Inleiding: updates blijven komen
Wie al direct bij de release van Windows Phone 8, meer dan een jaar geleden, een Lumia op de kop tikte, heeft geen gebrek gehad aan updates. Nokia kwam binnen een paar maanden met een camera-update, waarna in de zomer GDR2 uitkwam met Nokia's Amber-update. Dit najaar kwam daar de preview van GDR3 bij en sinds vorige week is de Finse fabrikant bezig met de uitrol van Lumia Black.
Hebben al die updates iets wezenlijks gewijzigd? Dat kun je wel zeggen; veel Lumia's kregen de mogelijkheid om iets betere foto's te schieten, met de functie 'glimp' kun je altijd de tijd zien zonder het scherm in te schakelen en met dubbeltikken op het scherm kun je de telefoon wakker maken zonder een knop in te drukken. Daarnaast kwam met GDR2 bijvoorbeeld de fm-radio weer beschikbaar in de software.
Het wachten is op de volgende grote Windows Phone-versie, die vermoedelijk versienummer 8.1 krijgt en volgens alle geruchten dit voorjaar uitkomt. Tot die tijd is Lumia Black Nokia's nieuwste update. Hij komt de komende weken uit voor alle Lumia's met Windows Phone 8: de Lumia 520, 620, 625, 720, 820, 920, 925 en 1020. Tweakers bekeek deze update op een Lumia 1020 om alle wijzigingen en de invloed op de accuduur te testen. Dit verhaal gaat overigens alleen over de wijzigingen in Black. Als je de preview-versie van Update 3 nog niet in gebruik had, krijg je ook nog andere wijzigingen als het sluitkruisje in het multitaskmenu en de automodus. Tweakers publiceerde eerder een verhaal over Update 3.

Wijzigingen: veel kleine verbeteringen
Glimp 2.0
Lumia Black kent veel kleine verbeteringen en misschien wel de opvallendste zitten in 'Glimp', een functie waarbij de telefoon een beeld toont zonder dat je het scherm hoeft aan te zetten. Op amoled-schermen, zoals die van de Lumia 925 en 1020, gebeurt dat door een paar pixels zacht op te lichten. Op een lcd, zoals die van de Lumia 920 of 620, blijft de backlight zo zacht aan dat het nauwelijks meetbaar is en dat er weinig invloed is op de accuduur.
De nieuwe versie van Glimp heeft meer opties. Zo worden de notificaties die ook op het lockscreen worden weergegeven, getoond op het Glimp-scherm. Bovendien kan de kleur van de nachtmodus gewijzigd worden; waar in de Amber-update alleen rood te gebruiken was, komen daar nu groen en blauw bij. Om inbranden te voorkomen verspringt alle tekst af en toe van plaats.
Glimp is met de update een stuk nuttiger geworden, omdat het in een oogopslag niet alleen de tijd toont, maar ook laat zien of en welke notificaties er zijn. Dat maakt dat je nog minder de neiging hebt om het scherm aan te zetten.

Nieuwe camera-app
De Black-update bevat een nieuwe camera-app die Nokia Smart Camera en Nokia Pro Camera ineenschuift. De grootste verbetering is dat de gebruiker direct een foto kan maken zonder de telefoon te ontgrendelen; dat kan zonder update niet. Daarmee wordt Nokia Camera een stuk beter te gebruiken voor wie een code op zijn telefoon heeft ingesteld.
De camera-app bevat veel opties en die zijn soms lastig te achterhalen. Toch is het fijn om in een overzichtelijke interface van alles en nog wat in te kunnen stellen. Het blijft jammer dat je voor speciale effecten nog altijd een aparte knop moet aantikken. Hetzelfde geldt voor video. Sommige andere fabrikanten zetten een sluiterknop en een opnameknop voor video in hetzelfde scherm, waardoor je sneller kunt beginnen met het schieten van video.
De snelheid van de camera is ook verbeterd. Een foto maken op de Lumia 1020 duurde vanaf het starten van de software met Nokia's camera-app bijna 10 seconden. Dat is teruggebracht naar 6,5 seconden, een welkome verbetering. De Nokia Camera-app is niet voor alle Lumia's.
/i/1389867665.png?f=thumb)
Andere apps
Nokia heeft bij Black nog wat apps gevoegd. 'Mappen' is ook verkrijgbaar voor Lumia's met Amber en maakt het mogelijk tegels te maken met een groep apps of instellingen. Dat klinkt handig, maar in feite bestonden daarvoor al enige tijd andere apps. De tegel opent de verzameling apps, waarna je de app in kwestie zelf nog moet aantikken. Het is zelden sneller of handiger dan het aanmaken van aparte tegels.
Een aardige toevoeging is Storyteller, een app om genomen foto's op een tijdlijn te zetten met een locatie erbij, waardoor een verhaal moet ontstaan. Samsung heeft al langer een dergelijke app, al verschilt die in functionaliteit.
Beamer is een app om beeld naar bijvoorbeeld een tv met wifi te kunnen streamen. Het werkt niet voor het streamen van films, omdat het beeld niet direct wordt doorgegeven, maar voor het tonen van bijvoorbeeld een reeks foto's is het een leuke feature. Net als Nokia Camera werkt Beamer alleen op sommige Lumia's; Nokia heeft de eis gesteld dat de telefoon een werkgeheugen van 1GB heeft.
/i/1389867656.png?f=thumb)
Foto's
Nokia belooft dat na de Black-update de Lumia 1020, dus geen andere Lumia's, in staat is om betere foto's te maken. Vooral de kleuren zouden levensechter worden weergegeven. bij de release koos Nokia ervoor om de kleuren wat meer aan te zetten en volgens veel gebruikers hadden foto's een gelige tint. Die is nu verdwenen. Details lijken ook iets beter weergegeven te worden.
Daarnaast is het mogelijk om de hogeresolutiefoto van de 1020 op te slaan in dng-formaat, raw. Dat is een leuke feature voor enthousiastelingen en het maakt betere beeldbewerking op de pc mogelijk. Serieuze fotografen zullen uiteraard ook na de update geen Lumia 1020 gebruiken, een moderne spiegelreflex is nog altijd veel beter in het maken van foto's, maar voor de enthousiasteling die graag mobiele foto's bewerkt in bijvoorbeeld Photoshop, is het een leuke en nuttige feature.
Nadeel is wel dat foto's veel meer ruimte innemen. De samengevoegde jpg's nemen tot 15MB in beslag, met raw-foto's is dat al snel 42MB. Op het geheugen passen dus maximaal rond 300 foto's. Als je de telefoon actief gebruikt met bijvoorbeeld de nodige apps, games en offline kaarten, is dat aantal nog veel lager.
Vooral de foto's met flits tonen dat de Lumia 1020 de kleuren natuurlijk vast kan leggen met mindere lichtomstandigheden. Wie de raw-bestanden wil bekijken kan ze in een zip-bestand downloaden. Helaas bleek het niet mogelijk om dezelfde foto's te maken op een Lumia 1020 zonder de Black-update, omdat we geen tweede exemplaar voorhanden hebben en het niet is gelukt de telefoon terug te flashen naar de originele firmware.
Accuduur: lichte verbetering
Het is altijd lastig om harde conclusies te trekken over de accuduur, maar de Lumia 1020 lijkt op basis van de gebruikservaring van bijna een week iets beter te presteren na de update naar Black. Het verschil is echter miniem. Vooral het verbruik in stand-by is lastig te meten, maar Lumia's hebben voor de update de neiging om in onze testomgeving sneller leeg te gaan dan de bedoeling is. Na de update lijkt het stroomverbruik in stand-by iets beter onder controle. De metingen tonen een kleine verbetering, maar die zullen in dagelijks gebruik niet merkbaar zijn.
De accuduur van een smartphone hangt af van veel factoren, die niet voor elk toestel gelijk zijn. Zo verschilt de exacte capaciteit van de accu per exemplaar, evenals de hoeveelheid gegevens die op de achtergrond moeten worden gesynchroniseerd en de apps die actief zijn. Ook de sterkte van het netwerksignaal en het al of niet actief zijn van bluetooth en wifi zijn belangrijke factoren.
Nokia en Windows Phone hebben diverse opties die van invloed zijn op de accu. In Windows Phone zit bijvoorbeeld de optie 'batterijbesparing', die alle achtergrondtaken, zoals het ophalen van mail, uitzet. Dat is handig als de telefoon bijna leeg is en er is geen stopcontact in de buurt, maar het schiet het doel van een smartphone voor sommigen wellicht voorbij. Ook zegt Nokia expliciet in de instellingen dat de functie om de telefoon wakker te maken door dubbel te tikken op het scherm extra stroom kost. Dat is logisch, omdat er continu een klein stroompje over het scherm moet lopen om de tikken te registereren. Nokia zou daar zelf stroom kunnen besparen door de functie slim in- en uit te schakelen. Als de telefoon registreert dat hij in de broekzak zit, is de functie bijvoorbeeld overbodig.
De accuduur bij het afspelen van een video is met bijna een kwartier toegenomen; hij gaat nu zes uur en twintig minuten mee op een acculading. Het is nog altijd niet bijzonder hoog, maar elke verbetering op dit vlak is welkom.
De verbetering bij browsen is vrijwel nihil. De kans dat je merkt dat de telefoon op een acculading zeven minuten langer kan browsen, is klein. De testresultaten zijn verkregen door de tests uit te voeren met de helderheid ingesteld als 'hoog', of rond 350 nits, en 'middel', wat ongeveer 150 nits is. Die resultaten worden gemiddeld. Windows Phone kent geen manier om zelf de helderheid nauwkeuriger in te stellen op de doorgaans door ons gebruikte 250 nits.
Tot slot: op weg naar 8.1
Omdat Microsoft zijn Windows Phone-platform ook voor Nokia redelijk gesloten houdt, werkt de Finse fabrikant er goeddeels omheen. Glimp zit voor het lockscreen, toont exact dezelfde informatie als het lockscreen, maar is geen lockscreen. De camera-app van Nokia kan als standaard worden ingesteld, maar is geen standaardcamera-app.
Je kunt dus stellen dat Nokia allerlei zaken toevoegt aan zijn Lumia's, maar geen fundamentele zaken aan de software kan veranderen. Vanuit dat licht bezien is het een behoorlijke prestatie die Nokia keer op keer levert met zijn updates; het toestel is, zonder dat het zelf is veranderd, van veel meer functies voorzien.
Voor fundamentelere veranderingen aan Windows Phone moeten gebruikers terecht bij Microsoft, binnenkort het moederbedrijf van Nokia. Zaken als een overzicht van notificaties kunnen alleen van Microsoft komen.
Met alle apps en features is een Lumia inmiddels wel een veel completere telefoon dan andere Windows Phones. Het is dan ook geen wonder dat andere fabrikanten niet zo meer staan te trappelen om het mobiele platform te gebruiken. Nu is het wachten op Windows Phone 8.1, maar tot die tijd biedt Nokia zijn gebruikers veel meerwaarde met de Black-update.