Inleiding
Samengevat
De Panasonic DX900 is een prachtige tv, die uitblinkt in bouwkwaliteit, geluidskwaliteit en beeldkwaliteit. Dankzij de fald-backlight met hoge helderheid kan deze tv hdr-beelden prachtig weergeven, zonder dat daarvoor de kijkruimte moet worden verduisterd. Het verbruik ligt wel wat hoger en helaas wordt dts-geluid niet ondersteund, maar ondanks deze minpunten is dit echt een tv voor fijnproevers.
Eindoordeel
In de afgelopen jaren hebben we veel innovaties gezien op tv-gebied. De komst van uhd-televisies heeft ons een scherper beeld gebracht door het verhogen van de resolutie. Dit jaar is de volgende stap in de richting van het perfecte beeld gezet door het contrast van het beeld te verhogen met high dynamic range. Alle wat duurdere modellen van dit jaar kunnen hdr-beelden weergeven, maar als je het echt goed wil doen, heb je een oledpaneel of een lcd-paneel met een full array local dimming-backlight nodig. In deze review bekijken we het topmodel van Panasonic: de 65"-DX900, die van zo'n fald-backlight is voorzien.
Deze bijzondere backlight maakt een perfecte zwartweergave mogelijk door individuele zones helemaal uit te schakelen. Daarnaast kan er een zeer hoge piekhelderheid worden gehaald van meer dan 1000cd/m². Hiermee kan hdr op een overtuigende wijze worden weergegeven zonder dat daarvoor de kijkruimte moet worden verduisterd. Er zijn twee uitvoeringen van de DX900: een grote 65"-versie, die op het moment van schrijven voor zo'n 3750 euro in de Pricewatch staat, en een kleinere versie met een 58"-uhd-paneel, die zo'n 2800 euro moet opbrengen.
/i/2001304801.jpeg?f=imagenormal)
De DX900 heeft een strak design en is voorzien van een hoogwaardige afwerking met mooie materialen. Het hoge afwerkingsniveau is ook van toepassing op de twee meegeleverde afstandsbedieningen, die beide een bovenkant van geborsteld metaal hebben. Het tweewegluidsprekersysteem is uitgevoerd met extra passieve drivers voor meer laag en levert maar liefst 40W aan vermogen.
Alleen bij Panasonic zijn de duurste modellen uitgerust met twee CI+-slots en meer dan één tuner, zodat je het ene programma kunt bekijken en het andere opnemen of tegelijk van kabel en satelliet gebruik kunt maken. Het geheel draait op Firefox OS en een niet nader gespecificeerde quadcore-soc levert de benodigde rekenkracht. Hoewel sommige fabrikanten 3d-weergave in de ban hebben gedaan, kan de DX900 nog gewoon diepte weergeven, al moeten de daarvoor benodigde actieve brillen apart worden aangeschaft.
Uiterlijk en aansluitingen
Zoals je van een topmodel mag verwachten, straalt het uiterlijk van de DX900 luxe uit. Zo zijn de bezels, die aan de boven- en zijkanten slechts 11mm breed zijn, van metaal gemaakt. De voorkant heeft een glanzend zwarte afwerking en rondom de voorkant zit een glimmende, geslepen rand. Aan de zijkanten heeft het glanzende metaal een reliëf. De bezel onder het scherm is 15mm breed en voorzien van een Panasonic-logo dat uit metaal is vervaardigd. Onderaan zit een extra randje van zo'n halve centimeter breed, waarin de infraroodontvanger en een statusled zijn verwerkt.
De bouwkwaliteit is van een hoog niveau en dat merk je onder andere aan het gewicht van meer dan veertig kilo. Om het ontwerp zo clean mogelijk te houden heeft Panasonic de voet grotendeels verstopt. Het grootste deel van de voet bevindt zich achter de tv, waardoor aan de voorkant slechts twee kleine uitsteeksels te zien zijn. Ze zijn gemaakt van prachtig afgewerkt metaal. Aan de achterkant is de standaard bekleed met zwart plastic, waarin een soort leerreliëf zit. Dit ziet er wat goedkoop uit, maar gelukkig zie je daar vanaf de voorzijde niets van.
Doordat de DX900 van een full array local dimming backlight is voorzien, kon de behuizing niet zo plat zijn als bij televisies met een edge-lit backlight. Alsnog is de behuizing met een diepte van zes en halve centimeter niet heel dik. Doordat de fald-backlight van deze tv een zeer hoge helderheid kan genereren, ontstaat er ook een flinke hoeveelheid warmte en daarom heeft Panasonic actieve koeling aangebracht, in de vorm van zes 80mm-ventilatoren aan de achterkant. De ventilatoren draaien zo zachtjes dat ze vanaf de kijkpositie onhoorbaar zijn. Alleen als je van heel dichtbij aan de achterkant luistert, kun je ze horen.
Aansluitingen
Het netsnoer is maar anderhalve meter lang en niet afneembaar. Vooral als je de tv aan de muur wil ophangen, kan dit onhandig zijn. Wel handig bij muurmontage is dat bijna alle aansluitingen onder een hoek van negentig graden zijn gemonteerd, zodat er geen speciale kabels met haakse stekkers nodig zijn. Alleen de verouderde, analoge aansluitingen zijn recht geplaatst. Mooi is de mogelijkheid om alle aansluitingen achter een klep te verstoppen. De knoppen waarmee je de tv zonder afstandsbediening kunt bedienen, zijn achterop aan de rechterkant gemonteerd. Ze zijn wat ver van de rand geplaatst, waardoor ze slecht te bereiken zijn door mensen met kleine handen.
Waar Panasonic uniek in is, zijn de dubbel uitgevoerde CI+-slots aan de rechterkant, zodat je twee smartcards tegelijk kunt gebruiken. Zo kun je van kabel-tv en satelliet tegelijk gebruikmaken of het ene programma opnemen terwijl je het andere bekijkt. Ook de daaronder geplaatste sd-kaarlezer zie je niet bij andere merken terug. Daaronder zitten twee usb 2-aansluitingen en een usb 3-aansluiting. De 3,5mm-koptelefoonaansluiting heeft een eigen volumeregeling in het menu. Dit komt van pas als er een hardhorend persoon in het huishouden is. Die luistert dan via een koptelefoon, terwijl de andere kijkers het geluid via de luidsprekers horen. Helemaal onderaan zitten twee van de vier hdmi 2.0a-aansluitingen.
Onderaan zit aan de linkerkant een rj45-netwerkaansluiting. Daarnaast zitten twee aansluitingen voor satelliet, met daarnaast een antenneaansluiting die geschikt is voor kabel en Digitenne. Daar weer naast zit een toslink- optische, digitale audio-uitgang. Rechtsonderaan zitten de andere twee hdmi 2.0a-aansluitingen, waarvan er een is voorzien van een arc. Daarboven bevinden zich de analoge component- en composietaansluitingen. De meeste mensen hebben deze verouderde aansluitingen niet meer nodig, waardooor het minder erg is dat ze niet te gebruiken zijn in combinatie met de afdekklep.
Bediening op afstand
Bij een dure televisie hoort een dure afstandsbediening en bij de DX900 krijg je er zelfs twee: een luxe infraroodafstandsbediening en een Touch Pad Controller. Het infraroodmodel voelt met een gewicht van meer dan 200g zwaar aan en is met een lengte van zo'n 23cm behoorlijk groot. Desondanks is het ook prima te bedienen door mensen met wat kleinere handen. De afwerking, met een bovenkant van metaal, straalt luxe uit. De toetsen zijn voorzien van verlichting voor in het donker. De indeling is duidelijk en alle knoppen zijn snel te vinden, doordat ze op een logische plek zitten.
De achterkant is enigszins afgerond en gemaakt van matzwart plastic met veel grip, waardoor het apparaat zich prettig laat vasthouden. De knoppen bieden een goed knopgevoel met een duidelijk voel- en hoorbare 'klik'. Veel moderne afstandsbedieningen hebben tegenwoordig een ronde achterkant, waardoor ze maar lastig te gebruiken zijn zonder ze eerst op te pakken. Deze zapper is daarentegen wel goed te bedienen als hij op een tafel ligt.
Touch Pad Controller
De Touch Pad Controller heeft wel zo'n ronde achterkant, maar dat is niet de belangrijkste reden waarom we hem minder prettig vinden werken. Dat is namelijk het lage aantal knoppen, waardoor je veel vaker bent aangewezen op de menu's. Zo moet je voor het intypen van een kanaalnummer eerst een klein toetsenbordje oproepen. Je krijgt als je de tv voor de eerste keer gebruikt, uitleg te zien over de verschillende functies. Voor iemand die dat niet heeft gezien, is het echter lastig om uit te vogelen hoe alles werkt.
Met een gewicht van 105g voelt het 13cm lange apparaatje licht aan. De Touch Pad Controller is gebogen uitgevoerd. Dat ziet er leuk uit, maar door deze vorm en de gladde achterkant laat je hem gemakkelijk uit je vingers vallen. Panasonic heeft dit willen voorkomen door aan de onderkant een inkeping voor je wijsvinger te maken, maar deze is niet diep genoeg, waardoor je maar weinig grip hebt. Er is een microfoon ingebouwd voor stembediening en zoekopdrachten. Stembediening vinden we een behoorlijk nutteloze functie, maar voor bijvoorbeeld zoeken op YouTube door middel van spraak kan het handig zijn.
TV remote 2
Je kunt ook gebruikmaken van je smartphone of tablet om de televisie te bedienen door middel van de 'TV remote 2'-app, die draait op iOS en Android. Beide afstandsbedieningen zijn door middel van de app te emuleren, de infraroodafstandsbediening door middel van virtuele toetsen op het scherm en de Touch Pad Controller kun je nadoen met het touchscreen en de microfoon van je mobiele apparaat. Daarbij kun je het beeld van de tv naar het scherm van je telefoon of tablet sturen.
Met Swipe & Share kun je muziek, video's en foto's vanaf het mobiele apparaat naar de tv streamen door het bestand van je keuze omhoog, in de richting van de tv, te vegen. Ook kun je webpagina's die je in de app opzoekt, op het scherm van de tv laten zien. Het is mogelijk om met de app een complete kalibratie uit te voeren, waarbij je alle aanpassingen die je maakt, direct op het beeld terugziet. Voor het beste resultaat heb je daar natuurlijk nog wel een colorimeter bij nodig. De TV remote 2-app werkt goed, maar we vinden hem niet al te veel toevoegen aan het bedieningsgemak, waardoor wij liever de prima infraroodafstandsbediening gebruiken.
Firefox OS en mediaspeler
De DX900 draait op het opensource-Firefox OS. Dit besturingssysteem werd ontwikkeld door Mozilla, maar daar is nu een einde aan gekomen. Eventuele volgende versies moeten dus door Panasonic worden ontwikkeld, anders komt de ontwikkeling volledig stil te liggen. Het is nog niet duidelijk of Panasonic dit ook gaat doen of dat het in de toekomst toch voor Googles Android TV zal kiezen.
/i/2001300971.jpeg?f=imagenormal)
Er is in ieder geval niets mis met Firefox OS zoals dat nu op de DX900 draait. Het ziet er mooi clean uit en werkt zeer eenvoudig. De software voelt volwassen aan; tijdens het testen hebben we geen bugs kunnen ontdekken. Het app-aanbod mag dan niet heel groot zijn, alle belangrijke videodiensten zijn gewoon beschikbaar. De kans dat er nog nieuwe functies worden toegevoegd, achten we bijzonder klein, maar dat is bij smart-tv's van andere merken zelden anders.
/i/2001300973.jpeg?f=imagenormal)
Als je voor de eerste keer naar het homescreen gaat, krijg je drie 'tegels' te zien: Live TV, Apps en Apparaten. Bijna iedereen kan zich een voorstelling maken van wat je zoal onder deze categorieën zult aantreffen, waardoor je al snel je weg door de interface weet te vinden. Naar eigen inzicht kun je televisiekanalen, apps of externe ingangen toevoegen aan het homescreen. Meer dan vijf items kunnen er niet tegelijk worden getoond; bij een groter aantal moet je horizontaal scrollen om ze allemaal te bekijken.
/i/2001300975.jpeg?f=imagenormal)
Voor apps is een apart scherm ingericht. Hier vind je ook de Apps Market, waarvandaan je meer apps kunt toevoegen. Helaas zijn er op dit scherm ook advertenties te vinden, maar doordat je je favoriete apps op het homescreen kwijt kunt, hoef je die bijna nooit te zien. Het hoofdmenu is overzichtelijk vormgegeven, waardoor je nooit lang naar een instelling op zoek bent. De vormgeving van de epg vinden we minder mooi en komt wat gedateerd over, maar overzichtelijk is deze wel. Ook is het prettig dat het actuele programma in de linkerbovenhoek wordt weergegeven.
/i/2001300977.jpeg?f=imagenormal)
Mediaspeler
Zo'n beetje elke televisie heeft tegenwoordig een ingebouwde mediaspeler, die foto's, video's en muziek kan afspelen vanaf usb of vanaf je thuisnetwerk door middel van dlna. De DX900 kan dit uiteraard ook, maar dankzij de ingebouwde kaartlezer kunnen mediabestanden ook vanaf een sd-kaart worden afgespeeld. Bovendien zijn smb-shares via het netwerk te benaderen. Het aantal ondersteunde bestandsformaten en codecs is groot, maar helaas wenst Panasonic niet te betalen voor dts, waardoor een groot aantal films het zonder geluid moet stellen. De ondersteuning voor ondertitels, waarbij de grootte en positie naar wens zijn aan te passen, is wel goed. Hierbij is het zelfs mogelijk om ondertitels in de onderste zwarte balk van een Cinemascope-formaat film te plaatsen.
Energiegebruik, geluid en hdr
Doordat moderne lcdtv's tegewoordig allemaal gebruikmaken van leds in de backlight in plaats van ccfl's, is het verbruik van de meeste televisies gunstig. Helaas springt de door Panasonic gebruikte full array local dimming backlight wat minder efficiënt met energie om. Dat levert dit model dan ook engergielabel B op. Nadat we de backlight op de hoogste stand hadden ingesteld, kwamen we uit op een gemiddeld verbruik van maar liefst 451W, een waarde die we sinds de dood van plasma niet meer zijn tegengekomen en waardoor Panasonic actieve koeling heeft moeten toevoegen. Er staat wel een zeer hoge helderheid van maar liefst 887cd/m² tegenover.
/i/2001300955.jpeg?f=imagenormal)
Als we de backlight afstellen op 120cd/m², een waarde die 's avond bij gematigd omgevingslicht een mooi beeld oplevert, zakt het verbruik naar 109W gemiddeld. Dat is een redelijke waarde voor een grote 65"-tv, al zijn er dus genoeg zuinigere alternatieven te vinden. Met de backlight in de laagste stand gaf onze meter 82W gemiddeld aan. De helderheid is in deze stand slechts 54cd/m² en dat levert een futloos beeld op, waar alleen in het donker nog naar te kijken valt. Het verbruik valt nog wat terug te dringen door gebruik te maken van de omgevingslichtsensor, waarmee de heldeheid automatisch is aan te passen. Ook levert het inschakelen van de Adaptieve Backlight Controle, afhankelijk van de beeldinhoud, nog een redelijke besparing op.
Geluid
Bij de meeste televisies zijn de luidsprekers ergens uit het zicht in de behuizing gemonteerd. Dat ziet er strakker uit, maar heeft wel een nadelige invloed op de geluidskwaliteit. Zo zijn stemmen duidelijker verstaanbaar als de luidsprekers op je oren gericht zijn en je naar direct in plaats van gereflecteerd geluid luistert. Bij de DX900 zijn de luidsprekers ook uit het zicht geplaatst, maar ondanks dat is het geluid prachtig. Door de flinke afstand tussen de luidsprekers is het stereobeeld veel beter dan dat van de gemiddelde tv.
Ook de laagweergave valt zeker niet tegen; de lage tonen worden overtuigend en strak weergegeven. De twee woofers aan de achterkant zijn met een diameter van zo'n 6cm bepaald niet indrukwekkend, maar Panasonic heeft de lage tonen getuned met twee passieve radiators van zo'n 8cm lengte. De bassen gaan niet zo diep als bij een wat groter, los audiosysteem, maar de kwaliteit van een wat grotere, losse bluetooth-spreaker wordt zeker geëvenaard. Het maximumvolume valt evenmin tegen, dankzij een vermogen van 40W. Naast de gebruikelijke equalizer, bass-boostmodus en faux-surroundmodus is er ook een zeer nuttige automatische volumeregeling beschikbaar, die de geluidsniveaus tussen de verschillende zenders en ingangen nivelleert.
Hdr
Dankzij de felle fald-backlight is de DX900 in staat om overtuigend hdr weer te geven. De backlight is verdeeld in 512 afzonderlijke dimmingzones. Horizontaal zijn het er 32 en verticaal is het scherm in 16 stukken verdeeld. Bij het weergeven van heldere objecten op een zwarte achtergrond zijn de overgangen tussen de zones redelijk goed te zien. Panasonic heeft daarom drie verschillende standen voor de Adaptieve Backlight Controle, waarbij de laagste stand minder zichtbare halo's oplevert en de hoogste stand het diepste zwart.
De backlight van de DX900 is een echte krachtpatser, die een piekhelderheid van meer dan 1250cd/m² kan genereren als het scherm gedeeltelijk wit is. Een dergelijke helderheid zien we bij dure hdr-televisies wel vaker, maar het unieke van deze tv is dat de helderheid bij het weergeven van een volledig wit scherm heel weinig terugloopt, tot een zeer respectabele 895cd/m². Dit verschil in helderheid valt met het blote oog dan ook nauwelijks op. Een knappe prestatie, die geen enkele andere tv kan nadoen, doordat alleen de DX900 actieve koeling heeft. Bovendien zakt de helderheid bij andere televisies na korte tijd in, terwijl deze tv het heldere beeld urenlang kan volhouden.
In de praktijk levert dit prachtige beelden op bij het weergeven van hdr, waarbij de helderheid voor je gevoel niet afneemt als er grotere heldere vlakken worden weergegeven. Iets wat bij een oledtelevisie wel duidelijk opvalt. Uiteraard is het lokale contrast van een oled mooier, maar de enorme helderheid die deze tv kan produceren, is indrukwekkend. Hierdoor zien hdr-beelden er ook beter uit als er licht in de kijkruimte aanwezig is. Bij oledtelevisies moet je voor een goede hdr-weergave in het donker kijken.
Inputlag, gebruik als monitor en 3d
Wie zijn of haar televisie in combinatie met een gameconsole gebruikt, doet er goed aan om te letten op de inputlag. Dat is de tijd die een tv nodig heeft om beelden die via een externe ingang worden aangeboden, daadwerkelijk weer te geven. Vroeger, toen er nog beeldbuizen in televisies zaten, was de inputlag haast onmeetbaar laag. De welbekende NES Zapper maakte gebruik van deze eigenschap en werkt dus helaas niet meer op een moderne televisie. Moderne televisies doen er relatief lang over om de beelden van een gameconsole weer te geven en dat is vooral te merken bij snelle actiespellen, waarbij reactiesnelheid belangrijk is.
/i/2001300957.jpeg?f=imagenormal)
Om ervoor te zorgen dat gamers zo min mogelijk last hebben van de inputlag, hebben alle televisies een speciale gamemodus, die zoveel mogelijk onnodige beeldverwerking uitschakelt. Nadat we de DX900 daarop hadden gezet, gaf onze Leo Bodnar-lagtester een inputlag van 37ms aan. Een redelijk gemiddeld resultaat, waarmee de meeste mensen wel kunnen leven. De snelste televisies wat inputlag betreft zitten rond de 20ms en zijn daarmee een betere keuze voor fanatieke gamers.
Gebruik als monitor
Ook als je de DX900 als monitor gebruikt bij een game-pc of in combinatie met de nieuwste generatie consoles die uhd-beelden kunnen uitsturen, ben je gebaat bij een lage inputlag. Helaas kan onze lagtester alleen meten met een 1080p60-signaal. We moeten het dus doen met een subjectieve beoordeling van de inputlag op de volledige 3840p-resolutie. Het verschil in lag is zo klein dat we het niet konden merken. De inputlag met een uhd-signaal ligt dus ook ergens ronde de 37ms.
Sommige uhdtv's maken gebruik van 4:2:0 chroma subsampling om zo de bandbreedte die intern verwerkt moet worden te beperken. Bij het kijken naar video maakt dat niet uit, omdat alle codecs die voor de distributie van 4k-beeldmateriaal worden gebruikt, dezelfde truc toepassen. Kijk je echter naar een scherm met kleine lettertjes, dan valt op dat er kleine kleurartefacten ontstaan. De DX900 maakt geen gebruik van subsampling en dus worden zelfs de kleinste kleurdetails perfect weergegeven.
3d
Televisiefabrikanten zien 3d niet langer als feature waarmee je meer tv's verkoopt. Samsung en Philips bieden zelfs helemaal geen 3dtv's meer aan. Panasonics DX900 kan nog gewoon 3d weergeven, al moet je de daarvoor benodigde actieve brillen er los bijkopen. Ze kosten ongeveer veertig euro per stuk en wegen, inclusief batterij, zo'n 35 gram. Ze werken goed en tijdens het weergeven van 3d is er nauwelijks crosstalk te zien. Wel kun je ze zien knipperen, maar daar valt redelijk aan te wennen.
Als je in het donker kijkt, valt het knipperen van de brillen een stuk minder op en dat kijkt veel prettiger. Het is jammer dat er niet is gekozen voor het passieve 3d-systeem. Daarbij knipperen de brillen namelijk niet en dat kijkt veel rustiger. Bij hd-televisies hebben passieve brillen het nadeel dat de verticale resolutie wordt gehalveerd, maar bij uhdtv's speelt dit probleem niet vanwege het dubbele aantal beeldlijnen ten opzichte van hdtv's.
Beeldeigenschappen
De DX900 is een heel goede tv, maar de gebruikte lcd-techniek brengt wel een aantal nadelen met zich mee waar ook deze tv niet onderuit komt. Zo ziet het beeld er minder mooi uit als je niet recht voor de tv zit. We hebben de kijkhoeken in beeld gebracht door twee foto's te maken met identieke belichting. De ene is recht van voren genomen en de andere onder een hoek van vijfenveertig graden.
Er valt prima onder een hoek naar deze tv te kijken, maar je moet het dan wel doen met minder verzadigde kleuren, een wat lager contrast en een verminderde helderheid. Je kunt het beste dus redelijk recht voor de tv gaan zitten als je wil genieten van het beste beeld.
Een ander probleem van de lcd-techniek zijn zichtbare helderheidsverschillen die ontstaan door een niet geheel uniforme backlight. Door foto's van een wit scherm te maken die belicht zijn voor middengrijs, brengen we dit probleem in beeld.
We zien dat de DX900 een bovengemiddeld goede backlight heeft, waarbij de helderheidsverschillen dusdanig klein zijn dat ze nauwelijks te zien zijn. Dat geldt zeker bij het kijken naar normale beelden. Onder een hoek ziet het er net wat minder goed uit, maar dat komt vooral door de afgenomen helderheid.
Backlight-bleeding ontstaat doordat het lcd-paneel nooit al het licht van de backlight kan tegenhouden. De prima local dimming van de DX900 vermindert dit probleem door de backlight plaatselijk te dimmen of zelfs helemaal uit te schakelen. We hebben twee foto's gemaakt met een lange sluitertijd om backlight-bleeding duidelijk te laten zien. Hierbij was local dimming uitgeschakeld.
We zien dat de DX900 goed presteert en het scherm redelijk donker blijft. Er zijn wat lichtere plekken op de foto's te zien, maar als je met je eigen ogen kijkt, valt het probleem reuze mee. Onder een hoek verslechtert de situatie, maar ook hier ziet het er op de foto ernstiger uit dan in het echt. Met local dimming ingeschakeld wordt de zwartweergave enorm verbeterd en bij de weergave van een volledig zwart scherm blijft het hele beeld prachtig donker.
Beeldverwerking
Televisiefabrikanten willen zich altijd graag onderscheiden van hun concurrenten door te claimen dat hun modellen meer kleur, meer scherpte en meer contrast bieden. Deze claims worden vervolgens waargemaakt door middel van allerlei 'beeldverbeteraars', die het beeld er mooier uit moeten laten zien. Over het algemeen doen dit soort functies wat ze beloven, maar hebben ze negatieve bijeffecten, waardoor je ze het beste kunt uitschakelen. Ook Panasonic-televisies zijn uitgerust met dit soort functies, maar over het algemeen werken ze veel minder rigoureus, waardoor het effect subtieler is en er ook minder schade aan het beeld wordt toegebracht dan bij andere tv's.
/i/2001304833.jpeg?f=imagenormal)
Zo kun je de hoeveelheid kleur in het beeld vergroten door 'Levendige kleuren' aan te zetten. Hierdoor frist het beeld behoorlijk op en krijg je een toename van verzadigde kleuren te zien. Het effect ziet er geloofwaardig uit, waardoor het goed bruikbaar is om beelden met te weinig kleur wat op te peppen. Als je echter wil zien wat de contentmakers voor ogen hadden, moet je deze functie uitschakelen. Vooral bij films en series komt het vaak voor dat er expres weinig kleur wordt toegepast om een bepaald gevoel aan de beelden mee te geven.
Uiteraard is er ook ruisreductie aanwezig, in twee varianten. De ene is bedoeld voor het reduceren van filmkorrel en algemene ruis, de andere is specifiek voor het verminderen van compressieartefacten. Beide werken ze goed en verminderen ze duidelijk ongewenste ruis in het beeld. Toch raden we het gebruik ervan alleen aan bij slecht bronmateriaal, want ruisonderdrukkers zijn nooit perfect in staat om onderscheid te maken tussen ruis en gewenste details in beeld. Hierdoor hebben ze altijd een negatieve invloed op de scherpte.
/i/2001304837.jpeg?f=imagenormal)
De meeste wat duurdere televisies hebben een functie die het contrast in het beeld moet verbeteren. Dat gaat altijd ten koste van de doortekening in de hooglichten en schaduwpartijen. Dat geld ook voor de DX900, maar de contrastregeling is wel helemaal naar eigen voorkeur in te stellen. Hierdoor zijn wat subtielere aanpassingen mogelijk, waarbij het verlies aan details in het beeld tot een minimum kan worden beperkt: een nuttige toevoeging dus. Geen enkele instelling is echter perfect voor al het beeldmateriaal. Daarom kun je het beter alleen gebruiken als het beeldmateriaal dat je bekijkt, ook echt een contrastverbetering vereist.
Uiteraard is er ook beeldinterpolatie aanwezig, die door Panasonic Intelligent Frame Creation wordt genoemd. Dit soort algoritmen levert soepel uitziende beweging op door extra beelden te berekenen. Ook hier werkt het niet foutloos er zijn er vaak fouten in beeld te zien als je het aanzet. Er is een functie om beelden met een standaard dynamisch bereik te veranderen in hdr-beelden. Heel nuttig vinden we deze functie niet, want het eindresultaat ziet er vaak wat onnatuurlijk uit en kan niet in de schaduw staan van echt hdr-beeld.
Metingen en kalibratie
/i/2001300935.jpeg?f=imagenormal)
Van alle beeldeigenschappen is het contrast veruit het belangrijkst. Beelden met een hoog contrast zien er realistischer uit en het is dan ook niet toevallig dat alle televisiefabrikanten nu inzetten op hdr. De DX900 maakt gebruik van een va-beeldpaneel, waardoor het contrast, voor een lcdtv, hoog is. Gemeten volgens de ansi-methode kwamen we tot een contrastverhouding van 4880:1. Na het inschakelen van de local dimming neemt deze waarde toe tot een indrukwekkende 23947:1: een zeer goede waarde voor een lcdtv. Vooral bij de weergave van hdr-beelden weet de DX900 dan ook echt te imponeren.
Na de contrastmeting is de grijstintenmeting de belangrijkste graadmeter voor de beeldkwaliteit. We bekijken altijd alle presets en in dit geval leverde Professioneel1 het beste resultaat op.
/i/2001300991.png?f=imagenormal)
We zien dat de weergave van de DX900 erg netjes is, maar dat de kleuren een tikje te koel worden weergegeven. De afwijking ligt met een gemiddelde ΔΕ2000 van 3,4 net iets boven de grens van 3. Hierdoor is het verschil met het blote oog net te zien, maar ernstig is het zeker niet. De gammagrafiek verloopt voorbeeldig en dat heeft tot gevolg dat er geen details in het beeld verloren gaan.
De meting van de primaire en secundaire kleuren laat vooral zien hoe nauwkeurig zeer verzadigde kleuren worden weergegeven en is daarmee wat minder belangrijk dan de grijstintenmeting.
/i/2001300993.png?f=imagenormal)
De afwijkingen zijn met een gemiddelde ΔΕ2000 van 2,4 keurig onder de grens van 3, waardoor ze niet zichtbaar zijn met het blote oog.
Kalibratie
We hoeven niet veel te doen om de weergave van de DX900 te optimaliseren, maar toch gaan we aan de slag met onze Spectracal C6-colorimeter in combinatie met Calman 5-software om het onderste uit de kan te halen.
/i/2001300995.png?f=imagenormal)
Na wat experimenteren, waarbij we steeds onze voortgang controleerden aan de hand van metingen, hebben we uiteindelijk de gain van rood op +3 gezet en die van blauw op -5. Het eindresultaat mag er zijn en met een gemiddelde ΔΕ2000 van slechts 0,6 zijn we dan ook uiterst tevreden.
/i/2001300997.png?f=imagenormal)
Ook de primaire en secundaire kleuren zien er na de kalibratie zo goed als perfect uit, met een gemiddelde ΔΕ2000 van slechts 1,2. De DX900 heeft een uitgebreid arsenaal aan instellingen, waarmee een zeer nauwkeurige kalibratie mogelijk is, Hiermee is het een tv voor echte liefhebbers, die graag zelf kalibreren.
Specificaties en fotogalerij
| Categorie |
Televisies |
| Merk |
Panasonic |
| Serie |
Viera |
| Product |
Panasonic Viera DX900 |
| Uitvoering |
65" zwart |
| Schermdiagonaal |
65" |
| Gebogen scherm |
Nee |
| Resolutie (tv) |
3840x2160 (ultra-hd) |
| Beeldverhouding |
16:9 |
| Televisietype |
Ultra hd |
| Paneeltype |
Lcd |
| Lcd-technologie |
S-mva |
| Backlight |
Direct-led |
| Dimming |
Local dimming |
| Hdr-ondersteuning |
Hdr10 |
| 3d-weergave |
Ja |
| 3d-technologie |
Actief |
| Smart-tv |
Ja |
| Smart-tv-besturingssysteem |
Firefox OS |
| Omroepen on demand |
NPO gemist (NL) |
| Overige onlinecontent |
Netflix, Netflix (ultra hd), webbrowser, YouTube |
| Tunertype |
Analoog, dvb-c, dvb-s2, dvb-t, dvb-t2 |
| Aantal tuners |
3 |
| Common interface |
CI+ |
| Video in |
Component-video, composiet, 4x hdmi |
| Hoogste hdmi-versie |
Hdmi 2.0a |
| Hdmi-opmerking |
Hdcp 2.2-support op alle hdmi-ingangen |
| Dlna |
Ja |
| Verbinding (audio) |
Audio (3,5mm), audio digitaal (s/pdif) |
| Verbinding (ethernet) |
Ethernet 100Mbit/s |
| Verbinding (usb) |
2x usb 2.0, usb 3.0 |
| Met wifi |
Ja |
| Met bluetooth |
Ja |
| Bluetooth-versie |
Bluetooth (versie onbekend) |
| Luidsprekers |
Intern stereo |
| Luidsprekervermogen (rms) |
40W |
| Stroomverbruik |
226W |
| Stroomverbruik (stand-by) |
0,5W |
| Energiekosten per jaar op basis van 4 uur per dag kijken en € 0,23 per kWh |
€ 75,89 |
| Televisie-eigenschappen |
24p, appbediening, firmware-upgrade mogelijk, opnemen / timeshift, osd, picture in picture, ruisonderdrukking |
| Teletekstpagina's in geheugen |
2.000x |
| Beugelbevestiging |
Vesa 400mm |
| Introductiejaar |
2016 |
| Televisiekleur (voorkant) |
Zwart |
| Hoogte |
888mm |
| Hoogte (zonder voet) |
844mm |
| Breedte |
1,457m |
| Diepte |
334mm |
| Diepte (zonder voet) |
64mm |
| Gewicht |
42,5kg |
| Fabrieksgarantie |
1 jaar carry in |
| Specs van fabrikant |
Productinformatie van de fabrikant |
Conclusie
De DX900 is het paradepaardje van Panasonic en dat merk je aan alles. De bouwkwaliteit is bijvoorbeeld van het allerhoogste niveau. Er is wel wat plastic aan de achterkant te vinden, maar er is toch vooral metaal gebruikt voor de constructie en dat levert een hoog gewicht van meer dan veertig kilo op. Ook de twee afstandsbedieningen hebben een mooie afwerking met metaal. We hadden echter liever gezien dat ze waren verenigd in een apparaat dat alles kan, zoals sommige concurenten dat ook hebben.
Het dubbele CI+- slot en de ingebouwde sd-kaartlezer zijn luxe features die we alleen bij Panasonic aantreffen. Het besturingssyteem, Firefox OS, gaat een wat onzekere toekomst tegemoet, omdat Panasonic het vanaf nu geheel zelf zal moeten onderhouden. Dat neemt niet weg dat het prima functioneert en prettig werkt. Er is helaas nog steeds geen ondersteuning voor dts-geluid, omdat daarvoor betaald moet worden. Dat is een keuze van Panasonic die we niet begrijpen, zeker niet als je meeweegt dat het hier een dure high-end tv betreft.
Hoewel de luidsprekers naar beneden wijzen in plaats van naar je oren, is het geluid goed, met een mooi breed stereobeeld en lage tonen die overtuigend worden weergegeven. De beeldkwaliteit is zeer goed dankzij de fald-backlight met een hoge helderheid, die helaas niet zuinig met energie omgaat. Bij de weergave van hdr-beelden komt de helderheid volledig tot zijn recht, want het is niet nodig om in een verduisterde kamer te kijken, al is het effect in een donkere kamer wel groter.
Geen enkele dure high-end tv ontkomt aan een vergelijking met oled. Panasonic heeft met de CZ950 zelf ook al een oledmodel gehad, maar dat was duur en bij ons niet eens verkrijgbaar. De door ons geteste 65"-DX900 was op het moment van schrijven een paar honderd euro goedkoper dan een vergelijkbaar courant oledmodel van LG: de 65"-B6. Hoewel de beeldkwaliteit van een oled-tv beter is, heeft de DX900 een duidelijk voordeel op het vlak van helderheid. Als je dus graag in een ruimte met wat meer omgevingslicht kijkt, al dan niet naar hdr, kunnen we deze prachtige televisie van harte aanbevelen.
Eindoordeel
:strip_exif()/i/2000975781.png?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2001304809.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304811.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304813.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304815.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304817.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304819.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304823.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304821.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304825.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304765.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304767.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304769.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304771.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304773.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304775.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304827.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304829.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304759.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304761.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304763.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001300981.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001300985.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001300989.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001304801.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000975773.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2001358201.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/u/681337/crop5894a01f7c157_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/38782/crop6146c7a29805d_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/475916/Globalstripe%2520Avatar%252060x60.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/9450/avater.jpg?f=community){kind=small}
bah.
/u/241153/crop5db3047048ed4_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/525435/crop59dbdcc6e60a6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/24221/Ataripic.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/253641/crop5c9876a10e6ae_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/796809/crop67a292a8c1f9c_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/19853/Goku1.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/215031/crop5db1d4fe1001f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
) (:strip_icc():strip_exif()/u/386290/download.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/32860/dawn.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/2177/avatar.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_exif()/u/411081/crop62fd038e12a38_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/472627/crop5c83fe498b36e_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/33850/Nusa%2520Lembongan%2520klein%25203.jpg?f=community){kind=small}
/u/1982/crop5a048313062a4_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/31476/kerst.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/306122/TNJ_P38.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/35873/sim_icon.jpg?f=community){kind=icon}
:strip_exif()/u/798/utlogo.gif?f=community){kind=small}
/u/657400/crop573db8c9de87a_cropped.png?f=community){kind=small}
. Als mijn verbruik te ver naar omlaag gaat ga ik nog moeten investeren in een Powerwall van Tesla en ik zie meer heil in wat de familie Quandt aan 't ontwikkelen is. /u/99188/crop63277863da216_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/435754/crop5c0a7d803d242_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/416523/fotos_in_de_cloud_android.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/370910/Ubuntu2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/270970/close-button.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/495455/crop5ffe156043f5f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/591847/crop5fb965d9e3c24_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/297416/crop604a13173438c_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/27216/bosmonster_dropdown.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/29168/ovide.jpg?f=community){kind=small}
/u/9258/killbill.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/269321/crop60dec0d47c918_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/433285/crop64ddeb4bf3c5f_cropped.jpg?f=community){kind=small}
) de hoofdprijs betalen voor een nieuw stuk techniek.