BlackBerry PlayBook: alleen voor de liefhebber

Inleiding

Research in Motion, het bedrijf achter de BlackBerry-telefoons, heeft de functionaliteit van zijn apparaten altijd hoog in het vaandel gehouden. BlackBerry's hebben misschien niet de moderne, gelikte interfaces van iOS of Android, maar de telefoons zijn heel goed in waar ze voor gemaakt zijn: communiceren.

Toen RIM eind 2010 zijn eerste tablet aankondigde was het dus ook even de vraag welke kant het bedrijf daarmee zou opgaan. De iPad had eigenlijk al voor een groot deel bepaald hoe een tablet eruit moest zien, en dat leek niet erg op de werkwijze en de visie die RIM met de BlackBerry-smartphones ontwikkeld had.

Volgens RIM is de PlayBook, net als de BlackBerry, bedoeld voor de zakelijke markt. Dat werd tijdens de aankondiging ook duidelijk gemaakt: de PlayBook zou niet beschikken over eigen e-mail-, kalender- en contacten-applicaties, maar moest voor deze functies draadloos aan een BlackBerry-telefoon worden gekoppeld.

Dat kwam het bedrijf op de nodige kritiek te staan, en inmiddels is besloten om in de toekomst ook native apps voor de PlayBook uit te brengen. Toch is dat momenteel nog niet aan de orde, en voor deze review stelde RIM ons dus niet alleen een PlayBook, maar ook een BlackBerry Torch 9800 ter beschikking.

Bij de bespreking van dit tweetal kijken we naar de hardware en het gloednieuwe OS van de tablet en naar de integratie met BlackBerry-telefoons. En hoewel RIM zegt dat het zich op de zakelijke markt richt, zal de PlayBook ook via de diverse telefoonzaken verkocht worden. Daarom zullen we ook bekijken hoe de PlayBook zich houdt als tablet voor de mainstream-consument.

Prijzen en specificaties

Merk en Type
Merk	BlackBerry
Type	PlayBook
Eerste prijsvermelding	vrijdag 1 april 2011
Technische Specificaties
Snelheid	1GHz
Geheugengrootte	1GB
Videointerface
Schermdiagonaal	7"
Schermresolutie	1024x600
Touchscreentechniek	capacitief
Multitouch	ja
Video-uitgang	hdmi
Interfaces
Wlan	802.11a, 802.11b, 802.11g, 802.11n
Bluetooth	Bluetooth 2.1
Usb/firewire	usb 2.0
Fysieke specificaties
Gewicht	400g
Hoogte	130mm
Breedte	193mm
Diepte	10mm
Kleuren	zwart
Overige specificaties
Besturingssysteem	BlackBerry Tablet OS
Accucapaciteit	20Wh
Bijzonderheden	micro-hdmi, micro-usb, 1080p HD Video, h.264, mpeg, divx, wmv, mp3, aac, wma

Design en uiterlijk

De PlayBook lijkt niet op eerdere apparaten van RIM, en ook vergeleken met andere tablets weet het apparaat zich te onderscheiden. Dat komt vooral doordat de achter- en zijkanten compleet bedekt zijn met hard rubber. Dat maakt dat de PlayBook er stevig uitziet en ook zo aanvoelt. Het rubber geeft een goed houvast, en wie de PlayBook in handen houdt krijgt meteen het gevoel dat het apparaat tegen een stootje kan.

Het uiterlijk is verder strak en zonder toeters of bellen. Afgezien van het BlackBerry-logo en de cameralens is de achterzijde geheel egaal. De bezel aan de voorzijde bevat een camera voor videotelefonie aan de bovenzijde, het BlackBerry-logo aan de onderzijde en speakers aan weerszijden.

Aan de onderkant zijn de micro-hdmi-uitgang en de micro-usb-poort geplaatst, terwijl aan de rechterbovenkant de 3,5mm-koptelefoonaansluiting te vinden is.

De bovenste rand bevat alle vier de fysieke knoppen die de PlayBook rijk is. Naast een aan-uitknop zitten hier nog de volumeknoppen en de play/pause-knop, die in media-applicaties kunnen worden gebruikt. De mediaknoppen voelen solide aan en zijn goed te bedienen, maar de aan-uitknop is wat priegelig en steekt maar een klein beetje uit. Deze knop had van ons een stuk groter mogen zijn.

De PlayBook zal geen design-prijzen in de wacht slepen, maar dat is vermoedelijk ook niet het doel van RIM geweest. Het bedrijf heeft zich bij het ontwerp gericht op degelijkheid en bouwkwaliteit, en in die opzet is het geslaagd.

Hardware

RIM is met de PlayBook een nieuwe weg ingeslagen, en dat is op het hardwarevlak duidelijk te zien. De BlackBerry-telefoons staan niet bekend om hun snelle processors of krachtige gpu's, maar voor de PlayBook heeft RIM componenten gebruikt die zeker high-end te noemen zijn.

Processor en geheugen

Waar RIM voorheen zijn cpu's bij Marvell en Qualcomm inkocht, is het bedrijf nu een samenwerking met Texas Instruments aangegaan. De PlayBook wordt aangedreven door de Omap 4430-soc van deze chipfabrikant, die twee op 1GHz geklokte Cortex A9-cores bevat.

De Omap 4430 is voorzien van een ingebouwde PowerVR SGX540-gpu, die eerder al door Samsung werd gebruikt voor zijn Galaxy S-smartphone. In de PlayBook is de chip met 300MHz wel 100MHz hoger geklokt, wat in theorie een flinke prestatiewinst zou moeten opleveren.

Verder is er nog een dedicated chip aanwezig die zich bezighoudt met het coderen en decoderen van videomateriaal. Dit zorgt ervoor dat de PlayBook in staat is om 1080p-videomateriaal af te spelen, zelfs met hoge bitrates. RIM heeft een micro-hdmi-uitgang in de behuizing opgenomen, zodat zulk materiaal ook op een groot scherm afgespeeld kan worden.

De Omap 4430 wordt bijgestaan door 1GB werkgeheugen. Voor opslag is er 16GB flashgeheugen aan boord, waarvan 13,5GB beschikbaar is voor de opslag van gebruikersdata.

Audio

De twee speakers zitten aan de voorzijde, en hoewel dat heel logisch klinkt, is het dat niet: bij veel tablets zijn de speakers aan de achterzijde of aan de zijkanten geplaatst, waardoor het geluid niet op de gebruiker gericht is. De PlayBook heeft aan weerszijden van het scherm twee verticale speakers, die het geluid wel rechtstreeks in de richting van de gebruiker sturen.

Dat is in de praktijk goed te merken. Vergeleken met tablets die we eerder reviewden, weet de PlayBook een beter geluid te produceren: vooral lage tonen komen beter tot hun recht, waardoor muziek een stuk voller klinkt.

Aansluitingen

Op het gebied van aansluitingen kent de PlayBook geen vernieuwingen ten opzichte van de concurrentie. Zoals eerder vermeld blijft het bij een micro-hdmi-uitgang, een micro-usb-poort en een 3,5mm-aansluiting voor een koptelefoon. Een sd-slot is niet aanwezig.

De PlayBook kan op twee manieren opgeladen worden: via de micro-usb-poort of via een lader die met een magnetische clip bevestigd wordt, net als bij de MacBook-laders van Apple. Wij kregen van RIM een micro-usb-lader, dus het magnetische laadsysteem hebben we niet kunnen testen. Opladen via de usb-poort van een pc bleek niet mogelijk, omdat die te weinig stroom levert.

Scherm

Het scherm van de PlayBook heeft een diagonaal van 7" en een resolutie van 1024x600 pixels. RIM heeft gekozen voor een ips-paneel en dat betekent uiteraard dat de kijkhoeken erg goed zijn. Als het scherm onder een hoek bekeken wordt loopt de helderheid wel iets terug, maar het contrast en de kleurreproductie houden goed stand.

Moderne tablets en smartphones staan erom bekend dat ze in direct zonlicht niet goed te gebruiken zijn. Ten eerste gooit een glimmende toplaag vaak roet in het eten en ten tweede is de backlight vaak niet krachtig genoeg om het felle buitenlicht te overstemmen.

Tijdens het testen van het scherm viel echter al meteen op hoe hoog de lichtopbrengst is, dus hebben we de meetresultaten afgezet tegen die van een aantal andere tablets. Met een maximale helderheid van 600 cd/m² heeft de PlayBook veruit de hoogste lichtopbrengst.

Helderheid
Telefoon / Tablet	Score (cd/m²)
BlackBerry PlayBook	********* 600
Acer Iconia Tab A500	***** 365
Asus Eee Pad Transformer	***** 357
Apple iPad	***** 352

Voor het testen van de beeldkwaliteit van het scherm gebruiken we een X-Rite Eye One Pro-radiospectrometer en CalMan-software. Hoewel het scherm 600 cd/m² kan leveren, schroeven we de helderheid voor onze test terug naar ongeveer 210cd/m². Dit niveau zal in de praktijk vaker gebruikt worden.

De kleurtemperatuur van het scherm is wat koeler dan de 6504 kelvin die gangbaar is bij televisies. Dit zagen we bij eerdere tablets ook, maar hoeft geen probleem te zijn: met een koelere weergave lijkt het wit van onder meer webpagina's neutraler te zijn.

Bij de luminantie-rgb-grafiek zien we dat de helderheid van de verschillende kleurkanalen over het grijswaardenbereik redelijk gelijk oplopen, al blijft rood over het algemeen wat achter. De drie kanalen zitten wel net onder de ideale lijn, wat betekent dat de gemiddelde gamma iets te hoog is.

Net als bij eerdere tablets die we gereviewd hebben, wordt ook bij het scherm van de PlayBook niet de volledige kleuropspanning van de Rec.709-norm voor hd-content gehaald. Blauw vertoont de sterkste afwijking en neigt iets te veel naar groen. Afgezien van cyaan laten de kleuren het bovendien iets afweten op saturatie.

Camera en accu

De PlayBook is voorzien van een 5-megapixelcamera zonder flitser. We hebben in onze studio een kleuren- en resolutiekaart op de foto gezet om de kleurreproductie en scherpte van de camera te testen.

Wat als eerste opvalt is dat het witbalansalgoritme op de PlayBook het in beide gevallen bij het rechte eind heeft. Waar andere tablets en telefoons nog wel eens voor een warme kleurtemperatuur kiezen weet de PlayBook het wit neutraal vast te leggen.

Als we inzoomen worden we wel geconfronteerd met een flinke hoeveelheid ruis. De camera-applicatie geeft niet de optie om zelf de iso-waarde in te stellen, en deze informatie wordt ook niet opgeslagen in de exif-header. We weten dus niet of de PlayBook bij lage iso-waarden al veel ruis heeft of dat de camera-app voor een hoge waarde heeft gekozen. Het uiteindelijke resultaat stelt in ieder geval wat teleur.

Accu

Normaliter draaien we op tablets een standaardaccutest die continu webpagina's laadt terwijl het scherm aanstaat met een helderheid van 50 procent. Bij de PlayBook bleek het niet mogelijk om de scherm-time-out op oneindig te zetten - en omdat het OS zo nieuw is, waren er ook nog geen apps waar we deze beperking mee konden omzeilen.

De enige ingebouwde app die het scherm constant aan laat, is de videospeler. Daarom hebben we een met de h.264-codec gecodeerd 720p-filmpje op de PlayBook gezet, en deze net zo vaak afgespeeld tot de accu leeg was. Deze test simuleert weliswaar geen normaal gebruik, maar dit bleek de enige manier waarop we de accu konden testen. We hebben de test ook op de Galaxy Tab 10.1v en de iPad 2 uitgevoerd, zodat we de score van de PlayBook ergens mee konden vergelijken.

Accutest - film afspelen
Telefoon / Tablet	Score (Minuten)
Apple iPad 2	********* 629
Samsung Galaxy Tab 10.1v	***** 390
BlackBerry PlayBook	***** 367

De PlayBook komt van de drie als minste uit de bus. De Galaxy Tab houdt het een half uurtje langer vol, terwijl de film ruim tien uur op de iPad 2 bleef spelen. De accu van de PlayBook heeft wel twintig procent minder capaciteit dan de iPad, maar dat verklaart het grote verschil niet. Wellicht is het Tablet OS van RIM simpelweg nog niet geoptimaliseerd om zuinig om te springen met de accu.

BlackBerry Tablet OS

Waar Google en Apple hun smartphone-besturingssystemen hebben aangepast aan de schermgrootte van tablets, heeft RIM de stoute schoenen aangetrokken en een nieuw OS ontwikkeld. Het bedrijf nam daarvoor in april 2010 het bedrijf QNX over. Het gelijknamige OS van dit bedrijf werd vooral veel in de automotive-industrie gebruikt, maar is nu exclusief voor RIM.

Gestures

Het oorspronkelijke uiterlijk van QNX werd afgedankt en voor de PlayBook werd een compleet nieuwe interface ontwikkeld, die zwaar leunt op gestures. Die worden vooral voor multitasking gebruikt, maar ook voor het oproepen van contextmenu's en andere instellingen.

RIM heeft hiervoor niet alleen het scherm, maar ook de bezel aanraakgevoelig gemaakt. De bezel is dan ook het startpunt van alle gestures die binnen het besturingssysteem gebruikt kunnen worden.

Het applicatie-overzicht wordt geopend door vanaf de onderste bezel omhoog over het touchscreen te vegen. In eerste instantie wordt een kleine strook met applicaties getoond, met daarboven een overzicht van de applicaties die op dat moment draaien. Als de beweging nogmaals wordt uitgevoerd, wordt het hele scherm met applicatie-iconen gevuld.

Als we met het hoofdscherm in beeld vanaf de bovenzijde naar beneden vegen, wordt het instellingenmenu geopend. Hier zijn de instellingen voor onder meer wifi, bluetooth, het scherm, geluid en tethering te vinden.

Multitasking

De meest praktische toepassing van gestures is multitasking. Als er meer programma's openstaan, hoeft alleen maar aan de randen naar links of rechts geveegd te worden om naar het vorige of volgende programma te wisselen. Om een overzicht op te roepen, moet het applicatiemenu geopend worden. De thumbnails hiervan worden real-time bijgewerkt. Bij bijvoorbeeld de camera-app betekent dat dat het previewbeeld steeds actueel blijft.

RIM's implementatie van gestures en multitasking gooit hoge ogen op de Tweakers.net-redactie. Wel heeft RIM duidelijk leentjebuur gespeeld bij WebOS van Palm. Dit al wat oudere mobiele OS heeft al een gesture area onder het scherm, waarmee de interface bestuurd kan worden. RIM's oplossing gaat met de aanraakgevoelige bezel wel een stuk verder.

Onze algehele indruk van het nieuwe Tablet OS is hoe dan ook erg positief. Omdat zowel de hard- als software compleet nieuw zijn, kon RIM beiden goed op elkaar afstemmen. Daarbij ziet het OS er mooi uit, en het werkt ook nog eens snel.

Sharing

Dat betekent niet dat het OS niet zonder problemen is. Zo is er de rare manier waarop de tablet aan een computer wordt gekoppeld. Normaal gesproken wordt het geheugen van een mobiel device herkend als een extern usb-opslagapparaat, maar RIM pakt dat anders aan.

Als de tablet voor de eerste maal op een pc wordt aangesloten, wordt alleen een kleine partitie zichtbaar, met daarop de installatiebestanden voor BlackBerry Device Manager. Nadat deze software is geïnstalleerd, kan de PlayBook benaderd worden via een netwerk-share. Deze methode is niet alleen omslachtig, maar vereist ook dat de gebruiker genoeg rechten heeft om software op de pc te installeren. Gelukkig heeft RIM er wel voor gezorgd dat de implementatie onder zowel Windows als Mac OS X werkt.

Er is ook een optie om bestanden via een draadloos netwerk te beheren. De PlayBook wordt dan met wifi-sharing op het lokale netwerk aangemeld, en kan zo benaderd worden via een vaste computer of laptop. Hoewel de wifi-snelheden niet geschikt zijn om grote hoeveelheden data over te pompen, is deze manier van bestanden delen wel een stuk makkelijker dan de bekabelde oplossing.

Software

Als de iPad en de eerste generatie Honeycomb-tablets ons één ding geleerd hebben, is het dat een succesvolle tablet staat of valt bij de beschikbaarheid van apps. Natuurlijk kunnen veel zaken via de browser worden gedaan, maar specialistische apps zijn vaak toch een stuk handiger.

Op papier ziet het er voor RIM niet al te best uit: het besturingssysteem is volledig nieuw, het marktaandeel is klein en developers hebben het al druk genoeg met de ondersteuning van iOS en Android.

De fabrikant heeft daarom zelf een aantal apps ontwikkeld die met de PlayBook worden meegeleverd. Om te beginnen is er natuurlijk een browser, die net als de browsers van iOS en Android op Webkit is gebaseerd. De prestaties en de compatibiliteit met moderne webpagina's zijn daarom dik in orde. Ook de ondersteuning voor Adobe Flash werkt in de praktijk zonder problemen.

Op multimediavlak zijn er apps voor het bekijken van foto's en video's en het beluisteren van muziek. De applicaties kennen weinig vernieuwende features, maar zitten goed in elkaar, zien er strak uit en doen hun werk goed.

Vooral de videospeler verraste ons met de mogelijkheid om 1080p-video met hoge bitrates af te spelen. Bestanden die op Android-tablets met een Tegra 2-chip niet vloeiend verwerkt konden worden, bleken geen probleem voor de Omap 4430 van de PlayBook. De speler werkt jammer genoeg alleen met .mp4-bestanden - ondersteuning voor de .mkv-container had het verhaal compleet gemaakt. Verder kunnen de 1080p-video's via de hdmi-uitgang op een hdtv worden afgespeeld. Zoals mag worden verwacht, werkt dat prima en de kwaliteit is hoog.

Er zijn apps voor het openen en bewerken van Word-, Excel- en Powerpoint-bestanden, het lezen van e-books en het bekijken van YouTube-video's. Voor het raadplegen van kaartmateriaal is Bing Maps van Microsoft geïnstalleerd.

Om te bewijzen dat de PlayBook geschikt is om te gamen, wordt de tablet geleverd met Need For Speed Undercover. De game ziet er goed uit, wordt met een constante, vloeiende framerate weergegeven en doet niet onder voor de iPad-versie.

BlackBerry Appworld

Ook BlackBerry Appworld is in een tabletjasje gegoten en kan gebruikt worden om de PlayBook te voorzien van nieuwe applicaties. De apps zijn ondergebracht in enkele hoofdcategorieën, die elk weer ingedeeld zijn in subcategorieën. Daarnaast is het natuurlijk mogelijk om een zoekterm op te geven waarop de gehele store doorzocht wordt. Het is jammer genoeg niet mogelijk om alle applicaties uit een hoofdcategorie weer te geven; alleen van de subcategorieën kan een lijst opgevraagd worden.

Hoewel er al een redelijk aantal applicaties in Appworld staat, valt het aanbod toch tegen. De enige populaire applicatie die we al van iOS en Android kennen en die ook in Appworld staat, is die van Facebook. Andere populaire diensten, zoals Twitter, Whatsapp en NS Reisplanner, moeten het nog zonder PlayBook-app doen.

Android Player

RIM ziet zelf ook wel in dat een groot applicatie-aanbod belangrijk is. Daarom wordt gewerkt aan ondersteuning voor Android-applicaties: ontwikkelaars moeten in de toekomst de mogelijkheid krijgen om Android-apps voor de PlayBook te hercompileren.

Voor deze apps is dan wel een aparte 'Android Player' noodzakelijk. Nu is dat toch onvermijdelijk, omdat Android-applicaties voornamelijk in Java worden geschreven en in de virtuele machine Dalvik draaien. Dat zou het in theorie mogelijk moeten maken om de applicaties zonder al te veel snelheidsverlies op de PlayBook te draaien.

Hoe ver deze compatibiliteit zal gaan en welke api's ondersteund worden is nog niet bekend. Het is dus nog niet duidelijk of de Android Player volwaardige 3d-games zal kunnen draaien of dat de compatibiliteit beperkt blijft tot simpele apps. RIM heeft voor de Android Player nog geen releasedatum gegeven. Mocht de compatibiliteit van de Android Player van hoog niveau zijn, dan heeft RIM uiteraard een mooie troef in handen.

BlackBerry Bridge

RIM kreeg bij de introductie van de PlayBook veel kritiek over het softwareonderdeel BlackBerry Bridge. De PlayBook is namelijk niet in staat om zelf contacten en e-mails te beheren, maar moet hiervoor via bluetooth met een BlackBerry-smartphone gesynchroniseerd worden.

Aan de ene kant is deze implementatie van RIM wel te begrijpen. Het BlackBerry-ecosysteem leunt zwaar op integratie met een aparte Enterprise Server of de Internet Service, waarover al het e-mail- en internetverkeer loopt. De telefoons zijn immers primair bedoeld om in een bedrijfsomgeving gebruikt te worden.

In dat licht bezien is de Bridge-oplossing logisch. Vertrouwelijke data zoals e-mails zal nooit permanent op de tablet worden opgeslagen en al het dataverkeer dat via de BlackBerry-telefoon verloopt, is meteen beveiligd. De PlayBook zal dus weinig it-managers angst aanjagen; als de beveiliging van de BlackBerry-bedrijfstelefoons op orde is, kan de PlayBook probleemloos in het ecosysteem opgenomen worden.

In de praktijk werkt Bridge heel simpel. Nadat de software op de smartphone geïnstalleerd is, geeft de PlayBook een qr-code weer. Deze kan gescand worden met de camera op de smartphone waarna de koppeling voltooid is. Verdere synchronisatie verloopt via bluetooth, dus dat moet op beide apparaten wel ingeschakeld zijn om Bridge te gebruiken.

In het applicatiemenu staan de Bridge-apps in een aparte subsectie. De verzameling bestaat uit de apps Messages, Contacts, Calendar, MemoPad, Tasks, een filebrowser en een browserversie die de verbinding van de smartphone gebruikt. De browser is identiek aan de native browser van de PlayBook, maar omdat de verbinding via Bridge loopt zijn de datapakketjes meteen versleuteld.

Het Bridge-systeem vereist dus wel dat de gebruiker al in het bezit is van een BlackBerry, en dat dit toestel in een zakelijk omgeving wordt gebruikt. Dat is natuurlijk lang niet altijd het geval: BlackBerry's worden de laatste tijd steeds populairder onder jongeren en het is al lang geen toestel meer dat alleen in het bedrijfsleven gebruikt wordt.

Voor de gemiddelde consument is BlackBerry Bridge dus vooral een blok aan het been. Als men niet in het bezit is van een BlackBerry-smartphone, dan moet voor e-mail, agenda en contactenbeheer worden uitgeweken naar een webbased oplossing, en dat is niet praktisch.

RIM heeft al aangekondigd dat het standalone applicaties voor e-mail, agenda en contacten in ontwikkeling heeft, zodat ook gebruikers van andere smartphones die functies op de tablet kunnen gebruiken. Deze software werd begin mei al gedemonstreerd op BlackBerry World, maar een releasedatum is nog niet bekend.

We hebben RIM nog gevraagd om bètaversies, maar die waren op het moment van schrijven niet beschikbaar. Zelfs een releaseperiode kon niet gegeven worden, maar het is al wel duidelijk dat de applicaties nog niet verkrijgbaar zijn als de tablet in juni op de Nederlandse markt verschijnt.

Praktijktests

Sinds juni 2009 onderwerpen we alle gereviewde telefoons en tablets aan dezelfde praktijktests, zodat we de snelheid van diverse acties in de dagelijkse praktijk kunnen vergelijken. We zetten wederom de resultaten van tablets en smartphones naast elkaar.

We bekijken het openen van de Tweakers.net-Frontpage in de browser, het starten van het toestel en het maken van een foto. Voor alle scores geldt: lager is beter.

Normaal draaien we ook synthetische benchmarks om de snelheid van de verschillende hardwareonderdelen te testen, maar voor het gloednieuwe Tablet OS zijn die nog niet beschikbaar.

Frontpage laden
Telefoon / Tablet	OS	Score (s)
Apple iPad 2	iOS 4.3	**** 1,54
Acer Iconia Tab A500	Android 3.0.1	**** 1,55
Samsung Galaxy Tab 10.1v	Android 3.0.1	***** 1,70
BlackBerry PlayBook	BlackBerry OS	******** 3,04
Apple iPad	iOS 4.0	********* 3,14

Hoewel iOS, Android en BlackBerry Tablet OS allemaal een Webkit-browser aan boord hebben, verschillen de prestaties onderling nog behoorlijk. De PlayBook weet onze Frontpage net iets sneller te laden dan de eerste iPad, maar loopt flink achter op de iPad 2 en de Honeycomb-tablets.

Foto maken
Telefoon / Tablet	OS	MP	Score (s)
Apple iPad 2	iOS 4.3	0,7	** 1,93
Samsung Galaxy Tab 10.1v	Android 3.0.1	8	****** 4,80
Acer Iconia Tab A500	Android 3.0.1	5	****** 5,08
Asus Eee Pad Transformer	Android 3.0.1	5	******* 5,58
BlackBerry PlayBook	BlackBerry OS	5	******* 5,87

Ook de snelheid van de foto-applicatie maakt weinig indruk, al is het verschil met de andere tablets met een 5-megapixelcamera niet heel groot.

Booten
Telefoon / Tablet	OS	MP	Score (s)
Apple iPad 2	iOS 4.3	0,7	** 22,97
Asus Eee Pad Transformer	Android 3.0.1	5	** 25,80
Samsung Galaxy Tab 10.1v	Android 3.0.1	8	*** 28,04
Acer Iconia Tab A500	Android 3.0.1	5	*** 28,18
BlackBerry PlayBook	BlackBerry OS	5	******* 73,00

Over de opstarttijd kunnen we kort zijn: die is lang. Een uitgeschakelde PlayBook heeft een dikke minuut nodig om compleet opgestart te zijn, en is dus meer dan twee keer zo langzaam als de concurrentie. De hardware zal het probleem niet zijn, dus we denken dat RIM nog flink wat optimalisatiewerk te doen heeft.

Sunspider
Telefoon / Tablet	OS	Score (ms)
Asus Eee Pad Transformer	Android 3.0.1	**** 1876
Acer Iconia Tab A500	Android 3.0.1	**** 1946
Samsung Galaxy Tab 10.1v	Android 3.0.1	**** 2040
Apple iPad 2	iOS 4.3	**** 2085
BlackBerry PlayBook	BlackBerry OS	***** 2222
Apple iPad	iOS 4.0	******* 3267

Hoewel de browser bij het laden van onze frontpage ruim zijn meerdere moet erkennen in zowel de iPad 2 als de Android-tablets, weet hij in de SunSpider-javascriptbenchmark veel dichter in de buurt te komen.

Fotogalerij

Conclusie

De Omap 4430-soc van Texas Instruments is een mooi stukje silicium met een krachtige gpu en een brede ondersteuning voor hd-video. De behuizing is solide, de rubberen afwerking is dik in orde, en het 7"-ips-scherm is een van de betere die we op de redactie hebben mogen aanschouwen.

Er zijn wel verbeterpuntjes: de camera vertoonde in onze testen flink wat ruis, en de accuduur - voor zover we het konden testen - is in vergelijking met andere tablets niet indrukwekkend. Al met al zal de hardware het succes van de PlayBook echter niet in de weg staan.

Daar tegenover staat dat de software nog flink rammelt. Op eerste gezicht is het nieuwe Tablet OS indrukwekkend, we zijn beslist te spreken over de bediening met gestures en het BlackBerry Bridge-systeem lijkt erg geschikt voor het gebruik in zakelijke omgevingen.

Als de tablet gebruikt wordt zonder een BlackBerry-telefoon, beginnen de problemen. De afwezigheid van een ingebouwde e-mailclient en een kalenderapp is eigenlijk onacceptabel, en de weinige nuttige applicaties maken dat de mogelijkheden van de PlayBook gering zijn: verder dan surfen, muziek beluisteren en video's bekijken komen we eigenlijk niet.

RIM zegt zich op de zakelijke gebruiker te richten, maar de zakelijke gebruiker met een iPhone of een Android-toestel schiet niet zoveel op met de PlayBook. Er kan dan ook beter gezegd worden dat het bedrijf zich op BlackBerry-gebruikers richt. Voor hen is de PlayBook een alleraardigst apparaat, zolang de beperkingen op softwarevlak goed in het achterhoofd gehouden worden.

Voor zakelijke gebruikers zonder BlackBerry en voor normale consumenten is de PlayBook voorlopig eigenlijk te beperkt. RIM laat met zijn eerste tablet dan ook vooral zien dat het op de goede weg is; het zal nog wel even duren voor het platform volwassen genoeg is om met de grote jongens mee te doen.

Pluspunten
+ Krachtige hardware
+ Gesture-interface
+ Mooi, helder scherm

Minpunten
- Groot tekort aan apps
- Start traag op
- Zonder BlackBerry-telefoon weinig functioneel

Eindoordeel

Getest

BlackBerry Playbook 16GB Zwart

Bekijk product

Bekijk alle uitvoeringen (4)

Reacties (78)

[Archie_T]

Ik denk dat je niet te eenzijdig moet denken. Ik heb ook een Playbook, maar ook met iPad van het werk gespeeld en de iPhone en inderdaad op dit moment kan je minder met een Playbook als met een iPad/iPhone. Dan bedoel ik basic dingen als Citrix, RDP, DLNA, enz. Dat gaat zondermeer gefixed worden maar voor nu loopt de Playbook daar op achter.

Aan de andere kant moeten mensen er ook aan denken dat de meeste apps ontwikkeld zijn omdat de browser van een iDevice te beperkt was en zo kan je dat opvangen. Ik heb geen calender nodig op mijn playbook (google calender!) ik heb geen mail client nodig (GMail online werkt perfecto). Maar als je het apparaat aan iemand geeft die een iPad gewend is zal je snel horen dat ie te beperkt is.. Jammer, het lijkt een beetje dat elke tablet bouwer moet voldoen aan de standaard van Steve Jobs en daar reviewt men ook op.

Als ik je nou vertel dat je een bloedsnel volledig internet ondersteunend apparaat met HDMI uit, Bluetooth HID (ja, muis en toetsenbord), ingebouwde SMB server en daarbij tethering mogelijkheden met elke telefoon kan krijgen voor de prijs van een iPad dan klinkt het al beter. Maar ja er moet weer vergeleken worden en dat is jammer.

Ik hoop dat er toch in Europa veel mensen naar gaan kijken vanwege de populariteit van de blackberry telefoon op dit moment. Ik zie ook op het werk (waar we blackberry minded zijn) toch veel mensen de voordelen van het apparaat zien juist vanwege de koppeling met de Blackberry. Geen data op het device is natuurlijk wat je qua security wilt hebben. Bovendien kan je de Playbook meteen vervangen als iemand hem weer eens kwijt is en die loopt binnen 5 minuten zonder data verlies met een nieuwe Playbook de deur uit.

Mijn ervaring met Blackberry telefoons (8700,8300,8310,8900,9700,9780) en Blackberry OS'en (4.2, 4.5, 5 en 6) is dat RIM erg veel met upgrades goed maakt, als je ziet wat de telefoons in 3 jaar bereikt hebben denk ik dat hetzelfde met de tablet zal gebeuren.

Kortom, de review is misschien iets kortzichtig maar dat kan je iemand met een iDevice in gedachten niet kwalijk nemen. Het is een device wat gewoon iets anders in elkaar zit en dat moet je ook waarderen.

[Rinzwind]

Google apps werkt ook gewoon op de iPad en je kan een koppeling in homescherm zetten. Bluetooth toetsenbord kan je koppelen aan iPad. Apple heeft van die kleine mooie toetsenbordjes. Via verloopplug (tja...) kun je de iPad aan vga of hdmi hangen. Video's worden dan wanneer je ervoor kiest fullscreen getoond.

[_Thanatos_]

Ik heb geen calender nodig op mijn playbook (google calender!) ik heb geen mail client nodig (GMail online werkt perfecto).

Dan heb je dus tijdens het gebruik van die apps een permanente internetverbinding nodig. Plus dat ik dergelijke webapps echt zie als fallback voor wanneer een degelijke native app niet bestaat of niet gebruikt kan worden.

En sorry, maar geen afspraak kunnen inplannen, of zelfs je agenda niet kunnen *inzien*, omdat er ff geen internet voorhanden is, gaat em echt niet worden. Voor mij niet, en in een zakelijke omgeving al helemaal niet.

[Reactie gewijzigd door _Thanatos_ op 22 juli 2024 20:27]

[Verwijderd]

Nette reactie, daar hebben we wat aan. Eigen ervaring met twee verschillende tablets is meer waard dan 1 review.
Wat mij betreft een mooie aanvulling op de review zelf.

Het valt mij op dat mensen die het apparaat nog nooit gezien hebben de playbook al afkraken zonder ooit echt gewerkt te hebben met apparatuur van RIM.

[Rubén89]

Erg goede Review, misschien iets te streng maar dat kan ook aan mij liggen (heb zelf een Playbook, -ben er erg tevreden mee-, hierbij moet ik wel zeggen dat ik een Blackberry Smartphone heb dus een native kalender mis ik niet.


En met te streng bedoel ik dat er geheel voorbijgegaan wordt aan het feit dat de Playbook uitmuntende Presentatiemogelijkheden heeft en er standaard volledige versies van Word, Excel, Powerpoint en Adobe Readers staan voorgeinstalleerd.
Het is ook niet allemaal kommer en kwel je kunt ook je niet-blackberry smartphone tetheren om internet te gebruiken.

Daarnaast is de Tablet énorm krachtig, je kunt need for speed spelen tegelijkertijd, HD-video afspelen terwijl er een slideshow loopt, zonder enige vertraging.

Ik zou iedereen willen aanraden hem een keertje in de winkel te proberen, uiteraard na zestien juni.

[Reactie gewijzigd door Rubén89 op 22 juli 2024 20:27]

[Relief2009]

En ik wil dan ook hierbij iedereen "aanraden" om ook meteen blackberry te kopen, anders heb je er bar weinig aan.

De prestaties komen ook duidelijk naar voren uit de review, maar bepaalde basis features zijn niet ingebouwd en dan is een score als deze niets meer dan rechtvaardig.

[Frank-L]

Daarnaast is de Tablet énorm krachtig, je kunt need for speed spelen tegelijkertijd, HD-video afspelen terwijl er een slideshow loopt, zonder enige vertraging.

Dat lijkt me inderdaad erg handig!!

[Frank S]

De opmerking in de review dat Bridge alleen werk in een zakelijke omgeving is niet juist. Ook met BIS werkt dit probleemloos. De enkeling die een BB zonder BES of BIS gebruikt heeft inderdaad pech en kan geen gebruik maken van Bridge.

Ik heb gemerkt dat mijn PB (k heb een PB-16, sinds 3 weken in gebruik) dezelfde eigenschap heeft als de BB-smartphones, n.l. dat pas na enkele herstarts en dagen gebruik een optimale accuduur bereikt wordt. Zat ik eerst aan het einde van een dag op 15-20% resterende capaciteit, nu moet ik al moeite doen om 'm in 1 dag onder de 60% restcapaciteit te krijgen. Wellicht toch handig om met dezelfde PB na enkele weken de test nog te herhalen.

Het aantal apps is inderdaad beperkt, al is er sinds gisteravond wel een eerste Twitter-app verkrijgbaar in AppWorld (Blaq), die erg goed werkt. Voor de in-app preview van webpages, foto's en video's is indrukwekkend.

[EYE_EYE]

Wat ik (ook) een beetje mis in de review is hoe goed de Browser met ingebouwde adobe flash op de PlayBook werkt, waardoor het huidige tekort aan applicaties enig zins goed gemaakt wordt.

Een dedicated IMDB app bijvoorbeeld voegt dan niet meer zoveel toe.

De meeste webmail/calendar (Google/Live/Yahoo) is prima te gebruiken via de browser.

Ik persoonlijk vindt Applicaties (zeker zoals de implementatie daarvan op de iPad) een verarming van het internet. Apple heeft hiermee het distributie kanaal + hoe het internet wordt ervaren gewoon in handen gekregen en we geven die vrijheid graag op voor een mooie gebruikers ervaring.

Bij bedrijven klagen we allemaal steen en been over die legacy Windows32 applicaties, maar als het ineens op een mooi device op dezelfde manier wordt gedaan gaat iedereen er weer voor alsof het 1995 is en windows95 net uit is.

Uiteraard is de beleving van de applicatie en vaak gebruikers'gemak'* onovertroffen bij veel iOS applicatie en daarvoor absoluut hulde en ook voor de iPad en iPhone als device, ze leiden absoluut de huidige innovatie voor de mobile market.

*gebruikersgemak, omdat je in heel veel gevallen helemaal niet sneller kan werken op een iPad, eerder veel trager, maar de beleving daarin tegen is dan wel weer top.

Zelf hoop ik dat HTML5 een van de belangrijkere/ste platformen wordt en de diensten en distributie kanelen weer vrijkomen. Voorbeeld de i.playboy.com site -> mag niet op e iPad als app, maar werkt prachtig op zowel de PlayBook als iPad.

[Termi]

Wat zijn die drie pinnen aan de onderkant naast de USB en HDMI uitgang?

[Plisson]

Daarmee kan je de PlayBook opladen met een Charging Pod

http://store.shopblackber...arging-Pod/ACC-39340-303/

[Ragnar9999]

Ok, een tablet voor de zakelijke markt, en hem dan playbook noemen

[Blonde Tux]

Playbook is een veel gebruikte term in de VS, wat draaiboek betekend. Geeft toch wat meer invulling dan je in je kortzichtige opmerking impliceert.

[AndrewF]

Wel, een draaiboek mag dan toch tenminste een kalender bieden.

[Blonde Tux]

En een van een "pad" mag je toch tenminste koffie verwachten?! Dus wat wil je nu met deze opmerking bereiken?

[HgnX]

dat de tablet voor de zakelijke markt óf een blackberry vereist of gewoon niet de gewenste features bied. Jammer !

[Verwijderd]

tja, dat is slechts 1 mening. de toekomst zal uitwijzen of er meer mensen zó over denken.

[Kapotlood]

Als je zo de reviews op 't internet een beetje leest, lijkt 't alsof de meeste mensen die dit apparaatje in handen heeft gehad er inderdaad zo over denkt. De kwaliteit van de hardware lijkt altijd prima in orde, maar qua gebruik en software kan het RIM niet roepen dat het voor de zakelijke gebruiker is. Alle belangrijke apps ontbreken daar op dit moment nog voor:
- goede mail app
- kalender app
- todo-list
- contacts app

Eigenlijk bijna alles wat je gebruikt als zakelijke of particuliere consument zit er nog niet in. Ik weet overigens niet hoe het zit met de synchronisatie tussen de Playbook en een PC, maar misschien dat daar wel een programma voor is.

[Kura]

"Kortzichtig", niet overdrijven. Feit is dat dit product in EU uitkomt waar veel mensen de term gewoon niet kennen. Playbook klinkt voor het gros als een stuk speelgoed. Gezien de featureset op dit moment kan je het ook niet echt een tablet voor de zakelijke markt noemen.

[mkools24]

Jij hebt kennelijk niets begrepen van de zakelijke markt. In de zakelijke markt gaat het meer dan om alleen de featureset. Ik weet nog dat Blackberry telefoons net uitkwamen, je kon er alleen mee emailen en bellen en toch zag je iederee in de zakelijke markt ermee rond lopen ook al waren er toestellen die al veel verder waren.

Een Blackberry is zakelijk gezien nou eenmaal een beter visitekaartje naar buiten toe dan een iPhone of een iPad wat toch meer als consumentenelektronica wordt gezien. RIM speelt hier handig op in en dat doen ze prima.

[Silvin]

Laten we het gezellig houden. Ragnar heeft namelijk een goed punt. Ongeacht wat Playbook in de VS voor betekenis heeft, hier betekent het zoveel als 'speelboek'. En dat is inderdaad een aparte naam voor een op zakelijk gebruik gerichte tablet.

En het apparaat wordt toch onder diezelfde naam in EU uitgebracht.

[mkools24]

What's in the name, het gaat om de features. Boeit mij die naam nou sorry hoor.

Dit apparaat zal wel zo zijn tekortkomingen hebben maar het is allemaal nog spiksplinternieuw dus geef het even wat tijd. Je kunt in ieder geval niet ontkennen dat het apparaat strak, zakelijk en vooral exclusief oogt en dat zijn termen die goed klinken in de oren van menig directielid.

Wat een iPad? Koop die prularia maar voor thuis, hier op de zaak alleen maar Blackberry.

Als je met dit ding aan komt zetten bij je klanten trek je toch bekijks, kom je met een iPad dan zeggen ze ach daar heb je weer zo'n Apple fanboy hoor.

Ik vind toch dat ze een mooi product op de markt hebben gebracht. Het is zeker nog niet af maar mijn eerste indruk en dan vooral kijkend naar het filmpje is erg goed. En ja je hebt een Blackberry nodig maar een telefoon is toch iets wat je altijd bij je hebt. Scheelt ook weer een extra simkaart.

[fraQ]

Ik kan me niet onttrekken aan de indruk dat jouw reactie die van een blackberry fanboy is.

De naam is ongunstig gekozen. Het woord 'Play' in de naam suggereert niet dat het een zakelijk apparaat is. Sowieso, Blackberries zijn al lang niet meer alleen voor de zakelijke gebruiker bedoeld. Bij wie zijn BB's in Nederland het populairst? Bij de 'Hi' jeugd, juist. En dat is niet iets waar Nederland toevallig uniek in is. Sterker nog, RIM market het Blackberry merk ook heel bewust op de jeugd. Kijk maar eens naar de reclame's voor de Torch.

Wat een iPad? Koop die prularia maar voor thuis, hier op de zaak alleen maar Blackberry.

Een bedrijf kiest uiteindelijk het tablet met de meest bewezen reputatie, in het kader van continuïteit. De iPad heeft in dat kader al een behoorlijk gevestigde naam. De Playbook nog niet. Als de Playbook straks blijkt te floppen heeft jouw bedrijf een hoop geld geïnvesteerd in een gefaald product, Weg continuïteit.

En ja je hebt een Blackberry nodig maar een telefoon is toch iets wat je altijd bij je hebt.

Is dit wel iets dat RIM wil? De Playbook alleen interessant maken voor consumenten of bedrijven die al van een Blackberry voorzien zijn? Want bedrijven gaan niet ineens om de Playbook te kunnen gebruiken al hun telefoons vervangen door Blackberries. Lijkt me nu net verstandig om een beginnend product interessant te maken voor een zo groot mogelijke doelgroep, anders komen al die apps waar het platform zo om staat te springen ook nooit.

[mkools24]

Ik denk niet dat de continuiteit van je bedrijf afhangt of je tablet wel of niet faalt. Bij de meeste bedrijven waar ik kom worden tablets vooral gebruikt als visitekaartje naar buiten toe maar ze kunnen ook prima zonder, het zijn niet bepaald bedrijfskritische apparaten. En het is nou eenmaal zo, als iemand bij ons met een iPhone of iPad aan komt zetten hoor je uit alle hoeken de term Apple fanboy klinken.

En zoals ik al zei, What's in the name? Als je Windows vertaalt lees je ook Ramen. Ramen Server 2003. Is dat dan een naam? Of Exchange 2010, Uitwissel Server 2010. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Het succes van een product valt of staat echt niet met de naam ervan.

Zou Apple gewoon de eerste bruikbare tablet hebben gemaakt?
Ik denk van wel...

Ik denk van niet, als Acer dezelfde tablet op de markt had gebracht was er nooit zo'n media aandacht geweest en was het waarschijnlijk een flop geworden. Als Apple een witte iPhone maakt wordt dat zelfs al als revolutionair gezien.

En btw ik ben geen Blackberry fanboy, ik heb zelf een Desire HD

[PPie]

Ik denk van niet, als Acer dezelfde tablet op de markt had gebracht was er nooit zo'n media aandacht geweest en was het waarschijnlijk een flop geworden.

Dat had Acer nooit gekund. Acer is naar mijn mening niet een bedrijf wat de keuzes kan en durft te maken zoals Apple dat wel doet.
Acer is een hardwaremaker, ze gebruiken OS'en van anderen en hebben geen geintegreerde platform-view zoals Apple dat heeft, of RIM.
Zo iemand kan niet 'dezelfde tablet op de markt' zetten.

Acer had al tablets met de Windows XP tablet editie, nu leveren ze een variant met Windows 7.
Echter, een desktop OS op een tablet werkt niet, misschien het OS zelf wel, maar omdat de applicaties niet zijn aangepast werkt het niet lekker. (Een tablet versie van WP7 heeft volgens mij wel een kans, net als Android Honeycomb. Windows 8 gaat weer falen). De consument heeft dat door en heeft de 'Windows tablets' links laten liggen.

Apple was de eerste die een bruikbaar tablet met een dedicated tablets OS heeft uitgebracht, met een App Store voor het verkrijgen van applicaties voor dat tablet.

[Verwijderd]

@@En zoals ik al zei, What's in the name? Als je Windows vertaalt lees je ook Ramen. Ramen Server 2003. Is dat dan een naam? Of Exchange 2010, Uitwissel Server 2010. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Het succes van een product valt of staat echt niet met de naam ervan.@@

Dit is een dom voorbeeld? Windows is een merknaam, Windows heeft daarom ook niks met ramen te maken? Playbook daarin tegen is geen merk naam van een bedrijf? Zelfs ik vind Playbook een rare naam voor een zakelijk op de markt gebracht apparaat Maar dan nog , het maakt niet uit hoe iets heet als het maar een naam heeft. De Playbook is daarom gewoon 'een BlackBerry.

[PPie]

Als je met dit ding aan komt zetten bij je klanten trek je toch bekijks

Waarschijnlijk is dat echter omdat je de enige bent die zo'n ding heeft, terwijl iedere ander tablet gebruiker een iPad heeft, niet omdat de RIM tablet zo goed is...

Het is apart dat mensen die een iPad kopen een fanboy worden genoemd, terwijl het natuurlijk ook zou kunnen zijn dat het gewoon een goed produkt is.

Zoals veel mensen roepen, tablets bestonden al langer, waarom is dan de verkoop pas op gang gekomen sinds de intro van de iPad?
Zou Apple gewoon de eerste bruikbare tablet hebben gemaakt?
Ik denk van wel...

[Verwijderd]

"terwijl iedere ander tablet gebruiker een iPad heeft"

zucht, is het niet Microsoft vs Apple dan is het wel RIM vs Apple?
en niet iedere andere tabletgebruiker heeft een ipad(2), mijn vorige werkgever werkte bijvoorbeeld al jaren met Toshiba en HP tablets voordat apple er zelfs maar mee begon te ontwikkelen... (onbetaalbaar duur maar ze waren er wel al een tijdje)

ikzelf hoef trouwens geen van tweeën, het beleid van de ene staat me niet aan en het gebrek aan functionaliteit van de andere staat me niet aan

[blouweKip]

Als je met dit ding aan komt zetten bij je klanten trek je toch bekijks, kom je met een iPad dan zeggen ze ach daar heb je weer zo'n Apple fanboy hoor.

Tot je bij professionals over de vloer komt, die kijken verder dan het merkje

Het voelt een beetje als "too little too late", ik zie nog wel eens blackberry's in een zakelijke omgeving maar ook die markt heeft meer concurrentie voor RIM tegenwoordig.

[Jeroenneman]

Nounou, iemand gelijk kortzichtig noemen omdat hij niet wist dat playbook draaiboek betekent?

En dat het in de VS veel wordt gebruikt, neemt niet weg dat het toch een beetje raar klinkt (vind ik).

[__1337__]

Opzich heb je daar gelijk in, maar deze discussie over 'PlayBook' en de betekenis daarvan wordt zo'n beetje ieder topic weer uitgebreid besproken en kan me de reactie van Blonde Tux dan ook wel voorstellen.

Ik verwacht mijn PlayBook eigenlijk vandaag, maar hoor net dat deze vrijdag komt. TNT is weer lekker lui geweest vandaag .

[Tijn89]

Ik neem aan dat je een bb hebT?
On-topic:
Die gestures zien er wel leuk uit, maar zijn eigenlijk verre van logisch. Ben benieuwd hoeveel mensen het apparaat gaan snappen zonder een goede uitleg vooraf. Had gehoopt dat RIM me wat meer zou komen...

[Reactie gewijzigd door Tijn89 op 22 juli 2024 20:27]

[Fermion]

De naam is zeer suggestief te noemen. als het voor de zakelijke markt bedoeld is, dat is de naam niet lekker gekozen.

[arjankoole]

De naam is zeer suggestief te noemen. als het voor de zakelijke markt bedoeld is, dat is de naam niet lekker gekozen.

Als je goed bent in engels is het woord prima gekozen. De term 'draaiboek' wordt binnen bedrijven veel gebruikt. En bij Amerikanen is het woord ook bij het American Football erg bekend als dusdanig. Het heeft niets met 'spelen' te maken.

[Blonde Tux]

Goede review en eindelijk ook duidelijk hoe het is om de Playbook te gebruiken zonder BB telefoon.

Zelf overweeg ik hem te gaan halen, zelfs al heb ik geen BB. Zelf ben ik toch al "in de cloud' als het aankomt op mail en calender, dus in praktijk zal je hiervan weinig last ondervinden.

Een kleine vraag aan de reviewers: De browser is dat een tabbed browser of moet de gebruiker het daar ook zonder mee stellen?

[Rubén89]

De browser heeft tabbladen als je in de browser van de bovenstrand naar beneden veegt, gaat de browser ietrs naar beneden krijg je in een rij een overzicht van je tabbladen te zien. waar je doorheen kunt swypen (Van links naar rechts,of andersom).

[Reactie gewijzigd door Rubén89 op 22 juli 2024 20:27]

[vectormatic]

Als je met "in de cloud" op google doelt, dan kan je geen betere keus maken dan een android device, perfecte mail/calendar/docs integratie.

Ik zie echt de meerwaarde van de playbook niet boven android tabs, de hardware mag dan beter/sneller zijn, maar als er geen leuke software voor is begin je er weinig mee.

[vgroenewold]

Maar daarnaast werkt de UI nog niet super en zijn er nauwelijks apps, wat zou je dan met zo'n tablet willen?

[Rubén89]

Hoe kom je erbij dat de UI niet super werkt, de redacteur was juist erg te spreken over de UI.

[Blonde Tux]

Ik ben gewoon benieuwd naar implementatie van Android apps op een ander platform en zakelijk bezit ik wel gewoon een BB. Dus dan kan ik hem gecombineerd gewoon gebruiken.

[kromme]

Mooie review,

Onlangs overgestapt op het werk naar blackberry en zeer tevreden over.
Het ontbreken van de email en kalender functie hoeft geen bezwaar te zijn. Geen data op de tablet kan met vertrouwelijke gegevens zeer wenselijk zijn. Ik denk wel dat ze de mogelijkheid moeten bouwen voor de consumenten markt te willen aanspreken.
Ik denk dat ik een demo ga aanvragen om zelf eens te testen.

[vgroenewold]

Als dat je argument is zou je ook geen mail of kalender op je telefoon willen. Het is gewoon onzin dat het niet op de Playbook zit, die zouden ze net zo goed kunnen beveiligen als de telefoon.

[Ras]

Deze tablet laag waarderen omdat je een BB nodig hebt, is hetzelfde als een iPod-dock een laag cijfer geven omdat je Zune er niet op aan te sluiten is. Ik vind dat de noodzaak van een BB bezitten geen afbreuk hoeft te doen op de waardering van de tablet.

(Dit was een reactie bedoeld op Relief2009 hier net wat verder boven)

[Reactie gewijzigd door Ras op 22 juli 2024 20:27]

[CLB]

Erg interessante review om te lezen, hoe meer tablets hoe beter imho.
Fabrikanten leren van elkaar, willen niet onder doen voor de ander qua software, hardware en mogelijkheden en zodoende vind ik het alleen maar goed van RIM..

Dat terzijde, is een tablet als deze niks voor mij door al de beperkingen.
Natuurlijk moet het vanaf scratch worden opgebouwd en zijn er nog geen duizenden goede applicaties zoals op iOS of in de Androidmarket. Maar het moeten syncen met een BlackBerry telefoon en dergelijke, kom op, dan richt je je aleen maar op de huidige BB-gebruikers wat erg zonde is..

Voordelen van deze tablet zijn het kleine 7" IPS-scherm met redelijke hoge resolutie en de mogelijkheden om full HD films vlekkeloos af te spelen.. Zulke hardware mag wat mij betreft ook wel in de nieuwe iPad 3 komen of in de nieuwe Androidtablets die eraan komen..

Een BlackBerry Playbook zal het voor mij niet worden, maar er zitten een paar mooie features in die hopelijk worden overgenomen door fabrikanten van andere (soorten) tablets.

[IceBlackz]

Persoonlijk zou ik hem ook niet hoeven. Ten eerste omdat ik geen BB heb en ten tweede omdat ik sowieso geen tablet hoef ;-)

Toch zie ik hier wel een mooi tablet voor in een bedrijf hoor. Zeker als dat bedrijf al met BB en hun software werkt, kan dit een mooie aanvulling zijn. Denk vooral aan het afspelen van filmpjes in HD op een beamer o.i.d. Hij is 'sneller' (en zuiniger) dan een laptop en is makkelijker mee te nemen. Mits hij al aanstaat natuurlijk, anders is een laptop miss sneller x)

Een ander voordeel van de goede kwaliteit van het beeld is bijvoorbeeld voor het showen van een productontwerp aan een grotere groep met ieder zijn eigen playbook.

Daarnaast is hij robuust gebouwd, wat uiteindelijk in de kosten kan schelen.

De playbook is dan ook echt wat meer op de zakelijke markt gericht, is mijn veronderstelling.


offtopic: oei, ik denk dat dit alles ook wel in de review te vinden is XD

[Wolfos]

Precies. Als de markt maar genoeg spelers bevat dan moeten ze echt hun best doen om nog meerwaarde te bieden. Als er maar een fabrikant was, dan konden ze alles flikken.

[_Thanatos_]

Maar er zit dus voor die zakelijke gebruikers ook gen Office-achtige suite in? Ik verwacht bij de term "zakelijk" dat je toch op z'n aller-aller-minst wel een briefje kan typen...

[Rubén89]

De Playbook heeft standaard voorgeinstalleerd:
Word
Excel
Powerpoint
Adobe Reader

Als het goed komt dit ook -zij het heel beknopt- uit de review naar voren.

[Reactie gewijzigd door Rubén89 op 22 juli 2024 20:27]

[Verwijderd]

Je wilt eigenlijk liever een laptop hebben zeg maar.

[_Thanatos_]

Nee, maar BlackBerry pretendeert zakelijk te zijn, en vervolgens kun je er geen zakelijke dingen mee doen. Dat is raar. Dat vind ik niet raar, dat IS raar. Ik *persoonlijk* heb liever een laptop ja, maar dat zegt niets over mijn reactie.

maargoen Ruben hierboven heeft al verduidelijkt dat er wat MS- en Adobe-software op staat.