Over een andere boeg
Over een andere boeg
De meest gebruikte camera is vandaag de dag de smartphonecamera. Zelfs met vakantie laten veel mensen tegenwoordig de compactcamera thuis. De kwaliteit van een smartphonefoto kan zich totaal niet meten met die van een echte camera, maar in een wereld waarin veel foto's op Facebook eindigen en niet in een album, is dat voor velen geen zorg.
Smartphonecamera's worden wel steeds beter; de lichtgevoeligheid gaat vooruit, de lenzen worden lichtsterker en we zien steeds vaker dat lenzen optisch gestabiliseerd zijn. De verbeteringen komen echter in kleine stapjes. De enige manier om echt verschil te maken is door een grotere beeldsensor in te bouwen, zoals Nokia met zijn Lumia 1020 heeft gedaan, of minder pixels op de sensor te stoppen, het idee achter HTC's Ultrapixel-camera.
Sony gooit het over een andere boeg. Op de IFA heeft het bedrijf twee accessoires aangekondigd die bestaan uit een camerasensor, een lens, een accu en een sd-kaartslot. Deze kunnen vervolgens op een smartphone bevestigd worden, waarna je het touchscreen kunt gebruiken om de opzetcamera mee te bedienen. Deze Cyber-shot-camera's moeten de beeldkwaliteit van een compactcamera combineren met de mogelijkheden van een smartphone.
Na afloop van Sony's persconferentie op de IFA konden we even met de camera's aan de slag om te kijken of dit enigszins aparte concept in de praktijk een beetje uit de verf komt.
De sensors, lenzen en bevestiging
Sony noemt de accessoires 'lens-style cameras' en ze komen in twee varianten: de DSC-QX10 en de DSC-QX100. Hippe merknamen heeft de fabrikant niet bedacht.
:fill(white)/i/1378327023.jpeg?f=thumb)
| Cyber-shot DSC-QX10 | Cyber-shot DXC-QX100 |
Beeldsensor |
1/2.3 Exmor R CMOS |
1" Exmor R CMOS |
Resolutie |
18,2 megapixels |
20,2 megapixels |
Zoombereik (35mm-equivalent) |
25-250mm (10x) |
28-100mm (3,6x) |
Diafragmabereik |
f/3.3 - f/5.9 |
f/1.8 - f/4.9 |
Iso-bereik |
100-1600 |
160-3200 |
Optische beeldstabilisatie |
Ja |
Ja |
Afmetingen |
62,4x61,8x33,3mm |
62,5x62,5x55,5mm |
Gewicht (met accu en micro-sd) |
105g |
179g |
Prijs |
200 euro |
450 euro |
De sensor in de QX10 is in feite dezelfde als die in de Xperia Z1: aan de grote kant voor een smartphone, maar aan de kleine kant voor een compactcamera. Dit model moet het dan ook hebben van zijn lens. Die heeft een zoombereik dat, in kleindbeeldtermen, loopt van 25 tot 250mm. Deze lens is ook nog eens optisch gestabiliseerd, waardoor het grote zoombereik in de praktijk echt bruikbaar is.
De QX100 heeft slechts een zoombereik van 28 tot 100mm in kleinbeeldtermen, oftewel 3,6x zoom. Deze versie moet het echter niet van zijn grote bereik hebben, maar van zijn grote sensor. Deze meet namelijk 1" in diagonaal en is daarmee groter dan welke smartphonesensor dan ook. Het is feitelijk dezelfde sensor als die in Sony's hoog aangeschreven RX100-compactcamera.
/i/1378296766.jpeg?f=imagenormal)
Bovenstaande illustratie laat zien hoe de verschillende sensors zich tot elkaar verhouden. De sensor van de goedkoopste variant, de DSC-QX10, is groter dan die van een iPhone 5, maar gelijk aan die van de Xperia Z1 en kleiner dan de sensor in Nokia's Lumia 1020. De sensor van de duurdere DSC-QX100 is flink groter dan de sensor in de Nokia Lumia 1020, maar alsnog aanmerkelijk kleiner dan de sensor in een instap-dslr, al mag dat geen verrassing heten.
Beide modules zijn voorzien van een beeldsensor en een zoomlens, maar daarnaast zijn er nog genoeg andere zaken geïntegreerd. Zo hebben ze plek voor een micro-sd-kaart, waar de foto's automatisch op opgeslagen worden en is er nfc voor het pairen met een smartphone, maar daarover meer op de volgende pagina. Opladen gebeurt via een micro-usb-poort.
Opvallend is dat de lenzen een eigen ontspanknop en zoomregelaar hebben, waardoor je ze ook zonder smartphone kunt gebruiken. Je kunt dan natuurlijk niet precies zien waar je een foto van maakt, net als bij een GoPro, maar het maakt wel een verschrikkelijk kleine compactcamera.
Bevestiging
Om de modules aan een smartphone te bevestigen maakt Sony gebruik van een soort beugelconstructie met een geveerde klem. Met een beetje kracht kun je de twee uiteinden uit elkaar duwen en de smartphone ertussen stoppen. De veer oefent genoeg kracht uit om de beugel stevig te laten klemmen en het geheel voelt redelijk solide aan. De constructie is gemaakt van kunststof en krassen op de behuizing van je smartphone zal het waarschijnlijk niet opleveren.
/i/1378327017.jpeg?f=imagenormal)
De lens zelf kan weer van de beugel losgeklikt worden, waardoor je die laatste op je telefoon kunt laten zitten als je de camera niet gebruikt. Voor de pas geïntroduceerde Xperia Z1 heeft Sony overigens een speciaal hoesje ontwikkeld waar de lenzen eenvoudig op geklikt kunnen worden; dan heb je geen klem nodig.
De klem kan overweg met smartphones met een breedte tussen 54mm en 75mm. Dat betekent dat een high-end smartphone moet passen en een grote telefoon als de LG Optimus G Pro zou met enig wrikken wellicht ook nog werken. Een telefoon als de Note II is echter te groot. Sony komt later dit jaar met een klem die ook op grotere telefoons en zelfs op tablets past.
Het geheel is een beetje raar om vast te houden. Bij een normale camera heb je een grip: een hoekje of verdikking waarmee je de body goed kunt beetpakken. Een dunne smartphone heeft dat natuurlijk niet en je hebt daarop ook geen fysieke sluiterknop onder je vinger. Het best werkt het eigenlijk om het geheel bij de lens vast te houden en de fysieke knop op de lens te gebruiken terwijl je het scherm alleen gebruikt om de compositie te bepalen.
Hoe werkt het in de praktijk?
Als de accessoire eenmaal vastzit, moet nog verbinding gemaakt worden met de telefoon. Dit kan op twee manieren: handmatig of met nfc. Die laatste optie is veruit het makkelijkst. Door simpelweg de achterkant van een smartphone tegen de zijkant van de lens te houden zal automatisch een verbinding via wifi direct opgezet worden, waarna de speciale camera-app van Sony gestart wordt. Dit werkt zelfs als de lens uitstaat; door het nfc-signaal zal hij zichzelf aanzetten.
Heb je geen nfc, dan moet je de lens met een knopje aanzetten en daarna handmatig een verbinding maken via de wifi-instellingen van de telefoon. Daarbij wordt om een wachtwoord gevraagd dat onder de batterijklep van de Cyber-shot-module staat. Net als bij elk ander wifi-netwerk hoeft dit gelukkig alleen de eerste keer.
Klik voor een vergroting
Op de beursvloer ging het pairen verre van snel, maar daarvoor had Sony ons al gewaarschuwd. De camera maakt gebruik van wifi op de 2,4GHz band en tijdens een beurs is die compleet verzadigd door alle verschillende wifi-hotspots en bluetooth-apparaten. Eenmaal terug in onze hotelkamer hebben we het nogmaals geprobeerd en toen ging het inderdaad sneller, maar echt snel zouden we het niet noemen. Het varieerde nogal, maar we moesten elke keer minstens tien seconden wachten voordat we aan de slag konden.
Als je alles eenmaal netjes ingesteld hebt, kun je aan de slag met het maken van foto's, waarvoor je de PlayMemories-app van Sony moet gebruiken. Deze is voor zowel Android als iOS beschikbaar en biedt een redelijk herkenbare camera-interface. Rechts in het midden zit een knop om foto's mee te maken, maar zoals gezegd kan dat dus ook met een fysieke knop op de lens. Via een modusknopje kun je wisselen tussen foto en video, en via een knopje rechtsonderin kun je het instellingenmenu bereiken.
/i/1378327459.png?f=imagenormal)
/i/1378327462.png?f=thumb)
Wat opvalt is dat er voor zo'n geavanceerde camera maar bar weinig in te stellen valt. Zo zijn er alleen maar automatische standen beschikbaar, heb je geen invloed op de compressie en kun je de iso niet aanpassen, om een paar voorbeelden te geven. Wat kun je dan wel aanpassen? De witbalans, de timer en de resolutie van de genomen foto's.
Daarnaast kun je nog kiezen hoe groot de foto moet zijn die naar de smartphone gestuurd wordt, want behalve dat de foto's op het micro-sd-kaartje in de lens worden opgeslagen, wordt van elke foto ook een kopie naar de smartphone gestuurd. Standaard is dit een 2-megapixelversie, maar je kunt er ook voor kiezen om het origineel over te zetten. Dan moet je wel geduld hebben, want dat duurt tussen de 10 en 15 seconden, en daar moet je bij elke gemaakte foto op wachten. Bij de 2-megapixelkopie duurt het ongeveer 5 seconden.
Wachten was een terugkerend fenomeen terwijl we met de QX10 en QX100 aan het spelen waren. Het ligt voor de hand om je net genomen foto's te delen, via de Facebook-app bijvoorbeeld. Het probleem daarbij is dat zodra je naar een andere app gaat, de verbinding tussen je smartphone en de camera verbroken wordt. Als je weer terugkeert, moet je dus weer 10 seconden wachten tot de twee weer verbonden zijn. Dat maakt multitasken terwijl je de camera gebruikt al snel irritant.
Omdat de verbinding draadloos is, zie je trouwens enige vertraging in het zoekerbeeld en blijft het beeld soms even hangen, afhankelijk van de kwaliteit van de verbinding.
Beeldkwaliteit
Een beurs is niet de plek om uitgebreid testfoto's te maken en de beeldkwaliteit van een camera onder de loep te nemen; dat is geen doen. Dat zullen we in dit artikel dan ook niet proberen, maar voor wie nieuwsgierig is naar de beeldkwaliteit van de QX10, hebben we wel een kleine galerij met kiekjes. Je kunt de foto's in de galerij aanklikken voor de orginele versies.
Tot slot
We hebben eventjes met de QX100 kunnen spelen, maar veruit de meeste tijd hebben we doorgebracht met de QX10. Dat betekent dat we nog geen goed idee hebben van de beeldkwaliteit die het duurste model biedt, al kunnen we ons dat wel indenken. Qua werking zullen de twee modellen grotendeels aan elkaar gelijk zijn. De QX100 hebben we overigens met zowel een Xperia Z1 als een Nexus 4 gebruikt en in beide gevallen werkte het systeem precies hetzelfde.
De vraag is een beetje wat we eigenlijk met de QX10 en QX100 aanmoeten. Dat ze beide betere foto's opleveren dan hedendaagse smartphonecamera's staat buiten kijf. De sensors zijn beter dan die in heel veel telefoons en de zoomlenzen bieden natuurlijk mogelijkheden die je met een smartphone niet hebt. Ze zijn in onze ogen echter niet geschikt voor de situaties waarin je normaal even snel je smartphone pakt; daarvoor duurt het bevestigen en verbinden gewoonweg te lang.
Zijn het dan vervangers van compactcamera's? Omdat ze aan een smartphone gekoppeld zijn bieden ze meer mogelijkheden op het gebied van foto's delen, maar een compactcamera houdt fijner vast en is sneller in gebruik. Daarbij is het irritant dat de verbinding met de camera wegvalt als je even van app wisselt.
Met prijzen van 200 euro voor de QX10 en 450 euro voor de QX100 moeten ze wel concurreren met stand-alone camera's. We kunnen ons nog wel voorstellen dat iemand de QX10 bij wijze van experiment koopt, om het gewoon te proberen. Maar de QX100, die met zijn grote sensor eigenlijk het interessantst is, is geen impulsaankoop. We vinden het extreem tof dat Sony met zo'n gewaagd idee komt, maar door een combinatie van kinderziektes, gebrekkige ergonomie en prijs verwachten we dat de QX10 en QX100 vooralsnog echte nicheproducten zullen blijven.