Google Nexus 7-tablet met Android 4.1 Jelly Bean

Inleiding: een eigen tablet

Hoewel het gros van de smartphones in de winkels op Android draait, kan Google op de tabletmarkt tot nu toe nog geen potten breken; voor veel mensen staat het woord tablet nog steeds synoniem aan Apples iPad. Dat lijkt niet aan de hardware te liggen; fabrikanten gebruiken de modernste processors, hoogwaardige behuizingen, mooie schermen en sinds kort ook resoluties die nog meer pixels bieden dan een full-hd-televisie. Toch is het marktaandeel van Android-tablets gering.

De best verkopende Android-tablet is de Kindle Fire van Amazon. Dit 7"-model gebruikt een aangepaste versie van Android Gingerbread - die geeneens voor tablets bedoeld is - met een eigen schil van Amazon. De Fire is compleet gericht op consumptie van de verschillende producten die Amazon aanbiedt, waaronder e-books, films en muziek.

Google lijkt nu hetzelfde te willen doen met een eigen tablet; de Nexus 7. Deze heeft - zoals de naam al aanduidt - een 7" ips-scherm met een resolutie van 1280x800 pixels, een quadcore Tegra 3-soc op 1,3GHz en 8GB geheugen. Voor dat alles hoeft slechts 199 dollar neerlegd te worden. Er komt daarnaast ook nog een 16GB-editie voor 250 dollar.

Bij de introductie van de Nexus 7 legde Google de nadruk op de verschillende mediadiensten die het bedrijf aanbiedt. Via de Play Store kunnen boeken, films, tv-series, tijdschiften en albums gekocht en gehuurd worden. Deze worden allemaal beheerd in de cloud zodat de aangekochte titels op meerdere apparaten bekeken en gestreamd kunnen worden.

Zoals het een echt Nexus-apparaat betaamt draait Googles tablet op de allernieuwste versie van Android: Jelly Bean. Deze Android-release, die officieel versienummer 4.1 heeft meegekregen, bevat enkele nieuwigheden en verbeteringen ten opzichte van Ice Cream Sandwich. Zo is het notificatiesysteem uitgebreid, is de snelheid van de interface verbeterd en is het nu mogelijk om spraakbesturing te gebruiken zonder een internetverbinding.

Wij gingen op Google I/O aan de slag met een Nexus 7 en op de volgende pagina's kan je onze eerste impressies van deze goedkope tablet lezen.

Uiterlijk en hardware

De Nexus 7 is gebaseerd op de Memo 370T-tablet die Asus afgelopen januari op de Consumer Electronics Show toonde. Aan de hardware lijkt Google niet gemorreld te hebben en dat is een goede zaak; de Memo 370T maakte bij onze eerste ontmoeting een prima indruk. Hij wordt nog steeds aangedreven door Nvidia's Tegra 3-soc.

Het is echter niet helemaal de Tegra 3 zoals die bekend is uit de Transformer Prime of de opgevoerde Tegra 3 uit de Transformer Infinity. Google en Asus hebben gebruik gemaakt van de 'Kai'-variant van de Tegra, een soc bedoeld voor goedkopere tablets.

Nvidia Tegra-logo De Kai-variant van de Tegra 3 is lager geklokt op 1,3GHz, in plaats van de 1,4GHz of hoger in de andere Tegra 3-varianten. Het is onduidelijk welke veranderingen Nvidia verder allemaal in Kai heeft aangebracht, maar de soc heeft in elk geval een paar features waarmee op andere componenten bespaard kan worden. Zo ondersteunt de Kai-soc DirectTouch, waarmee het registreren van touch-input door de cpu wordt afgehandeld, en niet door een aparte controller. Daardoor kan een touchscreen goedkoper worden geïmplementeerd, zonder dat de consument daar iets van hoeft te merken. Verder kunnen fabrikanten goedkoper ddr3l-geheugen gebruiken om de kosten te drukken.

Ook past Nvidia Prism toe, waarmee de helderheid van een lcd tot op pixelniveau kan worden aangepast. Door delen van het scherm te dimmen, kan de accu worden ontzien. Daarnaast kan Prism een goedkoper display er acceptabeler laten uitzien, omdat het systeem ook de kleurweergave regelt. Bij een lagere helderheid zou de beeldkwaliteit bijvoorbeeld met fellere kleuren kunnen worden opgekrikt.

Ook het 7"-ips-scherm is behouden ten opzichte van de Memo370T. Het scherm heeft een resolutie van 1280x800 pixels en biedt een mooi helder beeld dat ook onder schuine hoeken nog prima te bekijken is. De resolutie is gelijk aan die van veel 10,1"-tablets, maar omdat de beelddiagonaal van de Nexus 7 kleiner is ziet alles er net even wat scherper uit.

Het basismodel van de Nexus 7 biedt slechts 8GB opslagcapaciteit en voor 249 dollar komt er een 16GB-model beschikbaar. Google ziet graag dat gebruikers al hun media in de cloud opslaan en daarom zou lokale opslag minder van belang zijn. Wie zijn muziek bij Google Music stalt, zijn foto's opslaat in Picasa-albums en films huurt via Google Movies zal inderdaad wel met 8GB uit de voeten kunnen. Maar er zijn genoeg mensen die graag met lokale content werken. We snappen dat Google de prijs laag wil houden, maar een micro-sd-slot had al een heleboel goed kunnen maken.

Uiterlijk

Omdat hij met zijn 7"-scherm een stuk kleiner is dan veel andere tablets en slechts 340 gram weegt, ligt de Nexus 7 erg lekker in de hand. De achterkant is van een hard, mat plastic gemaakt dat is voorzien is van kleine putjes en in het midden staat het woord 'nexus' geëtst. Dankzij het lage gewicht kan je de Nexus 7 gerust voor langere tijd vasthouden met één hand zonder dat hij zwaar aan gaat voelen. In gebruik voelt hij door zijn formaat meer aan als een e-reader dan een tablet.

Google heeft enkele features die nog wel op de Memo 370T zaten weggelaten op de Nexus 7. Het gaat om de camera aan de achterzijde en een micro-hdmi-uitgang voor uitvoer van beeld naar een televisie. Vermoedelijk is hiervoor gekozen om de prijs laag te houden. Tevens is de speaker ten opzichte van de 370T verplaatst, van de boven- naar de onderkant van de behuizing. Zoals eigenlijk geldt voor het gros van de tablets op de markt is de speaker prima om af en toe een muziekje te luisteren of een filmpje te kijken, maar verwacht geen diepe bass.

Weinig mensen zullen compleet weggeblazen worden door de hardware en behuizing van de Nexus 7. Er zijn al schermen met hoger resolutie, er zijn dunnere tablets en er zijn ook tablets met meer aansluitingen. Maar die kosten geen 199 dollar. Belangrijker is dat de tablet op hardwaregebied geen aanwijsbare probleempunten heeft of andere zaken waar je in de praktijk hinder van ondervindt. Vergeleken met de Iconia A110 die we onlangs nog in handen hadden maakt de Nexus 7 duidelijk een betere indruk.

Nieuwe features in Android Jelly Bean

Een nieuw Nexus-apparaat gaat natuurlijk gepaard met een nieuwe Android-release. In dit geval gaat het om Android Jelly Bean, die versienummer 4.1 heeft meegekregen. Tot vandaag droeg de meest recente versie van Android versienummer 4.0.4, wat de suggestie zou kunnen wekken dat het om een kleine update gaat. Toch heeft Google onder de motorkap flink wat dingen aangepakt en ook in de interface zijn genoeg nieuwe elementen te ontdekken.

Project Butter

Een van de belangrijkste vernieuwingen is door Google 'Project Butter' gedoopt. Dit bestaat uit een set van technische aanpassingen die er voor moeten zorgen dat Android vloeiender werkt. Google heeft onder andere aan de code rondom v-sync gewerkt en tripple buffering geïmplementeerd wat er in moet resulteren dat de interface te allen tijde met 60fps gerenderd wordt.

Of het precies 60 beeldjes per seconde is weten we niet maar Jelly Bean is wel merkbaar vloeiender dan Ice Cream Sandwich. Laatstgenoemde draaide overigens al behoorlijk soepel dus verwacht geen verschil dag en nacht. Google heeft tevens de overgangsanimaties aangepast en enkele nieuwe toegevoegd wat ook bijdraagt aan het gevoel dat de interface sneller op het scherm getoverd wordt.

Notificaties en homescreen

Notificaties zijn altijd al een sterk punt van Android geweest en de functionaliteit wordt met Jelly Bean uitgebreid. In plaats van een enkele regel met tekst kunnen notificaties nu een variabele hoogte hebben. Notificaties kunnen uitgeklapt worden waardoor bijvoorbeeld tekst en foto's zichtbaar worden. Gebruikers kunnen daarbij zelf instellen hoe zij hun notificaties willen zien: door een gesture met twee vingers worden meldingen in- en uitgeklapt.

De notificatie voor Gmail kan nu bijvoorbeeld de onderwerpen van meerdere ongelezen emails weergeven, of bij een enkele ongelezen email al een stuk van de inhoud tonen. Daarnaast kunnen apps nu ook knoppen in de notificatie weergeven waardoor het mogelijk moet worden om rechtstreeks vanuit het notificatiemenu iets te delen met anderen, of een post op Google+ via een knopje meteen een +1 te geven.

Er zijn nog nauwelijks third-party-apps die van deze nieuwe mogelijkheden gebruikmaken, maar wat we van Googles eigen applicaties gezien hebben zag er indrukwekkend en handig uit.

Ook het homescreen is wat getweakt. Zo kan je de snelkoppeling naar een app makkelijker verwijderen door deze naar boven uit het scherm te vegen en daarnaast is de plaatsing van widgets makkelijker gemaakt. Voorheen kon je bijvoorbeeld geen widgets plaatsen op een homescreen waar de app-iconen over verspreid waren; enkel op een homescreen met een leeg vlak ter grootte van de widget kon deze geplaatst worden. In Jelly Bean rangschikken de iconen zichzelf om ruimte vrij te maken voor de widget als je deze het scherm op sleept. Niet revolutionair, wel erg handig.

Toetsenbord en spraakherkenning

Op het eerste gezicht lijkt het toetsenbord weinig veranderd, maar volgens Google is er onder de motorkap flink wat werk verzet. Zo zou het toetsenbord beter zijn in het corrigeren van tekst en ook zouden de woordsuggesties verbeterd zijn. Daarnaast leert het ook de schrijfstijl van de gebruiker wat de woordvoorspelling weer ten goede moet komen. We hebben nog niet de tijd gehad om dit uitgebreid te testen en zullen hier bij latere reviews zeker nog op terugkomen.

Ook is er een knopje toegevoegd om snel tussen verschillende talen te wisselen, zoals we dat kennen van iOS. Dat werkt handig. Bij Android 2.x kon heel snel tussen bijvoorbeeld Engels en Nederlands gewisseld worden door over de spatiebalk te swipen. Bij Ice Cream Sandwich was de swipe-functie weggehaald en moest de spatiebalk lang ingedrukt worden, wat toch een minder snelle handeling is. Het knopje op het Jelly Bean-toetsenbord werkt gelukkig een stuk rapper.

Google heeft ook hard gewerkt aan de spraakherkenning. Bij zowel iOS als Android wordt de analyse van spraak altijd op een server uitgevoerd. Nadat een gebruiker een commando of zin ingesproken heeft, wordt deze informatie naar een server gestuurd alwaar dit omgezet werd in tekst. Deze tekst werd daarna weer teruggestuurd naar het apparaat. Zo werkt bijvoorbeeld Apples Siri.

In Jelly Bean zitten de algoritmen die spraak omzetten naar tekst echter ingebakken, waardoor deze feature zonder een internetverbinding gebruikt kan worden. Hoewel dat een behoorlijke prestatie is moeten we concluderen dat de offline-verwerking minder nauwkeurig is dan de versie die het werk uitbesteed aan een serverpark. Gelukkig wordt bij aanwezigheid van een internetverbinding de 'oude' variant gebruikt.

Tablet of smartphone?

Hoewel Google de Nexus 7 een tablet noemt heeft hij softwarematig op sommige vlakken meer weg van een smartphone. Zo is het homescreen niet het type wat we van tablets gewend zijn, maar gewoon een opgeblazen versie van de smartphone-interface. Je krijgt onderaan een rij van zes iconen met in het midden de knop voor het applicatiemenu. Dat is eigenlijk wel prima, want de tabletlayout van Android kan op kleine schermen behoorlijk priegelig zijn om mee te werken.

Ook het instellingenmenu komt overeen met de telefoonlayout van Android en hetzelfde geldt voor de Play Store. Daarbinnen profileert de Nexus 7 zich echter weer als een tablet, dus als een applicatie een speciale layout voor tablets heeft krijg je die op de Nexus 7 te zien. Voorbeelden hiervan zijn Gmail en Calendar.

Toch geldt het niet voor alle apps. Zo zien de apps voor Google Reader en Youtube er hetzelfde uit als op een smartphone, terwijl ze wel degelijk een speciale tabletweergave hebben. Waar dit aan ligt is nog niet helemaal duidelijk. Hopelijk krijgen app-ontwikkelaars zelf de mogelijkheid om te kiezen welke van de interfaces op de Nexus 7 gebruikt worden.

Google Now, een persoonlijke Big Brother

Google Now

Met Google Now lijkt het bedrijf voor een deel de concurrentie met Apples Siri aan te willen gaan. Google Now is een uitbreiding op de normale Google Search en kan antwoorden geven op sommige vragen, net zoals Siri. Zo kan je vragen wie bepaalde mensen zijn, wat de weersvoorspelling is in een bepaalde stad en Google Now kan ook geldkoersen voor je omrekenen. Hierbij wordt gebruikgemaakt van de technologie achter de Knowledge Graph die een dikke maand geleden geïntroduceerd werd.

Interessanter is echter de rol die Google Now kan spelen als een soort van virtuele assistent. Omdat Google veel van zijn gebruikers weet kan Google Now nuttige informatie geven zonder dat een gebruiker daarom gevraagd heeft. Het systeem voorziet de gebruiker van push-notificaties die informatie bieden die relevant is voor de locatie waar de gebruiker zich bevindt of het tijdstip op de dag. Zo zal Now automatisch bustijden laten zien als je in de buurt van een busstation bent. Als Now doorheeft dat je aan het reizen bent krijg je informatie over de lokale valuta en het tijdverschil met thuis voorgeschoteld.

Die informatie wordt weergegeven in zogenaamde 'cards', die veel lijken op widgets. Als je Google Now opent, wat overigens kan door de zoekbalk te gebruiken of door van de onderste schermrand naar boven te swipen, krijg je automatisch cards te zien die op dat moment relevant zijn. Google Now gebruikt daarbij de informatie uit zoekopdrachten om een soort profiel op te bouwen over gebruikers. Wie vaak op Ajax zoekt zal na verloop van tijd vanzelf notificaties van de sport-card krijgen met informatie over de voetbalclub en recente uitslagen.

Een ander voorbeeld is een uitgebreide notificatie voor een afspraak die in Google Calender genoteerd staat. Google Now geeft niet alleen een melding van tevoren, maar kijkt daarbij ook naar het adres van de afspraak en de tijd die het duurt om er te komen. Als de gebruiker voornamelijk met de auto reist wordt hierbij rekening gehouden met file-informatie. Voor ov-gebruikers worden de relevante bustijden weergegeven.

De vraag is echter nog hoe goed de dienst zal werken. We hebben de Siri-achtige functies kunnen testen en die doen het prima, maar om de andere functies goed te kunnen beoordelen moet er langer mee gewerkt worden zodat Now een goed profiel kan samenstellen. We vragen ons daarbij af hoe de dienst achter bepaalde informatie gaat komen. Hoe weet de dienst of je meer met de auto of het ov reist? Hoe weet het dat je een bepaalde zoekopdracht doet omdat je ergens fan van bent?

Los daarvan krijgen we hier toch wel een 'Big Brother'-gevoel van. Het is geen geheim dat Google extreem veel van zijn gebruikers weet, maar een functie als Google Now drukt ons toch weer even met de neus op de feiten. Waarschijnlijk zullen velen mensen om die reden liever niet van deze functionaliteit gebruik maken.

Muziek, films, boeken en tijdschriften

Google heeft met de Nexus 7 duidelijk een bepaalde concurrent op het oog, en dat is in eerste instantie niet Apples iPad. De best verkopende Android-tablet is namelijk de Kindle Fire van Amazon, die grote nadruk legt op de aanschaf van muziek, films en boeken via de online winkel van het bedrijf. Deze is ook voorzien van een 7"-scherm en heeft dezelfde prijs van 199 dollar.

Om deze strijd aan te kunnen legt Google grote nadruk op de verschillende diensten die het aanbiedt in zijn Play Store. Ooit heette deze winkel nog de Android Market en toen kon je er enkel apps downloaden. Tegenwoordig is het aanbod echter flink uitgebreid. De Play Store laat gebruikers films, tv-series, boeken, muziek en tijdschriften aanschaffen. Deze worden vervolgens bij Google in de cloud opgeslagen zodat er vanaf meerdere apparaten gebruik van kan worden gemaakt.

De integratie met Android zit erg goed in elkaar. Het aanschaffen van een film is net zo makkelijk als het kopen van een app en nadat de transactie voltooid is kan meteen begonnen worden met kijken. Tijdschriften bestaan uit scans van de papieren edities waar doorheen gescrolld kan worden, maar er kan ook voor de tekst-modus gekozen worden: hierbij wordt de inhoud van een artikel opnieuw vormgegeven en en geoptimaliseerd voor het scherm van de Nexus 7.

Hoewel de Nexus 7 op het vlak van hardware geen directe concurrent van de iPad is zet Google met de Play Store wel een directe concurrent voor iTunes neer. Echter, om die strijd te winnen zal Google de dienst in heel veel landen uit moeten rollen. Momenteel is het media-deel van Play slechts in een select aantal landen beschikbaar. Nederland zit daar niet bij. Google kan nog niet zeggen wanneer meer landen toegang zullen krijgen omdat er per land opnieuw onderhandeld moet worden met verschillende rechthebbenden.

Het zal dus een flinke kluif worden om mensen weg te lokken bij iTunes. Niet omdat de Play Store slechter in elkaar zit, maar mensen die nu iTunes gebruiken hebben waarschijnlijk al een flinke investering gedaan. Dat is het nadeel van dit soort totaaloplossingen voor media: je bindt jezelf aan een bepaald ecosysteem en geeft daarin veel geld uit waardoor een overstap niet zo snel gemaakt is.

Tot slot: concurrent van eigen platform

We zijn behoorlijk onder de indruk van de Nexus 7. Ondanks zijn lage prijs van 199 dollar lijkt Google nergens overduidelijk bezuinigd te hebben, en dat is fijn. De hardware is snel, hij ligt prima in de hand en het 7"-scherm is fijn om naar te kijken. De opslagcapaciteit is echter gering en een micro-sd-slot had daarom niet misstaan.

Ook Android Jelly Bean heeft bij onze eerste ontmoeting een positieve indruk achter gelaten. Project Butter om Android vloeiender te laten werken lijkt te doen wat het belooft, al hebben we nog niet de kans gehad om Jelly Bean op tragere hardware te testen. Op de Nexus 7 draait het in ieder geval als een zonnetje. De verschillen ten opzichte van 4.0 Ice Cream Sandwich zijn niet wereldschokkend, maar de tweaks aan het homescreen en de notificaties komen goed uit de verf.

Ons oordeel over Google Now stellen we uit tot we de kans hebben gehad langer met de tablet te werken. Op papier klinkt het erg indrukwekkend en als je na verloop van tijd echt allemaal nuttige informatie voorgeschoteld krijgt zonder erom te vragen, dan heeft Google hiermee misschien wel een troefkaart in handen. Het zal moeten blijken of Google Now niet een stap te ver is voor veel mensen.

De Play Store groeit langzaam maar zeker uit naar een compleet ecosysteem van diensten, maar het zal voorlopig geen Nederlander weglokken bij de concurrentie: er is nog altijd geen Nederlandse content beschikbaar behalve apps en een Amerikaanse creditcard is momenteel nog verplicht voor de aanschaf van onder meer films. Daar geeft Google misschien ook niet om: het zoekbedrijf heeft afgelopen tijd met lede ogen moeten aanzien hoe Amazon met zijn Kindle Fire zonder Google-diensten in thuismarkt Verenigde Staten de meest succesvolle Android-tablet heeft neergezet. De Nexus 7 is de tegenhanger van de Kindle Fire. Google voelde zich genoodzaakt te concurreren met een tablet dat op het eigen platform draait.

Google richt zich met de Nexus 7 sowieso vooralsnog op de Amerikaanse markt en dat is jammer. De Nexus 7 biedt namelijk veel waar voor zijn geld. Het is te hopen dat Google de verkoop in Nederland snel zal starten. En als de nieuwe features van de Play Store dan ook beschikbaar komen is dat de kers op de taart.