Wie rondloopt in Silicon Valley, snapt al gauw hoe het kan dat medewerkers van grote bedrijven als Google, Apple en Facebook in een bubbel belanden. Lekker weer, elektronicawinkels met vooral dure telefoons in de schappen, brede wegen en brede internetverbindingen zijn dingen waar je snel aan went, dus is het je lastig voor te stellen hoe software elders op de wereld werkt. Sinds de afgelopen jaren proberen bedrijven daarom hun medewerkers uit die bubbel te halen. Zo heeft Facebook '2g tuesdays' ingesteld, werkdagen waarop iedereen werkt via een internetverbinding met de snelheid van 2g, wat voor veel mensen op de wereld het snelste internet is dat ze hebben.
Google heeft daar met Android nooit rekening mee gehouden. Het mobiele besturingssysteem kan zich aanpassen aan allerlei hardware en draait dus op van alles en nog wat, maar er wordt altijd de aanwezigheid van een stevige internetverbinding en grote databundels verondersteld. Tot nu dan, want met ingang van 2018 splitst Google zijn besturingssysteem in twee delen. Telefoons met 1,5GB ram of meer krijgen de reguliere uitgave van Android. Voor budgettelefoons komt Android Go, een besturingssysteem dat van top tot teen is ingericht op trage internetverbindingen, krappe databundels en beperkte hardware.
Go
Het bleek op ontwikkelaarsconferentie I/O nog niet mogelijk om Android Go te proberen; het besturingssysteem is simpelweg nog niet klaar. Wel kwam al enige tijd geleden YouTube Go uit, een app met functies voor langzamere verbindingen. Zo kunnen gebruikers vooraf zien hoeveel data een video kost, en kunnen ze hem vooraf downloaden en offline delen via een p2p-verbinding met mensen in de buurt.
Met Android Go krijgen ook andere Google-diensten een dergelijke make-over. De interface zal simpeler zijn, de updates zullen kleiner zijn en veel meer functies komen offline beschikbaar. Bovendien staat de controle over datagebruik centraal. Daarom gaat het instellingenmenu je, in overleg met providers, de mogelijkheid geven om direct data bij te kopen.
In de Play Store komt een sectie met apps die geoptimaliseerd zijn voor minimaal gebruik van data, geheugen en ruimte op het apparaat. Daarin komt bijvoorbeeld Facebook Lite te staan, de lichte versie van de Facebook-app die onlangs in de Benelux uitkwam. In Chrome staat Data Saver standaard aan, een functie waarbij Google de pagina's opvraagt en comprimeert, om vervolgens de gecomprimeerde versie door te sturen naar de gebruiker. Ook Gboard krijgt Go-aanpassingen. Of de interface verder zal afwijken van 'standaard-' Android, is nog niet bekend.
Google heeft niet laten zien hoe bijvoorbeeld de homescreens zullen werken en hoe het hoofdmenu eruitziet. Het ligt voor de hand dat sommige functies die veel geheugen of data vragen, eruit zullen blijven. In een sessie vrijdagochtend Nederlandse tijd toonden enkele Google-ontwikkelaars een deel van de interface. Zo is het menu met recente apps simpeler gemaakt met vensters onder elkaar en het aantal recente apps is gelimiteerd tot vier.
Daarnaast zal de Play Store aangepast worden om updates bijvoorbeeld uit te stellen tot gebruikers 's avonds en 's nachts goedkoper mobiele data kunnen gebruiken.
Ook is er de mogelijkheid om in de quick settings een toggle te tonen met hoeveel data de gebruikers nog over heeft. Daarin is ook een toggle te zien die een percentage weergeeft van de hoeveelheid opslag die de telefoon nog over heeft.
Android Go heeft in eerste instantie 512MB werkgeheugen nodig en is bedoeld voor telefoons met een geheugen van maximaal 1GB. Later zullen naar alle waarschijnlijkheid andere telefoons, met meer geheugen, gebruik kunnen maken van Go.
Android O-bèta
Het was misschien wel de grootste teaser van Google I/O, in een sessie met de titel 'What's New in Android O?' hintten de ontwikkelaars die de presentatie gaven erop dat ze aan het einde iets gingen onthullen waarop veel Android-fans zitten te wachten, de uiteindelijke naam van Android O. In de tussentijd bespraken ze alle features, maar vrijwel niets is nieuw.
Het belangrijkste is het beperken van achtergrondprocessen bij apps. Als gebruikers apps naar de achtergrond verwijzen, bijvoorbeeld door op de homeknop te drukken, krijgt de app nog tien minuten de tijd om achtergrondtaken uit te voeren. Daarna sluit Android alle achtergrondprocessen automatisch af. Als apps dan nog iets willen doen, zijn ze aangewezen op de JobScheduler, een manier in Android om taken van diverse apps te bundelen en de telefoon daarvoor één keer in de zoveel tijd wakker te maken.
Daarnaast mogen apps in de achtergrond geen gps meer gebruiken. In plaats daarvan krijgen ze simpelweg de laatst bekende locatie door en daarmee moeten ze het doen. Bovendien maakt Google het scannen van apps zichtbaarder met Google Play Protect. Gebruikers kunnen er nu ook in de Play Store voor kiezen om al hun apps in één keer te scannen op malware. Als Google iets vindt, kan het de app in kwestie verwijderen.
De grootste nieuwigheid zit in de notificatiebalk. De toggles zien er iets anders uit en de snelkoppeling voor instellingen is verplaatst van de bovenkant naar de onderkant. Daarmee verlaat hij de locatie waar hij zes jaar lang heeft gezeten. Ook krijgen app-iconen de mogelijkheid om notificaties te tonen. Een stip geeft aan dat er een notificatie is en een lange druk erop geeft de mogelijkheid hem te lezen. Een icoon in de notificatiebalk is al een uitnodiging tot klikken, maar een stip op een icoon zal iets zijn wat veel mensen snel willen wegwerken. Het zal ook mogelijk zijn om de notificatie weg te gooien vanuit het venster dat verschijnt met een lange druk op het icoon. De functie werkt nog niet op de Pixel met de Android O-bèta die wij flashten.
Nieuw is verder picture-in-picture voor apps, voor wie een Netflix-serie op de achtergrond wil laten doorlopen. Het werkt ook met YouTube, maar daarvoor heb je een Red-abonnement nodig en dat kun je in Nederland niet aanschaffen. Daarnaast is er een nieuwe manier van tekst selecteren, waarbij de software automatisch probeert om adressen, url's en persoonsnamen te herkennen, en die in één keer te selecteren. Ook dat functioneert nog niet op onze Pixel, evenmin als autofill, een manier om automatisch gebruikersnamen en wachtwoorden in te vullen in apps op basis van de al bestaande Chrome-database van gebruikersnamen en wachtwoorden.
Tot slot
Het is voor het eerst dat Google Android opsplitst in een variant voor goedkope telefoons en eentje voor duurdere modellen. Het is een opvallende stap, die veel zegt over hoe de zoekgigant denkt over smartphones en hoe die zouden moeten werken. Het lijkt een stap voor ontwikkelingslanden, maar er zit meer achter. Het maakt Android bruikbaarder op veel meer telefoons, ook als die in de Benelux vijftig euro kosten. Dergelijke telefoons bieden geen optimale gebruikservaring, maar dat zou met Android Go in elk geval iets beter kunnen worden.
Voor de liefhebbers van Nexus-telefoons en Pixels is dit misschien geen groot nieuws, maar voor wie niet veel wil uitgeven aan smartphones en mobiele abonnementen, kan Android Go, als het vanaf de eerste helft van 2018 beschikbaar is, een groot verschil gaan maken.