Een echte Civ?
Jarenlang beschouwden pc-gamers de Civilization-serie als hun hoop in bange dagen. Game na game maakte de overstap naar consoles, maar die-hard pc-spelers wisten zeker dat dit bij een ingewikkeld spel als Civilization nooit zou gebeuren. Een misrekening, zo toont Sid Meier's Civilization Revolution aan.
Civ Revolution is niet de eerste Civilization-game die op een console verschijnt. Er was al eens een versie van Civilization II voor de Playstation, maar dat was een vrij letterlijke en bovendien matig uitgevoerde kopie die we het liefst vergeten. Civilization Revolution is een volledig nieuw spel, speciaal voor de Playstation 3 en Xbox 360 ontwikkeld. Er is een aparte versie voor de Nintendo DS, maar die laten we hier buiten beschouwing. Sid Meier, de man die zijn naam aan de serie gaf, heeft zich actief met de ontwikkeling van het nieuwe spel bemoeid, wat hij lang niet bij alle Civ-titels heeft gedaan.

Om de beurt
Voor wie zich zorgen maakt over de overstap naar consoles: Revolution is nog steeds een echte Civ-game. Het spel is turn-based en de spelwereld is opgedeeld in onzichtbare vierkante tegeltjes, waarop eenheden en gebouwen kunnen staan. De wereld bestaat voor een groot deel uit water en hij is wellicht kleiner dan je gewend bent. Er zijn tientallen kleine eilanden waarop je je beschaving kunt vestigen. Per beurt mag je zo lang nadenken als je wilt, over wat je met je eenheden en gebouwen wilt doen. Daarna moet je werkeloos toezien welke tegenzetten je vijanden hebben verzonnen. Je begint met een kleine nederzetting, die je kunt uitbouwen tot een flinke stad. Bovendien kun je nieuwe steden stichten, of steden veroveren op je tegenstrevers.

Steden
In die steden kun je nieuwe technologie ontwikkelen, geld verdienen en militaire eenheden trainen. Je kunt er ook 'wonderen' bouwen, gebouwen die je stad speciale mogelijkheden geven. Als je ervoor zorgt dat je stad zich op cultureel vlak ontwikkeld, zal zo nu en dan een van de vele Great People in het spel zich er willen vestigen, en je ook weer van extra mogelijkheden voorzien. Er zit echter wel een beperking aan de inzet van die mogelijkheden. Een stad kan maar één opdracht tegelijk afhandelen. Als je een nieuwe technologie onderzoekt, kun je geen militaire eenheden trainen. Je kunt dit ondervangen door nieuwe steden te stichten, maar daar moet een kanttekening bij worden geplaatst. Als je een stad alleen maar op militair of economisch vlak ontwikkelt, raakt de bevolking ontevreden en wordt het bestuur overgedragen aan de vijand. Stedelingen hebben behoefte aan cultuur. Als je geen gebouwen neerzet die in die behoefte voorzien dan loopt de bevolking, samen met alle militairen die in de betreffende stad zijn gestationeerd, over naar een vijand die over meer cultureel besef beschikt.
Mag het een beetje minder?
Civilization Revolution draait in essentie om een stammenstrijd die eeuwen duurt. De zestien stammen in het spel beginnen allemaal met lendedoekjes en knuppels, en ze vechten door tot in het tijdperk waarin een pleit wordt beslecht met raketten. Van die zestien stammen kunnen er maar vijf het strijdperk betreden en die proberen allemaal de wereld te veroveren, of op zijn minst te overheersen. Er zijn vier manieren waarop dat kan: Domination, Technological, Cultural en Economic. Domination en Economic zijn het meest overzichtelijk. In Domination moet je de hoofdsteden van je vier vijanden veroveren. Je wint via Economic als je 20.000 goudstukken op de bank hebt staan en een wereldbank hebt opgebouwd. Een overwinning met Technological behaal je als je als eerste stam per raket de ster Alpha Centauri bereikt, en je wint met Cultural als je als eerste de optelsom bereikt van twintig Great People, Wonders en veroverde steden, en je bovendien het United Nations Wonder weet te bouwen.

Beschaving
Elke beschaving kan zich op dezelfde terreinen ontwikkelen en je kunt uiteraard zelf kiezen waar je bij je eigen volk de nadruk op legt. Meer dan ooit is het bij Civ Rev belangrijk om al vroeg te bepalen welke strategie je volgt. Liefst al vooraf, als je kiest met welk volk je de wereld wilt veroveren. Ieder volk heeft uiteraard zijn sterke en zwakke kanten. Het is daarom bijvoorbeeld handig om een volk te kiezen dat gemakkelijk technologie aanleert, als je op die manier wilt domineren. Tijdig de juiste keuze maken is vooral belangrijk, omdat Civ Rev een stuk sneller is dan de pc-varianten uit de Civilization-serie. Er is veel meer actie, waardoor er minder tijd is om tussendoor je koers te veranderen. Zelfs als je kiest voor het ontwikkelen van technologie of het vergaren van goud, ontkom je niet aan het onderhouden van een stevig leger. Het lijkt alsof de computergestuurde beschavingen met niets anders bezig zijn dan oorlogsvoering. De strijdende naties zitten elkaar dicht op de huid en je wordt om de haverklap bedreigd. Of je maar even 500 goud wilt inleveren bij de één, of je kennis van de boekdrukkunst wilt afstaan aan de ander, in ruil voor een paar rondes vrede. Ga je niet op zulke voorstellen in, dan sturen ze hun soldaten op je af. Naarmate het spel vordert worden de eisen hoger en wordt het simpelweg onmogelijk om de vrede te bewaren. Of je wilt of niet, oorlog zul je voeren. Waar je in de pc-versies nog enigszins aan de zijlijn kon blijven staan om in alle rust een beschaving op te bouwen, word je hier door alle partijen bij de strijd betrokken.

Geschrapt
Uiteraard zijn er lang niet zoveel keuzemogelijkheden als in de pc-games, maar Revolution is wel degelijk een echte Civ. De nadruk op strijd is vooral ten koste gegaan van handel en diplomatie. Ook het managen van de bevolking van je steden is uit het concept gestript. Deze ingrepen maken het spel spannender. Je moet voortdurend zoeken naar balans, tussen het opbouwen van een leger, het onderzoeken van nieuwe technologie, het versterken van je economie en het uitbreiden van je territorium - of juist het verdedigen ervan. De allergrootste prestatie die Sid Meier met Revolution heeft geleverd, is dat het spel werkt, dat het leuk is om te spelen en dat het dezelfde verslaving veroorzaakt als zijn voorgangers op pc. Het spel veroorzaakt gegarandeerd het ouderwetse 'ik speel nog één rondje verder...' gevoel. Aan de bediening zul je even moeten wennen, maar je vergeet al snel dat je achter een console zit in plaats van een pc.
Geluksfactor
Uiteraard is niet alles aan Revolution perfect. Je kunt bijvoorbeeld rouwen om het gemis aan diplomatie, handel en micromanagement binnen je steden. Maar je kunt ook genieten van de lekker vlotte gameplay en je concentreren op wat er wel is. Het blijft leuk om een beschaving en leger op te bouwen en technologie te ontwikkelen om je leger mee te verbeteren. Je kunt het spel nog steeds op verschillende manieren winnen en de strijd tussen de beschavingen is nog altijd keurig in balans. Legereenheden krijgen een bonus, zodra ze drie overwinningen op hun naam hebben staan. Er zijn verschillende soorten beloningen. Eenheden kunnen leren om zich sneller te verplaatsen, zich beter te verdedigen, of beter aan te vallen. Drie dezelfde eenheden kunnen worden gecombineerd tot een leger dat de mogelijkheden erft van de eenheden waaruit het is opgebouwd. Een combinatie gebruikt dus ook de eerder verworven bonussen. Legers kunnen zich blijven ontwikkelen, want na zes, negen en twaalf overwinningen wachten nieuwe upgrades. Bovendien kunnen ze in een stad worden geplaatst om die te verdedigen. Erg leuk is dat cultuur in het spel een belangrijke rol speelt. De pacifistische bestuurder die aan culturele ontwikkeling doet kan toch als grootgrondbezitter eindigen, omdat steden waarin niets aan cultuur wordt gedaan worden overgenomen. Daarmee wil ik maar aangeven dat de nadruk weliswaar meer op het militaire deel van het spel is komen te liggen, maar dat er toch nog voldoende alternatieve wegen zijn die naar Rome leiden.

Minder geslaagd vind ik het kleine oppervlak waarop het spel zich afspeelt, en de camera waarmee je de wereld beziet. De camera heeft een vaste positie en zoomt alleen in als er gevechten plaatsvinden. Je kunt niets aan de camera besturen, en vooral de mogelijkheid tot uitzoomen om iets meer overzicht te krijgen is een gemis. Je moet erg veel heen en weer scrollen om al je nederzettingen en legers aan te sturen. Het selecteren van eenheden is ook niet altijd even eenvoudig. Vooral het aanwijzen van vijandelijke eenheden die onder vuur moeten worden genomen kan lastig zijn, met name als ze zich in de schaduw van een stad bevinden. Bovendien is in de hectiek van een gevecht niet altijd even goed te zien welke eenheid er verloren heeft. Daar komt bij dat de geluksfactor een tamelijke grote rol speelt tijdens gevechten. Het is vooraf niet duidelijk welke eenheid een gevecht wint, ook al wordt de kracht van elke eenheid duidelijk in een cijfer aangeduid.

Online
Het spel heeft vijf moeilijkheidsgraden. De eerste is te gemakkelijk voor woorden, de volgende zijn leuk om op stoom te komen en de moeilijkste, Diety, biedt een goede training om je voor te bereiden op het leukste deel van het spel, multiplayer. De gameplay is in mutliplay niet wezenlijk anders. Er zijn geen vijf strijdende partijen, want er kunnen maar vier spelers meedoen. Verder is er een klok, die iedere speler slechts kort de tijd geeft om de zetten voor een ronde uit te voeren. De tijdsdruk maakt het extra spannend.
Conclusie
Revolution is een geslaagde poging om Civilization naar consoles te vertalen en ontwikkelaar Firaxis verdient daar alle lof voor. Toch heeft Firaxis niet het onderste uit de kan gehaald. Zo is het spel grafisch niet indrukwekkend. De stijl is prima, wat koddiger dan de pc-versies en iets meer in de stijl van rts-games als Command & Conquer en Warcraft III. Grafisch is het echter niet veel beter dan Warcraft III en dat kan tegenwoordig echt beter, zeker voor een game die op 1080p kan worden bekeken. De vijandelijke bestuurders en de bevriende adviseurs die je regelmatig vanaf een pauzescherm toespreken zien er prima uit, maar de eenheden op het slagveld zijn wat grofkorrelig. Ondanks het lage detailniveau van de eenheden stottert het spel flink. Ik heb het op de Playstation 3 gespeeld en kan dus niet beoordelen hoe de Xbox 360-versie het er vanaf brengt, maar de PS3 heeft vaak moeite met de berekeningen voor een nieuwe ronde. De game bevriest regelmatig een seconde of langer. Op zich niet onoverkomelijk, maar in combinatie met het niet al te hoogwaardige uiterlijk van het spel is het wel opmerkelijk. Bovendien zijn er weliswaar redelijk veel eenheden in het spel aanwezig, maar komt het gros ervan niet in beeld. Kennelijk heeft de console moeite om te berekenen welke zetten de vier computergestuurde beschavingen uit moeten voeren. Dat neemt niet weg dat ik me kostelijk vermaak - let op de tegenwoordige tijd - met Civ Rev. Het is, ondanks de minpunten, de beste strategische game die er voor Playstation 3 en Xbox 360 te vinden is.

Pluspunten:
+ Verslavend
+ Goede balans
+ Geslaagde vereenvoudiging
Minpunten:
- Stottert
- Uiterlijk wat mager
- Kleine spelwereld
Cijfer: 8,5
Titel | Sid Meier's Civilization Revolution |  |
Platform | Xbox 360, Playstation 3 |
Ontwikkelaar | Firaxis Games |
Uitgever | 2K Games |
Releasedatum | juni 2008 |