Inleiding
De Asus Mars II-videokaart wordt in een beperkte oplage uitgebracht en voor de 1300 euro die de kaart moet kosten kun je ook een modaal compleet systeem bouwen. Daar staat tegenover dat geen enkele andere videokaart zulke goede specificaties heeft en alleen daarom al is de Mars II een interessant product.
Asus plaatste twee GTX 580-gpu's op een enkel pcb, net zoals dat bij de GTX 590 het geval is. Asus gaf de gpu's echter ook dezelfde kloksnelheid als de GTX 580, wat Nvidia zelf niet aandurfde. Tweakers.net bekeek de resultaten die dat oplevert en natuurlijk ook of de koeler het allemaal kan behappen.
Verder grijpen we de gelegenheid aan om een aangepaste benchmarksuite in gebruik te nemen. Eerder testten we videokaarten met de resoluties 2560x1600 en 1920x1200, en in plaats daarvan komen 2560x1440 en 1920x1080. De laatstgenoemde full-hd-resolutie is immers populairder dan 1920x1200, terwijl 2560x1440 tegenwoordig 'betaalbaar' te noemen is; een 27"-scherm met een dergelijke resolutie is tegenwoordig al voor minder dan 600 euro te koop.
Ook haalden we de bezem door de verschillende benchmarks. De nadruk komt meer te liggen op DirectX 11-spellen: zo wordt er nu getest met Shogun: Total War, The Witcher 2, Battlefield 3, Call of Duty: Modern Warfare 3 en Batman: Arkham City./i/1322823358.jpeg?f=imagenormal)
De Mars II
De Mars II is alweer de derde videokaart van Asus die de grenzen opzoekt. In 2009 werd de eerste Mars uitgebracht, die twee GTX 285-gpu's aan boord had - destijds de snelste gpu uit het Nvidia-assortiment. Ook die draaiden op de standaard kloksnelheid van de GTX 285, en ook toen durfde Nvidia dat met zijn GTX 295 niet aan.
Medio 2010 verscheen de Ares - net als de Mars vernoemd naar een oorlogsgod uit de klassieke oudheid - met aan boord twee HD 5870-gpu's. Ook deze draaiden op de gebruikelijke kloksnelheid voor die chip. De koeler was een groot blok koper en kreeg het aardig voor elkaar om de gpu's koel te houden.
Na ruim een jaar wachten, en geruime tijd nadat Nvidia de GTX 590 uitbracht, komt Asus dus met de Mars II op de proppen. De videokaart doet wat zijn voorgangers ook deden: twee van de snelste gpu's op een enkel pcb combineren met zo hoog mogelijke kloksnelheden. Ditmaal zijn dat twee GF110-gpu's, zoals de motor van de GTX 580 officieel heet, met een kloksnelheid van 782MHz.
|
GTX 580 |
GTX 590 |
Mars II |
Videochip |
GF110 |
2x GF110 |
2x GF110 |
Transistors |
3M |
3M |
3M |
Die-size |
520mm² |
520mm² |
520mm² |
Procedé |
40nm |
40nm |
40nm |
Technische Specificaties |
Cuda-cores |
512 |
2x 512 |
2x 512 |
Rop's |
48 |
2x 48 |
2x 48 |
Texture units |
64 |
2x 64 |
2x 64 |
Kloksnelheid |
772MHz |
607MHz |
782MHz |
Geheugenbus |
384bit |
2x 384bit |
2x 384bit |
Geheugen |
1536MB gddr5 |
2x 1536MB gddr5 |
2x 1536MB gddr5 |
Geheugensnelheid |
3600MHz |
3414MHz |
4008MHz |
Tdp |
244W |
365W |
onbekend |
Lengte |
26,67cm |
28cm |
26,67cm |
Om het geweld van de Mars II in goede banen te leiden, is de videokaart voorzien van een 21-fasig powercircuit, waarvan er 8 fasen voor elke gpu zijn, 4 stuks voor het geheugen en nog eentje die waarschijnlijk voor de pci-e-bridgechip wordt gebruikt.
Het tdp van de videokaart is onbekend maar zal met gemak boven de 365W van de GTX 590 uitkomen. Met drie achtpins pci-e-connectors kan de kaart in theorie 525W verstoken. Om al die warmte af te voeren zit er op elke gpu een flink koelblok met vier heatpipes. Elk koelblok wordt van frisse lucht voorzien door een eigen 120mm-fan./i/1322823067.jpeg?f=imagenormal)
Testsysteem
Het testsysteem werd opgetrokken rond een Core i7 920-processor, die op 3,8GHz werd geklokt door de bclk tot 180MHz te verhogen. Als moederbord gebruikten we de Asus Rampage Extreme III op basis van Intels X58-platform. Sinds het verschijnen van het X79-platform is dit niet meer de allersnelste hardware, en we zullen op korte termijn dus op Intels nieuwe platform overstappen.
Testsysteem |
Moederbord |
Asus Rampage Extreme III
|
Processor |
Intel Core i7 920 @ 3,8GHz |
Geheugen |
6GB ddr3: 3x OCZ3X1333LV6GK 8-8-8 |
Harde schijven |
240GB Kingston HyperX
|
Videokaarten |
Nvidia GTX 590 Asus GTX 580 Asus HD 6990 Asus HD 6970 Asus Mars II
|
Koeler |
Thermalright Ultra Extreme 120
|
Voeding |
Corsair Professional Gold AX750
|
We streven ernaar om altijd de nieuwste drivers te gebruiken en als er bètadrivers zijn gebruikt, vermelden we dat. Bij deze review werden de AMD-kaarten met driverversie 11.11 aangestuurd, terwijl de Nvidia-kaarten versie 285.79 van de GeForce-drivers gebruikten.
Als benchmarks kozen we de games Call of Duty: Modern Warfare 3, Far Cry 2, Stalker: Call of Pripyat, Battlefield 3, Alien vs. Predator, Shogun: Total War, The Witcher 2, Batman: Arkham City en Metro 2033. Van deze games werden, voor zover beschikbaar, alle patches geïnstalleerd. Waar mogelijk werden de interne benchmarks van de games gebruikt.
Elke game is getest op de resoluties 1920x1080 en 2560x1440 met behulp van Dells U3011-scherm. De instellingen verschillen per game en worden daarom telkens vermeld. In principe wordt altijd anti-aliasing toegepast, tenzij dit resulteert in onspeelbaar lage framerates. Hetzelfde geldt voor sommige in-game-settings, die naar beneden worden bijgesteld als de videokaart anders onvoldoende fps produceert. Ook wordt er altijd 16xAF toegepast. Bij games die dat niet ondersteunen is deze instelling afgedwongen met behulp van AMD's CCC of Nvidia's Control Panel.
In AMD's Catalyst Control Center staat de adaptive aliasing op multisampling en is mipmapping op de hoogste kwaliteit ingesteld. In Nvidia's Control Panel staat de anti-aliasing transparancy-modus op multisampling en is de texture quality op quality ingesteld.
3DMark 11, Vantage & Unigine
We beginnen met een drietal synthetische benchmarks om een eerste indruk van de mogelijkheden van de Mars II en zijn belangrijkste concurrenten te krijgen.
De Mars II laat in 3DMark 11 meteen zien waartoe hij in staat is. De videokaart is ruim 15 procent sneller dan de GTX 590 en heeft dat enkel te danken aan de hogere kloksnelheid van de gpu's.
Ook in 3DMark Vantage is de Mars II de snelste videokaart, terwijl de HD 6990 en de GTX 590 elkaar nauwelijks ontlopen.
In Unigine is het verschil tussen de Mars II en de HD 6990 niet zo heel groot, maar de Mars II gaat nog steeds aan kop. Het verschil met de GTX 590 is hier gestegen tot 18 procent.
Alien vs. Predator
Het eerste spel dat we testen is Alien vs. Predator. We gebruiken voor deze DirectX 11-game bijna de hoogst mogelijke settings, maar passen geen anti-aliasing toe. Op deze resoluties is de benchmark al zwaar genoeg.
Het verschil tussen de Mars II en de HD 6990 is vrij klein, maar de cpu zou hier een bottleneck kunnen zijn. De GTX 590 volgt op gepaste afstand.
Op 2560x1440 bijt de Mars II van zich af. De HD 6990 wordt afgetekend verslagen en moet ook in de GTX 590 zijn meerdere erkennen. Een enkele HD 6970 blijkt op deze resolutie niet genoeg om AvP lekker te spelen.
Battlefield 3
We hebben Battlefield: Bad Company 2 voor Battlefield 3 vervangen. De vernieuwde engine produceert mooiere beelden, maar dat gaat wel ten koste van de framerate. We testen op de hoogste instellingen, inclusief 4xAA en 16xAF.
Het is nu eigenlijk al duidelijk dat de Mars II de meeste spierballen heeft, terwijl de GTX 590 en de HD 6990 om de tweede plaats vechten. Of je op deze resolutie bij BF3 het verschil in framerate gaat merken is een ander verhaal.
Op 2560x1440 krijgt de HD 6970 het weer moeilijk, terwijl de dual-gpu-videokaarten wel speelbare framerates weten te produceren - zij het met enige moeite. De Mars produceert minimale en gemiddelde framerates die rond de 17 procent hoger zijn dan bij de op een na beste kaart.
Metro 2033
Metro 2033 is grafisch erg mooi maar ook zwaar voor videokaarten. Als de hoogste instellingen worden gebruikt, inclusief tesselation en depth of view, storten de framerates in. We schroefden de instellingen dan ook iets terug om tot bruikbare resultaten te komen.
De Mars II heeft wederom een comfortable voorsprong. De HD 6990 blijft nog enigszins in de buurt, de GTX 590 moet al bijna 30 procent toegeven.
De 2560x1440-test wordt onverwacht gewonnen door de HD 6990, al produceert de Mars II nog steeds een betere minimale framerate. Mogelijk profiteert de HD 6990 van het feit dat deze per gpu 2GB geheugen te besteden heeft, terwijl de Mars II het met 1,5GB geheugen per chip moet stellen.
Stalker: Call of Pripyat
Stalker: Call of Pripyat begint oud te worden, maar weet videokaarten nog altijd flink onder druk te zetten. Het gebruik van diverse DX11-functies en de grote levels maken het leven van een videokaart er niet makkelijker op.
Waar de HD 6990 bij de 2560x1440-test in Metro al liet zien dat de Mars II niet onverslaanbaar is, laat de AMD-kaart het Nvidia-monster zijn hielen zien als we Stalker op 1920x1080 testen. De Mars II moet een procent of tien toegeven op de HD6990 en de voorsprong op de GTX 590 is ook niet om over naar huis te schrijven.
Ook op 2560x1440 gaat de HD 6990 er met de winst vandoor en is het verschil tussen de Mars II en de GTX 590 vrij klein. Het verschil in gemiddelde framerates tussen de Mars II en de GTX 590 is hier wel weer bijna dertig procent.
Call of Duty: Modern Warfare 3
Call of Duty: Black Ops is ingeruild voor Call of Duty: Modern Warfare 3. We vragen ons stiekem wel af waarom we dat doen, want MW3 maakt nog altijd gebruik van een engine die al jaren op zijn laatste benen loopt. Gezien de populariteit van het spel is het in elk geval wel belangrijk om te meten hoe de Mars II hierin presteert.
Op 1920x1080 zien we vermoedelijk weer dat de cpu een bottleneck vormt; de Mars II kan zich dan ook niet onderscheiden van de GTX 590. De HD 6990 heeft moeite met deze test: de minimale framerate is lager dan die van de HD 6970.
Ook op 2560x1440 zien we dat de cpu de beperkende factor is. Call of Duty: MW3 is niet geschikt om high-end videokaarten op de proef te stellen. Het verschil tussen de GTX 590 en de Mars II is eerder aan onnauwkeurigheden in de metingen toe te schrijven dan aan iets anders.
Shogun 2: Total War
Voor de nodige afwisseling tussen alle first-person-shooters hebben we Shogun 2: Total War in onze benchmarksuite opgenomen. Dit strategiespel maakt gebruik van enkele DirectX 11-technieken en weet de gpu behoorlijk op de proef te stellen.
Op 1920x1080 is de Mars II ruim twintig procent sneller dan de GTX 590, maar de HD 6990 toont zich wederom een waardige concurrent: het verschil met deze kaart ontstijgt nauwelijks de tien procent.
Ook op 2560x1440 is het verschil tussen de Mars II en de HD 6990 iets groter geworden, terwijl de GTX 590 weer op ruime achterstand gezet wordt. Om soepele video uit de HD 6970 te krijgen zullen de instellingen behoorlijk moeten worden teruggeschroefd.
The Witcher 2
Ook The Witcher is opgenomen om wat broodnodige variatie te hebben. Deze rpg ondersteunt DirectX 11 en waar Oblivion enkele jaren geleden de toon zette voor rpg's, is het nu The Witcher dat qua graphics voorop loopt. Alle settings staan zo hoog mogelijk, maar übersampling staat uit.
Ditmaal is het verschil tussen de Mars II en de GTX 590 wat kleiner. De HD 6990 laat het flink afweten; vooral de minima vallen ons erg tegen.
Op 2560x1440 weet de Mars II wel duidelijk het verschil met de GTX 590 te maken: de voorsprong bedraagt ruim 30 procent. Ook hier presteert de HD 6990 beneden zijn stand, al vallen de gemiddelde framerates nog wel mee.
Far Cry 2
Far Cry 2 heeft altijd beter gedraaid op videokaarten van Nvidia en biedt hedendaagse videokaarten geen echte uitdaging meer. Het is een van de laatste DirectX 10-spellen en we zullen dit spel vermoedelijk binnenkort uitfaseren.
Het was ons al opgevallen dat AMD-kaarten in Far Cry 2 recentelijk een flink stuk sneller zijn geworden en de HD 6990 weet de Mars II op full hd zowaar af te troeven. Het verschil tussen de Mars II en de GTX 590 is marginaal, vooral als we naar de minima kijken.
Op 2560x1440 pakt de Mars II de leiding weer terug, maar de voorsprong is niet groot en de HD 6990 heeft nog wel een betere minimale framerate. Ook van de voorsprong op de GTX 590 barsten we niet in een spontane lofzang uit, maar het verschil is in elk geval niet kleiner dan tien procent.
Batman: Arkham City
Batman: Arkham Asylum hebben we lang geleden afgedankt voor alles behalve het testen van low-end gpu's, maar Arkham City leek weer een veelbelovende zwaargewicht. De DirectX 11-functionaliteit werkt echter nog niet naar behoren, dus waren we genoodzaakt om de benchmark op de DirectX 10-stand te draaien, waarbij de opties verder wel allemaal aan of op hun hoogst stonden.
De Mars II pakt de leiding, maar wederom is de cpu de beperkende factor. Alleen de gemiddelde framerate van de nieuwe Asus is iets hoger dan die van de GTX 590. Het verschil met de HD 6990 is om dezelfde reden ook niet groot.
Ook op 2560x1440 lijkt de cpu de -bottleneck te zijn en het verschil met de andere videokaarten blijft klein. Opvallend is wel dat de minimale framerates van de AMD-kaarten in Arkham City fors lager zijn.
Energieverbruik
We meten het energieverbruik van het gehele systeem aan het stopcontact. In de idle-stand wordt enkel de Windows-desktop weergegeven, op één scherm.
Het idle-verbruik van de diverse dual-gpu-kaarten is redelijk vergelijkbaar. De Mars II verbruikt iets meer, maar dat is gezien de gigantische koeler en het uitgebreidere pwm-systeem niet verwonderlijk.
Als we de systemen met Furmark voluit belasten, trekt de Mars II schrikbarende hoeveelheden energie uit het stopcontact. Het verbruik is echter wel vergelijkbaar met dat van twee GTX 580's in sli, een opstelling die we eerder al eens hebben getest. Bij de GTX 590 grijpt Nvidia's software in om het verbruik kunstmatig laag te houden.
De verbruikscijfers tijdens het spelen van een game zijn veel realistischer. De Mars II verbruikt nog steeds het meest, maar niet absurd veel meer dan zijn concurrenten. Gezien de hardware, de kloksnelheden en de prestaties is het ook niet meer dan logisch dat deze kaart het meeste verbruikt.
Geluidsproductie
Naast het energieverbruik maten we ook de geluidsproductie. De geluidsproductie word op een afstand van 20cm gemeten.
De Mars II presteert bewonderenswaardig goed. Wanneer de videokaart niets hoeft te doen is deze amper hoorbaar. Dat is te danken aan de twee 120mm-fans en de gigantische koelblokken, waardoor zelfs het geringste zuchtje airflow genoeg is om de warmte af te voeren.
Onder volle belasting brengt de Mars II het er minder goed vanaf. Net als bij de verbruiksmetingen geldt echter dat Furmark het systeem voluit belast, zodat het verbruik naar 800W stijgt en de beide ventilators vol aan de bak moeten om al die warmte af te voeren. In realistischere situaties, zoals tijdens het gamen, daalt het verbruik al snel met meer dan 200W en krijgen de fans dus ook minder te doen.
Bij het spelen van games bleek de Mars II door het lagere verbruik niet meer dan 41,6dBA te produceren. Het verschil met de 63dBA van de HD 6990, die erin slaagde om nog meer herrie te maken dan bij de Furmark-test, mag gerust groot genoemd worden. De GTX 590 is met 49,3dBA ook relatief stil, maar maakt nog altijd meer geluid dan zijn overgeklokte broertje.
Conclusie
Het beoordelen van de Mars II is een lastige aangelegenheid. De videokaart is gruwelijk duur: voor 1300 euro kan je ook twee GTX 590's aanschaffen, of drie GTX 580's, die vrijwel altijd sneller zullen zijn. De schaling voor meer dan twee gpu's laat echter nog altijd te wensen over, en de huisvesting en energievoorziening van een dergelijke setup zorgt weer voor een heel stel nieuwe uitdagingen.
We moeten het Asus dan ook nageven: het is geen sinecure om twee heftige gpu's met dergelijke kloksnelheden op een enkel pcb te schroeven, en om alles goed te laten werken. Daarmee is niet gezegd dat het ook verstandig is om de Mars II aan te schaffen. Als we de prijs-prestatieverhouding echter even negeren, dan moeten we constateren dat de Mars II de snelste videokaart van dit moment is. Bovendien is de kaart, zeker voor de prestaties die hij levert, ook nog eens erg stil. Voor zover wij dat kunnen inschatten, valt de kaart ook nog goed over te klokken - maar dat moet je wel durven. De Mars II is geen kaartje om zonder handschoenen aan te pakken.
Eindoordeel