Eerste indruk
De HTC Touch Dual werd al in augustus van vorig jaar aangekondigd, maar liet tot eind november op zich wachten. Tweakers.net kreeg een week later een reviewexemplaar ter beschikking. De Touch Dual is significant duurder dan de gewone Touch, maar moet het zonder wifi-ondersteuning stellen. Zijn er meer verschillen en is de meerprijs verantwoord? Tweakers.net zocht het uit.

In de doos
De doos van de Touch Dual is, zoals we inmiddels gewend zijn van HTC, prachtig vormgegeven. De sluiting werkt met magneetjes en de telefoon zit in zwart schuimrubber verpakt met aan weerszijden de oordopjes van de headset. Onder het zwarte schuim zitten de overige accessoires, boekjes en dergelijke netjes verpakt. Je krijgt hierdoor direct het idee dat je een bijzondere aankoop hebt gedaan. In de doos zitten, naast de telefoon en de headset, nog een lader, usb-kabel, een handleiding en een draagzakje om krassen te voorkomen. Deze laatste vonden wij zelf vooral onhandig in gebruik, maar de meegeleverde screenprotector is wel een handige accessoire.

Specificaties
Behuizing | Lengte | 107mm |
Breedte | 55mm |
Dikte | 15,8mm |
Gewicht | 120g incl. accu |
Kleur | Zwart |
Hardware | Cpu | Qualcomm MSM 7200 op 400MHz |
Intern RAM | 128MB |
Intern ROM | 256MB |
Scherm | Resolutie | 320 x 240 pixels |
Beelddiagonaal | 2,6" |
Invoer | Toetsenbord | Uitschuifbaar numeriek |
Software | Besturingssysteem | Windows Mobile 6 Professional |
Taal | Nederlands |
Interfaces | Draadloze communicatie | Bluetooth 2.0, gprs, edge, umts, hdspa |
Gsm | 1900MHz, 1800MHz en 900MHz |
Geheugenkaart | microSD |
Extra's | Camera | 2,0 megapixel |
Extra camera | vga |
Accu | Type | Verwisselbare Li-Polymeer |
Sterkte | 1120mAh |
Standbytijd | 250uur |
Spreektijd | 5 uur |
De buitenkant
Behuizing
De achterkant van de Touch Dual is voorzien van een zwarte laag die rubberachtig aanvoelt. Hierdoor ligt de telefoon lekker in de hand en de kans dat hij uit je handen glipt is minimaal. Het openschuiven gebeurt soepel en de toetsen geven goede feedback. De achterkant is los te klikken van de voorkant, waardoor de accu en de simkaart verwisseld kunnen worden.

Rondom het standaard numerieke toetsenbord zitten vier extra toetsen. Linksboven de startknop, waarmee het startmenu geopend kan worden. Navigatie kan daarna via het scherm of met de vierwegknop onder het scherm plaatsvinden. Linksonder het numerieke pad zit de sms/mms-knop, waarmee direct een tekstbericht wordt geopend. Rechtsboven zit de backspaceknop en daaronder de browserknop waarmee Internet Explorer wordt geopend.

Aan de linkerzijkant van het apparaat zit bovenaan de volumeknop en onderaan het rubberen klepje voor de microsd-geheugenkaart. Hier is ook de usb-aansluiting te vinden. Aan de rechterzijkant zit de ontspannerknop voor de ingebouwde camera en de stylus. De aan- en uitknop bevindt zich aan de bovenkant van het apparaat.


Aan de achterkant bevindt zich de 2-megapixelcamera en een luidspreker. Als gevolg hiervan is het geluid van filmpjes vooral aan de achterkant goed te horen. Aan de voorkant zit een vga-camera voor videotelefonie. Achter de oorluidspreker zitten twee statusleds die aangeven of bluetooth aanstaat en of de telefoon aanstaat. Onder het scherm zit de vierwegknop met een grote vierkante knop daar binnenin. De knop wordt geflankeerd door de twee knoppen waarmee gesprekken aangenomen of geweigerd kunnen worden. Deze knoppen zijn voorzien van een groene, respectievelijk een rode led.
Het 2,6"-scherm met led-verlichting biedt een 320x240-resolutie en 16bits-kleuren. Het is goed afleesbaar in de buitenlucht en bleek tijdens onze review voldoende krasvast.
Hardware
Wie de specificaties van de Touch Dual naast die van de eerste Touch legt, ziet direct dat de Dual sneller moet zijn. Zo heeft de Touch Dual een op 400MHz geklokte processor, terwijl de Touch het met slechts 200MHz moet doen. Ook het interne rom- en ram-geheugen zijn verdubbeld van respectievelijk 128MB en 64MB naar 256MB en 128MB.
Toch is niet alles beter geworden: de Touch Dual heeft gek genoeg geen wifi-chip meegekregen en dat vinden we op een moderne pda-telefoon toch een misser. Wellicht is HTC van mening dat de toevoeging van het snelle communicatieprotocol hsdpa wifi-ondersteuning overbodig maakt, maar er zijn momenteel nog geen goedkope data-abonnementen die je de hsdpa-snelheid volledig laten benutten en bovendien zijn deze voorzien van een fair-use-policy of een datalimiet van enkele megabytes. Wifi heeft volgens ons dus nog wel degelijk een meerwaarde.

De Touch Dual voelt lekker snel aan. Schermpjes worden vlot geladen en een navigatieprogramma als TomTom 6.0 draait vloeiend. Divx- en xvid-filmpjes spelen vloeiend af en mp3 luisteren tijdens het bedienen van andere functies behoort tot de mogelijkheden. We constateerden wel enkele vastlopers, gek genoeg vooral tijdens de eerste kennismaking.
De geluidskwaliteit tijdens het bellen is erg goed. Ook van onze gesprekspartners hoorden we geen klachten over de verstaanbaarheid. Muziek wordt in prima kwaliteit weergegeven, voor zover dat met de meegeleverde oordopjes is te beoordelen. Jammer genoeg heeft HTC geen standaard 3,5mm-aansluiting gebruikt voor de oordopjes, maar een 11-pins mini-usb-connector. Zodoende is het zonder verloopje niet mogelijk betere oordopjes te gebruiken.

De standbytijd ligt afhankelijk van hoe actief het apparaat gebruikt wordt tussen de twee en vier dagen. Deze score is grofweg hetzelfde als over de gewone Touch gemeld wordt.
Draadloze communicatie met de pc verloopt via bluetooth en de ontvangst van de ingebouwde bt-adapter is goed te noemen. Ook in de ruimte direct naast de laptop is het nog mogelijk te pairen en bestanden draadloos over te zenden.
De 2-megapixelcamera levert een redelijke kwaliteit foto's af, maar schiet duidelijk tekort bij gedimd licht. Hoewel de resolutie van twee megapixel wellicht wat weinig is voor een moderne telefoon, is het maar twijfelachtig of meer megapixels enig nut zullen hebben met de goedkope lensjes die toegepast worden in de meeste telefoons. Bovendien is de lens bij de Touch Dual niet afgeschermd door een schuifje, zodat stof en krassende voorwerpen vrij spel hebben. Het is een extraatje dat tegenwoordig niet meer mag ontbreken.
Software
HTC introduceerde met de P3450, ofwel de Touch, zijn eigen intuïtieve en eenvoudig te bedienen interface: Touch Flo. Zoals de naam al doet vermoeden is ook de Touch Dual uitgerust met deze handige schil in Windows Mobile 6. Door met de vinger van onder naar boven over het scherm te bewegen wordt een soort kubus in beeld gebracht met drie zijden.
Op een kant is ruimte voor negen contactpersonen, die eventueel met foto kunnen worden toegevoegd uit het interne telefoonboek. Op deze manier kunnen veelgedraaide nummers eenvoudig worden gekozen, zonder steeds naar de stylus te hoeven grijpen.



Gaan we met de vinger van links naar rechts over het scherm, dan komt het volgende scherm tevoorschijn, dat de keuze geeft uit het beluisteren van muziek of het bekijken van foto's of video's.
Als we wederom de vinger van links naar rechts over het scherm schuiven komen we in het derde en laatste scherm, waar zes iconen worden weergegeven: e-mail, sms/mms, Internet Explorer, taken, communicatiemanager en agenda. De benamingen spreken voor zich: hier kunnen de pda-functies van de telefoon aangesproken worden.
Ook in het welkomscherm heeft HTC enkele wijzigingen aangebracht ten opzichte van de standaard Windows Mobile 6.0-layout: een viertal vierkante iconen geven extra functionaliteit die met de vingers bediend kan worden. Het linker icoon leidt naar het thuisscherm, waar de tijd groot wordt weergegeven met daaronder het aantal gemiste gesprekken en ongelezen emails en sms/mms-berichten.



Het tweede icoon leidt naar een weersbericht in twee delen. Normaalgesproken wordt het weer van vandaag weergegeven, maar met een pijltje naar rechts aan de rechter kant van het scherm kan ook de voorspelling voor de komende vier dagen worden weergegeven. Iconen geven aan of er neerslag wordt verwacht - en in welke vorm dan wel - en eronder staat de minimum en maximum temperatuur voor die dag.
Het derde icoon verwijst naar de zelf in te stellen snelkoppelingen. Twee rijen van vijf iconen verschijnen in beeld en de gebruiker kan deze zelf kiezen. Met het vierde icoon van het welkomscherm kan de telefoon op stil, normaal of trillen worden gezet.



Tekstinvoer werkt eenvoudig met de stylus op het standaard Windows Mobile-onscreen qwerty-toetsenbord of een groter toetsenbord dat met de vingers te bedienen zou moeten zijn. Dit laatste is niet eenvoudig als je grote handen hebt, maar met een stel niet te kort geknipte nagels is het te doen.
Behalve een pdf-lezer en albumsoftware voor foto's en video's wordt er geen speciale software meegeleverd met de Touch Dual. Het Windows Mobile 6-besturingssysteem biedt overigens ook Office Mobile, dat overweg kan met Excel, PowerPoint en Word-bestanden.



De Touch Dual kent drie soorten on-screen toetsenborden: het standaard in Windows Mobile ingebouwde kleine exemplaar met qwerty-indeling is daarvan de minst bruikbare. HTC heeft zelf nog een numerieke en een qwerty-variant toegevoegd die eenvoudiger met een vinger zijn te bedienen.
Stabiliteit
Tijdens de review liep de Touch Dual een paar keer vast. Dit gebeurde iedere keer op een willekeurig moment, tijdens het bedienen van het touchscreen. Ook gebeurde het een paar keer dat het scherm niet langer uitgelijnd was, waardoor we opnieuw de calibratie moesten uitvoeren.
Conclusie
Toen we de Touch Dual binnenkregen moesten we even zoeken naar een reden om deze te verkiezen boven de gewone Touch. Op het eerste oog is het ook gewoon een Touch met een uitschuifbaar toetsenbord. Al snel ontdekten we dat de specificaties totaal anders zijn. Een snellere processor en meer rom- en ram-geheugen maken dit een kleine krachtpatser. Het is ook indrukwekkend dat HTC het voor elkaar heeft gekregen de Touch Dual slechts 8g zwaarder te maken dan de gewone Touch. De dikte is nog geen twee millimeter toegenomen en het apparaat is iets smaller.
De Touch wordt in sommige reviews enigszins traag genoemd, maar van de Dual kun je dat niet zeggen. De hardwarematige verbeteringen zijn duidelijk te merken. Het scherm is 0,2" kleiner dan de Touch, maar dat is iets dat alleen opgemerkt wordt als je de twee naast elkaar legt of de specificaties vergelijkt. Wel blijven sommige icoontjes, zoals die voor de gemiste gesprekken of het kruisje om een scherm te sluiten, wat klein. Ook is het jammer dat de Touch-Flo-interface slechts een schil is: al snel verlaat je de gebruiksvriendelijke omgeving om terug te komen in de stylus-behoevende WIndows Mobile 6.0-omgeving.
Als we dan toch een nadeel moeten bedenken, komen we op het gemis aan wifi uit, of wellicht de vastlopers die we in het begin tegenkwamen, maar die op mysterieuze wijze verdwenen naarmate de review vorderde. Gelukkig werden we eraan herinnerd dat we de vastlopers niet gedroomd hadden, want de Dual liep tijdens het typen van deze conclusie weer vast bij het inschakelen van de bluetooth-verbinding.
De Touch Dual is op dit moment in Nederland enkel verkrijgbaar met het numerieke toetsenbord. Of het qwerty-model later ook beschikbaar komt in ons land, is ons niet bekend, maar het UK-model is hier en daar al wel te bestellen met zo'n toetsenbord. Het zou onze voorkeur hebben, maar dat is wellicht heel persoonlijk.

Al met al zijn we zeer positief over de HTC Touch Dual. Het is een hele verbetering ten opzichte van de oude Touch voor wat betreft de snelheid. Het enige echte nadeel is de afwezigheid van wifi, maar bluetooth werkt ook prima voor het overzenden van data en voor grote hoeveelheden is een microsd-kaartlezer of een usb 2.0-kabel toch makkelijker. Binnenkort zal de Touch Cruise overigens ook op de markt komen en het lijkt erop dat deze voor een kleine meerprijs het toetsenbord laat vallen ten gunste van een gps-ontvanger.
Pluspunten
- Bijna net zo compact als de Touch
- Snel
- Veel geheugen
- Ligt lekker in de hand
- Hsdpa
- Touch-Flo
Minpunten
- Geen wifi
- Geen gps
- Incidentele vastlopers