Inleiding
HP bedient zakelijke gebruikers sinds augustus 2008 met zijn EliteBook-lijn. Hoewel de laptopreeks van uitstekende specs is voorzien en gebruikers de keuze hebben uit allerhande opties, moet daar wel een fiks bedrag voor neergelegd worden. Het gros van de EliteBooks gaat voor bedragen tussen 1500 en 2000 euro over de toonbank.
Daarom heeft HP een goedkopere lijn voor de zakelijke markt geïntroduceerd: de ProBooks. Op een paar uitzonderingen na kosten deze laptops minder dan duizend euro en daarmee zijn ze een mooi alternatief voor de zakelijke gebruiker die een EliteBook te veel van het goede vindt.
Recentelijk heeft HP zijn ProBooks een hardware-upgrade gegeven: de laptops zijn nu voorzien van Intel Core i3- en i5-cpu's op basis van de Sandy Bridge-architectuur. Ook het uiterlijk is onder handen genomen: de nieuwe ProBooks lijken nu wat meer op de duurdere EliteBooks.
De nieuwe uitvoeringen zijn bovendien uitgerust met Beats Audio-technologie, wat voor zakelijke laptops opvallend genoemd mag worden. HP rust zijn consumentenlaptops wel al langer met deze geluidstechnologie uit, maar gebruikte die nog niet eerder voor de zakelijke markt. Verder zijn de laptops nog steeds voorzien van een Trusted Platform-module en diverse andere beveiligingsopties, zoals een vingerafdruklezer en gezichtsherkenning.
Al met al zijn er genoeg redenen om deze serie eens onder de loep te nemen. We onderzochten een relatief goedkope ProBook en bekeken of deze zakenlaptop genoeg waar voor zijn geld biedt.
Hardware en uiterlijk
Dat de ProBooks niet met de luxe EliteBook-lijn hoeven te concurreren, is duidelijk aan de specificaties te zien. De snelste processor waarvoor gekozen kan worden is een Core i5, losse videokaarten zijn geen optie en 4GB werkgeheugen is het maximum.
Het model wat wij getest hebben bevindt zich dan ook nog eens aan de goedkoopste kant van het ProBook-spectrum. Ons testexemplaar is uitgerust met een op 2,1GHz geklokte Core i3 2310m-cpu, 4GB werkgeheugen en een harde schijf met 500GB opslagcapaciteit. De dualcore-cpu ondersteunt HyperThreading, maar in tegenstelling tot de Core i5 en de Core i7 beschikken de i3's niet over een Turbo-stand.
De harde schijf komt uit de stal van Hitachi en doet zijn werk met 7200 toeren per minuut. HP heeft een tpm-chip ingebouwd die gebruikt kan worden om data hardwarematig te versleutelen.
:fill(white)/i/1313591899.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1313591902.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1313591912.jpeg?f=thumb)
Uiterlijk en aansluitingen
De 5330m is simpel maar strak vormgegeven. De laptop is gemaakt van geborsteld aluminium in twee tinten, terwijl de bezel rond het scherm matzwart is. Nergens op de laptop is een glanzend oppervlak te ontdekken, zodat de notebook beter tegen vlekken bestand is dan het gros van de laptops.
Boven het toetsenbord zit aan de linkerzijde een dunne aan-uitknop. Aan de rechterkant zijn drie rondje knopjes geplaatst om de wifi-verbinding aan of uit te zetten, de browser te starten en het geluid te dempen. De knoppen zijn verlicht, zodat ze in het donker makkelijk te vinden zijn.
Aan de rechterzijde heeft HP twee usb 2.0-poorten geplaatst, waarvan er een gebruikt kan worden om randapparatuur op te laden - ook als de laptop is uitgeschakeld. Aan de linkerkant zitten een gecombineerde usb- en esata-poort, een vga-uitgang en een hdmi-aansluiting. Rechts voor het toetsenbord is een vingerafdruklezer geplaatst.
Vergeleken met veel andere laptops is de ProBook 5330m makkelijk open te maken. Via een klein schuifje kan een paneel worden verwijderd waarachter de accu en een fannetje schuilgaan. Als daarna nog drie schroefjes verwijderd worden, is er ook toegang tot de harde schijf en het geheugen.
:fill(white)/i/1313591894.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1313591909.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1313591915.jpeg?f=thumb)
Toetsenbord en touchpad
HP heeft de 5330m uitgerust met een chiclet-toetsenbord dat enige ruimte tussen de toetsen heeft. Dit soort toetsenborden is al flinke tijd gemeengoed, maar de variant die HP gebruikt voelt in het gebruik net even anders aan. Vergeleken met de chiclet-borden van bijvoorbeeld Asus en Acer zijn de toetsen op de 5330m wat soepeler geveerd, waardoor de aanslag zachter is. Dit heeft als bijkomend voordeel dat de toetsen weinig geluid maken. Het toetsenbord is voorzien van een backlight waardoor het ook in het donker gemakkelijk te gebruiken is.
Het touchpad op de 5330m is redelijk klein en bevat twee fysieke knoppen. Net als de toetsen zijn deze enigszins geveerd, wat prettig aanvoelt. Het touchpad wordt gefabriceerd door Synaptics en de driver van deze fabrikant heeft ondersteuning voor multitouch, scrollen met twee vingers en een aantal andere gestures. We hadden het touchpad liever wat groter gezien, maar als je eenmaal aan de maat gewend bent, werkt het erg fijn.
Beats Audio
Zoals gezegd is de ProBook 5330m de eerste zakelijke notebook van HP die het Beats Audio-label draagt. Dit audiosysteem is ontwikkeld in samenwerking met Beats By Dr. Dre en zorgt volgens HP voor een bovengemiddeld goede geluidskwaliteit, maar daar merkten we in de praktijk weinig van. Voor een 13"-laptop is de kwaliteit niet slecht, zeker gezien de geringe dikte van het apparaat, maar verwacht geen diepe bassen of heldere hoge tonen.
:fill(white)/i/1313591919.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1313591922.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1313591926.jpeg?f=thumb)
Software
Het zakelijke karakter van de ProBook 5330m wordt benadrukt door de meegeleverde softwaresuite. De programma's zijn vooral gericht op het beveiligen van de laptop en de belangrijkste applicatie hiervoor is HP's ProtectTools. Hiermee kan de beveiliging van de laptop op verschillende manieren aangescherpt worden. Naast een mogelijkheid om de gegevens van de harde schijf te versleutelen zijn er verschillende manieren om het inloggen veiliger te maken. Er zijn vier verschillende authenticatiemethoden mogelijk: met een wachtwoord, met een vingerafdruk, met een smartcard of met gezichtsherkenning.
Om gezichtsherkenning te gebruiken, worden met de webcam onder verschillende hoeken foto's van het hoofd genomen. HP's herkenningssysteem kan echter in de war raken van verschillende achtergronden en lichtomstandigheden; daarom worden de foto's aan een 'scene' gekoppeld. Om zeker te zijn van een goede werking dient dus per locatie, bijvoorbeeld thuis of op het werk, een set foto's gemaakt te worden. Op het Tweakers.net kantoor werkte dit systeem zonder problemen.
/i/1314280747.png?f=thumb)
/i/1314280749.png?f=thumb)
/i/1314280756.png?f=thumb)
Om de vingerafdruklezer te gebruiken, moeten er minimaal twee afdrukken geregistreerd worden, maar het is ook mogelijk om alle 10 de vingers te scannen. Bij het aanmelden hoeft maar een enkele vinger over de lezer gesleept te worden.
Gebruikers die hun systeem nog beter willen beveiligen, kunnen er ook voor kiezen om de verificatie nog voor het opstarten van Windows te laten plaatsvinden. Direct na de bios-post verschijnt dan een login-scherm en kan er met wachtwoord of vingerafdruk ingelogd worden. De gezichtsherkenning werkt niet in deze modus.
HP's Softwaresuite kent naast de verschillende aanmeldmogelijkheden ook nog andere functies met betrekking tot de beveiliging. Zo is er een file sanitizer aanwezig; hiermee kan een bestand permanent worden verwijderd, door na het weggooien de gebruikte plek op de harde schijf met nullen te overschrijven.
Met Computrace kan de notebook van afstand op slot gezet worden, bijvoorbeeld als deze gestolen is. Ook is het mogelijk om daarna de data te wissen. Deze dienst is echter niet gratis; de prijzen van de abonnementen variëren van 20 tot 42 dollar per jaar.
/i/1314280745.png?f=thumb)
/i/1314280759.png?f=thumb)
/i/1314280761.png?f=thumb)
Scherm en accu
Waar bijna alle consumentenlaptops tegenwoordig zijn uitgerust met een spiegelend scherm, zijn er in het zakelijke assortiment gelukkig ook nog genoeg modellen die een mat paneel hebben. Matte schermen zijn beter af te lezen als er veel omgevingslicht is. Het paneel is van het tn-type en heeft een resolutie van 1366x768 pixels.
Tn-panelen blinken niet uit in kleurechtheid en goede kijkhoeken, en onze testen onderschrijven dit: de helderheid neemt flink af als we het scherm draaien.
:fill(white)/i/1314607721.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1314607728.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1314607729.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1314607730.jpeg?f=thumb)
Horizontale kijkhoekenDe verticale kijkhoeken zijn nog een tandje slechter. Vooral als we het scherm 15 graden naar voren kantelen, is het contrastverlies groot. Kantelen we het scherm naar achteren, dan lopen de donkere partijen dicht.
:fill(white)/i/1314607754.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1314607757.jpeg?f=thumb)
Verticale kijkhoekenGlanzende schermen zijn gebaat bij een hoge helderheid, omdat zij hiermee de negatieve effecten van spiegeling tegen kunnen gaan. Matte schermen hebben deze noodzaak minder. Toch is de maximale helderheid van het scherm in de 5330m wel heel laag. Met een lichtopbrengst van 179 cd/m² is het paneel veruit het donkerste van alle schermen die we tot dusverre getest hebben.
Accu
We hebben recentelijk onze accutest aangepast. Waar we de schermen eerst afregelden met percentages - half of voluit - werken we nu met absolute waarden. De maximale helderheid van schermen kan immers flink verschillen, wat grote verschillen in het energieverbruik tot gevolg kan hebben. Met onze meetapparatuur stellen we de schermen nu dus zo dicht mogelijk bij de gewenste helderheid van 180cd/m² in. Dat is lager dan de 250cd/m² die we bij tablets gebruiken; dat komt omdat de backlight van laptops in veel gevallen minder krachtig is. Ook bij de ProBook is dat het geval.
Bij de videotest installeren we Matroska-splitter en ac3filter op het systeem, waarna we een mkv-bestand met een resolutie van 1280x720 pixels afspelen tot de accu leeg is. De ProBook houdt er na goed tweeënhalf uur mee op, zodat het bekijken van een film geen probleem moet zijn.
Bij onze browsertest wordt met een Firefox-extensie een vaste lijst websites in een loop geladen. Op de achtergrond speelt Windows Media Player continu een mp3-bestand af. Hier weet de 5330m het iets langer vol te houden; na drie uur en 17 minuten geeft de notebook de geest.
Synthetische benchmarks
Om een beeld van de prestaties van de ProBook 5330m te kunnen schetsen, voeren we allereerst een aantal synthetische benchmarks uit.
Zoals verwacht weet de Core i3 2310M in de ProBook geen potten te breken in de singlethreaded test van Cinebench. Het enige lichtpuntje is dat dezelfde processor in de Asus U31S nog slechter presteert.
Ook in de multithreadedtest eindigt de ProBook onderaan, dit keer ex aequo met de Asus U31S.
| Cinebench 11.5 - OpenGL |
| Systeemnaam | Processor | Score (fps, hoger is beter) |
| HP Envy 17 |
Core i7 2630QM |
********
53,6 |
| MSI GT683R |
Core i7-2630QM |
******
39,3 |
| Alienware M14x |
Core i7 2820QM |
*****
35,1 |
| Asus N53 |
Core i7-2720QM |
****
25,0 |
| Dell XPS 15z |
Core i7-2620M |
***
22,5 |
| Asus U31S |
Core i3 2310M |
**
15,5 |
| Air 13 2011 |
Core i5-2557M |
**
11,5 |
| Air 13 2011 - Win 7 |
Core i5-2557M |
**
10,3 |
| HP ProBook 5330m |
Core i3 2310M |
*
7,6 |
De ProBook bevat geen losse videokaart en de OpenGL-test van Cinebench wordt daarom door de HD3000-igp uitgevoerd. Een krachtpatser is dat duidelijk niet.
PCMark 7 draait verschillende deeltests en combineert deze tot een totaalscore. De ProBook eindigt onderaan de lijst met ongeveer twintig procent achterstand op de HP Envy 17.
| CrystalDiskMark - Seq Read |
| Systeemnaam | Score (MB/s, hoger is beter) |
| Alienware M14x |
********
245,00 |
| MSI GT683R |
******
178,40 |
| HP Envy 17 |
*****
146,90 |
| Acer Iconica Tab W500 |
*****
138,10 |
| Dell XPS 15z |
****
117,80 |
| Asus Lamborghini VX7 |
****
110,20 |
| HP ProBook 5330m |
***
88,61 |
| Asus N53 |
***
85,29 |
| Asus U31S |
***
77,88 |
| CrystalDiskMark - Seq Write |
| Systeemnaam | Score (MB/s, hoger is beter) |
| Alienware M14x |
********
240,80 |
| HP Envy 17 |
*****
142,50 |
| MSI GT683R |
*****
139,40 |
| Dell XPS 15z |
****
111,00 |
| HP ProBook 5330m |
***
86,54 |
| Asus N53 |
***
78,65 |
| Asus Lamborghini VX7 |
**
74,81 |
| Asus U31S |
**
70,74 |
| Acer Iconica Tab W500 |
*
39,51 |
De ProBook 5330m bevat een Travelstar 7500K-schijf van Hitachi. Deze 2,5"-schijf doet zijn werk op 7200rpm. Volgens Hitachi ligt de maximale sequentiële doorvoersnelheid op 155MBps, maar in onze testen haalt de schijf dat op geen stukken na. De sequentiële lees- en schrijfsnelheden blijven beide op minder dan 90MBps steken. Dat kan erger, maar ook veel beter.
Real-world benchmarks
Op deze pagina gebruiken we programma's uit de dagelijkse praktijk, wat een beeld moet geven van hoe de laptops bij normale werkzaamheden presteren. We meten de tijd waarin de systemen een bepaalde handeling verrichten; lagere scores zijn in alle tabellen dus beter.
De ProBook heeft er in Adobes Lightroom 170 seconden voor nodig om jpeg's van onze standaardset raw-bestanden te maken. Het verschil met de voorlaatste plek is echter minimaal.
Bij onze Photoshop-benchmark eindigt de ProBook onderaan, maar de verschillen met de Asus U31S zijn wederom minimaal.
Quickpar is weer vooral gebaat bij een hoge kloksnelheid omdat het programma maar een enkele core gebruikt. De i3 2310m beschikt niet over een Turbo-functie, en eindigt dus weer onderaan de lijst, samen met de U31S.
Fotogalerij, prijzen en specificaties
Conclusie
Wie de ProBook 5330m enkel op zijn specs en prestaties beoordeelt, zal niet erg onder de indruk zijn. Uit onze benchmarks blijkt dat de Core i3 2310m geen krachtpatser is en de andere componenten blinken ook niet uit in snelheid. Dat betekent niet dat de ProBook traag is; voor alledaagse taken als webbrowsing, mediaconsumptie en het werken met een Office-suite is de 5330m zeker snel genoeg.
Het ontwerp en de functionaliteit zijn een klasse beter. De behuizing is strak en eenvoudig, en met 1,82kg is de 5330m een licht apparaat dat makkelijk mee te nemen is. Het toetsenbord heeft een fijne aanslag en de verlichting is erg handig. Het matte scherm is een verademing in de zee van glossy panelen, al had HP wel een fellere backlight mogen installeren.
Op softwaregebied heeft HP zijn zaakjes ook goed voor elkaar. Wie geen genoegen neemt met de standaard beveiligingsopties in Windows 7, kan zijn systeem met de software van HP grondig dichttimmeren. De combinatie van hardeschijfencryptie - waarbij de sleutels via de tpm-chip beveiligd worden - en pre-boot beveiliging zal voor de meeste mensen meer dan genoeg zijn.
De configuratie die wij getest hebben kost momenteel rond de 750 euro. Voor dat geld is zeker snellere hardware te koop, maar daar tegenover staan weer features als een backlit toetsenbord, de vingerafdruklezer, een mat scherm, uitgebreide beveiligingssoftware en de Professional-versie van Windows 7. Voor een zakelijke notebook zijn zulke eigenschappen belangrijk genoeg om de ProBook 5330m vier welverdiende sterren te geven.
Pluspunten
+ Strak ontwerp
+ Fijn toetsenbord met backlight
+ Mat scherm
Minpunten
- Krap touchpad
- Lage helderheid
- Accu aan de kleine kant
Eindoordeel
:fill(white)/i/1313591899.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1313591902.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1313591912.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1313591894.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1313591909.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1313591915.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1313591919.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1313591922.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1313591926.jpeg?f=imagegallery)
/i/1314607721.jpeg?f=imagegallery)
/i/1314607728.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1314607729.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1314607730.jpeg?f=imagegallery)
/i/1314607754.jpeg?f=imagegallery)
/i/1314607757.jpeg?f=imagegallery)
/i/1313591895.jpeg?f=imagegallery)
/i/1313591896.jpeg?f=imagegallery)
/i/1313591905.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1306838116.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/1307526799.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1295427894.gif?f=fpa)
/i/1304945976.png?f=fpa)
/i/1298454754.png?f=fpa)
/i/1273134300.png?f=fpa)
:strip_exif()/u/32121/crop5ab24c1dd5abd_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/89674/nventiv5.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/25859/test2.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/221184/LuffyGoku.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/92085/crop5aa165833d640_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
De grootste eisen voor mobiliteit is nu juist handzaam en het liefst zeer lange accu duur.
/u/179202/crop56484cad6dfaa_cropped.png?f=community){kind=small}
Zeker met Flexplekken is dat echt heel erg lekker. Er zijn nog andere laptops die het zo lang volhouden volgens mij? Maar dan zit je in de Atom-processor reeksen of niet?
:strip_icc():strip_exif()/u/140051/BSOD.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/209540/crop639a155fc38be.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/179955/crop571e4d950dc84_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/386815/296252.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/116730/crop5739bd6b87179_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/20205/IconMindGames.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/18149/catfish60.jpg?f=community){kind=small}
/u/182905/bulle-bas.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/213834/crop5e00d6d4a2218_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/381607/have%2520a%2520nice%2520day%2520-%2520small.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/235429/crop5ec389b86a87b_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/58239/147GTA.JPG?f=community){kind=small}
/u/26100/crop5c51a62695404.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/91316/crop638e008b798b3_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/3477/crop55bcb1b0d76b6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/321234/G8Tpp.jpg?f=community){kind=small}