Apple iPod: van vroeger tot nu

Het begin: de eerste en tweede generatie

Apple iPod aankondiging Het hele iPod-verhaal begint in oktober 2001. Apple stelt op een event in zijn headquarters een '5GB mobiele muziekdoos' voor met de naam iPod. Het apparaatje heeft de grootte van een pak kaarten en bevat een harde schijf van 5GB die kan worden gevuld met mp3-, wav- en aiff-bestanden. De prijs van 399 dollar is relatief hoog, maar dit uit zich in een aantal voordelen ten opzichte van de belangrijkste concurrerende mp3-spelers: een licht en compact ontwerp en een snelle FireWire-aansluiting in een periode waarin het trage USB 1.1 nog de scepter zwaait. De reacties blijken zeer positief, maar voor het gros van de geïnteresseerde computergebruikers is er een probleem: de iPod is niet compatibel met het pc-platform en het is niet zeker of Apple deze compatibiliteit nog wel zal toevoegen aan het apparaat.

Een paar uur later is er kleine opschudding wanneer blijkt dat Intel de naam 'iPOD' al in gebruik heeft, en wel voor 'Internet Phone Over Data'-producten. Maar aangezien geen van beide bedrijven 'iPod' op dat ogenblik als merknaam heeft geregistreerd, blijkt de bezorgdheid ongegrond. Een week na de voorstelling van de iPod komt er schijnbaar minder goed nieuws: de vraag naar Apples nieuwste digitale muziekspeler blijkt behoorlijk tegenvallend. Later komt er goed nieuws voor pc-bezitters die hun hart verloren hebben aan de iPod: men is volop bezig met het ontwikkelen van Windows-drivers en -software voor het apparaatje, zij het officieus. Na een periode van relatieve stilte rond de iPod komt er dan het nieuws dat er goed werkende Windows-drivers ontwikkeld zijn, maar nog steeds niet door Apple zelf.

In maart 2002 wordt door een slimme Amerikaan ontdekt dat Apples iPod met zijn snelle FireWire-aansluiting makkelijk te gebruiken is om illegaal software over te hevelen. Vrolijk naar muziek luisterend op de iPod stapte hij een computerwinkel binnen, waar een paar iMacs stonden te pronken met Office X, de Mac-versie van Microsofts Office-pakket. Even onopvallend de FireWire-kabel verbinden met zo'n iMac en een minuutje geduld volstonden om de hele Office X-installatie te kopiëren naar de iPod.

De tweede generatie

Later die maand krijgt de Apple iPod zijn eerste upgrade: er komt een model met een harddisk van 10GB. Dat is echter niet de enige vernieuwing: er is ook een ingebouwd adresboek. Windows-ondersteuning was er officieel nog steeds niet. Intussen groeit de populaireit van de iPod flink, maar het grote publiek wordt over het algemeen niet bereikt door gebrek aan 'officiële' compatibiliteit met Windows. Wanneer Apple in de zomer van 2002 met een 20GB-versie van het apparaat én Windows-ondersteuning komt, wordt het duidelijk dat de tweede generatie iPods is geboren. Andere nieuwigheden zijn een ingebouwde digitale kalender en klok, en een meegeleverde afstandsbediening en een beschermende hoes.

In oktober 2002 komt er wat minder positief financieel nieuws van Apple: het vierde fiscale kwartaal van dat jaar was allerminst goed voor het bedrijf. Er werd een verlies geleden van 45 miljoen dollar. Maar dat was vooral het gevolg van dure investeringen en herstructureringen. Met de verkopen van de iPod ging het niet zo slecht: hij werd 140.000 keer verkocht in het betreffende kwartaal, waarvan 54.000 keer aan Windows-gebruikers. De 'officiële' ondersteuning voor Windows lijkt definitief de deur te openen naar een breder publiek, zeker als Apple ook met Dell een overeenkomst kan sluiten om de iPod te verkopen.

Een leuk nieuwtje is dat iemand erin geslaagd was een aangepaste versie van de Linux-distro uClinux te draaien op Apples iPod. Niet alles wordt ondersteund: zo zijn het scrollwieltje, het powermanagement en FireWire (nog) niet te gebruiken. Maar wanneer ondersteuning ervoor kan worden ingebakken, kan dat wellicht de deur openen naar een aantal nieuwe functies. Dezelfde meneer zal er in april 2004 trouwens in slagen om Linux te draaien op de drie iPod-generaties die er dan zijn.

De derde generatie en de Mini

Ondertussen, eind 2002, beginnen er steeds meer speculaties op te duiken over een nieuwe iPod. Er is sprake van een iPod die heuse videomogelijkheden zou hebben en zelfs MPEG4-zou ondersteunen. Daarvoor zou er een TFT-kleurenscherm worden ingebouwd. In maart duiken er dan weer geruchten op dat Apple met een online muziekwinkel zou komen, waarvan de gedownloade nummers ook op de iPod zouden kunnen worden overgezet. In maart komen er concretere geruchten: er zou een nieuw uiterlijk gelanceerd worden, er zouden modellen komen met een hogere harddiskcapaciteit, de controleknoppen zouden worden verplaatst en er zou een USB 2.0-aansluiting komen.

Op 28 april is het dan eindelijk zover: Apple lanceert zoals verwacht zowel de derde generatie iPods als de online muziekdienst, iTunes Music Shop. De hele iPod is vernieuwd: hij is dunner, heeft een nieuw uiterlijk, de bedieningsknoppen zijn inderdaad verplaatst, er is USB 2.0-ondersteuning met een conversiekabel, de accu heeft een langere speeltijd et cetera. Ook de firmware is uitgebreid, waardoor ondersteuning voor onder meer het AAC- formaat, het kaartspel Solitaire en een notes reader nieuw zijn. Ten slotte is er een iPod Dock, een soort cradle voor het apparaat, geïntroduceerd. De nieuwe capaciteiten zijn 10, 15 en 30 gigabyte. Zoals verwacht is de iPod ook compatibel met de iTunes-muziekwinkel.

Het nieuwe uiterlijk van de iPod lijkt iedereen te bekoren. De ontwerper van Apple wordt in het Verenigd Koninkrijk zelfs verkozen tot 'Designer of the Year', dankzij onder meer de iPod. Nog in het VK wordt een accessoire voor de iPod verboden. Het gaat om een accessoire dat het geluid uit de iPod op laag vermogen via een FM-frequentie uitzendt. Het is echter wettelijk niet toegestaan om zonder licentie uit te zenden op de FM-band. Daarom wordt het accessoire uit de handel gehaald, zoals dat ook al in een aantal andere landen was gebeurd.

In september introduceert Apple alweer een nieuwe iPod. Dit keer gaat het om modellen met een nieuwe capaciteit: 20 en 40 gigabyte. Ze vormen de opvolgers van de modellen met respectievelijk 15 en 30 gigabyte schijfruimte. De nieuwe modellen behouden de advies- prijzen van hun 'voorgangers'. In november is er wat opschudding rond de accu in de iPod. Deze zou het slechts 18 maanden uithouden. Het plaatsen van een nieuwe accu zou circa 250 dollar kosten, wat bijna evenveel is als de prijs van een nieuwe iPod. Nadat er door boze iPod-eigenaars zelfs rechtszaken werden aangespannen tegen Apple wegens oneerlijke concurrentie, geeft Apple maanden later toe en zegt het dat het de zaak onderzoekt.

De iPod Mini

Terwijl de 'nieuwe' iPod een ware kersthit blijkt te zijn, beginnen de eerste geruchten over kleinere en gekleurde iPods op te duiken. Het zou gaan om versies met een capaciteit van twee tot vier gigabyte en een prijs beginnend bij circa 100 dollar. De geruchten blijken grotendeels waar: op de Macworld Expo in januari 2004 presenteert Apple de iPod Mini. Zoals de naam suggereert, gaat het om een kleinere en lichtere versie van de gewone iPod, verkrijgbaar in vijf kleurtjes. De capaciteit van de ingebouwde harddisk is vier gigabyte. Alle bedieningsknoppen zijn op het scrollwiel aangebracht wegens plaatsgebrek. De adviesprijs blijkt 249 dollar te zijn, een stuk meer dan de 100 of 150 dollar die verwacht werd.

Het vervolg en de vierde generatie

In de dagen na de introductie van de iPod Mini verschijnt er heel wat nieuws omtrent de iPod. Hewlett-Packard en Apple kondigen een samenwerking op muzikaal gebied aan. Die heeft onder meer tot gevolg dat HP een versie van de iPod onder de eigen naam op de markt zal brengen. Later duikt de speculatie op dat de HP-iPod ondersteuning zal hebben voor het WMA-audioformaat. HP ontkent de geruchten door te melden dat het de iPod 'voorlopig' geen WMA-support zou geven. Toch blijven analisten verwachten dat er in de toekomst op de een of andere manier ondersteuning voor WMA zou worden toegevoegd, mogelijk door WMA te converteren naar het voor de iPod 'verstaanbare' AAC-formaat. Er is nog gespeculeerd dat de iPod zelf ondersteuning voor WMA heeft, maar dat deze gelockt is.

Intussen is Apple verkozen tot het tweede merk van het jaar 2003, na Google. In de VS en Canada eindigde Apple zelfs op de eerste plaats. Reden hiervoor is de zeer succesvolle iPod. De iPod Mini doet het ook lang niet slecht. Nog voor het apparaat daadwerkelijk te koop is, zijn er al 100.000 pre-orders geplaatst. Bij een site heeft men later een iPod Mini blootgelegd. Het apparaatje blijkt te bestaan uit een printplaat met een centrale chip van PortalPlayer, het LCD-scherm, een Li-ion-accu van Sanyo en een harddisk van Hitachi. Deze harddisk is er eentje met de Compact Flash II-aansluiting, en hij heeft dan ook het bijpassende formaat. Met dezelfde Do It Yourself-mentaliteit maakt iemand wat later ook zelf een reserve-accu voor de normale iPod, op basis van een stel normale batterijen.

De iPod Mini, open en bloot.

Eind maart komt er minder goed nieuws voor Europeanen die staan te trappelen van ongeduld om een iPod Mini te kopen: de internationale introductie van het apparaat is met enkele maanden uitgesteld vanwege de grote vraag en bijgevolg uitgeputte voorraden in de VS. Waarschijnlijk zal de iPod Mini op zaterdag 24 juli in Europea verschijnen voor de prijs van 269 euro, zoals later gemeld werd. In april kondigt Apple aan dat het de klachten van een aantal iPod Mini-bezitters zal onderzoeken. Zij hadden klachten over een zeer gebrekkige geluidskwaliteit. Vermoedelijk wordt deze veroorzaakt door een slecht verbonden connector.

Het succes van de iPod

In het eerste kwartaal van 2004 verkocht Apple 807.000 iPods, dat zijn er 42.000 meer dan tijdens het laatste kwartaal van 2003 en het is bijna een vertienvoudiging ten opzichte van het eerste kwartaal van 2003. En de iPod (Mini) blijft zeer populair, zo blijkt ook uit het feit dat Hitachi aankondigt de productie van de harddisks voor de iPod Mini te gaan verhogen. Zoals bekend zitten er in het apparaat 1"-microdrives van Hitachi, met een capaciteit van 4GB. Tegen het eind van 2004 zouden er circa twee miljoen stuks van moeten worden geproduceerd per kwartaal. Daarbij dient uiteraard de kanttekening te worden gemaakt dat de schijfjes in kwestie niet alleen in de iPod Mini gebruikt worden.

Apple logo (kleiner) Midden mei wordt bekend dat Apple zijn iPod-activiteiten gaat afsplitsen in een eigen business unit, zodat er een nieuw bedrijf ontstaat. Jon Rubbenstein, voorheen directeur van Apples hardware-afdeling, zal het nieuwe bedrijf gaan leiden. Het is in ieder geval een teken dat Apple de iPod als een zeer serieus teken ziet. De afsplitsing van de iPod-activiteiten is ook een teken aan de wand voor een komende introductie van een nieuwe iPod-generatie, zo zal later blijken.

De concurrentie voor de iPod haalt intussen steeds opvallendere acties uit om ook in de aandacht te vallen. In maart heeft Microsoft aangekondigd dat het een 'iPod-killer' plant voor de tweede helft van 2004. Het apparaat van Microsoft zal een heus multimediacenter zijn dat ook films kan afspelen. De softwarereus werkt er overigens voor mee samen met onder meer Creative en iRiver. Sony toont begin juli ook concurrentie voor de iPod: een lichte muziekspeler met een harddisk van 20GB en de afmetingen van een creditcard. Maar de opvallendste actie lanceert Dell. Wie een iPod inlevert, krijgt 100 dollar korting op de prijs van een Dell Jukebox, een concurrerende muziekspeler.

De vierde generatie

Nadat er nog nieuws is over het feit dat de iPod mogelijk een veiligheidsrisico is in bedrijven en overheidsinstanties, is het op maandag 19 juli zover: de vierde generatie iPods wordt aangekondigd. De iPod heeft weer een nieuw, opgefrist uiterlijk. De bedieningsknoppen zijn nu net als bij de iPod Mini geplaatst op het scrollwiel. De accu kan voortaan 12 uur muziek afspelen in plaats van 8 uur, er zijn nieuwe features, de menustructuur is eenvoudiger et cetera. Het 15GB-model zal verdwijnen en de overblijvende 20GB- en 40GB-modellen krijgen een lagere prijs. In de lage landen bedragen de adviesprijzen respectievelijk 339 en 449 euro.

De toekomst van de iPod is niet zeker. Het is vrijwel zeker dat Apple de iPod nog verder zal bijschaven en ontwikkelen, gezien het niet aflatende succes ervan. In de nabije toekomst kunnen we waarschijnlijk een 60GB-versie verwachten van de iPod. Al in juni kondigde Toshiba aan dat het 60GB-versies zou gaan bouwen van de 1,8"-harddiskjes die in de iPod zitten. In juli of augstus zouden deze in massaproductie gaan. Door een aantal sites werd verwacht dat de 60GB-versie samen met de nieuwe versie van de iPod zou worden gepresenteerd, maar die verwachting is niet uitgekomen.