Inleiding: Panasonics laatste plasma-topmodel
Panasonic heeft aangekondigd dit jaar te stoppen met plasmatelevisies. Het produceren van plasmapanelen is relatief duur, terwijl de prijzen van lcd-panelen al jaren dalen. De plasmatechniek is redelijk uitontwikkeld, waardoor het lastig is om de productiekosten verder naar beneden te krijgen. Het gevolg is dat de winstmarges op plasmatelevisies steeds kleiner worden.
De plasmatechniek is lastig in te zetten voor 4k-schermen, omdat de afzonderlijke pixels moeilijk kleiner te maken zijn. Dit is ook de reden waarom hd-plasmatelevisies niet in kleine maten te krijgen zijn. Aangezien alle fabrikanten inmiddels lcd-topmodellen hebben die 4k kunnen weergeven en in de toekomst ook de goedkopere modellen 4k zullen weergeven, is de plasmatechniek nog maar beperkt houdbaar.
In deze review bekijken we Panasonics topmodel-plasmatelevisie: de ZT60. Deze tv is in Nederland alleen als 60”-model te krijgen en staat op het moment van schrijven voor ongeveer 3800 euro in de Pricewatch. Bij de ZT60 is de glasplaat aan de voorkant met het plasmapaneel verlijmd, waardoor er geen luchtlaag meer tussen zit. Hierdoor spiegelt het scherm minder en dat leidt weer tot een hoger contrast.
Het paneel heeft een nieuw type rode fosfor gekregen en toont nu subfields op 3000Hz, waardoor er volgens Panasonic 30.720 kleurgradaties mogelijk zijn en bewegingen nog scherper worden weergegeven. De tv is voorzien van smart-tv en wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. Ook kan de tv 3d weergeven door middel van actieve brillen, waarvan je er twee bij de televisie krijgt.
Plasmatelevisies kunnen zwart veel beter weergeven dan lcd-televisies en hebben daardoor een veel beter contrast. De ZT60 belooft de beste zwartwaarden van alle plasmatelevisies ooit. Alleen oled-televisies kunnen zwart nog een beetje beter weergeven, maar die zijn voorlopig nog erg duur. Na de zomer zullen er geen Panasonic-plasmamodellen meer geleverd worden en dus kun je nog net je vakantiegeld inzetten. Wij bekeken of het zin heeft om er nog snel een te kopen of dat je toch beter kunt doorsparen voor een oled.
Uiterlijk en aansluitingen
Design
Panasonic heeft voor de ZT60 mooie materialen gebruikt en de televisie heeft een strak ontwerp. De glasplaat aan de voorkant loopt helemaal door tot de chromen randen rond het scherm. Midden onder het plasmapaneel is een bescheiden Panasonic-logo zichtbaar. In de chromen rand zitten aan de onderkant van het scherm een ontvanger voor infraroodsignalen en twee leds. De voet is gemaakt van een plaat geborsteld aluminium. Het rechtopstaande gedeelte van de voet heeft een V-vorm en is verchroomd. Deze constructie oogt elegant, maar heeft als nadeel dat de tv niet gedraaid kan worden op de voet. De reden voor het niet kunnen draaien moet je waarschijnlijk zoeken in het hoge gewicht van de tv: zo'n 45kg.
We vinden het uiterlijk zeer geslaagd. Alleen ogen de bezels rond het scherm aan de brede kant. De laatste jaren hebben lcd-televisies steeds smallere bezels gekregen, maar vanwege de gebruikte plasmatechniek blijft de ZT60 hierbij een beetje achter. Toch ziet het geheel er dankzij de doorlopende glasplaat aan de voorkant netjes uit.
De achterkant van de tv is gemaakt van zwart gespoten metaal. Bovenaan zitten twee 80mm-ventilators, die aan weerskanten in de behuizing zitten. De ventilators zijn erg stil en niet storend tijdens het kijken. Alleen als je in een stille omgeving zit en het geluid va de tv zachtjes staat, kun je ze een beetje horen. Ook de voeding van de tv is dan zachtjes te horen, maar tijdens het televisiekijken heb je er geen last van.
Links op de achterkant, van vooraf gezien dus rechts, zit een aantal knoppen om de tv te bedienen zonder afstandsbediening. Als je een van de knoppen gebruikt, komt er een overzichtje in beeld dat de functie van elk knopje laat zien. Dit is wel zo handig, omdat de knoppen op de tast bediend moeten worden.
Aansluitingen
Midden op de achterkant, tussen de vesa-schroefgaten voor muurbevestiging, zit de 230V-aansluiting. De meegeleverde voedingskabel is 1,6m lang en voorzien van een haakse stekker, zodat die niet in de weg zit bij muurmontage. Alle andere aansluitingen zijn onder een haakse hoek ten opzichte van het scherm gemonteerd, zodat je bij muurmontage kabels met gewone rechte stekkers kunt gebruiken.
Rechts op de achterkant vinden we een dubbel CI+-slot, zodat je twee smartcards tegelijk kunt gebruiken. Zo kun je een kanaal opnemen terwijl je een ander kanaal bekijkt of kun je twee kanalen tegelijk naast elkaar bekijken. Het is ook mogelijk om een satellietschotel en kabel-tv tegelijk aan te sluiten, waarbij de benodigde smartcards voor beide diensten tegelijk in het toestel kunnen zitten. Ook is er een slot voor full-size-sd-kaarten. Daaronder zit een 3,5mm-koptelefoonaansluiting. Er zijn twee usb 2.0-aansluitingen en een usb 3.0-aansluiting, waarop de harde schijf voor opnames moet worden aangesloten. Waar de meeste high-end televisies vier hdmi-aansluitingen hebben, moet de ZT60 het met slechts drie doen, voor veel mensen een minpunt. Er is ook een optische Toslink-uitgang voor digitaal geluid.
Onderaan vinden we een RJ-45-netwerkaansluiting. Twee aansluitingen voor satellietschotels of een schotel met twee lnb’s en een antenneaansluiting voor kabel-tv of Digitenne. Er is ondersteuning voor component, composiet en scart door middel van twee meegeleverde break-out-kabeltjes.
Bediening op afstand
Afstandsbedieningen
Je krijgt bij de ZT60 twee afstandsbedieningen. Een ‘ouderwetse’ infraroodafstandsbediening en een Vierra Touch Pad Controller, die via radiosignalen met de tv communiceert en dus niet op de televisie gericht hoeft te worden.

De infraroodafstandsbediening ligt prima in de hand en de knoppen hebben een prettige, voelbare ‘klik’. Bijna alle knoppen zitten op logische plekken en laten zich dus snel vinden. De cijfer-, zap- en volumetoetsen kunnen in het donker worden verlicht, al is het knopje om de toetsverlichting in te schakelen in het donker niet makkelijk te vinden. Ook hadden veelgebruikte knoppen als ‘menu’ en ‘home’ een wat prominentere plek mogen krijgen.
De Vierra Touch Pad Controller is slechts 11,5cm lang en heeft een ronde touchpad van 4cm doorsnee. Aan de achterkant zit een inkeping waar je wijsvinger in valt. Ook zit daar een knop waarmee je keuzes op het scherm kunt bevestigen. Als alternatief kun je ook kort op de touchpad tikken om je keuzes te bevestigen. Omdat alleen de meest essentiële knoppen aanwezig zijn, moet je vaak gebruikmaken van een speciaal onscreen-menu en dat werkt behoorlijk onhandig. Het intikken van kanaalnummers is bijvoorbeeld erg omslachtig en ook is het ontbreken van een muteknop een gemis.
De touch-remote is voorzien van een microfoon voor stembediening. Dit werkt vrij aardig, maar voor veel functies is de herkenning net niet goed genoeg. En omdat je eerst een knop moet indrukken voordat je kunt spreken, is het in de meeste gevallen sneller om op de infraroodafstandsbediening de juiste knoppen in te toetsen. Spraakbediening is in theorie erg handig en in de toekomst hebben we misschien wel helemaal geen afstandsbediening meer nodig, maar zoals het nu werkt vinden wij het niet veel toevoegen.
TV Remote 2-app
Het is ook mogelijk om de tv te bedienen met een app op je smartphone of tablet. Panasonics TV Remote 2-app is er voor iOS en Android. De app zit goed in elkaar en voegt een aantal handige functies toe. De app kan zich gedragen als touchpad, normale afstandsbediening, draadloos toetsenbord of gamecontroller. Met de Swipe & Share-feature kun je foto’s, video’s en webpagina’s van je telefoon of tablet naar je tv streamen.
Het is ook mogelijk om televisiebeelden van de tv naar je telefoon of tablet te streamen en omdat er twee tuners met twee CI+-sloten in de tv zitten, kun je naar een ander programma kijken dan op de tv zelf wordt weergegeven. Het is zelfs mogelijk om de ZT60 volledig te kalibreren via de app. Hierbij zijn alle beeldinstellingen, en dat zijn er veel, beschikbaar en zie je de resultaten van je wijzigingen direct op de tv. Dit werkt bijzonder handig, omdat je niet steeds de hele menustructuur door moet om bij een bepaalde instelling te komen, al is het vaak wel wat lastig om een bepaalde instelling een tikje omhoog of omlaag te geven.
Interface en smart-tv
Interface
De menu’s zien er prima uit en zijn logisch ingedeeld, waardoor de meeste instellingen zich snel laten vinden. Het ontwerp is vooral functioneel zonder al te veel opsmuk. Het hoofdmenu is ingedeeld in de categorieën Beeld, Geluid, Netwerk, Timer, Instellingen en Help. Bij elke instelling wordt een korte beschrijving getoond, waarbij ook de benodigde knoppen van de afstandsbediening zichtbaar zijn. Dit zijn de knoppen van de infraroodafstandsbediening en niet die van de Touch Pad Controller. Deze laatste is toch al minder handig om mee door de interface te navigeren, omdat er soms wordt gerefereerd aan knoppen die er niet op zitten.

Het homescherm kan naar eigen inzicht worden ingedeeld en iedere gebruiker van de tv kan zijn eigen creatie opslaan. Er zijn verschillende sjablonen beschikbaar als basis voor je eigen menu. Ook kun je een eigen foto als achtergrond gebruiken. Het ‘TV-beginscherm’ vinden wij het mooiste homemenu, omdat daarop, dankzij de dubbele tuner en dubbele CI+-modules, een live preview van een ander kanaal te zien is.

In het Apps-menu vind je alle geïnstalleerde apps en de app-winkel. Boven in het scherm wordt reclame getoond in twee banners. Gelukkig is dit de enige plek waar reclame wordt getoond. Panasonic had eerder geen Nederlandse apps beschikbaar, maar daarin is inmiddels verbetering gekomen en er zijn nu apps als Pathé Thuis en RTL XL beschikbaar. Het app-aanbod is nog steeds niet groot, maar de belangrijkste videodiensten, zoals YouTube en Netflix, zijn aanwezig. Panasonics Market verkoopt niet alleen apps, maar je kunt er ook accessoires voor bij je tv bestellen, zoals draadloze toetsenborden, 3d-brillen en een webcam.

Mediaspeler
De ingebouwde mediaspeler kan foto’s, video’s en muziek afspelen vanaf een sd-kaart of usb-apparaat, en vanaf je netwerk door middel van dlna. De mediaspeler werkt prima en de belangrijkste formaten worden ondersteund. Er is ondersteuning voor ondertitels en ook zijn alle beeld- en geluidsinstellingen in de mediaspeler beschikbaar.
Beeldverwerking
Plasmapanelen kunnen eigenlijk alleen maar korte lichtflitsen weergeven. Om verschillende helderheidsniveaus te kunnen weergeven moet de tv meer of minder korte lichtflitsen laten zien. De hoeveelheid van deze subfields per frame bepaalt hoeveel verschillende gradaties kunnen worden weergegeven. Over het algemeen kunnen plasmatelevisies niet alle 256 helderheidsniveaus per kleur weergeven die in het bronsignaal zitten. Om toch alle kleuren te kunnen laten zien wordt gebruikgemaakt van dithering, waarbij expres een beetje ruis aan het beeld wordt toegevoegd om zo tussenliggende kleuren te mengen.
Volgens Panasonic kan de ZT60 maar liefst 30.720 verschillende gradaties weergeven, maar dat is dus nadat het dithering-algoritme zijn werk heeft gedaan. Als je op zeer korte afstand van het scherm zit, kun je de extra ruis in beeld goed zien. Op normale kijkafstand is de ruis eigenlijk niet meer te zien, maar onder bepaalde omstandigheden is er nog wel wat colour banding waarneembaar, een probleem dat eigenlijk niet voorkomt bij lcd- en oled-televisies.
Colour banding
Bij lcd-televisies kan er bewegingsonscherpte zichtbaar zijn, omdat de afzonderlijke beelden getoond worden totdat het volgende beeld aan de beurt is. Doordat je ogen een bewegend object op het scherm volgen, ontstaat er dan bewegingsonscherpte op je netvlies. Bij de ZT60 worden de subfields zeer kort achter elkaar weergegeven, waardoor de afzonderlijke beelden maar kort zichtbaar zijn en het paneel een groot deel van de tijd donker is. Dit heeft tot gevolg dat er geen bewegingsonscherpte kan ontstaan als je ogen over het scherm bewegen. Panasonic noemt dit Focussed Field Drive.
De ZT60 is dus erg goed in het weergeven van beweging, maar er kleeft ook een nadeel aan deze manier van weergeven. Doordat het scherm een groot deel van de tijd donker is, kun je het een beetje zien knipperen als er heldere beelden worden weergegeven. Het is niet erg storend en je bent er zo aan gewend, maar het beeld is niet zo rustig voor de ogen als dat van een lcdtv.
De ZT60 is ook voorzien van beeldinterpolatie. Het algoritme heeft afzonderlijke instellingen voor videomateriaal en 24Hz-filmmateriaal. Bij videomateriaal werkt Panasonics Intelligent Frame Creation vrij aardig en maakt dit het beeld vloeiender zonder al te veel artefacten in beeld. Bij het weergeven van film zijn de standen Minimum en Midden goed bruikbaar zonder dat het soap-opera-effect optreedt, waarbij film eruitziet als video. De stand Maximum vertoont zeer veel artefacten in beeld en heeft dus wel last van het soap-opera-effect. Wij kijken zelf het liefst zonder beeldinterpolatie. Aangezien beeldinterpolatie beeldfouten introduceert en omdat wij het beeld het liefste zien zoals de maker het bedoeld heeft, zetten wij graag alle ‘beeldverbeteraars’ uit.
Beeldeigenschappen
Hoe ziet het beeld van de ZT60 er bij het kijken uit? Door het gebruikte studio master-plasmapaneel zijn de zwartwaarden supergoed. Hierdoor is het beeld erg contrastrijk en dat maakt veel indruk.
De bekende problemen waarvan alle lcd-televisies in meer of mindere mate last hebben, zoals backlight bleeding en een niet geheel egale helderheid, zijn totaal afwezig. Het geweldige contrast is een belangrijke reden om een plasma te kiezen in plaats van een lcdtv. Alleen oled-televisies doen het op dit punt een beetje beter, maar die zijn voorlopig voor de meeste mensen onbetaalbaar en bovendien is het contrast van de ZT60 bijna net zo goed. Ook de kleurweergave van de ZT60 is prima. We gaan daar later bij de metingen verder op in.
In principe zijn de kijkhoeken van plasmatelevisies zo goed als perfect, maar om de zwartwaarden van de ZT60 te verbeteren zit voor het paneel een filter dat invallend licht van boven moet tegenhouden. Helaas werkt dit filter ook de andere kant op, waardoor de helderheid sterk afneemt als je het scherm onder een wat grotere verticale hoek bekijkt. Hierdoor is de verticale kijkhoek beperkt tot zo’n 60 graden. Dit is normaal gesproken geen enkel probleem, maar als je de tv erg hoog wil ophangen kan het nodig zijn om een muurbeugel te gebruiken die verticaal kan draaien.
In de beginjaren hadden plasma’s nog wel eens last van inbrandverschijnselen. Het inbranden van het scherm is niet meer zo’n groot probleem als bij de eerste generaties plasmatelevisies, maar het is nog steeds niet verstandig om erg lang achter elkaar statische beelden weer te geven. Dus zenderlogo’s vormen geen probleem als je af en toe zapt, maar de tv inzetten als reclamebord is nog steeds niet verstandig. Panasonic heeft heeft de tv voor de zekerheid voorzien van een pixel orbiter, die het beeld nu en dan een klein beetje verschuift om inbranden te voorkomen.
Er kleeft nog een nadeel aan de plasmatechniek. Doordat de verschillende kleuren fosfor niet even snel uitdoven, kun je soms als je ogen over het scherm bewegen korte kleurflitsen zien. Deze phosphor trails lijken een beetje op het regenboogeffect waarvan singlechip-dlp-projectoren last hebben. Niet iedereen is er even gevoelig voor en sommige mensen zien het effect in het geheel niet, maar als je het wel ziet, kan het erg storend zijn en het kijkplezier vergallen. Om dit probleem te demonstreren hebben we met een bewegende camera een foto gemaakt van een zwart-witbeeld. Hierop is goed te zien dat er spookkleuren verschijnen in de bewogen foto.
Het beeld van een plasma-tv zal dus niet door iedereen gewaardeerd worden. De beeldverwerking levert een beetje ruis en colour banding op en sommigen zien phosphor trails. Toch zijn er veel mensen die zweren bij het beeld van een plasma, omdat dat erg uniform is en het contrast, dankzij de goede zwartwaarden, veel beter is dan dat van lcd. Ook is de weergave van beweging op een plasma, dankzij de snelle reactietijd, een flink stuk beter dan op een lcd.
Geluid, inputlag en 3d
Geluid
De ZT60 heeft een audiosysteem waarbij de luidsprekers uit het zicht zijn weggewerkt in de onderrand en de achterkant van de tv. Het geluid is vrij goed en de meeste platte televisies moeten in de ZT60 hun meerdere erkennen. Wel is de stereoweergave door de naar beneden en achteren gerichte speakers niet optimaal en ook de laagweergave is niet indrukwekkend, maar dit zijn problemen waarmee bijna alle platte televisies kampen.
Het geluid heeft net als het beeld veel instelmogelijkheden. Zo is er een achtbandsequalizer en kun je aangeven of de tv aan een muur hangt of vrijstaat. Er is een virtuele surround-modus en de bass-boost ontbreekt evenmin. De meeste van deze bewerkingen zijn niet heel nuttig, maar de instelling om te compenseren voor de allerhoogste en laagste tonen die bij audiocompressie nog wel eens verloren willen gaan, klinkt prettig.
Inputlag
Gamers willen het liefst een tv met een lage inputlag. De inputlag is de tijd die de tv nodig heeft om het aangeboden beeldsignaal op het scherm weer te geven. Doet de tv daar te lang over, dan wordt het spelen van games moeilijker. Vooral actiegames, zoals shooters en racegames, zijn gebaat bij een lage inputlag.

Onze Leo Bodnar-lagtester geeft iets meer dan 40ms aan als we de tv in de gamemodus zetten. Deze waarde maakt dat de ZT60 niet ideaal is voor games. De waarde is niet hoog voor een televisie, maar als je primair een tv wil voor games, is de ZT60 wellicht niet de beste optie.
3d
De ZT60 kan 3d weergeven door middel van actieve brillen, waarvan je er twee bij de tv krijgt meegeleverd. Ondanks de in de bril aanwezige elektronica en batterij weegt de bril nauwelijks meer dan een gewone bril, zo’n 34g. De brillen zitten erg comfortabel en zijn ook goed te combineren met je eigen bril als je brildragend bent.
Het 3d-effect is erg goed en er is nauwelijks crosstalk te zien, waardoor het prettig kijkt. Nadeel van de actieve techniek is het knipperen van de brillen, wat enige gewenning vraagt. Je kunt het beste in een geheel of gedeeltelijk verduisterde ruimte 3d kijken, omdat de brillen het omgevingslicht ook laten knipperen. Het is een beetje jammer dat het groene power-ledje onder het scherm tijdens het 3d-kijken knippert, omdat het interfereert met de 3d-brillen. Tijdens het kijken naar 3d wordt je hierdoor de hele tijd afgeleid.
Tijdens het 3d-kijken is er wat meer ruis in beeld te zien dan bij 2d. Dit komt doordat er twee keer zoveel beelden getoond moeten worden en er dus maar half zoveel subfields kunnen zijn, waardoor meer dithering nodig is om de kleuren glad te strijken. Heel storend is het niet, maar als je dicht op de tv zit, is het goed te zien.
Energiegebruik
Plasmatelevisies zijn van oudsher niet zuinig met energie. Dit is in de loop der tijd wel flink verbeterd, maar lcd-televisies zijn dankzij led-backlights nog zuiniger geworden, waardoor het energiegebruik nog steeds een zwak punt is van plasma. Ook de ZT60 heeft in vergelijking met een moderne lcdtv een stevig stroomverbruik en draagt energielabel C.
De ZT60 verbruikt in stand-by, zoals je van een moderne televisie mag verwachten, een heel nette 0,3W. Beneden de 1W is onze energiemeter niet nauwkeurig genoeg om het verbruik te bevestigen, maar we hebben geen reden om aan deze waarde te twijfelen.
Bij normaal televisiekijken bij een helderheid van 119cd/m², een prettige helderheid om ’s avonds te kijken, verbruikt de tv gemiddeld ongeveer 415W. Het verbruik is sterk afhankelijk van de beeldinhoud. Als er veel wit in beeld te zien is, loopt de energiemeter op tot boven de 450W en bij het weergeven van donkere scènes verbruikt de tv rond de 330W.
De aansluitwaarde van de tv is 530W, maar het is ons niet gelukt om het apparaat zoveel energie te laten gebruiken. Met het contrast op 100 en de paneelhelderheid op hoog maten we een piek van 473W en een gemiddelde van ongeveer 445W bij normaal televisiekijken.

De aansluitwaarde is met 530W erg hoog, maar het werkelijke verbruik ligt lager
Met de paneelhelderheid op laag en het contrast op 50 verbruikt de tv nog altijd zo’n 220W gemiddeld. Het beeld is in deze stand zo donker, 37cd/m², dat er alleen in een volledig verduisterde ruimte nog naar te kijken is en dan nog is het flink aan de donkere kant. Het is duidelijk dat de ZT60 niet zuinig is met energie als je op een normale helderheid wil tv-kijken.
In de hoogste stand kan het paneel erg warm worden. We hebben een foto gemaakt met onze warmtecamera om de warmteproductie in beeld te brengen. We zien dat het scherm op sommige plekken bijna 60° Celsius kan worden. Ook is het schaakbordpatroon, dat we normaal gesproken voor contrastmetingen gebruiken, goed in het warmtebeeld terug te zien.

Metingen en kalibratie
Metingen
Voordat we begonnen met meten hebben we een aantal zaken, zoals helderheid, contrast, kleur, enzovoort ingesteld aan de hand van testpatronen. Het lukte ons in eerste instantie niet om overscan geheel uit te schakelen. Voor optimale beeldscherpte is het nodig dat het 1080p-beeld dat we naar de televisie sturen, een op een wordt weergegeven. Het bleek dat dit probleem zich alleen bij hdmi-ingang twee voordoet. Wij denken dat dit een bug in de software is, want overscan zou voor hd-beeld nooit nodig moeten zijn. We werkten met softwareversie 3.875, op het moment van schrijven de recentste. Jammer dus dat er maar twee ingangen geschikt zijn voor een correcte beeldweergave.
Nadat we een andere hdmi-ingang hadden gekozen, hebben we als eerste de maximale helderheid gemeten. Met de paneelhelderheid op hoog en het contrast op 100 kwamen we uit op 143cd/m². Dit is flink minder dan we van lcdtv’s met led-backlight gewend zijn, maar een prima waarde voor een plasma-tv. Het is dus wel zaak om in een niet al te helder verlichte kamer naar de ZT60 te kijken. Het speciale filter voor het scherm vermindert het licht van boven weliswaar sterk, maar spiegelen doet de glasplaat nog wel.
Een
van de belangrijkste redenen om voor de ZT60 te kiezen is het hoge contrast van het paneel. Dit hebben we als eerste gemeten, volgens de ansi-methode.
De ZT60 laat hier zien dat we met een topmodel te maken hebben. Een ansi-contrastverhouding van meer dan 21.000:1 is bijzonder goed. De tv laat indrukwekkende zwartwaarden zien, die bijna net zo goed zijn als die van een oled. Het verschil in zwartwaarde met een oled is met het blote oog in ieder geval niet te zien. Onze meter pikte nog net wat licht op, maar had duidelijk moeite om het kleine beetje licht te detecteren.
Plasma’s hebben een Auto Brightness Limiter, die de helderheid terugschroeft als er veel wit in beeld te zien is. Dit is gedaan om het stroomverbruik te beperken en zo de aanstuurelektronica te beschermen. Bij normaal televisiekijken valt de werking van de helderheidsbegrenzer nauwelijks op, maar het beïnvloedt de ansi-contrastmeting wel. Als we een on-off-meting doen met een 10 procent wit vlak, loopt de contrastverhouding op tot boven de 33.000:1. Het resultaat van dit geweldige contrast is dat films met veel donkere scènes prachtig worden weergegeven.
We hebben alle voorinstellingen snel gemeten en besloten toen te kiezen voor Custom, omdat deze voorinstelling de beste beginwaarden biedt. We hebben gekozen voor 110cd/m² in plaats van de gebruikelijke 120cd/m², zodat we de paneelhelderheid op de middelste stand konden houden en het paneel niet dicht tegen de bovengrens hoefden aan te sturen, wat de gammacurve ten goede komt.

Na het meten van de grijswaarden zagen we al een aardig resultaat. De kleurtemperatuur lijkt al behoorlijk, maar bij de berekening daarvan wordt groen niet meegenomen en daar moeten we juist nog wat aan doen om de kleuren in het gareel te krijgen. Ook de gamma vertoont een dipje bij IRE90.

De primaire kleuren zijn zo uit de doos al bijzonder goed en met een gemiddelde delta E 2000 van 2,5 hebben we niets te klagen.
Kalibratie
De ZT60 liet zich dankzij de prettig werkende, uitgebreide instellingen makkelijk kalibreren. Om groen in de highlights wat op te krikken hebben we de gain van rood en blauw teruggedraaid naar -8 en -5. Hierna was groen in de schaduwpartijen wat oververtegenwoordigd en dus hebben we de cut-off van groen op -5 gezet. Omdat de zwartweergave van de ZT60 zo goed is, hebben we ervoor gekozen om voor een gamma van 2,4 te gaan. Met deze waarde is het prettig kijken in een kamer met weinig licht. De tv laat dan prachtige schaduwpartijen zien zonder dat er details verloren gaan. Gek genoeg komt de gamma-instelling van 2,0 al een eind in de richting. Het dipje rond IRE90 strijken we eenvoudig glad met de tientrapsgrijswaardeninstelling. De 60, 70, 80 en 90IRE-instelling zetten we op respectievelijk -3, -4, -4 en -5.

Als we na het kalibreren de grijswaarden nog eens meten, zitten we op een gemiddelde delta E van 0,9 en dat is supergoed. Ook de gammacurve verloopt prachtig en meet gemiddeld 2,38. Een perfect resultaat.

De primaire en secundaire kleuren liggen na kalibratie zeer dicht tegen de ideale waarden aan en met een gemiddelde delta E 2000 van 0,8 zijn we zeer tevreden. Deze televisie laat zich perfect kalibreren dankzij de prima instelmogelijkheden die Panasonic biedt.
Specificaties en fotogalerij
Merk en uitvoering |
|
Categorie |
Televisies |
Merk |
Panasonic |
Uitvoering |
Panasonic TX-P60ZT60 Zwart |
Afbeeldingen |
/i/1390813712.png?f=thumblarge) |
Prijs en beoordeling |
|
Laagste prijs |
€ 3.799,- Vergelijk prijzen |
Aantal aanbieders |
3 winkels |
Eerste prijsvermelding |
dinsdag 28 januari 2014 |
Beeldeigenschappen |
|
Schermdiagonaal |
60" |
HD specificatie |
Full HD |
Beeldverhouding |
16:9 |
3D |
|
3D-ondersteuning |
Ja |
3D-technologie |
Actief |
2D-conversie |
Ja |
Meegeleverde 3D-brillen |
2 |
Beeldtechniek |
|
Televisietype |
Plasma |
Resolutie (TV) |
1920x1080 (Full HD 1080p) |
Onlinefeatures |
|
Internettelevisie |
Wel |
Chatmogelijkheden |
Skype |
Verbinding |
|
Tunertype |
DVB-C, DVB-S2, DVB-T, DVB-T2 |
Common Interface |
Common Interface |
Video in |
3x HDMI, Scart, USB 3.0 |
DLNA |
Ja |
Verbinding (Ethernet) |
Ethernet 100Mbit/s |
WiFi aanwezig |
Ja |
Verbinding (wlan) |
802.11n |
Geluid |
|
Speakers |
Intern Stereo |
Luidsprekervermogen (RMS) |
20W |
Energie |
|
Stroomverbruik |
286W |
Stroomverbruik (stand-by) |
0,3W |
Eigenschappen |
|
Televisie-eigenschappen |
24p |
Uiterlijk |
|
Televisiekleur |
Zwart |
Afmetingen en gewicht |
|
Hoogte |
921mm |
Hoogte (zonder voet) |
828mm |
Breedte |
1,404m |
Diepte |
308mm |
Diepte (zonder voet) |
47mm |
Gewicht |
44kg |
Meer informatie |
|
Specs van fabrikant |
Productinformatie van de fabrikant |
Meer informatie |
|
Conclusie
De Panasonic ZT60 is niet voor iedereen een goede keuze. Doordat het knipperen van het scherm duidelijk waarneembaar is, zullen velen moeten wennen aan het beeld. Ook zullen sommigen de phosphor trails als storend ervaren. Storen deze zaken je niet, dan laat de ZT60 een werkelijk schitterend beeld zien, met een indrukwekkend contrast en prachtige kleuren. Ook de weergave van beweging is superscherp. De kleurweergave is zo uit de doos al prima, maar een tv als deze verdient het om gekalibreerd te worden. Ook het geluid is bovengemiddeld voor een platte televisie, al zullen film- en muziekliefhebbers liever een extern audiosysteem gebruiken.
Als je er een wil kopen heb je nog maar kort de tijd om te sparen
Het design is zeer geslaagd. Alleen de bezels rond het scherm zijn niet zo smal als die van de wat duurdere lcd-modellen, omdat de gebruikte plasmatechniek dit simpelweg niet toelaat. Een ander gevolg van deze techniek is het stevige energiegebruik. Bovendien is de maximale helderheid ondanks dit stevige gebruik niet hoog, waardoor het zaak is om in een niet al te fel verlichte kamer te kijken.
Is de ZT60 zijn stevige prijs van rond de vierduizend euro waard? Voor de ware plasmaliefhebber die een fantastisch contrast met perfecte kleuren en een superscherpe weergave van beweging wil zien, absoluut. Bovendien heeft de tv een aantal aardige features, zoals een dubbele tuner met dubbel CI+-slot, zodat je een andere zender kunt opnemen of via de TV remote 2-app kunt bekijken. De ZT60 biedt op een haar na hetzelfde grote contrast als een oled, maar voor de helft van het geld, waarbij je nog een groter scherm krijgt ook.
Moeten we het erg vinden dat Panasonic stopt met het maken van plasmatelevisies en de ZT60 in het bijzonder? Voorlopig wel, want oled-televisies zijn op dit moment nog minstens twee keer zo duur als deze televisie. Bovendien zijn, wat contrast en kleuren betreft, de verschillen tussen oled en deze plasma-tv erg klein. Als je er een wil kopen, heb je nog maar kort de tijd om te sparen, want na de zomer zal de ZT60 niet meer leverbaar zijn.
Pluspunten
-
Goede zwartwaarden
-
Hoog contrast
-
Prima kleurweergave
Minpunten
-
Phosphor trails kunnen storend zijn
-
Soms colour banding zichtbaar
-
Prijs
Eindoordeel