Item: Sony Bravia KDL-55W905 Zwart
Rating: 8
Author: Sim Kranenburg

Inleiding: hd-topmodel

Alle grote televisiefabrikanten zetten in op uhdtv en hebben inmiddels topmodellen die 4k-beelden kunnen weergeven. Ooit wordt uhdtv ongetwijfeld net zo gewoon als hdtv nu, maar het lijkt erop dat dat nog een flink aantal jaren zal duren. Een opvolger van de huidige blu-ray-standaard laat nog even op zich wachten en televisie-uitzendingen in 4k liggen in Nederland nog vele jaren in het verschiet. Voorlopig biedt alleen Netflix in Nederland beeldmateriaal voor uhdtv’s aan, al zal dat in de komende jaren slechts een klein deel van het totale aanbod zijn.

Voor de mensen die nog geen brood zien in een uhdtv, maar wel het beste willen qua beeldkwaliteit en features op een gewone hdtv, is de komst van de uhd-modellen toch goed nieuws. Doordat de high-end hd-modellen niet meer de topmodellen van de fabrikanten zijn, is de prijs ervan een stuk gunstiger geworden. Het zijn nog altijd geen goedkope televisies, maar ze zijn voor een grotere groep mensen betaalbaar geworden.

Sony’s W9 beschikt over bijna alle features van de topmodellen uit de X9-serie. Het belangrijkste verschil is het ontbreken van een uhd-paneel, waardoor de resolutie gewoon 1920x1080 pixels bedraagt. Een ander verschil is het luidsprekersysteem, dat niet zoals bij de X9 op een prominente plaats aan de voorkant van de televisie is gemonteerd, maar een onopvallende plek heeft gekregen aan de onderkant van de tv.

De W9 beschikt over een edge-lit va-lcd-paneel met een Triluminos-backlight, wat een betere kleurweergave moet opleveren. Er is een beeldverscherpingsalgoritme, X-Reality, en er is een algoritme dat tot een betere weergave van beweging moet leiden, Motionflow XR genaamd. De tv kan 3d weergeven door middel van actieve brillen en is voorzien van smart-tv. Het geluid wordt verzorgd door ‘long duct speakers’, die bastonen beter moeten weergeven dan de basreflexluidsprekers uit de goedkopere series.

De W9 is verkrijgbaar in de maten 40, 46 en 55 inch, en staan op het moment van schrijven voor respectievelijk 1100, 1300 en 1900 euro in de Pricewatch. Wij testten het grootste model en keken of de prestaties overeenkomen met de hoge verwachtingen die we bij een televisie in deze prijsklasse hebben.

Uiterlijk en aansluitingen

De W9 oogt strak en ingetogen, en heeft door de gebruikte materialen een luxe uitstraling. Rondom het scherm zit een lijst van donker geborsteld metaal. De lijst is afgewerkt met een glimmende rand, die in het juiste licht een groenblauwe gloed heeft. De lijst is bovenaan 12mm breed; de onderkant en de zijkanten zijn 3mm breder. Het actieve beeld begint op een smal donker randje na direct waar de lijst ophoudt. Onder het scherm zit een uitstulping met een verchroomde strip metaal met daarop het Sony-logo. Deze uitstulping is naar onze smaak wat aan de grote kant en valt een beetje uit de toon bij het verder zo strakke ontwerp.

Onder het logo zit een led-strip, die verschillende kleuren kan aannemen en kan dienen als indicator voor de opnamefunctie, de timer en het koppelen met andere apparaten. Je kunt de led-indicator zo instellen dat hij oplicht als je op een toets van de afstandsbediening drukt. De led-indicator kan ook geheel uitgeschakeld worden.

Sony W9 led indicator

De tv staat op een ellipsvormige, verchroomde metalen voet. De bevestiging met de televisie is aan de achterkant verstopt, waardoor het een beetje lijkt of het toestel zweeft. Het zweeft dan wel op geringe hoogte, want de onderrand van de tv is slechts 4cm van het tv-meubel verwijderd. De tv kan ongeveer vijftien graden naar links en naar rechts draaien, en kan niet voor- en achterover gekanteld worden op de voet.

Sony W9 led voet

Achterkant en zijkanten

De achterkant van de W9 is gemaakt van matzwart gespoten metaal. In het midden is een Sony-logo in het metaal gestanst. Daaromheen vinden we de vier vesa-schroefgaten voor muurbevestiging. Links naast de voetbevestiging komt het netsnoer uit het toestel. Het netsnoer is niet afneembaar, wat onhandig kan zijn, omdat het maar 1,5m lang is. Vooral bij muurbevestiging is het snoer al snel te kort. Sony W9 achterkant

De aansluitingen rechts van de bevestigingsgaten kunnen een strake muurmontage in de weg zitten, omdat de stekkers recht naar achteren steken. Daardoor kan het nodig zijn om speciale kabels met haakse stekkers aan te schaffen. Je vindt hier aansluitingen voor bedraad netwerk, component en scart. Ook zit hier een optische Toslink-audioaansluiting.

Rechts van deze aansluitingen zit een groepje aansluitingen die wel haaks op het apparaat gemonteerd zijn, zodat ze geen probleem vormen bij het ophangen. Dit zijn een usb-aansluiting voor een harddisk, waarop de huidige zender opgenomen kan worden, een analoge audio-uitgang, een hdmi-aansluiting met mhl-ondersteuning en een CI+-slot.

Onderaan zit een rijtje aansluitingen die eveneens haaks zijn gemonteerd. Van links naar rechts zijn dit een aansluiting voor een satellietschotel, een antenneaansluiting voor Digitenne of kabel-tv en drie hdmi-aansluitingen waarvan er een ondersteuning heeft voor arc.

Aan de zijkant zitten twee usb-aansluitingen, die vanaf de voorkant redelijk te bereiken zijn. Ook zit hier een aantal knoppen die op de tast te bedienen zijn. Zo is het mogelijk om zonder afstandsbediening de tv aan en uit te zetten, een externe ingang te kiezen en het menu te bedienen. Ook kun je zo het volume aanpassen en kan er gezapt worden.

Bediening op afstand

Er zitten twee afstandsbedieningen bij de tv. Een ‘gewone’ infraroodafstandsbediening en een One-touch-model, dat via de 2,4GHz-band met de tv communiceert, zodat het niet op de tv gericht hoeft te worden. Wel is het nodig om het apparaatje eenmalig met de tv te pairen, wat alleen kan bij de eerste keer installeren nadat je met de infraroodafstandsbediening een taal hebt uitgekozen. Dat had net even wat handiger gekund.

Sony W9 afstandsbediening

De infraroodafstandsbediening werkt prima, maar sommige knoppen zitten op een onlogische plaats. De knoppen voor zappen en volume zitten helemaal onderaan, waar je eigenlijk de wat minder gebruikte knoppen verwacht. Er valt goed mee te werken, maar het design oogt een beetje inspiratieloos en gedateerd. Het had zomaar een afstandsbediening uit de jaren tachtig van de vorige eeuw kunnen zijn. Het batterijklepje aan de achterkant laat snel kraakgeluiden horen bij het bedienen van de zap- of volumeknoppen. Hierdoor maakt de afstandsbediening een goedkope indruk, die niet bij een tv in deze prijsklasse past.

Sony W9 afstandsbediening

De One-touch-afstandsbediening maakt een flink wat modernere indruk. Het ontwerp is strak en minimalistisch. Alleen de meest essentiële knoppen hebben een plaats gekregen op het 16cm lange afstandsbedieninkje. Dit heeft een mooi uiterlijk opgeleverd, maar eigenlijk is Sony wat te ver doorgeschoten met het minimaliseren van het aantal knoppen. Zo heeft de One-touch geen muteknop en moeten zendernummers door middel van een onscreen-minimenu worden ingevoerd. Daardoor kregen wij al snel een sterke voorkeur voor de infraroodafstandsbediening.

Sony W9 afstandsbediening

De mini-afstandsbediening is ook voorzien van nfc, zodat je makkelijk een smartphone of tablet met de tv kunt gebruiken. Dat is althans het idee erachter, want in de praktijk werkt de nfc-functie alleen goed met recente telefoons en tablets van Sony zelf en zelfs met Sony-telefoons werkt niet alles altijd even soepel. Screen mirroring werkte redelijk goed met een Sony Xperia Z en een Xperia Z Ultra, maar heeft als belangrijk nadeel dat de wifi-verbinding met je router wordt verbroken. Ook werkt screen mirroring niet soepel genoeg om een game op de tv te spelen of om een filmpje vloeiend af te spelen.

Het is mogelijk om de tv met Sony’s TV Sideview-app te bedienen, tenminste als het je lukt om in de app verbinding te maken met de tv. Dit lukte ons niet met een Samsung Galaxy S4, een Sony Xperia Z en een Apple iPad mini Retina. Hierbij maakte het niet uit of de tv via wifi of door middel van een kabeltje met het netwerk verbonden was. Na een aantal pogingen lukte het wel met een Sony Xperia Z Ultra.

In de TV Sideview-app is een handige tv-gids beschikbaar en kun je rechtstreeks apps op je tv starten. De tv kan op verschillende manieren bediend worden met de app, bijvoorbeeld door met een touchpad een pijl in de browser op het scherm te besturen of door middel van onscreen-knoppen. Ook is het mogelijk om teksten in te voeren. In veruit de meeste gevallen is het handiger om de tv te bedienen met een van de twee afstandsbedieningen. Alleen het bedienen van de browser op de tv is handiger met de app, maar als je toch een smartphone of tablet vasthebt, is het veel sneller en handiger om de browser daarvan te gebruiken, want de browser op de tv is erg traag. Sony W9 app

Interface en smart-tv

De interface van de W9 ziet er verzorgd, mooi en rustig uit. Er is veel gebruikgemaakt van animaties, maar deze verlopen niet zo soepel als we zouden willen. De kleine haperingen in de animaties wekken de indruk dat de dualcore-soc het net niet kan bijbenen. Heel storend is het allemaal niet en er valt prima mee te werken, maar er is zeker ruimte voor verbetering.

Sony W9 Interface

Het hoofdmenu is ingedeeld in zes categorieën: Aanbevolen, Historie, TV, Toepassingen, Aangesloten apparaten en Instellingen. Aanbevolen is voornamelijk reclame en voegt naar ons idee niets nuttigs toe. Dit menuonderdeel kan uitgeschakeld worden, al was dat wel even zoeken. De instelling heet namelijk ‘Weergave met funkties’ en is verstopt onder ‘Menu start’ in het ‘Systeem settings’-menu. Hier kun je ook de weergave van de categorie Historie uitschakelen. In het Historie-menu kun je snel teruggaan naar tv-zenders, apps of externe ingangen die onlangs zijn gebruikt. In het TV-menu bevinden zich de programmalijst en de epg, en kunnen programma’s worden bekeken die eerder op een usb-disk zijn opgenomen. Ook kunnen hier afzonderlijke lijstjes met favoriete zenders worden aangemaakt.

Toepassingen is het smart-tv-gedeelte. De meest gebruikte apps kun je in het hoofdmenu plaatsen en de rest van de beschikbare apps vind je onder ‘Sony Entertainment Network’. Het app-aanbod is niet zo groot als we gewend zijn van tablets en telefoons, maar de belangrijkste apps, zoals Netflix, YouTube, Facebook, enzovoort zijn aanwezig. De gemiddelde kwaliteit van de apps is niet geweldig en wie ook een smartphone of tablet heeft, zal waarschijnlijk weinig gebruikmaken van Sony’s apps. Er is ook een browser, maar de bediening hiervan is ronduit onhandig, waardoor we liever een ander apparaat pakken als we een browser nodig hebben.

Sony W9 Interface

Onder het menu-item 'Aangesloten apparaten' zijn alle externe inputs, usb-sticks en dlna-servers in het thuisnetwerk terug te vinden. Ook kan hier worden gekozen voor screen mirroring om het scherm van een telefoon of tablet op de tv te laten zien. Helaas werkt deze functie alleen goed met apparaten van Sony.

Sony W9 Interface

De instellingen zijn logischerwijs terug te vinden onder het menu-item Instellingen. Hier is ook een elektronische handleiding beschikbaar. De meeste instellingen zijn redelijk snel terug te vinden, maar naar sommige moet worden gezocht. Ook zou een korte uitleg bij sommige instellingen welkom zijn, zodat je niet eerst naar de elektronische handleiding hoeft te navigeren om erachter te komen wat deze instellingen doen.

Beeldverwerking

Veel fabrikanten grijpen de beeldverwerking aan om zich te onderscheiden van de concurrentie. Sony is zo’n fabrikant en de W9 is als hd-topmodel rijkelijk uitgerust met allerlei ‘beeldverbeteraars’. Sony zou er goed aan doen om de instellingen beter te groeperen, zodat bijvoorbeeld alle kleurinstellingen bij elkaar staan in plaats van in verschillende menu's en je al snel het overzicht kwijtraakt.

Een Sony W9 Logo van deze instellingen is 'realiteitscreatie', door Sony ook 'X Reality pro' genoemd. Dit vergroot de indruk van scherpte door het lokale contrast aan te passen. De uitwerking van deze feature is vergelijkbaar met de functie unsharp mask, die velen zullen kennen uit Photoshop en andere fotobewerkingsprogramma’s. De feature doet waarvoor hij ontworpen is en verhoogt de waargenomen scherpte. Helaas maakt de feature compressieartefacten ook beter zichtbaar en ontstaan er zichtbare halo’s rond scherpe contrastovergangen. Hierdoor ziet het beeld er al snel onnatuurlijk en hard uit.

De W9 is ook uitgerust met een algoritme om beweging er vloeiender en scherper uit te laten zien: Motionflow XR. Een belangrijke oorzaak van bewegingsonscherpte bij lcdtv’s is het feit dat een lcd de afzonderlijke beelden in beginsel niet als korte flitsen toont, maar continu tot het volgende beeld aan de beurt is. Hierdoor ontstaat bewegingsonscherpte op je netvlies als je ogen een bewegend object op het scherm volgen.

Een methode om dit probleem aan te pakken is het laten knipperen van de led-backlight, zodat de beelden toch als korte flitsen worden getoond. Een van de instellingen van Sony’s Motionflow gebruikt deze aanpak, waardoor beweging er scherper uitziet. Het nadeel is echter dat de helderheid afneemt, omdat de backlight-leds een groot gedeelte van de tijd niet branden. Bovendien is het snelle knipperen van de backlight-leds waarneembaar, wat onrustig voor de ogen is.

Een andere aanpak van bewegingsonscherpte is beeldinterpolatie. Hierbij worden met een algoritme tussenliggende beelden berekend om zo de framerate te verhogen. Hierdoor zijn de afzonderlijke beelden korter zichtbaar, waardoor beweging er vloeiender uitziet. Het grote probleem bij deze aanpak is dat het berekenen van de tussenliggende beelden geen eenvoudige opgave is. Als bijvoorbeeld bij een bewegende camera zaken vanachter een object tevoorschijn komen, denk aan een lantaarnpaal die voor in beeld langskomt, moet het algoritme voorspellen wat er in beeld verschijnt. Het algoritme moet hiervoor diverse beelden analyseren, terwijl er in een tv maar beperkt rekenkracht beschikbaar is en het bovendien in zeer korte tijd moet gebeuren.

Sony W9 motionflow

Sony’s Motionflow heeft een van de betere beeldinterpolatiealgoritmes en in de stand Standaard ziet dat er best goed uit, met weinig artefacten. In de stand Vloeiend zijn er wel veel interpolatieartefacten zichtbaar, waardoor we deze stand niet zinvol vinden. Zelf kijken we liever zonder beeldinterpolatie, omdat we helemaal geen artefacten in beeld willen zien.

Ook de andere beeldverbeteraars schakelen we het liefst uit bij het kijken. De makers van films en televisieprogramma’s besteden veel tijd en aandacht aan de look van hun film of programma. Ze gebruiken soms veel kleur en een andere keer juist weinig. Soms geven ze het beeld veel contrast en scherpte mee en een andere keer gaan ze voor een zacht beeld met weinig contrast. Al deze zaken dragen bij aan het gevoel dat de beelden bij de kijker moeten oproepen. Als je televisie vervolgens de kleuren, het contrast of de scherpte gaat ‘verbeteren’, krijg je de film of het televisieprogramma niet te zien zoals de maker bedoeld heeft. Er is dan ook geen bioscoop te vinden waar ook maar iets aan het beeld wordt veranderd.

Beeldeigenschappen

De W9 heeft een edgelit va-lcd-paneel. Sony gebruikt geen gewone witte leds voor de backlight, maar blauwe, die voorzien zijn van quantum dots, zodat de leds een gunstig spectrum hebben, met pieken op de juiste frequenties voor rood, groen en blauw. Hierdoor kan de tv meer verzadigde kleuren weergeven en is een groter kleurbereik mogelijk. Sony noemt de techniek Triluminos en heeft deze ingekocht bij QD vision.

Het Sony W9 Logo nut van een groter kleurbereik is echter beperkt, omdat hdtv en blu-ray uitgaan van de rec.709-specificaties. Daardoor zie je simpelweg te veel kleur in beeld als je het volledige kleurbereik van de W9 benut. Het helpt Sony wel om op te vallen in de televisieshowroom, want superverzadigde kleuren zien er nu eenmaal aantrekkelijk uit.

De backlight-leds zitten aan de zijkanten van het scherm. Zoals bij elke lcdtv is er af en toe een klein beetje backlight bleeding te zien. We hebben een foto gemaakt met een lange sluitertijd om dit te tonen, maar in het echt is het lang niet zo erg als op de foto.

Backlight bleeding

Bij heldere beelden valt op dat het scherm niet perfect uniform verlicht is. Vooral vlak bij de randen is het beeld een beetje donkerder. Echt groot is het probleem niet en bij normaal kijken valt het bijna niet op.

Uniformiteit backlight

De kijkhoeken van het va-paneel zijn prima. Als je onder een grote hoek kijkt, nemen het contrast en de kleurverzadiging een beetje af, maar onder een dergelijke grote hoek wil niemand televisiekijken. De glanzende afwerking van het paneel is wel een nadeel. Het scherm pikt snel reflecties op, waardoor je bij donkere scènes in een film al snel iets aan het omgevingslicht moet doen om prettig te kijken.

Geluid en inputlag

Geluid

De W9 heeft zes geluidsmodi: Standaard, Bioscoop, Sport, Muziek, Spel en Gecomprimeerde audio. De standaardmodus klinkt het best. Gecomprimeerde audio voegt wat laag en hoog toe voor als je naar mp3 luistert. De andere modi proberen allemaal met fasetrucs om het geluid groots en ruimtelijk te laten klinken en verpesten zo de in het geluidssignaal aanwezige stereo-informatie.

Sony W9 speakers

Sony heeft de tv Long Duct Speakers meegegeven, die een betere basweergave moeten opleveren. De luidsprekers zijn uit het zicht, aan de onderkant gemonteerd. Doordat ze naar beneden zijn gericht en niet op je oren, krijg je alleen indirect geluid te horen. Dit heeft een nadelig effect op de stereoweergave. De tv weet wel een redelijk hoog volume te bereiken zonder dat het geluid overstuurd klinkt. De lagetonenweergave is ondanks de Long Duct Speakers niet indrukwekkend, maar zeker beter dan bij de meeste televisies.

Sony W9 speakers

De W9 klinkt bovengemiddeld bij het bekijken van de meeste televisieprogramma’s. Liefhebbers van films en concertregistraties doen er goed aan om te investeren in een extern luidsprekersysteem zoals een soundbar of, nog beter, een av-receiver met losse luidsprekers.

Inputlag

Als je games op je tv wil spelen, ben je gebaat bij een zo laag mogelijke inputlag. De inputlag is de tijd die de tv nodig heeft om het aangeboden beeldsignaal op het scherm weer te geven. Als de tv er lang over doet om de spelbeelden weer te geven, wordt het spelen van actiespellen moeilijker. Bij een racegame bijvoorbeeld, zie je de gevolgen van je stuurcorrecties pas laat en ga je vanzelf wat meer slingeren.

Wij gebruiken een Leo Bodnar-tester om de inputlag te meten. De inputlag van de Sony W9 is iets meer Sony W9 Inputlag dan 19ms in de spelmodus. De meeste televisies hebben een inputlag die meer dan 50 procent hoger ligt. Een bijzonder goed resultaat dus voor de W9. Het is natuurlijk ook logisch dat Sony, als maker van de PlayStation-consoles, oog heeft voor een lage inputlag, zodat het prettig gamen is. Als je veel games speelt op je tv, is de W9 dus een excellente keuze. Let er wel op dat de tv in de spelmodus staat, want in de meeste andere modi is de inputlag hoger dan 100ms, veel te traag om mee te gamen.

3d en energiegebruik

3d

Voor het weergeven van 3d maakt de W9 gebruik van actieve brillen, waarvan er vier meegeleverd worden. De brillen zitten zeer comfortabel en wegen met zo’n 34g nauwelijks meer dan een normale bril. De brillen laten zich prima combineren met je eigen bril, al zitten de glazen dan wel een beetje ver van je ogen af en krijg je een beetje het gevoel dat je door een tunnel kijkt.

Sony W9 3d brillen

Extra brillen kosten ongeveer vijfitg euro en worden gevoed door CR2025-lithiumbatterijen, die ongeveer honderd uur meegaan. De synchronisatiesignalen bereiken de bril over de 2,4GHz-band, waardoor ze de werking van infraroodafstandsbedieningen niet beïnvloeden en het enige wat je hoeft te doen om de brillen met de tv te pairen, is ze aanzetten door middel van het knopje boven op de bril.

Sony W9 3d brillen

Het 3d-effect is prima en meestal is er nauwelijks crosstalk te zien. Bij lastig materiaal met heldere objecten tegen een donkere achtergrond die erg ver weg of juist dichtbij zijn geplaatst, is er soms wel wat meer crosstalk te zien dan we zouden willen. Het grootste nadeel van de actieve brillen is dat je ze ziet knipperen. Als je 3d kijkt is het zaak om dit in een zo donker mogelijke ruimte te doen, omdat het geknipper van de brillen anders extra opvalt.

Sony W9 3d brillen

Als je Sony’s Motionflow-beeldinterpolatie aanzet, verdubbelt de knipperfrequentie van de brillen, waardoor het geknipper minder opvalt en het prettiger kijkt. Als je zoals wij liever niet met beeldinterpolatie kijkt, moet je genoegen nemen met op 48Hz knipperende brillen en dat kijkt best wel onrustig.

Sony gebruikt de 3d-brillen ook om bij multiplayergames iedere speler zijn eigen scherm op de tv te laten zien. Sony noemt deze feature SimulView en er is een handjevol PS3-games die de feature ondersteunen. Omdat het beeld van de tegenstander een klein beetje zichtbaar is door je eigen beeld heen, gebruiken wij liever splitscreen om op dezelfde tv tegen elkaar te spelen. Opvallend genoeg zijn er nog geen PS4-games die SimulView ondersteunen of speelbaar zijn in 3d.

Energiegebruik

De meeste lcdtv’s met led-backlight springen zuinig om met energie en de Sony W9 is geen uitzondering. Als je de backlight voluit zet, gebruikt de tv bijna 130W. De tv produceert dan een helderheid van 293cd/m², een zeer nette waarde voor een tv van 55 inch. Uiteraard kan het verbruik nog flink omlaag als je de backlight op een lagere stand zet.

Met de backlight op 2 heeft het scherm een helderheid van 118cd/m², een prettige waarde om ’s avonds tv te kijken. Het verbruik zakt dan naar een zuinige 65W. De tv heeft een omgevingslichtsensor waarmee de backlight automatisch aangepast kan worden aan de lichtomstandigheden, zodat het altijd prettig kijken is en de tv niet meer energie dan nodig verbruikt.

In stand-by verbruikt de tv minder dan 1W, zodat onze meter het verbruik niet meer betrouwbaar kan meten. Sony geeft een verbruik op van 0,25W en dat lijkt prima te kloppen. Als je de tv met de SideView-app wil kunnen aanzetten, is er een speciale stand-by-modus waarbij het smart-gedeelte blijft draaien. Deze stand raden wij sterk af, omdat het stand-by-gebruik dan bijna 18W is.

Metingen en calibratie

Voordat we begonnen met meten kozen we Bioscoop als scene en Warm 2 als kleurtemperatuur, omdat deze het dichtst bij de door de rec.709 voorgeschreven kleurtemperatuur van 6504 kelvin komt. Hierna hebben we alle functies die het beeld kunnen beïnvloeden uitgeschakeld. Vervolgens hebben we de instellingen voor contrast, helderheid en kleur met testpatronen gecontroleerd.

Als eerste hebben we de maximale helderheid gemeten. Met de backlight voluit haalt de W9 293cd/m², een prima waarde, maar met deze helderheid moet al te veel zonlicht in de kijkruimte wel worden vermeden. Het feit dat het scherm niet ontspiegeld is, helpt hierbij niet. Films met donkere scènes vereisen door het spiegelende scherm dat er niet al te veel omgevingslicht in de kijkruimte is.

We hebben de backlight op 2 ingesteld, waarbij de helderheid op ongeveer 118cd/m² uitkwam. Deze helderheid is prettig voor onze volledig verduisterde testruimte. Als je ’s avonds in een niet al te fel verlichte kamer kijkt, raden we een wat hogere helderheid aan.

Het contrast van een scherm is eigenlijk de belangrijkste graadmeter voor de beeldkwaliteit. ANSI-contrastmeting Een tv met een goed contrast en matige kleuren levert een veel mooier beeld dan een tv met perfecte kleuren en een matig contrast. Bij het meten van een ansi-contrastpatroon kwamen we op een prima contrastratio van 3275:1 uit. Dit is een waarde die je mag verwachten van een high-end lcdtv. Plasmatelevisies doen het een flink stuk beter wat contrast betreft en oled-televisies bieden het allerbeste contrast, maar zitten voorlopig nog in een totaal andere prijsklasse.

Na het contrast hebben we een grijswaardenmeting gedaan.

Grayscale Sony W9

Hoewel de preset Warm 2 de warmste is die ons ter beschikking staat, is de gemiddelde kleurtemperatuur met 7107 kelvin aan de hoge kant en zit er zichtbaar te weinig rood in het beeld. De gemiddelde kleurafwijking bij de grijsmeting is met een DeltaE2000 van 6,7 flink hoger dan we graag zien. De gemiddelde gamma is met 2,3 al heel aardig. Een waarde van 2,2 is prima voor kijken met wat omgevingslicht. Een waarde van 2,4 is ideaal in een donkere kamer.

Kleur Sony W9

Na het meten van de primaire en secundaire kleuren zien we dat die met een gemiddelde DeltaE2000 van 3,9 al vrij aardig zijn. Bovendien wordt het gemiddelde negatief beïnvloed door de hoge kleurtemperatuur van grijs en wit, en verwachtten we met een grijskalibratie een heel eind te komen.

Sony biedt geen kleurmanagementsysteem op zijn televisies. Ook is er slechts een tweestapsgrijscorrectie aanwezig, waar de concurrentie ook een tien- of zelfs twintigstapsgrijscorrectie biedt. In deze prijsklasse zijn uitgebreide kalibratiemogelijkheden de norm en Sony laat hier duidelijk steken vallen.

We gingen dus aan de slag met een tweetrapsgrijskalibratie om de kleurweergave en gamma van de W9 in het gareel te krijgen. Na wat experimenteren met de instellingen, waarbij we steeds onze vorderingen controleerden met onze geijkte Spectracal C6-colorimeter, kwamen we tot een compromis. We hebben de gain van groen en blauw op respectievelijk -7 en -5 gezet, en de gamma op +1. Vanwege exemplarische verschillen zijn deze instellingen niet zonder meer toepasbaar op andere W9-televisies, maar wellicht is het een aardig begin voor wie geen colorimeter heeft.

Grayscale na

Met een gemiddelde kleurtemperatuur van 6531 kelvin zitten we dicht bij de 6504 kelvin die de rec.709-standaard ons voorschrijft. Met een gemiddelde DeltaE2000 van 1,9 zijn we zeer tevreden, want alle afwijkingen onder de 3 worden als onzichtbaar met het blote oog beschouwd. Ook de gemiddelde gamma van 2.2 stemt ons tevreden, want deze waarde is prima om met wat omgevingslicht tv te kijken. We hebben nog even geprobeerd of we met de gamma-instelling op -1 op een gemiddelde van 2.4 uitkwamen, maar dat leverde een slordige gammacurve op. Erg jammer, want een gammawaarde van 2.4 is ideaal om in een verduisterde ruimte film te kijken.

Kleur Sony W9 na

Na de kalibratie zijn de primaire en secundaire kleuren een stuk dichter bij hun ideale meetwaarden gekomen. Met een gemiddelde DeltaE2000 van 2,6 zijn we tevreden, al is het jammer dat we de uitschieters van rood en magenta niet kunnen aanpakken met een kleurmanagementsysteem.

Doordat Sony voor de W9 gebruikmaakt van leds met quantum dots, vertoont het spectrum van de backlight mooie pieken bij rood, groen en blauw, zodat de tv erg verzadigde kleuren kan weergeven. Sony noemt deze techniek Triluminos. Eerder gebruikte Sony afzonderlijke rode, groene en blauwe leds in combinatie met local dimming, maar dit was een dure oplossing. Op de W9 zit dus een eenvoudiger systeem met zone-dimming, waarbij de leds aan de zijkanten gemonteerd zijn.

Om het grotere kleurbereik te meten hebben we de Live Colour-instelling op hoog gezet en een meting van de primaire en secundaire kleuren gedaan.

Het volledige kleurbereik

We zien dat vooral groen en rood flink meer verzadigd zijn, maar het verschil bij blauw is klein. Het nut van het grotere kleurbereik is klein, omdat er nauwelijks beeldmateriaal is dat er gebruik van maakt.

Specificaties en gallery

Merk en uitvoering
Categorie	Televisies
Merk	Sony
Product	Sony KDL-W905
Uitvoering	55"
Afbeeldingen
Prijs en beoordeling
Laagste prijs	€ 1.899,- Vergelijk prijzen
Aantal aanbieders	18 winkels
Eerste prijsvermelding	dinsdag 30 april 2013
Beoordeling	Score: 5 (2 reviews)
Beeldeigenschappen
Schermdiagonaal	55"
Hertz	200Hz
Geoptimaliseerde Hertz	800Hz
HD specificatie	Full HD
Kijkhoek	178°
Beeldverhouding	16:9
Ontvangstnorm	PAL, SECAM
3d
3d-ondersteuning	Ja
3d-technologie	Actief
Meegeleverde 3d-brillen	4
Beeldtechniek
Televisietype	LCD
Backlight	Led: Edge-lit
Resolutie (tv)	1920x1080 (Full HD)
Local dimming	Ja, zone-dimming
Online-features
Internettelevisie	Wel
Chatmogelijkheden	Skype
Verbinding
Tunertype	Analoog, DVB-C, DVB-S, DVB-S2, DVB-T, DVB-T2
Common Interface	CI+
Video in	Component Video, Composite, 4x HDMI, Scart
DLNA	Ja
Verbinding (Audio)	Audio (3,5mm), Toslink
Verbinding (Ethernet)	Ethernet 100Mbit/s
Verbinding (USB)	3x USB 2.0
WiFi aanwezig	Ja
Verbinding (wlan)	802.11n
Geluid
Luidsprekers	Intern Stereo
Luidsprekervermogen (RMS)	10W
Energie
Stroomverbruik	78W
Stroomverbruik (stand-by)	0,25W
Eigenschappen
Televisie-eigenschappen	OSD
Introductiejaar	2013
Uiterlijk
Televisiekleur	Zwart
Afmetingen en gewicht
Hoogte	756mm
Hoogte (zonder voet)	723mm
Breedte	1,241m
Diepte	298mm
Diepte (zonder voet)	61mm
Gewicht	22kg
Meer informatie
Specs van fabrikant	Productinformatie van de fabrikant

Conclusie

De W9 had als hd-topmodel hoge verwachtingen waar te maken en op veel vlakken heeft de tv dat ook gedaan. Het ontwerp van de tv is geslaagd en de afwerking is van hoge kwaliteit. De donkere metalen randen met hun groenblauwe gloed geven de tv een uniek, geraffineerd uiterlijk. Ook de elliptische, verchroomde voet ziet er gelikt uit en draagt bij aan de luxe uitstraling.

De beeldkwaliteit is prima in orde. Het contrast is goed voor een lcdtv en de tv is in staat om prachtige kleuren weer te geven. Wel is het daarvoor nodig om met de instellingen aan de slag te gaan, want zo uit de doos zijn de kleuren net niet optimaal. Het ontbreken van een kleurmanagementsysteem mag in deze prijsklasse eigenlijk niet voorkomen, al lukt het wel om de tv goed te kalibreren.

Voor gamers is de lage inputlag een groot pluspunt

De W9 behoort tot de top wat inputlag betreft. Hierdoor is de tv zeer interessant voor consolegamers. Alleen speciale gamemonitors hebben een kortere inputlag, maar zijn niet in dergelijke grote maten verkrijgbaar. Het is misschien niet verwonderlijk dat de maker van de populaire PlayStation-consoles hieraan aandacht besteedt, maar Sony verdient hier toch een pluim.

Ook het geluid is bovengemiddeld voor de meeste toepassingen, al zijn de laagweergave en stereoseparatie, zoals bij bijna alle platte televisies, niet om over naar huis te schrijven. Film- en muziekliefhebbers doen er goed aan om een extern luidsprekersysteem aan te sluiten.

Het smart-tv-gedeelte maakt minder indruk. De gemiddelde kwaliteit van de apps is niet bijzonder en ook de bediening kan een stuk beter. Voor de meeste mensen voegen alleen videodiensten als Netflix en YouTube echt iets toe. Veruit de meeste apps werken veel prettiger op je telefoon of tablet. Ook de samenwerking van de tv met mobiele apparaten kan een stuk beter.

De Sony W9 levert een prima beeld en geluid, en is zuinig met energie. Ook het uiterlijk zien we als een pluspunt. De smart-tv-implementatie laat wel wat te wensen over en de menu’s zijn door de vele instelmogelijkheden af en toe wat rommelig. De vele beeldverbeteraars die de goedkopere modellen niet hebben, voegen naar ons idee niet veel toe. Voor gamers is de lage inputlag een groot pluspunt, waardoor Sony's W9 de voorkeur geniet boven de concurrentie.