Is Dark Souls zoals vroeger?

Net als vroeger

Het vorig jaar verschenen Demon’s Souls en opvolger Dark Souls die 7 oktober verschijnt, zijn games die niet enkel opvallen vanwege hun geweldige graphics, spannende soundtrack en een knap geschreven verhaal. Nee, de hoge moeilijkheidsgraad en de onvergefelijkheid van deze games is wat ze zo uniek – en binnen een bepaalde groep – zeer populair maakt.

Demon’s Souls en Dark Souls zijn games waar vooral de oudere gamers en zogenaamde ‘hardcore’ gamers van smullen. Je wordt als speler immers niet als een kleuter aan je handje meegenomen. Dit zijn games waarbij iets van de speler wordt verwacht, waarvoor je geconcentreerd moet zijn en je uiterste best moet doen. Je moet je goed verdiepen in de spelmechanieken, sterker nog, de bijgeleverde handleiding is echt verplichte kost wil je het spel na 30 minuten al niet gefrustreerd wegleggen. Wie doorzet, plukt daar de vruchten van. Iedere speler die Demon’s Souls, heeft uitgespeeld kan beamen dat het voldoening geeft om een spel uit te spelen waar je tijd in hebt moeten investeren, waarvoor je doorzettingsvermogen moet tonen en moet beschikken over getrainde vaardigheden om succes te boeken. Maar waarom zijn deze spellen zo uniek en waarom vonden we het leuk dat ze zo moeilijk waren? En gaat die vergelijking met vroeger eigenlijk wel op? Als je kijkt naar het gameslandschap van nu en dat vergelijkt met de games van laten we zeggen twintig jaar geleden, dan vallen een aantal zaken op.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Vroeger was alles beter

Tegenwoordig gamet bijna iedereen wel op een of andere manier, van je broertje van 3 op de Wii, tot je oma van 75 op Hyves, voor iedereen is er wel een spelletje. De ‘hardcore’ gamer is nu slechts een minderheid, terwijl 20 jaar geleden games uitsluitend gemaakt werden voor deze doelgroep. Veel meer was er ook niet. Tegenwoordig zijn hardcore gamers commercieel gezien totaal niet interessant meer. Dat verklaart waarom Microsoft Kinect heeft ontwikkeld en zich daarmee op kinderen en de familie in het algemeen richt. Nintendo en Sony doen dat niet veel anders. De kleine gamesbedrijven van weleer, die games maakte voor gamers door gamers bestaan bijna niet meer. Waar je vroeger honderden kleine bedrijfjes had die games maakten, zijn er tegenwoordig nog een handjevol grote uitgevers die niet zo geïnteresseerd zijn in die paar fanatiekelingen. The Sims, Guitar Hero, FIFA, Gears of War en Call of Duty Modern Warfare 3 worden gemaakt voor de massa. Vermaak moet voorop staan. Games zijn tegenwoordig veel meer een ‘transmediale experience’, waarbij het marketing budget vaak groter is dan het ontwikkelbudget. En dan hebben we het nog niet eens over de gesponsorde frisdrankjes en vermeldingen in populaire tv-programma’s.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Zonde van je geld

Behalve de commerciële overwegingen wat betreft de doelgroep, is een andere reden dat games tegenwoordig gemakkelijker zijn dan vroeger, dat uitgevers hebben ingezien dat voor elke speler die een spel uitspeelt, er twintig zijn die niet verder komen dan het eerste paar levels. En een speler die deel één niet uitspeelt, koopt deel twee zeker niet. Ik heb de gegevens niet bij de hand, maar heb zo’n vijftien jaar geleden ooit in een publicatie over games gelezen dat maar liefst 80% van alle gamers slechts 20% van een spel uitspeelt. Of deze gegevens helemaal kloppen, weet ik niet, maar ze komen wel enigszins overeen met mijn eigen speelgedrag als ik zo naar de kast met oude spelletjes achter me kijk. Spellen zijn makkelijker gemaakt om ervoor te zorgen dat spelers deze wél uit kunnen spelen, een leuke ervaring hebben opgedaan en – het allerbelangrijkste – straks ook deel twee zullen gaan kopen.

Makkelijker maar langer

Maar waar games misschien niet altijd even moeilijk meer zijn, zijn ze daarentegen wel een stuk langer. Een beetje game moet tegenwoordig toch minstens 24 uur pure gameplay bevatten anders tel je er geen 60 euro voor neer. De eerste Sonic the Hedgehog voor Sega Mega Drive in 1991 was met momenten een retemoeilijk spel waarbij je te allen tijde scherp en geconcentreerd moest zijn, anders was het game over. Zuivere speeltijd? Als je héél erg goed was in het spel… 2 uur misschien? Maar de gameplay was zo uitdagend en de bediening zo eenvoudig, dat je het niet erg vond om telkens weer opnieuw te moeten beginnen. Je werd er ook steeds beter in.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Technische beperkingen

Als je je net als ik af en toe nog wel eens wilt wagen aan een game van vroeger (op de PlayStation 3 kun je bijvoorbeeld diverse oudjes downloaden uit het stenen tijdperk van de videogames, ook de Xbox 360 en Nintendo Wii/3DS hebben soortgelijke opties), dan valt het op dat sommige games nauwelijks nog speelbaar zijn. En dat komt niet alleen door de beperkte graphics of de bliepjes en blopjes die voor muziek moeten doorgaan, maar technisch gezien waren games gewoon heel erg beperkt. Ik weet nog hoe indrukwekkend ik vroeger Altered Beast (1988) vond op de Mega Drive (momenteel gratis te downloaden op PSN), maar nu zie ik pas hoe slecht die bediening eigenlijk was. Toen wist je niet beter. Ontwikkelaars hadden niet veel mogelijkheden bij het maken van spellen, de nadruk moest daarom vooral liggen op het verfijnen van de gameplay. De Mario-games zijn daar altijd een goed voorbeeld van geweest. Ondanks alle beperkingen waren het (en zijn het nog steeds) leuke games die door iedereen te spelen zijn, zowel voor beginner als gevorderde. Oftewel ‘easy to learn, hard to master’.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Bediening

Mede door de technische beperkingen was ook de bediening van games vroeger een heel stuk eenvoudiger. De controller van de SNES had een richtingsknop, vier knoppen bovenop en twee bumpers. Spelcomputer van voor die tijd zelfs nog minder. In een klassiek spel als Super Marioland heb je deze knoppen niet eens allemaal nodig. En daarom kon iedereen het spelen; jong, oud, beginner en gevorderde. Druk op A en je kunt springen… een kind kan de was doen. Uitspelen was uiteraard een ander verhaal, daarvoor moest je toch wel echt je best doen en de nodige uren investeren. Maar ook als je het spel voor het eerst in je handen had, was je binnen vijf minuten hooked. Moderne spellen als Splinter Cell zijn wat bediening betreft een stuk ingewikkelder dan vroeger. Een moderne controller heeft al snel drie bedieningssticks en tien bedieningsknoppen, die je vaak allemaal nodig hebt en dan heb ik het nog niet eens over combo’s.

Voor iemand die niet of nauwelijks uren doorbrengt met een spelcomputer is dat alles behalve eenvoudig. Lopen en camera bedienen tegelijkertijd? Stel je voor dat je dat vroeger in Contra moest doen… Om ervoor te zorgen dat het allemaal nog te behappen is, is de algemene moeilijkheidsgraad van het spel verlaagd of zelf aan passen, zodat je gemakkelijk voortgang kunt boeken. Ook is het spel heel erg vergefelijk als je doodgaat. Je laadt een savegame of begint opnieuw aan het begin van het level. Misschien dat ik daarom ook wel niks meer uitspeel tegenwoordig. Games zijn niet zo zeer gemakkelijk, ze zijn gewoon vaak erg voorspelbaar en niet uitdagend genoeg. Vroeger had je drie levens en als deze op waren, kon je helemaal opnieuw beginnen. Niks savegames, health packs of respawnen aan het begin van het level. Game Over.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Hard to learn, even harder to master

Om te stellen dat Demon’s Souls (en Dark Souls) lekker ‘ouderwets’ moeilijk zijn, gaat niet helemaal op. Beide games zijn op en top moderne games en zoals ik hierboven aangeef zijn er heel veel factoren die meespelen bij de bestempeling van een game als makkelijk of moeilijk. Wel is het zo dat deze spellen iets van je vragen dat je al lang niet meer nodig hebt gehad; je gezonde verstand. Laten we wel wezen, in een tijd dat veel mensen zich op Facebook een ongeluk zitten te klikken in de gameplay-arme Crapville-klonen en de mogelijkheid tot het kopen van extra zadeltassen voor je paard in een online mmog gezien wordt als een ‘feature’, zijn we natuurlijk wel een tikje lui geworden. Ja, ik ook. Vroeger zat ik weken, zo niet maanden aan de dezelfde games gekluisterd. Tegenwoordig is dat ondenkbaar. Als je vast zit in een spel, zoek je online naar oplossingen of cheats en als je er dan nog steeds niet uitkomt, download je gewoon weer een nieuwe game op Steam. Het past ook niet meer in ons leven, snelle kleine hapklare brokken aan informatie die via meer dan tien verschillende kanalen je leven binnenkomen… killing voor je concentratievermogen.

Net als vroeger

Dark Souls en Demon’s Souls vragen engagement. Uiteindelijk bieden ze net als alle andere games vermaak, maar de nadruk ligt op de ontwikkeling van jezelf, en niet zozeer de ontwikkeling van het personage of het verzamelen van een nóg groter en sterker wapen. Als je dood bent, dan was dat je eigen schuld en kun je daar niemand voor verantwoordelijk houden. Toen ik me zelf voor het eerst waagde aan Demon’s Souls, had ik een vinger al als voorzorg op de Eject-knop liggen. Maar niets is minder waar. Een uitgaging is leuk en na zes jaar World of Warcraft, wist ik na Demon’s Souls weer waarom ik al bijna dertig jaar games speel; de uitdaging. Kat in de mand, vriendin naar bed, gordijnen dicht en spelen maar totdat het buiten weer licht wordt. En dat is dan wel weer net als vroeger.