Tweakers.net Best Buy Guide: editie maart 2010

Inleiding

In deze tweede BBG van het jaar kunnen gamers die van plan zijn een nieuw systeem aan te schaffen hun hart ophalen. We bieden maar liefst vier gamesystemen, waarbij drie machines high-end varianten zijn.

Daarnaast is het werkstation terug van weggeweest en wel in de vorm van een audiobewerkingsbak. Voor deze Digital Audio Workstation geven we een aantal opties wat betreft het belangrijkste onderdeel: de geluidskaart.

Ook een multimediasysteem is van de partij. Dit keer betreft het geen htpc of ander specifiek type, maar een allround systeem voor allerhande multimediataken.

Daarnaast publiceren we traditiegetrouw een budget-systeem voor de mensen die voor weinig geld een puik systeem willen bouwen, en een basissysteem voor de gebruikers met iets hogere eisen en een wat groter budget.

Een aantal weken plaatsten we de .plan 'Verbeter de Best Buy Guides, begin op GoT'. Met jullie hulp kan het hardwerkende BBG-team de guides namelijk nog beter maken. Bij deze dan ook nogmaals de oproep mee te helpen bij het samenstellen van de verschillende systemen in Complete Systemen & Laptops-forum op GoT. Daar plaatsen de BBG-ers hun voorstel een aantal weken voor publicatie, waarna de forum-bezoekers wijzigingen kunnen voorstellen. Bij het schrijven en samenstellen gaan de BBG-ers zodoende uit van hun eigen bevindingen, de reviews van collega-hardwaresites en de ervaringen van mede-tweakers op het forum en in de Productsurvey.

Vanuit de verschillende BBG-onderdelen wordt gelinkt naar de topics in CSL waar over de aanschaf van de in Best Buy Guide besproken systemen gediscussieerd kan worden.

Systeem	Budget
Budget- en basissysteem	€ 400,-/ € 500,-
Game-systeem	€ 1200,-
High-end gamesystemen	€ 1750,-
Multimediasysteem	€ 900,-
Special: Digital Audio Workstation	€ 2000,-

De prijzen naast de onderdelen worden realtime uit de Pricewatch opgevraagd en zijn daardoor aan verandering onderhevig. De prijzen weergegeven in de tabel onderaan de pagina's worden vastgesteld op het moment van publicatie. Indien een onderdeel meer dan één keer in een configuratie voorkomt, bijvoorbeeld twee dezelfde cpu's in een dualprocessor-systeem, is bij de opgegeven prijs rekening gehouden met vermenigvuldiging van de stuksprijs. Alle prijzen zijn inclusief btw.

Budget- en Basissysteem

Zoals bij elke BBG trappen we af met het budgetsysteem. De limiet die we voor onszelf gesteld hebben is 400 euro. Voor dit bedrag krijg je uiteraard geen rekenmonster, maar we hebben toch een degelijk systeem voor internetten, communiceren, studeren en het doen van de administratie weten samen te stellen. Het budgetsysteem is voor gezinnen, studenten en anderen die niet veel geld willen neertellen voor een machine die eenvoudige computertaken adequaat afhandelt.

Net als in de januari-editie is het kloppend hart van het budgetsysteem een AMD Athlon II X2 240. Deze dualcore socket AM3-processor is op 2,8 GHz geklokt, heeft 2MB cache en verstookt maximaal 65W.

link Alle AMD Athlon's op een rijtje @ AMD

De keuze voor het moederbord is dit keer op een ASRock gevallen. De A780GM-LE/128M is opgebouwd rondom een AMD 780G-chipset in combinatie met een SB710-southbridge en biedt voor een niet al te hoge prijs een redelijk compleet pakket aan mogelijkheden. Zo zien we onder andere één pci-e x16-slot, twee 'oude' pci-sleuven, zes sata-aansluitingen, tien usb 2.0-poorten, 5.1 kanaals geluid, gigabit lan en een geïntegreerde ATi Radeon HD 3200 videokaart met d-sub- en dvi-d-aansluitingen en ondersteuning voor hdcp.

link Productspecificaties @ ASRock

Het gekozen moederbord heeft slechts twee geheugensloten aan boord. Vandaar dat we er voor kiezen om er maar meteen 4GB geheugen in te plaatsen. Twee gigabyte is in de meeste gevallen wel voldoende, maar vier werkt net even prettiger.

De Samsung heeft met zijn EcoGreen-lijn harde schijven op de markt gezet die erg zuinig zijn. Dit komt onder andere omdat ze maar 5400 rondjes per minuut maken, terwijl de meeste tegenwoordig 7200 of sneller doen. We hebben gekozen voor een model met 500GB aan opslagruimte en dat is in de meeste gevallen ruim voldoende.

link Samsung Spinpoint F, RAID, EcoGreen vergeleken @ Tom's Hardware

Over de Sony Optiarc AD-7240S valt eigenlijk niet zoveel te vertellen. Het is een dertien-in-een-dozijn dvd-brander met een sata-150 aansluiting. Sony biedt een prima optische drive voor een schappelijke prijs.

link Review @ CD Freaks

De prijzen voor lcd-schermen blijven dalen en een 19"-model past daarom prima in ons budget. De Acer V193W is een monitor met breedbeeldscherm en prima beeldkwaliteit. Bovendien ziet hij er ook nog eens best aardig uit, hoewel over smaak natuurlijk valt te twisten. De resolutie is 1440x900 en het beeld wordt elke 5ms ververst, iets wat voor onder andere spelletjes belangrijk is.

De AOpen ES45F is een basis tower-model met een strakke vormgeving. Alle aansluitingen en knoppen zijn bovenin op de voorkant te vinden. De kast wordt met een 350W-voeding geleverd, wat ruim voldoende is voor onze gekozen configuratie.

link Productspecificaties @ AOpen

Logitech Deluxe 250 Keyboard (Qwerty, PS/2)

Logitech is bekend van zijn randapparatuur. Het bedrijf maakt kwaliteitsproducten voor elke portemonnee. Ons budget is beperkt, dus we gaan voor een instapmodel. De Deluxe 250 is een bedraad toetsenbord met een PS/2 aansluiting zonder verdere toeters of bellen.

link Productspecificaties @ Logitech

Hetzelfde verhaal gaat op voor de muis: ook dit model van Logitech is degelijk maar verder niets bijzonders. De muis beschikt over een usb-aansluiting.

link Productspecificaties @ Logitech

Ons beperkte budget laat weinig ruimte voor luidsprekers van hoge kwaliteit. Toch zullen de LS11-speakers van Logitech niet teleurstellen, mits de verwachtingen natuurlijk niet te hoog liggen. Handig is ook de extra ingang aan de voorkant, om bijvoorbeeld mp3-spelers aan te sluiten.

link Productspecificaties @ Logitech

Product		Prijs	Act.Prijs
Processor	AMD Athlon II X2 240	€ 47,59	Onbekend
Moederbord	Asrock A780GM-LE/128M	€ 47,85	Onbekend
Geheugen	Kingston ValueRAM KVR800D2N5K2/4G	€ 77,33	Onbekend
Harde schijf	Samsung EcoGreen F2 HD502HI, 500GB	€ 40,07	Onbekend
Optische drive	Sony Optiarc AD-7240S	€ 18,33	Onbekend
Monitor	Acer V193WDb	€ 105,85	Onbekend
Behuizing	AOpen ES45F	€ 37,43	Onbekend
Toetsenbord	Logitech Deluxe 250 Keyboard (Qwerty, PS/2)	€ 7,76	Onbekend
Muis	Logitech B110 Optical USB Mouse	€ 5,88	Onbekend
Speakers	Logitech LS11	€ 13,-	Onbekend
	Totaalprijs bij opstellen BBG	€ 401,09	€ 0,-

De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kunnen opgezocht worden door hier het systeem te bekijken.

Upgrade naar basissysteem

Met 100 euro extra kunnen we het budgetsysteem iets optuigen. In dit geval hebben we voor een krachtiger triplecore-processor gekozen. Daarnaast nemen we een andere kast met een aparte voeding en ook gaan we voor een losse videokaart.

Upgradeonderdelen

De AMD Athlon II X3 425 is weliswaar met 2,7 GHz net iets lager geklokt dan de X2 240, maar hij beschikt wel over drie afzonderlijke cores, in plaats van twee. Ook de L2-cache is iets minder groot, maar daar staat dan weer een grotere L1-cache tegenover. Om een lang verhaal kort te maken: de X3 425 heeft meer power aan boord.

link Alle AMD Athlon's op een rijtje @ AMD

De op het moederbord geïntegreerde ATi HD3200-videokaart voldoet prima voor alledaags gebruik. Wil je echter ook een van de nieuwere spellen spelen, dan loop je al snel tegen de beperkte kracht van die videochip aan. De Sapphire HD 5670 levert een uitstekende prijs/prestatie-verhouding en beschikt naast de vga- en dvi-i-aansluiting ook over hdmi, dus aansluiten op een tv is ook mogelijk.

link Review @ LegitReviews

De Cooler Master Elite 310 is een mooie en degelijke mini-tower die verkrijgbaar is in de kleuren oranje, blauw en zilver. Hij wordt geleverd met een stille 120mm-fan aan de achterkant en heeft mogelijkheden voor extra fans in de voorkant en het zijpaneel.

link Productspecificaties @ Cooler Master
link Review @ Bjorn3d

De L7-modellen zijn relatief nieuw in de Pure Power-lijn van be quiet! Ze zijn voorzien van een 80+ brons-certificaat en hebben een stille 120mm-fan. Bovendien dragen ze een vriendelijk prijskaartje.

link Productspecificaties @ be quiet!

Product		Prijs	Act.Prijs
Processor	AMD Athlon II X3 425	€ 62,32	Onbekend
Moederbord	Asrock A780GM-LE/128M	€ 47,85	Onbekend
Geheugen	Kingston ValueRAM KVR800D2N5K2/4G	€ 77,33	Onbekend
Harde schijf	Samsung EcoGreen F2 HD502HI, 500GB	€ 40,07	Onbekend
Optische drive	Sony Optiarc AD-7240S	€ 18,33	Onbekend
Videokaart	Sapphire HD 5670 512MB GDDR5 PCI-E	€ 69,-	Onbekend
Monitor	Acer V193WDb	€ 105,85	Onbekend
Behuizing	Cooler Master Elite 310	€ 27,87	Onbekend
Voeding	be quiet! Pure Power L7 300W	€ 29,95	Onbekend
Toetsenbord	Logitech Deluxe 250 Keyboard (Qwerty, PS/2)	€ 7,76	Onbekend
Muis	Logitech B110 Optical USB Mouse	€ 5,88	Onbekend
Speakers	Logitech LS11	€ 13,-	Onbekend
	Totaalprijs bij opstellen BBG	€ 505,21	€ 0,-

De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kunnen opgezocht worden door hier het systeem te bekijken.

Gamesysteem

De hardwaremarkt is de afgelopen twee maanden niet overspoeld met nieuwe producten die relevant zijn voor deze BBG. De meest opvallende releases waren Intels Clarkdale en AMD's Radeon HD 5830, maar beiden konden de harten van de gamer niet sneller doen laten kloppen. Dat alles wil echter nog niet zeggen dat er ten opzichte van de in januari gepubliceerde gamesystemen geen wijzigingen doorgevoerd hoefden te worden.

Helaas waren er wederom fluctuaties in prijs, waardoor we ons gedwongen zagen enkele componenten te vervangen. Het 'standaard' gamesysteem heeft hier het minst onder te lijden. Hier zien we slechts enkele kleine wijzigingen, maar het systeem als geheel is vrijwel gelijk gebleven. Het high-end systeem was ook deze keer onderwerp van felle discussie op het forum. Net als vorige maand hebben we er daarom voor gekozen om ons niet te beperken tot een enkel advies, maar om meerdere opties die een hoger budget mogelijk maakt te verkennen.

Gamesysteem

AMD levert al weer enkele maanden de processor van het gamesysteem en ook deze maand zien we geen enkele reden om hiervan af te zien. De Phenom II X4 955 doet in games absoluut niet onder voor Intels veel duurdere Core i7-processors. Bovendien zorgt de lagere prijs van AMD's chipsets ervoor dat de uiteindelijke kosten voor het platform nog lager uitvallen.

Ook hier zien we weer een terugkerend onderdeel in de BBG. Een Corsair H50 of Prolimatech Megahalems zorgt er misschien voor dat de processortemperatuur nog enkele graden lager ligt, maar geen van die koelers doet dat tegen een vergelijkbare prijs als die van de Mugen 2.

Ook het moederbord is deze maand ongewijzigd gebleven. De uitstekende AMD770-chipset levert een zeer prettige verhouding tussen prijs en prestatie. Dit gaat ten koste van de mogelijkheid tot het draaien van twee of meer grafische kaarten in Crossfire X of SLI, maar wij geloven nog steeds dat gamers daar op dit prijspunt niet op zitten te wachten. Verder is het moederbord uitgerust met usb 3.0 en sata 600-aansluitingen, waardoor je verzekerd bent van de hoge doorvoersnelheden die opslag in de nabije toekomst kan leveren.

Ook hier zien we geen verrassingen. PC3-10600 met een cas latency van 9 mag dan niet heel erg spannend klinken, het is ruim voldoende om geen struikelblok te vormen voor de snelheid van ons systeem en het laat zelfs ruimte voor het overklokken van de processor. Intern geheugen is alweer enige tijd licht aan het stijgen in prijs. Wij adviseren in principe de goedkoopste kit te kopen bij de winkel van je keuze. Er zit te weinig verschil tussen de verschillende merken om hier een halszaak van te maken.

We kiezen wederom voor de Radeon HD5850 in het gamesysteem. Het is en blijft de absolute winnaar op het snijvlak tussen prijs en prestaties van dit moment. Slechte verkrijgbaarheid blijft dit product helaas parten spelen. Deze maand kiezen we voor de standaarduitvoering van Sapphire, maar we adviseren je om een willekeurige variant van deze kaart aan te schaffen als hij voor de juiste prijs en levertijd op je pad komt. De keuze is helaas niet enorm.

Deze maand is de nieuwe CM690 II de behuizing voor alle gamesystemen. De 'oude' CM690 was altijd al erg geliefd onder de tweakers en met deze vernieuwde versie heeft Cooler Master een flink aantal verbeteringen aan het ontwerp doorgevoerd. De prijs is sinds de introductie in januari lichtjes gedaald en dat gaf bij ons de doorslag. We zijn nu eenmaal gek op producten die lekker betaalbaar zijn.

Be quiet! is terug in ons lijstje van favoriete voedingsleveranciers. De L7-serie komt zeer goed uit de verschillende tests. Wij zijn vooral gecharmeerd van de geluidsproductie van deze voeding, of beter gezegd het gebrek daaraan. Deze voeding is niet modulair, maar omdat we een gesloten behuizing gebruiken zien we dat niet echt als een nadeel. Mocht je desondanks een modulair model willen hebben, dan verwijzen we je naar de iets duurdere CoolerMaster Real Power M520 uit de BBG van januari.

Wat valt er nog te zeggen over een optisch station? Volgens sommigen is het gebruik ervan in een gamesysteem een noodzakelijk kwaad. Wij zien in ieder geval de noodzaak van een dvd-brander wel in en kiezen met de AD-7240S voor een sata-drive die snel, stil en goedkoop is.

De Spinpoint F3 1TB is stil, snel en goedkoop: precies wat we zoeken in een harde schijf. We hopen over een jaar de BBG's te kunnen vullen met systemen die op enkel een ssd draaien; tot die tijd is een hdd als deze een prima primair opslagmedium voor je systeem.

De Syncmaster 2443BW uit de vorige BBG is geslachtofferd. Deze monitor is sinds de laatste BBG 10 procent in prijs gestegen en dat werd ons teveel. Ondanks de grote hoeveelheid 1080p-schermen die momenteel voor zeer schappelijke prijzen te koop zijn, kiezen we bewust voor een scherm met een wuxga-resolutie, oftewel 1920x1200. De Syncmaster 2433BW levert ons dezelfde kwaliteit als de monitor van de vorige BBG, maar deze heeft een iets opvallender ontwerp en mist de optie om hem in hoogte te verstellen. Gelukkig hoeven we er dan ook iets minder voor te betalen.

Logitech heeft in januari zijn nieuwe toetsenbord ook eindelijk beschikbaar gesteld aan ons Europeanen. De ramplank was al enige tijd verkrijgbaar in de VS en werd daar goed ontvangen. De G110 is zo ongeveer de opvolger van de populaire G11 en beschikt over programmeerbare toetsen en van kleur veranderbare verlichte toetsen. Het lcd-scherm van de G15 en G19 is weggelaten bij dit model en daar kunnen wij prima mee leven.

Gamersmuizen zijn ruim verkrijgbaar tegenwoordig. De MX518 is een oudgediende en stamt nog uit de tijd dat er niet zo heel veel keuze was. Desondanks lijkt het erop dat Logitech de MX518 in één keer goed heeft ontworpen. De pasvorm van de muis en de uitstekende sensor zorgen ervoor dat de MX518 over heel het web bekend staat als één van de beste gamersmuizen die er op de markt is. Als klap op de vuurpijl is het ook nog één van de goedkoopsten.

Als iets duidelijk is geworden uit de discussies over het te gebruiken speakersetje, dan is het wel dat menig tweaker niet begrijpt waarom Logitech de G51 uit het assortiment heeft gehaald. Gelukkig zijn er nog andere opties om fatsoenlijk 5.1-geluid op je bureau te krijgen, maar we vinden het gat tussen dit prijspunt en de Z-5500 wel erg groot. Een goed alternatief voor dit Logitech-setje is de Creative Inspire T6100.

Ondanks dat deze headset bij de laatste BBG voor commentaar van sommige lezers zorgde, is er op het forum geen vraag geweest naar een ander model. Wij zijn nog steeds van mening dat de Fatal1ty Gaming Headset van Creative een uitstekende balans tussen prijs en prestaties levert. Het is geen headset voor de audiofiel en volgens sommigen laat de pasvorm te wensen over. Het eerste punt is natuurlijk niet te ontkennen, maar wie had iets anders verwacht voor deze prijs? Het tweede punt is erg persoonlijk van aard.

Product		Prijs	Act.Prijs
Processor	AMD Phenom II X4 955 Black Edition	€ 137,-	Onbekend
Cpu-koeler	Scythe Mugen 2 Rev. B	€ 31,95	Onbekend
Moederbord	Gigabyte GA-770TA-UD3	€ 77,85	Onbekend
Geheugen	Kingston ValueRAM KVR1333D3N9K2/4G	€ 89,20	Onbekend
Videokaart	Sapphire HD5850 1GB GDDR5 PCI-E	€ 232,-	Onbekend
Behuizing	Cooler Master CM 690 II Advanced Zwart	€ 77,94	Onbekend
Voeding	be quiet! L7 530W	€ 49,99	Onbekend
Optische drive	Sony AD-7240S	€ 18,33	Onbekend
Harde schijf	Samsung Spinpoint F3 HD103SJ, 1TB	€ 69,-	€ 149,95
Monitor	Samsung Syncmaster 2433BW	€ 219,30	Onbekend
Toetsenbord	Logitech G110 Gaming Keyboard (Qwerty)	€ 65,39	Onbekend
Muis	Logitech MX518 Optical Gaming Mouse	€ 25,-	Onbekend
Speakers	Logitech X-530	€ 59,-	Onbekend
Headset	Creative Fatal1ty Gaming Headset	€ 28,-	€ 6,68
	Totaalprijs bij opstellen BBG	€ 1.179,95	€ 156,63

De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kunnen opgezocht worden door hier het systeem te bekijken.

High-end gamesystemen

De discussie over het high-end gamesysteem laaide traditiegetrouw op tot grote hoogte, waarbij het al snel duidelijk werd dat er meerdere varianten als 'best buy' aangemerkt konden worden. Eén en ander hangt namelijk volledig af van de zaken waar je als gebruiker het meeste waarde aan hecht. Als je bijvoorbeeld werkelijk de hoogste framerate uit je videokaart wilt persen, kies je voor andere componenten dan wanneer je kortere laadtijden nastreeft. Met die zaken in het achterhoofd hebben we besloten om met deze BBG te laten zien wat de verschillende mogelijkheden zijn die een hoger budget je geeft. Geen van deze systemen is de perfecte oplossing, daar is het budget niet naar. Wel zijn we ervan overtuigd dat elk van deze systemen bij een bepaalde doelgroep past.

Optie 1: AMD

We trappen af met een AM3-systeem. Zoals vermeld doet een Phenom II in games niet onder voor een Core i7. De lagere kosten van het platform geven ons de ruimte om te investeren in andere richtingen. Zo kunnen we nu een chipset gebruiken die de volledige bandbreedte aan de twee grafische kaarten in CrossfireX kan leveren (x16, x16), hebben we onboard usb 3.0 en sata-600 en is er ruimte voor een snelle ssd. Bovendien verwachten we dat we nog dit jaar de processor kunnen upgraden naar AMD's model met zes cores, mocht dat interessant zijn. Het nadeel van dit systeem is dat de Phenom II X4 955 in non-gaming applicaties trager is dan een Core i5 750 of Core i7 920.

Upgrade-onderdelen

Een extra videokaart wordt de voeding uit het hierbovenstaande gamesysteem toch net te veel. Daarom kiezen we voor deze uitstekende voeding van Antec. Deze maand hoef je je heil niet meer in verloopstekkertjes te zoeken; de TP-650 voorziet in voldoende aansluitingen om beide grafische kaarten aan te sluiten.

Dit moederbord is ongewoon duur voor een AM3-plank. Daar krijg je echter wel behoorlijk wat voor terug. De AMD790FX-chipset levert genoeg bandbreedte om drie pci-e slots mee te bedienen. Als gevolg krijgen bij gebruik van twee grafische kaarten beide kaarten de beschikking over 16 lanes, wat enkele procenten extra prestatiewinst oplevert. Daarnaast heeft dit moederbord de beschikking over sata-600 en usb 3.0 en een verder zeer rijke featureset.

Intel Postville X25-M SSDSA2MH080G2R5 80GB

Een ssd is de perfecte upgrade voor iedereen die er nog geen heeft. Een instapmodel maakt al een wereld van verschil, maar het is natuurlijk wel zo prettig als je ssd groot genoeg is om meer dan alleen je OS op te zetten. Intel levert met de 80GB X-25M niet alleen één van de snelste ssd's van het moment; de prijs per GB is ook nog eens zeer acceptabel. Een kleine waarschuwing is wel op zijn plaats. Intel geeft een vrij ingewikkeld modelnummer mee aan deze drives. In de BBG van januari gingen we zelf ook even in de fout. Het modelnummer dat eindigt op G2R5 is het model dat geleverd wordt met 3,5"-montagekit.

AMD heeft met de recente driverupdates en aankondigingen het gebruik van Crossfire alleen maar aantrekkelijker gemaakt. Daar maken we dan ook graag gebruik van. Twee HD 5850-kaarten presteren flink beter dan een enkele HD 5870 en ongeveer gelijkwaardig aan een HD5970, terwijl ze samen ruim goedkoper zijn dan laatstgenoemde.

Product		Prijs	Act.Prijs
Processor	AMD Phenom II X4 955 Black Edition	€ 137,-	Onbekend
Voeding	Antec TruePower TP-650	€ 88,60	Onbekend
Behuizing	Cooler Master CM 690 II Advanced Zwart	€ 77,94	Onbekend
Headset	Creative Fatal1ty Gaming Headset	€ 28,-	€ 6,68
Moederbord	Gigabyte GA-790FXTA-UD5	€ 143,90	Onbekend
Ssd	Intel Postville X25-M SSDSA2MH080G2R5 80GB	€ 199,73	Onbekend
Geheugen	Kingston ValueRAM KVR1333D3N9K2/4G	€ 89,20	Onbekend
Toetsenbord	Logitech G110 Gaming Keyboard (Qwerty)	€ 65,39	Onbekend
Muis	Logitech MX518 Optical Gaming Mouse	€ 25,-	Onbekend
Speakers	Logitech X-530	€ 59,-	Onbekend
Harde schijf	Samsung Spinpoint F3 HD103SJ, 1TB	€ 69,-	€ 149,95
Monitor	Samsung Syncmaster 2433BW	€ 219,30	Onbekend
Videokaart	Sapphire HD5850 1GB GDDR5 PCI-E	€ 464,-	Onbekend
Cpu-koeler	Scythe Mugen 2 Rev. B	€ 31,95	Onbekend
Optische drive	Sony AD-7240S	€ 18,33	Onbekend
	Totaalprijs bij opstellen BBG	€ 1.716,34	€ 156,63

De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kunnen opgezocht worden door hier het systeem te bekijken.

Optie 2: Intel Core i5

Bij het verschijnen van de Lynnfield-processors werden deze cpu's vooral bejubeld om de bereikbaarheid. Ze brachten prestaties van de dure Bloomfields voor een veel lagere prijs. Helaas gaat de eveneens lagere prijs van de bijbehorende chipsets gepaard met beperkingen in de featureset, onder andere voor multi-gpu systemen, zoals die waar wij voor gekozen hebben. Twee grafische kaarten in Crossfire hebben elk de beschikking over acht in plaats van 16 lanes, wat een paar procent in prestaties scheelt. Daarnaast liggen de platformkosten toch nog een stuk boven die van de concurrent AMD, waardoor we ons nu geen goed moederbord met sata-600 en usb 3.0 meer kunnen veroorloven. Ook niet onbelangrijk: op de roadmaps die Intel tot dusver heeft laten zien, staan geen opvolgers van de huidige generatie processors die op deze socket zijn gebaseerd. Een upgrade in de toekomst lijkt dan ook niet tot de mogelijkheden te behoren.

In onderstaande lijst met onderdelen zijn de voeding en ssd niet nogmaals opgenomen, omdat deze reeds in optie 1 zijn besproken.

Upgrade-onderdelen

De Core i5 750 is een beetje een vreemde eend in de bijt. Het is de enige quadcore-processor in Intels huidige line-up die niet beschikt over HyperThreading; een techniek die één processorkern in staat stelt gelijktijdig twee threads te behandelen. Desondanks zijn de prestaties niet heel veel minder dan modellen met HyperThreading. In games lijkt het ontbreken van deze techniek de i5 750 zelfs sneller te maken dan zijn duurdere broertje, de i7 860. Mocht je toch op zoek zijn naar een processor met HyperThreading, kijk dan eens naar de Xeon 3440, die wel over deze techniek beschikt. De lagere kloksnelheid is met de overklokopties van het moederbord eenvoudig te verhelpen.

Dit moederbord zagen we ook al bij de vorige BBG. Het is nog steeds ons favoriete midrange bord. De complete featureset en prima overklokopties maken dit een zeer geliefd onderdeel voor de gebruiker. Ook voor de startende tweaker biedt het bord genoeg interessants. De meest opvallende is waarschijnlijk OC Genie. Met deze overkloktool zet je de processor met één druk op een knop op het moederbord in een hogere versnelling, zonder dat je je toevlucht hoeft te zoeken tot het bios.

Product		Prijs	Act.Prijs
Behuizing	Cooler Master CM 690 II Advanced Zwart	€ 77,94	Onbekend
Voeding	Antec TruePower TP-650	€ 88,60	Onbekend
Headset	Creative Fatal1ty Gaming Headset	€ 28,-	€ 6,68
Processor	Intel Core i5 750	€ 159,95	Onbekend
Ssd	Intel Postville X25-M SSDSA2MH080G2R5 80GB	€ 199,73	Onbekend
Geheugen	Kingston ValueRAM KVR1333D3N9K2/4G	€ 89,20	Onbekend
Toetsenbord	Logitech G110 Gaming Keyboard (Qwerty)	€ 65,39	Onbekend
Muis	Logitech MX518 Optical Gaming Mouse	€ 25,-	Onbekend
Speakers	Logitech X-530	€ 59,-	Onbekend
Moederbord	MSI P55-GD65	€ 127,10	Onbekend
Harde schijf	Samsung Spinpoint F3 HD103SJ, 1TB	€ 69,-	€ 149,95
Monitor	Samsung Syncmaster 2433BW	€ 219,30	Onbekend
Videokaart	Sapphire HD5850 1GB GDDR5 PCI-E	€ 464,-	Onbekend
Cpu-koeler	Scythe Mugen 2 Rev. B	€ 31,95	Onbekend
Optische drive	Sony AD-7240S	€ 18,33	Onbekend
	Totaalprijs bij opstellen BBG	€ 1.722,49	€ 156,63

De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kunnen opgezocht worden door hier het systeem te bekijken.

Optie 3: Core i7

Er gaat geen maand voorbij zonder dat er om een Core i7 920-processor wordt gevraagd. Uiteraard biedt een dergelijke oplossing een aantal voordelen, maar de totale platformkosten lopen ook flink op bij gebruik van deze cpu en een moederbord met de socket voor de chip. Met de Core i7 920 hebben we de snelste van de drie processors in het systeem zitten, al zal dat zich in games niet naar betere prestaties vertalen. De bijbehorende X58-chipset biedt voldoende bandbreedte om twee grafische kaarten van 16 pci-e-lanes elk maximaal te laten presteren. Op korte termijn verschijnt bovendien de Gulftown-familie van processors, die als upgrade zouden kunnen dienen. Helaas is het platform zo duur, dat we niet de mogelijkheid hebben de stap naar sata-600 en/of usb 3.0 te maken en ook de ssd heeft het veld moeten ruimen.

Upgrade-onderdelen

De P6T SE is een van de goedkoopste moederborden met deze socket, maar dat blijkt zeker niet uit de prestaties. Ondanks dat je zou verwachten dat Asus voor deze categorie zwaar zou besparen op de features, is het een zeer compleet bord met voldoende overklokopties.

link Recente review op Hexus.net

De goedkoopste telg uit de Bloomfield-familie levert uitstekende prestaties tegen een acceptabele prijs. Het is bovendien de best overklokkende processor uit deze BBG; zeker met de verbeterde D0-stepping.

Bij het geheugen voeren we een kleine aanpassing door, speciaal voor dit systeem. Ondanks dat de geheugencontroller van de processor prima overweg kan met dual channel configuraties, willen we toch graag gebruikmaken van de mogelijkheid uit te breiden naar drie dimm's in triple channel, voor een totaal van 6GB intern geheugen.

Product		Prijs	Act.Prijs
Voeding	Antec TruePower TP-650	€ 88,60	Onbekend
Moederbord	Asus P6T SE	€ 164,90	Onbekend
Behuizing	Cooler Master CM 690 II Advanced Zwart	€ 77,94	Onbekend
Headset	Creative Fatal1ty Gaming Headset	€ 28,-	€ 6,68
Processor	Intel Core i7 920	€ 225,-	€ 133,39
Geheugen	Kingston ValueRAM KVR1333D3N9K3/6G	€ 128,66	Onbekend
Toetsenbord	Logitech G110 Gaming Keyboard (Qwerty)	€ 65,39	Onbekend
Muis	Logitech MX518 Optical Gaming Mouse	€ 25,-	Onbekend
Speakers	Logitech X-530	€ 59,-	Onbekend
Harde schijf	Samsung Spinpoint F3 HD103SJ, 1TB	€ 69,-	€ 149,95
Monitor	Samsung Syncmaster 2433BW	€ 219,30	Onbekend
Videokaart	Sapphire HD5850 1GB GDDR5 PCI-E	€ 464,-	Onbekend
Cpu-koeler	Scythe Mugen 2 Rev. B	€ 31,95	Onbekend
Optische drive	Sony AD-7240S	€ 18,33	Onbekend
	Totaalprijs bij opstellen BBG	€ 1.665,07	€ 290,02

De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kunnen opgezocht worden door hier het systeem te bekijken.

Multimediasysteem

Dit systeem is bedoeld voor alle multimediataken. Met de machine kan de gebruiker dus onder andere foto's en video bewerken, games spelen, muziek afspelen en communiceren. Deze taken vereisen een vlotte pc met randapparatuur zoals een kaartlezer, een headset en een webcam. Om vloeiend hd-content af te kunnen spelen is er gekozen voor een redelijke videokaart waarmee eveneens de gemiddelde game prima gedraaid kan worden.

Met een quadcore als basis kan het multimediasysteem meerdere rekentaken tegelijk uitvoeren. De Athlon II X4 630 is met zijn kloksnelheid van 2,8GHz daarnaast snel genoeg. Het betreft hier een boxed-uitvoering met de standaard AMD-koeler.

Dit is een compleet moederbord met voldoende geheugensloten en twee pci-express aansluitingen voor Crossfire-opstellingen. Andere standaard-aansluitingen zijn volop aanwezig, er zijn bijvoorbeeld zes sata-300 en usb 2.0-poorten.

Als er niet overgeklokt wordt is het niet zo heel erg belangrijk wat voor type geheugen er geplaatst wordt, zolang er maar genoeg van is. Vandaar dat we in ons systeem 4GB Kingston ValueRAM plaatsen. Deze set bestaat uit twee reepjes van 2GB elk, dus er zijn nog twee sleuven vrij voor een uitbreiding op een later tijdstip.

Opslagruimte is nooit weg, zeker niet in een multimediasysteem. Samsung maakt met zijn Spinpoint-serie betrouwbare harde schijven met een goede prijs/prestatie/opslag-verhouding. De F3 HD103SJ biedt 1TB opslagruimte en daar kunnen de meeste families wel even mee vooruit.

Deze stille uitvoering van de HD 5750 biedt voldoende kracht als je aan video- of beeldbewerking wilt doen, een modern spel op redelijk hoge instellingen wilt spelen, of 1080p-videocontent zonder problemen wilt kunnen afspelen. Sapphire lijkt het ideale product voor onze multimediabak te hebben.

Voor optimaal kijkgenot is gekozen voor een scherm met de full-hd resolutie van 1920x1080. De Iiyama ProLite E2208HDS-2 heeft een schermdiagonaal van 22 inch en biedt alles wat we nodig hebben.

Om alles te huisvesten is de Sharkoon Nightfall gekozen. Het gaat hier om een zwarte behuizing met een mooie afwerking en voldoende koelmogelijkheden.

Met de CX400W heeft Corsair een sterke voeding in huis. De voeding is van essentieel belang in een pc omdat onderdelen zoals processors en videokaarten veel energie kunnen verbruiken. Het is beter om voor een goede kwaliteitsvoeding te kiezen, dan voor één die - op papier - veel vermogen kan leveren. Voor ons systeem is 400 watt voldoende mits de voeding van goede kwaliteit is.

link Corsair CX 400W PSU review @ bit-tech

Ook hier geldt dat een multimediasysteem geen multimediasysteem is als we niet in staat zijn om multimedia af te spelen. Met de Samsung SH-B083L zijn we in staat om cd's, dvd's en blu-ray discs af te spelen. Blu-ray branden is er echter niet bij met deze SH-B083L, cd's en dvd's kunnen wel gebrand worden.

Conceptronic Multifunction front panel with eSATA

Een multimediasysteem mag functionaliteit voor verwisselbare media niet ontberen. Conceptronic heeft een panel met allerlei aansluitingen voor geluid, firewire, usb en verschillende soorten geheugenkaarten.

Logitech Deluxe 660 Cordless Desktop (Qwerty)

Om een strak en opgeruimde plek te creëren is gekozen voor een draadloze muis/toetsenbord-combinatie. Logitech is natuurlijk een goede fabrikant wat invoerapparatuur betreft, en de Deluxe 660-set is geen uitzondering.

De Logitech Z323 is een goede 2.1-set voor bij de computer. Het gaat hier om kwalitatief goede, doch eenvoudige speakers die doen wat ze moeten doen: helder en mooi geluid geven op een acceptabel volumeniveau.

link Productreviews van de Z323

Op het moment dat er iets opgenomen moet worden of wanneer het geluid zachter moet, dan is een headset het juiste gereedschap. Logitech staat ook wat dit type apparaten betreft bekend om degelijke kwaliteit waardoor voor de Logitech ClearChat Comfort gekozen is.

Logitech QuickCam 3000 voor zakelijk gebruik

Video-conferencing en -chatting zijn ook taken die op het multimediasysteem gedaan kunnen worden. Deze camera heeft een ingebouwde microfoon, hetgeen van pas komt bij bijvoorbeeld Skype.

Product		Prijs	Act.Prijs
Processor	AMD Athlon II X4 630	€ 88,50	Onbekend
Moederbord	MSI 770-G45	€ 58,20	Onbekend
Geheugen	Kingston ValueRAM KVR1333D3N9K2/4G	€ 88,75	Onbekend
Harde schijf	Samsung Spinpoint F3 HD103SJ, 1TB	€ 69,-	€ 149,95
Videokaart	Sapphire Vapor-X HD5750 1GB GDDR5 PCIE	€ 116,90	Onbekend
Monitor	Iiyama ProLite E2208HDS-2	€ 151,95	Onbekend
Behuizing	Sharkoon Nightfall Zwart	€ 52,-	Onbekend
Voeding	Corsair CX400W	€ 44,90	Onbekend
Optische drive	Samsung SH-B083L	€ 83,35	Onbekend
Kaartlezer	Conceptronic Multifunction front panel with eSATA	€ 19,66	Onbekend
Toetsenbord / muis	Logitech Deluxe 660 Cordless Desktop (Qwerty)	€ 22,92	Onbekend
Speakers	Logitech Z323	€ 40,-	Onbekend
Headset	Logitech ClearChat Comfort USB	€ 25,44	€ 43,86
Webcam	Logitech QuickCam 3000 voor zakelijk gebruik	€ 17,90	Onbekend
	Totaalprijs bij opstellen BBG	€ 879,47	€ 193,81

De goedkoopste leveranciers van deze configuratie kunnen opgezocht worden door hier het systeem te bekijken.

Special: Digital Audio Workstation

Voor de special is dit keer een Digital Audio Workstation uitgekozen. Het werkstation is een tijdje afwezig geweest, maar komt in deze BBG terug en wel in de vorm van een model dat normaliter weinig aandacht krijgt, namelijk een workstation voor muzikanten en producers. Het grote probleem is dat dit type systeem over niche-onderdelen beschikt en aan zeer diverse eisen moet voldoen. Het moet geschikt zijn voor een muzikant die alleen zijn midi-piano aansluit tot een producer die muziekstukken afmixt en een muzikant die eigen werk opneemt. Dit workstation moet allround en dus geschikt voor de beginnende en wat meer gevorderde gebruiker zijn. Monitor-speakers en hardware-mixers zijn buiten beschouwing gelaten. Het was al moeilijk genoeg om voor de geluidskaart overeenstemming te bereiken. Het budget werd op 2000 euro gezet, maar minder besteden verdient altijd de voorkeur uiteraard. Om deze reden hebben we ervoor gekozen om meerdere geluidsinterfaces aan te raden, voor hogere en lagere budgetten.

Basisonderdelen

Het hart van het workstation is de van AMD afkomstige Phenom II X4 925. Deze quadcore tikt op een kloksnelheid van 2,8GHz en 6MB aan L3-cache. Dit biedt voldoende rekenkracht voor de meeste gebruikers. Er is ook ruimte om een goedkopere cpu te kiezen voor gebruikers die minder eisen en minder willen uitgeven. Deze muzikanten kunnen dan bijvoorbeeld een AMD Athlon II X4 620 nemen. Deze quadcore biedt een lagere snelheid en minder cache, maar heeft ook een lagere prijs. Voor een snellere en iets duurdere cpu kiezen is ook nog mogelijk. Voor een bescheiden meerprijs kan er gekozen worden voor een AMD Phenom II X4 965, die zijn werk op en kloksnelheid van 3,4GHz verricht.

link AMD Phenom II x4 965
link AMD Athlon II X4 620

Zonder dat de koper er diep voor in de buidel hoeft te tasten, levert Cooler Master met zijn Hyper 212 plus een zeer stille en goed koelende koeler. De fan is bevestigd met rubbers zodat trillingen niet door worden gegeven aan de rest van het systeem. Er is ook de mogelijkheid om een tweede fan te installeren. Zo kan met twee zeer traag draaiende fans nog betere koeling verkregen worden, terwijl de geluidsproductie laag blijft. Nog beter is de oude Scythe Zipang, maar die is door het bedrijf helaas vervangen door de minder presterende de Zipang 2.

link Frostytechs review van de Hyper 212plus

Alle componenten worden met elkaar verbonden via het moederbord. Zeker bij een digital audio workstation is goede connectiviteit een must. Deze connectiviteit wordt verzorgd door het GA-77TA-UD3-bord van Gigabyte. Voor een schappelijke prijs levert dit bord erg veel features. Niet alleen bezit het bord zes usb 2.0-poorten, maar ook zijn er twee firewire- en twee usb 3.0-poorten aanwezig. De firewire-connectie wordt geleverd door een Texas Instruments-chip en de usb 3.0-connectie wordt verzorgd door een chip van NEC.

Geheugen is erg belangrijk om extra latency te voorkomen. Hoe minder werk via de harde schijven verloopt, hoe sneller het systeem reageert, wat erg belangrijk is bij het werken met grote audiobestanden. Om hiervoor te zorgen is er gekozen voor 8GB ddr3-geheugen. Dit GeIL-setje loopt op 1333MHz met een cas latency van 7.

Er is gekozen voor een losse videokaart in plaats van een geïntegreerde videochip. De reden is dat de geïntegreerde gpu de monitoren niet beide op een digitaal signaal kan aansluiten. Club 3D komt met een passief gekoelde, en dus stille Radeon HD 5450 en dit model biedt met een hdmi- en dvi-uitgang wel twee digitale uitgangen. Ook biedt de HD 5000-serie met DirectX 11 mogelijk voordelen voor de toekomst.

In een systeem waar latency, snelheid en stilte een must zijn, kan een ssd eigenlijk niet ontbreken. Programma's die iets van het opslagmedium willen opvragen hebben dankzij de latency van rond de 1ms een stuk minder last van vertraging dan bij gebruik van een normale harde schijf, waar de latency gemiddeld 15 ms is. Doordat de schijf geen bewegende onderdelen bevat, maakt deze ook geen geluid. Intel biedt met zijn Postville al een tijd een solid state drive die goeie prestaties levert. De Intel blinkt vooral uit in random i/o. De R5-versie wordt met een bracket voor plaatsing in een 3,5"-bay geleverd.

Seagate Barracuda 7200.12 ST31000528AS, 1TB

Voor de bulk opslag van samples en geproduceerde tracks, biedt Seagate met zijn 7200.12-lijn redelijk snelle, maar vooral stille opslag. De 7200.12 roteert op 7200rpm en biedt 32MB aan cache. De Seagate is iets langzamer wat latency betreft dan de concurrerende Samsung F3, maar is wel stiller. De echte stilte-fanaten, die minder geven om de snelheid van hun opslagschijf, kunnen bij Western Digital terecht, die met de Green-serie stille schijven levert die op 5400rpm draaien.

link Techreport review van de 7200.12
link Tomshardware review van de 7200.12

De redelijk stille schijf is natuurlijk niet stil genoeg. De laatste geluiden worden nog gedempt met deze Quiet Drive van Scythe. Deze bevat foam om zo de laatste tik of klik aan het gehoor te onttrekken.

Het Nederlandse Nexus levert met zijn Value 430 een zeer stille voeding, die ook nog een nette prijs heeft. De lage geluidsproductie zorgt er voor dat het totale geluid dat het systeem produceert binnen de perken blijft. De capaciteit van 430 watt is ook ruim voldoende voor dit systeem.

link Silent PC review van de Nexus Value 430

Echt slechte branders bestaan niet echt meer. De Sony Optiarc AD7240S biedt goeie prestaties voor een lage prijs. Als kanttekening kan geplaatst worden dat het mogelijk niet de stilste drive is, maar deze zal toch niet continu in werking zijn dus een groot probleem is dit niet.

Om te zorgen dat niet alle muzieknummers waar de gebruiker naar luistert onbedoeld zijn voorzien van achtergrondruis is een stille behuizing cruciaal. De Cooler Master Sileo 500 biedt voor een bescheiden bedrag een midi-tower die bekleed is met geluidabsorberende matten en twee stille 12cm-fans die hun werk op 800rpm doen. Deze langzaam draaiende fans zorgen er voor dat de warmte-afvoer misschien niet geweldig is, maar de geluidsproductie blijft hierdoor wel erg laag.

link Silent PC review van de Cooler Master Sileo 500

Het onderdeel dat een systeem tot een echt audiowerkstation maakt is natuurlijk de geluidskaart. Deze zorgt niet alleen voor het geluid zelf, maar ook voor de connectiviteit naar de audio-randapparatuur. Het probleem is dat het lastig is om een bepaald model als 'beste' aan te wijzen. Gekozen is voor een niet te dure externe geluidskaart. Deze wordt gemaakt door M-Audio. De Fast Track Pro levert twee front-panel mic/line-inputs, s/pdif digitale i/o en midi in- en output. Dit alles wordt op de workstation aangesloten via usb.

Alternatief: Een goedkopere interne kaart die veel van deze opties ook biedt is de M-Audio Audiophile 2496. Deze kaart is bedoeld voor muzikanten die niet veel aansluitingen nodig hebben en de voorkeur aan een intern onderdeel geven, maar wel kwaliteit willen. Extern heeft echter wel de voorkeur boven intern, aangezien dit minder elektromagnetische storing van omliggende componenten oplevert: in de audioweergave kan dit te horen zijn als ruis.

Alternatief: Voor meer opties en hogere kwaliteit kijken wij naar de Focusrite Saffire PRO 24 DSP. Deze biedt 16 in- en 8 outputs. De externe geluidskaart wordt aangesloten met behulp van firewire, waardoor de belasting op de cpu minimaal is. Motu UltraLite-mk3 biedt niet alleen goeie kwaliteit, maar ook zowel een usb- als een firewire-aansluiting. De prijs is wel aan de stevige kant.

link M-Audio Audiophile 2496
link Focusrite Safire pro 24 DSP
link Motu Ultralite MK3

Randapperatuur

Een groot schermoppervlak zorgt ervoor dat audiobewerking prettiger verloopt. Deze schermen van LG bieden met een diagonaal van 23 inch en een 1080p-resolutie meer dan genoeg ruimte en pixels om efficiënt en zorgenloos te werken.

Om de workstation goed te bedienen moet er natuurlijk een goede invoerset aanwezig zijn. Logitech levert met zijn Pro Cordless-desktoplijn een mooi zakelijk setje af, die over genoeg extra knoppen beschikt. De muis ligt door zijn vorm misschien niet voor iedereen lekker in de hand, maar biedt met 1000dpi en 8 knoppen wel veel functionaliteit en precisie.

Om beide schermen aan te kunnen sluiten op de digitale uitgangen, is er een verloopkabel nodig van hdmi naar dvi.

Product		Prijs	Act.Prijs
Processor	AMD Phenom II X4 925	€ 119,95	Onbekend
Cpu-koeling	Cooler Master Hyper 212 Plus	€ 22,19	Onbekend
Moederbord	Gigabyte GA-770TA-UD3	€ 77,85	Onbekend
Geheugen	GeIL GV34GB1333C7DC	€ 198,-	Onbekend
Videokaart	Club3D HD 5450 512MB Noiseless Edition	€ 37,44	Onbekend
Ssd	Intel Postville X25-M SSDSA2MH080G2R5 80GB	€ 199,-	Onbekend
Harde schijf	Seagate Barracuda 7200.12 ST31000528AS, 1TB	€ 72,-	€ 26,95
Hardeschijfkoeling	Scythe Quiet Drive	€ 29,95	Onbekend
Voeding	Nexus Value 430	€ 53,20	Onbekend
Optische drive	Sony AD-7240S	€ 18,33	Onbekend
Behuizing	Cooler Master Sileo 500	€ 59,-	Onbekend
Geluidskaart	M-Audio Fast Track Pro	€ 155,-	Onbekend
Monitor	LG W2343T	€ 290,-	Onbekend
Desktopset	Logitech Pro 2800 Cordless Desktop	€ 39,06	Onbekend
KVM-kabels	Merkloos HDMI - DVI Kabel HQ 1.5 meter	€ 7,79	Onbekend
	Totaalprijs bij opstellen BBG	€ 1.378,76	€ 26,95