ben zeker geen expert )

De eerste is een computer die "intelligent" een bepaald probleem aanpakt. Bv voor het leveren van een wiskundig bewijs. Je stopt er een probleemdefinitie en een hoop rekenregels in en de computer gaat domweg proberen welke regels van toepassing zijn en die recursief toepassen totdat hij het probleem op heeft gelost. Dit is zeer rekenintensief (orde NP probleem voor de kenners) maar wel te doen met de computer zoals we die nu kennen.

Een nabootsing van intelligentie is ook een stel "if..then" regels (valt het bovenstaande ook onder). Maar de echte intelligentie zit dat bij de opsteller van de regels, niet bij de machine die ze uitvoert.

Wil je echte intelligentie dan moet je idd met neurale netwerken gaan werken. Het kenmerk daarvan is dat neuronen meerdere verbindingen met elkaar hebben. Hoewel een neuron op zich niet veel meer voorstelt dan een soort AND poort (het evalueert zijn input en bepaald op grond van een simpele sommatiefunctie en een drempelwaarde zijn output) is het leuke nou juist dat de gewichten van de verbindingen kunnen verschillen en ook aangepast kunnen worden door feedback of de output correct was. En verbindingen kunnen onstaan en verbreken. Hiermee is veel complexer gedrag te bereiken dan "if...then" beslissingen. Het is trial and error. En als je het systeem genoeg voorbeelden geeft om van te leren onstaat er vanzelf een systeem dat in een heel klein aantal stappen allerlei nieuwe gevallen die lijken op de voorbeelden die hij al gehad heeft snel kan "oplossen". Bij wat complexere problemen is een neuraal netwerk veel efficienter dan een computer, maar het is niet 100% zeker of de outputs correct zijn, wat je bij een computer wel wiskundig zou kunnen bewijzen (dat is de wetenschap informatica, het is niet domweg proggen ).
Een neuraal netwerk komt in de problemen als een input niet lijkt op een van zijn leervoorbeelden. Dan is de output feitelijk niet meer dan een gok. En daar zit nou een gefundeerd punt van wantrouwen van mensen tegen machines. Want een mens doet in zijn leven een hele hoop ervaringen op en een machine niet. De machine krijgt wat lessen van de mens, maar daarbij zullen we waarschijnlijk vanalles vergeten waarvan we ons niet bewust zijn het geleerd te hebben, maar wat wel degelijk tot onze onbewuste sociale vaardigheden behoort. Wij zullen dus allerlei dingen bij beslissingen meewegen waar een machine dat niet (goed) doet.
Maar wie weet zijn we ooit in staat robots te bouwen die we echt als kinderen full-time kunnen opvoeden en mee laten draaien in de menselijke maatschappij. Deze zouden wel veel wijzer dan de mens zelf kunnen worden, als zij dezelfde dingen als een mens leren, maar een veel langer leven hebben en niet door allerlei biologische ongemakken gekweld worden. En ook nog met een superieur neuraal netwerk aan het onze waardoor ze complexere dingen kunnen leren en sneller zijn.
Er kan best een Data komen, maar dan moet Dr. Soong niet alleen zijn chips programmeren, maar juist weinig voorprogrammeren en veel opvoeden. De opvoeding door mensen blijft nodig totdat de machine volledig alle menselijke waardes begrijpt en dan kan hij ons gaan opvoeden.
Star Trek zit er met Data niet zoveel naast, hij leert nog steeds bij. Hij kon alleen al teveel bij zijn "geboorte". Zoveel kunnen wij namelijk nooit bewust bedenken om erin te proggen.

[Verwijderd]

Een paar weken geleden heb ik voor ANW een werkstuk over AI gemaakt, daarbij kwam ik ook de volgende site tegen:
www.xystes.com/users/boris/Html/AI.htm
Op deze site staat de eindopdracht van Boris Reuderink welke veel leuke info bevat.

Verder nog een eigen visie: voorlopig zal het wel loslopen met AI, wel een mooie toepassing voor AI is bijvoorbeel om een robot zo slim te maken als een aap maar al voldoende voorkennis (wat Boris structuur noemt) te geven zodat deze simpele (bv huishoudelijke) taken kan verrichten zonder dat zijn handelingen geheel op programmacode zijn gebaseerd en hij dus ook met voor hem onbekende situaties om kan gaan.

Tegenwoordig verschijnen er steeds meer films waarbij de AI zijn bedenker (de mens) overtreft en deze vernietigd of gaat onderdrukken. Dit lijken misschien wel hele leuke thema's om een film over te maken maar tegelijkertijd zijn er toch mensen die dit als onze werkelijke toekomst en het gevolg van AI gaan zien, wat een slechte ontwikkeling is.

Nog een paar links:
www.ai.sri.com/
alife.org/
www.ai.mit.edu/pubs.html

[Verwijderd]

Tegenwoordig verschijnen er steeds meer films waarbij de AI zijn bedenker (de mens) overtreft en deze vernietigd of gaat onderdrukken. Dit lijken misschien wel hele leuke thema's om een film over te maken maar tegelijkertijd zijn er toch mensen die dit als onze werkelijke toekomst en het gevolg van AI gaan zien, wat een slechte ontwikkeling is.

Het is een slechte zaak als mensen zich af gaan zetten tegen ontwikkelingen in AI sector. Kijk maar eens wat de film reeks "JAW" bij de gemiddelde mens teweeg heeft gebracht. Na die film is de algemene oppinie over haaien een flink stuk gedaald en dat heeft de haaien populatie op de wereld ook geen goed gedaan. AI is wel de toekomst, dat kan niemand ontkennen, maar we moeten er wel bij stil staan wat er gan gebeuren als we er te afhangelijk van worden. Het kan wel een hele tijd duren voordat we tafferelen krijgen alla TERMINATOR enzo, maar ik denk dat het best mogelijk is dat zulk soort dingen ver in de toekomst echt zouden kunnen gebeuren. En dan zijn de rapen echt gaar. Conclusie AI is heel mooi, maar voer het niet te ver door.

[Verwijderd]

Ik denk dat kunstmatige intell-igentie toch echt de volgende stap in de evolutie is... De techniek zal in de komende eeuw in slimmer blijken te zijn te zijn dan de mens, en zich bovendie stukken sneller te ontwikkelen. Er zal eerst een soort tussen stap komen, waarbij de mens inteligenter zal worden door kunstmatige ingrepen (Xtra denk vermogen ofsow of een beter geheugen) Maar of de mens de techniek zal bij houden is maar zeer de vraag..

Daar had Darwin vast geen rekening mee gehouden:
Bacterie-Vis-Amfibie-Aap-Mens-Robot..

[silvershadow449]

Hahaha da's wel een goeie!

Maar ja een mens is nu eenmaal geen pc waarvan je de onderdelen kunt 'upgraden'. Anders zouden we onszelf kunnen tweaken...maar 2 x 12 mm Fan in me hoofd om mijn geimplanteerde AMD 9000@12000 Teraherz procje te koelen lijkt me niet erg fijn

Maar ff serieus, de kracht van de mens ligt juist in het lerend aanpassingsvermogen van onze cellen. Geen enkele AI machine die daar tegen op kan!

[Verwijderd]

nog niet maar hoelang duurt het voordat in ieder geval gedeeltes van machines ook een lerend aanpassingsvermogen hebben.
Zeker met nano technologie is in de toekomst zeer veel mogelijk.

[MetalStef]

Lerend aanpassingsvermogen van machines is echt niet nieuw: Het wordt vaak aangeduid met de term 'Fuzzy Logic' en het houdt in dat een machine zijn werk beter kan doen naarmate hij meer ervaring heeft.
Zo zit in sommige moderne auto's een automatische versnellingsbak die leert wat jouw rijstijl op een bepaald moment is, en daar zijn gedrag op aanpast. Dat kan hij niet doen op het moment dat je honderd meter gereden hebt, maar als je enige tijd onderweg bent, zal die bak goed doorhebben wat je graag wil (hard optrekken -> snel schakelen en niet in bochten schakelen, rustig optrekken -> vloeiend schakelen).

Ook in wasmachines zit tegenwoordig Fuzzy Logic. Geen idee waarom, wasmachines boeien mij niet zo, maar AI wordt al best veel gebruikt buiten de pc.

MetalStef

[MetalStef]

Kahlan,

Ik bedoel Fuzzy Logic en geen neuraal netwerk. Fuzzy Logic wordt zo genoemd omdat de controller van het betreffende apparaat geen ellenlange mogelijke commando's wordt meegegeven van 10.000 keer 'als zus -> doe zo'.
Er wordt heel summier/wollig (=fuzzy) een aantal mogelijke acties opgegeven en de mogelijkheid om de controller zelf de 'tussenliggende' acties te laten ontdekken en uitvoeren.

Er wordt dus heel 'fuzzy' informatie meegeleverd en de rest wordt ingevuld door de 'logic' van de controller.

Zo heb ik het enige jaren geleden alweer gelezen in een wetenschappelijke publicatie.

MetalStef

[Kahlan]

Nee, fuzzy logic is een andere kijk op besturingstechniek, wat jij bedoelt is een neuraal netwerk.

[brammus]

Juist, zo heeft mijn wasmachine inderdaad "fuzzy logic".
1 knop waarmee je het programma kiest, meer kan je nix, als ik een hoofdwas doe, dan kan ik kiezen uit 95-60-40 graden C, maar nix ertussen, centrifugeren, mag ook, maar in deze stand in stappen van 200 toeren....

Je kan dus weinig fout doen, maar flexibel is het niet.
Op zich is het een mooi systeem, maar nu de commercie de smaak ook te pakken heeft, wordt het hele idee verkracht vind ik...

Maar "Fuzzy Logic" is er toch al jaren, kijk maar naar je wintel systeempje, lijkt logisch, maar werkt fuzzy

[CharString]

Maar ja een mens is nu eenmaal geen pc waarvan je de onderdelen kunt 'upgraden'

Mens is geen PC, maar je kunt wel degelijk upgraden. Denk aan transplantaties. Ze zijn in de BioTech nu de mogelijkheden van het sturen van stamcellen (cellen, die bij geboorteaanwezig zijn en waaruit alle andere, gespecialiseerde cellen uit groeien) aan het onderzoeken. Ze kunnen bv. al hartspieren maken van die stamcellen.
Waar het op uit zou kunnen draaien is dus organen maken ter vervanging van versleten/kapotte in je lichaam.

Gelukkig maar dat ze kunnen upgraden, anders hadden we geen BNN of Teringtubbies gehad


* 786562 CharString

[witchdoc]

Maar ff serieus, de kracht van de mens ligt juist in het lerend aanpassingsvermogen van onze cellen. Geen enkele AI machine die daar tegen op kan!

en wat als die lerende aanpassende mens nu eens echt slim wordt en dit principe op machines toepast?
Btw, een zichzelf bouwende EN VERBETERENDE robot bestaat al he!!! Hij zorgt zelfs voor z'n nageslacht. 't Is nu enkel nog maar eentje die kan werken met 'klaargelegde' stukjes, maar wat belet om een robot te maken die die stukjes zelf kan zoeken of zelfs maken!?

[Verwijderd]

Iedereen heeft het altijd over HAL, maar in The Foundation, en ook in de Robot boeken van Isaac Asimov is er een apart Ras ontstaan van zelfdenkende robots gebaseerd op een "positronische" techniek. Het zal nog lang duren denk ik voordat het hier zo ver komt...

[Daneel]

Da's nou leuk
Daneel komt je misschien wel bekend voor dan?
Asimov ging ook verder in het onderwerp door zijn 3 wetten van de robotica.

[The Jester]

4 wetten eigenlijk. Na de 3 wetten, introduceerde hij de "nulde" (0th) wet:

"A robot may not injure humanity, or through inaction, allow humanity to
come to harm."

Deze wet (geïntroduceerd in het 5de boek van de Foundation) geeft een robot de mogelijkheid een menselijk wezen te doden, als daarmee een catastrofe voor de mensheid mee wordt voorkomen. Daar deze wet vóór de eerste wet gaat, staat hij bekend als de "Nulde Wet".

[silvershadow449]

Ik heb gemengde gevoelens over de ontwikkelingen in AI. Ben het wel met Mark eens dat machines nooit en te nimmer dezelfde denkprocessen kunnen hebben als mensen. En dat is ook niet wenselijk!

Stel je voor dat je in het jaar 2099 een Windows bak hebt dat uit zichzelf weigert om op te starten, omdat hij beseft dat tie na een half uurtje toch weer crashed

Of de alom bekende AI fobie: misschien besluit een overheidssysteempje dat de mensheid met al haar onvolmaaktheden maar beter geelimineerd kan worden...

[Delerium]

Ik heb geen flauw idee waarom een robot een bedreiging zou kunnen zijn voor de mens. De robot heeft vrijwel niets gemeenschappelijk en heeft ook geen concurrentie v/d mens. Al zou de robot kwade bedoelingen hebben, dan is deze ingeprogrammeerd door mensen, dus zijn het nog steeds de mensen waar je bang voor bent.

Zolang er geen overlap tussen mens en robot is, kunnen deze perfect elkaar aanvullen. Routine/vies/zwaar werk kan dan mooi door de machine worden uitgevoerd. De mens blijft altijd meer inzicht hebben dan een machine dus wordt nooit overbodig.

Verkenning van de ruimte is eigenlijk niet voor mensen weggelegd, dus laat de Robot dat maar doen.

De essentie van dit artikel is echter dat alle afzonderlijke delen van de perfecte robot al zijn uitgevonden. Maar aangezien ieder onderdeel al een heleboel knappe koppen op het uiterste van hun kunnen vergt, is het heel moeilijk om deze onderdelen te verenigen. Blijkbaar zijn er geen mensen in staat om alle onderdelen samen te kunnen voegen, simpelweg omdat het veel te complex is.

(je hebt dus iemand nodig die gespecialiseerd is in software:spraakherkenning, logica, operating systeem, aansturing etc etc.
En in hardware: evenwicht, optische vermogens, energievoorziening etc etc etc. En dat allemaal efficient laten samenwerken....)

[Verwijderd]

Voor degenen die wel eens Harry Mulisch boeken lezen; een leuke observatie van hem (ik geloof in de Ontdekking van de Hemel), is dat als je bij de letters H A L ieder 1 letter verder in het alfabet gaat je

I B M

krijgt. Denk daar maar eens over na.

[MetalStef]

Hoe denk je dat ze aan de naam HAL komen? Daar was al over nagedacht.

Gebeurt ook vaker: De verantwoordelijke voor de ontwikkeling van Windows NT heeft eerder in zijn carriere het veel minder bekende VMS gemaakt. Spring steeds een letter verder en er staat WNT...

Toen iemand dat was opgevallen en aan die ontwikkelaar vertelde, was zijn droge commentaar: Hèhè, dat duurde even voordat jullie erachter waren.

En iedereen hier maar denken dat de letters NT een afkorting zijn van iets. Niet dus, het is gewoon een grap.

MetalStef

PS: Als NT ergens voor zou moeten staan, is het Neanderthal Technology

[Ralph Smeets]

NT staat voor New Technology EN het stelt een evolutie van VMS voor (Windows New Techonolgy : WNT ).

HAL staat voor niets. Maar heel wat lezers hebben geprobeert om 'n betekenis aan de letters HAL te geven. Zo zijn we dus met twee leuke betekenisses gekomen:
1) Heuristically programmed ALgorithmic Computer
2) IBM

Echter Arthur C. Clarke heeft nog geen enkele verklaring afgelegd rondom de letters HAL.

[DAzN]

Hardware Abstraction Layer = HAL

ook nog een betekenis

[Verwijderd]

stardate: 92347873264, tweakers log.....

[gcb]

We moeten oppassen, straks worden we Matrix achtig...

[Verwijderd]

Ghehe, wat jullie niet weten is dat we reeds in de Matrix leven. "..follow the white rabbit.." wordt gesuggeerd door het nieuwe spel American McGee's Alice.

[Chaos81]

Haha het zal nog wel even duren voordat we Data's hebben rondlopen...

Maar we proberen natuurlijk wel steeds verder te komen met AI en we zijn aardig op weg hoor... Ze hebben al van die geinige robotjes die zelf kunnen leren enzo...

Eerst zullen ze toch moeten begrijpen hoe ons brein werkt op biologish gebied voordat ze dit na kunnen gaan maken, dus dat duurt nog wel even.
Maarja wie weet kunnen ze het in de toekomst helemaal namaken, verbeteren of een benadering er van behalen, zodat ze dit kunnen toepassen voor AI doeleinden.