Sommige ouders zullen het misschien wel herkennen: een kind van een jaar of zes is klaar met avondeten, legt het bestek op tafel en zegt droogjes: 'dat was lekker, wat eten we morgen?'. De telecomindustrie is soms net zo'n kind. Want 5G is eindelijk net een paar maanden in Nederland en telecombedrijven denken alweer na over de volgende stap.
Dat is niets nieuws: veel mensen hadden nog niet eens een telefoon toen in 2000 de 'umts-veiling' frequenties verdeelde voor 3G. En in 2008, toen Apple dacht hip te zijn door zijn nieuwe smartphone iPhone 3G te noemen, waren bedrijven als Nokia al bezig met 4G. Was 4G er eindelijk, duurde het maar kort voordat telecombedrijven gingen babbelen over 5G.
Wat dat betreft kon je er dus op wachten dat dit verhaal ging komen. Want 5G ís er nu, maar wat komt erna? Waarom moet er iets na 5G komen?
Het huidige 5G
Wat nu 5G is voor ons als consumenten, is eigenlijk goeddeels hetzelfde als 4G; het werkt op de 700MHz- of 1800MHz-band; de 700MHz-band ligt dicht in de buurt bij de 800MHz-band voor 4G en het is nieuwe radiotechnologie, maar het biedt daardoor geen forse uitbreiding van de snelheid. En omdat de backbone nog gebaseerd is op 4G is de latency ook niet lager.
Dat kan in de komende jaren veranderen met de komst van standalone-netwerken - met een 5G-backbone dus - en de toevoeging van meerdere frequenties, zoals de voor 5G belangrijkste 3,5GHz-frequentie. Pas dan wordt 5G aanmerkelijk sneller.
Daarbij gaat het allemaal om 5G zoals wij dat als consumenten gebruiken: extended mobile broadband. Het woord 'extended' verraadt al wat het is: een snellere versie van 4G, vooral voor smartphones, tablets en laptops. Providers denken, hopen en verwachten dat data per bit minder zal kosten via 5G, waardoor ze op deze manier snel de investeringen kunnen terugverdienen, of op zijn minst deels.
Na embb volgen nog twee toepassingen van 5G: Massive machine type communications, ofwel mmtc. Dit is bedoeld voor bedrijven, zoals agrarische bedrijven en transportondernemingen. Ook belangrijk wordt ultra reliable low latency communications, ofwel urllc. Dat is 5G voor bijvoorbeeld zelfrijdende auto's, medische toepassingen, robotica en bezorgingen via drones. Het is communicatie waarvoor niet veel bandbreedte nodig is, maar die wel bijna in real time moet verlopen en die zelden of nooit mag uitvallen. Bovendien is het daarvoor nodig dat apparaten onderling kunnen communiceren zonder tussenkomst van een zendmast: een soort WiFi Direct dus, maar dan op 5g.
Voorstellen voor de volgende release van 5G
De volgende release van de 5G-standaard wordt versie 17. Die stond gepland voor eind 2021, maar vanwege de coronapandemie kan dat wel eens uitlopen naar 2022. Wat daarin moet zitten, is ook al zo'n beetje duidelijk.
Sommige dingen zijn gericht op de emmb-toepassing, 5G voor smartphones, tablets en laptops dus. De belangrijkste daarvan is multi-sim-ondersteuning. Momenteel kan maar één simkaart op een telefoon tegelijk op 5G en in veel telefoons staat 5G uit op het moment dat je een tweede simkaart activeert. Deze release moet dat oplossen.
Ook zitten er andere upgrades in zoals verbeteringen aan dynamic spectrum sharing, de techniek die VodafoneZiggo gebruikt om 5G in Nederland aan te bieden. Daarnaast gaat het om verbeteringen om 5G zuiniger te maken en ondersteuning voor multicast-broadcast via 5G. Ook moet positiebepaling via 5G mogelijk worden.
De volgende stap: 5,5G
Daarna volgt iets dat Huawei 5,5G heeft gedoopt: een 5G-netwerk met meer toepassingen dan alleen 'smartphone-5G' emmb, mmtc voor bedrijven en urllc voor bijvoorbeeld auto's. Huawei stelt voor om drie nieuwe toepassingen aan 5,5G toe te voegen.
Ten eerste gaat het om Uplink Centric Broadband Communication. Dit is bedoeld om een veel snellere upload mogelijk te maken door daar een aparte frequentie voor te gebruiken. Daarmee kunnen apparaten snel camerabeelden uploaden om ze bijvoorbeeld op de server te laten analyseren door algoritmes voor 'machine vision' op afstand.
De tweede, Harmonized Communication and Sensing, is bedoeld voor drones en auto's en combineert, zoals de naam al suggereert, communicatie met waarneming voor apparaten die zelfstandig bijvoorbeeld objecten moeten detecteren en informatie daarover kunnen doorgeven aan andere apparaten in de buurt.
De derde is Real-Time Broadband Communication en dat moet holografische communicatie mogelijk maken door een hoge snelheid te combineren met een lage latency. Daarvoor is volgens Huawei communicatie met 2Gbit/s nodig voor 16K-video's. De latency moet teruggebracht worden van 20ms naar 5ms.
Dit zijn scenario's en ambities, maar dat betekent niet dat de technische implementatie er al is. Het ligt voor de hand dat bedrijven als Nokia, Huawei en Ericsson bezig zijn met de ontwikkeling van technieken, maar in de praktijk is dit nog lang geen realiteit.
Huawei ziet bovendien nog een paar dingen die nodig zijn om dit waar te maken. Volgens het Chinese bedrijf is er meer spectrum nodig voor bijvoorbeeld het ontkoppelen van uplink en downlink en voor meer carrier aggregation. Daarnaast moet 5,5G op de achtergrond werken met kunstmatige intelligentie vanwege de complexiteit van het toegenomen aantal apparaten en diensten.
Tot slot
Huaweis positie in de markt is nu onzeker door de aarzeling van veel landen om Huawei-apparatuur op te nemen in mobiele netwerken, maar het bedrijf heeft nog altijd een belangrijk stem in de telecomindustrie. De stap van 5G naar 5,5G lijkt ook heel logisch, met een makkelijk te begrijpen naam en duidelijke doelen.
Het is eigenlijk heel logisch: als de ene netwerktechniek zo'n beetje klaar lijkt, is het tijd om de blik te richten op de volgende. De eerste stappen zijn het bepalen wat die techniek mogelijk moet maken en wat daarvoor nodig is. Daarna moeten die technieken er daadwerkelijk komen, moeten de frequenties beschikbaar komen en moet er ook apparatuur op de markt verschijnen die deze frequenties ondersteunt.
Het is alsof je voor het avondeten eerst een boodschappenlijstje maakt, boodschappen moet doen, dingen gaat snijden en eventueel voorbereiden en eten gaat koken, zodat op tijd een dampende maaltijd op tafel kan staan. Afkortingen als ucbc, hcs en rtbc klinken heel ingewikkeld, maar het is in dit verband simpelweg Huawei dat het bestek op tafel legt en voorstellen doet voor wat we morgen kunnen gaan eten.