Volgens minister Ivo Opstelten van Justitie is een plicht voor verdachten om in bepaalde gevallen de sleutel tot beveiligde bestanden te geven, niet in strijd met het beginsel dat verdachten niet hoeven mee te werken aan hun eigen veroordeling.
Een eerder aangekondigd onderzoek naar de mogelijkheid om een 'ontsleutelplicht' in te voeren, bevindt zich op dit moment in de 'afrondende fase', schrijft Opstelten. Uit de voorlopige resultaten zou blijken dat een ontsleutelplicht niet in strijd is met het belangrijke nemo tenetur-beginsel, dat verdachten het recht geeft om niet mee te werken aan hun veroordeling. Dat schrijft minister Opstelten in een brief aan de Tweede Kamer.
Daarom zal Opstelten in de komende maanden bekijken hoe een ontsleutelplicht in wetgeving verankerd kan worden. De maatregel zou gaan gelden voor bepaalde typen misdrijven, zoals bijvoorbeeld bij kinderporno. Verdachten als Robert M. kunnen dan worden gedwongen om de inhoud van bestanden vrij te geven. Overigens ontsleutelde Robert M., die wordt verdacht van het misbruiken van kinderen en het bezit van kinderporno, zijn bestanden vrijwillig.
De omstreden maatregel is onder meer ingevoerd in het Verenigd Koninkrijk, waar verdachten die versleutelde bestanden niet decrypten, kunnen rekenen op gevangenisstraf. Hoe Nederlandse verdachten die niet willen meewerken gestraft zouden kunnen worden, is onduidelijk; het Ministerie van Veiligheid en Justitie was niet bereikbaar voor commentaar. Ook is nog onduidelijk voor wat voor soort misdrijven een ontsleutelplicht zou gaan gelden.
Opstelten tekent in zijn Kamerbrief wel aan dat er voldoende waarborgen moeten zijn. Zo moet er sprake zijn van een publiek belang bij het decrypten van bestanden, schrijft de minister, zeker als de te ontsleutelen gegevens een grote rol als bewijsmateriaal kunnen spelen. Ook moet er sprake zijn van 'rechtsbescherming', al is onduidelijk op welke manier.
In dezelfde brief blikt de minister ook terug op een pilot waarbij hostingproviders uploads van kinderporno filteren. Volgens Opstelten was die pilot 'geslaagd'. De plaatjes werden gefilterd via md5-hashes van ongewenste afbeeldingen; een filter aan de kant van de hostingprovider kon op die manier verdachte uploads ontdekken en blokkeren. Het gaat dus niet om een filter bij internetproviders die het opvragen van kinderpornoafbeeldingen blokkeert; een dergelijk plan is eerder afgeschoten.