Wees eerlijk, heb je wel eens een telefoon ingeleverd voor recycling? Het punt is dat er veel opties zijn. Een goed werkende telefoon kun je verpatsen op Vraag & Aanbod of kun je kwijt aan een familielid. Is hij echt oud? Dan is er misschien een klein kind in je omgeving die er spelletjes op kan spelen of eindeloos YouTube-filmpjes kijken. Sommige telefoons raken simpelweg verloren, omdat ze bijvoorbeeld op de bodem van de gracht belanden of gestolen worden. Andere liggen ergens in een la, omdat je dacht dat je er misschien ooit nog wat aan zou hebben.
Wie een telefoon wil recyclen, heeft wel opties. Je kunt hem inleveren bij een inleverpunt, bijvoorbeeld van Wecycle. Ongeveer negentig procent van de geregistreerde telefoons die worden ingeleverd voor recycling, komt binnen via Wecycle. Dat heeft inleverpunten bij onder meer supermarkten en kluswinkels. Er zijn bedrijven in de Benelux die ze inzamelen. Aanmelden kan vaak online, waarna je een retourenvelop krijgt. Als de telefoon in goede staat is, krijg je er misschien ook nog een beetje geld voor.
Het punt is dat er weinig beloning is voor het wel recyclen of straf voor het niet-recyclen van een smartphone. Voor kunststof flessen hebben we in Nederland het systeem van statiegeld; lever ze in bij een supermarkt en je krijgt dat geld terug. Voor telefoons bestaat een dergelijk systeem niet.
Als in een land een op vijf telefoons die worden verkocht, terugkomt voor recycling,
is dat al veel
In Nederland komen volgens de recentste schattingen van het kabinet zo'n 450.000 telefoons per jaar binnen voor recycling. De helft daarvan komt uit inzameling door consumenten, de andere helft is afkomstig van providers en andere bedrijven. Het is onbekend hoeveel smartphones er precies per jaar worden verkocht, maar de recentste openbare cijfers komen uit op rond 5 miljoen. Als dat klopt, wordt in Nederland iets van negen procent van de jaarlijks verkochte smartphones gerecycled. Volgens de Belgische inzamelaar Recupel leveren Belgen ongeveer vijf procent van de smartphones in.
Internationaal is het al niet veel beter. Als in een land een op vijf telefoons die worden verkocht, terugkomt voor recycling, is dat al veel. Dan is er nog een probleem: recycling verloopt in Europese landen op een relatief goede en veilige manier, maar dat is niet overal zo. Veel mobiele telefoons en andere elektrische apparatuur gaat naar ontwikkelingslanden voor recycling. Daar gebeurt dat in een informeel circuit, veelal thuis bij gezinnen waar iedereen helpt, meldde de Wereldgezondheidsorganisatie in een rapport. De omstandigheden bij recycling die in dat rapport naar voren komen, zijn slecht.
"Om waardevolle metalen uit (...) telefoons en andere elektronica te halen, wordt zuur op de printplaten gegoten en wordt met plastic gecoate bedrading verbrand, wat lood, kwik, koper, cadmium, chroom (...) in de omgeving loslaat en waardoor jonge werkers direct blootgesteld worden aan heel giftige substanties, die zelfs in kleine hoeveelheden nadelige neurologische effecten hebben."
De WHO koppelt de recycling van elektronica op deze manier aan schade aan het brein, die onder meer kan resulteren in een lager iq en aandachtsproblemen, en aan longproblemen en kanker. Het is onbekend hoe groot de schade is bij mensen die in zulke omstandigheden elektronica recyclen. In elk geval is het niet alleen van belang hoeveel elektronica de maatschappij recyclet, maar ook hoe dat gebeurt.
:strip_exif()/i/2001850537.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2000874381.jpeg?f=fpa)