Het ligt wat genuanceerder.
Voor de totale wereldeconomie is elke vorm van protectionisme negatief op de lange termijn, aangezien op deze manier inefficiëntie wordt beschermd.
Het loslaten van protectionisme leidt daardoor voor de wereldeconomie in zijn totaliteit tot verbetering. Dit betekent echter niet dat de effecten voor individuele landen/economieën op de korte/middellange termijn ook per definitie positief hoeven te zijn. Als land X zijn protectionisme laat varen, kan het prima zijn dat zij bijvoorbeeld Y schade leiden, maar dat andere economieën hier Y+1 voordeel uit halen. Het totale effect is dan positief, maar door de herverdeling van het nut leidt land X alsnog schade, zij het kleiner dan het voordeel voor de overige landen.
Voor land X zou het dus aantrekkelijk kunnen zijn om zijn protectionisme te handhaven. Immers, zij ondervinden op de korte termijn nadelen van het opheffen hiervan.
Wat in dit verhaal moet worden meegenomen, is echter dat actie=reactie. Het zal niet snel voorkomen dat andere landen het protectionisme van land X accepteren zonder daar maatregelen tegenover te stellen. Deze maatregelen leiden weer tot schade aan de economie van land X. Het is daardoor op de lange termijn beter als iedereen vrije handel zou accepteren. Op de lange termijn is dit beter voor iedereen. Ook de korte termijn negatieve effecten zullen grotendeels wegebben.
Zo zal een land als China door de lage lonen vooral concurreren op prijs. Zonder protectionisme zal de vraag naar producten uit China stijgen. Hierdoor zullen de prijzen en lonen op termijn ook stijgen, waardoor zij gedwongen worden om op andere punten te concurreren. Dit zie je al, doordat er steeds meer kwalitatief hoogstaande producten uit China komen (Fenix zaklampen, Oneplus telefoons, etc.). Door de winst vanuit de betere concurrentiepositie door lage lonen, hebben zij kapitaal bemachtigd dat gebruikt kan worden om zich te ontwikkelen.
Door de gegroeide economie zal China ook meer gaan importeren, waardoor de export vanuit andere landen weer zal stijgen. Uiteindelijk is het netto effect dat er meer handel tussen China en de rest van de wereld plaatsvindt in beide richtingen.
De enige uitzondering op dit verhaal, is als een land ongestraft protectionisme kan uitvoeren, zonder dat andere landen hier maatregelen tegenover stellen. Dit kan bijvoorbeeld door politieke of zelfs militaire druk uit te oefenen. Bovendien is Economie, zoals gezegd, ook een gedragswetenschap en spelen psychologische effecten een rol. Hoewel het voor iedereen beter zou zijn als we gezamenlijk vrije handel in zouden voeren, is het voor individuen optimaal als zij als enige protectionisme handhaven. Omdat landen vooral vanuit hun eigen positie handelen, handhaven zij hun eigen maatregelen. Een hoop landen doen dit, waardoor de totale uitkomst negatief is t.o.v. een situatie waar iedereen zijn maatregelen laat vallen. Dit effect is vergelijkbaar met die in het
Prisoner's dilemma.
[Reactie gewijzigd door mac1987 op 22 juli 2024 15:51]