De beste smartphonecamera van 2020

Inleiding

Wat onderscheidt een high-end smartphone nog van een minder exclusief geprijsd model? De laatste jaren is het middenklassesegment steeds meer in opkomst. Voor een bedrag tussen de 250 en 600 euro haal je een zeer behoorlijke smartphone in huis, voorzien van een snelle soc, amoledscherm, 5G-verbinding en de meest recente software. Op één punt moet je dan toch iets toegeven: de camera. Bij de steeds astronomischere bedragen waarvoor de allerbeste smartphones in de winkels liggen, is er budget om ook op dat vlak all-out te gaan. Dat gaat van sensoren met tientallen tot honderden megapixels en periscopische telecamera’s met enorm veel ‘zoom’, tot mogelijkheden als 8k- of hdr-video-opname en inventieve snufjes als een 3d-time-of-flight-camera.

Nu de Apple iPhone 12-serie geheel en al in de winkels ligt, hebben alle fabrikanten hun meest high-end toestel voor dit jaar gepresenteerd. Tijd dus om de balans op te maken. We hebben zes van de allerbeste en duurste toestellen uit onze smartphonekast gehaald en zijn op pad gegaan om tot een goede vergelijking te komen. Welke fabrikant maakt de allerbeste camerasmartphone van 2020?

Testveld: zes topmodellen, maar lang niet altijd even duur

We moesten harde keuzes maken in de selectie voor ons testveld van zes, dat uiteindelijk bestaat uit toestellen van Apple, Google, Huawei, OnePlus, Samsung en Sony. Van iedere fabrikant nemen we het meest luxe model uit de line-up mee. Bij Huawei en Samsung is die keuze niet eenduidig, omdat ze twee series in het high-end segment hebben: de P- en Mate-series bij Huawei, de Galaxy S- en Galaxy Note-series bij Samsung. Huawei maakte het ons makkelijk doordat het meest high-end Mate-toestel van dit moment, de Mate 40 Pro+, vooralsnog niet in Nederland wordt uitgebracht. We kozen dus voor de P40 Pro+ van begin dit jaar. Bij Samsung selecteerden we de Galaxy Note20 Ultra, die in de meeste opzichten net wat betere hardware en beeldverwerking heeft dan de S20 Ultra.

High-end camerasmartphones

Hoewel alle geteste toestellen de beste zijn van een bepaalde fabrikant, lopen de prijzen nogal uiteen. De Google Pixel 5 is met een gemiddeld prijskaartje van 739 euro het goedkoopst. De officiële adviesprijs is zelfs nog 100 euro lager, maar het toestel is niet officieel in Nederland verkrijgbaar zodat je afhankelijk bent van import. Ook de OnePlus 8 Pro en Sony Xperia 1 II kosten met respectievelijk 836 en 980 euro minder dan 1000 euro. Datzelfde geldt op één euro na voor de Huawei P40 Pro+, mits je hem direct bij de fabrikant bestelt. Elders is dit toestel nog steeds duurder en betaal je gemiddeld zo’n 1250 euro. De Samsung Galaxy Note20 Ultra en Apple iPhone 12 Pro Max kosten ongeveer net zo veel. Die laatste smartphone is echter het nieuwst en hij is ook niet goedkoper te vinden, zodat je daar in de praktijk het meest voor betaalt.

Hardware en specificaties

Bij de specificaties van de telefoons in het testveld valt op dat de meeste fabrikanten hebben gekozen voor drie camera’s aan de achterkant en één aan de voorzijde. Ook bij veel goedkopere toestellen tref je tegenwoordig vaker drie camera’s aan de achterzijde, maar meestal is dat een beetje boerenbedrog: bij veel betaalbare smartphones kun je maar met twee camera’s daadwerkelijk foto’s maken, de rest is voor het toevoegen van effecten. Bij de meeste smartphones in dit artikel worden alle camera’s wel echt gebruikt voor het maken van foto's. Naast de primaire camera beschikt het gros van het testveld over een ultragroothoekcamera en een telecamera voor ‘in- en uitzoomen’. Enkel de Pixel 5 moet het zonder telecamera stellen. De P40 Pro+ heeft daarentegen twee telecamera’s, en de OnePlus 8 Pro nog een extra ‘kleurfiltercamera’.

Smartphone	Apple iPhone 12 Pro Max	Google Pixel 5	Huawei P40 Pro+	OnePlus 8 Pro	Samsung Galaxy Note20 Ultra	Sony Xperia 1 II
Aantal camera's achterzijde	3 + lidar dtof	2	4 + itof	4	3	3 + itof
Configuratie	Ultragroothoek, primair, tele	Ultragroothoek, primair	Ultragroothoek, primair, tele, tele	Ultragroothoek, primair, tele, kleurfilter	Ultragroothoek, primair, tele	Ultragroothoek, primair, tele
Brandpuntsafstanden (35mm-eq.)	13mm, 26mm, 65mm	17mm, 27mm	18mm, 23mm, 80mm, 240mm	14mm, 25mm, 75mm	13mm, 26mm, 123mm	16mm, 24mm, 70mm

Als je de specificaties van het testveld naast elkaar zet, vallen de verschillen in sensorgrootte en aantallen megapixels van de gebruikte sensoren op. De iPhone 12 Pro Max, Pixel 5 en Xperia 1 II hebben nog steeds een 12MP-hoofdcamera, terwijl OnePlus, Huawei en Samsung inzetten op niet minder dan 48, 50 en 108 megapixels. Meer megapixels leidt natuurlijk niet automatisch tot betere foto’s. Potentieel voordeel van een sensor met meer megapixels is wel dat hij vaak een stuk groter is en dus per saldo meer licht kan opvangen. Daar staat echter tegenover dat iedere afzonderlijke pixel juist kleiner is, met 0,8 tot 1,22 micron in deze test, waar de modellen met ‘slechts’ 12MP pixels van 1,4 tot 1,8 micron bieden.

Primaire camera	Apple iPhone 12 Pro Max	Google Pixel 5	Huawei P40 Pro+	OnePlus 8 Pro	Samsung Galaxy Note20 Ultra	Sony Xperia 1 II
Sensorresolutie	12MP	12MP	50MP	48MP	108MP	12MP
Pixelgrootte	1,7µm	1,4µm	1,22µm	1,12µm	0,8µm	1,8µm
Sensorgrootte (geschat)	34mm²	23mm²	72mm²	60mm²	69mm²	43mm²
Kleurenfilter	Bayer	Bayer	Ryyb	Bayer	Bayer	Bayer
Pixel binning	1x1	1x1	2x2	2x2	3x3	1x1
Diafragma lens	f/1.6	f/1.7	f/1.9	f/1.8	f/1.8	f/1.7
Ois	Ja (ibis)	Ja	Ja	Ja	Ja	Ja
Soort autofocus	Dpaf+lidar	Dpaf	Omnidirectionele pdaf	Omnidirectionele pdaf	Pdaf+laser	Pdaf+itof

De Pixel 5 heeft van dit testveld de kleinste sensor, gevolgd door de iPhone 12 Pro Max en Sony Xperia 1 II. Het model van Huawei heeft nipt de grootste sensor, gevolgd door de Galaxy Note20 Ultra. Die twee sensoren hebben een oppervlak rond de 70 mm², wat liefst drie keer groter is dan het exemplaar van de Pixel 5 (23 mm²). Ook de grootste smartphonesensoren van dit moment zijn uiteraard nog steeds veel kleiner dan die in een ‘echte’ systeem- of spiegelreflexcamera. De APS-C-sensor die je daarin vaak vindt, meet bijna 400 mm².

Sensorgrootte — Het sensorformaat van alle testdeelnemers op schaal naast elkaar. De Huawei P40 Pro+ heeft één van de grootste camerasensoren die ooit in
een smartphone werd toegepast.

Voordeel van ‘meer kleinere’ pixels ten opzichte van ‘minder grotere’ is dat zo gebruik kan worden gemaakt van een techniek genaamd pixel binning, waarbij informatie van meerdere sensorgebiedjes wordt gecombineerd tot één pixel in de uiteindelijke foto. De OnePlus 8 Pro en P40 Pro+ combineren standaard de informatie van vier pixels, de Note20 Ultra zelfs van negen pixels. Daar is op hardwareniveau al op gerekend: het kleurfilter is zodanig opgedeeld dat vier of negen pixels dezelfde kleur licht opvangen. Bij OnePlus en Samsung is dat een standaard Bayer-filter, met steeds twee groene gedeelten tussen één rood en blauw deel (rggb), net als bij de drie smartphones met 12-megapixelsensor. Huawei kiest daarentegen voor een ryyb-kleurfilter, waarbij de groene gebiedjes zijn vervangen door gele (met de y van yellow). Omdat gele filters meer licht doorlaten dan groene filters, verhoogt dat de lichtgevoeligheid verder.

Quadbayer vs een bayerfilter — Quad-bayer- (links) versus regulier kleurenfilter

'Kleurfiltercamera' met onbedoelde bijwerking

De OnePlus 8 Pro heeft als enige een speciale ‘kleurfiltercamera’ die in slechts één cameramodus wordt gebruikt om een surreëel kleureffect aan foto’s toe te voegen. Gebruikers ontdekten al snel na de introductie hiervan dat het cameraatje ook door dunne materialen - en daarmee ook door kleding - heen kon kijken. OnePlus heeft inmiddels updates uitgebracht om dat te voorkomen, maar daardoor heeft het bijzondere kleurfilter van deze camera nu nog minder effect.

Pixel binning levert meer detail en minder ruis op en verbetert potentieel het dynamische bereik: het verschil tussen de donkerste en de lichtste delen die kunnen worden vastgelegd. Voor image stacking (het over elkaar leggen van beelden voor hdr-fotografie, voor scènes met een heel groot contrast) kan het toestel de sensor bovendien opsplitsen in meerdere groepen pixels die tegelijk een andere belichting krijgen, waar normaal gesproken snel na elkaar meerdere foto’s worden genomen. Hoewel de toestellen van OnePlus, Huawei en Samsung je in staat stellen foto's te maken met 48, 50 of 108 megapixel, is het eigenlijk raadzaam om dat niet te doen. De indeling van het kleurfilter met meerdere gelijk gekleurde pixels naast elkaar verhindert dat op de 'originele' sensorresolutie veel meer detail wordt verzameld. Bovendien neemt ruis in onze ervaring sterk toe en wordt het dynamische bereik juist minder groot, waarbij je ook de toename in bestandsgrootte niet moet uitvlakken.

Ultragroothoek- en telecamera

Alle zes de toestellen hebben een aparte ultragroothoekcamera aan boord. Die van Samsung heeft de grootste beeldhoek, gevolgd door die van Apple en OnePlus. Google en vooral Huawei kiezen juist voor een ultragroothoekcamera met een relatief beperkte hoek. Opvallend aan de camera van de P40 Pro+ is dat de fabrikant kiest voor een 3:2-sensor, waar de sensoren van alle andere camera’s (inclusief hoofd- en telecamera’s op andere modellen) een 4:3-verhouding hebben. Evengoed zie je in de breedte duidelijk minder dan bij de concurrentie. OnePlus en Huawei kiezen voor een sensor met een hoge resolutie en pixel binning, net als bij de hoofdcamera. Bij de OnePlus 8 Pro gaat het om dezelfde sensor die goedkopere toestellen als primaire sensor gebruiken, dus dat belooft wel wat voor de beeldkwaliteit.

Ultragroothoek- camera	Apple iPhone 12 Pro Max	Google Pixel 5	Huawei P40 Pro+	OnePlus 8 Pro	Samsung Galaxy Note20 Ultra	Sony Xperia 1 II
Sensorresolutie	12MP	12MP	40MP	48MP	12MP	12MP
Pixelgrootte	n.b.	1,0µm	n.b.	0,8µm	1,0µm	n.b.
Kleurenfilter	Bayer	Bayer	Bayer	Bayer	Bayer	Bayer
Pixel binning	1x1	1x1	2x2	2x2	1x1	1x1
Diafragma lens	f/2.4	f/2.2	f/1.8	f/2.2	f/2.2	f/2.2
Ois	-	-	-	-	-	-
Soort autofocus	-	-	Pdaf	Pdaf	-	Pdaf+itof

Met behulp van de aparte telecamera van vijf van de zes toestellen kun je ook een stukje ‘inzoomen’ zonder dat er een pixelbrij ontstaat. Van echte ‘zoom’ is uiteraard geen sprake: alle lenzen hebben een vaste brandpuntsafstand. Andere vergrotingsfactoren moeten daarmee met wisselend succes door het toestel worden berekend. De telecamera van Apple geeft met 65mm (2,5x) de minste vergroting. Sony, OnePlus en Huawei bouwen een 3x-telecamera in met een brandpuntsafstand van respectievelijk 70mm, 75mm en 80mm. De tweede telecamera van de P40 Pro+ heeft een ‘periscopische’ lens die door zijn zijwaartse plaatsing in het toestel nog meer vergroting mogelijk maakt. De 10x-telecamera zou een beeldhoek van liefst 240mm hebben, waarbij Huawei standaard zelfs tot 270mm cropt. De Note20 Ultra heeft ook zo’n lens, maar dan met 5x zoom (123mm).

Telecamera(s)	Apple iPhone 12 Pro Max	Huawei P40 Pro+ (3x)	Huawei P40 Pro+ (10x)	OnePlus 8 Pro	Samsung Galaxy Note20 Ultra	Sony Xperia 1 II
Sensorresolutie	12MP	8MP	8MP	8MP	12MP	12MP
Pixelgrootte	1,0µm	n.b.	n.b.	1,0µm	1.0µm	1,0µm
Kleurenfilter	Bayer	Bayer	Bayer	Bayer	Bayer	Bayer
Pixel binning	1x1	1x1	1x1	1x1	1x1	1x1
Diafragma lens	f/2.2	f/2.4	f/4.4	f/2.4	f/3.0	f/2.4
Ois	Ja	Ja	Ja	Ja	Ja	Ja
Soort autofocus	Pdaf+lidar	Pdaf	Pdaf	Pdaf	Pdaf	Pdaf+itof

Beter 'inzoomen' dankzij image stacking

De Google Pixel 5 heeft geen losse telecamera, maar maakt gebruik van een techniek genaamd ‘Super Res Zoom’ om zonder telecamera toch relatief scherpe ‘ingezoomde’ foto’s te kunnen maken. Net als bij een hdr-foto worden een paar opnamen gemaakt (image stacking). Cruciaal is dat de camera voor iedere opname een heel klein stukje beweegt (hetzij door de gebruiker, hetzij door de ingebouwde beeldstabilisatie) zodat iedere sensorpixel steeds een iets ander stuk van de scène bestrijkt. Door de foto’s vervolgens slim te combineren, ontstaat een foto met meer details en minder ruis. Huawei maakt bij de P40 Pro+ overigens gebruik van dezelfde technieken; niet alleen om beter in te zoomen, maar ook om de resolutie van normale opnamen verder te verbeteren in de ’50MP AI Ultra Clarity’-modus.

Zoals je in de beide tabellen hierboven kunt zien, zijn de sensoren van de ultragroothoekcamera en telecamera(s) over het algemeen kleiner dan die van de hoofdcamera. Tevens zijn de lenzen vaak minder lichtsterk en, bij de ultragroothoekcamera, niet altijd voorzien van variabele focus: enkel de P40 Pro+, OnePlus 8 Pro en Xperia 1 II hebben dat wel. Tot slot moet de ultragroothoekcamera het in ieder geval stellen zonder optische beeldstabilisatie. Je kunt dus op voorhand niet dezelfde beeldkwaliteit verwachten van deze extra camera's.

De juiste focus

Alle toestellen in dit artikel maken gebruik van een vorm van fasedetectie-autofocus (phase detection autofocus, pdaf) om geautomatiseerd te kunnen scherpstellen, tenminste met de hoofd- en telecamera. Voor de ultragroothoek- of frontcamera wordt soms enkel gebruikgemaakt van contrastdetectie, waarbij drie van de zes modellen überhaupt geen variabele focus hebben op deze camera. Bij contrastdetectie doorloopt het apparaat alle focusstappen en gaat hij terug naar het punt waarop het contrast in het beeld het hoogst is. Groot nadeel daarvan is dat het focussen erg lang duurt. Pdaf werkt sneller: het binnenkomende licht wordt als het ware ‘opgesplitst’ en vergeleken in paren, bijvoorbeeld links en rechts. Door de fase van de twee lichtstralen te vergelijken, kan razendsnel het juiste focuspunt worden bepaald. Dat gebeurt via speciale focuspunten die in tweeën op de sensor zijn aangebracht. Hoe meer van die punten, op hoe meer plekken snel kan worden scherpgesteld en hoe sneller het focussen kan verlopen.

Tegenwoordig zijn er sensoren waar bij iedere beeldpixel ook een fasedetectie-pixel is aangebracht: dual pixel pdaf (dpaf). Behalve de Samsung Galaxy Note20 Ultra hebben alle toestellen in dit testveld dit. De Huawei P40 Pro+ en OnePlus 8 Pro zijn bovendien voorzien van omnidirectionele pdaf, de nieuwste evolutie van fasedetectie-autofocus die sinds dit jaar op smartphones is te vinden. Bij ‘standaard’ dpaf-sensoren zijn focuspixels enkel in één richting gepaard, waardoor de camera bijvoorbeeld minder goed scherpstelt wanneer er horizontaal heel weinig contrast in de scène zit. Met omnidirectionele pdaf zijn focuspixels bij iedere beeldpixel verder opgesplitst, zodat in iedere richting en op ieder punt van de sensor snel kan worden scherpgesteld. Daar merk je niet altijd iets van; ook de toestellen met ‘gewone’ dpaf in deze test stellen in de praktijk zeer snel scherp.

Wordt het erg donker, dan werkt fasedetectie-autofocus niet meer goed. In dat geval moet het toestel terugvallen op contrastdetectie, tenzij er een andere methode aanwezig is: laserautofocus of een time-of-flight-sensor (zie hieronder). Over de laatste beschikken drie toestellen, terwijl de Note20 Ultra laserautofocus heeft om de tragere pdaf-autofocus op de sensor bij te staan. Met tof of laser kan de afstand tot objecten worden gemeten en de focus zodoende worden bepaald. Doordat het toestel zijn eigen licht uitstraalt werkt dat juist beter wanneer het donker is. Middels een tof-sensor kan een dieptekaart worden gemaakt van de hele omgeving, terwijl laserautofocus de afstand op slechts één punt meet, over het algemeen in het midden van het camerabeeld. Je ziet bij de Galaxy Note20 Ultra bijvoorbeeld dat de focus weliswaar snel werkt in het midden, maar dat het toestel meer moeite heeft om goed scherp te stellen wanneer het onderwerp zich in een hoek bevindt.

Tof: een toffe feature?

Face ID iPhone X — Het 'Face ID'-systeem op recente iPhones gebruikt een
time of flight-camera voor 3d-gezichtsherkenning

Drie toestellen in deze test zijn voorzien van één of meerdere zogenoemde time-of-flight sensoren (tof), die worden gebruikt voor het bepalen van diepte in het beeld of voor autofocus. De Xperia 1 II heeft er enkel een aan de achterkant, de iPhone 12 Pro Max en P40 Pro+ hebben er een aan beide kanten. Bij de iPhone dient de tof-camera ook voor het 'Face ID'-systeem dat sinds enkele jaren op de toestellen is te vinden. De diepte-informatie kan ook worden gebruikt binnen AR-apps, maar in de camera-app is de portretstand met kunstmatige bokeh de meest geziene toepassing. Zonder tof-sensor moet die scheiding worden berekend aan de hand van informatie van andere camera’s, of middels AI-technieken.

Tof-sensoren zijn er in twee smaken: indirect time of flight (itof) en direct time of flight (dtof). De meeste toestellen hebben de eerste variant aan boord. Het toestel straalt een raster van duizenden (onzichtbare) puntjes uit, waarna een speciaal cameraatje registreert hoe de omgeving de structuur van het patroon verstoort. Dat gebeurt bij een itof-sensor door te kijken naar de faseverschuiving van het signaal. Hoe verder het puntje landt, hoe groter de faseverschuiving van het uitgestraalde licht op die plek. De Apple iPhone 12 Pro Max is de allereerste smartphone met een dtof-sensor: een light detection and ranging-scanner (lidar). Hierbij wordt niet de faseverschuiving van de lichtstraal, maar de tijd gemeten die het kost voordat het uitgestraalde licht op de sensor weerkaatst. Daarvoor worden periodiek bliksemsnelle lichtpulsen uitgestuurd. Zo’n systeem is lastiger te fabriceren door de precisie die nodig is om het te laten werken, maar het meet afstanden potentieel accurater en is bovendien beter bruikbaar over langere afstanden. ‘Accurater’ wil overigens niet (noodzakelijk) zeggen dat de resolutie van de dieptekaart hoger is dan bij toepassing van een itof-sensor, reden waarom ook de iPhone 12 Pro Max bij portretfotografie nog vaak genoeg kleine foutjes maakt in voor- en achtergrond.

Interface en bediening

Van alle camera-apps op deze zes toestellen zijn de exemplaren op de Samsung Galaxy Note20 Ultra en de Huawei P40 Pro+ het uitgebreidst. Zo hebben ze een groot aantal camera-modi, waaronder ingebouwde AR-effecten, objectherkenning, time-lapse en super-slowmotion. Samsung heeft een speciale ‘voedsel’-stand en mogelijkheden om de camera met een zwaai van de S-pen te bedienen. Huawei beschikt over relatief unieke standen als ‘Onderwater’ en ‘Dual View’ (met twee camera’s tegelijk fotograferen). Beide toestellen hebben niet alleen een pro-modus voor foto’s, maar ook voor video-opnames. Die van Samsung heeft een behoorlijke omissie: je kunt hem enkel met de hoofdcamera gebruiken.

Smartphone cameratest eind 2020 - Camera-apps

Camera-apps van Apple, Google en Huawei

Onbegrijpelijk bij de app van Huawei is dat uitgerekend het ‘inzoomen’ bij het toestel met de twee telecamera’s niet handig verloopt. De selector met de lenzen zit in landschapsmodus niet rechts, zoals bij alle andere toestellen, maar onderaan het previewbeeld, zodat je er met je duim niet gemakkelijk bij kunt. Fotograferen gaat met de P40 Pro+ over het algemeen lekker snel, al moet je na een paar foto’s altijd even een paar seconden wachten tot de buffer leeg is. De Note20 Ultra is helaas in alle opzichten wat traag, waarbij met name de iets grotere sluitervertraging en minder goede autofocus opvalt. Ten opzichte van de S20 Ultra is de autofocus hier overigens wel een stuk beter.

Sony: Photo Pro en Cinema Pro

Sony levert naast de standaard-app ook de uitgebreide Photo Pro- en Cinema Pro-apps mee. De eerste heeft een interface die doet denken aan die van de Alpha-systeemcamera’s van het bedrijf, met dezelfde vormgeving van de menu's, de pasm-selector die je van losse camera's kent en lekker uitgebreide configuratie-opties. Er ontbreekt echter ook iets: een virtuele sluiterknop. Je moet dus altijd het fysieke exemplaar gebruiken.

Cinema Pro geeft toegang tot een uitgebreide interface voor video-opnames, waarbij je uit verschillende ‘looks’ (gammacurves) kunt kiezen die het materiaal een professionele uitstraling geven. Je kunt ook focus pulls instellen, waarbij de camera over tijd automatisch de focus wijzigt. Je bent in deze app wel gebonden aan een 21:9-beeldverhouding en hdr-opname, en dat is niet altijd fijn.

Sony’s standaard camera-app is niet zo uitgebreid als die van Huawei en Samsung, maar dat komt omdat alle extraatjes zijn verpakt in extra apps. Zelfs verschillende cameramodi als portret en panorama zijn stiekem aparte apps. Dat brengt als nadeel met zich mee dat je het toestel daarvoor altijd eerst moet ontgrendelen, hoewel 'Photo Pro' en slowmotion-video om een of andere reden wel bruikbaar blijven. De extra modi vind je niet in een carrousel onder het previewbeeld, maar in een uitklapmenu. Zo maakt Sony wel meer eigenzinnige ontwerpkeuzes. Het inzoomen verloopt bijvoorbeeld per camera, waar de andere modellen automatisch de juiste camera selecteren voor een bepaalde beeldhoek/vergrotingsfactor. Wisselen tussen de camera’s gaat gepaard met een duidelijke vertraging. Foto’s maken gaat wel snel, al leiden hdr-opnamen tot meer sluitervertraging dan bij sommige andere modellen. Tevens is de kwaliteit van het previewbeeld teleurstellend: voor video’s kartelig en zeker ’s nachts erg donker, zodat het moeilijk wordt de kadrering te bepalen. Uniek aan de bediening van de Xperia 1 II is tot slot dat er een fysieke dualstage-sluiterknop aanwezig is. Wij gebruikten in de praktijk echter liever de on-screen virtuele knop, omdat je het toestel daarbij beter kunt stilhouden. Bij een systeemcamera of spiegelreflex heb je dat probleem niet, omdat die veel zwaarder zijn.

De app van OnePlus heeft niet zoveel opties als die van de eerste twee merken. De app is vrij minimalistisch vormgegeven, met de bekende indeling met een carrousel onder het previewbeeld, drie knoppen voor de verschillende camera’s en extra opties links of boven. Het ‘bloemetje’ wisselt naar de speciale macrostand, terwijl je verstopt tussen de andere kleurfilters de kleurfiltercamera kunt inschakelen. De Pro-modus is erg compleet, met onder meer een histogram, wat verder alleen de apps van Sony hebben. Qua snelheid scoort de app van de OnePlus-toestellen een ruime voldoende: we hebben geen storende sluitervertraging of problemen met focussen ervaren. Net als de concurrentie heeft ook OnePlus een nachtmodus, al zijn het er bij dit toestel eigenlijk twee-in-één. Als je in de instellingen de speciale Nightscape-stand hebt geactiveerd, kan het toestel belichtingstijden tot een halve minuut gebruiken, voor extra goede nachtfoto's. Probleem is alleen dat het toestel vanuit de normale nachtmodus op schijnbaar willekeurige momenten overschakelt naar deze stand, waarbij uit de hand schieten onbruikbare resultaten oplevert.

Apple en Google leveren standaard de minst uitgebreide camera-apps met hun toestellen mee. Er is bijvoorbeeld überhaupt geen Pro-modus aanwezig bij beide toestellen, hoewel je bij Apple wel een aantal instellingen kunt aanpassen vanuit het hoofdscherm. Daartoe behoort bij de iPhone 12 Pro Max sinds iOS 14.3 ook de mogelijkheid om raw fotografie aan te zetten, waarover je verderop in dit artikel meer leest. Onhandig is dat je voor sommige opties die je misschien vaker wilt gebruiken - bijvoorbeeld die om hdr-video aan of uit te zetten - nog steeds een omweg moet maken naar het instellingenmenu. De app van Apple bevat misschien niet veel functies, hij is wel erg prettig in het gebruik. Zo geeft het previewbeeld de beste indruk van het eindresultaat van alle toestellen in de test. De camera werkt bovendien razendsnel, met de minste sluitervertraging, snelle autofocus en weinig pauzes bij het bewegen door de app. Fraai is ook het haast 'naadloze' wisselen van lens. Daarbij zie je in het previewvenster wat zich buiten het kader van de primaire sensor afspeelt.

Smartphone cameratest eind 2020 - Camera-apps (2)

Camera-apps van OnePlus, Samsung en Sony (standaard-app)

Ook de Pixel 5 schiet snel foto’s, maar daarbij duurt het wel een paar seconden voordat het eindresultaat in de galerij belandt. De soc van deze smartphone is immers wat trager dan die van de concurrentie. Tevens duurt het maken van hdr-opnamen of ingezoomde foto’s net wat langer door de softwaretrucs die daarvoor worden gebruikt (zie verderop in deze review). Aan de redelijk belabberde kwaliteit van het previewbeeld ’s nachts zie je af dat Google dit toestel van een kleine sensor heeft voorzien, al is de helderheid goed genoeg om te zien wat je in beeld brengt. Uniek aan de app van Google is dat je met het toestel niet alleen panoramafoto's kunt maken, maar ook de hele omgeving kunt vastleggen in een 360-gradenfoto. Dat werkt best aardig als objecten niet te dichtbij staan, al treden binnenshuis onherroepelijk wat beeldfouten op. Daarbij duurt het een poosje voordat de foto is berekend, net zoals bij gewone foto's.

Primaire camera: foto's overdag

Voor de praktijktest hebben we alle toestellen geüpdatet naar de meest recente softwareversie op het moment dat dit artikel werd geproduceerd, eind november. Voor het onderdeel 'raw fotografie' hebben we de software op de iPhone 12 Pro Max opnieuw geüpdatet toen iOS 14.3 medio december uitkwam. Vóór die versie kon het toestel immers geen raw foto's maken met de standaard camera-app.

We hebben elke scène met ieder toestel vanuit hetzelfde oogpunt en zo kort mogelijk na elkaar gefotografeerd, waarbij alle instellingen op de standaardwaarden zijn gelaten en het toestel ook zelf de focus en belichting heeft gekozen. Voor nachtfotografie schakelen we waar mogelijk over naar de nachtmodus, terwijl we voor panorama's, selfies, portretten en macrofoto's uiteraard ook de meest geschikte camerastanden kiezen. De getoonde voorbeeldfoto's zijn - tenzij anders vermeld - niet nabewerkt. We beoordelen de foto’s op verschillende aspecten, zoals kleurweergave, witbalans, dynamische bereik, detailweergave en ruis.

In onderstaande galerijen staan de toestellen telkens op alfabetische volgorde. Dat wil zeggen: eerst de Apple iPhone 12 Pro Max, vervolgens de Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note 20 Ultra en Sony Xperia 1 II. De getoonde EXIF-data vertelt je meer over de gekozen sluitertijd en ISO-waarde. Tevens zie je de toestelbenaming die fabrikanten zelf geven. Bij Apple en Google is dat dezelfde naam als die het toestel ook in de winkels heeft, maar Huawei, OnePlus, Samsung en Sony vullen daar het (interne) typenummer in van de fabrikant.

Testresultaten

Bij het fotograferen met de primaire camera valt allereerst op dat alle fabrikanten kiezen voor een iets andere beeldhoek. De Google Pixel 5 is met een brandpuntsafstand van 27mm het meest ‘ingezoomd’, gevolgd door de toestellen van Apple en Samsung met 26mm. OnePlus, Sony en Huawei kiezen respectievelijk voor 25mm, 24mm en 23mm. Met de laatste is iets opvallends aan de hand: standaard, op 1x vergroting in de camera-app, komen er afbeeldingen uitrollen met een beeldhoek van 27mm. Wanneer je ‘uitzoomt’ in de app, ligt het omschakelpunt naar de ultrawide pas voorbij 0,8x. Je moet dus deze instelling gebruiken om de volledige 50MP-sensor te benutten. Omdat Huawei standaard kiest voor 27mm, hebben we besloten de meeste foto’s met het toestel in deze stand te nemen.

Ondanks het feit dat de Huawei standaard gebruikmaakt van interpolatie voor een foto met de primaire camera, behoort de weergave van fijne details in foto’s van de P40 Pro+ tot de beste in de test. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat Huawei standaard een redelijk forse dosis ruisonderdrukking lijkt te gebruiken, die bij moeilijke lichtomstandigheden zorgt voor een afname van het detail. De beeldverwerking is relatief natuurlijk, zonder oververzadigde kleuren, althans zolang je de functie ‘AI Beeld’ voor scèneherkenning uitgeschakeld houdt. De kleurweergave neigt soms wel wat naar roodbruin, waarbij gele en groentinten minder goed zijn te onderscheiden - een typisch bijeffect van het gekozen ryyb-kleurfilter. Bij tegenlicht belicht de P40 Pro+ de schaduwen minder dan de concurrentie. Aan het dynamische bereik van het camerasysteem ligt het niet; schaduwen en highlights lopen niet snel dicht. Je zou die delen van de scène in de nabewerking dus prima kunnen ophalen. De Leica-lens laat soms duidelijke interne reflecties zien, bijvoorbeeld op de eerste opname in de tweede galerij hieronder.

Scène 1
Scène 2
Scène 3

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Zoek je een toestel waarmee je wel standaard uit de verpakking ‘indrukwekkende’ foto’s schiet, dan kun je het best de OnePlus 8 Pro overwegen. Neem een foto van een zonsondergang en het toestel produceert het meest ‘dramatische’ hdr-effect van het hele testveld, met kleuren die ook in de schaduwen diep verzadigd blijven. Sowieso voert OnePlus de kleurverzadiging standaard vrij ver op, net als Samsung. Opvallend is ook dat beide fabrikanten de lucht dikwijls blauwer kleuren dan hij eigenlijk is, zelfs bij volledig bewolkte weersomstandigheden. OnePlus zet texturen verder aan dan de Koreaanse concurrent, naar ons idee wel een beetje té ver: het lokale contrast is zo hoog, dat de foto op volledig formaat soms een haast cartooneske uitstraling krijgt, met zwarte randjes rondom fijne details. Voor beeldpuristen is de OnePlus 8 Pro dus niet de beste optie. Evengoed lijkt het camerasysteem technisch niet slecht. Er is weinig ruis en tussen de oververscherping door is het detailniveau prima. Het dynamische bereik is eveneens uitstekend. De hdr-functie lijkt wel wat moeite te hebben met bewegende objecten, zoals te zien in de tweede scène hierboven. Rondom de vogels is ineens veel meer ruis zichtbaar dan elders.

Ook Samsung heeft er sinds jaar en dag een handje van om de verzadiging in foto’s wat meer op te voeren dan de concurrentie: extra groene weilanden, knalblauwe luchten en haast mediterraanse zonsondergangen. In vergelijking met Samsung-toestellen van vroeger lijkt de benadering van de Note20 Ultra wel wat subtieler geworden. Zo vindt Samsung in de tonemapping voor beelden met een groot dynamische bereik een prima middenweg tussen de wat behoudendere P40 Pro+ en de expressieve OnePlus 8 Pro en iPhone 12 Pro Max. De weergave van details is bij de Note20 Ultra stukken beter dan bij eerdere Samsung-modellen, die gras, blaadjes en steentjes nogal eens samensmeerden tot een waterverfschilderij. Wellicht met dank aan de nieuwe sensor met honderd megapixels kijkt geen ander toestel in dit testveld scherper beeld te produceren, uitgezonderd soms de Huawei P40 Pro+. Ruis blijft evengoed uitstekend onder controle. Dankzij de grote sensor tonen de Note20 Ultra en P40 Pro+ bovendien het snelst een natuurlijk bokeh-effect wanneer voor- en achtergrond ver van elkaar staan.

Met de nadruk op professionals zijn slimme functies voor computational photography, waarbij het toestel de beste foto aan elkaar rekent, bij de Xperia 1 II helaas een ondergeschoven kindje. Sony’s standaard beeldverwerking maakt weinig indruk. Hdr-opnamen zijn steevast erg flets, een beetje vergelijkbaar met hoe dergelijke foto’s er bij de concurrentie een paar jaar geleden uitzagen. Dat is vooral goed zichtbaar op de eerste foto in onderstaande galerij. De Xperia 1 II maakt schaduwen veel te licht, met weinig lokaal contrast, zodat het in deze opname haast lijkt alsof het zwartniveau van je scherm te hoog staat. Ook in highlights kan de hdr-stand van de Xperia 1 II niet altijd even veel detail terugwinnen. Sony’s ruisreductie gaat vrij hardhandig te werk, wat leidt tot een waas over fijne texturen. De kleurweergave is net als bij de P40 Pro+ niet al te verzadigd, met soms een rode tint in het beeld. Opmerkelijk, gezien het gebruik van Zeiss-lenzen, is de behoorlijk tegenvallende scherpte in de uiterste hoeken, bij onze testsample. De lens heeft wel weinig last van flaring.

Waar Apple iPhones sinds jaar en dag bekendstaan om hun relatief ‘natuurlijke’ beeldverwerking, leidt het nieuwe Smart HDR 3-algoritme van de iPhone 12-serie tot een meer kunstmatige look: de nieuwe tonemapping zorgt voor een meer overdreven ‘hdr-effect’ in foto’s. Wat daarbij in vergelijking met de concurrentie opvalt, is dat de iPhone 12 Pro Max de voorgrond vaker een stuk lichter maakt ten opzichte van de lucht. Echt onrealistisch wordt het effect niet, doordat Apple nog steeds kiest voor minder verzadigde kleuren dan Samsung en OnePlus, en vooral lokale contrasten in texturen niet zoveel aanzet als OnePlus. Overdreven blauwe luchten of neongroen gras zul je dus niet terugzien. De witbalans van de foto’s neigt steevast een beetje naar geel/groen en de detailweergave valt nogal tegen, met name bij bomen en planten. Die zien er op volledig formaat uit als objecten in een waterverfschilderij. Het dynamische bereik is niet het best: met name schaduwen lopen vaker dicht, waar de camera’s van concurrenten in die gebieden nog wel detail verzamelen. Tevens leidt het samensmelten van zes opnamen tot één uiteindelijke foto soms tot dubbele artefacten wanneer er beweging in de foto plaatsvindt, al weet de iPhone daar meestal slim omheen te werken. In de tweede scène hierboven, met voorbijvliegende vogels, zie je er bijvoorbeeld niks van terug.

Scène 4
Scène 5
Scène 6

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Bij Google is de beeldverwerking dé troef van het camerasysteem. Dat gold al voor de eerdere Pixels en geldt nog steeds voor versie 5. Het toestel produceert beelden met een relatief groot dynamische bereik en een natuurlijke, soms ietwat koele kleurweergave. Met bewegende objecten in de foto heeft de hdr-functie niet veel moeite. Hooguit is de foto op dat punt iets vager, wat minder goed opvalt dan de extra ruis die de OnePlus rondom bewegende objecten laat zitten. Ruis is elders wel het grootste probleem voor de Pixel 5. Wanneer je de foto op groter formaat bekijkt of bijvoorbeeld wil afdrukken, zal rap opvallen dat de camera nogal snel last heeft van (veel) spikkels in de schaduwen. Dat gebeurt ook al overdag in tegenlichtsituaties, ondanks de effectieve ruisreductie die Google toepast: die beperkt ruis, maar laat het detail goeddeels zitten. Hier wreekt zich de kleine sensor. Er is uiteindelijk een grens aan wat Googles software-algoritmen daar aan kunnen doen. Wat ons betreft maakt de fabrikant binnen de beperkingen van de hardware echter de juiste keuzes. Het lensje van de Pixel 5 lijkt verder wat sneller last te hebben van purple fringing (gekleurde randjes rondom overgangen met een groot contrast), al heeft het toestel net als dat van Sony weinig last van interne lensreflecties.

Onder de streep blijft de beoordeling van de fotokwaliteit deels een persoonlijke keuze. Voor ons eindigt de P40 Pro+ op dit onderdeel op de eerste plaats, gevolgd door de Galaxy Note20 Ultra. Met name de Xperia 1 II kan bij gebruik van de automatische stand niet overtuigen.

Primaire camera: foto's 's nachts

Betere nachtfoto's dankzij nachtmodus

Voor nachtelijke omstandigheden hebben de meeste high-end smartphones sinds vorig jaar een speciale nachtmodus. Het toestel maakt daarbij enkele seconden lang foto's en rekent die vervolgens aan elkaar tot één opname, die aanmerkelijk meer doortekening in schaduwen en hooglichten bevat. Daarbij is een statief zoals bij het maken van een opname met lange sluitertijd niet nodig, wel een redelijk vaste hand én een stilstaand onderwerp.

Onder nachtelijke omstandigheden kunnen de meeste smartphones sinds vorig jaar gebruikmaken van de speciale nachtmodus. Die werkt bij alle toestellen die hem op de primaire camera en ultragroothoekcamera hebben, maar niet altijd op de front- of telecamera. Bij de P40 Pro+ kun je hem opvallend genoeg wél op de 10x-, maar niet op de 3x-telecamera gebruiken. Sony is de enige fabrikant die nog altijd geen nachtmodus heeft toegevoegd, al lijkt er wel iets soortgelijks plaats te vinden wanneer de Xperia 1 II een nachtscène detecteert: het maken van de foto duurt ineens een seconde of twee, waarbij de gemaakte foto stukken helderder is dan wanneer deze feature niet wordt getriggerd. Omdat de nachtmodus een afweging met zich meebrengt - je onderwerp moet stil kunnen staan - is dat niet bepaald handig. Het liefst hebben we een modus die je handmatig kunt in- en uitschakelen. Nog beter is de benadering van Apple, waarbij de nachtmodus automatisch wordt ingeschakeld wanneer dat nodig is, maar je hem desgewenst ook kunt uitschakelen. Ook fijn bij de iPhone 12 Pro Max: je kunt de belichtingsduur vooraf aanpassen. Dat kan bij de concurrentie nog steeds niet. Wel krijg je nu bij alle merken (ook Sony) een duidelijke indicatie van de voortgang, zodat je weet hoe lang je nog moet blijven stilstaan.

Welk toestel de beste nachtfoto’s maakt, hangt deels af van je voorkeuren met betrekking tot de nabewerking. Apple en Google behoren wat dat betreft tot de meer voorzichtige school. Deze toestellen maken de schaduwen niet overdreven helder en behouden een relatief natuurlijke kleur- en detailweergave, zonder oververscherping. Bovendien verslikken beide toestellen zich zelden. Lelijke artefacten en beeldfouten zie je maar zelden, wat bij sommige concurrenten wel anders is. Daar staat tegenover dat het detail in de schaduwen tegenvalt, zeker als het echt donker wordt, terwijl highlights vaker compleet wit uitslaan. De iPhone 12 Pro Max is naar ons idee té conservatief met de kleurverzadiging; nachtbeelden ogen vaak wat erg flets en naargeestig, ook door de geelgroene tint die Apple ’s nachts blijft toevoegen aan de foto. De Pixel 5 maakt nachtfoto’s juist vaak overdreven blauw, een trucje dat wel helpt ze er in combinatie met het gelige licht van lantaarns wat frisser uit te laten zien.

Scène 1
Scène 2
Scène 3
Scène 4

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

De nachtmodus van Huawei gaat van alle toestellen het meest overdreven te werk. Contrast en verzadiging worden opgevoerd en hetzelfde geldt voor verscherping en ruisonderdrukking. Je zou de belichting overdreven helder kunnen noemen, maar wel weet Huawei erg veel detail en kleurinformatie te verzamelen. Bovendien maakt de P40 Pro+ ook zonder nachtmodus al indrukwekkende opnamen wanneer het donker is. Sterker nog: sommige foto’s van dit toestel met de nachtmodus uitgeschakeld prefereren we boven opnamen van andere modellen mét nachtmodus. Dat maakt de P40 Pro+ als het donker is veel beter bruikbaar. Je hoeft met dit toestel niet meerdere seconden stil te staan voor een goede foto.

Qua algehele uitstraling hebben de nachtfoto’s van Samsung en OnePlus veel van elkaar weg. Beide merken kiezen ervoor de kleurverzadiging ver op te schroeven en proberen zo veel mogelijk detail in highlights en schaduwen te verzamelen. Fotografeer je bijvoorbeeld ’s nachts met de Note20 Ultra een felverlichte etalage, dan behoudt het toestel keurig alle details in de winkelruit. Keerzijde daarbij is dat de Note20 Ultra dat ook blijft proberen in schaduwen die eigenlijk te donker zijn, zodat het eindresultaat vaker lelijke blokkerige artefacten bevat die ook al op kleiner formaat duidelijk opvallen. De concurrentie laat die delen gewoon helemaal zwart en dat vinden we een betere benadering. De OnePlus heeft van dit probleem geen last en produceert bovendien lekker scherpe nachtfoto’s. De lokale tonemapping is echter minder geslaagd. De foto’s ogen door het weinige contrast soms een beetje futloos.

Goed aan de net-niet-nachtmodus van de Xperia 1 II is de relatief natuurlijke kleurweergave. Ook zijn er over het algemeen geen vreemde artefacten, gebrek aan detail of oververscherping te zien. Vreemd genoeg schakelt de automatische nachtstand zelfs in het pikkedonker vaak niet in. Omdat we meerdere foto's hebben gemaakt van iedere scène, konden we toch overal een foto met nachtstand invoegen, zo'n beetje het 'best case scenario' voor dit toestel. Ook met nachtstand is de belichting over het algemeen erg donker, terwijl highlights binnen de kortste keren wit uitslaan. We zijn dus opnieuw niet echt onder de indruk van de Xperia 1 II, al is het resultaat gedurende het 'blauwe uurtje' nog wel te pruimen, zoals op de derde foto. Is er écht weinig licht, zoals bij opnamen twee en vier, dan heb je in de automatische stand nauwelijks nog wat aan dit toestel. Dat is bij de concurrentie in dit segment echt een ander verhaal.

Tele- en ultragroothoekcamera

Zoals op de tweede pagina van dit artikel al aan de orde kwam, loopt de kwaliteit van de ultragroothoekcamera wat meer uiteen dan bij de hoofdcamera. Dat begint al bij de technische specificaties. Ter herinnering: waar OnePlus bijvoorbeeld kiest voor een exemplaar met dezelfde 48- megapixelsensor die goedkopere toestellen voor de hoofdcamera gebruiken, gecombineerd met een lens met autofocus, bouwen Apple, Samsung en Google een kleiner 12MP-sensortje in waarbij de lens geen variabele focus biedt.

Scène 1
Scène 2

Smartphone cameratest eind 2020 - Ultragroothoekcamera (dag)

Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II

Ook bij OnePlus en Huawei, die aan de ultragroothoekcamera van hun toestellen relatief luxe hardware meegeven, hoef je niet dezelfde kwaliteit te verwachten als bij de hoofdcamera, al lijkt de beeldverwerking er natuurlijk wel op. Dat leidt bij de toestellen van Samsung en OnePlus tot nogal verzadigde kleuren, terwijl Apple de voorgrond weer doet oplichten. Google laat meer ruis zien, maar vertoont met Huawei en Sony wel een natuurlijke kleurweergave. Gelet op detail en scherpte komen met name de camera’s van Samsung en Apple er niet zo heel goed vanaf, waarbij bovendien vrij veel onscherpte in de hoeken te zien is. Bij de camera's van de OnePlus 8 Pro en Xperia 1 II is zeker richting de hoeken vrij veel kleurschifting te zien, maar het detail is bij de eerstgenoemde niet onaardig. De ultragroothoekcamera’s van Google en Huawei bieden het meest gedetailleerde beeld, waarbij zeker bij de P40 Pro+ de afname van scherpte in de hoeken reuze meevalt. Dat komt deels natuurlijk ook vanwege de beperkte beeldhoek, waardoor minder vervormingscorrectie nodig is om lijnen recht te houden.

Scène 3
Scène 4

Smartphone cameratest eind 2020 - Ultragroothoekcamera (nacht)

’s Nachts doen met name de toestellen van Samsung en Google het goed. Opvallend aan de foto's van de P40 Pro+: wanneer je de nachtmodus op de ultragroothoekcamera inschakelt, wijzigt de beeldverhouding van 3:2 in 4:3, zoals bij de hoofdcamera. De zijkanten van de foto vallen dus weg, waardoor je een nog minder wijde hoek overhoudt. Hoewel Apple zijn nachtmodus bij de iPhone 12-serie voor het eerst ook geschikt heeft gemaakt voor de ultragroothoekcamera, valt de belichting bij de iPhone 12 Pro Max in vergelijking met de concurrentie nog wat tegen. Hetzelfde geldt voor de Xperia 1 II.

Telecamera: hoe ver kun je 'inzoomen'?

Puur gelet op de specificaties zou je op voorhand zeggen dat Samsung en Huawei op het vlak van de telecamera het overwicht moeten hebben. Beide fabrikanten zijn immers de enige in dit testveld die kiezen voor een periscopische telecamera, waardoor de kwaliteit als je heel ver wil 'inzoomen' beter kan zijn. In onderstaande galerij tonen we per toestel het zoombereik. In het bijschrift staan de vergrotingen die we per toestel in de camera-app hebben geselecteerd, evenals de equivalente brandpuntsafstand in millimeters die dat voor iedere foto oplevert. '3x' bij de ene smartphone is immers niet gelijk aan '3x' bij het andere toestel, omdat de hoofdcamera (van waaruit deze vergroting wordt berekend) zoals gezegd niet altijd dezelfde beeldhoek heeft en fabrikanten soms ook een klein beetje sjoemelen om op een rond getal uit te komen. Bij Sony is het sowieso lastig, want daar moet je zoals eerder aan de orde kwam per camera digitaal inzoomen. Je kunt met de ultragroothoekcamera zelfs verder digitaal 'inzoomen' dan het perspectief van de hoofdcamera. Wij vinden die benadering vooral nodeloos verwarrend.

iPhone 12 Pro Max
Pixel 5
P40 Pro+
OnePlus 8 Pro
Galaxy Note20 Ultra
Xperia 1 II

Apple iPhone 12 Pro Max - Ultragroothoek (14mm), Primaire camera (26mm), 2,5x (64mm), 5x digitaal (136mm)

Google Pixel 5 - Ultragroothoek (16mm), Primaire camera (27mm), 2x digitaal (54mm), 5x digitaal (~130mm)

Huawei P40 Pro+ - Ultragroothoek (18mm), Primaire camera (27mm), 3x (81mm), 5x digitaal (137mm), 10x (269mm)

OnePlus 8 Pro - Ultragroothoek (14mm), Primaire camera (25mm), 3x (75mm), 5x digitaal (~125mm)

Samsung Galaxy Note20 Ultra - Ultragroothoek (13mm), Primaire camera (25mm), 3x digitaal (~75mm), 5x (123mm), 10x digitaal (~246mm)

Sony Xperia 1 II - Ultragroothoek (16mm), Primaire camera (24mm), 3x (70mm), 1,5x digitaal t.o.v. telecamera = 4,5x effectief (~105mm)

Bij de Note20 Ultra is het verschil in beeldhoek tussen de primaire en telecamera enorm. Van ‘1x’ tot ‘5x’ moeten alle vergrotingen bij elkaar worden gerekend. Tot 3x vergroting wordt simpelweg het beeld van de hoofdcamera opgeschaald, wat een lelijk wazig plaatje oplevert. Vanaf 3x gaat de Note20 Ultra het beeld van hoofdcamera en telecamera combineren, zoals hierboven te zien: het centrum van de foto is scherp, maar de randen erg wazig. Hdr lijkt niet samen te gaan met deze manier van reconstructie, dus de lucht slaat compleet wit uit, waar hij op 2,5x vergroting nog kleur bevat.

Wil je dus zo'n 2x of 3x inzoomen, dan produceren de andere modellen behalve de Pixel 5 een veel scherper plaatje, waarbij de iPhone 12 Pro Max en OnePlus 8 Pro het er het best vanaf brengen. Op 2x komen bijna alle smartphones in de problemen, omdat die vergroting louter bereikt moet worden door interpolatie vanaf de hoofdcamera. De Pixel 5 en Huawei P40 Pro+ leveren niettemin nog een relatief scherpe foto. Vooral bij de Pixel 5 is dat opmerkelijk, want die heeft helemaal geen losse telecamera. Google en Huawei maken gebruik van een techniek genaamd Super Res Zoom om een stukje te kunnen inzoomen zonder enorm kwaliteitsverlies. Beelden op 2x zoom zien er zodoende veel scherper uit dan bij de concurrentie, die het beeld van de hoofdcamera op ‘2x’ simpelweg digitaal opblaast. Met name bij de iPhone 12 Pro Max en Xperia 1 II levert dat een lelijk onscherp beeld op.

Met alle smartphones in dit artikel kun je ook wel verder inzoomen dan twee of drie keer, maar bij de meeste modellen neemt de beeldkwaliteit dan rap af. Dat geldt helemaal voor de Pixel 5, die maximaal 7x digitaal kan inzoomen. De Xperia 1 II en iPhone 12 Pro Max zijn beperkt tot respectievelijk 9x en 12x zoom, de rest kan tientallen keren digitaal inzoomen. Om de beeldkwaliteit bij heel veel zoom te bepalen, hebben we met alle toestellen een foto genomen van het gebouw op bovenstaande afbeeldingserie, staande op 225 meter afstand (ter hoogte van het bordje links op de foto's hierboven). Daarbij hebben we 10x ingezoomd (of, bij Sony en Google, de maximaal beschikbare hoeveelheid digitale zoom). De vergelijking hieronder, een crop van een klein stukje foto die zo geschaald is dat ieder toestel hetzelfde laat zien, toont het resultaat.

Zoom maximaal — Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra,
Sony Xperia 1 II

Enkel de P40 Pro+ en Galaxy Note20 Ultra kunnen qua detailweergave overtuigen. De OnePlus 8 Pro doet het opvallend aardig, ondanks het gebrek aan een echte superzoomlens. De rest produceert enkel nog een lelijke pixelbrij. De foto van de P40 Pro+ is intussen scherp genoeg om de bakstenen in de voorgevel te kunnen tellen, waarmee de beloofde 10x optische zoom wordt waargemaakt. Een zeer indrukwekkend resultaat, gezien de afstand. Het moge duidelijk zijn dat de P40 Pro+ daarmee dit testonderdeel op zijn naam zet: niet alleen kun je veruit het verst inzoomen, de kwaliteit blijft gemiddeld genomen ook het meest op peil bij minder vergroting.

(Zelf)portretten, macro’s en panorama’s

Het wordt eentonig: ook wie graag selfies maakt, wordt het beste bediend met de Huawei P40 Pro+. De fabrikant heeft gekozen voor een grote 32MP-sensor, een lens met autofocus en een losse itof-camera. Door die voorziening is het cameragat in het scherm wel vrij groot. Tevens is de beeldhoek kleiner dan bij de toestellen van Samsung en Apple, waardoor je minder snel een hele groep mensen kunt fotograferen. De beeldkwaliteit is evengoed het best, met de beste verhouding tussen ruis en detail, een natuurlijke kleurweergave en een lekker groot dynamisch bereik. Ook ’s avonds blijft het beeld prima.

Overdag
Nacht

Smartphone cameratest eind 2020 - Frontcamera overdag

Smartphone cameratest eind 2020 - Frontcamera nacht

Bij Apple en Samsung geef je met name op het vlak van detailweergave wat op, zeker wanneer je het standaardperspectief gebruikt dat het beeld van de frontcamera cropt voor een perspectief dat meer overeenkomt met dat van de P40 Pro+. Dat hebben we voor de vergelijkende foto's op deze pagina niet gedaan. Voor de rest maken ook deze toestellen prima selfies. Apples nieuwe nachtmodus op de frontcamera maakt in het duister een groot verschil. Jammer is alleen dat autofocus mist, waar de Note20 Ultra dat wel heeft. OnePlus, dat het overdag prima doet qua kleuren, contrast en detail en ongeveer hetzelfde perspectief laat zien als Huawei, heeft het in het donker erg moeilijk. De Xperia 1 II en de Google Pixel 5 zijn beide voorzien van een basaal 8MP-sensortje. Vooral de Xperia 1 II weet daar niet zoveel uit te halen, met lelijke artefacten van ruisreductie en purple fringing in de hoeken. Hoewel hij op de foto hierboven is geactiveerd, laat de Xperia 1 II de hdr-stand vaak uitgeschakeld, wat dan resulteert in een goeddeels witte lucht. De Pixel 5 weet er dankzij de geavanceerdere beeldverwerking nog wel iets van te maken, en komt met name ’s nachts sterk terug. Selfie-liefhebbers kunnen niettemin beter elders terecht.

Portetstand

Voor het maken van zelfportretten met een mooi geblurde achtergrond, zoals echte camera’s met een grotere lens dat kunnen, hebben alle toestellen een portretmodus aan boord. Sommige kunnen zelfs ook tijdens video worden ingezet. Deze standen kunnen op drie modellen goed gebruikmaken van een aanwezige tof-sensor. De iPhone 12 Pro Max en P40 Pro+ hebben er zelfs aan beide kanten een.

Smartphone cameratest eind 2020 - Portret met frontcamera

Daardoor geholpen maakt dit duo bij portetselfies de beste scheiding tussen voor- en achtergrond in onze lastige testscène. De rest maakt meer foutjes en bij de Xperia 1 II heeft het effect met de frontcamera maar weinig om het lijf, waarbij het toestel je gezicht standaard probeert te 'verfraaien' met extra grote ogen en een wittere teint. De meeste andere toestellen in deze test hebben die opties overigens ook, maar passen ze niet standaard op het camerabeeld toe.

Smartphone cameratest eind 2020 - Bokeh-effect met achtercamera

Je kunt het bokeh-effect behalve voor portretten van personen natuurlijk ook gebruiken om een artistiek effect toe te voegen aan een foto van een ander onderwerp, bijvoorbeeld de kerstboom op de foto hierboven. De P40 Pro+ heeft zelfs een aparte bokeh-stand voor als je geen persoon op de foto wil zetten. In deze test doet de iPhone het eveneens goed bij de scheiding van voor- en achtergrond, waarbij we ook het realistische bokeh-effect van dit toestel waarderen. Dat van de OnePlus 8 Pro, Xperia 1 II en Samsung Note20 Ultra lijkt toch meer op een simpele gaussian blur.

Macro's

Maak je graag macrofoto’s, dan is er één overduidelijke winnaar: de OnePlus 8 Pro. De vergelijkingsfoto hieronder zegt wat dat betreft meer dan duizend woorden. Met de OnePlus 8 Pro kun je veel dichterbij komen dan met de andere toestellen, waardoor we zelfs het binnenste van deze bloem op een afstand van luttele centimeters haarscherp konden vastleggen. De foto’s zien er bovendien goed uit qua kleuren en contrast, waar sommige andere modellen zich sneller in de witbalans verslikken. Bij iets meer afstand produceren de Pixel 5, P40 Pro+, Galaxy Note20 Ultra en Xperia 1 II ook nog een scherpe afbeelding, wat niet geldt voor de iPhone 12 Pro Max.

Smartphone cameratest eind 2020 - Macrofotografie — Van links naar rechts: Apple iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra,
Sony Xperia 1 II

Panoramastand

In de panoramastand kun je bij de Galaxy Note20 Ultra en iPhone 12 Pro Max kiezen om met de ultragroothoekcamera of de primaire camera te fotograferen, terwijl de Huawei P40 Pro+ altijd de ultragroothoek lijkt te gebruiken. Met de ultragroothoek heb je sneller de complete scène vastgelegd, maar het detail ligt bij de eerste twee toestellen daarbij wel lager dan met de primaire camera. Het resulterende bestand heeft bij alle camera’s een verticale resolutie van meer dan 3000 pixels, maar bij de Pixel 5 slechts de helft. Die foto mist sowieso detail.

Smartphone cameratest eind 2020 - Panorama — Uitsnede van een panoramafoto. Iedere foto is zodanig geschaald dat elk toestel ongeveer hetzelfde laat zien. Van links naar rechts: Apple
iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5, Huawei P40 Pro+, OnePlus 8 Pro, Samsung Galaxy Note20 Ultra, Sony Xperia 1 II.

Hetzelfde geldt voor het panorama van de Sony Xperia 1 II, waarvan de belichting niet doorlopend wordt aangepast op het deel van de scène dat in beeld is, zodat het dynamisch bereik tegenvalt. Bovendien heeft het beeld een vreemde groene tint. De P40 Pro+ heeft zich ook verslikt in bovenstaande scène, waarbij de helderste delen van het beeld erg grauw ogen. Net als de OnePlus 8 Pro zien we dat deze smartphone bovendien vaker wat moeite heeft een panorama goed aan elkaar te rekenen, wat her en der dubbele artefacten oplevert. De Galaxy Note20 Ultra en iPhone 12 Pro Max maken dus de beste panoramafoto’s, waarbij we nipt de laatste prefereren omdat Samsung sneller vervaging laat zien als je wat sneller ronddraait.

Video

Alle zes de smartphones kunnen uiteraard opnamen maken in 4k-resolutie. Met de standaard camera-app kun je dat bij vijf van de zes ook doen in 60fps, tenminste met de hoofdcamera, want soms zijn tele of ultrawide beperkt tot 30fps. Bij de Xperia 1 II moet je voor 60fps de aparte Cinema Pro-app gebruiken, waarbij je verplicht in 21:9-beeldverhouding filmt. Een extra die je bij het hele testveld aantreft, is dat videostabilisatie ook blijft werken in de 4k/60fps-modus. Dat gold voor veel van de voorgangers van de toestellen in dit artikel nog niet, en evenmin voor veel goedkopere modellen. Drie van de zes toestellen kunnen tevens hdr-video opnemen, maar gebruiken wel allemaal een andere standaard: de iPhone 12 Pro Max heeft Dolby Vision, de Galaxy Note20 Ultra kan filmen in HDR10 en de Sony Xperia 1 II biedt hlg (opnieuw enkel in de Pro-app). De OnePlus 8 Pro heeft weliswaar een hdr-toggle in de video-interface, maar daarmee wordt feitelijk bedoeld dat het dynamisch bereik van de geschoten beelden wordt verruimd, vergelijkbaar met een hdr-foto.

De galerij hieronder bevat stills van vier videoclips gemaakt onder wisselende omstandigheden. De oorspronkelijke bestanden zijn opgenomen in 4k-resolutie met 30fps, met een eventuele hdr-functie uitgeschakeld. Huawei maakt de interessante keuze om de P40 Pro+ standaard met de ultragroothoekcamera te laten filmen. We hebben daarom van dit toestel zowel voorbeelden van de ultragroothoekcamera (UW) als primaire camera (P). De rest van de opnamen zijn gemaakt met de primaire camera's.

iPhone 12 Pro Max
Pixel 5
P40 Pro+ (UW)
P40 Pro+ (P)
OnePlus 8 Pro
Galaxy Note 20 Ultra
Xperia 1 II

Apple iPhones staan al jaren bekend om hun goede videobeeld. Ook de iPhone 12 Pro Max biedt de beste combinatie van eigenschappen, als we puur kijken naar de beeldkwaliteit: een groot dynamisch bereik, veel detail, niet al te veel ruis, een wijde beeldhoek en een natuurlijke kleurweergave. Ook de Samsung Note20 Ultra maakt mooie opnamen. De Ultra Wide Cine Camera van de Huawei P40 Pro+, zoals de fabrikant hem zelf aanduidt, biedt weliswaar een grote beeldhoek, maar duidelijk minder detail dan de concurrentie.

Smartphone cameratest eind 2020 - Video - OnePlus 8 Pro HDR

OnePlus 8 Pro - hdr (links) versus normale video

De OnePlus 8 Pro levert het breedste dynamisch bereik in de speciale hdr-modus, maar heeft ook meer last van ruis en false colour-artefacten rondom contrastrijke overgangen. Bovendien is de beeldhoek beperkt. De Pixel 5 met zijn kleine sensor krijgt al helemaal snel last van overheersende ruis onder moeilijke lichtomstandigheden, terwijl de Xperia 1 II qua dynamisch bereik weer tegenvalt, maar qua detail en kleurweergave niet onverdienstelijk scoort.

Gemonteerd op het videoframe zijn we een stukje met de zes smartphones gaan rondwandelen. De iPhone 12 Pro Max weet kleine trillingen (zoals het neerkomen van je voet) het best uit te dempen, maar de OnePlus 8 Pro is het meest effectief als het aankomt op het laten verdwijnen van grotere schokken, waardoor je er met die smartphone vanuit de hand geschoten het meest stabiele beeld mee ervaart. Net als de Pixel 5 en Galaxy Note20 Ultra heeft de OnePlus 8 Pro bovendien nog een aparte stand met betere stabilisatie, maar een mindere videokwaliteit. De truc is telkens dezelfde: het toestel filmt met de ultragroothoekcamera, zodat er meer ruimte is om een uitsnede te maken en grote bewegingen uit te dempen. Hierin blijkt de Note20 Ultra het meest effectief.

Sommige toestellen bieden nog andere extraatjes op videogebied. Zo kan de Galaxy Note20 Ultra ook filmen in 8k-resolutie (7680x4320), al blijft de framerate daarbij beperkt tot 24fps en is de beeldkwaliteit niet geweldig. De Note kan tevens bokeh-effecten toevoegen aan video. Huawei heeft net als de andere merken een slowmotion-modus ingebouwd, maar gaat daarin een paar stappen verder. Waar de concurrentie over het algemeen niet verder gaat dan 240fps, beschikt de P40 Pro+ over een 7680fps-modus waarin een (720p-)opname liefst 256 keer wordt vertraagd. Hoewel we een donkerbruin vermoeden hebben dat daar de nodige interpolatie aan te pas komt, blijft het effect bijzonder.

Extra: fotograferen in raw

Met zo'n beetje iedere high-end smartphone kun je tegenwoordig wel foto's in raw schieten. Dat geldt ook voor alle toestellen in deze test, met de meegeleverde camera-app. Enkel de iPhone 12 Pro Max kon het bij lancering nog niet met de meegeleverde app, maar wel met andere camera-apps. Met iOS 14.3, dat medio december uitkwam, heeft Apple voor het eerst ook een raw toggle in de normale camera-interface toegevoegd.

Zoals je kunt lezen in het gelinkte achtergrondartikel geeft het schieten in raw beduidend meer flexibiliteit in de nabewerking dan het gebruikelijke jpg-bestandsformaat waarin foto's normaal worden opgeslagen. Om een jpg-bestand met een resolutie van tientallen tot honderden megapixels niet al te veel ruimte te laten innemen, wordt het sterk gecomprimeerd vanaf de originele ruwe data, waarbij de kleurdiepte (het aantal verschillende kleuren) omlaaggaat. Je zult dat misschien niet merken als je het eindresultaat simpelweg bekijkt. Het wordt echter wel relevant als je de foto nog wilt bewerken. Highlights die in een jpg-foto helemaal wit uitslaan kun je nooit meer terugwinnen door in de bewerking de belichting terug te schroeven. Bij het bewerken van een raw bestand kan dat nog prima lukken, omdat de details in die gebieden tijdens het maken van het bestand niet zijn weggegooid. Hetzelfde geldt voor schaduwen die veel te donker zijn geworden, of een verkeerde witbalans. Met raw heb je alle mogelijkheden om dit in de nabewerking aan te passen.

Foto uit het gelinkte artikel over raw fotografie: eerst het origineel, vervolgens de bewerkte jpeg en de bewerkte raw

De voordelen van schieten in raw zijn dus duidelijk, voor wie het maximale uit een toestel wil halen, maar zonder nadelen is het formaat niet. Een raw bestand kan om te beginnen veel groter zijn dan een gewone jpg. Hoeveel groter loopt opvallend sterk uiteen tussen de toestellen in deze test. Raw bestanden van de Google Pixel 5 nemen over het algemeen maar een megabyte of 10 in, alsnog ongeveer twee tot drie keer zoveel als de gemiddelde jpg. Bij de meeste andere modellen moet je rekening houden met 20 tot 25MB per raw foto. De Huawei P40 Pro+ alloceert voor ieder raw bestand liefst 96MB. Het is dus maar goed dat ons testmodel is voorzien van 512GB opslag. Een tweede potentieel nadeel van raw bestanden is dat je ze minder breed kunt gebruiken dan standaard jpg-bestanden die je met iedere app die iets met foto's doet wel kunt openen, bewerken en verzenden. Dat geldt lang niet altijd voor het dng-formaat waarin raw bestanden worden opgeslagen. Het is daarom handig als het toestel van iedere foto gelijktijdig zowel een jpg- als raw bestand opslaat. Dat doen alle modellen, met uitzondering van de iPhone 12 Pro Max.

Niet altijd optimaal

Tijdens onze praktijktest blijkt bovendien dat de mogelijkheden voor raw fotografie niet altijd optimaal worden geïmplementeerd, tenminste in de meegeleverde camera-app. Zo kun je met de Huawei P40 Pro+, Galaxy Note20 Ultra en OnePlus 8 Pro enkel in raw schieten wanneer je de Pro-stand gebruikt. Daardoor pakt schieten in raw op deze modellen in de praktijk eerder nadelig uit voor de beeldkwaliteit. Zoals eerder opgemerkt passen toestellen allerlei trucs toe om meer data te verzamelen bij het nemen van een foto, bijvoorbeeld het opdelen van de sensor in meerdere gebieden, het maken van meerdere foto's met andere belichting, of het terugrekenen van meerdere sensorpixels tot één exemplaar in de uiteindelijke foto. In de Pro-modus lijken veel van deze stappen te worden overgeslagen. Hoewel de data in het raw bestand wel veel meer nuances bevat dan een jpg, heb je in de nabewerking daardoor soms toch het nakijken. Er is op het moment dat de foto werd genomen immers veel minder data verzameld.

Smartphone cameratest eind 2020 - RAW (Samsung Galaxy Note20 Ultra)

raw fotografie met de Samsung Galaxy Note20 Ultra: links de onbewerkte raw, vervolgens de raw met nabewerking en rechts een jpg genomen met de automatische stand. Hoewel de iso-waade volgens de exif-data bijna gelijk is, zijn er in de raw meer ruis en gekleurde artefacten in de schaduwen zichtbaar, waarbij de lucht in het midden tussen de reling van het viaduct compleet wit blijft.

Zoals je hierboven ziet, levert een raw opname die je achteraf nabewerkt niet altijd betere resultaten op dan wanneer je simpelweg de automatische stand gebruikt. Wanneer een toestel zelf een hdr-opname aan elkaar rekent, kan er voor donkere gebieden bijvoorbeeld een opname met langere sluitertijd en lagere iso-waarde worden gemaakt, die vervolgens met de rest van de foto wordt samengevoegd. Voor de lucht kan de belichting juist worden teruggeschroefd. Een raw foto is bij het genoemde drietal echter 'ouderwets' één foto. Bij nachtfotografie is het verschil al helemaal enorm. De informatie in het raw bestand laat zich haast met geen mogelijkheid nog nabewerken tot een resultaat dat beter is dan wat het toestel in de nachtmodus aan elkaar rekent. Je kunt tijdens het maken van de foto in de Pro-modus natuurlijk spelen met de belichtingsduur of andere instellingen, waarmee je toch een beter resultaat zou kunnen verkrijgen. Voor deze foto's hebben we het toestel laten kiezen, net als in de rest van de test. Punt is alleen dat je in de Pro-modus niet, zoals in de nachtstand, een zeer lange belichting kunt kiezen zonder dat dat een bewogen foto oplevert.

Je kunt nog wel iets aanvangen met deze nachtelijke raw opname van de Galaxy Note20 Ultra (links het origineel, rechts de bewerkte versie). Verwacht echter niet hetzelfde resultaat als een foto met nachtmodus, als het gaat om ruis en dynamisch bereik.

Bij de Galaxy Note20 Ultra en OnePlus 8 Pro kun je in de Pro-modus bovendien niet alle camera's gebruiken. Dat betekent dat je voor raw fotografie een deel van het camerasysteem moet missen bij het gebruik van de standaard camera-app. Bij de OnePlus 8 Pro en P40 Pro+ hebben we tot slot een probleem ervaren met de witbalans in de gemaakte raw bestanden, althans met de programma's waarmee wij de raw bestanden op de pc hebben geopend en nabewerkt. Zelfs met de Tint-slider op zijn maximale positie in Lightroom CC vertonen foto's van deze toestellen vaak nog een vreemde kleurtint, waarbij de complete foto groen of paars uitslaat wanneer de slider op een neutrale positie wordt gezet.

Beter voor de pro

Gelukkig zijn er ook toestellen waarmee fotograferen in raw wel goed werkt: de iPhone 12 Pro Max, Google Pixel 5 en Sony Xperia 1 II. Bij de eerste twee kun je raw fotografie inschakelen in de normale camerastand en de nachtmodus. Zo kun je dezelfde data die het toestel tot zijn beschikking heeft, gebruiken voor je eigen nabewerkingen. De Google Pixel 5 slaat standaard zowel een jpg- als raw bestand op. Hieronder zie je een vergelijking tussen een jpg van het toestel, en een raw opname die we naar eigen inzicht hebben nabewerkt. Enorm veel beter wordt het resultaat niet altijd, omdat Googles eigen nabewerking al behoorlijk geavanceerd is, maar het is leuk om vanaf daar verder te kunnen finetunen.

Smartphone cameratest eind 2020 - RAW (Google Pixel 5)

Google Pixel 5: links de jpg, rechts een bewerking op basis van het raw bestand

In het raw bestand worden standaard by design niet dezelfde nabewerkingstrucs toegepast als het toestel zelf doet, zoals lokale tone mapping (het helderder of donkerder maken van bepaalde delen van de scène), ruisonderdrukking of verscherping. Misschien vind je sommige nabewerkingen die het toestel van zichzelf toepast eigenlijk wel prima, en wil je bijvoorbeeld alleen de belichting nog wat verbeteren.

Smartphone cameratest eind 2020 - RAW (iPhone 12 Pro Max) — Als het donker wordt, verwerkt de iPhone 12 Pro Max alle data van de nachtmodus in het raw bestand (hier de nabewerkte versie). Een heel verschil met wat je nog kan met de raw van de Galaxy Note20 Ultra hierboven.

Daar heeft Apple iets op bedacht in de vorm van ProRAW, waarover de iPhone 12 Pro Max beschikt. Zoals te lezen in deze lezenswaardige blogpost over het formaat, afkomstig van de makers van de bekende camera-app Halide, wordt een deel van de bewerkingen die het toestel normaal gesproken toevoegt aan de foto, in een Proraw foto non-destructief aan het raw bestand toegevoegd door middel van metadata. Dat zie je mooi in het onderstaande voorbeeld. In de jpg zit de tonemapping van het toestel al verwerkt, in het kale raw bestand zie je het echter niet, omdat het programma waarin we het raw bestand hebben geopend nog geen ondersteuning biedt voor Apples nieuwe metadata. Misschien is dat ook de reden waarom de iPhone 12 Pro Max standaard geen jpg opslaat wanneer je in raw fotografeert. Totdat programma's en apps brede ondersteuning hebben voor raw bestanden en Proraw metadata, was dat echter wel handig geweest.

Smartphone cameratest eind 2020 - RAW (Apple iPhone 12 Pro Max)

iPhone 12 Pro Max: links een jpg, midden een onbewerkt raw bestand (zonder toegepaste metadata) en rechts de nabewerkte raw

De Sony Xperia 1 II, tot slot, kwam op de voorgaande pagina's niet zo best uit de verf, maar komt eindelijk in zijn element wanneer je ermee in raw gaat schieten. We gebruikten daarvoor de aparte Photo Pro-app die Sony meelevert, want de gewone camera-app ondersteunt geen raw opnamen. Je kunt ook in deze app hdr-opnamen maken en ook lijkt het toestel soms zijn net-niet-nachtmodus te gebruiken. De Xperia 1 II is van zichzelf misschien niet goed in het combineren van al die data tot een fraai jpg-bestand, maar als je in raw schiet heb je daar weinig last van. Dan is te merken dat het camerasysteem qua hardware prima in elkaar zit. Met een beetje extra werk in de nabewerking valt er van de foto's best iets moois te maken, zonder de fletse contrasten, rode tint en matige detail/ruisverhouding waar de standaardfoto's vaker door geplaagd worden. Aan de matige lens valt allicht weinig te doen. Bovendien produceert de concurrentie in de vorm van de iPhone 12 Pro Max en Pixel 5 niet alleen prima raws, maar ook veel betere foto's direct van de camera.

Conclusie

Na het uitgebreid beproeven van zes van de beste smartphonecamera’s van dit jaar is het tijd om de balans op te maken. Met welk toestel schiet je de beste foto’s en video’s? Over het geheel genomen springt één model er echt uit: de Huawei P40 Pro+. Dankzij de imposante hardware schiet je zowel overdag als ’s nachts de beste foto’s als we alle eigenschappen bij elkaar optellen. Ook inzoomen gaat dit toestel het allerbeste af, met dank aan de imposante 10x-telezoomlens met 240mm-brandpuntsafstand, waarbij de ultrawide een minder weidse opname maakt - maar wel van betere kwaliteit. Meer een selfiefan? De camera aan de voorkant maakt de beste opnamen, waarbij de dubbele tof-sensor garant staat voor een mooie blur, wanneer je daarom vraagt.

Het is kortom indrukwekkend wat Huawei op cameragebied in zijn topmodel voor 2020 heeft weten te verwerken. Tegelijk kunnen we ons prima voorstellen dat je juist per se geen Huawei wilt. Door het Amerikaanse handelsverbod zitten Google-diensten er bij dit merk niet in. Dat maakt de P40 Pro+ voor veel consumenten niet interessant, zelfs niet als de fabrikant een 300MP-camera en een lensconstructie met 50x optische zoom had ingebouwd.

Laten we de P40 Pro+ buiten beschouwing, dan komen drie modellen bovendrijven als aanraders: de Apple iPhone 12 Pro Max, OnePlus 8 Pro en Samsung Galaxy Note20 Ultra. De eerste is fijn en snel in gebruik en zet consistente resultaten neer, waarbij video’s, panorama’s en portretten tot de beste van dit testveld behoren. Helaas zijn de specs van lenzen en sensoren niet het meest high-end, wat zich vertaalt in mindere detaillering, slechtere nachtfoto’s en matige zoomprestaties. Bovendien is dit model het duurst.

De OnePlus 8 Pro is juist een relatief betaalbare keuze en schiet foto’s die direct geschikt zijn voor social media: een uitgesproken contrastrijke look en veel verzadiging. De purist zal dat niet altijd waarderen. Macrofoto’s van dit toestel zijn heel erg fraai, terwijl ultrawide en telecamera niet tegenvallen en dit model voor de rest vrij gemiddeld scoort.

Samsung maakt met de Note20 Ultra vooral indruk met een uitgebreide selectie aan opties en mogelijkheden, waarbij dit toestel na de P40 Pro+ het verst kan inzoomen. De kwaliteit van foto’s, video’s en bijzondere verrichtingen zoals macro’s, panorama’s en portretten is over de gehele linie prima, met weinig echte missers. Onhandig is wel dat deze camera wat traag is in gebruik, waarbij inzoomen niet altijd een optimale kwaliteit oplevert. Op die manier hebben alle drie hun sterke en zwakke punten. Het zal van je eigen voorkeuren als smartphonefotograaf afhangen welke van deze modellen het best bij je past.