Jpeg versus raw

Heeft raw ook zin op een smartphone?

Jpeg vs. raw op een smartphone

Slechts weinigen fotograferen in raw met hun smartphone, soms simpelweg omdat ze niet van het bestaan weten of de instelling niet kennen, maar vaak ook omdat de toegevoegde waarde niet duidelijk is. Bovendien ondersteunen lang niet alle smartphones standaard raw, waardoor je in veel gevallen third-partyapps moet gebruiken. Het rawformaat is vooral populair onder gevorderde fotografen, die het kennen van spiegelreflex- en systeemcamera's, maar heeft het ook zin op smartphones?

Wat is raw?

Kort en bondig gezegd kun je raw vergelijken met een digitaal negatief. Het is een alternatief voor het jpeg-beeldformaat, waarbij foto's in een veel hogere kwaliteit worden opgeslagen - en daardoor kun je de belichting en kleurafwijkingen achteraf nog corrigeren. De naam 'raw' slaat op het feit dat de digitale data 'ruw' wordt opgeslagen, meestal in het dng-formaat, zonder dat het beeld bewerkt wordt. Bij jpeg is dat anders en wel op twee manieren. Allereerst worden jpeg-foto's ongevraagd 'geoptimaliseerd', zodat ze er wat beter uitzien. Het contrast wordt verhoogd, de kleuren worden versterkt en de foto wordt kunstmatig verscherpt. Ook zwakke punten van de lens worden op slimme wijze softwarematig weggewerkt, denk bijvoorbeeld aan vertekening, vignettering en onscherpte in de hoeken. Daar blijft het echter niet bij, want er is een tweede fase. Om het bewerkte beeld op te slaan, wordt gebruikgemaakt van compressie.

Compressie

Er bestaan twee soorten compressie: lossless en lossy. Lossless werkt als een zipbestand; data wordt op een slimme manier efficiënt opgeslagen. Stel je hebt de volgende tekst: aaaaabbbccccccccccccccc. Dit kun je letterlijk zo opschrijven, maar ook als a5b3c15. Dat laatste neemt veel minder ruimte in beslag. Dat is dus lossless compressie; alle data blijft intact, maar het bestand wordt kleiner. Dit is hoe raw, met dng als voorbeeld, over het algemeen werkt; alle beeldinformatie blijft behouden.

Lossy compressie, wat voor het jpeg-, maar ook voor het mp3-formaat wordt gebruikt, is een vorm van destructieve compressie, want hierbij wordt 'overtollige' informatie weggegooid. Een blauwe lucht ziet er voor onze ogen egaal uit, maar eigenlijk bestaat hij uit tienduizenden tinten blauw. Er kan best een aantal tinten blauw verdwijnen zonder dat we verschil merken. Als de lucht gereduceerd wordt tot één tint blauw, zouden we dat zien, maar niet als het er een paar duizend minder zijn of de compressie slim wordt ingezet. Bij jpeg wordt de compressie in blokken van 8x8 pixels toegepast, wat ook zichtbaar is in de afbeelding rechts. Lossy compressie scheelt enorm in de omvang van een beeldbestand. Waar een omgecomprimeerde foto 60MB groot kan zijn en lossless gecomprimeerd 40MB, kan dat bij jpeg worden gereduceerd tot slechts 6MB of minder. Dat scheelt dus een factor tien, waardoor er meer foto's in het geheugen of op een sd-kaartje passen. Vroeger was dat pure noodzaak, want de geheugenopslag was beperkt. Tegenwoordig is dit minder problematisch, want geheugen is goedkoop geworden. Toch gebruiken smartphones en camera's nog steeds de jpeg-standaard uit 1992, terwijl er tegenwoordig betere alternatieven zijn, met slimmere compressie en een grotere kleurdiepte.

De mate van compressie is overigens wel instelbaar; veel compressie leidt tot zichtbaar kwaliteitsverlies, maar bij weinig compressie valt het vaak nauwelijks op. Bij een smartphone is de mate van jpeg-compressie meestal niet of slechts beperkt in te stellen. In alle gevallen is sprake van een verlies van details en dus van beeldkwaliteit. Bovendien, telkens wanneer je het bestand opnieuw opslaat, wordt opnieuw compressie toegepast en gaat er dus weer beeldinformatie verloren.

Een concreet voorbeeld van de gevolgen van compressie. De linkerfoto is het origineel en bevat weinig compressie. De rechterfoto bevat veel compressie, wat duidelijk is terug te zien aan de kleurgradaties in de lucht en de blokcompressie in de muur.

Bits

Los van kleurverlies door compressie gebruikt jpeg slechts 8bit-kleurinformatie, tegenover 12 tot 16bit in raw. Dat verschil is enorm. Zoals je weet, worden gegevens bewaard als enen en nullen. Een foto met een bitdiepte van 1 zou bestaan uit 0 en 1, oftewel van iedere pixel zou simpelweg vastgelegd kunnen worden of hij zwart of wit is. Dat zou een erg simpele foto opleveren. Tel dat door en dan besef je dat je met 8bit alle combinaties krijgt met een numerieke schaal van 0 tot en met 255, oftewel 256 helderheidsgradaties per kleurkanaal. Met drie kleurkanalen, rgb, betekent dat dus een weergave van in totaal 16,7 miljoen verschillende kleurtinten: r256xg256xb256.

Dat lijkt heel wat en het is voor normaal gebruik ook prima, maar voor beeldbewerking is het niet optimaal, omdat niet alle kleurgradaties vastgelegd worden, nog los van eventuele schadelijke compressie. Meer kleurgradaties betekent dat zo'n fotobestand een groter dynamisch bereik bevat. Oftewel, er kan een groter gebied tussen licht en donker worden weergegeven. Dat leidt tot foto's met meer details, vooral in donkere en heldere delen, oftewel de schaduwen en hooglichten. Een 8bit-bestand, zoals jpeg, kan maximaal circa 8 stops aan dynamisch bereik vastleggen. Bij een rawbestand is dat circa 10 à 16 stops, mede afhankelijk van de analoog-naar-digitaalconverter, die meestal 12 tot 14bit is. Simpel samengevat: hoe meer bits, hoe groter het belichtingsbereik..

Beeldbewerking

De eerdere voorbeelden tonen een visueel groot verschil, maar een belangrijke nuance is dat dit in de praktijk maar beperkt zichtbaar is. In de meeste gevallen kun je dus prima in jpeg fotograferen en zul je maar weinig merken van de schadelijke compressie en geringere kleurdiepte. Dat is anders als je beeldbewerking gebruikt om je foto's te verbeteren. Het verlies van kleurinformatie door schadelijke compressie mag dan voor het blote oog niet zichtbaar zijn, voor serieuze beeldbewerking is het al snel catastrofaal. In de praktijk is dat vooral het geval bij mislukte foto's, die bijvoorbeeld te licht of te donker zijn, of situaties met zeer contrastrijk licht, zoals tegenlicht.

Wil je bijvoorbeeld details van een overbelichte lucht redden, dan heeft dat bij jpeg maar een beperkt effect. Bepaalde kleurgradaties zijn immers verloren gegaan door de compressie en die krijg je niet meer terug. Simpel gesteld: als witte lucht honderd procent wit is, wat bij overbelichting het geval is, dan kun je hier niets meer uithalen. De lucht kan alleen egaal grijs worden, maar dat ziet er niet uit. Als je foto opgeslagen is in raw, is de succeskans een stuk hoger. Dat zit hem dus in een combinatie van compressie en bitdiepte. De ruwe beeldinformatie die in het rawbestand is opgeslagen, bevat meer bruikbare beeldinformatie, die bij dergelijke beeldbewerking goud waard is. Dat is in de foto's hieronder ook goed te zien.

Een lastige lichtsituatie, in deze volgorde: het origineel, de bewerkte jpeg en de bewerkte raw (Samsung Galaxy S7)

De bovenstaande foto's tonen een lastige lichtsituatie in klassieke vorm. Er is sprake van een donkere voorgrond, met op de achtergrond donkere bewolking waar de zon doorheen schijnt, met een reflectie daarvan op het water. Dat is voor een camera een vrijwel onmogelijke situatie om goed te belichten. Als je de belichting afstemt op de voorgrond, door op die locatie op het scherm te tikken, wordt de lucht overbelicht; stem je af op de lucht, dan blijft de voorgrond onderbelicht. Hdr is een optie, maar omdat dan drie losse foto's worden samengevoegd, kan dat leiden tot ghosting en bovendien oogt tone mapping soms wat kunstmatig.

Fotograferen in raw is een betere oplossing, omdat je dan achteraf gebruik kunt maken van het grotere dynamisch bereik en de extra kleurdiepte, zonder schadelijke compressie. Zoals je aan de tweede foto in de bovenstaande reeks kunt zien, laat de overbelichte lucht van de jpeg-versie zich niet corrigeren. Er zijn pixels die honderd procent wit zijn en deze bevatten dus onvoldoende kleurinformatie om overbelichte details zichtbaar te maken. Dat zie je in sommige beeldbewerkingsapps, Photoshop en Lightroom ook terug. Het rode deel in het screenshot hieronder bevat honderd procent witte pixels, die dus niet te corrigeren zijn.

De derde foto toont de gecorrigeerde versie op basis van het rawbestand. De lucht laat zich hier prima corrigeren en de voorgrond kan ook goed worden opgelicht. Deze foto toont veel meer details in de lucht. Fotograferen in raw biedt je dus veel meer speelruimte om over- en onderbelichte delen in een foto te corrigeren, zonder zichtbare schade. Vergelijkbare resultaten zie je bij de foto's hieronder.

Vlnr: de originele foto, de gecorrigeerde jpeg en de gecorrigeerde raw (iPhone 7 Plus)

Het voordeel geldt omgekeerd in principe ook. Een onderbelichte foto is in raw wat effectiever te herstellen dan in jpeg, maar het verschil is een stuk minder groot dan bij overbelichting. Tenzij pixels honderd procent zwart zijn, laten schaduwpartijen zich ook in jpeg-foto's best goed herstellen. Het grote nadeel van het optrekken van schaduwen is dat dit tot meer ruis leidt. Vooral bij raw wordt vooral kleurruis al snel storend, omdat de ruis niet gereduceerd is. Bij de jpeg-foto is dat wel het geval, waardoor het hier minder opvalt. Ook bij rawfoto's valt ruis handmatig goed weg te werken, maar hier moet je wel meer moeite voor doen en vaak vraagt dit om gespecialiseerde software.

Vlnr: de originele onderbelichte foto, de gecorrigeerde jpeg en de gecorrigeerde raw (iPhone 7 Plus)

Toch zijn er zeker situaties waarin je meer details uit schaduwen kunt persen in raw dan bij jpeg. Fotograferen in raw het is effectiefst als zowel de hooglichten als de schaduwen aangepast moeten worden, zoals bij de foto hieronder.

Vlnr: de onbewerkte rawfoto, de door de camera bewerkte jpeg en de door ons bewerkte raw (Microsoft Lumia 950)

Ruis

Een jpeg-foto wordt altijd door de camera bewerkt. Denk aan verscherping, het ophogen van het contrast, maar ook aan ruisonderdrukking. Bij smartphones is dat nog meer het geval dan bij spiegelreflex- en systeemcamera's, omdat de doelgroep het liefst kant-en-klare foto's krijgt, zonder verplichte beeldbewerking. Bij camera's met een grote sensor is beeldbewerking bij rawfoto's juist een groot voordeel, omdat je in veel gevallen foto's beter kunt optimaliseren dan de camera dat kan, bijvoorbeeld ook wat ruisreductie betreft. Bij smartphones is het voordeel bij ruisreductie beperkt, wat voornamelijk te wijten is aan de kleine sensor. Bij een 1/3"- of kleinere sensor krijg je op 800 iso al serieus last van ruis, wat zich bij jpeg's uit in verlies van details en bij raws in flinke hoeveelheden kleurruis.

Effectieve ruisreductie van rawfoto's vraagt om gespecialiseerde software, zoals Lightroom of Noise Ninja. Wie al in raw fotografeert met een 'echte' camera, beschikt waarschijnlijk al over die software, maar minder ervaren gebruikers moeten terugvallen op smartphoneapps en die zijn meestal minder effectief. Overigens doet ruis zich vooral voor in situaties met weinig licht en heb je er bij daglicht maar beperkt last van.

Vlnr: de onbewerkte jpeg-, de onbewerkte raw- en de bewerkte rawfoto. De onbewerkte rawfoto heeft behoorlijk last van kleurruis, wat om extra aandacht vraagt tijdens de nabewerking. (Samsung Galaxy S7)

Witbalans

De extra kleurgradaties en niet-gecomprimeerde beeldinformatie van het rawformaat hebben nog een ander groot voordeel; je kunt zonder kwaliteitsverlies achteraf de witbalans corrigeren. Een verkeerde witbalans is een van de meest voorkomende 'fouten' van digitale camera's en wordt vooral veroorzaakt door kunstlicht. Licht, bijvoorbeeld zonlicht, heeft gedurende de dag steeds een andere kleurtemperatuur en ook kunstlicht is per type lichtbron, van gloeilamp, via tl-buis tot kaars, verschillend. Een stuk wit papier ziet er daardoor steeds een beetje anders uit. Het menselijk gezichtsvermogen corrigeert dit kleurverschil automatisch, waardoor een kleurafwijking ons niet tot nauwelijks opvalt. Een camera is minder goed in staat om kleurafwijkingen te constateren en herstellen, al wordt de automatische witbalans wel steeds beter.

Kleurzwemen komen vooral voor in een omgeving met verschillende lichtbronnen, zoals een stad in het donker waarbij verschillende soorten kunstlicht door elkaar worden gebruikt: wit, blauw en geel. Dat soort beelden wordt meestal erg warm, oftewel oranje. Dat is te voorkomen door vooraf de juiste witbalans in te stellen, wat op de meeste smartphones standaard kan in de camera-app, al dan niet in de 'pro'-stand. Als je echter in raw hebt gefotografeerd, kan het ook achteraf, bijvoorbeeld in Lightroom (Mobile). Je kunt dus achteraf nog kiezen voor een voorgeprogrammeerde witbalans of deze zelf heel nauwkeurig instellen met een bepaalde kleurtemperatuur, uitgedrukt in kelvin.

Hieronder zie je een praktijkvoorbeeld. De eerste foto toont de originele, onbewerkte foto, waarbij de witbalans duidelijk te warm is. Bovendien bevat de foto overbelichte delen door felle lampen. De jpeg-versie van deze foto is gedeeltelijk te verbeteren, maar door de correctie van de oranje kleurzweem worden bepaalde delen juist iets te blauw. De hooglichten laten zich redelijk corrigeren, maar overbelichte delen kunnen hooguit grijs worden. In de rawversie zijn de witbalans en de overbelichte delen gecorrigeerd.

De originele foto is veel te oranje geworden, doordat de witbalans zich liet beïnvloeden door het kunstlicht. Tegelijk zijn bepaalde delen van de foto overbelicht door felle lampen. Dit hebben we geprobeerd te corrigeren met zowel een jpeg- als een rawbestand. (LG G5)

De keerzijde van raw

Fotograferen in raw heeft dus grote voordelen, maar toch is het niet alleen maar halleluja. Naast het kwaliteitsvoordeel zitten er ook serieuze nadelen aan het gebruik van raw. Het belangrijkste is dat rawfoto's vijf tot tien keer zoveel ruimte in beslag nemen als jpeg's. Het is dus niet aan te raden om standaard in dit formaat te fotograferen. Voor smartphones met een beperkte geheugencapaciteit en zonder uitbreidingsmogelijkheden is dat helemaal een potentieel struikelblok.

Verder hebben we het hier natuurlijk over camera's met een relatief kleine sensor, die toch al meer moeite hebben met het vastleggen van een groot dynamisch bereik. Verwacht als je in raw fotografeert dus geen resultaten die vergelijkbaar zijn met die van een camera met een grote sensor, zoals een systeemcamera of spiegelreflex. En zoals eerder genoemd, geldt dat ook voor ruis, omdat het wegwerken van kleurruis in opgelichte schaduwpartijen of situaties met weinig licht best lastig is. Digitaal zoomen is meestal ook niet mogelijk als je in raw fotografeert, omdat het ruwe beeld wordt opgeslagen en zoom een vorm van beeldmanipulatie is.

Tot slot heb je gespecialiseerde software nodig die overweg kan met dng-bestanden, het bestandsformaat dat bij smartphones meestal wordt gebruikt voor raw. Veel standaardapps kunnen niet overweg met dng's, wat betekent dat je je gemaakte rawfoto's soms niet terugziet. Het komt ook voor dat je alleen een low-res jpeg-thumbnail ziet, die meestal in een dng-bestand wordt ingebakken. Voor het openen en bewerken van rawbestanden heb je dus speciale apps nodig, zoals Lightroom Mobile of Snapseed. Maar als je daar toch mee bezig bent, kun je meteen wat andere verbeteringen toepassen, zoals het rechtzetten van een scheve horizon.

Het importeren van rawbestanden naar een computer is soms ook wat meer werk. Third-partyapps, zoals Camera FV-5, gebruiken soms aparte mappen en bij iPhones worden standaard alleen de jpeg's gesynchroniseerd en moet je dus uitwijken naar Fotolader (Mac) of de Verkenner (pc). Wil je even snel een foto delen op sociale media als Instagram of Facebook, dan is de jpeg-versie toch vaak handiger, omdat je voor de rawversie eerst een aantal stappen moet doorlopen. Daardoor is het vaak praktisch om foto's zowel in jpeg- als dng-formaat op te slaan. Deze methode kost logischerwijs wel nóg meer opslagcapaciteit.

Ondersteuning door smartphonefabrikanten

Niet iedereen heeft de mogelijkheid om foto's in rawformaat te maken. Dit is namelijk afhankelijk van het besturingssysteem én de fabrikant. Sinds Android 5.0 (Lollipop) en iOS 10 is er softwarematige ondersteuning voor raw, maar de hardwarematige ondersteuning verschilt per smartphonemodel.

Zo ondersteunt Apple dit alleen op apparaten met een twaalfmegapixelsensor, zoals de iPhone 6s (Plus), 7 (Plus), SE en iPad Pro 9,7". De overige iPhones en iPads zijn uitgesloten. Bij Windows Mobile bieden de high-end modellen als de Lumia 1020 en 950 standaard ondersteuning voor raw, maar goedkopere versies als de 630 niet.

Zelfs bij Android zijn er grote verschillen, hoewel rawondersteuning al sinds 2014 in het besturingssysteem is ingebakken. De meeste recente Android-smartphones kunnen in raw fotograferen, al dan niet via een third-partyapp als Camera FV-5, maar er zijn nog steeds uitzonderingen. Een high-end model als de Sony Xperia Z5 en zelfs de onlangs uitgebrachte XZ bieden geen ondersteuning voor raw, ook niet via andere apps. Slechts een beperkt aantal smartphones, zoals de Samsung S7, LG G5/V20 en de Lumia 950, biedt rawfunctionaliteit via de standaardcamera-app, hoewel daarvoor meestal wel een 'pro'-modus moet worden ingeschakeld.

Png en tiff als alternatief

Een rawbestand, zoals dng, bevat de ruwe sensorinformatie, maar dat zijn enen en nullen en nog geen beeld. Het beeld moet eerst nog teruggerekend en geïnterpoleerd worden op basis van het (Bayer-) kleurenfilter. Bij een bitmapbestand, zoals tiff of png, is dat anders. Dit bestaat al uit beeld dat in die formaten standaard lossless wordt opgeslagen. Sommige smartphones bieden geen ondersteuning voor dng, maar kunnen beelden wel opslaan als png of tiff. Dit kan een alternatief voor raw zijn, hoewel het in veel gevallen niet om het ruwe, onbewerkte beeld van de sensor gaat, maar om beeld dat door de processor onder handen genomen is, inclusief bijvoorbeeld ruisreductie.

Conclusie

Heeft het zin, fotograferen in raw? Ja, maar niet voor iedereen en lang niet in alle situaties. Om met dat laatste te beginnen: in de meeste omstandigheden bieden jpeg-foto's voldoende kwaliteit en is het voordeel van raw beperkt. Fotografeer je echter een situatie met lastig licht, zoals grote contrasten, tegenlicht of een scène met veel kunstmatige lichtbronnen, dan biedt het rawformaat een strategisch voordeel.

Doordat een rawfoto een grotere kleurdiepte bevat en niet aangetast wordt door schadelijke compressie, heb je veel meer bewerkingsruimte tot je beschikking. Daardoor kun je over- en onderbelichting corrigeren en meer details uit schaduwen en hooglichten persen. Ook kun je achteraf de witbalans nog aanpassen. Dat kan zowel met smartphoneapps als met desktopsoftware.

In de praktijk kun je het beste standaard in jpeg fotograferen, maar is het goed om alert te zijn wanneer zich een lastige lichtsituatie voordoet, of dat nu onderweg is of tijdens een vakantie. Dan kun je overschakelen op raw of eventueel tegelijk in jpeg én raw fotograferen. Fotografen die al gewend zijn aan het werken met raw, bijvoorbeeld dankzij het gebruik van een andere camera, hebben een voordeel, omdat ze gewend zijn aan de workflow en waarschijnlijk ook al geschikte software in huis hebben. Ook voor de fanatieke smartphonefotograaf zijn er echter voldoende mogelijkheden om met raw aan de slag te gaan, alleen al vanwege een goed aanbod van camera- en bewerkingsapps die daarmee overweg kunnen. Al met al zijn er wat ons betreft voldoende redenen om het eens te proberen.

Third-partycamera-apps met rawondersteuning:

• Android: Lightroom Mobile, Camera FV-5,Manual,ProShot, AZ Camera
• iOS: Lightroom Mobile, ProCam 4,ProCamera,Manual

Reacties (162)

Prima artikel. Ik heb slechts een paar kleine opmerkingen:

Bij een bitmapbestand, zoals tiff of png, is dat anders.

Tiff is geen bitmapbestand. Het is een verzameling van bestandsformaten (maw: een container); afhankelijk van de implementatie wordt een andere representatie gekozen voor de images. Zo is het bijv. prima mogelijk voor Tiff bestanden om JPEG te gebruiken als bestandsformaat.

On that bomb shell, JPEG heeft een lossy en een lossless variant. De lossless variant wordt alleen vrijwel niet gebruikt en is erg onbekend...

PNG is wat dat betreft echt een enorme stap voorwaarts. PNG heeft de mogelijkheid om meer kleurendiepte en transparantie op te slaan en werkt iets anders qua compressie dan JPG. Echter is ook hier de kwaliteit die je krijgt ultimo afhankelijk van de compressor.

Bij RAW wordt normaliter geen preprocessing gedaan; het is vrij letterlijk een dump van de ruwe data van de camera.

Voor de mensen die de technische details willen weten, op www.wotsit.com kan je de technische specs van de bestandsformaten vinden. Als je er alleen met bestandsformaten alleen wilt spelen is ImageMagick een mooie tool.

Bij RAW wordt normaliter geen preprocessing gedaan; het is vrij letterlijk een dump van de ruwe data van de camera.

Daarbij een kanttekening in navolging van dit artikel:
Helaas gaat het bij opslag als DNG niet om de echte RAW data.
Daarbij moet de echte RAW data van de sensor volgens de Adobe DNG specificaties worden opgeslagen. Dat betekent een conversie hoe dan ook, en dat sommige metadata weggegooid kan worden, omdat die niet in DNG is gespecificeerd.

[Reactie gewijzigd door Fireshade op 19 oktober 2016 10:46]

Correct, officieel is DNG is een gestandaardiseerde container rondom een gestandaarde representatie van de data. (DNG staat voor Digital NeGative). Die standaard data representatie is meestal 1:1 te mappen op de ruwe beelden. De technische details (file format) zijn te vinden op https://helpx.adobe.com/photoshop/digital-negative.html . DNG is stiekem een specifieke vorm van TIFF.

Er wordt hierbij geen preprocessing gedaan bij de foto data, maar inderdaad wel op de metadata, die wordt geconverteerd of (helaas) weggegooid. Dat laatste is een beetje raar eigenlijk, omdat je eigenlijk alle metadata wel kwijt kan in een DNG (of moet ik zeggen de XML/EXIF/... die erin gepropt is? ).

Overigens gebruikt JPEG standaard het YUV kleurmodel, en dat knipt al wat informatie weg (sommige kleuren, zoals "puur blauw", bestaan niet eens in YUV). De volgende stap is om (doorgaans) driekwart of de helft van de kleurinformatie weg te gooien, dus voor elke 4 pixels blijven er 4 Y waarden en 1, 2 of 4 UV waarden over. Deze stap is bepaald niet lossless dus. Daarna komt de compressiestap, waarbij de Y, U en V kanalen apart behandeld worden.

Dus ook "lossless" JPG is niet echt lossless, er is al een heleboel data weggegooid voor de compressor aan de slag gaat.

Als je een JPG inleest en weer wegschrijft met dezelfde settings, krijg je ook een identiek bestand terug. Het herhaaldelijk lezen en schrijven van JPG plaatjes is dus niet zo schadelijk als vaak gedacht wordt.

YCbCr is het dacht ik

Color spaces worden in de meeste file formats redelijk waardeloos ondersteund; eigenlijk iedereen gaat uit van een transformatie naar een standaard formaat. Dat is op zich ook logisch vanuit het idee van compressie, omdat na transformatie een hoop unieke informatie in 1 plane gaat zitten en relatief weinig in de andere planes...

Er zijn overigens wel 'hacks' op JPEG images waarbij color space transformaties worden gemaakt voor de compressie en waarbij de transformatie wordt overgeslagen. Uit mijn hoofd mag dat dacht ik ook volgens de standaard. Ik heb tijdens het implementeren van de PDF (1.6?) standaard (deze embed o.a. JPEG blobs) zelfs gezien dat dit ook in de praktijk wordt gebruikt.

Als je een JPG inleest en weer wegschrijft met dezelfde settings, krijg je ook een identiek bestand terug. Het herhaaldelijk lezen en schrijven van JPG plaatjes is dus niet zo schadelijk als vaak gedacht wordt.

Dat zal wel aan het gebruikte programma liggen en of het bestand bewerkt is of niet. Paint gooit er gewoon weer compressie over afaik.

In tegenstelling tot wat cdwave zegt, doet elk programma dat. Simpelweg omdat een programma niet de differentiatie kan maken tussen de originele fotopixels en compressiepixels. Er wordt dus gewoon compressie toegepast op de compressie.

Het is eigenlijk jammer dat https://en.wikipedia.org/wiki/JPEG_2000, ondanks betere compressie en meer mogelijkheden, nooit goed doorgebroken is. Waarschijnlijk omdat fabrikanten niet het risico willen lopen op miljoenenclaims door houders van "verborgen" patenten.

Dat en ik kan me nog herinneren dat het implementeren van JPEG2000 echt een horror was, terwijl JPEG vrij straight-forward was... dat helpt ook niet mee met adoptie. Maar inderdaad, JPEG2000 is conceptueel best een goed idee.

het verschil was dan ook niet zo enorm groot. BPG zou een mooie potentiële opvolger zijn, mede omdat vrijwel alle hardware al acceleratie ondersteund ;-)

Dan had de JPEG Group maar geen (hoge) patentvergoeding moeten eisen of duidelijk moeten communiceren over re patenten.

Op 1 plaats is het nochtans wel doorgebroken: de cinema. Aangezien quasi de hele wereld nu DCP gebruikt, is het toch een redelijk succes noemen.

> Echter is ook hier de kwaliteit die je krijgt ultimo afhankelijk van de compressor.
PNG is lossless, de kwaliteit heeft dus niks te maken met de compressor. Alleen de bestandsgrootte hangt af van de compressor.

Oh sorry, ik was niet duidelijk hier. Het image format is weliswaar lossless (color space transformations even buiten beschouwing gelaten uiteraard), maar sommige compressors denken hier toch anders over. Je kan nl. veel harder comprimeren als je de data een beetje tactisch blurt. Hetzelfde effect krijgt je bij denoise filters.

Het elegante van PNG vind ik persoonlijk dat je dergelijke beslissingen kan neerleggen bij de client ipv. bij de implementatie van het bestandsformaat.

Zie ook https://pngquant.org/

TIFF kan inderdaad als container voor JPEG compressie worden gebruikt, maar de meeste gebruikte variant is toch wel het lossless formaat (ivm de voordelen). Vandaar dat men over het algemeen TIFF aanduid als een 'raw; (uncompressed) of lossless (LZW) compressieformaat. Het biedt (beperkt) ook ondersteuning voor layers, en is mede daardoor in de DTP/Graphics wereld al vele jaren een geliefd formaat.

Ik heb eigenlijk nog nooit een TFF met JPEG indeling langs zien komen...

Wat over het DNG formaat nog van belang is, is dat het een leveranciers specifiek formaat van Adobe is. Om deze reden kan andere software er niet vanzelfsprekend mee overweg. Het formaat moet dan in licentie genomen worden, en dat kost de softwarebouwer geld. DNG is iets sneller in bijvoorbeeld Lightroom, maar heeft ook enkele nadelen.

Deze bron gaat op die nadelen wat dieper in. Lees wel een beetje tussen de regels door, de schrijver is een beetje van het evangelisten type. Zijn argumenten lijken mij wel steekhoudend.

Nu ben ik zelf geen RAW fotograaf, en heb zelf alleen een algemeen fotografie referentiekader met spiegelreflexcameras. Maar het feit dat DNG leveranciersspecifiek is is voor mij op zich al een nadeel.

[Reactie gewijzigd door teacup op 19 oktober 2016 12:26]

Maar het feit dat DNG leveranciersspecifiek is voor mij op zich al een nadeel.

NEF (Nikon), crw, cr2 (Canon), erf (epson), mef (mamiya), mos (Leaf), orf (Olympus), raf (Fuji), mdc (Minolta/Agfa), mrw (Minolta/KonicaMinolta), .arw .srf .sr2 (Sony), 3fr (Hasselblad) en alle anderen zijn evenzeer leveranciersspecifiek. Mocht die specifieke leverancier ophouden te bestaan of veranderen van RAW-formaat en ondersteuning voor het oude beëindigen, dan is het einde verhaal.

Pentax ondersteund DNG als alternatief raw-formaat en zowel Ricoh, Samsung, Leica, Hasselblad en Sinar gebruiken het als enig RAW-formaat. Ook enkele anderen fabrikanten zoals Casio en Sea&Sea maken er gebruik van. https://en.wikipedia.org/..._Negative#Digital_cameras
In dat opzicht lijkt het me verstandig DNG niet te verketteren. https://nl.wikipedia.org/wiki/Digital_Negative_Specification

offtopic:
Pentax is overigens sinds 1 oktober 2011 van Ricoh (van 2006-2011 was het van Hoya die alleen interesse had in de medische tak, van 1919 tot 2007 was het zelfstandig) en ondersteund DNG sinds de K10 uit 2006.

DNG is een open formaat*, uiteraard betekent dit, dat Adobe altijd de specificatie kan aanpassen maar het is up- en downwards compatible.
*

Use of the file format is royalty-free; Adobe has published a license allowing anyone to exploit DNG, and has also stated that there are no known intellectual property encumbrances or license requirements for DNG.

Dus wat jij zegt:

Om deze reden kan andere software er niet vanzelfsprekend mee overweg. Het formaat moet dan in licentie genomen worden, en dat kost de softwarebouwer geld.

zou niet waar moeten zijn.

Op lange termijn is het ook waarschijnlijker dat DNG uitleesbaar blijft.

Jouw bron vermeld

In Lightroom, DNG files open and render previews faster than raw files. Two years ago, that may have been beneficial, but now Lightroom has graphics-card hardware acceleration, SSD drives are relatively inexpensive to buy and easy to install, and RAM is inexpensive to upgrade and easy to install.

en dus snelheid als voornaamste voordeel tegelijkertijd dit bagatelliserend. Kleinere bestanden is een tweede, ook dat kunnen we tegenwoordig als minder belangrijk classificeren. Zo te lezen heeft jouw bron heeft echter zijn originele RAW bestanden (CR2 formaat, dus Canon) gewist. Dat kan ik alleen maar afraden.

Pentax gebruikers hebben gemerkt dat hun DNG-bestanden aanmerkelijk groter waren als hun PEF's. De verklaring hiervoor is eenvoudig en logisch, de PEFs zijn gecomprimeerd en de DN'G's uit de camera niet. DNG ondersteund echter wel compressie (lossless en zelfs lossy) en als je op de PC je RAWs converteerd naar DNG zijn ze vergelijkbaar in grootte al zullen de DNG's ietsje groter zijn.

Jouw bron noemt dat hij zelf enthousiast was over (DNG en ) Lightroom
[quote]Now, I loooooved Lightroom. My LR kung-fu is legit, son. I advocated and raved about it because I like to evangelize the tools that I use that make my work and life better. (Hell, that’s the whole reason behind this blog post.) I am a ninja-level Lightroom user. Loved. That. Sh*t.[/quote]

maar nu de voorkeur geeft aan CaptureOne

As I said, I evangelize the tools I believe in and I believe Capture One outshines Lightroom in every aspect of raw image processing, except one…
Capture One does not like DNG files....

Wat hij niet vermeld is dat Capture One echter uitstekend kan exporteren naar DNG.

Hoe valide zijn verdere argumenten ook mogen zijn, zeker in zijn geval, hij had zijn originele RAW-bestanden niet moeten weggooien na de conversie in Lightroom. Ja Lightroom's workflow is met DNG, accepteer dat maar behoud altijd je originelen. Desnoods moet je maar minder afdrukken en eerst zorgvuldiger je onderwerpen uitkaderen en naderhand strenger selecteren. Vroeger hadden we op een filmpje slechts 36 opnamen (of zelfs minder) maar digitaal klikken we maar raak. Neem de benadering van een middenformaat-fotograaf (die had maar 18 opnamen (4,5x6) , 12 opnamen (6x6) of zelfs 9 opnamen (6x7) per rolletje (Fuji GX680 slechts

Of Capture One een betere RAW-image-processor is kan ik niet beoordelen, ik heb met geen van beide ervaring. Wat je bron noemt is

Cataloguing, unfortunately, is the one area in which Capture One falls behind Lightroom — very, very far behind.

Als dat zo is kun je altijd Capture One (of een andere RAW-converter) gebruiken om daarna de gemaakte DNG's verder te verwerken in Lightroom, dan heb je best-of-both-worlds.

offtopic:
Zelf ben ik niet zo in de RAW-processing. Om dit goed te doen moet je tijd investeren en ervaring er mee op doen voordat je betere resultaten krijgt als de in-camera settings, mij ontbreekt de tijd. Maar ik vind het belangrijkste om de foto-collectie goed te beheren. Destijds vond ik Adobe's aanbod te duur (laat staan evt overstappen op Mac en Aperture), heb ik dat uitgesteld en alles gewoon opgeslagen in mappen op de harddisk en het is nu een onoverzichtelijke brij geworden. Ook nu vindt ik het abonnementsysteem van Adobe niet fijn.
Bijna had ik Bibble Pro gekocht. Ik volg de ontwikkelingen van Darktable (praktisch Linux-only)
LightZone (destijds nog betalend, inmiddels niet meer, maar je moet wel registreren) en Rawstudio. Met F-spot of Shotwell was er een issue dat deze stilletjes bestanden overschreef. De andere kon dan weer geen RAW weergeven. ImageMagick moet ik ook nog uitproberen

Een reëeler nadeel van DNG is het volgende:

The issue is apps like Aperture/OSX which do not fully support DNG. Apple cheats and only supports the embedded file in the DNG, they are just using the RAW file support already in OSX. So unless the native RAW is supported, the DNG won't work.

It's not a fault of DNG, it's an issue of Apple being lame.

https://www.dpreview.com/forums/post/25443761
Voor wie op Apple werkt, of bestanden deelt met Apple gebruikers is dat iets waarmee je behoorlijk de mist in kunt gaan.

Zoals ik het zie kun je DNG beter zien als een soort van opvolger van JPG. JPG is stokoud, dateert al van 1992 en hoewel er diverse pogingen zijn gedaan zoals JPEG2000 (.jp2) , JPEG-XR, PGF, WebP, FLIF en BPG. Zelfs Lossless_JPEG uit 1993 wordt vaak niet ondersteund, laat staan gebruikt. Alleen PNG is op weg om een nieuwe standaard te worden, maar voor deze is voor foto's niet de meest optimale. Hoewel FLIF en BPG waarschijnlijk betere kandidaten zijn, is de ondersteuning ervoor nog mondjesmaat en is het maar de vraag of er over 5 of 10 jaar nog programma's zijn die er mee overweg kunnen (laat staan camera's). De ondersteuning voor DNG is een stuk beter, het zou zelfs kunnen dat dit in toekomstige filemanagers ook gewoon ondersteund wordt. Het fors grotere bestandsformaat is in de toekomst waarschijnlijk geen probleem meer.

Zie ook: http://www.photofacts.nl/...n_van_het_dng_formaat.asp
http://focusmedia.nl/Workshop/dng-raw/p/4/wel-of-geen-dng

[Reactie gewijzigd door BeosBeing op 19 oktober 2016 15:09]

Wat een prachtige reactie! Ik wilde dat ik wat meer tijd had om fatsoenlijk reageren. De bron zou als een plug voor capture one gelezen kunnen worden. Dat maakte mij wat kritisch op de inhoud. Terug denkende sloeg ikzelf vooral op deze alinea aan:

What puts Lightroom and Capture One oceans apart is that Lightroom treats all raw files equally, setting the default camera profile to “Adobe Standard.” You have to go in manually change the camera profile to something like “Camera Portrait” or “Camera Landscape.” (You can set defaults based on camera serial number and build import presets, etc., but until you become a power user, most people don’t even realize that Adobe Standard” is not a good baseline for any image.

Ik kan de zwaarte van die statement niet wegen. De persoon in kwestie tilt er nogal zwaar aan. En het lijkt mij een fundamentele keuze die Adobe hier maakt, omdat het het resultaat negatief zou beïnvloeden. Of het resultaat inderdaad slechter is, en of de oorzaak deze shortcut van Adobe is valt nog wel te bezien. Hiervoor moeten we op de oordeelkundigheid van de blogger vertrouwen. Opmerkelijk vind ik wel dat C't Computertechniek (papieren maandblad...) ook onder de indruk was van die capture one (pro). Ten aanzien van de andere conclusies onderschrijft dat blad ook de uitspraken van de blogger. Beeldverwerking: Top resultaten, qua workflow en integratie van database functies sprong het er wel echter negatief uit. De combinatie die je voorstelt is dus zo gek nog niet.

offtopic:
Zit op het vinkentouw voor RAW, ondanks het tijdbeslag. Voor de doelgroep van de Smartphone gebruikers lijkt mij het bewerken van RAW afbeeldingen trouwens een brug te ver. Zelf ben ik net te serieus met fotografie bezig dat ik mij ben gaan storen aan JPG. Heb in de tijd van chemische fotografie zelf uitvergroot (zwart wit). Die foto zien opkomen in de ontwikkelvloeistof is nog steeds een beetje magie voor mij . Om die reden ga ik toch nog steeds heel consciëntieus met fotografie om.

[Reactie gewijzigd door teacup op 19 oktober 2016 22:46]

What puts Lightroom and Capture One oceans apart is that Lightroom treats all raw files equally, setting the default camera profile to “Adobe Standard.” You have to go in manually change the camera profile to something like “Camera Portrait” or “Camera Landscape.” (You can set defaults based on camera serial number and build import presets, etc., but until you become a power user, most people don’t even realize that “Adobe Standard” is not a good baseline for any image.)

Het kiezen van het juiste cameraprofiel en import-settings kan je foto verbeteren, maar het verkeerd instellen ervan verslechterd dit uiteraard. Daarom zal Adobe standaard uitgaan van een basisinstelling naar die zal nooit het optimale uit de raw halen, ongeacht of die 'Adobe Standard' of anders heet.

In het geval van Pentax zal de camera deze instellingen goed zetten en volgens diverse reactors op Pentax forums maakt het geen enkel verschillen of je Pef of Dng gebruikt.

Uiteraard kun je in plaats van lightroom ook iets anders voor beheer en bewerking kiezen, als ze maar allemaal hetzelfde bestandsformaat ondersteunen. Dat kan Dng zijn of bv als je Lightzone kiest (alles non-destructive), de raw van de camera.
Desondanks denk ik dat als je prijs stelt op het toegankelijk houden van je raws, dat je zowel de merk-raw als een Dng moet bewaren, net zoals je dan je backups maakt op CD-R, op DVD-R en op hard-disk omdat alle drie de media anders verouderen, al gaat dat laatste voor de meesten al verder als dat men moeite voor wilt doen.

[Reactie gewijzigd door BeosBeing op 19 oktober 2016 22:50]

Iedere camera heeft zijn eigen specifieke afwijkingen qua kleur. In dat opzicht kan adobe standaard het nooit goed doen. Wil je kleurechte foto's dan zorg je dat iets als een colorchecker passport fotografeert per lichtsituatie. Want ook iedere lichtbron of modifier op flitsers heeft zo zijn eigen kleur licht. Naast de afwijking die al in iedere camera afwezig is. Middels de colorchecker kan je een profiel aanmaken en daarmee het verschil corrigeren.

Ik gebruik het zelf tijdens iedere fotoshoot. Het is ook een mooie oplossing om vervelende kleurreflecties op te lossen. Een model zittend in het gras met zal groen tonen op de foto. Simpelweg, omdat het zonlicht weerkaatst op de grond en terug reflecteert op het model. Je kan dit een photoshop proberen te fixen, maar met zo'n colorchecker corrigeer je dit in 1 klik.

Leuk artikel, al had ik wel meer diepgang verwacht over de prestaties van de diverse telefoons. Hoe de camera van de merken presteert in JPEG is wel bekend door de talloze vergelijkingen, maar een RAW vergelijking wordt nauwelijks gedaan. Terwijl je daarmee ook de pure en ruwe bron te pakken hebt en dus een goed beeld krijgt van het presteren van de cameramodule.

Het gaat in dit artikel om JPEG versus RAW.
Een vergelijking die je noemt zou wel een goede toevoeging zijn als er weer een 'telefooncamera vergelijking' wordt gemaakt.

Gaaf artikel! De Sony Xperia Z3 en Z5 schijnen ook mooie foto's te kunnen maken. De Samsung (Edge) 7 maakt ook erg goede foto's. Voor een telefoon althans.

Ik ben wel benieuw wie nu echt de foto's van z'n telefoon wilt bewerken. Een systeemcamera is gemiddeld goedkoper dan een high-end toestel. Goed, je hebt wel een groter apparaat in je handen, maar je kan dan ook meer instellingen vooraf regelen.

Als ik op pad ben met of zonder me camera dan wil ik nog wel eens wat foto's schieten met me telefoon (iPhone). Deze foto's weet ik van te voren al dat het geen foto materiaal is omdat ze altijd net niet goed genoeg zijn, ze zijn dan meestal ook voor FB of dergelijke.

Mochten deze foto's nu in RAW opgeslagen worden dan kan ik er misschien net dat beetje uit halen wat nodig is om wel een goede foto te nemen.

Dit is voornamelijk van toepassing als de omstandigheden niet perfect zijn om een foto te nemen want juist dan ga je het verschil tussen de fotos van een telefoon en een systeem- of spiegelreflexcamera zien.

Iemand die heel mobiel wil zijn. Een telefoon heb je dan wel bij je, maar een systeemcamera kan zomaar teveel zijn. Idem met security, je telefoon nemen ze je zelden af, maar probeer bij een riskant object (gevangenis oid) maar eens uitgebreid met een camera rond te lopen

Ik heb een SLR, een m4/3, een compact en een goede smartphone. Alle foto's die ik groot heb laten afdrukken zijn gemaakt met m'n compact of telefoon. Die heb ik gewoon veel vaker mee, waardoor de kans dat je iets moois tegen komt ook veel groter is.

Bij mij gaat het om een Nokia 808, maar ook de nieuwe iPhones e.d. maken echt prima foto's.

Ik ben een maand naar Japan geweest en uitvoering gefotografeerd met mijn DSLR en soms met mijn iPhone 6. Handig voor de GPS data en soms wil je gewoon niet de hele dag met kilo's camera rondlopen. Gezien ik met mijn DSLR in RAW schiet heb ik naderhand alles in Lightroom geïmporteerd.

Soms heb je foto's die er gewoon prachtig uitzien met de iPhone maar dan wil je kleine correcties uitvoeren en gaat het helemaal mis. De compressie heeft zoveel details verwijderd dat de foto's gewoon lelijk worden (zie ook de blauwe lucht foto's),

Ik ben blij met RAW mogelijkheden op een mobiel. Ik hoop dat ze het breder gaan ondersteunen...

is er ook ergens een overzicht van smartphones die raw foto's kunnen maken? Dat kunnen er nooit zo veel zijn, wellicht handig geweest om dat in het artikel te vermelden

http://www.phonearena.com...e-RAW--DNG-photos_id75290

Ontopic, ben benieuwd of we met dit soort ontwikkelingen over 10 jaar alleen nog maar telefoons hebben voor fotografie.

Software moet mooie fotos maken, de fotograaf moet mooie locaties maken.

Onmogelijk (over 10j) , compact toestellen zullen er wel uit gaan vermoed ik, maar vanaf je echt bepaalde effecten wil qua scherptediepte of vogelfotografie, extreem groothoek kan je niet anders dan naar verwisselbare lenzen gaan, spiegel of systeem.

Ik vermoed wel dat binnen een tiental jaar de spiegel volledig vervangen zal zijn door de systeemcamera.

Compactcamera's, ook goedkope, maken nog altijd veel mooiere foto's dan smartphones. Die optica zijn gewoon te klein om echt goede foto's te maken.

Alsnog zou je best wel eens gelijk kunnen hebben, het blijkt keer op keer dan voor het gros van de mensen gemak ruimschoots boven kwaliteit gaat. Liever matige foto's van je smartphones dan mooie foto's maar wel een compactcamera mee moeten nemen op vakantie. Ik vind het zonde, maar voor veel mensen is dat blijkbaar prima acceptabel.

Met analoge fotografie had je je foto's op printjes, meestal 10x15cm.
Toen de digitale fotografie zijn opmars deed, gebruikten de meesten hun digitale (compact)camera zoals een analoog toestel. Kaartje binnenbrengen en afdrukjes laten maken.
Tegenwoordig maken de meesten geen fotoalbums meer aan. Foto's dienen voor Instagram of Facebook, meestal bekeken op een klein schermpje (smartphone of tablet). Het kwaliteitsverschil is hierdoor bijna niet meer zichtbaar tussen een DSLR en een smartphone.
Diegenen die toch eens een afdrukje willen, is het formaat 10*15cm, dus hier valt het ook al niet op.
Echter zodra men spreekt over echte uitvergrotingen, dan pas merk je het verschil tussen een smartphonefoto en die van een 'echte' (sic) camera.
En laat ons ook eerlijk zijn. Wat willen mensen? Snel hun foto tonen. Op restaurant, de hoofdschotel of dessert? Snel een fotootje met de phone en voila, het staat op facebook.
Stel je voor dat je die foto maakt in RAW. Van de camera naar je desktop/laptop, photoshop openen en bewerken, opslaan naar jpg en dan pas posten op instagram of facebook, de dag of enkele dagen nadien. Dan kan toch niet? Dat past niet in het narcisme van de sociale-media-mens.

JPG zal hierdoor altijd de belangrijkste foto-opslag blijven, ondanks de vele beperkingen van dit formaat.
RAW zal eerder zijn voor de 'echte' amateur met zijn camera of als hij die per ongeluk vergeten heeft, de smartphone als alternatief gebruiken voor die ene speciale foto.

Voor social media heb je gelijk, zeker voor je kiekjes in het restaurant. Voor vakantiefoto's vindt ik het echt doodzonde als mensen alleen een smartphone gebruiken. Ook op je smartphone zie je het verschil. Op vakantie neem ik, ook als ik via bv WhatsApp foto's aan familie wil sturen, de moeite om foto's van mijn DSLR over te zetten op mijn laptop en die dan via WhatsApp te versturen. Steevast zijn de reacties 'Oh, wat een mooie foto's, dat lukt mij nooit!'.

Voor afdrukken is het verschil voor pixeltechnisch van aard: de pixels van een compactcamera of DSLR zijn zowel kwalitatief als kwantitatief beter, en dat komt pas tot zijn recht bij afdrukken inderdaad. Maar fototechnisch is het verschil veel groter. Effecten als gevolg van optica, diafragma en sluitertijd zijn eigenlijk afwezig op smartphone-foto's, terwijl dat juist dingen zijn die een foto veel mooier maken.

Foto's dienen voor Instagram of Facebook, meestal bekeken op een klein schermpje (smartphone of tablet).

Doorgaans is een tablet groter dan een 10x15cm afdruk. En smartphones hebben vaak een heel hoge DPI.

Smartphones hebben dan wel hoge DPI maar weinig oppervlak, en daarmee dus nog steeds niet heel veel pixels. De 'retina' iPhone 6 heeft een DPI van 326, maar daarmee nog niet meer dan 1334 × 750 pixels. Een fractie van wat een beetje camera schiet, maar ook een fractie van wat een beetje telefoon schiet. Mijn Sony Ericsson K750i van 11 jaar geleden schoot al foto's op 2 megapixel waar de iPhone 6 dus slechts 1 megapixel op z'n scherm heeft.

Daarmee blijven de eisen aan foto's gewoon laag voor dergelijke mobiele apparaten.

[Reactie gewijzigd door MadEgg op 19 oktober 2016 14:43]

Neem je alleen net een mobiel met een lage dpi vergeleken met moderne smartphones. >500 dpi is inmiddels de standaard. En juist dan is het verschil tussen foto's beter te zien. De kwaliteit van foto's van je genoemde mobiel loopt ook flink achter bij de nieuwere modellen. Geen moment dat een compact camera hier beter is.
Zeker voor het publiek super foto's. Waar RAW/DNG dus zeker toegevoegde waarde kan leveren. Niet voor niets dat de compact camera markt 'dood' is.

Prima, nemen we een Galaxy Note 7 (doorbrandende accu's daargelaten wel een high-end toestel): 2560×1440 pixels -> 3.7 megapixel. Dat deed mijn Nokia N95 uit 2007 ook al (5MP zelfs), met ook nog een relatief goede Carl Zeiss lens. Of een gewone digitale camera uit 2000. Nog steeds geen hoge eisen aan het aantal pixels op een digitale foto dus.

RAW kan, zoals dit artikel laat zien, zeker wel een meerwaarde opleveren op camera's op smartphones, dat ontken ik ook niet. Voor alledaagse foto's is het ook voldoende. Voor je vakantiefoto's niet. Belichtingsproblemen zoals die als voorbeeld gegeven worden in dit artikel zijn veel eenvoudiger te vermijden met grotere lenzen en meer controle over sluitertijden en diafragma.

DSLR > Compact Camera, maar de foto's die ik begin jaren '00 heb gemaakt op een 3.2 MP Sony digitale compactcamera zijn nog altijd mooier dan de 15 megapixel-foto's die een moderne smartphone maakt. Daarmee zie ik een meer dan voldoende bestaansrecht voor compactcamera's. Helaas wordt dat met name tegengewerkt door de luiheid van de gemiddelde mens.

Alleen de low en mid range compact cameras zullen waarschijnlijk verdwijnen. Je ziet nu al de trend dat de meeste fabrikanten meer en meer high-end compact toestellen uitbrengen. Die eigenlijk net zo goed zijn als de veel DSLR's

Net zo goed als veel DSLRs? Je maakt een grapje of niet? Op bepaalde punten doen ze het beter, maar als je puur kijkt naar beeldkwaliteit komen ze echt niet mee.

Bekijk de Sony Cyber-shot DSC-RX1R II maar. Het is wel een compact camera met een prijskaartje van meer dan €4.000. De kwaliteit is waarschijnlijk beter dan de meeste instap DSLR's. Alleen met de DSLR heb je de kracht van flexibiliteit.

Die beschouw ik niet als compact camera in de traditionele zin van het woord. Dat is een niche product. Sowieso heeft hij niet de sensor van een compact camera. En hebben de meeste compact camera's geen vast brandpunt.

[Reactie gewijzigd door Koeitje op 19 oktober 2016 12:15]

Het is wel degelijk een compactcamera. Dat hij dezelfde sensor gebruikt als een SLR of systeemcamera is geen argument; vroeger gebruikten compactcamera's ook hetzelfde filmformaat als dure SLR's.

Het is en blijft een niche product. Het is niet meer dan een A7R2 in een andere body met een vast objectief + andere sluiter. Producten die minder dan 1 promille van de markt hebben zijn niet interessant.

Dat is geen compact camera.

Het gaat niet op beeldkwaliteit, maar over hoe je foto eruit ziet.
Diafragma: F/2.0 - F/22
Dat heb je, en zit je aan vast, ik heb een DSLR van 500€ met een 50mm lensje van 230€ en ik kan foto's nemen op F1.8. En dat verschil merk je echt, in tegenstelling tot het aantal pixels (wat voor andere toepassingen wel handig zal zijn)

Weet je wel wat een Sony A7II is? Zo te lezen niet. Dit is een full-frame digitale camera zonder spiegel. Die veegt de plaats aan met jouw DSLR. Zie http://www.sony.nl/electr...re-lens/ilce-7m2-body-kit

Voor sommigen van ons valt deze camera onder de compact camera's Hij is in ieder geval compacter dan een Canon 1D-X.

[Reactie gewijzigd door zonoskar op 19 oktober 2016 13:55]

Ik heb inderdaad een fout toestel opgezocht blijkbaar, ik had een toestel met een vaste lens gevonden..(nu zie ik het, moest een reactie zijn op "fverhoef" hieronder)

[Reactie gewijzigd door wouzke op 19 oktober 2016 16:09]

Voor sommigen van ons valt deze camera onder de compact camera's Hij is in ieder geval compacter dan een Canon 1D-X.

De A7II is nog steeds geen compactcamera, maar een systeemcamera, met verwisselbare lens. Compactcamera's hebben een geïntegreerde lens.

Die A7II heeft op F2 minder scherpte diepte dan jouw DSLR van €500. Even uitgaande van hetzelfde brandpunt equivalent .

Dat klopt, maar ik had het verkeerde toestel opgezocht, reactie sloeg helemaal nergens meer op. ( zie reactie erboven ergens )

Aan de andere kant las ik laatst over een nieuw soort lens dat veel kleinere toepassingen mogelijk maakt.

Ontopic, ben benieuwd of we met dit soort ontwikkelingen over 10 jaar alleen nog maar telefoons hebben voor fotografie.

Nee, absoluut niet Hoe netjes de foto's er ook uitzien, een foto gemaakt met een smartphone is altijd heel beperkt omdat sensor en lens simpelweg te klein zijn om in alle situaties goede foto's te nemen... het is natuurkundig en technisch gewoon niet mogelijk om de capaciteit van een goede dslr in een telefoon te stoppen.

Het is ook niet echt een ontwikkeling in die zin, het is niet meer dan het toevoegen van een optie om een onbewerkte versie van het geschoten plaatje op te slaan.

Ontopic, ben benieuwd of we met dit soort ontwikkelingen over 10 jaar alleen nog maar telefoons hebben voor fotografie.

Software moet mooie fotos maken, de fotograaf moet mooie locaties maken.

Nee, totaal niet.

Over tien jaar hebben we alsnog DSLR/Systeem/Middenformaat-camera's etc. Alles word beter, maar dat zegt nog niet dat iets anders overbodig zou kunnen worden. Bovendien, jouw laatste zin ga ik niet op in want ik hoop dat je zelf kan beseffen dat dit onzin is.

Als die telefoon in de telestand (fysieke zoom, software-zoom is crap) beeldhoek heeft van maximaal 6º, of beter nog 5º graden (vergelijkbaar met een 400mm resp. 500mm op fullframe) en in de groothoekstand minimaal 84º, dan zou het kunnen, echter dat moet dan zonder de (ton/kussenvormige) vertekening die inherent is aan zoom-objectieven. (Perspectische 'vertekening' waarvan groothoekobjectieven vaak worden beticht is onzin)

Dan moet je die tele ook nog stil kunnen houden, dat is bij een dergelijke beeldhoek een uitdaging en bij minder dan optimaal licht (zonnig zomerweer, sluitertijd 1/1000s) zonder statief niet mogelijk

Of je moet uiteraard de objectieven kunnen wisselen. Dat zou ik wel zien zitten, een telefoon waar ik mijn P6 Zeiss Jena Flektogon en Biometar-lensjes op kan zetten, uiteraard met volledig gebruik van de beeldcirkel van deze. Je hebt dan wel een sensor nodig van minimaal 6 bij 6 cm. Praktisch gezien zie ik dit de komende 100 jaar nog niet gebeuren.

[Reactie gewijzigd door BeosBeing op 19 oktober 2016 11:04]

Onzin. fotograaf > camera.

Natuurkundige wetten > fotograaf.

Ok succes met het maken van mooie fotos als prutser met een goede camera...

Camera > Smartphone
Het is niet alsof ze tegen Picasso/Dali/etc. zeiden: hier gast, neem deze set stiften maar. Verf is niet meer nodig joh.

Geen opmerking over de unieke kwaliteiten van een fotograaf om 'vorm' vast te leggen. Maar de gear van een fotograaf is meer dan 'software'.
Benieuwd of ze alle lenstechniek ooit in een smartphone kunnen proppen voor minder dan 1000,- terwijl de camera markt in de tussentijd compleet stil blijft staan.

Beetje in dezelfde categorie als "over 5 jaar zijn smartphones krachtger dan consoles"... Ja als je een Samsung Galaxy S7 met een Nintendo 64 vergelijkt wel ja.

Dof zal nooit kunnen. Of de software/wiskundige berekeningen zullen dusdanig goed moeten zijn.

Phonearena is niet objectief, geen Nokia telefoons in hun lijst.
Terwijl de 1020 en 1520 volgens mij de eerste telefoons waren die Raw ondersteunde.

Voorheen waren het inderdaad slechts enkele high-end smartphones die dit konden, maar sinds de laatste 2 jaar heeft iedere high-end smartphone deze functionaliteit wel standaard.
Zelfs de iPhone heeft sinds iOS 10 dit nu (alleen de modellen vanaf de 6s), dus dan zal het nu wel meer mainstream worden verwacht ik.
Echter wel rekening houden dat de bestanden zo'n 25MB per stuk worden. Dus als je toestel geen extra opslag dmv SD-kaart aan kan, en slechts 16GB opslag heeft zal je beschikbare ruimte heel hard in op gaan.

De handmatige settings (op de S7 heet het 'prof' stand) is overigens ook briljant. Dan kun je zoals bij een spiegelreflex de belichtingstijd, ISO (v.a.50), kelvin, etc. instellen. Dan krijg je echt fantastische resultaten. Uiteraard ben je dan wel wat langer bezig met het zoeken en instellen, maar dat is een keuze die je op dat moment kan maken.

Dit was het grote voordeel van de lumia lijn van Nokia en later Microsoft.
Zowel RAW als het instellen van sluitertijd, iso etc. kan echt al jaren.

Nou nou, ISO en sluitertijd kon je al instellen op een Galaxy S2....

Dat zijn nu niet echt de meest bijzondere settings in een camera app.

Dus RAW schieten en daarnaast:
- Witbalans
- Focus manueel
- ISO
- Sluitertijd
- Helderheid

Prima dat het op een S2 ook kon, amar de sensor uit de Lumia reeksen waren stukken beter. Ik zweer nog steeds bij een Lumia, voor de foto's.

Maar in je vorige post noemde je het "het grote voordeel van de Lumia lijn".

Daar klopt dus niks van, aangezien veel van die features al veel langer in andere reeksen te vinden zijn.

ISO, Focus, sluitertijd, witbalans, allemaal in 2011 al. Naast natuurlijk de opties zoals sepia of zwart-wit foto's, gridlines, GPS tagging, een ruwe vorm van HDR en blink detection.

Dat Google daarop jarenlang heeft achtergelopen met de Nexus lijn is zeer jammer, en eindelijk spenderen ze daar nu meer aandacht aan. Samsung verdient de kritiek op Touchwiz. Maar qua camerasoftware weten ze echt wel wat neer te zetten!

en bij de opvolgers heeft samsung die instellingen weer verwijderd

Voorheen waren het inderdaad slechts enkele high-end smartphones die dit konden, maar sinds de laatste 2 jaar heeft iedere high-end smartphone deze functionaliteit wel standaard.
Zelfs de iPhone heeft sinds iOS 10 dit nu (alleen de modellen vanaf de 6s), dus dan zal het nu wel meer mainstream worden verwacht ik.

Iedere high-end smartphone is al wat optimistisch maar veel midrange modellen hebben het evenmin. Als je op de boven gelinkte wabpage van Camera FV-5 kijkt zie je slechts 5 merken, LG (6 eigen modellen en 2x Nexus), Samsung (10 modellen), OnePlus (2 modellen beide met 2 verschillende roms) , HTC (2 modellen, One M8 en One M9) en Nexus (5, 5X, 6, 6P).

Motorola en Huawei staan er alleen in omdat ze de Nexus (6 resp. 6P) maken.
De huidige Nexussen vind ik te duur en ik mis de uitbreidingsmogelijkheid dmv een microSD kaart. Uiteindelijk komt iedereen voor het punt te staan dat zijn telefoongeheugen vol is. Mijn Acer Liquid 630Z heet 16GB interne opslag en die is na 3½ maand al vol en dan heb ik alle foto's, filmpjes, muziek, documenten en downloads al op een kaartje staan en zelfs de Apps staan, voor zover mogelijk daar op.
Hetzelfde geld voor de 8GB in de Nokia 635 van mijn vrouw, zij filmt veel en op haar 64GB kaartje heeft ze voorlopig genoeg ruimte.

Wie schiet in RAW of filmt raad ik aan minimaal voor een 64GB kaartje te gaan (tenzij je telefoon dat nog niet ondersteund, dan ben je beperkt tot 32GB) of voor een telefoon te kiezen met minimaal 128GB geheugen. Als je de bedragen neertelt die Apple vraag zou ik minimaal 512Gb eisen, helaas is dat er niet maar als je met je telefoon net zo lang doet als ik (en het ding eveneens voornamelijk offline gebruikt) gaat halverwege de levensduur ook die 256GB niet genoeg zijn.

[Reactie gewijzigd door BeosBeing op 19 oktober 2016 13:20]

64MB is wel een beetje weinig om RAW mee te schieten of te filmen

Typfoutje, ik bedoelde uiteraard GB, dat stond verderop ook. De 128GB vonden we allebei echt te duur. Ik verdien nu fors minder als vroeger.

nee met een app kan je met een ipone 5s serie ook raw schieten

Ik weet niet welke app je bedoelt, maar dat gaat waarschijnlijk om een hele vrije interpretatie van het woord "raw". De app heeft geen toegang tot de ruwe data van de sensor, dus het zal gaan om een voorbewerkte tiff in lossless formaat, eventueel verpakt in een dng.

Er worden er echt wel wat genoemd hoor, kijk maar een in het hoofdstukje: "Ondersteunining door smartphonefabrikanten".

is er ook ergens een overzicht van smartphones die raw foto's kunnen maken? Dat kunnen er nooit zo veel zijn, wellicht handig geweest om dat in het artikel te vermelden

Dat zijn er toch vele tientallen - teveel allemaal in het artikel te noemen.

Ik heb en tijdje in RAW geschoten, maar daar ben ik weer vanaf gestapt. Het beperkte dynamisch bereik en de grote hoeveelheid ruis maken het lastig om van een RAW foto meer te maken dan de telefoon zelf doet met JPGs. Lightroom Mobile viel me vies tegen, met name qua gebruikersgemak.

Snapseed is trouwens een prima tool, ook voor JPG.

Misschien ga ik het weer eens proberen. Niet omdat er zoveel beter van wordt, maar omdat het leuk is.

Ik mag graag plaatjes schieten, vooral macro binnenshuis en buiten. Van alles komt er door de lens heen. Ik schoot altijd Jpeg maar nu alleen RAW.
Ik mag dan wel een DSLR gebruiken, maar in welke format je ook schiet en wat je ook in handen hebt, de techniek maakt nooit de foto die jij voor ogen hebt. Het laat je alleen dingen toe. Dát is nou fotografie.
Aan de andere kant werken er veel mensen software te maken die beslissingen voor je nemen. Dat zie je al op de auto stand van een DSLR (of een smartphone). Hij regelt al best veel voor je. En toch wil je dit niet automatisch hebben. Automatische fotografie betekent ook dat ie afgaat op een zo best mogelijk kleur-/belichtings histogram. En daar zit de culprit. Hoe minder editing achteraf nodig is hoe eerlijker de foto en des te beter ben jij. En das echt kunst!
Mijn conclusie is dat RAW op een smartphone marketing is en alsook om nog iets te kunnen redden van wat er nog te redden van valt, wat bij Jpeg veel minder is.

De LG G4 heeft een handmatige stand, die werkt ook prettig als je in een donkere situatie foto's wilt maken. De standaard-instellingen willen alles namelijk zo licht mogelijk maken, lichter dan wat je in werkelijkheid ziet.

Ik heb een tijdje bewust JPG geschoten met mijn DSLR simpelweg, omdat ik vaak de instellingen niet helemaal goed had staan. Nabewerken kon toch altijd. Maar dan leer je niet met de camera omgaan.

Raw marketing, waarom camera modules van smartphones worden steeds beter, het zijn nog geen dslr door de kleinere camera module maar foto's voor bij veel licht hoeven niet onder te doen voor dslr.

Het enige nadeel is de bestandsgrote, je hebt dus meer geheugen nodig en de nabewerking. Dat laatste is in diverse software ook deels te automatiseren door hele folders te bewerken.

De vraag is eerder wat je je doel van een foto, gewoon hup leuk voor facebook en vergeten of wil je echt een mooie nfoto maken met optimaal resultaat.

RAW is wat dat betreft geen marketing het is een functie die nu naar de smartphone komt omdat de camera modules er nu rijp voor zijn.

Afgezien van smartphone verbaasd het me ook nog dat heel veel mensen op een dslr ook jpg gebruiken en geen raw. Zelf daar weten vele niet van het bestaan of wat raw nu is. Feit is het kan een wereld van verschil maken voor je kleuren en dynamiek.

[Reactie gewijzigd door bbob1970 op 19 oktober 2016 08:29]

Als je het gaat nabewerken op de PC is het prima te doen. Op mijn Nexus 5x gebruik ik regelmatig de raw functie, en inclusief nabewerking denken mensen soms dat foto's met een dslr zijn gemaakt. (Uiteraard waren dat geen fotografie experts. Maar toch)

Welke camera app gebruik je daarvoor?

Camera FV-5 is een prima app hiervoor.

Lightroom had nog geen profielen voor de LG G4, misschien nu wel.

De standaard LG app is voor mij tot nu toe nog het beste, andere Apps zijn vaak trager en kunnen niet zo goed omgaan met de instellingen. Ik heb het gevoel dat de LG App beter toegang heeft tot de hardware, native misschien ipv een Api?

Op welk device heb je LR mobile gebruikt? Ik was juist onder de indruk.

LG G4, en vooral in vergelijking met Snapseed was het niet zo prettig. Daarnaast bedacht ik me nog dat het extreen veel batterij at. Volgens mij was 5 minuten editen 10% van de batterij ofzo.

Tijd om het nog eens te proberen.

Tja ik weet niet. Van wat ik heb ervaren zet vrijwel niemand hun foto's van de telefoon over op een PC. De meeste mensen bewaren ze op hun telefoon en vaak uploaden ze die foto's direct vanaf hun telefoon naar zoiets als Facebook of versturen hem naar vrienden/kennissen via Whatsapp ed.

De 'gemiddelde consument' heeft helemaal geen zin om zo veel stappen handmatig te moeten nemen om een goede foto te produceren, die willen gewoon een foto schieten, evt. op de smartphone daar even wat aan sleutelen zodat het er leuk(er) uit ziet, en dan uploaden en sharen op social media.

Tot er dus goede (automatiseerbare) beeldverwerking ingebouwd word in smartphones vrees ik dat weinig mensen in RAW zullen willen schieten, laat staan opslaan.

Tot er dus goede (automatiseerbare) beeldverwerking ingebouwd word in smartphones vrees ik dat weinig mensen in RAW zullen willen schieten, laat staan opslaan.

Die automatische beeldverwerking bestaat als, dat is juist wat de jpeg oplevert. De sensor levert gewoon "raw" data aan de telefoon (of het foto-toestel), en die zet het door middel van automatische beeldverwerkings software (soms ondersteunt door specifieke hardware) om in jpeg.

RAW is idd niks anders dan directe sensor informatie opslaan. Hoe dit gebeurt heb ik wel vragen bij. Bij bijv. m'n Nikon D7200 gebeurt dit:
-compressie zonder verlies of gecomprimeerd -> daarnaast de keuze uit 12 of 14-bit. Dus beide bits worden hoe dan ook gecomprimeerd. Ben benieuwd hoe een smartphone dit verwerkt.

Voor RAW/NEF wordt lossless compressie gebruikt om de bestanden wat kleiner te maken. In tegenstelling tot lossy heeft dat dus geen impact op de kwaliteit. Bij smartphones is dat hetzelfde.

Soms is RAW niet helemaal RAW. De d5100 van Nikon bijvoorbeeld blurred in zijn raw (.nef) files al pixels met een opvallende witwaarde tov de omgeving. Onder astrofotografen ook wel bekend als het star eating algoritme

En RAW staat ook nog ver af van het licht dat de camera binnen komt; zo heb je al het debayer matrix, frequentie filters, etc. Echte astrosensoren zijn werkelijk ruisarm en filtervrij - prijskaartje: enkele duizenden euro's.

RAW is exactbde sensor informatie: dat is inderdaad de theorie. Als je bezig gaat met astrofotografie werk je alleen maar met ruwe data: je wil dan namelijk juist een exact beeld krijgen van hoe de ruis en de andere 'fouten' er precies uitzien. Dit doe je door meerdere opnames te maken, en zelfs door daarnaast meerdere opnames te maken met de lenskap erop. Waarom? Juist, om die ruis later van het totaalplaatje af te trekken. Er zijn veel verschillende soorten ruis. Dode pixels, thermal noise (vooral bij minuten lang belichten), shutter-ruis, en atmosferische vertroebeling. Die laatste is niet echt ruis, maar varieert ook per foto. Uiteindelijk hou je alleen over wat bij elke foto hetzelfde is.

Astrofotografie met een smartphone. Leuk idee voor op vakantie? ;-)

Bij de gemiddelde consument gaat het niet om de kwaliteit maar om het moment. En dat moment wordt meestal direct op de sociale media geplempt. Daarnaast ben ik ook van mening dat hoewel de kwaliteit van de smartphone steeds beter wordt een beetje fotograaf die het voor de kwaliteitsshot doet dit wel met een professioneel DSLR doet met de juiste lens, instellingen en idd op RAW.

Tja dat is dan ook mijn punt.

Foto's die met een mobiel geschoten worden zijn 'momentfoto's' in de zin van "deze foto betekent wat voor mij omdat IK daar was (evt. met vrienden/geliefde etc)".
Dat is heel wat anders dan "Ik neem mijn DSLR en lenzen mee om mooie foto's te schieten".

Beetje hetzelfde als met wapens. Je zou een handpistool voor 'zelfverdediging' mee kunnen dragen maar in een oorlogssituatie gebruik je toch echt een assault rifle.. die assault rifle zou je dan weer echter niet elke dag met je mee willen zeulen wanneer je bvb naar de supermarkt gaat.

Een smartphone camera is meer dan prima voor de doeleinden waarmee men foto's maakt op een smartphone. Als ze er mooier uit zien en betere kwaliteit krijgen is dat natuurlijk prima maar het gros van de foto's met een smartphone geschoten zullen enkel ooit op een smartphone scherm bekeken worden dus tja..

"De 'gemiddelde consument' heeft helemaal geen zin om zo veel stappen handmatig te moeten nemen om een goede foto te produceren, die willen gewoon een foto schieten, evt. op de smartphone daar even wat aan sleutelen zodat het er leuk(er) uit ziet, en dan uploaden en sharen op social media"

Dat is ook mijn idee. Technisch is het een interessant verhaal van Tweakers, en gezien ik met m'n DSLR op RAW schiet weet ik dat dit zeker tot superieure resultaten leidt.

Maar! Je moet er wel de tijd voor nemen. En RAW's uitkiezen, bewerken en omzetten kost tijd. Zelfs met een gespecialiseerd programma als Lightroom op de PC kan het tot een minuut per foto kosten als je er een beetje werk van wilt maken.
Daar heb ik echter geen tijd/zin in met de foto's van m'n telefoon. Het lukt mij al amper tijd te vinden om de SLR foto's te bewerken, dus de dagelijkse telefoon foto's erbij...

Daarnaast is het vooral een hobby ding. De enige andere redden voor uitgebreide nabewerking is als je de foto's wilt gaan gebruiken voor productie doeleinden. En mja, dan zit je toch al snel met een DSLR in de hand.

TL;DR: voor de meeste totaal niet interessant, behalve een kleine groep enthousiastelingen.

Mooi artikel.
Het heeft mij in ieder geval wat meer duidelijkheid gegeven.
Ik heb wel nog een opmerking/kanttekening.
In het artikel worden heel mooi alle soorten toestellen vergeleken en dan bedoel ik ios, android en windows.
Maar aan het eind mis ik dan links voor bewerkingssoftware.
Is hier even niet bij stil gestaan of zijn die er niet?

Snapseed en Lightroom zijn twee apps die voor de meeste platformen (gratis) beschikbaar zijn. Deze bieden redelijk uitgebreide mogelijkheden, al gaat het niet zover als desktopsoftware. Deze zijn trouwens ook in het artikel genoemd. ;-) Er zijn er uiteraard nog meer, maar dan meestal exclusief voor een bepaald OS en vaak ook tegen betaling.

Snapseed heb je echter niet in het rijtje staan. Bewust? Of vergeten?

Bewust. In het rijtje onderaan het artikel staan namelijk alternatieve camera-apps waarmee je in raw kunt fotograferen. Geen bewerkingsapps. Met Snapseed kun je trouwens wel foto's maken, maar vrij basaal en niet in raw. Lightroom Mobile is een uitzondering, want dat bewerkingsapp als (sinds kort) camera-app.

Een link onder aan het artikel van desktop software was inderdaad beter. Het is eerder dat je op een desktop foto na bewerking doet, dan op een priegelscherm van een smartphone.

RAW fotograferen is meestal weggelegd voor professionele fotografen. Waarom? Omdat je maar één kans hebt om die moment te kunnen vastleggen. Vooral onverwachte situaties zoals op sportgebied. En in natuur is ook maar 1 kans.

Voor normale mensen is RAW natuurlijk te groot en neemt veel ruimte in verbruik. Maar je kan ook resolutie omlaag brengen en die als RAW doen. Neem bijvoorbeeld oudere EOS450D die wat lagere resolutie kent maar RAW is ook stuk minder groot dan moderne EOS met flink hogere resolutie sensor. Dan worden RAW bestanden ook sneller groot...

Alternatieven voor RAW zijn er gelukkig, ook al is niet perfect.
- schieten met meerdere settings (3-shot versie) met laag - middel - hoog diafragma. Je hebt dan overbelichte, normale en onderbelichte foto. Door ze samen te voegen krijg je alsnog wat detail terug.
- HDR functie gebruiken op moderne toestellen en smartphones. Het wordt wel beetje kunstmatig, maar het gaat om zoveel mogelijk detail.
Beide functies nemen stuk minder ruimte in beslag.

RAW is dus alleen voor situaties waar je meer controle over wil hebben. Maar als je gewoon foto's schiet in je familiekringen, op festivals of in de pretpark, dan zie je al genoeg wat er gebeurt en is details niet heel belangrijk. Vaak wordt hier meerdere foto's gemaakt om je tevreden te houden. Minder mooie gooi je weg, wat goed is, behoud je. Hier is JPEG prima omdat het weinig ruimte inneemt ondanks meerdere foto pogingen.

Alleen als je zoveel mogelijk schoonheid wil vastleggen, en er zijn niet veel kansen, dan ga je natuurlijk voor RAW. Ook als je ermee wil pronken en je foto skillz wil showen.

Ik snap niet heel veel van je verhaal...
Ja RAW is groter, maar wat kost opslagruimte tegenwoordig? Daarnaast maakt de grootte van de foto weinig uit voor of je wel of niet nog een kans krijgt om te fotograferen.

Ik zou zelfs wel willen zeggen dat raw eigenlijk beter geschikt is voor amateurs dan jpeg. Bewerken van belichting e.d. is imo vele malen makkelijker.

Wat wel jammer is, is dat er geen standaard is voor raw, dat zou wel helpen. En daarop volgend standaardondersteuning in Windows.

Opslagmedia kost tegenwoordig niet veel, maar USB 2.0 zit nog op veel camera's en dus moet je langer wachten op overzetten bestanden.

Met EOS bedoel ik dat 450D wat lager aantal pixels kent, 12,2 Mpix. Nieuwere komt op 18Mpix en zelfs 24Mpix. De RAW wordt dus nog groter.

Dus als je veel in RAW schiet ga je wel meer merken dat het ruimte kost, ook op je harde schijf. Je gaat wel opmerken na verloop van tijd.
Amateurs zouden inderdaad RAW doen omdat de foutjes weggepoetst kan worden door verkeerde instellingen.

Maar als je gewoon alledaagse en minder belangrijke situaties foto's maakt, is RAW niet nodig. Niet iedereen is echter van bewust en laat alles gewoon op standaard staan.

RAW met kleine sensor in mobiel is ook een vraag of alles wel goed gaat. Ruis is veel groter dan met DSLR. Ruis kun je niet simpel weghalen, je moet namelijk blurren.

Je haalt de foto's dan ook niet van de camera met een USB 2 kabeltje zoals je met je mobiel zou doen. Je gebruikt een cardreader (USB 3) en stopt daar je snelle kaartje in, dan is het zo binnen.

Met RAW heb je in tegenstelling tot met JPG wel controle over de hoeveelheid (en kwaliteit van) ruisreductie. Dit kan een voordeel zijn

Lekker stukje leesvoer voor 's ochtends Dank! Ik ben toch blij dat ik een Lumia 950XL heb. Heerlijke foto's!

Idd, deze maakt van zichzelf al geweldige foto's, ook 's nachts.

Je kunt met deze telefoon ook in Raw opslaan naast JPG, maar dan wordt de JPG gereduceerd tot 8MB ipv 20MB. Je moet dus echt iets met de Raw willen doen anders beperkt het je alleen maar.

Interessant artikel! Zelf met de Lumia 1020 altijd standaard in jpeg +raw geschoten, en af en toe leverde dat duidelijk betere foto's op middels nabewerking in photoshop. De Lumia 950 heeft duidelijk betere software aan boord, de jpegs zijn meestal echt prima, daarom gebruik ik raw nu niet meer.
Eén tekstuele opmerking. Raw vertaalt het beste als 'rauw': Onbewerkt zoals met eten.

De 950 heeft ook ingebouwde hdr, iets wat je met raw nooit zult kunnen corrigeren. Wat mij verder opvalt het aantal onrealistische voorbeelden in deze review. Sommige foto's zijn zo overbelicht dat je die alleen maar kan maken als je een foto van de zon zelf maakt. Wat misschien wel interessant zou zijn is een vergelijking van camera's vwb raw kwaliteit. Al die opleuk functies zoals niet realistische kleuren bij bv de iphone zit ik bv niet op te wachten.

Eerder ruw (onbewerkt, zoals een ruwe diamant) dan rauw (ongekookt), zou ik zeggen.

[Reactie gewijzigd door Aham brahmasmi op 19 oktober 2016 09:39]

Dat klopt in het Nederlands, maar in het Engels is ruw, rough. Raw dient wel degelijk vertaald te worden met rauw.

En daarbij is rauw voor meererlei uitleg vatbaar dan ongekookt.

Raw is beter te denken als "ruw".

Ruw hout = onbewerkt hout. Het moet nog geschaafd worden.
Ruwe foto klinkt ook meer logisch dan rauwe foto Rauw is meer wegggelegd voor eten, rauwkost is dus ongekookte eten, ruwkost bestaat niet.