OnePlus belooft te stoppen met verzamelen van telefoonnummers en wifi-informatie

OnePlus-topman Carl Pei heeft gereageerd op het nieuws over de dataverzameling door OxygenOS, de Android-versie van het Chinese bedrijf. Hij belooft onder meer dat het verzamelen van telefoonnummers en wifi-informatie stopt.

Pei doet de beloftes in een forumpost, waarin hij ingaat op de datacollectie door OxygenOS die deze week onder de aandacht kwam. Daarin herhaalt hij het eerdere standpunt van het bedrijf, maar kondigt ook enkele wijzigingen aan. Zo stopt OnePlus met het verzamelen van telefoonnummers, mac-adressen en wifi-informatie. Daarnaast belooft Pei dat er vanaf eind deze maand een mededeling tijdens de installatie van OxygenOS zal worden getoond waarin de gebruiker wordt gevraagd of hij deel wil nemen aan het 'programma om de gebruikerservaring te verbeteren'. De mededeling bevat uitleg dat OnePlus gebruiksgegevens verzamelt via het programma.

Verder wil het Chinese bedrijf een sectie aan zijn voorwaarden toevoegen waarin meer informatie staat over de gegevens die het verzamelt. Pei claimt dat OnePlus de verzamelde gegevens nooit met derde partijen heeft gedeeld en dat het de data niet op individueel niveau bekijkt, maar alleen in geaggregeerde toestand.

Deze week ontstond er onder gebruikers ophef over een al eerder gepubliceerde blogpost van ontwikkelaar Christopher Moore. Daarin zette hij uiteen dat OxygenOS veel gegevens van gebruikers verzamelt en doorstuurt, zoals imei, imsi, het telefoonnummer, mac-adressen, ssid's van draadloze netwerken, serienummer, het tijdstip waarop een app wordt geopend en gesloten, activiteiten binnen apps en wanneer het scherm aan en uit gaat.

Pei schrijft in zijn huidige post dat het bij de dataverzameling via het 'gebruikerservaringsprogramma' om een opt-out gaat. Ook de toevoeging van de mededeling tijdens het installatieproces duidt erop dat deze tot nu toe niet aanwezig was. Privacywetgeving vereist dat als gebruikers toestemming geven voor de verwerking van hun gegevens, zij ook over de nodige informatie moeten beschikken om een geïnformeerde keuze te kunnen maken. Dit was een van de punten waarop de Nederlandse toezichthouder vrijdag Microsoft aansprak.

Reacties (80)

[osseh]

Vind het wel heel erg grappig dat hier zo agressief op gereageerd word door iedereen. Ondanks dat ik zelf ook verbaasd was en de instelling ook vrij snel heb uitgezet word hier gereageerd alsof andere merken dit niet doen.

Als winkelmedewerker van een elektronicazaak: ik stel regelmatig mobieltjes in, en alle android toestellen vragen of ze bepaalde data ter verbetering van het toestel mogen doorsturen naar de fabrikant. Dus het is leuk dat dit nu bekend is over oneplus, maar doen ze dit niet allemaal?!

[mmjjb]

Natuurlijk wordt er agressief gereageerd door iedereen. Ja het klopt dat andere merken ook een 'gebruikerservaringsprogramma' hebben.

Maar het verschil is wel dat bij andere merken dit een opt-in is, bij bijvoorbeeld Samsung krijg je toch een volledige pagina in beeld bij het activeren van de telefoon of je mee wil doen aan verschillende programma's, dat is anders dan dat het standaard aanstaat. Je hebt geen keuze, tegen die tijd dat je het uitzet is er al data over je verzameld en verstuurd...

Verder belooft hij dat het verzamelen van data nu met een opt-in gebeurd, maar ik lees niks over wat er gebeurd met je data die al reeds verzameld is.

Ook lees ik hier niet wat er gebeurd met gebruikers die reeds de installatie doorlopen hebben en het programma dus al automatisch aanstaat, krijgen deze alsnog een popup?

Daarnaast is het ook nog eens zo dat de data in principe wel herleidbaar is tot 1 persoon en dus al je telefoonnummers opstuurt naar een chinees bedrijf die dus onder de chinese regelgeving valt waardoor indirect dus de chinese overheid toegang krijgt tot al je prive gegevens...

[nl03228]

overdrijven is ook een kunst...AL je prive gegevens ?
ik heb ook een Oneplus (5), en daar staat / stond de optie gewoon uit

soort van storm in een glas water / hypocriet...
hoeveel personen hebben wel niet Facebook Messenger geinstalleerd ?

[tweaknico]

Omdat anderen het doen is het hier niet ineens goed....
Een geïnformeerde keus is iets heel anders als iets onderhuids opgedrongen krijgen.

Feitelijk is het een vorm van digitale verkrachting.

[nl03228]

ik zeg niet dat anderen het niet doen, maar met het installeren van dergelijke apps zet je je principes wel overboord.

de vergelijking met digitale verkrachting is ietwat apart
je geeft tijdens de installatie aan of je mee wilt doen met het CIP...ergens ja op zeggen zonder dat je weet wat er gebeurt...tja

[tweaknico]

Ik doelde emt digitale verkrachting op het niet vermelden van data harvesting dan wel opt-out regelingen.

[Niels1232]

Ik snap ook niet helemaal waarom de instelling voor sommige toestellen wel aanstaat en bij andere weer niet, bij mijn oneplus 3 stond het namelijk gewoon uit terwijl ik nooit aan deze instelling gezeten heb

[Peatsmoke]

Bij het verzamelen van telecomdata bestaat die zogenaamde anonimiteit alleen uit het feit dat je customer-id (officieel) niet gekoppeld is aan je naam. Voor de rest is er niets anoniem aan, want door het in kaart brengen van je patronen, weten ze precies waar jij altijd de nacht doorbrengt, met wie je altijd contact hebt, hoe laat je opstaat en gaat slapen, waar je werkt, enz. enz.
Door het combineren van die gegevens, de app-gegevens en gegevens die van anderen verzameld worden, krijg je een akelig goed beeld over iemand.

[Cyb]

Dat doen velen inderdaad. Het beste (kwa privacy) is om bij aankoop meteen LineageOS er op te zetten, zodat de bloatware je privacy niet verziekt.

[r_AllocStarByte]

Maar dan leg je nog steeds al je privacy bij Google in plaats van ook gedeeltelijk bij de fabrikant van de smartphone of tablet. Nu is het wel verstandig om het bij één bedrijf te houden in plaats van meerdere. Je doet er uiteindelijk toch niet veel aan. Je privacy ligt gedeeltelijk bij de eigen gebruiker(instellingen en gedrag van de gebruiker) en bij Android, Google in dat geval. Als je een iPhone hebt zit alles bij Apple in de cloud.

[Reactie gewijzigd door r_AllocStarByte op 28 juli 2024 22:00]

[Cyb]

LineageOS wordt mogelijk zonder Google apps geleverd, zelfs zonder Google Play Store. Dus dan zouden er nog geen enkele gegevens naar Google gaan. Maar de meeste apps staan op de Play Store, dus als je die wilt gebruiken, gaan er inderdaad weer gegevens naar Google. Een andere optie is om apps te halen van open source Android repositories, zoals https://f-droid.org , dan blijf je vrij van Google.
Wel heb ik meer in dat mijn gegevens veilig zijn bij Google dan bij een willekeurige hardware fabrikant of app.

[r_AllocStarByte]

Dat is correct. Voorheen was dat Cyanogenmod maar dat is nu LineageOS. Ik zelf gebruik wel Google en dus installeerde altijd Gapps. Google weet toch al alles van mij haha. En heb bewust gekozen om alles wat betreft school en privé zaken bij Google in de cloud op te slaan.

[Reactie gewijzigd door r_AllocStarByte op 28 juli 2024 22:00]

[Zeurkool]

Bloatware op de OnePlus? Die staat er niet op. Iig niet bij mij.

[Anonymoussaurus]

Volgens mij gaat het er hier meer om dat er ten eerste niet is gecommuniceerd erover en ten tweede gaat het hier om persoonlijke informatie als telefoonnummer, MAC-adres en Wi-Fi informatie die dus allemaal herleidbaar zijn naar jou als persoon.

[Fireshade]

en alle android toestellen vragen of ze bepaalde data ter verbetering van het toestel mogen doorsturen naar de fabrikant.

Is dat opt-in of opt-out?
Daarnaast: wat hier opvalt is vooral dat er zo veel informatie van elke gebruiker wordt verzameld.

[Ge0force]

Heel goed. Ik heb er geen problemen mee dat een OS anonieme gegevens verzamelt. Maar dit moet wel een opt-in zijn, waarbij duidelijk vermeld wordt wat er verzameld wordt en wanneer.

[Lefty_BlueHand]

"imei, imsi, het telefoonnummer, mac-adressen, ssid's van draadloze netwerken, serienummer, het tijdstip waarop een app wordt geopend en gesloten, activiteiten binnen apps en wanneer het scherm aan en uit gaat."

In hoeverre is dit nog 'anoniem'?

[Ge0force]

Inderdaad, daar heb ik ook mijn bedenkingen over. Ik zie ook niet in hoe de maker van het OS daar globale statistieken kan uithalen om het OS te verbeteren.

[Origin64]

Niet.

[DaemonAngel]

Ja dit is echt wel een pak meer dan schappelijk zou kunnen gevonden worden voor software verbetering doeleinden.
Helemaal idioot dat er geen opt out was zoals eigenlijk normaal wel is.

Ze waren al wat volk kwijt met hun move naar hogere prijs categorien maar met dergelijke grapjes kom ik nog niet met een stok in de buurt van hun toestellen in de toekomst.

[Stijnvi]

Er was al een opt-out, maar die staat bij Setting > Advanced > User Experience Program

[tweaknico]

Bij opt-out wordt er eerst verzameld en kun je later zeggen dat je het niet wil...
Bij opt-in kun je voorkomen dat je uberhaupt instapt...

[DaemonAngel]

Ja ik had beter opt in geschreven.
Wat ik bij opt out in gedachten had was hetgeen je ziet bij het opzetten van je telefoon.
Dan vragen ze voor te verzamelen van data en dit staat al aangevinkt. Dit vink je op dat moment even af.
Het achteraf moeten gaan zoeken waar je dit kan uitzetten vind ik niet kunnen.

[Derekboy2000]

Ik heb een beetje hetzelfde. Ze mogen van mij part verschillende data, gebruik meest gebruikte apps etc best verzamelen. Maar geen berichten, bestanden of wat dan ook wat privé is(ik heb ook niet eens een wachtwoord op me telefoon, maar wel op berichten, Facebook, Line, telegram, Whatsapp en telefoon)..

[Reactie gewijzigd door Derekboy2000 op 28 juli 2024 22:00]

[Anonymoussaurus]

Het gaat hier dan ook absoluut niet om berichten, bestanden of wat dan ook equivalents, maar om analytische gegevens, telefoonnummer, MAC-adres en Wi-Fi informatie.

[Dragonk1ss]

Hoe kan een MAC adres nou gebruikt worden als anonieme data?
Het is dé identificatie van een stuk hardware?

Een telefoonnummer trouwens ook...

[Cyb]

Het woord *anoniem* is vrij relatief als het gaat om datahandel. Wat anoniem lijkt voor de eindgebruiker, is vaak voldoende voor de partij die je data overkoopt om je eruit te identificeren. Voorbeeldje: ze verkopen je browserzoekgeschiedenis + browser stats door aan derden, maar zonder je IP-adres om het anoniem te houden. Maar d.m.v. browser fingerprinting kunnen ze je er toch nog met enige nauwkeurigheid er uit pikken, vooral m.b.v. de geschiedenis zelf.
"Anoniem" is eigenlijk gewoon een marketingterm om gebruikers te lokken.

[YangWenli]

Ach ze doen maar. Ben jaren geleden gestopt met reclame te kijken dus mij bereiken ze toch niet. Ublock origin for the win. En mijn spam filter is behoorlijk goed!

[Heedless]

Wordt echt gek van die lui de dan opeens zeggen, oh sorry we zullen het net meer doen. Wat is er mis met al die types dat ze niet bij voorbaat denken, laten we die info überhaupt niet gaan verzamelen...

[Vrijdag]

Nah, ze doen het gewoon, net zo lang totdat er eens een hoop gedoe over komt. In de tussentijd gooien ze er een vuistdikke EULA tegenaan die niemand leest.

Dan doen ze een "sorry" en passen wat aan. Zodat het net lijkt alsof ze erg begaan zijn met de privacy van de consument.

[sympa]

Als ze nou eens een wet aannemen... er is keuze uit 3 of 4 EULAs voor aanbieders. Wil je een andere, dan mag dat. Maar klanten kunnen dan wel de kosten van juridisch advies bij je komen declareren.

[Honytawk]

Omdat ze op deze manier al die informatie wel al hebben.

[heervristi]

1) OP is zeker niet de enige die dit doet...
2) Ze gaan het veranderen...
3) Aan iedereen die momenteel zaagt dat ze nooit meer een OP gaan kopen... Verwijder tegelijk ook al jullie social media accounts Dat zorgt voor nog minder data die kan gemined worden...

[Luca]

Feit blijft wel dat als dit niet zo naar buiten was gekomen, de kans erg aannemelijk is dat OnePlus deze beslissingen ook niet had genomen en dat vind ik wel kwalijk. Dan kan je het proberen goed te praten met "anderen doen dit ook", maar dat maakt het nog steeds niet correct dat ze dit lange tijd zo hebben gedaan zonder dat ook maar iemand dat ook maar wist behalve zij zelf.

En dat is zonde vanuit OnePlus haar positie, want ze profileren zich als de smartphone fabrikant die veel kijkt en luistert naar de community, maar dat je dan vergeet te melden dat ze op zo'n schaal (hoe ze het gebruiken is niet te controleren) data verzamelen, is ook wel gek. En dan pas actie ondernemen nadat ze - terecht - negatief in de media zijn geweest. Tja..

[heervristi]

Ja, daar heb je volledig gelijk in. Ik heb zelf een OP3. En dit voorval zal er niet voor zorgen dat ik minder graag met mijn toestel werk. Er zijn veel mensen die momenteel enorm overdrijven over heel deze situatie.

[supersnathan94]

OP is helaas wel de laatste die echt luisterd hoor. Ze zijn goed begonnen, maar sinds de OP2 is het erg achteruit gegaan helaas. Kijk ook maar eens naar de tegenvallende support en het uitblijven van updates.

[Vrijdag]

ze profileren zich als de smartphone fabrikant die veel kijkt en luistert naar de community

Das dus precies wat ze hebben gedaan. Alleen op een andere manier dan dat er verwacht werd

[michaelw1998]

De optie bij installatie om bepaalde data te delen is er al langer. Ik kreeg mijn telefoon eind augustus en toen kreeg ik die optie al te zien.

[arvidb]

Deze opt-out is beperkt tot het verzamelen van 'usage data'. Dit komt neer op de data die verzamelt wordt over hoe jij je smartphone gebruikt.

Dit bericht gaat echter over data die jou kan identifceren als persoon zoals een telefoon nummer of wifi SSIDs. Hiervoor heeft nooit een optie bestaan om je hiervoor uit te schrijven en OP gaf daarbij ook niet aan dat deze data verzameld werd.

Kortom, deze data werd sowieso verzameld zonder de mogelijkheid je hiervoor uit te schrijven.

[Anonymoussaurus]

Carl Pei (CEO), die er uitleg over gaf zegt het volgende op deze vraag:

Vraag:

Actually, right now Oxygen OS already has this. Or, are you gonna change something in the wizard ?

Antwoord:

It has this on the OnePlus 5, but we're applying it to other OxygenOS devices too now.

In addition, we're adding a description in the settings menu for the user experience program to let people know what sorts of datas we'll be collecting.

[Reactie gewijzigd door Anonymoussaurus op 28 juli 2024 22:00]

[Deffab]

1+1=2, ik krijg hier geen warm gevoel bij.
Net zo min als van Microsoft dat op mijn pc zich misdraagt met de windows updates, die instellingen weer ongedaan maken.

[lighting_]

Waarom willen al die partijen je Wi-Fi informatie? Ook bij apps is dat zo.
Kunnen ze je dan hacken ofzo?

[Cyb]

Met Wi-Fi gegevens kunnen ze o.a. zien welke wifi netwerken je ooit eerder hebt gebruikt, waarmee ze kunnen bepalen waar je bent geweest, waar je regelmatig komt of waar je momenteel in de buurt bent.

(Met wifi kunnen winkels je overigens ook tracken, zelfs als je geen app gebruikt, maar das weer een ander onderwerp.)

[Jerie]

Het advies is dan ook om de radios alleen aan te zetten wanneer ze nodig zijn.

Bluetooth uit behalve als je muziekje aan hebt (hopen dat je nog een 3,5 mm hebt)

WiFi uit wanneer je niet thuis bent. Zit je bijv in bus of trein, kun je hem aanzetten.

4G uit wanneer je WiFi aan staat, anders aan. Dus thuis uit, scheelt je batterij.

[DigitalExorcist]

Wiens advies? Ik vind t allemaal prima hoor. Ik ga niet te pas en te onpas overal mn WiFi en BT uit en aan lopen zetten...

[Jerie]

Het advies van privacyorganisaties en mensen die begaan zijn met privacy.

Dat jij het allemaal best vindt komt omdat jij de gevolgen niet doorziet. Daar schuilt ook de adder.

Ik ga niet te pas en te onpas overal mn WiFi en BT uit en aan lopen zetten...

Gaat ook nogal lastig sinds iOS 11...

[DigitalExorcist]

Nee hoor, gewoon via de Instellingen uit- of aanzetten. Niks moeilijks aan.

Maar goed, dat ik niet zo paranoïde ben en het nut van tracking wél inzie schijnt nogal afwijkend te zijn

[mae-t.net]

Mensen die paranoïde zijn, zien het nut van tracking waarschijnlijk zelfs nog beter in...

[Origin64]

Wat afwijkend is, is dat je wel snapt waar de techniek toe in staat is en dat je je toch geen zorgen maakt over het misbruik dat gemaakt wordt en gaat worden van het feit dat veel anderen dat niet snappen. Alleen al met wifi tracking kunnen winkels zien voor welk schap jij blijft staan twijfelen en je vervolgens reclame tonen voor dat product. Hiermee kunnen mensen overgehaald worden om toch geld uit te geven terwijl ze zonder dat extra zetje die euros in hun zak zouden houden. daarmee kunnen mensen dus worden gemanipuleerd om tegen hun wil in te handelen. en dat is nog een heel onschuldig voorbeeld. wat dacht je van een politieagent die prive informatie verkregen door tracking kan gebruiken om een (valse) verklaring af te dwingen? identiteitsdiefstal? etc. grootschalige tracking geeft de mensen die de tracking doen of toegang tot het systeem hebben te veel macht.

[Reactie gewijzigd door Origin64 op 28 juli 2024 22:00]

[DigitalExorcist]

Das wel een heel negatieve instelling.... het kan ook zo zijn dat als niemand voor een bepaalde stelling blijft twijfelen, er geen interesse in dat product is. Dat kan leiden tot minder verspilling omdat er minder ingekocht, en dus geproduceerd hoeft te worden.

Dat van die politieagent. Tsja. Die valse verklaring kunnen ze nu ook wel verzinnen. Alleen heb je straks zelf ook de data om onschuld aan te tonen als jij ergens van verdacht wordt. Dwz. de eiser bewijst natuurlijk, maar je verdediging staat sterker met beter bewijsmateriaal.

[blissard]

Oh, hij doorziet het niet. Mooie dooddoener is dat.

[DigitalExorcist]

Ik doorzie de gevolgen wel degelijk: bedrijven kunnen nu eindelijk eens persoonsgebonden advertenties naar mij gaan sturen. Dat betekent feitelijk het einde van spam. Eindelijk krijg ik eens nuttige ads te zien. Als ik een koffiezetapparaat Google/opzoek in de winkel krijg ik de komende tijd advies over goeie koffiebonen, filterzakjes en servies (liefst ook mokken van Thinkgeek waar ik graag surf!) omdat die bedrijven weten wanneer ik dat koffieapparaat gekocht heb.

Nu is het zo dat als ik 1x een koffiezetapparaat Google, ik 6 maanden lang advertenties van het apparaat zelf krijg omdat niemand weet dat ik dat apparaat al gekocht heb. Koppel mijn zoekgeschiedenis nou eens aan mn creditcard, dat scheelt me heel veel tijd en bandbreedte.

Bouw een profiel van me en dan weet je dat ik een man ben van bijna 40, en dus geen interesse of behoefte heb aan vrouwendingen verder. Bespaart bandbreedte, dus energie, en tijd.

[Jerie]

Ik zal nooit gerichte advertenties krijgen van Google. Bij mij staat dat namelijk uit. Ik wil geen advertenties, en als ik ze wel krijg wil ik niet dat ze me interesseren. Ik bepaal zelf wel wat ik wil hebben, via mond-op-mond reclame, netwerken, en m'n bronnen (bijvoorbeeld de Consumentenbond).

Het probleem met tracking is niet alleen advertenties. Die profielen kunnen ook voor andere doeleinden worden misbruikt. Als je veel over iemand weet, kun je diegene's gedrag voorspellen adhv modellen. De vraag is of je dat moet willen. Heck, de vraag is of het wel mag. En er zijn hordes mensen die niet eens weten dat het bestaat. Net zoals er ook hordes mensen zijn die niet zullen weten dat je radios niet uitgaan bij iOS terwijl ze wel uit lijken te zijn.

[DigitalExorcist]

*Mond-tot-mond ;-)

Voor de rest: Tsja, dat is je mening en dat is prima natuurlijk. Ik bepaal zelf ook nog steeds of en wat ik koop, klik never nooit op advertenties en heb Adblock altijd en overal aan staan. Maar als ik dan advertenties moet zien (en ik begrijp dat het soms nodig is om ‘gratis’ webcontent te behouden) mogen ze op zn minst wel relevant zijn.

[sympa]

Als je op ameezon een luchtbevochtiger koopt word je nog een halfjaar achtervolgd door die dingen op de site van ameezon zelf. Alsof je ze gaat verzamelen of zo.
gepersonaliseerd betekent: wat zou het meest effectief zijn. en niet: hoe irriteren we zo min mogelijk. 'Niet irriteren' was ook met tv-commercials nooit een doel, eerder het omgekeerde.

[DigitalExorcist]

Ja dat bedoel ik. Hoe fijn zou het zijn dat Amazon wéét dat je zo'n ding gekocht hebt (hoe moeilijk kan 't zijn om dat te bepalen!) zodat je vervolgens alleen nog reclames ziet voor de filters voor die luchtbevochtiger (of weet ik veel wat voor accessoires/verbruiksartikelen erbij horen...). Dat apparaat zélf heb je dan toch al.

Effectief is het niet als je eenmaal zo'n ding hebt gekocht en je alleen maar ads krijgt voor nóg een apparaat. Hinderlijk wel. Dus het is eigenlijk nogal nutteloos. Kans is een stuk groter als je onderdelen, verbruiksartikelen, accessoires of gerelateerde voorwerpen te zien krijgt, dat je die gaat kopen.

[Cyb]

De app Wi-Fi Privacy Police doet dat automatisch voor je:
https://play.google.com/s...be.uhasselt.privacypolice

De maker over dit onderwerp: https://www.youtube.com/watch?v=2GpNhYy2l08

[DigitalExorcist]

Dat moet die app zelf weten.. ik gebruik al een tijdje geen Android meer

[YangWenli]

Niet vergeten om op Android "scanning" uit te zetten.

[Jerie]

Yep, heb je wel iets minder accurate location services. Vooral in de stad vind ik hem niet zo geweldig.

Verder zet ik m'n Wi-Fi frequency band op 5 GHz want dat is wat ik thuis gebruik. Zou ik een hotspot gebruiken, dan zou ik hem op 2,4 GHz of automatic zetten.

Ook is Keep Wi-Fi on during sleep een energieslurper. Vooral op Android 6.x.

[smiba]

Waarschijnlijk locatiebepaling zonder dat er GPS benodigd is

[ToFast]

Dat wordt dus geen oneplus in de toekomst. Wat doet men overigens met de data die al wél is verzameld?

[Cyb]

Permanent bewaren en doorverhandelen aan derden, zoals aan datahandelaren, inlichtendiensten, verzekeraars, criminelen etc.
Hier een aardige introductie in datahandel:
https://zembla.bnnvara.nl/nieuws/data-het-nieuwe-goud
https://zembla.bnnvara.nl/nieuws/data-het-nieuwe-goud-ii

[Anonymoussaurus]

Het is helemaal niet bekend of OnePlus hieraan meedoet en daarbij zegt Carl Pei ook dat dit niet wordt gedaan:

We'd like to emphasize that at no point have we shared this information with outside parties. The analytics we're discussing in this post, which we only look at in aggregate, are collected with the intention of improving our product and service offerings.

[Jerie]

Vertrouw jij hem op z'n mooie blauwe ogen dat hij niets levert aan de Chinese geheime dienst? Waarom zouden die geen bedrijfsspionage plegen?

[Pierre]

Die lui moeten zich even diep schamen bah